گروه نرم افزاری آسمان

صفحه اصلی
کتابخانه
شاهنامه فردوسی
جلد چهارم
10 / 3 7 استقلال فرهنگی



7475.رسولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله :امام علی علیه السلام :فرا گیرید حکمت را ، گرچه از مشرکان باشد .7476.عنه صلی الله علیه و آله :امام علی علیه السلام :حکمت ، گمشده مؤمن است . بِرُبا آن را ، گرچه از دهان مشرکان .7477.الإمامُ علیٌّ علیه السلام :امام علی علیه السلام :حکمت ، گمشده مؤمن است . بجویید آن را ، ولو نزد مشرکان ؛ چرا که شما بدان سزاوارترید و شایسته آنید .7478.عنه علیه السلام :امام علی علیه السلام :حکمت ، گمشده مؤمن است . آن را فرا گیرید ، گرچه از دهان منافقان باشد .7479.الإمامُ الباقرُ علیه السلام :امام علی علیه السلام :حکمت ، گمشده مؤمن است . پس بستان آن را ، گرچه از منافقان .7480.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :امام علی علیه السلام :حکمت را هر جا به تو رو آورد ، فراگیر ؛ چرا که حکمت ، [ گاه] در سینه منافق است و در سینه اش بجنبد تا بیرون شود و با همسان های خود ، در سینه مؤمن ، آرام گیرد .10 / 3 7استقلال فرهنگی7476.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :امام علی علیه السلام :کم است کسی که خود را همانند مردمی کند ، جز آن که از جمله آنان شود .7477.امام علی علیه السلام :امام صادق علیه السلام :امیرمؤمنان ، همیشه می فرمود : «این امّت ، همیشه در نیک بختی به سر برَند تا وقتی که لباس بیگانگان را نپوشند و غذای بیگانگان را نخورند ؛ امّا وقتی چنین کردند ، خداوند ، آنان را به خواری اندازد» .

.


ص: 378

10 / 3 8النَّوادِر7480.امام صادق علیه السلام :الإمام علیّ علیه السلام :لا یَکونُ العِمرانُ حَیثُ یَجورُ (1) السُّلطانُ . (2)7481.عنه علیه السلام :عنه علیه السلام :آفَهُ العِمرانِ جَورُ السُّلطانِ . (3)7482.الإمامُ الکاظمُ علیه السلام ( لَمّا سَألَهُ أخُوهُ علیُّ ابنُ جعفرٍ عنِ امرأه ) عنه علیه السلام :زُهدُکَ فی راغِبٍ فیکَ نُقصانُ حَظِّ ، ورَغبَتُکَ فی زاهِدٍ فیکَ ذُلُّ نَفسٍ . (4)7481.امام صادق علیه السلام :عنه علیه السلام :وَالاک مَن لَم یُعادِکَ . (5)7482.امام کاظم علیه السلام ( آنگاه که برادرش علی بن جعفر ، از ایشان پرسید : ) عنه علیه السلام :مَن رَغِبَ فیکَ عِندَ إقبالِکَ زَهِدَ فیکَ عِندَ إدبارِکَ . (6)7483.رسولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله :عنه علیه السلام :أحبِب حَبیبَکَ هَونا ما ؛ عَسی أن یَکونَ بغَیضَکَ یَوما ما ، وأبغِض بغَیضَکَ هَونا ما ؛ عَسی أن یَکون حَبیبَکَ یَوما ما . (7)7484.الإمامُ علیٌّ علیه السلام :الإمام الصادق علیه السلام :کانَ أمیرُ المُؤمِنینَ علیه السلام یَقولُ : لِیَجتَمِع فی قَلبِکَ الاِفتِقارُ إلَی النّاسِ ، وَالاِستِغناءُ عَنهُم ؛ یَکونُ افتِقارُکَ إلَیهِم فی لینِ کَلامِکَ وحُسنِ بِشرِکَ ، ویَکونُ استِغناؤُکَ عَنهُم فی نَزاهَهِ عِرضِکَ وبَقاءِ عِزِّکَ . (8) .

