فهرست جلد پنجم
قسمت01بخش1"آيات 80 - 77 نساء
قسمت01بخش2"ملامت افراد ضعيف از مسلمين كه به حكم قتال اعتراض نمودند، و پاسخ به آنها
قسمت01بخش3"مرگ سرنوشتى محتوم است و با فرار از ميدان جنگ و جهاد نمى توان از چنگ آن رهايىيافت
قسمت01بخش4"آنچه بنى اسرائيل انجام داد شما مسلمانان هم خواهيد كرد(ع )"
قسمت01بخش5"حسنات و خيرات از ناحيه خداى سبحان است و ناگواريها و سيئات از ناحيه خود انسانهااست و در عين حال همه حسنات
قسمت01بخش6"گفتارى درباره استناد حسنات و سيئات به خداى تعالى
قسمت01بخش7"دائمى و ثابت بودن دسته اى از نيكيها و بديها
قسمت01بخش8"خيرات و حسنات عناوين وجودى و شرور و سيئات عناوين عدمى مى باشند
قسمت01بخش9"قرآن كريم سيّه و بلاهاى انسانها را به خودشان نسبت مى دهد
قسمت01بخش10"اعطاء و انعام خداوند به مقدار ظرفيت و استحقاق هركس و هر چيز است
قسمت01بخش11"وجه خطاب به شخص رسول الله صلى الله عليه و آله در: (ما اصابك ...)
قسمت01بخش12"بحث روايتى
قسمت01بخش13"(درباره شاءن نزول آيه مربوط به استنكاف ازقتال ، بلايا و محنت ها، نسبت به مؤ من و...)
قسمت01بخش14"آيات 84 - 81 نساء
قسمت02بخش15"پى بردن به حقانيت قرآن با تدبر در آن و نيافتن اختلاف و تفاوت در بيانات آن
قسمت02بخش16"ملامت افراد ضعيف الايمان كه شايعات دشمن ساخته را پراكنده مى سازند
قسمت02بخش17"توصيه به مؤ منين كه از جوسازان نترسند و فقط از خدا بترسند
قسمت02بخش18"وظيفه مؤ منين در مواجهه با شايعات ، ارجاع آنها بهرسول صلى الله عليه و آله و اولى الامر است
قسمت02بخش19"احتمالاتى كه درباره مراد از (اولى الامر) در آيه شريفه داده شده است و بيان اينكهوجه صحيح در معناى آن همان است در آيه (اطيعوا الله و اطيعواالرسول ...) گفته ايم
قسمت02بخش20"مراد از استثنا در (الا قليلا) و اشاره به اقوالى كه در اين مورد گفته شده است
قسمت02بخش21"بحث روايتى
قسمت02بخش22"(رواياتى درباره شايعه پراكنى ، مراد از رحمت وفضل خدا در آيه ، ماءمور شدن رسول الله صلى الله عليه و آله بهقتال به تنهايى ...)
قسمت02بخش23"آيات 91 - 85 نساء
قسمت02بخش24"نهى از شفاعت و وساطت در كار بد (وساطت براى منافقين )
قسمت02بخش25"گمراهى منافقين مستند به خدا است و با شفاعت و دلسوزى هدايت نمى شوند
قسمت03بخش26"گفتارى در معناى تحيت (اشاره به ريشه استكبارى داشتن تحيات در اقوام و امم غيراسلامى و توضيح و تشريح معناى كلمه (سلام ) كه تحيت مسلمين است )
قسمت03بخش27"بحث روايتى
قسمت03بخش28"(رواياتى درباره آداب تحيت و رواياتى درباره شاءننزول آيات گذشته )
قسمت03بخش29"سلام در اسلام از لسان روايات
قسمت03بخش30"سيره ائمه اطهار عليه السلام در خصوص تحيت و سلام
قسمت03بخش31"داستان دو قبيله اشجع و بنى ضمره و شاءننزول آيه (ودوّا لو تكفرون كما كفروا...)
قسمت03بخش32"حكايت قبيله بنى مدلج و پيمان پيامبر با آنان
قسمت03بخش33"آيات 94 - 92 نساء
قسمت03بخش34"استثناء (الا خطاء) از (ما كان لمؤ من انيقتل مؤ منا متعمدا) استثناء حقيقى و متصل است
قسمت03بخش35"حكم قتل خطائى
قسمت03بخش36"آزادى نوعى حيات ، و بردگى نوعى قتل است تهديد سخت به خلود در آتش دربارهكسى كه مؤ منى را عمدا بكشد
قسمت03بخش37"بحث روايتى
قسمت03بخش38"(درباره شاءن نزول آيات مربوط به قتل عمد وقتل خطاى مؤ من )
قسمت03بخش39"رواياتى در ارتباط با قتل عمد و آيه (و منيقتل مؤ منا متعمدّا...)
قسمت04بخش40"روايتى در ذيل آيه (ياايهاالذين آمنوا اذا ضربتم فىسبيل الله ...)
قسمت04بخش41"آيات 100 - 95 نساء
قسمت04بخش42"يكسان نبودن (مجاهدين ) و (قاعدين ) در فضيلت ، و ترغيب و تحريك نمودنمسلمين به پرداختن امر جهاد
قسمت04بخش43"بيان شگفتى آيات مربوط به تفضيل مجاهدين بر قاعدين ، از نظر سياق ، و دفعتوهم وجود شائبه تناقض در آن دو آيه
قسمت04بخش44"توبيخ كسانى كه بر اثر سلطه مشركين بر آنها از تمسك به دين باز ماندندبخاطر مهاجرت نكردنشان به سرزمينى ديگر
قسمت04بخش45"گفتارى در معناى مستضعف
قسمت04بخش46"هيچ انسانى فى نفسه بى نياز از عفو الهى نيست
قسمت04بخش47"گروهها و طوائف مختلف از مدعيان ايمان ، از لحاظ زندگى در دارالايمان يا دارالشرك واز لحاظ جهاد يا قعود، و يا هجرت ياسكون
قسمت04بخش48"بحث روايتى
قسمت04بخش49"رواياتى درباره شاءن نزول آيات گذشته
قسمت05بخش50"راوايتى در شاءن نزول (و من يخرج من بيته مهاجرا الى اللّه رسوله ثم يدركه الموت...)
