گروه نرم افزاری آسمان
بردسکن
فهرست:
۱-نام گذاری
۲-پیشینه تاریخی
۳-معماری و بافت
۴-اطلاعات جغرافیا
۵-مردم و جمعیت شناسی
۶-بزرگان
۷-اماکن تاریخی و تفریحی
۸-حمل و نقل
۹-رسانهها
۱0-ورزش و مسابقات
۱1-اقتصاد و صنعت
12-سیاست
توضیحات
1-نام گذاری
نام بردسکن را میتوان برگرفته از بَردْ به معنی سرما و مسکن به معنی سامن یا اسکان تلقی کرد. با نگاهی به آب بردسکن که بسیار سرد است و به آب نوبهار معروف است شاید بتوان به این وجه تسمیه نزدیکتر شد. بنابراین بردسکن سرزمینی با زمستانهای سرد و خشک بوده که مردم در آن اسکان یافتهاند و اگر به وجه تسمیه دیگری بخواهیم اشاره کنیم، این است که بَردْ را به معنای همان سرزمین سرد و خشک بگیریم و اسکن را به معنای آرامش.
1-1-محل و نقشه
بَردَسکَن از شهرهای استان خراسان رضوی است. این شهر مرکز شهرستان بردسکن بوده
بردسکن در قدیم بر سر یکی از راههای اصلی تجاری خراسان به دیگر نقاط ایران از طریق کویر قرار داشت
در کتابهای تاریخ نخستین بار اعتمادالسلطنه در ذکر راههای نیشابور به دیگر نقاط، از منزل چهارم از جاده سوم طبس به نام برداسکن سخن میگوید
شهرستان بردسکن در حاشیه شمالی کویر نمک، بین ۵۶ درجه و ۱۴ دقیقه تا ۵۸ درجه و ۱۵ دقیقه طول و ۳۴ درجه و ۴۲دقیقه عرض جغرافیائی گستردگی دارد. این شهرستان از سمت شمال با شهرستان سبزوار، از شرق با شهرستان خلیلآباد، از شمال شرق با کاشمر و از جنوب با طبس در استان خراسان جنوبی و از غرب با شاهرود در استان سمنان محدود بوده و مرکز آن شهر بردسکن در ۵۷ درجه و ۵۷ دقیقه طول و ۳۵درجه و ۱۵ دقیقه عرض جغرافیائی و در فاصله ۲۶۵ کیلومتری جنوب غربی مشهد مقدس قرار دارد. ارتفاع این شهر از سطح دریا ۹۸۵ متر است
1-2-استان یا ایالت
این شهر در استان خراسان رضوی واقع شده است.
1-3-کشور
این شهر در کشور ایران واقع شده است
2-پیشینه تاریخی
شهرستان بردسکن دارای سوابق تاریخی چندین ساله میباشد. برج فیروزآباد از یادگارهای عصر سلجوقیان، برج کشمر مربوط به عهد ایلخانیان و آثار متعدد دیگر شهرستان ازجمله تپههای چوپان مربوط به دوهزار سال قبل از میلاد نشان از قدمت منطقه دارد.
اشارات متعدد مک گریگور و دکتر هانری والتربل به راههای قدیمی خراسان نشان میدهد که بردسکن به لحاظ داشتن راه هموار، آب خوب، آذوقه مناسب و واقع بودن آن بر سر راه تهران، هرات، خواف، ترشیز، طبس و سبزوار از منازل بین راهی محسوب میشدهاست و میگویند در زمان زرتشتیان در محل فیروزآباد شهری بودهاست (شهر ترشیز قدیم) که بردسکن مجاور آن قرار داشته و به نام کنار شهر نامیده میشدهاست.
نتایج بررسیهای باستان شناسی بر روی تپهها و محوطههای باستانی و همچنین شواهدی از آثار فرهنگی حاکی از آن است که منطقه بردسکن در هزارههای دوم و اول پیش از میلاد مسکونی و آباد بودهاست. این ناحیه در قرون و سدههای گذشته جزیی از سرزمینی به شمار میرفت که در متون جغرافیایی و تاریخی از آن با نام (ترشیز) یا (طرثیث) یاد شدهاست. ترشیز در نیمه اول سده چهارم هجری از شهرهای تابعه نیشابور محسوب میگردید. به شهادت متون تاریخی ناحیه مز بور در سالهای ۵۲۰ ق و ۶۵۰ ق، توسط سلجوقیان و سپاهیان مغول و بعد از آن نیز آماج حملات بسیار گردید. با طلوع دولت نادر شاه افشار اندکی از تهاجمات افغانها و ترکمنها به این ناحیه فروکش نمود اما این ناآرامیها تا سلسله قاجار نیز ادامه یافت
درباره وجه تسمیه نام بردسکن و نامهایی که تاکنون به آن اطلاق شدهاست باید گفت این نامها یا به شهری ویژه یا به کل منطقه اطلاق میشدهاست. ترتیب زمانی نام بردسکن را پوشت، پشت، بشت، ولایت پشت، طرشیت، ترشیز، بردمسکن، دست برکن، بردسکن و برداسکن گفتهاند که در مورد هر یک از این نامها نظرات گوناگونی وجود دارد.
