گروه نرم افزاری آسمان

صفحه اصلی
کتابخانه
شاهنامه فردوسی
جلد چهارم
کتاب سی و دوم






کردستان (2)

ص: 2

کردستان (2)

ص: 3

بسمه تعالی

اولین پرونده از اسناد سازمان سیا در این مجموعه مربوط به یکی از سران فراری ساواک می باشد که

مقارن با پیروزی انقلاب به آمریکا گریخت. این فرد پیش از انقلاب رئیس بخش کردستان ساواک بوده و

قبل از آن مشاغلی در دفتر سیاسی شاه تحت نظر تیمسار پاکروان؛ مأمور بازرسی در آستان قدس تحت

نظر ولیان؛ مأمور رابط ساواک با ملا مصطفی بارزانی؛ مأمور در قرارگاه ساواک در بغداد و ریاست یکی از

بخشهای اداره دوم ساواک؛ داشته است.

سیا برای جمع آوری اطلاعات راجع به کردستان در بهمن 57 درصدد می شود از پرکار اقدم در این

رابطه استفاده کند. لذا مقدمات اعزام او را به اروپا و خاورمیانه برای تماس با رابطهای کرد پیشینیش

تدارک می بیند. برای این کار لازم می شود، پرکار اقدم به دفترچه یادداشتی که نشانی رابطهای خود را در

آن نوشته و در تهران به جای گذارده است، دست یابد. از طرف دیگر برای خروج پرکار اقدم از آمریکا

پاسپورت قدیمی او می بایست تمدید شود. در این رابطه ادارات فنی سیا خود را برای جعل مهرهای

مربوط به پاسپورت وی آماده کرده بودند، ولی با مراجعه پرکار اقدم به سفارت ایران در واشنگتن و اعلام

اینکه می خواهد به ایران بازگشته و برای دولت موقت کار کند (احیاناً در پست متخصص امور کردها) بعد

از چندی پاسپورت خود را رسما تمدید می کند و لزوم دستکاری فنی سیا در پاسپورت منتفی می شود. در

این مرحله امکان استخدام شدن پرکار اقدم در دولت موقت بیشتر از امکان جاسوسی درباره امور کردها

توجه سیا را جلب می کند. در ضمن این جریانات سیا، جاسوسهای دیگری را در رابطه با گزارشگری از

وقایع کردستان فراهم می کند و عاقبت با بی جواب ماندن طرح استخدام در دولت موقت و اشکالاتی که

طرح مسافرت به اروپا و خاورمیانه به وجود آورده بود، کل طرح استفاده از پرکار اقدم در این زمینه ها

کنار گذارده می شود و تصمیم گرفته می شود در سایر زمینه های مربوط به ایران او را به کار بگیرند. نام رمز

پرکار اقدم، اس. دی. تراب / 1 می باشد.


پرکار اقدم بااسم رمز اس. دی. تراب

ص: 4

سند شماره (1)

سری 13 مرداد 58

از: بخش خارجه / سانفرانسیسکو 25118به: رئیس رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. تراب

عطف به: رئیس..........

1 از بابت فعالیتی .............. که رودما .............. استارک پول و همردیفش پی ببوچپ، مأمورین

اعزام موقت از بخش اداره امور بیگانگان در اینجا داشته اند متشکریم. اس. دی. تراب / ا (ت / ا) اکنون

یک اجازه ورود مجدد ............... دارد که به او امکان خواهد داد برای اجرای مأموریتهایی که سیا به او

ابلاغ می کند کشور را ترک کرده و مجدداً وارد شود. کمکی که به نفع سایر اعضای خانواده ت / ا به عمل

آمد نیز باید قدری از نگرانیهای وی در مورد وضع آنها را تقلیل دهد و به وی امکان دهد که حالا توجه

خود را روی طرح عملیات متمرکز کند.

2 مأمور مربوطه ............... در تاریخ 11 مرداد در زمینه های پوشش، تهیه اسناد و مسیر مسافرت با

ت / ا به مذاکره پرداخت. یکی از چیزهایی هم که مطرح شد این بود که توقع ت / ا از سیا به عنوان

دستمزدش برای کاری که به نفع ما انجام می دهد احتمالاً چه می باشد.

3 این پایگاه ............... می کند و ت / ا هم به طور کلی با این اقدام موافقت دارد که ت / ا به محض

تدارک اسنادش برای مدت دو یا سه هفته یک مسافرت اکتشافی به اروپا انجام دهد. با این قصد که مجدداً

با هرکس از آشنایان پیشین کرد که می تواند پیدا کند تماس بگیرد و از طریق آنها ردی از محل سایرین به

دست آورد. وی همچنین هر مقدار اطلاعات که به دستش برسد درباره فعالیتها و طرحهای دسته های

مختلف کرد ............... خواهد کرد.