قسمت05بخش51"رواياتى درباره معناى مستضعفين
قسمت05بخش52"آيات 104 - 101 نساء
قسمت05بخش53"بيان آيات (مربوط به نماز خوف و حكم نماز مسافر)
قسمت05بخش54"در حال نماز، جنگ افزارهايتان را همراه داشته باشيد و جانب احتياط را بگيريد تاغافلگير نشويد(ع )"
قسمت05بخش55"نماز در هيچ حالى ساقط نمى شود
قسمت05بخش56"بحث روايتى
قسمت05بخش57"(رواياتى در ذيل آيات گذشته مربوط به نماز خوف و نماز مسافر و وقت نمازهاىواجب )
قسمت05بخش58"حكايت عورث بن حارث و برخورد او با رسول خدا (ص )
قسمت05بخش59"نماز خوف و مساءئل مربوط به آن از لسان ائمه اطهار عليهما السلام
قسمت05بخش60"رواياتى در ذيل آيه (فليس عليكم جناح اءن تقصروا من الصلاة )
قسمت05بخش61"دو روايت در معناى (ان الصلوة كانت على المؤ منين كتابا موقوتا)
قسمت05بخش62"آيات 126 - 105 نساء
قسمت05بخش63"بيان آهنگ كلى اين آيات و زمينه نزول آنها
قسمت06بخش64"نهى پيامبر صلى الله عليه و آله از حمايت و دفاع از خائنين
قسمت06بخش65"معناى امر خداوند به رسول الله (ص ) در: (و استغفر الله ...) با توجه به عصمتآن جناب
قسمت06بخش66"بيان سه جهت درباره گناهى كه با علم به گناه بودن آن صادر مى شود
قسمت06بخش67"آثار و تبعات گناه فقط گريبانگير شخص گنهكار است ، نه غير او
قسمت06بخش68"معناى كلمه (خطيبه ) و اشاره به وجه بكار بردن تعابير مختلف درباره معصيت
قسمت06بخش69"انزال كتاب بر رسول الله (ص ) و تعليم حكمت به او ملاك در عصمت آن حضرت ومصونيتش از ضرر و ضلالت است
قسمت06بخش70"گفتارى پيرامون معناى معصيت
قسمت06بخش71"منشاء عصمت نوعى از علم است ، غير از علوممعمول و عادى كه تاءثير غالبى دارند نه دائمى
قسمت06بخش72"مراد از انزال و تعليم به رسول الله (ص ) در جمله : (وانزال عليك الكتاب و الحكمة و عملك ...) دو نوع علم است
قسمت06بخش73"بيان مراد از (كتاب ) و (حكمت ) و (علمى كه هرگز با آموختن به دست نمىآوردى ) در آيه شريفه فوق
قسمت06بخش74"مراد از (سبيل المؤ منين ) كه از اتباع غير آن نهى شده ، اطاعت ازرسول الله (ص ) است
قسمت06بخش75"مشاقه و دشمنى با رسول الله (ص ) شرك به خداى عظيم است
قسمت07بخش76"وجه اينكه از خدايان دروغين به (اناث ) تعبير شده
قسمت07بخش77"بيان حال فريب خوردگان شيطان و عاقبت كار آنها
قسمت07بخش78"كرامت نزد خدا بستگى به اعمال دارد و كسى از خداوند طلبكار نيست
قسمت07بخش79"مرتكب عمل زشت سزاى خود را مى بيند هم در دنيا و هم در آخرت
قسمت07بخش80"عمل كنندگان به بخشى از اعمال صالحه ، چه زن و چه مرد، به شرط مؤ من بودن بهبهشت مى روند
قسمت07بخش81"يك شبهه و پاسخ به آن
قسمت07بخش82"بحث روايتى
قسمت07بخش83"شاءن نزول آيه (انا انزلنا اليك الكتاب بالحق ...)
قسمت07بخش84"داستان بشر منافق بر روايت قتادبن نعمان
قسمت07بخش85"حكايت زره دزدى و مرد يهودى و نزول آيه انا انزلناه اليك الكتاب بالحق ...
قسمت07بخش86"رواياتى در ذيل (لا خير فى كثير من نجويهم ...)
قسمت07بخش87"مرگ سرنوشتى محتوم است و با فرار از ميدان جنگ و جهاد نمى توان از چنگ آن رهايىيافت
قسمت07بخش88"فرمايشات گهر بار پيامبر اكرم (ص ) در سرزمين تبوك
قسمت08بخش89"آيات 134 - 127 نساء
قسمت08بخش90"بيان آيات مربوط به زنان و مسائل زن و شوهر و تعدد زوجات
قسمت08بخش91"معناى (فتوا) و بيان مراد از آنچه خدا درباره زنان فتوا داده است
قسمت08بخش92"اقوال و احتمالاتى كه درباره جمله (و ما يتلى عليكم ) در آيه شريفه گفته شدهاست
قسمت08بخش93"مقدار واجب از عدالت بين همسران متعدد كه بايد مرد مراعات كند
قسمت08بخش94"دفع توهم اينكه تعدد زوجات در اسلام لغو شده است
قسمت08بخش95"معناى جمله : (ان يشاء يذهبكم ايها الناس و ياءت بآخرين )
قسمت08بخش96"بحث روايتى
قسمت08بخش97"(در ذيل آيات مربوط به احكام ارث و زنان و زناشويى و چند همسرى ...)
