امراض دهان
قلاع (جوشش دهان چون از گرمی بود)
همراه با داروهای ضد گرمی و پاک‌سازی‌کننده منضج و مسهل و دهان‌شویه‌های گیاهی با زالودرمانی زیر زنخ و زیر زبان به تعداد کم جوشش قلاع از بین می‌رود.
بحز (بدبوئی دهان نوع صفراوی)
بدبوئی‌ها از سه علت بیرون نیست: یکی عفونت سینوزیت، دوم عفونت لثه و دندان و سوم سوء مزاج معده.
بخور و عطسه، دهان‌شویه‌های ضد عفونت، منضج‌ها و مسهل‌های پاکسازی معده و دستگاه گوارش و زالودرمانی زنخ و زیر زبان به تعداد کم علاج این بیماری است.
آفت
مانند درمان قلاع عمل می‌کنیم.
درد دندان (همراه با غلبه گرمی)
زالودرمانی مانند درمان قلاع می‌باشد.
استرخاء لثه (سست شدن گوشت بیخ دندان از رطوبت خون و سرخی زبان و بزرگی نبض و سایر علامات غلبه خون)
همراه با داروهای پاکسازی از خلط غالب زالودرمانی را از زیر زنخ شروع و در نوبت بعدی که معمولا 15 روز بعد انجام می‌گردد مستقیما روی لثه‌ها و دو رگ زیر زبان در چند نوبت چند عدد زالوی ریز می‌اندازیم.
ص: 64
عفونت لثه (پیوره)
مالش لثه‌ها هر شب با داروهای گیاهی قابض و ضدعفونی‌کننده که به صورت پودر روی لثه‌ها مالیده می‌شود انجام می‌گردد. همراه با آن هفته‌ای یکبار هربار چند عدد زالوی ریز روی لثه‌ها انداخته می‌شود.
خونریزی لثه
مانند درمان استرخاء لثه عمل می‌کنیم و هر روز یکی دو بار با پودر دهان لثه‌ها را می‌شوئیم. پودر دهان: سماق، پوست انار، گلنار فارسی، مازو، چای مکه به مقدار مساوی و مقدار کمتری میخک که همگی پودر شده‌اند با دو تا سه برابر نمک مخلوط می‌شود.
ورم لثه
مانند خونریزی لثه عمل می‌کنیم. چنانچه از صفرا باشد با مصرف منضج و مسهل‌های ضد صفرا و دهان‌شویه و مصرف آب‌میوه‌ها و اغذیه خنک و ضد صفرا و زالودرمانی در چند نوبت روی لثه‌ها آن را علاج می‌کنیم.
تأکل لثه
مانند ورم لثه عمل می‌کنیم.
آبسه دور لوزه
عارضه ورم حاد لوزه علاوه بر داروهای گیاهی با خونگیری زیر زبان سریعا رو به بهبود می‌رود.
ص: 65
امراض زبان
ورم زبان
با مصرف داروهای منضج و مسهل‌های مناسب پاک‌کننده خلط غالب در چند نوبت بنا بر تشخیص هربار 2 تا 3 عدد زالو زیر زبان می‌اندازیم.
تشقق السان
ترک خوردن زبان که از گرمی و خشکی باشد، مانند ورم زبان عمل می‌کنیم و داروهای لعاب‌دار و خنک مانند شربت اسفرزه و شربت بنفشه و رب انار و زرشک و امثال آن مصرف می‌کنیم سپس 3 عدد زالو هربار زیر زبان می‌اندازیم.
سوزش زبان
مانند ورم زبان عمل می‌کنیم.
امراض حلق
ورم زبان کوچک
مانند ورم زبان عمل می‌کنیم.
خناق (درد گلو)
مانند ورم زبان عمل می‌کنیم و هر ساعت یکبار با عرق آویشن غرغره می‌کنیم.
زخم حلق
مانند ورم زبان عمل می‌کنیم.
ص: 66
امراض سینه
اشاره
که شامل سینه و پستان و شش می‌شود:
درد سینه
علامات آن درد در میان دو شانه و از لحاظ مزاجی به بلغمی، صفراوی، سوداوی و دموی تقسیم می‌شود.
در مورد غلبه دم خونگیری از ابتدای درمان انجام می‌شود و در طول درمان بنا بر تشخیص و نیاز تکرار خواهد شد. در مزاج‌های دیگر خونگیری پس از شروع درمان صورت می‌پذیرد و در مورد غلبه بلغم هنگام خونگیری احتیاط بیشتر باید کرد.
همراه با داروهای گیاهی زالودرمانی پشت دست‌ها بین انگشتان می‌باشد به این ترتیب که ما بین هر انگشت یک عدد زالو و روی انگشت سبابه نیز یک عدد بیاندازید. در مجموع روی هر دست 5 عدد زالو انداخته خواهد شد.
گرفتگی آواز
از خشکی اگر باشد هر شب 5 عدد انجیر زرد با 10 عدد آلوی بخارا در یک پیاله آب خیس کنید و صبح ناشتا میل کنید. یا اینکه این مواد را در یک پیاله آب دو تا سه جوش بدهید و میل کنید، سپس زیر زنخ (چانه) چند عدد زالو متناسب با توان بیمار بیاندازید. 15 روز بعد زیر زبان یک تا 3 عدد زالوی ریز بیاندازید و یا فصد زیر زبان کنید. در صورت نیاز داروهای سعال ملین مصرف کنید.
ص: 67
سرفه، سعال
سرفه تر خوردن داروی خشک و زالودرمانی پشت هر گوش و پس از آن خونگیری پشت دست و ساعد نیز مفید است. هنگام غلبه بلغم دفع بلغم مقدم است.