به ت / ا باید طرح تماس احتمالی با قرارگاههای محل داده شود. ت / ا ............... طرح در لندن،

پاریس و آلمان توقف خواهد داشت. ت / ا.......................... ............... خواهد کرد غیر از افرادی که در

تلگرامهای بخش خارجه / سانفرانسیسکو 24307 و بخش خارجه / سانفرانسیسکو 24235 نامشان

ذکر شده در لندن برادر رهبر حزب دمکرات کردستان ابراهیم احمد را پیدا کند. ت / ا اکنون سعی دارد از

طریق دخترش محل فعلی علی قاضی را مشخص کند. اگر چنانچه تصور می شود او در آلمان باشد، وی

یک منبع اصلی خبر درباره سایر شخصیتهای کرد خواهد بود ............... دفترچه های آدرس و

پرونده های قدیم ت / ا همچنان در آپارتمان دخترش در تهران می باشد و دخترش به سختی می تواند آنها

را کشف رمز کند ............... پیشنهاد شد که اگر بشود به بهانه ای دخترش به بخش کنسولی سفارتخانه

احضار گردد. او می تواند .............. ت / ا را به یک مأمور قرارگاه بدهد تا به اینجا ارسال شود. تصمیم

درباره این امکان را به ستاد واگذار می کنیم. در غیر این صورت ت / ا مجبور خواهد بود که از دفترچه

راهنمای تلفن محلی استفاده کند و یا به محلهایی که کردها اغلب پرسه می زنند رفت و آمد کند. او این

شیوه را در سفر سال 1354 خود به اروپا که برای دفتر اطلاعات شاه بود به کار گرفت. به ت / ا راهنمایی

شده که .............. از تلفن استفاده کرده و پیش از مسافرت سعی کند محل هدفهای خود را مشخص نماید.

4 ت / ا معتقد است که داستان پوشش مسافرتش به اروپا باید چندین لایه داشته باشد تا به اقتضای

شرایط از هرکدام آنها استفاده شود ............... ترین لایه داستان مسافرت برای بررسی ............... دختر

ص: 5

یا همسرش خواهد بود. دومین لایه، این داستان را در برخواهد داشت که او با نمایندگان دولت بازرگان در

واشنگتن در تماس بوده و آنها او را به یک تلاش برای برقراری گفتگو با سران حزب دمکرات در خارج

فرا خوانده اند. مقصد این مأموریت اطلاع از شرایط ............... برای صلح با دولت مرکزی است

............... حساس است زیرا بازرگان حاضر به امتیاز دادن هست، اما در حال حاضر مسئله با خمینی و

سرسختیها .............. × (سومین م) ............... 0 داستان این است که پس از اظهار دومین داستان، ت / ا

......... خود را بررسی می کند و پیشنهاد می کند نوعی فعالیت خصوصی بین آن دو انجام دهد تا

............... از نقش ت / 1 به عنوان فرستاده ویژه به چنگ آورد، یعنی خودشان .............. بسازند و شاید

کمک از بازرگان اخذ کند .............. و ت / ا به مأمورین مربوطه این داستان را در کنار داستان قبلی

پیشنهاد کرد که او در مکزیکو ............... بوده و از افراد دور و بر شاه قول کمک گرفته به شرط آنکه

............... کردها کنار یکدیگر قرار گرفته تا از بازگشت ولیعهد حداقل (اگر نه شاه م) حمایت کنند.

............... مأمور مربوطه نظر موافقی با این داستان دوم ندارد، زیرا:

(1) بازگشت پهلوی تحت هر شرایطی غیر محتمل به نظر می رسد.

(2) کردها و سران .............. حزب دمکرات تصور می کنند که در گذشته ............... آنها را تنها

واگذاشته و احتمالاً نمی خواهند آن تجربه را تکرار کنند.

ت / ا می داند که ............... شاه پول دارد و قابل تصور است که او حاضر باشد مقداری از آن پول را

برای ایذای آنهایی که او را بیرون انداختند خرج کند. (شایعه اینکه یک نیروی کرد طرفدار شاه تحت نظر

تیمسار پالیزبان در عراق تشکیل می شود رواجش قدری ............... می باشد).

5 در مورد تهیه مدارک برای مسافرت به اروپا، ت / ا معتقد است که بهترین چاره ممکن (که ضمناً

داستان پوششی فرستاده ویژه بازرگان را هم تقویت می کند) پاسپورت ایرانی با نام حقیقی است؛ چون

کسانی که با آنها تماس خواهد گرفت وی را با نام حقیقی می شناسند و او می خواهد که آنها بدانند وی در

آنجاست، به نظر وی بهترین کار همین است. توجه داشته باشید که ت / ا یک پاسپورت عادی ایرانی که از

تاریخش گذشته با نام حقیقی خود در آن دارد که اگر نمونه جدید (مهرها) در دسترس نیست شاید لازم

باشد قدری تاریخش تجدید شود. به نظر مأمور مربوطه ت / ا می تواند حتی از جواز ورود مجدد

آمریکایی خود که نام حقیقی وی در آن است و شکل پاسپورت را دارد و برای ثبت (مهرها و نوشته های)

ویزا جا دارد، استفاده کند، به شرط آنکه ت / ا احتیاجش نشود به کسانی که تماس می گیرد توضیح دهد

چرا نتوانسته یک پاسپورت ایرانی از دولت فعلی ایران (که ادعا کرده با دادن مأموریت حساس پوششی به

وی اطمینان نموده اند) بگیرد.