قسمت08بخش98"سؤ ال ابن اءبى العوجاء از هشام بن حكم وحلّ آن توسط امام صادق (ع )
قسمت08بخش99"آيه 135 نساء
قسمت09بخش100"بيان آيه شريفه مربوط به گواهى دادن
قسمت09بخش101"اشاره به آثار نيكوى شهادت راست و آثار سوء شهادت به دروغ در اجتماع
قسمت09بخش102"بحث روايتى
قسمت09بخش103"(روايتى درباره سخن حق گفتن مؤ من به مؤ من )
قسمت09بخش104"آيات 147 - 136 نساء
قسمت09بخش105"معناى جمله (يا ايها الذين آمنوا آمنوا) و اقوالى كه در اين مورد گفته شده است
قسمت09بخش106"توبه و مغفرت الهى ؛ طبعا و عادتا شامل كسانى كه براى بار دوم به كفر بگروندنمى شود
قسمت09بخش107"احتمالاتى كه در معناى (دور بار ايمان آوردن و سپس كفر ورزيدن ) مى رود
قسمت09بخش108"تهديد برخى از مؤ منين كه كافران را دوست و ولى خود مى گيرند و با آنان مجالستو مخالطت مى كنند
قسمت09بخش109"مراد از نفى سبيل در جمله : (لن يجعل الله للكافرين على المؤ منين سبيلا)
قسمت09بخش110"معناى خدعه منافقين به خدا و خدعه خدا به آنان و ذكر چند صفت از اوصاف منافقين
قسمت09بخش111"ترك ولايت مؤ منين و قبول ولايت كفار (نفاق ) است واعمال بد بندگان حجتى است عليه آنان
قسمت09بخش112"شرايط از بين بردن ريشه هاى نفاق و رهائى از صفات زشت آن
قسمت09بخش113"چهار صفت براى مؤ منين كه از سياق آيه استفاده مى شود
قسمت09بخش114"بحث روايتى
قسمت09بخش115"(رواياتى درباره : كفر بعد از ايمان ، نفىسبيل ، خدعه خدا، ريا،...)
قسمت10بخش116"آيات 149 - 148 نساء
قسمت10بخش117"مراد از (دوست نداشتن ) خدا بدگوئى آشكار را، اينست كه در شريعت خود آن رانكوهيده شمرده است
قسمت10بخش118"حد مجاز در بدگوئى مظلوم از ظالم
قسمت10بخش119"تشويق به عفو نمودن و چشم پوشى كردن از انتقام
قسمت10بخش120"بحث روايتى
قسمت10بخش121"(رواياتى در ذيل آيه شريفه : (لا يحب الله الجهر بالسوء منالقول ...))
قسمت10بخش122"آيات 152 - 150 نساء
قسمت10بخش123"ايمان به خدا مستلزم ايمان به همه رسولان است و تفرقه انداختن بين خدا و رسولانشكفر حقيقى است
قسمت10بخش124"در خواست اهل كتاب از پيامبر (ص ) كه كتابى از آسمان به ايشاننازل گردد و پاسخ به آنها
قسمت10بخش125"جرايمى كه بنى اسرائيل مرتكب شدن و مجازاتهاى كه خداوند به آنان داد
قسمت10بخش126"مشتبه شدن امر بر يهود در مورد كشتن و به دار آويختن عيسى (ع )
قسمت10بخش127"رفع عيسى (ع ) (به سوى خدا) با روح و جسم او و نوعى تخليص بوده
قسمت11بخش128"اقوال مختلف درباره معنى (و ان من اهل الكتاب الا ليؤ منن بهقبل موته )
قسمت11بخش129"حضرت عيسى تا به امروز از دنيا نرفته و دوباره باز مى گردد
قسمت11بخش130"گفتار زمخشرى و ديگر مفسرين درباره مفاد اين آيه
قسمت11بخش131"دو كيفر، يكى دنيوى و ديگرى اخروى كه يهود به خاطر مظالمشان مستوجب آن دو شدند
قسمت11بخش132"توجيهات مختلفى كه در مورد اعراب كلمه (المتقمين ) در آيه شريفه گفته شده است
قسمت11بخش133"از ميان اهل كتاب (راسخون در علم ) به سبب علم به اينكه وحى به پيامبر اسلام (ص) با وحى به انبياء پيشين فرقى ندارد، به آن حضرت ايمان مى آورند
قسمت11بخش134"قيد (بعمله ) در جمله (انزله بعمله ) وحى شيطانها را (از مورد گواهى خدا وملائكه ) خارج مى سازد
قسمت11بخش135"بحث روايتى
قسمت11بخش136"رواياتى در معناى (و ان من اهل الكتاب الا ليؤ منن بهقبل موته ) رواياتى درباره نزول عيسى (ع ) در هنگام ظهور مهدى (ع )
قسمت11بخش137"رواياتى در ذيل (انا اوحينا اليك كما اوحينا الى نوح و النبيين من بعده ) و درذيل (و رسلا لم نقصصهم عليك )
قسمت11بخش138"آيات 175 - 170 نساء
قسمت12بخش139"با مالكيت مطلقه الهى ، كفر كافران چيزى را از ملك و سلطه خداى سبحان سلب نمىكند
قسمت12بخش140"(كلمه ) و (روح ) بودن عيسى (ع )
قسمت12بخش141"منزه بودن خداى سبحان از داشتن فرزند و نفى فرزند بودن عيسى (ع ) براى خدا والوهيت او
قسمت12بخش142"معناى (برهان ) و مراد از برهان در: (قد جائكم برهان من ربكم )
قسمت12بخش143"آيه 176 نساء
قسمت12بخش144"بحث روايتى
قسمت12بخش145"(در ذيل آيه شريفه مربوط به سهام ارث خويشاوندان ابوين يا پدرى )
قسمت12بخش146"آيات 3 - 1 مائده
قسمت12بخش147"مضمون كلى آيات سوره مائده
قسمت12بخش148"معناى (عقد) و وجوهى كه در بيان مراد از عقود در (اوفوا بالعقود) گفته شدهاست
قسمت12بخش149"بحثى پيرامون معناى عقد
قسمت12بخش150"حسن وفاى به عهد و قبح نقض عهد از فطريات بشر است و انسان در زندگى فردى واجتماعى بى نياز از عهد و وفاى به آن نيست
قسمت12بخش151"اهتمام شارع مقدس اسلام به حرمت عهد و لزوم وفاى به آن
قسمت13بخش152"مقايسه اسلام با ديگر سنت هاى اجتماعى در مساءله عهد و وفاى به آن
قسمت13بخش153"تحريم خون و سه نوع گوشت