1- .فی الطبعه المعتمده : «یجوز» ، وما أثبتناه من طبعه بیروت وطهران .
2- .غرر الحکم : ح 10791 ، عیون الحکم والمواعظ : ص 540 ح 10022 .
3- .غرر الحکم : ح 3954 ، عیون الحکم والمواعظ : ص 181 ح 3717 .
4- .نهج البلاغه : الحکمه 451 ، بحار الأنوار : ج 74 ص 164 ؛ ینابیع المودّه : ج 2 ص 252 ح 707 وفیه «نفسک» بدل «نفس» .
5- .المواعظ العددیّه : ص 61 .
6- .غرر الحکم : ح 8878 .
7- .نهج البلاغه : الحکمه 268 ، تحف العقول : ص 201 وفیه «یعصیک» بدل «بغیضک» فی الموضع الأوّل ، الأمالی للطوسی : ص 364 ح 767 عن علیّ بن علیّ بن رزین عن الإمام الرضا عن آبائه عنه علیهم السلام و ص 703 ح 1505 عن زید بن علیّ عن أبیه عنه علیهماالسلام نحوه ؛ الأدب المفرد : ص 382 ح 1321 ، المصنّف لابن أبی شیبه : ج 8 ص 341 ح 144 کلاهما عن محمّد بن عبید الکندی ، تاریخ المدینه : ج 4 ص 1266 عن عبید اللّه الأنصاری .
8- .الکافی : ج 2 ص 149 ح 7 عن عمّار الساباطی ، معانی الأخبار : ص 267 ح 1 عن یحیی بن عمران ، تحف العقول : ص 204 ، مشکاه الأنوار : ص 312 ح 977 ، تنبیه الخواطر : ج 2 ص 196 .

ص: 379



10 / 3 8 گوناگون

10 / 3 8گوناگون7483.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :امام علی علیه السلام :آن جا که حکمران ، ستم ورزد ، آبادانی نباشد .7484.امام علی علیه السلام :امام علی علیه السلام :آفت آبادانی ، ستمِ حکمران است .7485.امام علی علیه السلام :امام علی علیه السلام :بی میلی ات به کسی که خواهان توست ، کمی بهره است ، و گرایشت بدان که تو را نخواهد ، خوار ساختن گوهر جان است .7486.امام علی علیه السلام :امام علی علیه السلام :آن که با تو دشمنی نکند ، تو را دوست دارد .7487.عنه علیه السلام :امام علی علیه السلام :آن که در دوران رویکرد دنیا به تو رو آورد ، در زمان پشت کردن دنیا از تو دوری گزیند .7488.عنه علیه السلام :امام علی علیه السلام :دوستت را با اندکی خویشتنداری دوست بدار ، چه بسا که روزی دشمنت شود ؛ و دشمنت را با خویشتنداری مدارا دشمن بدار ، چه بسا که روزی دوستت گردد!7489.الإمامُ الحسنُ علیه السلام :امام صادق علیه السلام :امیرمؤمنان همیشه می فرمود : می باید در دلت نیازمندی به مردم و بی نیازی از آنان ، جمع گردد . نیازمندی ات به آنان ، در نرم سخن گفتن و خوش رویی ات آشکار شود ، و بی نیازی ات از آنان ، در پاک نگه داشتن آبرو و پایداری عزّتت ظاهر شود .

.