6 ت / ا به مأمور مربوطه گفت که بیش از هزینه های مسافرت و عملیات دستمزد دیگر نمی خواهد و

توقع ندارد. ولی در یک فرصت آینده (و هرچه زودتر بهتر) می خواهد امکان بیابد وجوهات ریالی خود را

که نزد خانواده اش در ایران است به دلار تبدیل کرده و در حساب بانکی خود در آمریکا واریز نماید. ت / ا

اظهار داشت که درخواستش برای انتقال (وجوهات) اکنون برای مبلغی حدود 10000 دلار و بعداً تا

000/50 دلار می باشد. مأمور مربوطه به ت / ا گفت که در حال حاضر ریالهای زیادی ما را اشباع

کرده اند. بهترین کار این است که وی مسافرت تحقیقی خود را انجام دهد و قدری نتیجه ببار آورد و بعد این

مطلب را به صورت یک تقاضای رسمی اظهار دارد. (اگر استارک پول در اداره مهاجرت و تابعیت به نفع

ص: 6

ت/ ا چند معجزه کوچک صورت نداده بود، مأمور مربوطه فکر می کند که ت / ا در تقاضای تبدیل ارزی

خود حتی جسورتر می بود. مأمور مربوطه تصور می کند که پیشنهاد ت / ا مبنی بر اینکه دخترش مدارک

شخصی او را به کنسولگری تهران بیاورد، ممکن است قدری هم برای برقراری یک کانال تبدیل ریال به

دلار حساب شده باشد.)

7 از ستاد تقاضا داریم در مورد فوق نظر خود را ابراز دارد. ملاقات بعدی با ت / ا در 22 مرداد یا

همان حدود خواهد بود.

8 پرونده: 328995 201 تا تاریخ 13 مرداد 1378 در بایگانی ضبط شود. تماماً سری.

توضیح سیستم انتشار پیامها: پیرو تلگرام رئیس 491412 برای تهران رونوشت شد.سری

سند شماره (2)

سری 18 مرداد 58 اعضاء

از: رئیس 491418به: با حق تقدم به بخش خارجه / سانفرانسیسکو رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. سی. یو. گوراس. دی. تراب اس. جی. سویرل(1)

عطف به: بخش خارجه / سانفرانسیسکو 25118 (برای تهران مخابره می شود)(2)

1 این قضیه به خوبی پیشرفت می کند و تصور می کنیم که ما به موازات مسافرت اکتشافی اس. دی

تراب / ا (ت / ا) به اروپا مطابق پیشنهاد مطروحه در پاراگراف 3 جلو می رویم.

2 الف. صلاح بودن مسافرت ت / ا به صورت T/N مورد تأیید است. درباره تهیه اسناد به اطلاع

می رساند که دیرتک (مدیریت فنی) می تواند برای پاسپورت توریستی ت / ا علامت مهر تمدید اعتبار

سفارت ایران در واشنگتن دی. سی. مورخ 5 فروردین ............... تهیه کند. مهر تمدید اعتبار معمولاً برای

یک سال معتبر است. با این وجود توجه داشته باشید که در اسفندماه سفارت (ایران در) واشنگتن هنوز از

مهر شاهنشاهی استفاده می کرد که اشاره ای به اسلام یا انقلاب ندارد. پیشنهاد می شود که این را به ت / ا

تذکر دهید هرچند که پیش بینی نمی کنیم مسئله ای پیش بیاید. اگر ت / ا با استفاده از این علامت موافق

است تقاضا می شود پاسپورت او را هرچه زودتر به ستاد ارسال دارید.

ب. جواز ورود دوباره به آمریکا به مدت یک سال اعتبار دارد و ورود و خروج ت / ا را به آمریکا

محدود (نمی کند). با این وصف، ما فکر می کنیم که بهتر است از نقطه نظر عملیاتی ت / ا برای مسافرت به

اروپا و خاورمیانه از پاسپورت ایرانی استفاده کند تا پوشش جعلی خود را تا به آخر کار داشته باشد.

خواهشمند است به ت / ا به طور مؤکد گفته شود که از اجازه ورود به آمریکا به عنوان ذخیره و فقط در

موارد اضطراری موارد اضطراری و یا به هنگام ورود مجدد ...... باید استفاده نماید.

3 پاراگراف 3 سئوال مربوط به کتابچه آدرس و پرونده های .............. ت / ا را برای پیدا کردن

رابطهای کرد وی به میان آورده است.

به نظر ما هم بهتر است به منظور صرفه جویی در وقت اینها را به دست بیاوریم و مطمئن شویم که کار کتابچه

فهرست و خاطرات ت / ا تمام می شود.

1- علامت اس. جی. سویرل در ارتباط با گزارشهایی است که به آزمایشات دروغ سنجی مربوط می شوند.
2- تلگرام مرجع این سند ٬ سند شماره ( 1) می باشد.
ص: 7

معهذا فکر می کنیم که اگر دختر ت / ا سعی کند با اسناد به سفارت آمریکا در تهران وارد شود مخاطره

این کار جنبه تسهیل کار را تحت الشعاع قرار می دهد؛ چون سفارت همچنان به وسیله مجاهدین حراست

می شود و هرکس که بخواهد وارد محوطه سفارت بشود مورد تفحص و تفتیش قرار خواهد گرفت. به

شرط توافق قرارگاه تهران ما پیشنهاد می کنیم که ............... (ملاقاتی م) بین یکی از اعضای قرارگاه و

دختر ت / ا دور از سفارت به عمل آید تا مطالب گرفته شود و ارسال گردد. در زمینه طرح ریزی (برای این

کار) پیشنهاد می کنیم که از ت / ا خواسته شود که محل مناسبی را برای مبادله و این که چطور و در چه

زمانی او می تواند با دخترش طبق دستور تماس گرفته و دستورالعمل به او بدهد انتخاب نماید.

