گروه نرم افزاری آسمان

صفحه اصلی
کتابخانه
پیوند آسمانی
جلد اول
تعریف ازدواج



تعریف لغوي: این واژه در لغت به معنی آمیزش جنسی و عقد است که برخی از پیشوایان لغت، وضع آن را در معنی اول و
برخی دیگر در معنی دوم و بالتبع در دیگري به استعاره دانستهاند. این واژه در اصطلاح شرعی نیز عقدي است که به نحوه
خاص، مشتمل بر ایجاب و قبول بین زن و مرد منعقد میگردد. در قرآن کریم بیش از پنجاه آیه به مسأله نکاح و لواحق آن
اختصاص یافته است. ازدواج در قرآن کریم با عبارات مختلفی از جمله، ازدواج، انکاح و … بیان شده است، زوج( 1) به هر
2) یعنی با هم ) « ازدواج » . دو قرین از مذکر و مؤنث در حیوانات و گیاهان و انسانها اطلاق میشود که با هم ازدواج یافتهاند
جفت شدن و ***** 1- قاموس قرآن قرشی. 2- فرهنگ فارسی عمید. (صفحه 7) جفت گرفتن یا زن گرفتن مرد و شوهر
1) از باب افعال یعنی تزویج کردن زنی با مردي و بالعکس و همچنین به معناي بسته شدن و گره زدن ) « انکاح » کردن زن، و
زن و شوهر به یکدیگر میباشد. زوج و ازدواج در انسانها و جانداران در آیاتی چند بیان شده از جمله: وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ
لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْها وَ جَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَۀً …: و از نشانههاي او اینکه خلق کرد براي شما از خود شما
فاطِرُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ جَعَلَ » (2).«… جفتهایی تا با آنها انس بگیرید و آرامش یابید و قرار داد بین شما دوستی و رحمت
21 / روم. (صفحه 8) یَذْرَؤُکُمْ فیهِ …: او - لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً وَ مِنَ الْأَنْعامِ أَزْواجاً ***** 1- قاموس قرآن قرشی. 2
آفریننده آسمانها و زمین است و از جنس شما همسرانی براي شما قرارداد و جفتهایی از چهارپایان آفرید و شما را به این
وَ الْأَرْضَ مَدَدْناها وَ أَلْقَیْنا فیها رَواسِیَ وَ أَنْبَتْنا فیها مِنْ کُلِّ زَوْجٍ بَهیجٍ: و چگونه » (1).«… ، وسیله (به وسیله همسران) تکثیر کند
(2).« زمین را گسترانیدیم و در آن کوهها افکندیم و در زمین رویاندیم از هر گیاهی جفت که خوش منظره و بهجتآور است
را خلق « زوجها » سُبْحانَ الَّذي خَلَقَ الْأَزْواجَ کُلَّها مِمَّا تُنْبِتُ الْأَرْضُ وَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ مِمَّا لا یَعْلَمُون: منزّه است آن کسی که تمام
( 36 / یس. (صفحه 9 - 7 / ق. 3 - 11 / شوري. 2 -1 ***** (3) .« کرد تماما از آنچه از زمین روییده میشود و از خود آنها
ثَمانِیَۀَ أَزْواجٍ مِنَ الضَّأْنِ اثْنَیْنِ وَ مِنَ الْمَعْزِ اثْنَیْنِ: هشت جفت از نر و ماده از چهارپایان آفرید، از میش دو جفت و از بز دو »
2) در ).« 1) وَ مِنْ کُلِّ شَیْءٍ خَلَقْنا زَوْجَیْنِ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ: و از هر چیزي جفت خلق کردیم شاید شما متذکر شوید ) «… جفت
اسلام و قرآن، ازدواج از مبانی زندگی سالم و معنوي معرفی شده تا آنجا که حضرت محمّد صلی الله علیه و آله نکاح را سنت
3). ازدواج حادثهاي مهّم و باارزش، بلکه ) « هر کس از سنّت من روي گرداند، از من نیست » خود معرفی کرده و فرموده است
49 / ذاریات. 3- بحارالانوار، جلد 103 ، صفحه 1220 . (صفحه 10 ) تولّدي دوباره براي انسان - 143 / انعام. 2 -1 *****
است ازدواج یعنی تشکیل زندگی مشترك و یکی شدن براي رسیدن به آرامش و حفظ نسل و تربیت انسانهاي برتر از خود،
از آنجا که غریزه جنسی غریزهاي است سرکش و نیرومند و ریشهدار که در نهاد هر بشري قرار داده شده است و روشن است
که وجود این غریزه تنها براي لذت بردن و تمتع نیست بلکه اثر وجودي این غریزه روي نظام حکیمانه الهی و براي تولید نسل
و بقاء نوع بشر است. اصولًا خویشتنداري در برابر آن نیاز به تقوي و پرهیزکاري فراوان و ایمان قوي و نیرومند دارد بنابراین
تنها راهی که بتواند جوابگوي تمام خواستههاي جنسی باشد ازدواج مشروع و قانونی و گرفتن همسر است. خداوند در این باره
إِلَّا عَلی أَزْواجِهِمْ أَوْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَیْرُ مَلُومینَ. فَمَنِ ابْتَغی وَراءَ ذلِکَ فَأُولئِکَ هُمُ العادُونَ: و آنها که تنها » : میفرماید
آمیزش جنسی با همسران و کنیزانشان دارند (صفحه 11 ) که در بهرهگیري از آنها ملامت نمیشوند. و هر کس غیر این طریق
(1).« را طلب کند، تجاوزگر است
ازدواج یک سنت الهی است
گرچه امروز مسأله ازدواج آن قدر در میان آداب و رسوم غلط و حتی خرافات پیچیده شده که به صورت یک جاده صعب
العبور براي جوانان درآمده است ولی قطع نظر از این پیرایهها ازدواج یک حکم فطري و هماهنگ قانون آفرینش است که
انسان براي بقاء نسل و آرامش جسم و روح و حل مشکلات زندگی احتیاج به ازدواج سالم دارد. اسلام که هماهنگ با
6 و 7 / مؤمنون. (صفحه 12 ) مؤثري دارد. از جمله - آفرینش گام برمیدارد نیز در این زمینه تعبیرات جالب و ***** 1
ازدواج کنید تا نسل شما فزونی گیرد که من با فزونی جمعیت شما در قیامت به دیگر امّتها » : حدیث معروف پیامبر است
کسی که همسر اختیار میکند نیمی از دین خود را » : 1) و در حدیث دیگري از آن حضرت میخوانیم ).« مباهات میکنم
3). و همچنین ) « بدترین شما مجردانند » : 2). باز در حدیث دیگري میفرمایند ) « محفوظ داشته و باید مراقب نیم دیگر باشد
« هرکه براي پاك نگه داشتن خود از آنچه خداوند حرام کرده است ازدواج کند بر خداست که به او کمک کند » : فرمودهاند
3- مجمع البیان، ذیل آیه مورد . 2- سفینه البحار، جلد 1، صفحه 562 . -1 سفینه البحار، جلد 1، صفحه 561 ***** .(4)
بحث. 4- میزان الحکمۀ، جلد 5، صفحه 2252 . (صفحه 13 ) این احادیث نشان میدهد که ازدواج یک سنت الهی است و از
محبوبترین عبادتها به حساب میآید و با اقدام به این امر مقدس، لذت زندگی را میتوان احساس کرد و دین و شخصیت
اجتماعی را از سقوط و انحراف و هوسهاي شیطانی حفظ کرد.