ص: 380

7490.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :الإمام علیّ علیه السلام :اُبذُل لِصَدیقِکَ کُلَّ المَوَدَّهِ ، ولا تَبذُل لَهُ کُلَّ الطُّمَأنینَهِ . وأعطِهِ کُلَّ المُواساهِ ، ولا تَفُضَّ إلَیهِ بِکُلِّ الأَسرارِ ؛ توفِ (1) الحِکمَهَ حَقَّها ، وَالصَّدیقَ واجِبَهُ . (2)7491.عنه علیه السلام :عنه علیه السلام :لَیسَ الحَکیمُ مَن لَم یُدارِ مَن لا یَجِدُ بُدّا مِن مُداراتِهِ . (3)7492.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :عنه علیه السلام :لا تُعامِل مَن لا تَقدِرُ عَلَی الاِنتِصافِ مِنهُ . (4)7493.عنه علیه السلام :عنه علیه السلام :إیّاکَ أن توحِشَ مُوادَّکَ وَحشَهً تُفضی بِهِ إلَی اختِیارِهِ البُعدَ عَنکَ وإیثارِ الفُرقَهِ. (5)7487.امام علی علیه السلام :عنه علیه السلام :مَن کانَ نَفعُهُ فی مَضَرَّتِکَ لَم یَخلُ فی کُلِّ حالٍ مِن عَداوَتِکَ . (6)7488.امام علی علیه السلام :عنه علیه السلام :تَجاوَز مَعَ القُدرَهِ ، وأحسِن مَعَ الدَّولَهِ تَکمُل لَکَ السِّیادَهُ . (7)7489.امام حسن علیه السلام :عنه علیه السلام :اِحتَمِل زَلَّهَ وَلِیِّکَ لِوَقتِ وَثبَهِ عَدُوِّکَ . (8)7490.امام صادق علیه السلام :عنه علیه السلام :تَأمیلُ النّاسِ نَوالَکَ خَیرٌ مِن خَوفِهِم نَکالَکَ . (9)7491.امام صادق علیه السلام :عنه علیه السلام :أقِمِ الرَّغبَهَ إلَیکَ مَقامَ الحُرمَهِ بِک . (10)7492.امام صادق علیه السلام :عنه علیه السلام :أقِمِ النّاسَ عَلی سُنَّتِهِم ودینِهِم ، وَلیَأمَنکَ بَرِئُهُم (11) وَلیَخَفکَ مُریبُهُم ، وتَعاهَد ثُغورَهُم وأطرافَهُم . (12) .

1- .فی المصدر : «توفی» ، والأصحّ ما أثبتناه .
2- .کنز الفوائد : ج 1 ص 93 .
3- .تحف العقول : ص 218 ، بحار الأنوار : ج 78 ص 57 ص 121 .
4- .غرر الحکم : ح 10184 ، عیون الحکم والمواعظ : ص 518 ح 9400 .
5- .غرر الحکم : ح 2689 ، عیون الحکم والمواعظ : ص 98 ح 2253 .
6- .غرر الحکم : ح 9150 .
7- .غرر الحکم : ح 4528 ، عیون الحکم والمواعظ : ص 200 ح 4048 .
8- .بحار الأنوار : ج 74 ص 166 .
9- .غرر الحکم : ح 4510 ، عیون الحکم والمواعظ : ص 203 ح 4119 وفیه «خیرک» بدل «نوالک» .
10- .غرر الحکم : ح 2291 ؛ شرح نهج البلاغه : ج 20 ص 311 ح 573 .
11- .کذا فی المصدر ، والظاهر : «بَرِیؤهم» .
12- .غرر الحکم : ح 2419 ، عیون الحکم والمواعظ : ص 81 ح 1961 وفی ذیله «وأطراف بلادهم» .

ص: 381

7493.امام صادق علیه السلام :امام علی علیه السلام :تمام دوستی ات را درباره دوستت نثار کن ؛ امّا به وی اطمینان تمام منما . او را کاملْ یاری کن ؛ لیکن تمام رازها را به وی مگو ، تا آن که [ از یک سو] حقّ خردمندی را به جا آوری و [ از دگر سو ]وظایف دوستی را به جا آورده باشی .7494.الإمامُ زینُ العابدینَ علیه السلام :امام علی علیه السلام :حکیم نیست آن که مدارا نکند با کسانی که چاره ای جز مدارا با آنان نیست .7495.عنه علیه السلام :امام علی علیه السلام :با آن که نمی توانی حقّت را از او بستانی ، داد و ستد منما .7496.عنه علیه السلام :امام علی علیه السلام :بپرهیز از آن که دوستانت را چنان به هراس اندازی که آنان را به دوری از تو و جدایی طلبی کشانَد .7497.الإمامُ علیٌّ علیه السلام :امام علی علیه السلام :آن که سودش در زیان دیدن تو باشد ، هیچ گاه از دشمنی با تو بیرون نباشد .7498.عنه علیه السلام :امام علی علیه السلام :با توانمندی گذشت کن و با دولتْ مردی نیکی کن ، تا آقایی ات کامل گردد .7494.امام زین العابدین علیه السلام :امام علی علیه السلام :لغزش های دوست را تحمّل کن ، برای هنگام هجوم دشمنت .7495.امام زین العابدین علیه السلام :امام علی علیه السلام :امیدواری مردم به پاداشت ، بهتر است از ترس آنان از کیفرت .7496.امام زین العابدین علیه السلام :امام علی علیه السلام :علاقه مندی [ دیگران ] به خودت را جایگزین احترام گذاری [ آنان ]به خود قرار ده .7497.امام علی علیه السلام :امام علی علیه السلام :مردم را بر سنّت ها و آیینشان بر پای دار و [ چنان کن] که بی گناهان ، از تو احساس امنیت کنند و بدکاران ، از تو بترسند ؛ و به مرز[نشین]ها و حاشیه [نشین]های شهرها رسیدگی کن . .