در تاریخ بردسکن آمدهاست شهر ترشیز در حین تغییرات بوجود آمده در منطقه به علل گوناگون افول کرد و در فاصله ۱۷ کیلومتری آن شهری جدید شکل گرفت که در ادوار مختلف نامهای بردسکن، برداسکن، بردمسکن، دستبرکن، کدوغن، مجدآباد و سرحصار به آن اطلاق میشد. منطقه مجدآباد در غرب و منطقه کدوغن در شرق بردسکن، امروزی بردسکن قرار دارد. در منطقه باغهای فراوانی به چشم میخورد
• همچنین میگویند، در این منطقه چون درختان میوه بسیار بودهاست به ویژه میوههایی مانند انجیر، انگور و گلابی که با دست و به سختی چیده میشوند. مسافرانی که از راه کویر به نیشابور سفر میکردند، هنگام گذشتن از این مسیر و دیدن رنج مردم منطقه در چیدن میوهها، اصطلاح بردست کندن را برای آنها به کار میبردند یعنی مردمی که میوهها را با دست میکندند. در واقع بر به معنی میوهاست و با ترکیب بَرْ و دستکن به مرور، بردسکن شدهاست
• اما وجه تسمیه دیگری برای بردسکن که با توجه به شواهد و قرائن موجود صحیح تر به نظر میرسد این است که: ترشیز یا طریثیث (ترِشیت، به لغت اوستایی یعنی محل دور افتاده) مرکز ولایت قدیمی پشت نیشابور (بست، پشت) بودهاست و بردسکن به عربی یعنی جای بریده و دور افتاده ترجمه نام ایرانی ترشیز (تر شیت) است، ترشیزی که طبق گفته گای لیسترانج) در کتاب جغرافیای تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی (در یک منزلی غرب کندر نزدیک دهکده کنونی عبدلآباد بوده. میدانیم که در همین حوالی اشاره شده شهر بردسکن قرار گرفتهاست که با توجه به معنی لفظی اش یعنی شهر دور افتاده، باید همان شهر دور افتاده ترشیز (محل دوردست) بوده باشد.
2-1-در اسطورهها و روایات و قبل از تاریخ
2-1-پیش از اسلام(ایلامیان,ماد ها,هخامنشیان,سلوکیان,اشکانیان)
• محوطه فیروزآباد، مربوط به دوران پیش از اسلام
2-3-حمله اعراب به ایران(خلفای راشدین,بنی امیه,بنی عباس)
2-4-استقلال دوباره ایران(طاهریان,سامانیان,غزنویان,آل بویه,آل غور,صفاریان,سلجوقیان,خوارزم شاهیان)
• غار درونه، مربوط به دوره سلجوقی
• قلعه دختر خوشاب، مربوط به دوره سلجوقی
• قلعه دختر درونه، مربوط به دوره سلجوقی
2-5-حمله مغول ها به ایران(گورکانیان,ملوک الطوایف)
2-6-صفویه,زندیه,افشاریه,قاجاریه,پهلوی
• آبانبار باب الحکم، مربوط به دوره صفوی
• آبانبار رکنآباد، مربوط به دوره صفوی
• آبانبار خرمآباد، مربوط به دوره قاجار
• آبانبار قوژدآباد، مربوط به دوره قاجار
• خانه شازده، مربوط به دوره قاجار
• خانه علوی، مربوط به دوره قاجار
• مسجد جامع قدیم بردسکن، مربوط به دوره قاجار
• مسجد جامع کوشه، مربوط به دوره قاجار
• مسجد جامع سعدالدین، مربوط به دوره قاجار
• مسجد حطیطه، مربوط به دوره قاجار
• مسجد شهرآباد، مربوط به دوره قاجار
• خانه علمی، مربوط به دوره پهلوی
3-معماری و بافت
3-1-سبک ساختمان ها
3-2-محله ها و تقسیمات
و بر اساس آخرین تقسیمات کشوری دارای ۳ بخش، مرکزی، انابد و شهرآباد و دارای ۳۹۳ روستای دارای سکنه و خالی از سکنه میباشد.
• بخش مرکزی شهرستان بردسکن
o دهستان کنارشهر
o دهستان کوهپایه
شهر: بردسکن
• بخش شهرآباد
o دهستان جلگه
o دهستان شهرآباد
شهر: شهرآباد
• بخش انابد
o دهستان درونه
o دهستان صحرا
3-3-پل ها
3-4-فروشگاه ها
3-5-هتل ها و مسافر خانه ها
3-6-مراکز درمانی و بیمارستان ها
3-7-اماکن مذهبی(معابد,مساجد,کلیسا ها وکنیسه ها...)