قسمت13بخش154"پنج مورد كه همگى مردار محسوب شده و خوردنشان در اسلام حرام است
قسمت13بخش155"نهى اسلام از يكى ديگر از سنتهاى جاهليت
قسمت13بخش156"معناى (استسقام به ازلام ) كه از آن نهى شده است
قسمت13بخش157"جمله (اليوم يئس الذين كفروا من دينكم ) معترضه است و ربطى به صدور وذيل آيه (حرمت عليكم ...) ندارد
قسمت13بخش158"منظور از روزى كه كافران از (غلبه بر) دين مسلمانان نااميد شدند چه روزى است ؟
قسمت13بخش159"(روز معين ) مورد بحث چه روزى است ؟
قسمت13بخش160"احتمال ديگر: روز معين روز نزول سوره مائده است (ع )"
قسمت13بخش161"يكى از احتمالاتى كه درباره مراد از (يوم ) در (اليوم يئس الذين كفروا) دادهشده و رد آن
قسمت13بخش162"مراد از (يوم ) در آيه شريفه از نظر ما، با دقت نظر در تفسير آيه شريفه
قسمت14بخش163"آخرين اميد كافران براى محو دين اسلام ، به مرگ پيامبر (ص ) بسته شده بود
قسمت14بخش164"آيه شريفه در مورد ولايت على (ع ) و در روز غدير خم كه قيام دين بهحامل شخصى مبدل به قيام به حامل نوعى شد،نازل گشته است
قسمت14بخش165"جمله (فلا تخشوهم و اخشون ) در مقام تهديد است نه در مقام منت گذارى
قسمت14بخش166"معناى تمام و كمال و فرق آن دو
قسمت14بخش167"مراد از (دين ) و (نعمت ) در (اليوم اكملت لكم دينكم و اتممت عليكم نعمتى )
قسمت14بخش168"آنچه كه انسان با تصرف در آن راه خدا را طى كند نعمت است
قسمت14بخش169"دين اسلام از حيث اشتمال آن بر ولايت خدا ورسول و اولياء امر، نعمت است
قسمت14بخش170"جمله : (اليوم اكملت لكم دينكم و اتممت عليكم نعمتى ...) ناظر است بركمال يافتن دين خدا در تشريع ، و تماميت يافتن ولايت نعمت با نصب (اولى الامر)
قسمت14بخش171"اضطرار و حكم ثانوى براى خوردن مردار
قسمت14بخش172"بحث علمى (در سه فصل )
قسمت14بخش173"1 عقايد امتها در مورد خوردن گوشت
قسمت14بخش174"افراط و تفريط در مسئله خوردن گوشت
قسمت14بخش175"2 چگونه اسلام ، كشتن حيوان را تجويز كرده با اينكه رحم و عاطفه آن را جايز نمىداند؟
قسمت14بخش176"اساس شرايع دين و زيربناى آن حكمت و مصالح حقيقتى است نه عواطف وهمى
قسمت14بخش177"راءفت و رحمت از مواهب خلقت است ، ولى تكوين آن را حاكم على الاطلاق قرار نداده
قسمت14بخش178"3 چرا اسلام حليت گوشت را مبنى بر تذكيه نموده است ؟
قسمت15بخش179"رواياتى درباره شاءن نزول جمله : (و لا امين البيت الحرام )
قسمت15بخش180"رواياتى درباره شاءن نزول جمله : (ولا امين البيت الحرام )
قسمت15بخش181"رواياتى درباره معنى (نيكى ) و (اثم ) درذيل جمله (تعاونوا على البر و التقوى ...)
قسمت15بخش182"رواياتى در ذيل آيه مربوط به گوشت هاى حرام و استقسام به ازلام
قسمت15بخش183"بحث روايتى ديگر (پيرامون نزول آيه (اليوم اكملت لكم ...) در خصوص ولايتعلى (ع ) در روز غدير خم )
قسمت15بخش184"آيه (اليوم ...) شريفه جز مساءله ولايت ، مساءله ديگرى راتحمل نمى كند
قسمت15بخش185"بررسى روايات ديگرى كه آيه را به غير مساءله ولايت ربط مى دهند
قسمت15بخش186"عمر اكمال دين را متوجه نشده است (ع )"
قسمت15بخش187"مراد از كمال دين و تماميت نعمت با توجه به اين روايات
قسمت15بخش188"اشكالاتى كه بر قول به اينكه مراد از اكمال دين و اتمام نعمت ،كمال و تمام ظاهرى مى باشد، وارد است
قسمت15بخش189"پاسخ به اين توهم كه مراد از اكمال دين ، نجات دادن مسلمين از مزاحمت مشركين است
قسمت16بخش190"آيات 5 - 4 مائده
قسمت16بخش191"حكم صيد با سگ شكارى
قسمت16بخش192"پاسخ به يك سؤ ال در مورد توجه خطاب تكليفى به كفار در آيه شريفه
قسمت16بخش193"مراد از (طعام ) در آيه شريفه
قسمت16بخش194"آيه شريفه داله بر حليت محصنات از اهل كتاب ، منسوخ نيست
قسمت16بخش195"منظور از كلمه (محصنات ) در آيه شريفه
قسمت16بخش196"معناى (كفر به ايمان ) عبارت است از تركعمل به مقتضاى ايمان
قسمت16بخش197"بيان غرض از تشريع حكم مربوط به زنان كتابيه و زنهار دادن از سقوط درپرتگاه هوا و هوس در معاشرت با اهل كتاب
قسمت16بخش198"اقوال و احتمالات نادرستى كه در معناى آيه (اليوماحل لكم الطيبات ...) گفته شده است
قسمت16بخش199"بحث روايتى
قسمت16بخش200"رواياتى در ذيل جمله (...و ما علتكم من الجوارح مكلبين ) مربوط به صيد با سگشكارى
قسمت16بخش201"رواياتى در مورد مراد از حليت طعام اهل كتاب درذيل جمله (و طعامهم حل لكم )
قسمت16بخش202"رد اشكالات صاحب تفسير المناز بر علماى خاصه كه حليت حبوبات و نظائر آن را نزداهل كتاب باشد از آيه شريفه فهميده اند
قسمت17بخش203"رد استدلال صاحب المنار در بررسى حكم تحريم ذبيحهاهل كتاب
قسمت17بخش204"رد گفتار ديگر صاحب المنار در خصوص (تفاوت رفتار اسلام با عرب و غير عرب )
قسمت17بخش205"رواياتى در ذيل آيه (والمحصنات من الذين اوتواالكتاب ...)