ص: 382

7498.امام علی علیه السلام :عنه علیه السلام :أصعَبُ السِّیاساتِ نَقلُ العاداتِ . (1)7499.عنه علیه السلام :عنه علیه السلام :لا یَزالُ النّاسُ بِخَیرٍ ما تَفاوَتوا ، فَإِذَا اسَتَوا هَلَکوا . (2)7500.الإمامُ الحسنُ علیه السلام :عنه علیه السلام :مَن عامَلَ النّاسَ بِالمُسامَحَهِ استَمتَعَ بِصُحبَتِهِم . (3)7501.الإمامُ الباقرُ علیه السلام ( فی قولهِ تعالی: {Q} «فلا و رَبِّکَ لا یُؤمِنُون ) عنه علیه السلام :مِنَ الحِکمَهِ طاعَتُکَ لِمَن فَوقَکَ ، وإجلالُکَ مَن فی طَبَقَتِکَ ، وإنصافُکَ لِمَن دونَکَ . (4)7502.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :عنه علیه السلام :آلَهُ الرِّئاسَهِ سَعَهُ الصَّدرِ . (5)7503.رسولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله ( فی کلام لهُ مع جبرَئیل علیه السلام ) عنه علیه السلام :خَوضُ النّاسِ فِی الشَّیءِ مُقَدِّمَهُ الکائِنِ . (6)7499.امام علی علیه السلام :عنه علیه السلام :إیّاکَ وکُلَّ عَمَلٍ یُنَفِّرُ عَنکَ حُرّا ، أو یُذِلُّ لَکَ قَدرا ، أو یَجلِبُ عَلَیکَ شَرّا ، أو تَحمِلُ بِهِ إلَی القِیامَهِ وِزرا . (7)7500.امام حسن علیه السلام :عنه علیه السلام :مَن رُفِعَ بِلا کِفایَهٍ وُضِعَ بِلا جِنایَهٍ . (8)7501.امام باقر علیه السلام ( درباره آیه «سوگند به پروردگار تو که ایمان نداشت ) عنه علیه السلام :زِنِ الرِّجالَ بِموازینِهِم . (9)7502.امام صادق علیه السلام :عنه علیه السلام :مِنَ الحِکمَهِ أن لا تُنازِعَ مَن فَوقَک ، ولا تَستَذِلَّ مَن دونَکَ ، ولا تَتَعاطی ما لَیسَ فی قُدرَتِکَ ، ولا یُخالِفَ لِسانُک قَلبَکَ ، ولا قَولُک فِعلَکَ ، ولا تَتَکَلَّمَ فیما لا تَعلَمُ ، ولا تَترُکَ الأَمرَ عِندَ الإِقبالِ وتَطلُبَهُ عِندَ الإِدبارِ . (10) .

1- .غرر الحکم : ح 2969 ، عیون الحکم والمواعظ : ص 118 ح 2649 وفیه «تغییر» بدل «نقل» .
2- .عیون أخبار الرضا : ج 2 ص 53 ح 204 ، الأمالی للصدوق : ص 531 ح 718 کلاهما عن عبد العظیم الحسنی عن الإمام الجواد عن آبائه علیهم السلام ، غرر الحکم : ح 289 وفیه «النّاس بخیر ما تفاوتوا» .
3- .غرر الحکم : ح 8861 ، عیون الحکم والمواعظ : ص 457 ح 8286 .
4- .غرر الحکم : ح 9422 ، عیون الحکم والمواعظ : ص 473 ح 8676 .
5- .نهج البلاغه : الحکمه 176 ، خصائص الأئمّه علیهم السلام : ص 110 ، غرر الحکم : ح 1256 .
6- .غرر الحکم : ح 5067 ، عیون الحکم والمواعظ : ص 242 ح 4612 .
7- .غرر الحکم : ح 2727 ، عیون الحکم والمواعظ : ص 100 ح 2291 .
8- .غرر الحکم : ح 8613 .
9- .المواعظ العددیّه : ص 57 .
10- .غرر الحکم : ح 9450 ، عیون الحکم والمواعظ : ص 473 ح 8681 .