مسجد جامع کوشه
این بنای مذهبی در ۱۱ کیلومتری جنوب بردسکن و در روستای کوشه ((گلستان)) واقع شدهاست. فضای درونی مسجد متشکل از ۶ شبستان ستون دار با پایههای چهارضلعی به ابعاد ۱/۶۰ متر ساخته شدهاست و بر رأس پایهها گنبد ی با ظاهر ساده و بسیار زیبا با آجر که نمادی از مأذنه میباشد به چشم میخورد در درون حجره دوم محرابی در وسط ستون با گچ بری ساده تزئین شده این بناء به همت خانمی به نام معصومه فرزند علی جمعه همسر مرحوم محسن نژاد با پول چرخ ریسی به سال ۱۲۹۴ هجری شمسی ساخته شده و هنوز مورد توجه مردم و نماز جماعت درآن اقامه میشود. این اثر مذهبی-تاریخی به شماره ۶۶۵۱ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیدهاست.
مسجد زیرک آباد
این مسجد در روستای زیرکآباد در بخش مرکزی شهرستان بردسکن واقع شدهاست. روستای زیرک آباد در ۱۱ کیلومتری جنوب غربی بردسکن قرار گرفته و بنا بر اطلاعات مو جود مسجد آن در قرن ۱۲ قمری ساخته شدهاست. این مسجد دارای پلانی ساده شامل گنبد خانه و شبستان میباشد. گنبد خانه مربعی به ابعاد ۷/۷ متر بوده که محرابی ساده را در یکی از اضلاع خود جای دادهاست. فضای شبستان نیز از سه اتاق مرتبط به هم شکل گرفتهاست. تز ئینات این بنا منحصر به کار بندی سقفها و محراب ساده آن است.
امامزاده اللهآباد
مزار امام زاده اللهآباد در روستای اللهآباد، در ۲۲ کیلومتری بردسکن قرار گرفتهاست. بنای این امام زاده دارای نقشهای چهار گوش است با نگرش به شواهد این بنای مذهبی احتمالا در عصر صفویه ساخته شده و از گذشته تا کنون برای مردم منطقه مکانی مقدس به شمار میرفته که برای اهدای نذورات به آن جا میروند
مسجد جامع سیف آباد
این بنای مذهبی در ۱۰ کیلومتری جنوب بردسکن و در روستای سیف آباد واقع شدهاست. بیشترین فضای مسجد در بخش شرقی آن به صورت شبستان ستوندار با پایههای چهار ضلعی به ابعاد ۱٫۵ متر شکل گرفتهاست. بر رأس پوشش گنبد خانه، گنبدی با ظاهر ساده و بر بالای ایوان دو ستون کوچک آجری که نمادی از ماذنه میباشدبه چشم میخورد. محراب داخل بنا و پوشش زیر گنبد با آجرهای خفته راسته تزئین شدهاست. بنا بر شواهد معماری مسجد جامع سیف آباد با ساختار یک ایوانی در سده سیزدهم هجری بنیان گردیدهاست
3-8-مراکز آموزشی(مدارس,حوزه علمیه,دانشگاه هاو...)
3-9-قنات ها و چشمه ها
3-10-استخر ها
3-11-رستوران ها
3-12-بازار ها و مراکز خرید
4-اطلاعات جغرافیا
پس بردسکن به معنی سرزمین سرد و خشک است که مردمش با آرامش در آن ساکن هستند
این شهرستان از دو منطقه کوهپایهای شمال و جلگهای جنوب شامل بیابان، نمکزار و شنزارهای حاشیه کویر نمک شکل گرفتهاست.