قسمت17بخش206"اشاره به عدم صحت قول به منسوخ شدن جمله (و المحصنات من الذين اتوا الكتاب...) با (لا تمسكوا بعصم الكوافر)
قسمت17بخش207"رواياتى درباره معناى (كفر به ايمان ) درذيل جمله (و من يكفر بالايمان فقد حبط عمله )
قسمت17بخش208"آيات 7 - 6 مائده
قسمت17بخش209"معناى (قيام الى الصلوة ) اراده نماز گزاردن است
قسمت17بخش210"وضو شرط نماز است
قسمت17بخش211"دستور وضو ساختن
قسمت17بخش212"توضيحى در مورد قيد (الى المرافق ) و شستن دست از بالا به پائين ، در وضو
قسمت17بخش213"اختلاف در اعراب كلمه (ارجلكم ) و در نتيجه اختلاف در اينكه مسح پا واجب است ياشستن آن
قسمت17بخش214"توجيهات نادرستى كه به منظور توجيه برخى روايات مخالف كتاب ، بر آيه وضوتحميل كرده اند
قسمت17بخش215"توجيه بى اساس ديگرى براى اينكه شستن پا در وضوء را به گردن آيهبيندازند(ع )"
قسمت18بخش216"كتاب خدا بوسيله سنت رسولش نسخ شد(ع )"
قسمت18بخش217"امر به تحصيل طهارت با غسل ، بعد از جنايت
قسمت18بخش218"پنج نكته در آيه شريفه : (و ان كنتم مرضى اوعلى سفر...)
قسمت18بخش219"رعايت ادب در تعبير از قضاى حاجت در جمله : (اوجاء احد منكم من الغائط)
قسمت18بخش220"مراد از (لمستم النساء) ملامست حقيقى نيست چنانچه بعضى پنداشته اند
قسمت18بخش221"ايراداتى كه بر آيه شريفه گرفته شده پاسخ به آنها
قسمت18بخش222"دستور تيمم
قسمت18بخش223"مقدار لازم در مسح دست
قسمت18بخش224"مراد از نفى حرج در (ما يريدالله ليجعل عليكم من حرج ...)
قسمت18بخش225"غرض از تشريع وضوء و غسل و تيمم حصول طهارت معنوى براى انسان است
قسمت18بخش226"بحث روايتى
قسمت18بخش227"(رواياتى در ذيل آيات مربوط به وضو و تيمم وغسل )
قسمت18بخش228"فتواى عمر بد مسح بر
قسمت18بخش229"آيات 14 - 8 مائده
قسمت19بخش230"ميثاقى كه خداوند از يهود و نصارا گرفت و پيمان شكنى آنان
قسمت19بخش231"مراد از توكل بر خدا
قسمت19بخش232"نقمت هايى كه به سبب پيمان شكنى به يهود رسيد
قسمت19بخش233"پيمان شكنى نصارا و عواقب آن
قسمت19بخش234"آيات 19 - 15 مائده
قسمت19بخش235"مراد از نور در (قد جائكم من الله نور و كتاب مبين ) قرآن مجيد است
قسمت19بخش236"هادى حقيقى خداى سبحان است و رسول و كتاب آلت و وسيله ظاهرى هدايت هستند
قسمت19بخش237"راههاى خدائى بسياراند ولى برخلاف راههاى غير خدائى ، همه آن راهها به يك راه(صراط مستقيم ) منتهى مى شوند
قسمت19بخش238"در مواردى كه اخراج مردم از ظلمات به نور بهرسول يا كتاب نسبت داده مى شود اذن خدا به معناى رضاى اوست
قسمت19بخش239"برهانى بر بطلان اعتقاد مسيحيان به اينكه مسيح فرزند خدا است
قسمت19بخش240"يهود و نصارى ادعاى فرزندى حقيقى براى خدا را ندارد، بلكه مدعى اختصاص وتقرب به خدايند
قسمت20بخش241"احتجاج با يهود و نصارى و ابطال ادعاى آنان از دو راه : راه نقض و راه اثبات نقيض
قسمت20بخش242"مردم به اختلاف مقام و موقعيتى كه نسبت به پروردگارشان دارند، در ابتلاء بهبلايا و مصائب دنيوى بر سه دسته اند
قسمت20بخش243"حوادث و بلايا براى مسلمين ، امتحان و براى منحرفين از اسلامنكال و عذاب بوده است
قسمت20بخش244"سه مقدمه براى بيان حجت عليه دعوى يهود و نصارا كه مى گفتند خدا راهى به عذابكردن ما ندارد
قسمت20بخش245"اعتقاد به محال بودن نسخ و بداء مستلزم محدود دانستن قدرت خداى تعالى است
قسمت20بخش246"گفتارى قرآنى ، فلسفى و روايتى درباره طريقه پيشنهادى قرآن كريم براى تفكر
قسمت20بخش247"قرآن ، تشخيص فكر صحيح و اقوام را بهعقل فطرى بشر احاله نموده است
قسمت20بخش248"خداى تعالى بندگان را به اطاعت كوركورانه ماءمور نكرده است
قسمت20بخش249"فطرت انسانها در تشخيص طريقه فكر صحيح يكسان است ، و هيچگاه دستخوش تغييرو تبديل نگشته
قسمت20بخش250"طريقه استنتاج از قضاياى اوليه بديهى (طريقه منطقى ) راهى است اجتناب ناپذير
قسمت20بخش251"چند نمونه از گفته هاى منكرين منطق و پاسخ به آنها
قسمت20بخش252"جواب به اين سخن كه بعضى گفته اند نيازهاى ما در كتاب و سنّت مخزون است پس چهنيازى به نيم خورده كفار؟(ع )"
قسمت20بخش253"يكى ديگر از گفته هاى منكرين منطق
قسمت20بخش254"خلط فاحشى كه اين گوينده بين فلسفه و كلام مرتكب شده است