4 طبق پاراگراف 4 ما هم موافقیم که از پوشش بازگشت پهلوی باید اجتناب شود، سایر «پوسته ها»

که وسیله خود ت / ا درست شده عملی تر است ............... (تصور می کنیم که ............... ت / ا می تواند از

خودش مواظبت کند، ولی خواهشمند است به او تأکید نمایید که از یک داستان پوششی ............... موجه

استفاده کند چون برای سفرهای بعدی وی به عراق و سایر جاها اهمیت ویژه ای خواهد داشت.

5 از موضع پایگاه در مورد تعویض ریال که قولی را به عهده نگرفتید بسیار متشکر هستیم و خواهش

می کنیم که این موضع را تا حداکثر مدت ممکن و حداقل تا وقتی که ت / ا از طرف ما به یک مسافرت برود

حفظ کنید. ت / ا (و خانواده اش) از موضوع تابعیت سود زیادی برده اند و این خود باید (حداقل در زمان

حاضر) انگیزه ای برای ت / ا در مورد دستمزد به حساب آید. بخصوص با شایعاتی که فعلاً درباره تغییر

پول رایج و از دور خارج کردن پول (فعلی م) در ایران وجود دارد و به نظر ما احتیاط حکم می کند که قبل

از اینکه به مبادله ارزی خصوصاً به میزان مورد نظرت / ا بپردازیم، حداقل چند ماه صبر کنیم.

6 طرح قبلی در این مورد شامل ترتیب دادن شرکت ت /ا برای تست دروغ سنجی بود. لطفاً این را هم

در برنامه کنونی جای داده و تاریخی را که ت / ا برای این آزمایش حاضر خواهد بود به علاوه تاریخ

جایگزین را اطلاع دهید.

7 برای تهران: الف. برای اطلاع شما اس. دی. تراب / ا (هویت) عامل بخش خارجی سانفرانسیسکو

است که سرهنگ پیشین ساواک و رئیس بخش فعالیتهای کردی بوده است. (همین اس. دی. تراب / ا بود

که واسطه معرفی اس. دی. ترمال به پایگاه گردید. ت / ا در کالیفرنیا زندگی می کند (وی اخیراً موقعیت و

مجوز مخصوص بیگانه دائم الاقامه کسب کرده است) و در حال حاضر در وضعیتی است که می تواند به

منظور اجرای پیشنهادی که در بهمن 57 نموده بود که از طرف سیا جهت تماس مجدد با دوستان و آشنایان

کرد، عزیمت نموده، گزارشاتی در مورد حزب دمکرات کردستان به طور کلی و فعالیتهای اکراد تهیه کند.

خود ت / ا نیز کرد است و با فرزندان بارزانی تماسهای دیرینه ای داشته است. بخش خارجی

سانفرانسیسکو، ت / ا را در مورد رابطهای کردش وسیعاً تخلیه اطلاعاتی کرده و نیز در مورد پیشنهاد وی

مبنی بر بازگشت به ایران برای به دست آوردن شغل رابط دولت موقت با کردها مذاکره نموده است. ت / ا

سعی کرد دریابد استقبال از چنان درخواستی در تهران تا چه اندازه بود لیکن با عدم اظهار هرگونه پیشنهاد

قابل اطمینان (همراه با شواهدی دال بر اینکه برای او بازگشت به ایران صلاح نیست) طرح «مسافر سیار»

برای او در نظر گرفته شد. ب. این طرح محورش این است که ت / ا با پاسپورت T/Nتوریستی ایرانی خود

که از مهلتش گذشته (توسط مدیریت فنی تا تاریخ مناسبی تمدید شده) به دنبال شبکه آشنایان کرد خود در

گذشته به اروپا و خاورمیانه به استثنای ایران مسافرت کند. این طرح ریزی تا اصلاحی که اخیراً در وضع

ص: 8

وی به عمل آمد و اکنون می تواند با داشتن اجازه ورود مجدد از آمریکا خارج یا به آن داخل شود با یک

بن بست روبرو بود. با حل یک مشکل عمده، ما اکنون منتظر هستیم تا در این پرونده تسریع حاصل شود و

سفر اکتشافی ت / ا هرچه زودتر در صورت عملی بودن آغاز گردد.

ب. با نظر به پاراگراف 3 تلگرام مرجع و پاراگراف 3 بالا خواهشمند است، اظهارنظر نمایید که مطالب

ت / ا را از چه طریقی می توان به بهترین وجه وسیله قرارگاه اخذ نمود تا به بخش خارجی سانفرانسیسکو

فرستاده شود. تصور می کنیم که قرارگاه هم موافقت دارد که مخاطره ورود دختر ت / ا به محوطه سفارت

زائد و بی فایده است. یک پیشنهاد ما برای راه حل این است که جیگامیان(1) با دخترت / ا تماس بگیرد و

جهت ردوبدل نمودن مطالب ترتیب یک ملاقات بی خطر را بدهد. بخش خارجی سانفرانسیسکو از ت / ا

خواهد خواست تا دستورات لازم را برای ............... قرارگاه فراهم آورد و به دخترش بگوید گوش به

زنگ یک تلفن از طرف «یک دوست آمریکایی» باشد.