ص: 383

7503.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :امام علی علیه السلام :دشوارترین مدیریت ، جابه جا نمودن آداب و رسوم است .7504.الإمامُ علیٌّ علیه السلام :امام علی علیه السلام :مردم در نیکی به سر می برند تا زمانی که متفاوت باشند . پس آن گاه که برابر شوند ، نابود گردند .7505.عنه علیه السلام :امام علی علیه السلام :آن که با مردمان ، با مدارا رفتار کند ، از همراهی آنان بهره بَرد .7506.عنه علیه السلام :امام علی علیه السلام :از نشانه های حکمت ، فرمانبرداری از بالادست ، و احترام گذاردن به همتایان ، و انصاف نسبت به پایین دستان است .7507.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :امام علی علیه السلام :ابزار حکمرانی ، سعه صدر (بردباری) است .7508.رسولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله :امام علی علیه السلام :فرورفتن مردم در امری ، زمینه انجام گرفتن آن است .7509.عنه صلی الله علیه و آله :امام علی علیه السلام :بپرهیز از هر کاری که آزاده ای را از تو بِرَماند ، یا منزلت تو را خوار سازد ، یا بدی را به سویت سرازیر کند ، و یا عقوبتی را بدان عمل در رستاخیز ، به دوش کشی !7510.عنه صلی الله علیه و آله :امام علی علیه السلام :آن که بدون شایستگی بلندی یابد ، بدون جُرم ، فرو افتد .7504.امام علی علیه السلام :امام علی علیه السلام :مردمان را با ترازوی خودشان وزن کن (1) .7505.امام علی علیه السلام :امام علی علیه السلام :حکمتْ آن است که با بالا دستِ خود ، جدال نکنی و زیردستان را خوار نسازی و آنچه در توان نداری ، عرضه نکنی و زبانت با دلت و سخنت با رفتارت مخالفت نکند و در آنچه نمی دانی ، سخن نگویی و کارها را به هنگام رویکرد ، رها نسازی و به هنگام پشت کردن ، پیگیری نکنی . .

1- .ظاهرا مراد آن است که هر کس را با توجّه به استعدادها و شرایط خودش مورد ارزیابی و سنجش قرار ده . (م)

ص: 384

7506.امام علی علیه السلام :عنه علیه السلام فِی الحِکَمِ المَنسوبَهِ إلَیهِ : عامِلُوا الأَحرارَ بِالکَرامَهِ المَحضَهِ ، وَالأَوساطَ بِالرَّغبَهِ وَالرَّهبَهِ ، وَالسَّفِلَهَ بِالهَوانِ . (1)7507.امام صادق علیه السلام :عنه علیه السلام أیضا : إذا کانَ لَکَ صَدیقٌ ولَم تَحمَد إخاءَهُ ومَوَدَّتَهُ فَلا تُظهِر ذلِکَ لِلنّاسِ ، فَإِنَّما هُوَ بِمَنزِلَهِ السَّیفِ الکَلیلِ (2) فی مَنزِلِ الرَّجُلِ ، یُرهِبُ بِهِ عَدُوَّهُ ولا یَعلَمُ العَدُوُّ أ صارِمٌ هُوَ أم کَلیلٌ . (3)7508.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :عنه علیه السلام أیضا : إذا أحسَنَ أحَدٌ مِن أصحابِکَ فَلا تَخرُج إلَیهِ بِغایَهِ بِرِّکَ ، ولکِنِ اترُک مِنهُ شَیئا تَزیدُهُ إیّاهُ عِندَ تَبَیُّنِکَ مِنهُ الزِّیادَهُ فی نَصیحَتِهِ . (4)7509.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :عنه علیه السلام أیضا : مِنَ النّاسِ مَن یَنقُصُکَ إذا زِدتَهُ ، ویَهونُ عَلَیکَ إذا خاصَصتَهُ ، لَیسَ لِرِضاهُ مَوضِعٌ تَعرِفُهُ ، ولا لِسُخطِهِ مَکانٌ تَحذَرُهُ ، فَإِذا لَقیتَ اُولئِکَ فَابذُل لَهُم مَوضِعَ المَوَدَّهِ العامَّهِ ، وَاحرِمهُم مَوضِعَ الخاصَّهِ ؛ لِیَکونَ ما بَذَلتَ لَهُم مِن ذلِکَ حائِلاً دونَ شَرِّهِم ، وما حَرِمتَهُم مِن هذا قاطِعا لِحُرمَتِهِم . (5)7510.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :عنه علیه السلام أیضا : مَن ساسَ رَعِیَّهً حَرُمَ عَلَیهِ السُّکرُ عَقلاً ؛ لِأَنَّهُ قَبیحٌ أن یَحتاجَ الحارِسُ إلی مَن یَحرُسُهُ . (6)7511.عنه صلی الله علیه و آله :عنه علیه السلام أیضا : لا تَقبَلِ الرِّیاسَهَ عَلی أهلِ مَدینَتِکَ ؛ فَإِنَّهُم لا یَستَقیمونَ لَکَ إلّا بِما تَخرُجُ بِهِ مِن شَرطِ الرَّئیسِ الفاضِلِ . (7) .