قسمت20بخش255"پاسخ به آنچه درباره فلسفه و عرفان گفته است
قسمت21بخش256"توضيحاتى درباره (مكتب تذكر)
قسمت21بخش257"دلايل بطلان مكتب تذكر
قسمت21بخش258"منكرين منطق ناخودآگاه منطق را بكار مى گويند(ع )"
قسمت21بخش259"در طريقه تذكر نيز خطا واقع مى شود(ع )
قسمت21بخش260"سخن (حشويه ) و (مشبهه ) در توجيه طريقه تذكر
قسمت21بخش261"نمونه ديگرى از گفتار منكرين منطق و پاسخ به آن
قسمت21بخش262"جواب كسانيكه با انكار وجود مقدماتى كلى و دائمى و ثابت ، طريقه منطقى را منكر شدهاند
قسمت21بخش263"بيان سه طريق تفكر (برهان ، جدل ، وعظ) در يك آيه قرآن
قسمت21بخش264"وجود رابطه بين علم و تفكر با تقوا و عمل صالح به اين معنا نيست كه تقوا طريقىمستقل براى تفكر است
قسمت21بخش265"توضيح ارتباط تقوا و رجوع انسان به فطرت حقيقى
قسمت21بخش266"آياتى از قرآن كه آثار تقوا را و آياتى ديگر كه آثار بى تقوائى و هواپرستى رادر طرز تفكر انسان بيان مى كنند
قسمت21بخش267"اين حقيقت قرآنى كه با تقرب الى الله ، انسان مى تواند به آگاهيهائى خاص دستيابد با سخن ما منافات ندارد
قسمت21بخش268"بحث تاريخى
قسمت21بخش269"(درباره پيدايش و سير علوم عقليه در ميان مسلمين )
قسمت21بخش270"اشاره به وضع علمى مسلمين در عهد رسول الله (ص ) و تحولاتى كه پس از رحلت آنحضرت پديد آمد
قسمت22بخش271"عوامل جهل حديث بعد از رحلت پيامبر (ص )
قسمت22بخش272"اعراض از اهل بيت (ع ) بزرگترين شكاف در نظام تفكر اسلامى پديد آورد
قسمت22بخش273"علم حديث و علم كلام در زمان خلافت عمر و سپس در زمان خلافت اميرالمؤ منين و سپس دردوران بنى اميه
قسمت22بخش274"پيدايش دو مسلك كلامى متفاوت : (معتزله ) و (اشاعره )
قسمت22بخش275"سبقت شيعه بر اشاعره و معتزله در بحث هاى كلامى
قسمت22بخش276"راه يافتن علوم قديميان در ميان مسلمين و علل جبهه گيرى علماى اسلام در برابر افكارجديد
قسمت22بخش277"پيدايش مكتب تصوف و رواج آن
قسمت22بخش278"دو علت عمده انحطاط متصوفه
قسمت22بخش279"بنابر كتاب و سنت و وراى ظواهر شريعت باطنى هست كه راه رسيدن به آن هماناعمل به آن ظواهر است
قسمت22بخش280"كوشش هايى كه براى آشتى دادن و جمع بين ظواهر دينى ، فلسفه و عرفان بهعمل آمده است
قسمت22بخش281"بحث روايتى
قسمت22بخش282"(رواياتى در مورد شاءن نزول آيات گذشته )
قسمت22بخش283"آيات 26 - 20 مائده
قسمت23بخش284"سه قسم نعمت هايى كه خداى سبحان به بنىاسرائيل ارزانى داشت
قسمت23بخش285"مراد از جمله : (و جعلكم ملوكا شما را ملوك قرار داد)
قسمت23بخش286"معناى (كتب الله لكم ) در جمله (ادخلوا الارض التى كتب الله لكم )
قسمت23بخش287"معناى (جبارين ) در جمله (قالوا يا موسى ان فيها قوما جبارين )
قسمت23بخش288"پاسخ جسارت آميز بنى اسرائيل به موسى (ع ) كه به آنان دستور داده بود واردارض مقدس شوند
قسمت23بخش289"پاسخ جسارت آميز بنى اسرائيل به موسى (ع ) با خدا بعد از عصيان بنىاسرائيل وجود دارد
قسمت23بخش290"بحث روايتى
قسمت23بخش291"(رواياتى درباره ملوك بودن بنى اسرائيل و عصيان آنها از امر بهدخول در ارض مقدسه و تيه ايشان )
قسمت23بخش292"آيات 32 - 27 مائده
قسمت24بخش293"رد اين قول كه مراد از (آدم ) در جمله (نباء ابنى آدم ) آدم ابوالبشر نيست
قسمت24بخش294"جواب به اين اشكال كه چرا قرآن كريم قصههابيل و قابيل را منشاء كتابت حكم قاتل در خصوص بنىاسرائيل قرار داده است ؟
قسمت24بخش295"معناى (قربان ) و بيان چگونگى علم دو برادر بهقبول شدن قربانى يكى و رد شدن قربانى ديگرى
قسمت24بخش296"(حسد) انگيزه اقدام قابيل به قتل برادرش بوده است
قسمت24بخش297"ترس از خدا از ارتكاب ظلم جلوگيرى مى كند
قسمت24بخش298"آن پسر آدم (ع ) كه كشته شد از افراد متقى و عالم بالله بوده است
قسمت24بخش299"پاسخ به دو اشكال كه بر قصه هابيل وقابيل در قرآن وارد شده است
قسمت24بخش300"جواب اين اشكال كه جمله (ان تبوء باثمى و اثمك ) با جمله (و لا تزر وازرة و زراخرى ) نمى سازد
قسمت24بخش301"معانى ديگرى كه براى جمله (ان تبوء باثمى و اثمكمتحمل شدن گناه من و خودت بشوى ) گفته شده است
قسمت24بخش302"معناى جمله : (فطوعت له نفسه قتل اخيه )