ت. از هرگونه اظهارنظر و توصیه قرارگاه درباره این قضیه که احساس می کنیم با توجه به دسترسی

منحصر به فرد ت / ا به رهبران اکراد از امکانات و استعداد عملیاتی قابل توجهی برخوردار است متشکر

خواهیم شد.

8 پرونده: 328995 201 تا تاریخ 17 مرداد 58 در بایگانی ضبط شود. تماما سری

سری

سند شماره (3)

از: بخش خارجه / سانفرانسیسکو 25174 (به کفالت مدنسکی)سری 35 مرداد 58 اعضاء

به: با حق تقدم به رئیس رونوشت با حق تقدم برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. تراب اس. جی. سویرل

عطف به: الف: رئیس 476512، ب: بخش خارجه / سانفرانسیسکو 25118 ج: رئیس 491418 د:

تهران 53880

1 اس دی تراب / ا (ت / ا) در 24 مرداد 58 به مأمور مربوطه خبر داد که در دیدار همانروزش از

کنسولگری ایران، غفاری معاون کنسول بوی گفت که از تهران به او مجوز داده شده بود که یک پاسپورت

جدید عادی به ت / ا بدهد. پاسپورت در 30 مرداد برای تحویل آماده خواهد بود. غفاری درباره پیام

وزارت خارجه برای تصویب صدور پاسپورت توضیحی نداد و اهمیت رویداد در رابطه با وضع ت / ا در

قبال دولت موقت هنوز روشن نیست. به هر صورت این تحویل، لزوم دستکاری پاسپورت قدیمی لغو شده

را برای استفاده در مسافرت خارجی مذکور در تلگرامهای مرجع برطرف می سازد.

2 راههای رساندن یادداشتهای ت / ا از دخترش به مأمور قرارگاه تهران با ت / ا مورد بحث قرار

گرفت. طرح ذیل که به قرارگاه تهران امکان می دهد تعیین تاریخ و محل ملاقات را در دست داشته باشد

پیشنهاد می شود: ت / ا به دخترش تلفن خواهد کرد و مطمئن می شود که او مدارک مورد علاقه را شناخته و

در دست دارد. در تلفن دوم و جداگانه ای ت / ا به او اطلاع می دهد که منتظر تماسی از یک مأمور سفارت

درباره ملاقات پیرامون مسئله ویزا باشد. در همان موقع، ت / ا به او خواهد گفت که «کاغذهایی را که در

1- جیگامیان نام رمز یکی از اعضای سیا در قرارگاه تهران به نام جون والش بوده است.
ص: 9

تماس قبلی ذکر کرد» به آن ملاقات ببرد و تحویل بدهد. (فکر می کنیم که اگر مکالمه دوم کنترل شود، اشاره

به کاغذها به اندازه کافی مبهم خواهد بود تا گوش کننده منطقاً تحلیل کند که منظور از کاغذها فرمهای

کنسولی است.) دخترش (هویت)، انگلیسی را در سطح متوسط صحبت می کند که قطعاً برای کار محدود

جواب دادن به تماس مأمور قرارگاه و فهمیدن ترتیبات ملاقات کافی می باشد. اگر هنگامی که مأمور

قرارگاه تماس می گیرد شوهر دخترت / ا حضور داشته باشد ممکن است کنجکاو شود. بهترین موقع برای

تماس در ساعات اداری و هنگامی است که او احتمالاً در اداره است. برای صرفه جویی در وقتی که ارسال

محمولات از دو طرف می گیرد پیشنهاد می شود که فرستادن یادداشت دستورالعمل از طرف ت / ا به

دخترش حذف شود (و)، او خواستهای خود را در مکالمات تلفنی جداگانه روشن خواهد کرد. هم اینک به

ت / ا گفته ایم که اولین تماس را انجام دهد. منتظر هستیم تا گیرنده این گزارش (یعنی رئیس مترجم) تأیید

خود را اعلام نماید و آنگاه بگذاریم تماس دوم صورت پذیرد.

3 به نظر این پایگاه می توان انتظار داشت که مسافرت اول و اکتشافی ت / ا از اواخر شهریور ماه

صورت نپذیرد (با توجه به زمانی که اعاده یادداشتها به اینجا، آزمایش دروغ سنجی و سایر مقدمات لازم

دارد). ت / ا فعلاً با (اجرای) آزمایش دروغ سنجی موافقت کرده است. پیشنهاد می شود که همان متصدی

آزمایش دروغ سنجی که مصاحبه وی. پی. تایکون / ا را (مراجعه شود به تلگرام بخش خارجه /

سانفرانسیسکو 25152) در اوائل تا اواسط شهریور در سانفرانسیسکو به انجام می رساند همان موقع

مصاحبه ت / ا را هم انجام دهد. به هر صورت فعلاً که ت / ا برای هر موقع حاضر است.

4 مایلیم توهمی را که تلگرام مرجع(1) به طور ضمنی ایجاد می کند که مهمترین حوزه دسترسی ت / ا به

دسته بارزانی است اصلاح کنیم. برخلاف آن (توهم)، اگرچه ت / ا مأمور رابط ساواک با ملا مصطفی بود و

مسعود و ادریس را به خوبی می شناسد، ولی شخصاً از بارزانیها متنفر است و این احساس احتمالاً در

طرف مقابل نیز وجود دارد. ت / ا در تشویق رهبری ساواک و شاه به حمایت از جناح جلال طالبانی در

حزب دمکرات کردستان توفیقی نیافت و این مهمترین دلیلی بود که باعث شد وی عاقبت از ساواک بیرون

بیاید. ت / ا به جناح جلال طالبانی ابراهیم احمد حزب دمکرات بیشترین دسترسی را دارد. مشخص

شده که نفر دوم (ابراهیم احمد) در لندن می باشد و ت / ا در حال حاضر سعی دارد شماره تلفن او در لندن را

(از طریق همسرش) از (شوهر خواهر یا برادر زن یا باجناق م) احمد در تهران به نام احمد خالقی بگیرد.