1- .شرح نهج البلاغه : ج 20 ص 311 ح 574 .
2- .کَلَّ السیف فهو کلیل : إذا لم یَقطع (النهایه : ج 4 ص 198 «کلل») .
3- .شرح نهج البلاغه : ج 20 ص 309 ح 550 .
4- .شرح نهج البلاغه : ج 20 ص 331 ح 798 .
5- .شرح نهج البلاغه : ج 20 ص 320 ح 673 .
6- .شرح نهج البلاغه : ج 20 ص 338 ح 871 .
7- .شرح نهج البلاغه : ج 20 ص 282 ح 232 .

ص: 385

7512.الإمامُ علیٌّ علیه السلام :امام علی علیه السلام در حکمت های منسوب به ایشان : با آزاد مردان ، تنها با بزرگواری رفتار کنید ، با مردمان متوسط ، با میل و هراس ، و با مردمان پست ، با تحقیر و سبُکی .7513.عنه علیه السلام :امام علی علیه السلام در حکمت های منسوب به ایشان : هر گاه دوستی داری که برادری و دوستی اش را نمی پسندی ، آن را برای مردمْ آشکار مساز ؛ چرا که چنین دوستی ، مانند شمشیر کُند در خانه آدمی است ؛ دشمن را می ترساند و دشمن نمی داند که بُرنده است یا کُند .7514.الإمامُ الحسنُ علیه السلام :امام علی علیه السلام در حکمت های منسوب به ایشان : هر گاه یکی از یارانت به تو نیکی روا داشت ، نهایتِ خوبی را در حقّ او روا مدار و قدری از آن را وا گذار که به هنگام آشکار شدن خیرخواهی فراوان او ، بر آن بیفزایی .7515.الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :امام علی علیه السلام در حکمت های منسوب به ایشان : برخی از مردمان اند که اگر بر نیکی شان بیفزایی ، کم کنند ، و اگر آنان را دوست ویژه قلمداد کنی ، تو را سبُک سازند . خشنودی شان را جایگاهی نیست که آن را بشناسی و خشمشان مکانی ندارد که از آن بپرهیزی . اگر با اینان برخورد داشتی ، دوستی های عمومی را با آنان به کار بند و آنان را از دوستی خصوصی محروم ساز ، تا آنچه به آنان روا داشتی ، مانعی باشد در برابر آسیب های آنان ، و آنچه را از آنان دریغ داشتی ، بردارنده احترام آنان شود .7516.بحار الأنوار عنهم علیهم السلام ( فی الزِّیارهِ الخامسهِ مِن الزِّیاراتِ الجامعهِ ) امام علی علیه السلام در حکمت های منسوب به ایشان : آن که جمعیتی را مدیریت می کند ، از نگاه خِرَد ، مستی بر او حرام است ؛ چرا که زشت است نگهبان ، نیازمند کسی شود که از او پاسداری کند .7517.الإمامُ علیٌّ علیه السلام :امام علی علیه السلام در حکمت های منسوب به ایشان : مدیریت بر مردمان شهر خودت را مپذیر ؛ زیرا آنان ، با تو سازگار نشوند ، مگر آن که تو از جایگاه یک مدیر برجسته بیرون روی . .