4-1-آب و هوا
گرمترین دمای آن گاهی به ۴۵ درجه و سردترین آن به ۵ درجه سانتیگراد زیر صفر میرسد
4-2-جلگه ها
4-3-رود ها
. اراضی مزروعی این شهرستان با رودهای موسمی مانند: بردسکن، بُرجک، دهن قلعه و چشمهها و چاهها آبیاری میشود
4-4-کوه ها و رشته کوه ها
در شمال شهرستان بردسکن رشته کوه «کوه سرخ» با جهت شرقی غربی قرار دارد این رشته کوه از مرز افغانستان شروع و تا کوههای کوه میش شهرستان سبزوار ادامه دارد. این رشته کوه رشته کوه به نام رشته کوه نیمه جنوبی خراسان رضوی نیز معروف است. رشته کوه «کوه سرخ» از ۱۱/۵۸ تا ۵۷ طول شرقی در شهرستان واقع است و ادامه این رشته کوه تا شهرستانهای خلیلآباد، کاشمر، تربت حیدریه و خواف و... ادامه دارد. کوه سرتنگل با ۲۰۵۰ متر ارتفاع که این قله در دهستان کوهپایه واقع است و دهانه معروف بیجورد بین این قله و کوه بیجورد واقع است و کوههای دیگری به نامهای کوه پتور دارو، کوه سیر، کوه آهوبم و قله کمر تاجی در جنوب غربی شهرستان واقع است
کوههای بَغل باغ (بقل باغ)، پِتُوگوژ دارو و باغ دشت (بلندترین قله ۲٬۴۸۳ متر) و کمر سیاه و قلعه چوق در مشرق و شمال، و کوههای زُوبَر (بلندترین قله ۱٬۸۵۰ متر) و چاه حیدر، و چاه نمک و چشمه زاغ در شمال، و کوههای آغُل کفتار، دل کن، کمر کاسه (یا کرم کَسه) و لاخ برقشی (برغشی)، قره سیاه چو (بلندترین قله ۲٬۱۳۱ متر)، سرهنگی و سفید در جنوب، و کوه یخاب (بلندترین قله ۱٬۶۵۰ متر) در مغرب آن قرار دارد. یک رشته کوه نیز در مرکز شهرستان با جهت شمال شرقی ـ جنوب غربی (بلندترین قله گُرتیجو یا گورتیجو ۱٬۹۰۷ متر) امتداد دارد.
4-5-تالاب ها
4-6-دریاچه ها
4-7-سد ها
4-8-زیست بوم ها
بردسکن از پوشش گیاهی، گزوتاق و بُنه و بادام کوهی و گاوزبان و کتیرا دارد
4-9-آلودگی محیط
5-مردم و جمعیت شناسی
5-1-اقوام
عشاير بردسکن
این شهرستان با گستردگی جغرافیایی، تنوع اقوام و سابقه کهن با فرهنگ غنی درخشان و پویا توانستهاست در تاریخ، هویت و اصالت خویش را حفظ کرده و با هارمونی زیبا، جذاب و پر از در و گهر خود در حوزه میراث غنی فرهنگی، معنوی و طبیعی بدرخشد. این شهرستان از نظر داشتن تنوع اقلیمی چشم انداز روشنی از نظر فضای روستائی عشایری خود را حفظ نموده به طوری که اقوام عشایری از قبیل کلاه درازی، طاهری، ایلخانی، شورچاهی، بلوچ خانزائی، طایفه بیگی، تیموری و عبدالسرخ در این منطقه زندگی میکنند.
5-2-زبان
5-3-دین
5-4-فرهنگ
5-5-جمعیت
و در سال ۱۳۹۰، تعداد ۲۶٬۱۰۷ نفر جمعیت و ۷٬۲۹۴ خانوار داشتهاست
5-6-آداب و رسوم
در فرهنگ عامه مردم شهرستان بردسکن جشن و مراسم شادمانی و سرور فراوانی وجود دارد. جشن خواستگاری، جشن عقد خوانی، جشن عروسی، جشن به دنیا آمدن فرزند و نام گذاری او در روز سوم و دعوت از اقوام و آشنایان در روز هفتم تولد، جشن خرمن پس از جمع آوری محصول با مراسم ویژه و رقص چوب بازی همراهاست. جشن ختنه سوری، جشن عید نوروز، جشن سده که معمولاً در شب دهم بهمن برگزار میشود و در شبهای زمستان نیز اقوام در منزل ریش سفید قبیله تجمع میکنند و داستانهای نجما، فرهاد و شیرین، عارف، سراج القلوب، امیر ارسلان، موش و گربه، طوطی نامه، محمد حنفیه، شاه عباس، سلیمان، پسر سقا، تنبل شاه عباس، حیدر بیگ، اسب پریزاد، هابیل و قابیل، موسی و فرعون، جنگهای علی، ضامن آهو، بهرام گور، یوسف و زلیخا، عاق والدین و ماجراهای کتاب طوفان را نیز نقل میکنند.