5 برای رئیس: ت / ا نسخه ای از تلگرام «ویزای 40» در دست دارد که از دفتر سانفرانسیسکو به

ستاد مرکزی اداره مهاجرت و تابعیت فرستاده و اطلاع داده شده که درخواست مهاجرت پسر ت / ا

(شهروند) به نیابت مادرش (همسر ت / ا) تصویب گردیده و می بایست به کنسولگری تهران فرستاده

می شد. تا به امروز همسر ت / ا از طرف کنسولگری تهران احضار نشده است. اگر ستاد مرکزی، برایش

امکان دارد که تحقیق کند آیا آن تلگرام واقعاً از طریق وزارت خارجه به تهران فرستاده شده ممنون

می شویم این مطلب را (برای ما) معین نمایند.

6 پرونده: 0328995 201 تا تاریخ 25 مرداد 1358 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

1- تلگرام مرجع ب سند شماره 1 و مرجع ج سند شماره 2 می باشند و تلگرامهای مرجع الف و د به دست نیامده اند.
ص: 10

سری

سند شماره (4)

از: بخش خارجه / سانفرانسیسکو 25175 (به کفالت مدنسکی)سری 25 مرداد 58 اعضاء

به: با حق تقدم به رئیس رونوشت با حق تقدم به تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. تراب اس. جی. سویرل

عطف به: بخش خارجه / سانفرانسیسکو (1)25174

1 هویت: خانم ژاله پرکار اقدم(2)

خیابان مصدق، خیابان مهناز بلوک 11 آپارتمان 3، تهران تلفن: 293367

2 پرونده: 0328995 201 تا تاریخ 25 مرداد 78 در بایگانی ضبط شود.تماماً سری

سری

سند شماره (5)

از: بخش خارجه / سانفرانسیسکو 25280سری 9 شهریور 58 اعضاء

به: رئیس با حق تقدم رونوشت برای تهران

عطف به: الف. بخش خارجه سانفرانسیسکو 25174، ب. بخش خارجه سانفرانسیسکو 25215، ج.

بخش خارجه سانفرانسیسکو 25233، د. رئیس 499969، ه. تهران 54086

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. تراب(3)

1 در 7 شهریور اس. د. تراب / ا (ت / ا) پاسپورت عادی جدید خود را از دست کنسول تازه وارد،

خرم که نام کوچک وی مشخص نمی باشد، دریافت نمود. این قضیه نیاز برای هر نوع دستکاری دبلیو. او.

لاک در پاسپورت باطل شده قدیمی ت / ا را که به ستاد مرکزی حمل می شود، برطرف می کند.

2 در جریان گفتگوی گرم طولانی با خرم، که در حدود 22 سال دارد، خرم گفت که اخیراً به وسیله

یزدی وارد وزارت خارجه شده است، ت / ا سابقه خود را برای خرم بازگو نمود. سپس ت / ا تلاشهای

بی فایده قبلی خود را برای گرفتن پاسخ مثبت از یک مقام عالیرتبه دولت انقلابی در رابطه با تمایل وی

برای بازگشت به ایران و کارکردن با سازمان جانشین (ساواک) و با به عنوان یک متخصص امور کردی

نشان داد. ت / ا همچنین برای جلب توجه اضافه نمود که او آشنایی زودگذری در گذشته (در دبیرستانی

در کرمانشاه و برخورد او در حدود 10 سال بعد) با دکتر مصطفی چمران رئیس کنونی اطلاعات ایران

داشته است، خرم علاقه شدیدی به این (مطلب) ابراز نمود و گفت او یک پیامی را برای تهران ارسال خواهد

نمود. (ت / ا هنوز بر این اعتقاد است که او شانس کمی برای دوباره استخدام شدن به وسیله رژیم جدید

دارد و اگر هرگونه فرصتی پیش بیاید او آنرا از دست نخواهد داد).

3 ت / ا با دخترش در تهران برای دومین بار تماس گرفته و به وی اطلاع داده که منتظر تماس با

کارمند سفارت در رابطه با قضیه ویزا باشد. با تغییرات جدید، در حال حاضر ت / ا در نظر دارد که حمید

پسرش را در پانزدهم شهریور برای دو، سه هفته ای با حق وکالت به ایران بفرستد تا در مورد فروش خانه

1- این سند عطف به سند شماره ( 3) می باشد.
2- با توجه به سند شماره ( 3) معلوم می شود که نام دختر اس. دی. تراب / ا ژاله پرکار اقدم بوده است.
3- تلگرامهای مرجع ب و ج و د و ه به دست نیامده اند. تلگرام مرجع الف سند شماره 4 می باشد.
ص: 11

ت / ا صحبت کند. ت / ا می خواهد کار را تمام کند و با یک تاجر آمریکایی در اینجا (آمریکا) در یک

