حاجی آباد
فهرست:
۱-نام گذاری
۲-پیشینه تاریخی
۳-معماری و بافت
۴-اطلاعات جغرافیا
۵-مردم و جمعیت شناسی
۶-بزرگان
۷-اماکن تاریخی و تفریحی
۸-حمل و نقل
۹-رسانهها
۱0-ورزش و مسابقات
۱1-اقتصاد و صنعت
12-سیاست
توضیحات
1-نام گذاری
1-1-محل و نقشه
حاجیآباد یکی از شهرهای استان هرمزگان در جنوب ایران و شمال استان هرمزگان است. حاجیآباد شمالیترین شهر استان هرمزگان است و در نزدیکی استان کرمان واقع شده است. این شهر در بخش مرکزی شهرستان حاجیآباد قرار دارد. فاصله حاجیآباد تا شهر بندرعباس ۱۶۵ کیلومتر است
1-2-استان یا ایالت
این شهر در استان هرمزگان واقع شده است.
1-3-کشور
این شهر در کشور ایران واقع شده است
2-پیشینه تاریخی
2-1-در اسطورهها و روایات و قبل از تاریخ
2-1-پیش از اسلام(ایلامیان,ماد ها,هخامنشیان,سلوکیان,اشکانیان)
2-3-حمله اعراب به ایران(خلفای راشدین,بنی امیه,بنی عباس)
2-4-استقلال دوباره ایران(طاهریان,سامانیان,غزنویان,آل بویه,آل غور,صفاریان,سلجوقیان,خوارزم شاهیان)
2-5-حمله مغول ها به ایران(گورکانیان,ملوک الطوایف)
2-6-صفویه,زندیه,افشاریه,قاجاریه,پهلوی
3-معماری و بافت
3-1-سبک ساختمان ها
3-2-محله ها و تقسیمات
• شهرستان حاجیآباد شامل ۳ بخش و ۶ دهستان و به نامهای زیر است:
• بخش مرکزی
دهستانها و شهرهای تابعه ویرایش
• دهستان: درآگاه
• دهستان: طارم
• سعادت آباد
• بخش فارغان
• شهر فارغان
• دهستان: فارغان
• دهستان: آشکارا
• بخش احمدی
• دهستانها:
• شهر: سرگزاحمدی
• دهستان: احمدی
• دهستان: کوه شاه
3-3-پل ها
3-4-فروشگاه ها
3-5-هتل ها و مسافر خانه ها
3-6-مراکز درمانی و بیمارستان ها
3-7-اماکن مذهبی(معابد,مساجد,کلیسا ها وکنیسه ها...)
این زیارتگاه آرامگاه بانوی بزرگی است که شجره اش مشخص نیست. این زیارتگاه در دامنه کوهی است در شمال حاجی آباد و رشته قنات و باغهایی که در اطراف آن وجود دارد به یمن وجود این زیارتگاه همگی به این نام خوانده می شوند. این زیارتگاه بعلت قرار گرفتن در میان کوه و باغ های میوه یکی از اماکن تفریحی نیز محسوب میشود و در میان اهالی بیشتر به کوه بیبی دختران مشهور است .
3-8-مراکز آموزشی(مدارس,حوزه علمیه,دانشگاه هاو...)
دانشگاه آزاد اسلامی واحد حاجی آباد
۲.دانشگاه پیام نور حاجی آباد
۳.سازمان فنی و حرفه ای مرکز حاجی آباد
3-9-قنات ها و چشمه ها
این چشمه در مسیر جاده بندرعباس ـ حاجی آباد در 30 کیلومتری شرق حاجی آباد در دامنه کوه قرار دارد. آب آن از شکاف سنگ های آهکی مارنی خارج می شود و در ردیف آب های گوگردی معدنی است.