سرفه خشک خوردن داروی تر و زالودرمانی پشت هر گوش. در مورد هر دو نوع سرفه بخور و عطوس و روغن بنفشه بادام هر شب انجام شود و غرغره با عرق آویشن ساعت به ساعت ضروری است و از ابتدای درمان تا 24 ساعت بعد هر نوع سرفه و عفونت گلو را از بین می‌برد.
سرفه همراه با خون
به همان ترتیب علاج سرفه عمل می‌کنیم و از داروهایی مانند بارهنگ، انیسون شیرین، زیره سبز و رازیانه بوداده شده و سویق عدس و تجویزات دیگر ضد خونریزی بهره می‌بریم.
تنگی نفس، آسم
از غلبه خشکی صفرا و یا سودا و حساس بودن به گرد و غبار و بوهای تند و امثال آن:
بسیاری از حساسیت‌های منجر به تنگی نفس ناشی از مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها بخصوص پنی‌سیلین است که برای کنترل و از بین بردن عفونت‌ها تجویز می‌شود و از عوارض آن ضعف ریه و غلبه خشکی و حبس صفرای خشک و بلغم شور و کف حاصل از امتزاج آن است که باعث ایجاد حساسیت نسبت به عوامل گوناگون محیط زیست می‌شود.
بسیاری از کودکان که در دوران نوزادی و بعد از آن با پنی‌سیلین و امثال آن هنگام سرماخوردگی درمان می‌شوند شدیدا مستعد سرماخوردگی و بیماری‌های عفونی می‌شوند.
تحلیل من این است که مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها علاوه بر آنکه بیمار را ضعیف می‌کند مانع از شناسایی نحوه حمله میکرب‌ها گشته و به همین دلیل مجددا به راحتی وارد بدن
ص: 68
می‌شوند. امّا داروی گیاهی بدن را در مقابل بیماری تقویت می‌کند و به بدن اجازه می‌دهد که بیماری را شناسایی نماید و در مراحل بعدی براحتی و با شناخت کامل به میکرب‌ها و ویروس‌ها حمله نماید. تفاوت افرادی که به طب سنتی اعتقاد داشته و به آن عمل می‌کنند این است که آنها و فرزندانشان اصولا کمتر سرما می‌خورند و کمتر به بیماری‌های عفونی مبتلا می‌شوند و اگر هم بیمار شوند سیستم دفاعی بدنشان به سرعت با کمک داروهای گیاهی بیماری را از بین می‌برد. مثالی در این مورد جالب توجه است: فرزند اول یکی از پزشکان همکار ما که از کودکی داروهای آنتی‌بیوتیک مصرف کرده دائما دچار سرماخوردگی می‌شد. فرزند دوم با داروهای گیاهی از بدو تولد تحت نظر قرار گرفت. فرزند دوم تقریبا سرما نمی‌خورد و اگر سرما هم بخورد زود خوب می‌شود و دارای بدنی سالم‌تر از فرزند اول است ولی فرزند اول ضعیف و کم‌اشتهاست هنوز هم مرتب دچار سرماخوردگی می‌شود. افرادی که با یک کیسه دارو و اسپری‌های مختلف در سنین مختلف وارد مطب می‌شوند معمولا پس از یک دوره سرماخوردگی شدید و ابتلا به عفونت حاد ریوی بستری و با آنتی‌بیوتیک‌های قوی تحت درمان قرار گرفته و پس از آن دچار آسم و نفس تنگی و یا آبریزش و زکام مداوم و آلرژی نسبت به عوامل محیطی می‌شوند. قریب به نود درصد اینان درمان می‌شوند مگر معدودی که در سنین کهولت بالا هستند و بیماریشان خیلی پیشرفته باشد که البته نتایج خوبی از طب سنتی می‌گیرند اما درمان کامل میسر نیست.
مرحله اول خونگیری در این بیماران با حجامت عام آغاز و با حفظ فاصله زمانی که بر اساس توان بیمار تعیین می‌گردد نهایتا تا 15 روز بعد بین انگشتان هر دست یک زالو و یک عدد روی انگشت شصت می‌اندازیم. معمولا برای درمان این بیماری همراه با داروهای مربوطه طب سنتی و انجام حجامت و زالودرمانی بهبود حاصل می‌گردد؛ چنانچه بیماری به هر دلیل مقاومت بیشتری از خود نشان دهد خون‌درمانی و داروها تکرار می‌گردد.
ص: 69
درمان‌های طب ایرانی آن شامل: منضج صبح ناشتا که عبارت است از یک قاشق غذاخوری بارهنگ، چهار تخم ملین گرم برای ساعت 10 صبح، اسفرزه و تخم شربتی قبل از ناهار و شام، کفلمه گل ختمی و گل بنفشه 3 بار در روز، جوشانده پایه ریه و رعایت رژیم غذایی می‌باشد. درمان‌های جنبی استفاده از بخور و عطسه‌آورهای قوی و ماساژ کتف‌ها و بادکش می‌باشد.
جراحت یا زخم ریه (سل)
درمان بیماری سل با تجویز تخصصی داروهای گیاهی میسر است و زالودرمانی در کنار آن می‌تواند به درمان سریع‌تر کمک نماید. بکار بردن زالو برای این بیماری بیشتر زیر سینه روی دنده‌های پایین است و با توجه به توان بیمار در صورت نیاز باید انجام پذیرد.
ذات الریه
در صورت غلبه دم زالودرمانی مانند بیماری سل انجام می‌شود. در موارد دیگر پاکسازی خلط مقدم است.
ذات الجنب
شوصه ورم پرده نزدیک سینه در پهلو؛ مانند ذات الریه و در صورت نیاز انجام می‌پذیرد.
ذات الصدر
آماس پرده در نواحی سینه نزدیک پهلو؛ مانند ذات الجنب عمل می‌کنیم.