شرکت ساختمانی شریک بشود. (اینکه او چگونه قصد دارد درآمد حاصله (از فروش خانه) را خارج کند

............... نیست ............... پسر ت / ا البته در تماس با خواهرش ژاله خواهد بود و مستقیماً او را در

جریان موضوع تحویل مدارک ت / ا به یک مأمور سفارتخانه که تماس خواهد گرفت قرار می دهد، و نامه

دستورالعمل ت / ا را که مسیرش به قرارگاه تهران را به کندی طی خواهد کرد اضافی خواهد بود. پایگاه

توصیه می کند که آن نامه (که اکنون در راه رسیدن به ستاد است) در صورتی که طرح مسافرت حمید تغییر

یافت به هرحال از آنجا به قرارگاه (تهران) ارسال شود. با این وجود، همین که اطلاع پیدا کردیم که حمید به

تهران رسیده و با خواهرش گفتگو کرده، قرارگاه (تهران) می تواند بدون اینکه منتظر ورود نامه ارسالی شود

با خواهرش تماس بگیرد.

4 ت / ا در اواخر جلسه مسئله مالی را مطرح کرد و از مأمور مربوطه پرسید آیا سازمان حالا می تواند

5000 دلار به او وام بدهد با آگاهی از اینکه به محض دریافت عایدات فروش خانه او آن مبلغ را

بازپرداخت خواهد نمود. (به مطلب بالا مراجعه شود) ت / ا گفت که پول حقوقش (3000 دلار) در ماه

اوت نرسیده و او از حساب پس انداز خود تا حد نازل خطرناکی استفاده کرده بود. مأمور مربوطه جواب

گفت که این احتیاج موقت را با ستاد در میان خواهد گذارد و می بیند که چکار می شود کرد. با عطف به

ماسبق به نظر مأمور مربوطه می رسد که ت / ا در این درخواستش سعی داشته از مسئله تبدیل ارزی طفره

برود، اما در واقع توقع داشته که بالاخره «وام» را به ریال پرداخت کند. اگرچه پایگاه با ستاد اتفاق نظر دارد

که ما نباید اجازه دهیم ت / ا خیلی از (حیطه کنترل م) ما جلو رفته دور شود، به نظر می رسد که او در حال

حاضر حقیقتاً تحت فشار ما نیست و استعداد و امکانات فراوانی دارد و فکر می کنیم دادن یک جواب

مطلوب در همین زمان توهین آمیز نباشد. پیشنهاد می شود پرداخت یک مبلغ 2000 دلار که می تواند به

عنوان پاداش استخدام پس از یک آزمایش موفق دروغ سنجی داده شود، بررسی گردد. اگر ت / ا اصرار

بورزد که بالاخره آنرا بازپرداخت کند، پایگاه می تواند آن را به عنوان وام عملیاتی از دفتر (هزینه ها)

محاسبه کند. لطفاً اطلاع دهید.

5 درباره تلگرام درخواست مهاجرت (ویزای چهل) ت / ا هیچ راهی نیست که بتوان تلگرام را قبل از

10 مرداد به تهران ارسال داشت. به نتیجه ای که رسیده ایم این است که این تلگرام هیچ گاه از واشنگتن

بیرون فرستاده نشده و تحقیق باید از اداره مهاجرت و تابعیت در واشنگتن شروع شود.

6 پرونده: 0328995 201 تا تاریخ 9 شهریور 1378 در بایگانی ضبط شود.تماماً سری

ص: 12

سری

سند شماره (6)

سری 10 شهریور 58 اعضاء

از: رئیس 506755به: با حق تقدم به بخش خارجه / سانفرانسیسکو رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است اس. دی. تراب اس. جی. سویرل

عطف به: بخش خارجه / سانفرانسیسکو (1)25280

1 پیرو پاراگراف ب تلگرام مرجع پرداخت 3000 دلار بابت استخدام و پاداش آزمایش دروغ سنجی

تصویب می شود. با این وجود به عنوان یک شرط دیگر ما می خواهیم هنگامی این پول پرداخت گردد که

ت/ا برای مسافرت اکتشافی خود به اروپا مسیر و موعد نسبتاً معینی را ارائه دهد. با توجه به تغییراتی که

در مسئله اخذ پاسپورت روی داده و اطلاع عمومی ت / ا از محل و فعالیتهای فعلی رابطهای مهم کردش

تصور می کنیم، که ارائه این چیزها اکنون امکان پذیر باشد. ما همچنان منتظریم که ت / ا هرچه زودتر با

آشنایان خود دوباره تماس بگیرد و در حالی که مشکلات گوناگون در قضیه او به کرات مسافرتش را به

تأخیر انداخته اند، تصویب پرداخت مبلغ فوق حقیقتاً ت / ا را مجبور می کند که طرحهای مسافرت را به

اتمام رسانده و چیزی تحویل ما بدهد.

2 خوشحالیم که به اطلاع برسانیم که ت / ا تلاشهای خود را برای گرفتن شغل متخصص امور کردها

در رژیم ایران و چشم داشتن به تحولاتی که در این رابطه روی می دهند، به طور کامل کنار نگذاشته است.