ص: 386

7511.پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :عنه علیه السلام أیضا : لا تَخدِمَنَّ رَئیسا کُنتَ تَعرِفُهُ بِالخُمولِ وسَمَتْ بِهِ الحالُ و یَعرِفُ مِنکَ أنَّکَ تَعرِفُ قَدیمَهُ ؛ وإن سُرَّ بِمَکانِکَ مِن خِدمَتِهِ ، إلّا أنَّهُ یَعلَمُ العَین الَّتی تَراهُ بِها . فَیَنقَبِضُ عَنکَ بِحَسَبِ ذلِکَ . (1)7512.امام علی علیه السلام :عنه علیه السلام :ولا تُرَخِّصوا لِأَنفُسِکُم فَتُدهِنوا وتَذهَبَ بِکُمُ الرُّخَصُ مَذاهِبَ الظَّلَمَهِ فَتَهلِکوا ولا تُداهِنوا فِی الحَقِّ إذا وَرَدَ عَلَیکُم وعَرَفتُموهُ فَتَخسَروا خُسرانا مُبینا. (2)7513.امام علی علیه السلام :عنه علیه السلام فِی الحِکَمِ المَنسوبَهِ إلَیهِ : أضَرُّ الأَشیاءِ عَلَیکَ أن تُعلِمَ رَئیسَکَ أنَّکَ أعرَفُ بِالرِّیاسَهِ مِنهُ . (3)7514.امام حسن علیه السلام :عنه علیه السلام أیضا : قَلیلٌ یُتَرَقّی مِنهُ إلی کَثیرٍ خَیرٌ مِن کَثیرٍ یُنحَطُّ عَنهُ إلی قَلیلٍ . (4)7515.امام صادق علیه السلام :عنه علیه السلام أیضا : لَیسَ یضُرُّکَ أن تَری صَدیقَکَ عِندَ عَدُوِّکَ ؛ فَإِنَّهُ إن لَم یَنفَعکَ لَم یَضُرَّکَ . (5) .

1- .شرح نهج البلاغه : ج 20 ص 337 ح 865 .
2- .تحف العقول : ص 150 .
3- .شرح نهج البلاغه : ج 20 ص 337 ح 863 .
4- .شرح نهج البلاغه : ج 20 ص 344 ح 953 .
5- .شرح نهج البلاغه : ج 20 ص 336 ح 852 .

ص: 387

7516.بحار الأنوار :امام علی علیه السلام در حکمت های منسوب به ایشان : به مدیری که او را به ضعف و ناتوانی می شناسی و شرایط ، او را بزرگ کرده است و او می داند که گذشته اش را می شناسی ، خدمت مکن ، زیرا گرچه وی از خدمتگزاری ات خشنود باشد ، لیکن می داند که تو با چه دیدی به وی می نگری و از این رو ، از تو دلگیر می شود .7517.امام علی علیه السلام :امام علی علیه السلام :خود را دستِ کم نگیرید که سهل انگاری کنید و آن دستِ کم گرفتن ، شما را به راه ستمکاران بکشاند و به هلاکت برسید . چون حق به شما روی آورد و آن را شناختید ، در آن ، سستی نورزید ؛ چرا که به زیانی آشکار ، زیانمند خواهید شد .7518.عنه علیه السلام :امام علی علیه السلام در حکمت های منسوب به ایشان : زیانبارترین کار برای تو آن است که به مدیر خود بفهمانی که مدیریت را بهتر از او می دانی .7519.عنه علیه السلام :امام علی علیه السلام در حکمت های منسوب به ایشان : اندکی که با آن به بیشتر ترقّی شود ، بهتر است از زیادی که به کمی برگرداند .7520.عنه علیه السلام :امام علی علیه السلام در حکمت های منسوب به ایشان : اگر دوستت را نزد دشمنت یافتی ، ضرری برای تو ندارد ؛ چرا که او اگر سودی به تو نرسانَد ، آسیب نخواهد رسانْد . .


ص: 388

. .