8-7-غذا ها محلی
8-8-سوغات ها
از سوغات و ارمغانهای شهرستان بردسکن میتوان به انواع گلیمها و قالیچههای خوش نقش و نگار اشاره کرد. همچنین گیوههای دست دوز وسبدهای حصیر باف، کلاه و نمد این منطقه مورد توجه گردشگران و مسافرین است. بردسکن دارای محصولات باغی معروفی از جمله انار، انجیر، انگور، کشمش، پسته، برگه زردآلو و خشکبار این منطقه از شهرت بسزائی برخوردار است و حلوا مغزی این منطقه که با شیره انگور و کنجد و گیاهی بنام بیخ در بابالحکم در ست میشود. شغل بیشترمردم این روستا جنبه صادراتی به خود گرفتهاست. زعفران و زیره سبز نیز جزو سوغات این شهرستان به حساب میرود
6-بزرگان
6-1-دانشمندان
6-2-معماران
6-3-نویسندگان
6-4-شاعران
6-5-استادان و معلمان
6-6-سیاست مداران
6-7-پزشکان و دکتران
6-8-نوازندگان
موسیقی در میان شهرستان بردسکن آمیختگی عمیقی با بخش زیادی از شئونات زندگی آنها داشته و به بازگوکننده غمها، شادیها، آلام، آرزوها، اعتقادات و بینش تفکر اقوام این ناحیه و روایتگر افسانههای محلی است که در حقیقت نوعی از موسیقی محلی بوده و به طور کلی بر پایه دو بیتی و چهار بیتی خوانی استوار است. این نوع موسیقی در سه قسم: الف) ترانه ب) فریادها ج) داستانهای روایی قابل تأمل و بررسی است. از آهنگهای رایج در این منطقه میتوان به محمدحسین نامراد، سرحدی، حیدر بیگ، حسینا، گل محمد اشاره کرد. و همچنین سازهای رایج در بردسکن بیشتر نی، دایره، دوسازه، سرنا، دهل و دوتار میباشد که سرنا و دهل برای مراسمی نظیر عروسیها، هنگام ریزش باران، برداشت محصول با رقصهای محلی نواخته میشود. رقص دایره اسب چوبی و رقص چوب بازی و رقص اوقانی نیز از رقصهای محلی و بومی این منطقه به شمار میآید
6-9-خوانندگان
6-10-بازیگران
6-11-ورزشکاران
6-12-روزنامه نگاران
6-13-نویسندگان
6-14-روحانیون ,علماء و افراد مذهبی
7-اماکن تاریخی و تفریحی
در بردسکن تعداد ۱۱۲ اثر تاریخی وجود دارد که ۲۷ اثر آن در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست
برج علیآباد کشمر
این بنا در فاصله ۵ کیلومتری شمالی جاده اصلی بردسکن به شهرستان خلیلآباد در میان روستای کشمر واقع است این بناء بر فراز بقایا و آوارههای قلعه کهن بنام کوشک بنیان شده و از دیدگاه معماری با برج رادکان قابل مقایسهاست. نمای خارجی بناء در پائین هشت ضلعی و بالاترین قسمت آن دارای گنبد مخروطی و به صورت دو پوستهاست که ۴۸ نیم ستون به انضمام تزئینات هندسی از آجر و کاشی فیروز ای زینت بخشی از آن شدهاست و این اثر بیشتر نشان دهنده اسلوب معماری در قرن هفتم است و از دیگر حوادث مهم تاریخی جنایت عظیم متوکل خلیفه عباسی است. گاه اراده سلاطین و خلفای بوالهوس، درختان تنومندی را به خاک افکندهاست. به طوری که دو سرو بزرگ و بسیار برومند یکی در دیه کشمر و دیگری در فریومد از روزگار زرتشت به یادگار مانده بود. متوکل خلیفه فاسد عباسی فرمان داد تا یکی از آن دو را قطع کنند و به بغداد بفرستند عُمال با همکاری طاهربن عبدالله به قطع درخت سرو اقدام نمودند و تلاش زرتشتیان هم ثمری نداشت درخت را کندند. بیهقی مینویسد در سایه آن درخت زیادت از دوهزار گوسفند قرارگرفتی چندان مرغ گوناگون بر شاخههای آن مأوا داشتند که اعداد آشیان کسی در ضبط و حساب نتواند آورد. چون درخت بیفتاد در آن حدود زمین بلرزید و کاریزها و بناهای بسیار خلل کرد انواع و اصناف مرغان بیامدند چندان که آسمان پوشیده گشت و به انواع اصوات خویش نوحه و زاری کردند و شاخهها و فروع آن بر هزار و سیصد شتر نهادند به سمت بغداد بردند.
برج فیروزآباد
اولین بنایی است که در شهرستان بردسکن به شماره ۹۱ و در مورخه ۱۵ دی ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیدهاست. این اثر تاریخی در ۲۰ کیلومتری جنوب بردسکن در بخش شهرآباد در میان روستای فیروزآباد که بر روی ویرانههای بست دروازه ترشیز قدیم بنا شده قرار دارد. و شواهد باستانشناسی مؤید آثار زیستگاهی از صدر اسلام تا سده هفتم هجری در اطراف بنا است که عبور علی بن موسی الرضا (ع) از این محل بودهاست واقع شدهاست. مناره مزبور استوانهای شکل و با ارتفاع فعلی ۱۸ متر، و از تزئینات و نحوه آجر چینی نشان دهنده معماری به سبک شیوه رازی و ۷و ۸ میباشد. بنا دارای دو کتیبه در بالا و پائین به خط کوفی است که میرساند این بنا متعلق به اواخر قرن هفتم هجری است و همچنین در داخل مناره نیز پله کانی به طور مارپیچ تعبیه شدهاست و معماری انتساب این اثر را به عصر سلجوقی نشان میدهد.
