گروه نرم افزاری آسمان

صفحه اصلی
کتابخانه
جلدششم
بکائین


اشاره

بکائین: شماری از صحابه تهیدست و مشتاق جهاد در زمان پیامبر(صلی الله علیه وآله)
این واژه از «ب ـ ک ـ ی» به معنای گریستن با صدای بلند آمده است.[1] بکائین صحابه* تهیدستی بودند که در سال نهم هجرت، هنگامی که پیامبر(صلی الله علیه وآله) عازم «تبوک»* بود نزد آن حضرت آمدند تا با دریافت زاد و توشه و مرکب، امکان حضور در آن غزوه را بیابند؛ اما رسول خدا از تجهیز آنان عاجز ماند آنان که از توفیق شرکت در جهاد، محروم شده بودند، گریستند.[2] در پی آن آیه 92 توبه/9 در شأن ایشان نازل شد[3]: «ولا عَلَی
دائرة المعارف قرآن کریم، جلد 6، صفحه 21
الَّذینَ اِذا ما اَتَوکَ لِتَحمِلَهُم قُلتَ لا اَجِدُ ما اَحمِلُکُم عَلَیهِ تَوَلَّوا واَعیُنُهُم تَفیضُ مِنَ الدَّمعِ حَزَنـًا اَلاّ یَجِدوا ما یُنفِقون =و [ایرادی نیست] بر کسانی که چون نزد تو آمدند تا آنان را بر مرکبی سوار کنی، گفتی: مرکبی ندارم که شما را بر آن بنشانم، بازگشتند در حالی که چشمانشان از اندوه اشکبار بود، زیرا چیزی نداشتند که در راه خدا انفاق کنند [و با آن به میدان بروند]».
سیره نویسان و مفسران در تعداد و نامهای بکائین اختلاف نظر دارند؛ برخی آنان را 6 تن[4] و برخی دیگر 9 نفر[5] دانسته اند؛ اما مشهور، شمار آنان را 7 تن دانسته اند[6]؛ نیز در این باره که آنان از یک قبیله یا از قبایل گوناگون باشند نظرها یکسان نیست؛ برخی مفسران آنان را از قبیله مُزینه یا از فرزندان مُقرن بن عامر مزنی دانسته اند.[7] بنی مقرن) در مقابل، گزارشهایی حکایت از آن دارد که ایشان از تیره های گوناگون بودند.[8]
به موجب نقلی آنان عبارت است از: سالم بن عمیر از بنی عمرو بن عوف و از بدریّان، حرمی بن عمرو از بنی واقف، عبدالرحمن بن کعب از بنی مازن بن نجار، سلمان بن صخر از بنی المعلی، عبد الرحمن بن یزید از بنی حارثه، عمرو بن غنم از بنی سلمه و عبد الله بن عمرو از مُزینه.[9]
در اخبار دیگر نامهای آنان چنین آمده است: معقل بن یسار، سالم بن عمیر، عبد الله بن مغفّل، عبدالله بن کعب، عرباض بن ساریه، علیة بن زید از بنی جاریه و عمرو بن حمام بن جموح.[10] جز نامهای یاد شده، از کسانی دیگر نیز نام برده شده است.[11]
گویند: هنگامی که آنان از رفتن خود مأیوس شده، گریستند، یامین یا ابن یامین نضیری دو تن را تجهیز کرده و با پیامبر(صلی الله علیه وآله)همراه شدند.[12] عباس بن عبد المطلب وعثمان بن عفان نیز هر یک دو تن را مهمان خود کردند.[13] در گزارش واقدی آمده است که عثمان سه تن را همراه خود برد.[14]