ازدواج وسیلهاي براي حفظ نوع بشر و وسیلهاي براي تربیت فرزندان صالح
نِساؤُکُمْ حَرْثٌ لَکُمْ فَأْتُوا حَرْثَکُمْ أَنَّی شِئْتُمْ وَ قَدِّمُوا لِأَنْفُسِکُمْ وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ اعْلَمُوا أَنَّکُمْ مُلاقُوهُ وَ بَشِّرِ الْمُؤْمِنینَ: زنان شما موضع »
کشت شمایند پس (صفحه 36 ) هرگاه که خواستید میتوانید با آنها آمیزش نمائید و براي خودتان پیش فرستید و تقوا بورزید
با تربیت فرزند خوب اثر نیکی براي خود از پیش ) « و بدانید او را ملاقات خواهید کرد و به مؤمنین بشارت رحمت ده
بفرستید).( 1) در این آیه زنان تشبیه به مزرعه شدهاند و در حقیقت موقعیت زنان مانند زراعتی است که احتیاج به زمین مساعد
و تخم سالم و آبیاري به موقع دارد تا بهره بدهد و در حقیقت قرآن میخواهد با این بیان ضرورت وجود زن را در اجتماع
انسانی مجسّم کند که زن یک وسیله اطفاء شهوت نیست، بلکه وسیلهاي است براي حفظ حیات نوع بشر. همانطور که انسان
223 / بقره. (صفحه 37 ) بدون کشت و زرع مواد غذایی حیات او تأمین - براي ادامه زندگی به تغذیه نیاز دارد و ***** 1
مصدر است و به معنی بذرافشانی است و گاهی به محل « حَرْثَ » . نمیشود، براي ادامه نوع خود نیز نیازمند به وجود زن است
که به معنی زمان است استعمال « مَتی » از اسماء شرط است و غالبا به معنی « اَنّی » . میباشد اطلاق میشود « مزرعه » زراعت که
اگر زمانیه باشد توسعه در زمان آمیزش جنسی با زنان « اَنّی » میشود و گاهی به معنی کلان هم استعمال میشود. از کلمه
استفاده میشود که شامل تمام ساعات شب و روز میگردد یعنی آمیزش جنسی در هر ساعتی مجاز است و اگر مکانیه باشد،
منظور توسعه در مکان و محل و چگونگی آمیزش است. جامعه اسلامی براي بقاي نوع و نسل محتاج به زنان است زیرا که
خداوند تکوّن انسان و مصوّر شدن او را در رحم زنان مقرر نموده و مردان را جزئی از (صفحه 38 ) آن قرار داده و هدف از
ازدواج و آمیزش جنسی تنها لذت و کامجویی نیست بلکه باید براي ایجاد و پرورش فرزندان شایسته استفاده نمود تا وسیلهاي
براي یاد خدا و ذکر او باشد و فرزندان صالح کارهاي نیک انجام دهند و خیر و ثوابش عاید خود و پدر و مادر خود باشد.
پیش فرستادن عمل صالح براي قیامت است. در آخر آیه توصیه به تقوي مینماید: در آمیزش « قَدِّمُوا لِأَنْفُسِکُم » پس منظور از
هم باید رعایت تقوي بشود و از حدود و مقررات آن تجاوز ننمایند و بدانند که سرانجام کار در قیامت با خداوند است و
مؤمنین را بشارت دهند به پاداش اعمال نیکشان. در حدیثی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل شده است که فرمود:
هنگامی که انسان بمیرد برنامه عمل وي نیز تمام میشود و دیگر نمیتواند پساندازي براي خویش تهیه کند مگر به وسیله »
آثار خیري که « صدقه جاریۀ » . سه چیز که اگر آنها را داشته (صفحه 39 ) باشد پس از مرگ براي او نتیجه بخش خواهد بود
چون « آثار علمی » ، در مجراي منافع اجتماعی همواره به کار گرفته شود. همچون مسجد، مدرسه، بیمارستان و مانند آن
.« که براي پدر و مادر خود با عمل و سخن طلب آمرزش کنند « پرورش فرزندان صالح » . تألیفات کتاب و یا پرورش شاگرد
بنابراین میتوان نتیجه گرفت که ثمره اصلی ازدواج، داشتن فرزندان صالح است و تمام لذایذ طبیعی و پاداش اخروي و انس و
محبتها در میان زن و شوهر، براي تحمّل تربیت و تولید فرزندان استوار است و لذا روایات اسلامی پیروان خود را براي تزویج