قسمت24بخش303"جريان قابيل بعد از كشتن برادرش (جنايت و مكافات )
قسمت24بخش304"ظلم ظالم ، بالاخره گريبان او را خواهد گرفت
قسمت24بخش305"گفتارى پيرامون احساس و انديشيدن
قسمت24بخش306"علم ، هدايت است و هر هدايتى از ناحيه خدا است ، پس تمام علوم به تعاليم الهى است
قسمت24بخش307"خداى سبحان خالق حواس و ناظم عالم است ، پس معلم بشر خود خداى تعالى است
قسمت25بخش308"همه اسباب ظاهرى مستند و منتهى به خدا است و با انكار ضرورت و اثر اسباب ، توحيدكمال نمى يابد
قسمت25بخش309"منشاء علوم عملى (علم به بايد و نبايدها) الهام الهى است
قسمت25بخش310"الهام الهى متوقف است بر درستى و راستى علوم عقليه كليه (بديهيات ) و آن نيز متوقفاست بر سلامت عقل و فطرت (با تمسك به تقواى دينى )
قسمت25بخش311"سه قسم معلومات بشرى و سه طريقه حصول علم براى انسان ، در آيات قرآنى
قسمت25بخش312"تخطئه حسيون (كسانى كه فقط به طريقه حسى معتقدند) در قرآن كريم
قسمت25بخش313"پاسخ به دو دليل كه براى نادرستى قياسات عقلى محض و درستى صد در صدطريقه حس و تجربه اقامه شده است
قسمت25بخش314"قرآن به مردم اجازه نمى دهد كه بدون رعايت دائمى تقوا و ترس از خدا به تفكربپردازند
قسمت25بخش315"معناى (اجل ) و بررسى مشاراليه در جمله (و مناجل ذلك ...)
قسمت25بخش316"قتل بدون حق ، منازعه با ربوبيت رب العالمين است
قسمت25بخش317"اشكالى كه به آيه شده است و گفته اند با جمله : (منقتل نفسا... فكانما قتل الناس جميعا) نقض غرض شده است
قسمت25بخش318"بيان مراد از اينكه (كشتن يك نفر همانند كشتن همه انسانها است ) و جواب بهاشكال فوق
قسمت25بخش319"معناى جمله : (هر كس يك نفر را زنده كند مانند اينست كه همه مردم را زنده كرده است )
قسمت25بخش320"بحث روايتى
قسمت25بخش321"رواياتى درباره كشته شدن هابيل و قابيل و كشته شدنهابيل به دست قابيل
قسمت25بخش322"روايات عجيب و بى اعتبارى كه در مورد داستان پسران آدم (ع )نقل شده است
قسمت25بخش323"رواياتى در بيان مراد از اينكه كشتن يك نفر همانند كشتن همه مردم است
قسمت26بخش324"بحث علمى
قسمت26بخش325"(يك تطبيق بين داستان هابيل و قابيل در تورات و در قرآن )
قسمت26بخش326"آيات 40 - 33 مائده
قسمت26بخش327"مراد از (محاربه با خدا و رسول ) در آيه شريفه ،اخلال به امنيت عمومى است بطور مسلحانه
قسمت26بخش328"چهار حكم براى محارب
قسمت26بخش329"معناى (وسيله ) و امر به ابتغاء وسيله به سوى خدا در جمله : (و ابتغوا اليهالوسيله )
قسمت26بخش330"قبول نشدن دو برابر ثروت زمين از كافران ، درمقابل رهائى از عذاب روز قيامت
قسمت26بخش331"عذاب ، لازمه بشر و اصل در سرنوشت او است ، و فطرت تالم از آتش در انسانهميشگى است
قسمت26بخش332"وجه اينكه در (السارق و السارقة فاقطعوا ايديهما) (ايدى ) به صورت جمعآمده است
قسمت26بخش333"تعليل آمرزيدن سارق تائب به مالكيت مطلقه الهى و قدرت او بر هر چيز
قسمت26بخش334"بحث روايتى
قسمت26بخش335"رواياتى درباره شاءن نزول آيه شريفه مربوط به حكم محارب ، و كيفيت اجراى آناحكام
قسمت26بخش336"چهار مجازات ترتيبى براى محاربين از زبان مبارك امام رضا (ع )
قسمت26بخش337"محارب از جهت اينكه محارب و مفسد است كشته مى شود، نه به عنوان قصاص تا با عفواولياء دم كشته نشود
قسمت26بخش338"رواياتى در ذيل جمله : (و ابتغوا اليه الوسيلة )
قسمت27بخش339"با وضع نصاب در حد سرقت ، خداى تعالى به بندگان تخفيف داده و ترحم فرمودهاست
قسمت27بخش340"استدلال قوى امام جواد (عليه السلام ) در مورد مقدارى كه بايد از دست دزد قطع شود، ومحكوم شدن فقهاى دربار معتصم
قسمت27بخش341"آيات 50 - 41 مائده
قسمت27بخش342"بيان زمينه سياق اين آيات شريفه و ارتباط اجزاى آنها با يكديگر
قسمت27بخش343"معناى (سحت ) در جمله (اكالون للسحت )
قسمت27بخش344"قرآن وجود حكم خدا را در تورات فعلى تصديق مى كند، همانطور كه محرف بودن آنرا اعلام نموده است
قسمت27بخش345"تورات ، متناسب با استعداد بنى اسرائيل ،مشتمل است بر مقدارى از هدايت نه كل هدايت
قسمت27بخش346"ترس و طمع مانع بيان آيات الهى و احكام خدا نشود
قسمت27بخش347"تشريع احكام قصاص
قسمت27بخش348"در قرآن جزئيات نزول انجيل بر عيسى (ع ) ذكر نشده است