3-10-استخر ها
3-11-رستوران ها
3-12-بازار ها و مراکز خرید
4-اطلاعات جغرافیا
4-1-آب و هوا
حاجیآباد تابستانهای گرم وخشک و زمستانهای نسبتاً سردی دارد. البته دوره گرما در حاجیآباد به دلیل نزدیکی به استان کرمان نسبت به بقیه شهرهای هرمزگان کمتر است. اطراف شهر حاجیآباد را کوه احاطه کرده است. شهر حاجیآباد نسبت به بقیه مراکز شهرستانهای هرمزگان از ارتفاع بیشتری از سطح دریا برخوردار است. ارتفاع شهر حاجیآباد طبق منابع سازمان هواشناسی کشور ۹۳۱٬۲ متر از سطح دریاست.
4-2-جلگه ها
4-3-رود ها
4-4-کوه ها و رشته کوه ها
یکی از مناطق خوش آب و هوای شهرستان حاجی آباد، بخش فارغان و کوه های هماگ، زردکوه، فارغان، کوشا و کافری است. این منطقه کوهستانی از طبیعت بکر و زیبایی بهره مند است و انواع پرندگان و حیوانات در آن یافت می شود.
4-5-تالاب ها
4-6-دریاچه ها
4-7-سد ها
4-8-زیست بوم ها
4-9-آلودگی محیط
5-مردم و جمعیت شناسی
5-1-اقوام
5-2-زبان
5-3-دین
5-4-فرهنگ
شهر حاجیآباد به لحاظ فرهنگی از دو فرهنگ متفاوت تشکیل شده است. برخی گویش و پوشش خاص هرمزگانی و برخی نیز گویش کرمانی دارند که این خود از ظرفیتهای بالای فرهنگی این شهر حکایت دارد. با نگاهی به پوشش جنوب شهرستان حاجیآباد گویش و پوشش هرمزگان بیشتر نمایان است و نیمه شمالی این شهرستان بیشتر تحت تأثیر استان کرمان قرار دارد. تنوع فرهنگی شهر حاجیآباد هم خودامری طبیعی است.
5-5-جمعیت
جمعیت شهرستان حاجیآباد طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۸۵، برابر با ۶۴٬۸۹۷ نفر بودهاست
5-6-آداب و رسوم
8-7-غذا ها محلی
لای برنجی ، آبگوشت ، تاس کباب ، آبگرمو ، مژگو ، کباب ، نان مهیاوه، آب بنه، و ...
8-8-سوغات ها
سوغات شهر حاجیآباد شامل خرما و مرکبات است.
6-بزرگان
6-1-دانشمندان
6-2-معماران
6-3-نویسندگان
6-4-شاعران
6-5-استادان و معلمان
6-6-سیاست مداران
6-7-پزشکان و دکتران
6-8-نوازندگان
6-9-خوانندگان
6-10-بازیگران
6-11-ورزشکاران
6-12-روزنامه نگاران
6-13-نویسندگان
6-14-روحانیون ,علماء و افراد مذهبی
7-اماکن تاریخی و تفریحی
قلعه تاریخی حاجیآباد یکی از این آثار میباشد که متأسفانه به مرور زمان در حال تخریب میباشد. در سایر روستاهای این شهرستان نیز قلعههای تاریخی موجود میباشد از جمله این روستاها میتوان به فارغان و نسا اشاره کرد که متأسفانه این آثار نیز رو به نابودی میباشند.
میتوان به آبشارتزرج در روستای تزرج اشاره کرد وروستاهای زیبای دهنه بخوان و دهنه میمند که اهالی این منطقه در دل کوه درختان مرکبات کاشتهاند و از اب و هوای بسیار مطبوعی برخوردار هستند. همچنین چشمههای آبگرمی شامل آبگرم دهشیخ:ابگرم معدنوئیه در این شهرستان موجود میباشد که سالانه نظر گردشگران زیادی را به خود جلب میکند.