هر کس دوست دارد پیرو آئین من » : با افراد زیاد تشویق نمودهاند. مولا علی علیهالسلام از پیامبر خدا نقل میکند که فرمودند
باشد بداند که ازدواج جزئی از آئین من (صفحه 40 ) است سعی کنید که به وسیله ازدواج بچّهدار شوید زیرا در میان سایر
(1).« امّتها، به زیادي پیروانم مباهات میکنم
آثار دنیوي ازدواج
ازدواج علاوه بر اینکه تکلیف دینی و سنت الهی و نبوي است ثمرات و میوههاي شیرین نیز دارد، یک انسان متأهل علاوه بر
تعبد و پیروي از دستورات الهی با ازدواج خویش سعادتمند شده و از مرز انزوا و تجرّد به کانون اجتماع و مسئولیت قدم
میگذارد و متقابلًا از سوي دیگران و اجتماع مردم اعتبار و ارزش بیشتري کسب میکند و مورد احترام و استقبال سایر انسانها
، قرار میگیرد. عاطفه انسان دوستی و به ویژه عواطف پدر و مادري در چنین فردي شکوفا ***** 1- وسائل الشیعه، جلد 14
صفحه 3. (صفحه 41 ) میشود و هرگاه یک موضوع ناراحتکننده و یا احیانا انحرافی پیش آید به کانون مقدّس خانواده پناه
میبرد و با اعصابی آرام و آرامش خاطر به کار خود میپردازد. بنابراین ضرورت ازدواج بر تمام انسانها که غریزه خود را از
که جوانی به محضر مبارك رسول خدا » : بین نبرده و اهل فحشاء نمیباشد معلوم است. امام صادق علیهالسلام نقل میکنند
آمده و از فقر شکایت کرد، پیامبر خدا صلی الله علیه و آله به عنوان چارهجویی فرمود: برو ازدواج کن. یکی از اصحاب رسول
خدا صلی الله علیه و آله، آن جوان را دیده و گفت: من دختر زیبایی دارم و میخواهم او را بر تو تزویج کنم و آن جوان نیز
-1 شرح من لا ***** (1).« سفارش رسول خدا را جامه عمل پوشانید و خداوند نیز در روزي او گشایش عجیبی فراهم کرد
یحضر، جلد 8، صفحه 84 . (صفحه 42 ) همچنین رسول خدا دستور میدهند که با ازدواج کردن و تشکیل خانواده، گشایش
روزي و توسعه زندگی خود را فراهم سازید.( 1) امام صادق علیهالسلام میفرمایند: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرموده
دیدار و برخورد به نامحرم از کارهاي شیطان است، هر کس نگاهش به نامحرم افتاد و تأثیر پذیرفت به سراغ همسرش » : است
2) این نشان میدهد که مرد در مواقع تحریک باید همسري داشته باشد تا آرامش خاطر خود را حفظ کند. از این چند ).« برود
، 2- فروع کافی، جلد 5 . حدیث نتیجه میگیریم که آرامش خاطر و تلاش در اجتماع و ***** 1- سفینۀ البحار، صفحه 561
صفحه 494 . (صفحه 43 ) اعتماد مردمی و گشایش روزي و فرزندان صالح از آثار دنیوي ازدواج است.
آثار اخروي ازدواج
علاوه بر آثار دنیوي ازدواج که فرزندان صالح شاخصترین آنها است از نظر معنوي نیز این عمل خداپسندانه مورد توجه
میباشد، ازدواج انسان را از گناهان بازداشته و عامل تقرّب در پیشگاه خداوند است این سنت نبوي پاداش عبادت را دو
چندان نموده و خود نیز از بهترین طاعات الهی محسوب میگردد. رسول خدا میفرماید: هر کس دوست دارد عاقبت به خیر
بیشترین افراد اهل آتش، » : 1) همچنین میفرماید ).« باشد و باایمان کامل و با دلی پاك از دنیا برود حتما باید متأهل باشد
2- روضۀ المتقین، جلد 8، صفحه 86 . (صفحه 44 ) همچنین . -1 وسائل الشیعه، جلد 14 ، صفحه 4 ***** (2).« مجردها هستند
1) از این ).« پاداش دو رکعت نمازي که شخص متأهل انجاممیدهد، از هفتاد رکعت نماز شخص مجرّد بالاتر است » : میفرماید
احادیث به دست میآید که ازدواج موجب مصونیت از ارتکاب به گناه و تحصیل رضا و قرب درگاه الهی است.