گروه نرم افزاری آسمان

فصل پنجم: میگرن یا درد شقیقه



اشاره

ص: 67

میگرن یا درد شقیقه

اشاره

میگرن سردرد مشهوری است که 8/ 1 مردم دنیا به آن مبتلا هستند. زنان اغلب مبتلایان به میگرن را تشکیل می‌دهند. میگرن همراه با اسپاسم ماهیچه‌های سر و متاثر از حالات عصبی و عوارض دیگر شکل می‌گیرد. طبق نظریات جدید، میگرن در اثر کاهش قند خون و بالا بودن میزان ترشح انسولین بوجود می‌آید که سبب ترشح آدرنالین از غدد فوق کلیوی و انقباض رگها می‌شود. در مقابل با بالا رفتن میزان آدرنالین در خون، پروستاگلندین‌ها در بدن سنتز می‌شوند که سبب انبساط رگها هستند. این سلسله اتفاقات سردردهای ضربان دار در ناحیه شقیقه را باعث می‌شود. اما طبق اعتقاد طب سنتی، خون با مشارکت معده و کبد یکی از عوامل اصلی این بیماری است به‌طوری‌که به اعتقاد بوعلی سینا میگرن با 29 ریشه یا علت در ارتباط است. عوامل عصبی نیز باید به عنوان عوامل ثانویه به حساب آیند و نباید با تصور اینکه میگرن نوعی بیماری عصبی است به بیراهه رفت. خون‌گیری در میگرن و در بیمارانی که خلط خون در بدن آنها غالب شده است و یا دچار غلظت و فشار خون می‌باشند لازم و ضروری است. علامات غلبه خون همچون سرخی زبان، پری رگهای چشم، برافروختگی صورت، گرم بودن سر و صورت نسبت به سایر اعضاء و نبض قوی و تند در این بیماران دیده می‌شود.
خون‌گیری در بیمارانی که دچار غلظت خون هستند باید بوسیله حجامت عام و یا انداختن زالو پشت گوشها و در صورت نیاز روی دستها انجام شود.
بنا بر تجربه نگارنده منشأ میگرن در بسیاری از زنان علاوه بر معده، ارتباط
ص: 68
مستقیم و اساسی با رحم و بیماریهای رحمی دارد و درمان آن بدون مداوای بیماریهای مذکور امکان‌پذیر نیست.
در بیماران صفراوی نیز در برخی، علاوه بر درمان بوسیله داروهای گیاهی، لازم است خون‌گیری انجام شود. قبل از مصرف داروهای عمومی میگرن نیز گاهی نیاز می‌شود اخلاط صفراوی بوسیله مسهلهای صفرا از معده خارج شود.

1- داروهای عمومی میگرن

اشاره
الف- بخور:
تخم گشنیز یک استکان، گل ختمی 5 گرم، پونه 5 گرم، بابونه 5 گرم، آویشن 5 گرم.
دستور مصرف: هر شب قبل از خواب داروهای فوق را با 4- 3 لیوان آب در یک کاسه بجوشانید، چادری روی سر کشیده و به مدت 10 دقیقه بخور دهید.
ب- جوشانده میگرن:
نعناع، پونه، افسنطین، انیسون، زیره، کاسنی، گاوزبان، تخم گشنیز، تخم ریحان، گل ختمی، زوفا، از هرکدام 30 گرم.
دستور مصرف: کلیه داروها را به 4 قسمت مساوی تقسیم کرده هر بار یک قسمت را با 6 بطری آب بجوشانید تا 4 بطری بماند. صاف کنید و یک‌صد گرم شکر مخلوط کرده دوباره بجوشانید تا 3 بطری بماند در یخچال گذاشته و بعد از هر غذا نصف استکان میل کنید. افراد زیر 10 سال ثلث استکان و سنین بالاتر نصف استکان تا یک استکان هر بار میل کنید.
ج- به همراه داروهای فوق داروهای زیر را به صورت جوشانده یا عرقیات مخلوط و قبل از هر غذا میل کنید:
گاوزبان، سنبل الطیب، مرزنجوش، بادرنجبویه، بهارنارنج، اسطوخودوس، پونه، افسنطین، بسفایج.
دستور مصرف: نسبت داروها مساوی می‌باشد. داروها را نیمکوب کنید و روزی 3 بار قبل از هر غذا یک قاشق غذاخوری در یک استکان آب سرد به حد جوش رسانده و مانند چای، 15 دقیقه دم کنید و میل نمائید. یا عرق هرکدام از داروها را به
ص: 69
میزان مساوی گرفته و با هم مخلوط کنید. قبل از هر غذا نصف استکان میل کنید.
د- تدهین: هر شب پشت گردن را با روغن بادام شیرین یا زیتون یا کنجد یا گل سرخ چرب کرده و کمی ماساژ بدهید.