این آب گرم در مسیر جاده حاجی آباد به سمت بندرعباس و در جنوب غربی در روستای معدنوئیه در دامنه کوه قرار دارد . سرچشمه آن از چشمه های زیر زمینی منطقه و شمال روستای معدنوئیه واقع شده است . آب چشمه دارای خواص درمانی منجمله درمان بیماریهای پوستی میباشد و در ردیف آب های گوگردی است.
این آب گرم در مسیر جاده حاجی آباد به سمت دولت آباد و در جنوب شرقی روستای ده شیخ در دامنه کوه قرار دارد . سرچشمه آن در شرق حاجی آباد واقع شده است . آب چشمه از شکاف سنگ های آهکی بیرون می آید و در ردیف آب های گوگردی است.
7-1-قصر ها
7-2-قلعه ها
این قلعه در ورودی شهر حاجی آباد قرار دارد و قدمت آن به دوران ایلخانان، تیموریان و صفویه می رسد احتمالاً در دوره صفویه نیز از آن استفاده می شده است. این قلعه روی صخره ای در جنوب غربی شهر قرار دارد. ارتفاع بین ۳۰- ۲۷ متر و طول و عرض۸۰ متر می باشد. و دارای چهار برج است . ظاهراً این قلعه در روزگار دولتهای قبل از اسلام بنا شده و بعدها توسط پادشاهان هرمز بازسازی گردیده است . قلعه کهن حاجی آباد به دلیل موقعیتی که داشته گویا توسط سپاهیان تیمورلنگ تخریب و پس از قتل عام اهالی به آتش کشیده میشود . سپس به وسیله سفین یکی از پادشاهان هرمز بازسازی میگردد . و نام قلعه سفین (دو شمشیر) نامگذاری میشود . شهرحاجی آباد در اطراف همین قلعه بوجود آمده و رشد کرده و درحال حاضر یکی از محلات قدیمی این شهرستان به نام پای قلعه مشهور میباشد .
7-3-دروازه ها
7-4-موزه ها
7-5-باغ ها
7-6-پارک ها
7-7-بازار ها
7-8-آبشار ها
یکی از زیباترین و مهمترین جاذبه های شهرستان حاجی آباد است که توجه گردشگران زیادی را جلب می کند. این آبشار در منطقه ای زیبا، سرسبز، خوش آب و هوا، در میان نخلستان های روستای تزرج در جنوب غربی شهر حاجی آباد واقع شده است.
7-9-جنگل ها
7-10-سایر اماکن دیدینی
روستای نمونه گردشگری بخوان، روستایی سرسبز با باغ های وسیع مرکبات و درختان سردسیری و تنوع گیاهی زیباست که در دره کوه های سربه فلک کشیده بخوان و در فاصله 85 کیلومتری شهرستان حاجی آباد قرار دارد. در میان باغ های بخوان، چشمه های آب فراوانی جاری است که آب زمین های کشاورزی منطقه را تامین می کند. در فصل زمستان ارتفاعات آن پوشیده از برف می شود.
آسیاب های آبی حاجی آباد به صورت غیرفعال و متروکه در تعدادی از آبادی ها به چشم می خورند. به دلیل آب های زیرزمینی و روزمینی فراوان در حاجی آباد، آسیاب های آبی در گذشته مورد استفاده مردم بوده اند. آسیاب های تزرج، آسیاب های فارغان، آسیاب برغنی، آسیاب سه چشم و آسیاب سعادت آباد از مهمترین آسیاب های آبی حاجی آباد هستند.
8-حمل و نقل
8-1-بزرگ راه ها
8-2-پایانه ها
8-3-فرود گاه ها
8-4-تاکسی رانی
8-5-اتوبوس داخل شهر
8-5-مترو
8-7-راه آهن
9-رسانه ها
9-1-صدا و سیما
9-2-رادیو
9-3-مخابرات
9-4-نشریات
9-5-تلفن همراه
9-6-اینترنت
9-7-سالن های همایش
10-ورزش و مسابقات
10-1-تیم های ورزشی
10-2-سالن ها و مکان های ورزش
10-3-مسابقات بین المللی
11-اقتصاد و صنعت
تولیداتی که بیشتر میتواند جنبه فروش داشته باشد مثل: قالی، قالیچه، گلیم چهل ماشوله و گلیم شریکی پیچ .
