گروه نرم افزاری آسمان

صفحه اصلی
کتابخانه
شاهنامه فردوسی
جلد پنجم
حقنه‌های مسهله بارده


آب برگ کلم، آب برگ چغندر از هرکدام یک دسته، سبوس آرد جو یک کف، گل بنفشه، گل نیلوفر، عنب الثعلب، پرسیاوشان، گل ختمی سفید، تخم خیارین، تخم خربزه، تخم کاسنی، پوست بیخ کاسنی، بیخ رازیانه، اصل السوس از هریک دو مثقال، عناب 10 دانه، سه‌پستان 20 دانه مجموع را در
ص: 18
یک من تبریز آب بجوشانند تا ثلث آن بماند. صاف نموده، شیرخشت خراسانی، ترنجبین از هریک ده مثقال، فلوس خیار شنبر 15 مثقال در آن حل کرده بپالایند و روغن بادام شیرین یک مثقال، روغن گل سرخ، روغن کدو، آبکامه 3]، نبطی رقیق از هریک 10 مثقال، نمک طعام یک مثقال، ریوند چینی سائیده یک پنجم گرم.
داروها را به چهار قسمت تقسیم نموده به چهار دفعه حقنه نمایند و هربار که حقنه کنند تا حقنه قبلی برنگردد تکرار نکنند. اگر حقنه اول را مغرب شروع کنند سه دفعه بعد را طوری تقسیم کنند که نیمه شب حقنه چهارم تمام گردد. قبل از حقنه اول ابتدا با آب نمک ولرم تنقیه نمایند. اگر هنگام سحر شروع کنند باید بین صبح تا ظهر تمام شود.

حقنه بارده لیّنه

گل بنفشه، خبازی، اکلیل الملک از هرکدام 5/ 2 مثقال، جومقشر، عنب الثعلب، مغز حب القرطم از هریک 5 مثقال بجوشانید و صاف نمائید سپس خیار شنبر 5 مثقال، ترنجبین و شیرخشت از هریک 10 مثقال در آن حل کرده، صاف کنید و روغن بادام شیرین 10 مثقال اضافه نمائید و دوبار حقنه نمائید.
درصورتی‌که گرمی مفرط بر بیمار حاکم نباشد سناء مکی 4 مثقال، گل بابونه و
ص: 19
خارخاسک از هریک 2 مثقال اضافه نموده و یک پنجم بوره ارمنی بر آن بپاشید و حقنه نمائید.

حقنه مسهله بارده

اشاره

از حکیم محمد فاضل (قدس سره) برای جمیع امراض حاره مفید است.
برگ چغندر لطیف یک دسته، جومقشر، سناء مکی، گل بنفشه، تخم ختمی سفید، تخم خیار، از هریک یک کف دست، اصل السوس یک مثقال، سپستان 30 عدد، جوشانده و صاف نمایند آنگاه فلوس خیار شنبر 3 گرم، شکر سرخ 4/ 1 گرم در آن حل کرده با عسل خیار شنبر تمام جدا شود پس بیالایند و روغن بادام شیرین یک مثقال، روغن کنجد 4/ 1 گرم، بوره ارمنی یک پنجم گرم اضافه نمائید و اگر تب شدید نباشد یک دهم گرم سقمونیا داخل کنند و سزاوار آن است که بوده باشد مقدار آن 42 مثقال و زیاده بر آن نباشد مگر اندکی تا مزاحمت با معای دقاق و معده نرساند پس مورث غشی گردد و بوده باشد نیم‌گرم و مایل به حرارت.

حقنه مسهله بارده دیگر

طبع را بگشاید و همه بیماری‌های گرم را سودمند باشد.
سناء مکی 4/ 1 گرم، عناب و سه‌پستان از هریک 30 دانه، جومقشر نیم‌کوفته 2 گرم، گل ختمی سفید، اکلیل الملک، سبوس گندم، حسک نیم کوفته از هریک کفی، گل بنفشه یک گرم، انجیر زرد 10 دانه، همه را در 242 گرم آب بجوشانید تا به 84 مثقال رسد، صاف نموده شکر سرخ، روغن کدو و
ص: 20
روغن بنفشه، آبکامه از هریک 2 گرم اضافه نموده برهم زنند و نیم گرم به دو دفعه حقنه نمایند.

حقنه برای صرع، سکته و لیثرغس 4]، مفاصل مزمن و امثال آن

اسطوخودوس، تربد سفید، جعده، مغز حب الخروع، قنطوریون دقیق، شب، سورنجان از هریک 2 مثقال، سناء مکی 4 مثقال، غاریقون سفید یک مثقال، مغز حب القرطم 3 مثقال، عناب 10 دانه، سه‌پستان 20 دانه، بسفایج 3 مثقال.
داروها را باهم مخلوط و با هاون برقی نیم‌کوب کنند. هربار 2 قاشق غذاخوری آن را با 3 لیوان آب بجوشانند تا نیمی از آن بخار گردد، صاف کنند. فلوس خیار شنبر (پرده‌های قهوه‌ای رنگ داخل پوسته فلوس) 15 مثقال، شکر سرخ 5 مثقال، در آن حل کنند و دوباره صاف نمایند، روغن بادام شیرین 10 مثقال اضافه نموده همگی را به 2 قسمت تقسیم نموده در یک قسمت مقل ارزق یک دهم گرم، بوره ارمنی یک مثقال، جاوشیر یک دانک داخل نموده و حقنه نمایند و اگر قوی‌تر خواهند شحم الحنظل، جند بیدستر از هریک یک‌ششم گرم اضافه نموده و اگر حرارت در نهایت افراط باشد اجزای حقنه اول را بعد از صاف کردن، یک پیاله لعاب بذر قطونا و روغن کدو اضافه کرده و باید که اجزا را در سه صد مثقال آب به آتش ملایم بجوشانند تا به صد مثقال برسد بعد از آن صاف نموده دو قسمت نمایند هر قسمت 50 مثقال و هرگاه آب حقنه دیر برگردد به قدر نصف آب اول باز باید ریخت تا آب اول را بیاورد.
ص: 21

حقنه مسهله در امراض مرکبه

آب چغندر 12 گرم، فلوس خیار شنبر 3 گرم، شکر سرخ 4/ 1 گرم در آن حل کرده بیالایند روغن کنجد 4/ 1 گرم، بوره ارمنی یک گرم سوده اضافه نمایند حقنه کنند و این استفراغ بلغم مخلوط به صفرا کند و اوجاع ظهر مرکب از بلغم و صفرا را نافع باشد.

حقنه مسهله دیگر نافع برای امراض بلغمیه دماغیه

صعتر فارسی، اسطوخودوس از هریک 5 مثقال، سناء مکی 4 مثقال، سبوس گندم کفی، گل بنفشه و روغن گل سرخ از هریک 5/ 2 مثقال، عود الطیب 2 دانک، مویز منقی 20 دانه جوشانده صاف نمائید شکر سرخ 9 مثقال، روغن گل سرخ 5/ 22 مثقال، بوره ارمنی سوده یک دهم گرم داخل کرده حقنه نمایند.

حقنه مسهله دیگر که همین نفع را دارد

آب برگ چغندر 8 گرم، روغن کنجد، آبکامه رقیق از هریک 4 گرم ممزوج کرده حقنه نمایند.