نسخه دیگر تجربه شده برای میگرن:
الف) بخور نسخه قبل را انجام دهید.
ب) چای میگرن نعناء، پونه، گاوزبان، سنبل طیب، افسنطین، انیسون، مرزنجوش، بادرنجبویه، بهارنارنج، اسطوخودوس، زیره، ساقه کاسنی، تخم گشنیز، تخم ریحان، گل ختمی، زوفا، بسفایج از هرکدام 25 گرم.
دستور مصرف: همه داروها را مخلوط کرده و نیمکوب نمائید. بلافاصله بعد از هر غذا، هربار 2- 1 قاشق غذاخوری از داروها را در 1 لیوان آب بمدت 15- 20 دقیقه مانند چای دم کرده و میل نمائید.
ج) تدهین: روغنهای تدهین در نسخه قبلی را طبق دستور بکار برد.

2- شموم

همراه با نسخه‌های فوق داروی زیر را تهیه، مرتبا زیر بینی گرفته و بو کنید:
فلفل سیاه 1 گرم، زنیان 1 گرم، میخک 5/ 3 گرم.
دستور مصرف: داروها را نرم کوبیده و در پارچه ریخته آن را گره بزنید و مرتبا زیر بینی گرفته و ببوئید. پس از چند روز و با کم شدن بوی داروها، مجددا دارو را تهیه کنید.

3- داروی شوینده (استنشاق)

بابونه، مرزنجوش، گل بنفشه از هرکدام 5 گرم.
دستور مصرف: دارو را به 6 قسمت تقسیم کنید، هربار یک قسمت را با دو بطری آب بجوشانید تا یک بطری بماند، صاف نموده و روزی سه بار استنشاق کنید.

4- طلاء میگرن

زعفران 2 گرم، صمغ عربی 5 گرم، کوکنار 5/ 2 گرم، گلاب به مقدار لازم.
ص: 70
دستور مصرف: داروها را بکوبید و الک کنید و با گلاب خمیر نمائید. هنگام درد با کاغذ روی شقیقه بچسبانید.
و یا طلاء دیگر:
کافور، دانه جو
دستور مصرف: دارو را بکوبید و با آب بسائید و بمالید. هنگام درد روی شقیقه طلا کنید.
یا قرص طلاء دیگر:
مرصاف، انیسون، بذر البنج سفید، پوست ریشه لفاح، لفاح خشک از هرکدام یک واحد، زعفران ثلث واحد، آب کاهو یا تاجریزی به مقدار لازم.
دستور مصرف: داروها را پودر کنید و با آب تاجریزی خمیر کرده و قرص بسازید و خشک کنید. هربار هنگام حاجت در آب کاهو یا تاجریزی یا آب جوشیده حل کنید و بر محل درد بمالید.

5- کماد:

این دارو درد میگرن را ساکن می‌کند.
بابونه 30 گرم، مرزنجوش 30 گرم، لعاب حلبه مقداری.
دستور مصرف: پودر کرده و با حلبه بیامیزید. داخل کیسه ریخته و روی محل درد بچسبانید.

6- ضماد میگرن

اشاره
زنجفیل، کوکنار، برنج سرخ ماکول.
دستور مصرف: داروها را پودر کنید و بعد از مرطوب کردن بر سر و محل درد ضماد کنید.

ضمادی دیگر:
این ضماد درد میگرن را هرچند کهنه باشد از بین می‌برد.
زعفران، فلفل، زنجفیل، عاقرقرحا، نبات کوفته از هرکدام یک واحد، روغن گاو مقداری
دستور مصرف: داروها را طبق دستور ضماد بسازید و هنگام درد بر شقیقه‌ها بمالید و تا یک هفته ادامه دهید.