بخش دوم : فضیلت ها و ویژگی های امام حسین علیه السلام
اشاره
درآمد
فصل یکم : فضیلت های مشترک میان امام حسین و اهل بیت
فصل دوم : فضیلت های مشترک با برادر
فصل سوم : فضیلت های ویژه امام حسین
فصل چهارم : شایستگی های اخلاقی امام حسین
فصل پنجم : ویژگی های عبادی امام حسین
فصل ششم : برخی کرامت های دیده شده از امام حسین .
درآمد
اشاره
پیش از ملاحظه متونی که در باره فضایل و ویژگی های امام حسین علیه السلام در این بخش آمده است ، اشاره به چند نکته ، بایسته است :
1 . معیار انتخاب متون در این بخش
با عنایت به این که همه بخش های این دانش نامه ، به گونه ای بیانگر فضایل و ویژگی های سالار شهیدان است، نخستین سؤال در زمینه عنوان این بخش ، آن است که معیار انتخاب متون این بخش چیست؟ پاسخ ، این است که متون این بخش، پایه و اساس شخصیت امام حسین علیه السلام را شکل می دهند . به سخن دیگر، موقعیت خانوادگی، کمالات معنوی و ویژگی های اخلاقی و عملی امام علیه السلام ، زمینه ساز جایگاه سیاسی اجتماعی و امامت و رهبری اویند . از این رو ، آگاهی از این متون ، پیش از طرح ادلّه امامت ایشان و نیز گزارش زندگی نامه سیاسی اجتماعی ایشان ، ضروری است .
2 . مهم ترین کمالات مشترک امامان علیهم السلام
مهم ترین کمال معنوی امام حسین علیه السلام که با سایر اهل بیت علیهم السلام مشترک است ، طهارت معنوی و مصونیت ایشان از گناه و اشتباه است . این ویژگی ، مبدأ بسیاری از فضایل و ویژگی های دیگر و از جمله وجوب مودّت نسبت به امام علیه السلام و اطاعت از ایشان ، و نیز همتایی او با پیامبر خدا صلی الله علیه و آله در دوستی و دشمنی ، و صلح و جنگ است .
3 . برجسته ترین ویژگی های امام حسین علیه السلام
در میان همه ویژگی هایی که در این بخش و سایر بخش های این دانش نامه برای امام حسین علیه السلام آمده است، چهار ویژگی ، برجستگی بیشتری نسبت به سایر ویژگی ها دارند، که عبارت اند از :
یک. پدر امامان است
یکی از ویژگی های برجسته امام حسین علیه السلام ، این است که امامان اهل بیت علیهم السلام ، از نسل اویند . این ویژگی ، در احادیث معتبری که در بخش سوم این دانش نامه آمده ، مورد تأکید قرار گرفته است که در این جا به یکی از آنها اشاره می کنیم . پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود : إنَّ اللّهَ اختارَ مِنَ الحُسَینِ الأَوصِیاءَ مِن وُلدِهِ، یَنفونَ عَنِ التَّنزیلِ تَحریفَ الغالینَ ، وَانتِحالَ المُبطِلینَ ، وتَأویلَ المُضِلّینَ ، تاسِعُهُم قائِمُهُم . (1) خداوند ، از فرزندان حسین ، اوصیایی را برگزید که از قرآن ، تحریف غالیان و نسبت نادرست باطل گرایان و تأویل گم راهان را دور می کنند ، که نُهمین آنان ، قائم آنهاست .
دو . سَرور شهیدان است
یکی دیگر از برجسته ترین ویژگی های امام حسین علیه السلام ، این است که او سَرور شهیدان در دنیا و آخرت است . در حدیث قدسی آمده است : أما إنَّهُ سَیِّدُ الشُّهَداءِ مِنَ الأَوَّلینَ وَالآخِرینَ فِی الدُّنیا وَالآخِرَهِ . (2) بدانید که او سَرور شهیدان از اوّلین و آخرین ، در دنیا و آخرت است .
1- .ر . ک : ج 2 ص 215 ح 558 (بخش سوم / فصل دوم / اوصیا از نسل اویند) و ص 225 (پدر امامان نُه گانه) .
2- .ر . ک : ج 3 ص 167 ح 797(بخش ششم / فصل یکم / سَرور شهیدان از آغاز تاریخ تا پایان آن) .
همچنین امام صادق علیه السلام می فرماید : ما مِن شَهیدٍ إلّا ویُحِبُّ أن یَکونَ مَعَ الحُسَینِ علیه السلام ، حَتّی یَدخُلُوا الجَنَّهَ مَعَهُ . (1) هیچ شهیدی نیست ، مگر این که دوست دارد که همراه حسین علیه السلام باشد و با او وارد بهشت شود .