مقبره عبدل آباد
در فاصله ۲۵ کیلومتری جنوب خاوری بردسکن در روستای عبدلآباد ((شهر قدیمی و باستانی)) قراردارد این بنا و بقعه آجری به ارتفاع ۱۳٫۲۰ سانتیمتر میباشد که گنبدی بر فراز آن ساخته شدهاست و فضای داخلی آن درقسمت زیر گنبد مخروطی و بخشی از دیوارههای داخلی با هشت طاق نمای درونی گچبریهای ساده ولوزی است این متعلق به قرن هفتم هجری قمری و دوره ایلخانی میباشد و به شماره ثبت ۱۰۹۰۸ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیدهاست
آبانبار سید باقر
در مرکز بردسکن و در نزدیکی مسجد بازار این شهربنای آجری از دوره قاجاریه باقی میباشد که به همت مردی خیر و فاضل بنام سید باقر موسوی ساخته شده و به همین نام مشهور است. ساختار معماری این آبانبار دارای ۲۲ پلهٔ آجری ورودی به پاشیر آب انبار را امکان پذیر میسازد و از ویژگیهای بارز آن وجود ۲ بادگیر بسیار زیبا یکی بادگیر ۴ طرف بر فراز گنبد مخروطی آب انبار و دیگری به ارتفاع ۳ متر از پای دور کنبد مخروطی به جهت شرق ساخته و ورود هوای مناسب را به مخزن امکانپذیر میسازد که نقش به سزایی در سرد ماندن آب مخزن داشتهاست. این بناء به شماره ۱۱۰۳۴ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیدهاست
مسجد جامع کوشه
این بنای مذهبی در ۱۱ کیلومتری جنوب بردسکن و در روستای کوشه ((گلستان)) واقع شدهاست. فضای درونی مسجد متشکل از ۶ شبستان ستون دار با پایههای چهارضلعی به ابعاد ۱/۶۰ متر ساخته شدهاست و بر رأس پایهها گنبد ی با ظاهر ساده و بسیار زیبا با آجر که نمادی از مأذنه میباشد به چشم میخورد در درون حجره دوم محرابی در وسط ستون با گچ بری ساده تزئین شده این بناء به همت خانمی به نام معصومه فرزند علی جمعه همسر مرحوم محسن نژاد با پول چرخ ریسی به سال ۱۲۹۴ هجری شمسی ساخته شده و هنوز مورد توجه مردم و نماز جماعت درآن اقامه میشود. این اثر مذهبی-تاریخی به شماره ۶۶۵۱ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیدهاست.
رباط کبودان
بنای تاریخی رباط کبودان که قدمت آن به دوره قاجاریه میرسد در میان روستایی به همین نام در ۱۵ کیلومتری شمال شهر بردسکن قرار دارد. واقف این رباط حاج میرزا احمدی مجتهد بوده و به سعی و اهتمام کربلائی غلامرضا طبسی بنیان شدهاست شالوده رباط تا ارتفاع یک متری سنگی و با طرح و نقشه یک ایوان مشتمل بر حیاط اصلی و ۱۶ اتاق و نمازخانه زنانه و مردانه و محل نگهداری چهارپایان اسطبل و... میباشد. این بنا در حاشیه جاده آسفالت بردسکن به سبزوار واقع است.
قلعه شادی آباد
این بنا از قرن پنجم تا قرن هشتم هجری قمری آباد و مسکونی بوده و هنوز مخروبههای آن مشهود میباشد. قلعه شادی آب به صورت کهن دژی بسیار بزرگ و در شش جهت دارای برجهای دیده بانی و قلاور خانه بودهاست و محمدحسین نامرادی که امروز در دوبیتیها ذکر زبانها است ساکن این قلعه بودهاست. این بناء در فاصله ۳۰ کیلومتری جنوب غربی بردسکن و در فاصله ۶ کیلومتری شمال قلعه تاریخی، فرهنگی رحمانیه و درفاصله ۹ کیلومتری شمال امامزاده اللهآباد واقع است و هنوز صورت قبرهای سنتی آجر ۲۵× ۲۵ مشهود است و در این قلعه جنگهای بسیاری به وقوع پیوستهاست. محمدحسین نامراد به دست پسر عموی حسنش کشته میشود قبر وی مشهود نیست.