قسمت27بخش349"مراد از (هدى ) بودن تورات و انجيلاشتمال آنها بر معارف اعتقاديه است و مراد از نور بودنشان شرايع و احكام آنها است
قسمت28بخش350"معناى كفر كسى كه بدانچه خدا نازل فرموده حكم نكند
قسمت28بخش351"معناى كفر كسى كه بدانچه خدا نازل فرموده حكم نكند
قسمت28بخش352"تصديق تورات و انجيل با اعتقاد به منسوخ گشتن وتكميل آنها با قرآن منافات ندارد
قسمت28بخش353"گفتارى پيرامون معناى شريعت
قسمت28بخش354"(دين ) معنائى عمومى تر از (شريعت ) دارد، شريعت نسخ مى شود ولى دينقابل نسخ نيست
قسمت28بخش355"معناى كلمه (ملت ) و نسبت آن با (شريعت ) و (دين )
قسمت28بخش356"علت اختلاف شرايع اين است كه غرض اصلى از شرايع ، امتحانهاى امتهاى مختلفالاستعداد در ادوار مختلف است
قسمت28بخش357"عصمت پيامبر (ص ) به معناى مختار نبودن او دراعمال نيست
قسمت28بخش358"روى گرداندن مردم از رسول الله (ص ) و دعوت او، نبايد موجب غصه خوردن پيامبر(ص ) گردد
قسمت28بخش359"بحث روايتى
قسمت28بخش360"قضيه گفتگوى ابن صوريا (از احبا يهود) بارسول الله (ص ) در ذيل آيه : (لا يحزنك ...)
قسمت29بخش361"وجود حكم رجم و حكم قصاص در تورات فعلى
قسمت29بخش362"رواياتى درباره مراد از (سحت )
قسمت29بخش363"عدم نسخ آيه : (فاحكم بينهم او اعرض عنهم ) با جمله (و ان احكم بينهم بماانزل الله )
قسمت29بخش364"استدلال لطيف امام صادق عليه السلام به آيه : (انا انزلنا التورية ...) در موردعلومى كه شايسته مقام امامت است
قسمت29بخش365"رواياتى در مورد حكم نكردن به ما انزل الله
قسمت29بخش366"درگذشتن از جانى موجب بخشودگى گناهان مى شود
قسمت29بخش367"آن قاضى كه هم به حق آگاه باشد و هم به حق قضاوت كند،اهل بهشت است
قسمت29بخش368"آيات 54 51 مائده
قسمت29بخش369"معناى (اخذ) و (ولاء ولايت )
قسمت29بخش370"اقوال مفسرين درباره اينكه مراد از ولايتى كه در (لا تتخذوا اليهود و النصارىاولياء) از آن نهى شده كدام ولايت است
قسمت29بخش371"حادثه خارجى (شاءن نزول ) عموميت و اطلاق آيات قرآنى را محدود نمى سازد
قسمت30بخش372"شواهدى بر اينكه ولايت منهى عنه ، ولايت مودت و محبت است نه ولايت حلف (هم پيمانى )
قسمت30بخش373"يهود و نصارا در مقابل اسلام و مسلمين يك دست و هماهنگ مى باشند
قسمت30بخش374"منظور از ملحق شدن مسلمانى كه يهود و نصارا را ولى بگيرد به يهود و نصارا
قسمت30بخش375"آيه شريفه ناظر بر منافقين اصطلاحى نيست
قسمت30بخش376"مراد از (فتح ) در جمله (فعسى الله ان ياءتى بالفتح ) كدام فتح است ؟
قسمت30بخش377"گفتارى در معناى بيمارى دل (مرض قلب )
قسمت30بخش378"بيمار دلان غير از منافقين هستند
قسمت30بخش379"وجه اشتراك منافق و بيمار دل
قسمت30بخش380"شباهت بين بيمارى دل و بيمارى هاى جسمانى
قسمت30بخش381"بيان ارتباط آيه : (و من يرتدكم منكم ...) با آياتقبل
قسمت30بخش382"در آيه شريفه (فسوف ياءتى الله بقوم ...) پيشگويى غيبى شده است
قسمت30بخش383"نقطه افتراق مهم بين كلام الهى و كلام بشرى
قسمت30بخش384"آنچه از اطلاق كلام خداوند استفاده مى شود
قسمت31بخش385"مراد از (قوم ) كه خداوند وعده آمدن آنان را داده است ، اشخاص نيستند
قسمت31بخش386"كسانى كه خدا دوستشان دارد مبرا از رذائل و متصف بهفضائل هستند
قسمت31بخش387"بحث روايتى
قسمت31بخش388"رواياتى در مورد شاءن نزول آيات مربوط به دوست گرفتن يهود و نصارا
قسمت31بخش389"بيان عدم ارتباط آيات شريفه با قصه عبادة بن صامت و عبدالله بن ابى
قسمت31بخش390"منظور از (قومى كه مى آيند و در برابر مؤ منين متواضع و در برابر كفارشديدند) امام على (ع ) و اصحاب اويند
قسمت31بخش391"روايات ديگرى در مورد مراد از قومى كه در آيه آمده است
قسمت31بخش392"رد سخن مفسرى كه گفته است آيه شريفه عام است و اختصاصى به قومى خاص ندارد
قسمت31بخش393"گفتارى قرآنى و روايتى
قسمت31بخش394"(درباره اهميت مساءله نهى از تولى كفار در خطاب الهى ، و مضامين بلندى كه در وصفقومى كه در آيه آمده است وجود دارد)
قسمت31بخش395"روايتى از رسول الله (ص ) متضّمن اخبار از اوضاع واحوال مردم در آخرالزمان
قسمت32بخش396"روايتى مشروح از امام صادق عليه السلام در همين باره