سه . تربتش برکاتی دارد
دیگر ویژگی برجسته امام حسین علیه السلام ، برکات تربت پاک اوست، چنان که از امام صادق علیه السلام روایت شده : إنَّ اللّهَ عَوَّضَ الحُسَینَ علیه السلام مِن قَتلِهِ أن جَعَلَ الإِمامَهَ مِن ذُرِّیَّتِهِ ، وَالشِّفاءَ فی تُربَتِهِ . (2) خداوند ، در برابر کشته شدن حسین علیه السلام ، امامت را در نسل او قرار داد و شفا را در تربتش .
چهار . زیارتش برکاتی دارد
هر چند زیارت پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سایر اهل بیت علیهم السلام ، برکات فراوانی برای زائر دارد ؛ ولی در مورد زیارت هیچ یک از اهل بیت علیهم السلام ، به اندازه زیارت امام حسین علیه السلام تأکید نشده و زیادتِ ثواب و برکاتی که برای زیارت امام حسین علیه السلام ذکر شده ، برای هیچ یک از آنان نیامده است . نگاهی اجمالی به فهرست بخش زیارات این دانش نامه (3) و مقایسه آن با آنچه در باره زیارت سایر اهل بیت علیهم السلام آمده ، برای اثبات این مدّعا کافی است . بی تردید ، تأکید و تشویق احادیث اسلامی در مورد زیارت امام حسین علیه السلام ، به دلیل آثار فوق العاده مثبتِ آن در سازندگی معنوی و بالندگی جامعه اسلامی است .
1- .کامل الزیارات : ص 220 ح 322 عن أبی بصیر ، بحار الأنوار : ج 44 ص 299 ح 5 .
2- .ر . ک : ج 12 ص 381 ح 3352(بخش چهاردهم : مزار امام حسین علیه السلام / فصل یکم : مستجاب شدن دعا زیر گنبدش) .
3- .ر . ک : ج 10 ص 423 (بخش سیزدهم : زیارت امام حسین علیه السلام ) .
الفَصْلُ الاَولُ : الفَضائِلُ الّتی یَشْتَرِکُ فیها مَعَ أهلِ البَیتِ1 / 1الطَّهارَهُ المَعنَوِیَّهُالکتاب«إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا» . (1)
الحدیثکتاب من لا یحضره الفقیه عن ابن عبّاس عن رسول اللّه صلی الله علیه و آله :اللّهُمَّ مَن کانَ لَهُ مِن أنبِیائِکَ ورُسُلِکَ ثَقَلٌ (2) وأهلُ بَیتٍ ، فَعَلِیٌّ وفاطِمَهُ وَالحَسَنُ وَالحُسَینُ أهلُ بَیتی وثَقَلی ، فَأَذهِب عَنهُمُ الرِّجسَ ، وطَهِّرهُم تَطهیرا . (3)
صحیح مسلم عن عائشه :خَرَجَ النَّبِیُّ صلی الله علیه و آله غَداهً وعَلَیهِ مِرطٌ مُرَحَّلٌ (4) مِن شَعرٍ أسوَدَ ، فَجاءَ الحَسَنُ بنُ عَلِیٍّ ، فَأَدخَلَهُ ، ثُمَّ جاءَ الحُسَینُ ، فَدَخَلَ مَعَهُ ، ثُمَّ جاءَت فاطِمَهُ ، فَأَدخَلَها ، ثُمَّ جاءَ عَلِیٌّ ، فَأَدخَلَهُ ، ثُمَّ قالَ : «إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا» . (5)
1- .الأحزاب : 33 .
2- .أصلُ الثَّقَل : أنّ العرب تقول لکلّ شیء نفیس خطیر مصون ثَقَل ، وأصلُه فی بیض النعام المصون (لسان العرب : ج 11 ص 88 «ثقل») .
3- .کتاب من لا یحضره الفقیه : ج 4 ص 179 ح 5404 و ص 420 ح 5920 ، الأمالی للصدوق : ص 112 ح 90 و ص 560 ح 748 ، بشاره المصطفی : ص 16 ، بحارالأنوار : ج 37 ص 35 ح 2 .
4- .مِرْطٌ مُرَحَّل : إزار خزّ فیه عَلَم (لسان العرب : ج 11 ص 278 «رحل») .
5- .صحیح مسلم : ج 4 ص 1883 ح 61 ، السنن الکبری : ج 2 ص 213 ح 2858 ، ذخائر العقبی : ص 59؛ الإقبال : ج 2 ص 350 ، العمده : ص 37 ح 18 ، کشف الغمّه : ج 1 ص 234 وفیهما «مرجّل» بدل «مُرحّل» ، بحارالأنوار : ج 35 ص 259 .