دهانه بیجورد
یکی دیگر از مناطق مفرح و خوش آب و هوای شهرستان بردسکن میباشد که در فاصله ۲۰ کیلومتری شمال این شهرستان در میان دو کوه سرتنگل و روستاهای خور و بیجورد واقع است و از مناطق بسیار حساس و استراتژیک شهرستان در جنگلها به حساب میآمده و هنوز شالوده سنگرهای نگهبانی در دامنه قلعه باقی است و چشمه آب سرد و گوارای در زیر درخت کهنسال معروف به چنار جاری و آتش مسافرین و گردشگران را مرهم است.روستای بیجورد در استان خراسان رضوی شهرستان بردسکن واقع است و قناتی زیبا به طول ۲۰۰۰ متر است و تعداد ۴۰ میله چاه دارد. بیجورد دارای دو چناربه ارتفاع تقریبی پنجاه متر میباشد ودر کنار جاده بینالمللی قرار دارد وسالانه هزاران توریست ومسافر ورهگذ ر از این منطقه ییلاقی بازدید میکنند و هوای بسیار معتدلی داردودارای محصولات فراوانی از جمله گردو انگور انار گیلاس الو هلو زردالو سیب گلابی و..... میباشد و دارای کاروان سرای بسیار زیبایی میباشد و اب قنات بیجورد جنبه درمانی دارد
کفه نمکی بردسکن
منطقه طبیعی کفه نمک در جنوب شهرستان بردسکن و در ۱۲ کیلومتری جنوب روستای رحمانیه در بخش شهرآباد قرار دارد این پهنه نمکی از سطح دریاهای آزاد ۸۰۵ متر ارتفاع دارد و با وسعت تقریبی ۷۸۸۸ هکتار متعلق به دوران سوم (کرتاسه) و چهارم (آئوسن) زمینشناسی است که با جهتی شمال شرقی ـ جنوب غربی در جنوب شهرستان بردسکن واقع شده و به طور کلی اتفاقات زمینشناسی منطقه موجب پدید آمدن چشماندازی زیبا از طبیعت بیابانی ـ کویری و رسوبات تبخیری نمکی شدهاست.
جلوههای زیبای بلورهای نمک در حال شکل گیری، تراکم ساختاری بلورهای نمک بر روی شنزارها، ایجاد چالههای نمکی و حوضچههای آب حاصل از تعریق خاک از دیگر ویژگیهای منحصربهفرد این زیستگاه طبیعی است و آن را در کشور و منطقه به یک زیستگاه منحصربهفرد تبدیل کردهاست.
طبیعت زیبا و منحصربهفرد کفه نمکی بردسکن در سال ۱۳۹۰ به عنوان نخستین اثر طبیعی از استان خراسان رضوی در فهرست آثار تاریخی، طبیعی و معنوی ایران به ثبت رسید
• محوطه فیروزآباد، مربوط به دوران پیش از اسلام
• غار درونه، مربوط به دوره سلجوقی
• قلعه دختر خوشاب، مربوط به دوره سلجوقی
• قلعه دختر درونه، مربوط به دوره سلجوقی
• محوطه عبدلآباد، مربوط به دوره ایلخانی
• آبانبار باب الحکم، مربوط به دوره صفوی
• آبانبار رکنآباد، مربوط به دوره صفوی
• آبانبار خرمآباد، مربوط به دوره قاجار
• آبانبار قوژدآباد، مربوط به دوره قاجار
• خانه شازده، مربوط به دوره قاجار
• خانه علوی، مربوط به دوره قاجار
• مسجد جامع قدیم بردسکن، مربوط به دوره قاجار
• مسجد جامع کوشه، مربوط به دوره قاجار
• مسجد جامع سعدالدین، مربوط به دوره قاجار
• مسجد حطیطه، مربوط به دوره قاجار
• مسجد شهرآباد، مربوط به دوره قاجار
• خانه علمی، مربوط به دوره پهلوی
7-1-قصر ها
7-2-قلعه ها
قلعه شادی آباد
این بنا از قرن پنجم تا قرن هشتم هجری قمری آباد و مسکونی بوده و هنوز مخروبههای آن مشهود میباشد. قلعه شادی آب به صورت کهن دژی بسیار بزرگ و در شش جهت دارای برجهای دیده بانی و قلاور خانه بودهاست و محمدحسین نامرادی که امروز در دوبیتیها ذکر زبانها است ساکن این قلعه بودهاست. این بناء در فاصله ۳۰ کیلومتری جنوب غربی بردسکن و در فاصله ۶ کیلومتری شمال قلعه تاریخی، فرهنگی رحمانیه و درفاصله ۹ کیلومتری شمال امامزاده اللهآباد واقع است و هنوز صورت قبرهای سنتی آجر ۲۵× ۲۵ مشهود است و در این قلعه جنگهای بسیاری به وقوع پیوستهاست. محمدحسین نامراد به دست پسر عموی حسنش کشته میشود قبر وی مشهود نیست
قلعه رحمانیه
این قلعه در روستای رحمانیه و در ۱۹ کیلومتری جنوب غربی بردسکن قرار گرفته و بنا بر مطالعات انجام شده قدمت آن به قرون ۸ تا ۱۲ ه. ق باز میگردد. قلعه رحمانیه دارای پلانی دایرهای شکل میباشد که نحوه قرار گرفتن آن در ارتفاع موید این نکتهاست که قلعه رحمانیه یکی از ابنیه نظامی و مستحکم دوران خود بودهاست. فضاهای داخلی نیز به صورت دایرهای و متحدالمرکز ساخته شدهاند و در ساختار آن از ملات کاهگل و خشت استفاده شدهاست.