.تولیداتی که اکنون به مصرف عشایری میرسند ولی در گذشته هم جهت مصرف خود و هم برای فروش تولید میشدند مانندخورجین، جوال یاخوره، جاجیم و چادرشب .
.تولیداتی که صرفاً جنبه خود مصرفی دارند مانند سیاهچادر، چغ، آینهدان، نمکدان ، کشکدان ، دو کارتن که تولیدکنندگان در بافت آنها از نقشه استفاده نمیکنند و موتیفهای گیاهی وحیوانی بکار برده شده، عمدتاً از محیط زندگی عشایری الهام گرفته شده است و سینه به سینه به بافندگان انتقال یافته است. تولیدکنندگان این نوع محصولات در شهرستان حاجی آباد در مقایسه با سایر شهرستانهای استان کمتر تعدادشان کاهش یافته است و کسانی که در گذشته بافته های مثل خورجین، جاجیم، کشکدان را میبافتند. اکنون دست به تولید بافته های دیگر که پر فروش هستند در حقیقت همچنان تولید کننده باقی ماندهاند .
11-1-کارخانه ها
11-2-محصولات کشاورزی
در شهرستان حاجی آباد در مجموع ۲۱۰۰ هکتار زمین زیر کشت محصولات زراعی است که ۹۰۰۰ هکتار به محصولات باغی-۵۵۰۰ هکتار به کشت نخل و بقیه به کشت سایر محصولات صیفی و غلات اختصاص دارد محصولات باغی این شهرستان عبارتند از : خرما - لیموترش- نارنگی- پرتقال - انجیر- زیتون - انگور لیموشیرین و اغلب درختان مناطق سردسیر و گرمسیر . از آن میان لیموترش- نارنگی و لیموشیرین مناطق فارغان - احمدی- سیاهک و سیرمند شهرت بسیار زیادی دارد.صیفی جات حاجی آباد هم مرغوب و هم برای کشاورزان و سرمایه گذاران در تولید کشاورزی فوق العاده سودآور است . این محصولات و غلات شامل : جو - ذرت- هندوانه - خیار- گوجه فرنگی-سیب - پیاز - طالبی- گرمک و کمی هم حبوبات می باشد . همجنین درختان و گیاهان کوهی و دارویی نیز در این شهرستان قابل توجه سرمایه گذاران است . از آن میان می توان به کنارهای چندساله دارای میوه زالزالک اشاره کرد . دیگر درختان کوهی عبارتند از : بادام وحشی- گیش- بید و درختان مورت- خیزران و کهور . گیاهان دارویی شامل : گل بومادران- کلپوره - آویشن - گون و غیره میباشد.
11-3-محصولات دام و طیور
11-4-گردشگری
قلعه های کافران ، احمدی ، طارم ، طاشکوئیه ، باینوج ، گلشن ، سرخ، و ... منطقه حفاظت شده و محوطه تاریخی طارم ، گورستان های تاریخی ، چشمه های آبگرم معدنوئیه ، چاهو ، قارقارو ، استکی، قلاتوئیه ، کوه سیروئیه ، کاروانسرای گهکم، برج فارغان ، غار گیس ( روستای گیس )، نخلستان ها و غارهای هزاربری در روستای شهدادی، غار سرباغ در کوه ملوس، باغات، قنات گهکم، منطقه شکار و تیراندازی ممنوع گلزار و نیزار، روستاهای باغان، سیرمند و ...
11-5-تولید انرژی
11-6-منابع و ذخایر معدنی
11-7-صنایع دستی
قالی بافی ، شیریکی پیچ(نوعی گلیم) ، چادر شب بافی ، سبدبافی و حصیربافی
12-سیاست
12-1-وقایع مهم سیاسی
12-2-ادارات و اماکن سیاسی