7-3-دروازه ها
7-4-موزه ها
7-5-باغ ها
7-6-پارک ها
7-7-بازار ها
7-8-آبشار ها
7-9-جنگل ها
آبادیهای شهرستان عمدتاً در درههای این کوهها واقع شدهاند که جنگلهای تُنُک دارد.
7-10-سایر اماکن دیدینی
غار سیر در روستای سیر از توابع بخش مرکزی شهرستان بردسکن قرار دارد. غار سیر ۶۴ متر طول دارد و دارای ۲ دهانه ورودی است که به فاصله نیم متر روی هم قرار گرفتهاند. این غار در دوران گذشته مسکونی بوده و به عنوان پناهگاه از آن استفاده میشدهاست. داخل آن دیوارههای سنگی و ساروجی مربوط به اتاق و منبع آب باقی ماندهاست.
دره آسیاب خوشاب
این دره یکی از مناطق خوش آب وهوای شهرستان بردسکن است که در شمال این ناحیه واقع شدهاست منطقه شمالی بردسکن دارای کوهپایههایی زیبا وخرم و کوههایی نسبتا رفیع نظیر کوه سرخ، چهل دختر، بغل داغ، وارسنگ میباشد که درههای سرسبز در میانه آنها واقع شدهاند. دره آسیاب خوشاب از تنوع گیاهی مطلوبی بر خوردار است و در آن انواع درختان مثمر و غیر مثمر رشد نمودهاند.
8-حمل و نقل
8-1-بزرگ راه ها
8-2-پایانه ها
8-3-فرود گاه ها
8-4-تاکسی رانی
8-5-اتوبوس داخل شهر
8-5-مترو
8-7-راه آهن
9-رسانه ها
9-1-صدا و سیما
9-2-رادیو
9-3-مخابرات
9-4-نشریات
9-5-تلفن همراه
9-6-اینترنت
9-7-سالن های همایش
10-ورزش و مسابقات
10-1-تیم های ورزشی
10-2-سالن ها و مکان های ورزش
10-3-مسابقات بین المللی
11-اقتصاد و صنعت
11-1-کارخانه ها
11-2-محصولات کشاورزی
11-3-محصولات دام و طیور
11-4-گردشگری
11-5-تولید انرژی
11-6-منابع و ذخایر معدنی
در شهرستان بردسکن معادن متعدد طلا، آهن، سرب، روی، مس و قلع و کانیهای گچ و مرمر وجود دارد و مهمترین معادن سرب، روی، مس و قلع آن در معادن تکنار، در ۲۸ کیلومتری ده زنگالو و ۶۱ کیلومتری شمال غربی بردسکن، قرار دارد که سنگ معادن آن به خارج از کشور صادر میشود
11-7-صنایع دستی
از صنایع دستی و هنرهای سنتی شهرستان بردسکن که امروزه در این منطقه رواج دارد میتوان بافت انواع فرشهای دستباف با طرحهای خطوط مستقیم – خطوط شکسته ((گردان)) طرح عبدالسرخ – طرح بلوچی – طرحهای اصیل شاه عباسی – شاه عباسی لچک ترنج – گلهای منظرهای – طرح محرابی – طرح گل ختایی و طرحهای زیر خاکی اشاره نمود و طرح زیر خاکی این منطقه برگرفته از تصویر طرحهایی که چندین سال قبل از محوطه باستانی فیروز آباد این شهرستان کشف شدهاست اشاره کرد و طرح یک دوم که نقش دو نیمه قالی با یکدیگر قرینهاست و طرح یک دوم قرینه سازی در چهار قسمت اجرا میگردد. و هنرهای دیگر نظیر گلیم بافی، جاجیم بافی، خورجین بافی در منطقه درونه و نمد مالی، کلاه مالی و سفالگری در روستای بابالحکم این شهرستان رواج دارد که نمدهای این روستا به کشورهای آلمان، روسیه و عربی صادر میشود. و هنر معرق روی چوب، گلسازی، نقاشی روی شیشه در بردسکن رایج است.
12-سیاست
12-1-وقایع مهم سیاسی
12-2-ادارات و اماکن سیاسی