همان طور که در پیامهای قبلی اظهار شد طرح برای گرفتن شغل «گردآورنده اطلاعات سیار» از امکان

بازدهی خوبی برخوردار است، اما اساساً این کار یک چاره دست دوم برای موقعی است که ت / ا نتوانسته

یک شغل دولتی را احراز کند. لطفاً همچنان ت / ا را تشویق کنید به همین ترتیب (درباره قضیه) فکر کند.

این واقعیت که دادن پاسپورت به ت / ا به آن سرعت مورد تصویب قرار گرفت شاید حاکی از آن باشد که

ت/ا در قبال رژیم وضع خوبی دارد و تصور اینکه این امر امکان بازگشت او به ایران را با داشتن یک شغل

دولتی تقویت می کند، از عقل به دور نیست.

3 تأییدیه از آزمایش دروغ سنجی در دست تهیه است. اطلاع خواهیم داد.

4 پیرو پاراگراف 5 تلگرام مرجع، ما مشغول بررسی این مسئله با اداره امور بیگانگان هستیم. اطلاع

خواهیم داد.

5 پرونده: 328995 201 تا تاریخ 10 شهریور 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

1- این سند عطف به سند شماره 5 می باشد.
ص: 13

سری

سند شماره (7)(1)

20 شهریور 1358 اعضاءسری

از: بخش خارجه / سانفرانسیسکو 25329به: با حق تقدم رئیس رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. تراب اس. جی. سویرل

عطف به: الف رئیس 506755، ب رئیس 508580 (برای تهران ارسال نشده)

1 اس. دی. تراب / ا در تاریخ 16 شهریور تحت آزمایش دروغ سنجی قرار گرفت و در نتیجه هیچ

نشانه ای حاکی از اینکه وی عامل شوروی، عضو حزب توده یا حزب دمکرات کردستان بوده باشد به

دست نیامد. آزمایش همچنین تکذیبهای وی در مورد همکاری سری با سران حزب دمکرات کردستان

در عراق بدون آگاهی دولت ایران، و اینکه از هنگام اقامتش در آمریکا برای ساواک کار نکرده و اینکه طی

دوران اقامت خود در آمریکا با نمایندگان حزب دمکرات تماسی نداشته را تأیید کرد.

2 به همین منوال آزمایش نشان داد که او بجز خانواده اش و اس. دی. ترمال / ا وی رابطه سری خود با

سیا را با کسی در میان نگذارده است. بعد از خاطره ای که پیش از آزمایش به یاد آورد که آقای خرم از ت ا

خواسته بود شرح فعالیتهای خود برای شاه را بنویسد تا او این اظهارات را به تهران بفرستد هیچ نشانه

دیگری از اینکه ت / ا در گزارش خود از ملاقات 7 شهریور با آقای خرم، صداقت و جامعیت نداشته

مشاهده نشد. آزمایش نشان داد که ت / ا هیچ خبر نگفته ای درباره وضع اس. دی/ ترمال / ا در تهران

نداشت.

3 آزمایش نهائی در مورد مسئله مانع تراشی آگاهانه در تلاشهای .............. پلیس و آمریکا علیه

شورویها به طوری که در سوابق گزارش شده از ستاد آمده، نشان دهنده فریبه کاری (ت / ا م) و این نکته

بود که ت / ا هنوز اطلاعاتی را نزد خود داشت. معهذا ت / ا در نتیجه آزمایش دروغ سنجی عنوان داشت که

در آن زمان وی فکر می کرد ساواک نه پلیس کشوری باید با نمایندگان آمریکایی کار کند. به علاوه ت / ا

ادعا کرد که شاه به او دستور داده بود در طرح ترور تیمسار بختیار، رئیس پیشین ساواک همکاری کند و

این نسبت به عملیات مشترک اولویت داشت. وقتی که آزمایش نشان داد او باز هم فریبه کاری می کند، ت

/ ا یک مسئله تشریفاتی را در رابطه با نمایندگان آمریکایی مطرح کرد. آنها (نمایندگان آمریکایی) برای

جلسه دوم با ت / ا درباره عملیات مشترک به موقع نیامدند بنابراین وی با عدم ملاقات به آنها بی اعتنایی

نمود.

4 پرونده: 0328995 201 تا تاریخ 20 شهریور 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

1- این سند عطف به سند شماره 6 می باشد.
ص: 14

سری

سند شماره (8)(1)

21 شهریور 58 اعضاءسری

از: بخش خارجه / سانفرانسیسکو 25331به: با حق تقدم به رئیس رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. تراب اس. جی. سویرل

عطف به: الف. رئیس 508580، ب. رئیس 506755، ج. بخش خارجه / سانفرانسیسکو 25329

1 اس دی تراب / ا (ت / ا) در 16 شهریور مورد آزمایش دروغ سنجی قرار گرفت که نتایج آن در

تلگرام مرجع ج آمده است.

در حالی که ضرایب و مسائل ضداطلاعاتی به حد کافی حل شده، اجتناب ت / ا از پاسخگویی به

سئوال درباره ............... وی در یک عملیات همکاری اطلاعاتی در سال 1348 حداقل نشان می دهد که

............... آتی می تواند وجود داشته باشد و مداومت پیدا کند. پایگاه در پاراگراف بعدی پیشنهادات خود

را ارائه داده است.

2 آزمایش دروغ سنجی سبب شد که اطلاعات جدیدی به دست آید. یکی اینکه اعتراف کرد که به

محض بازگشتش از یک سفر خارج در سال 1354 جهت تماس با رهبران اکراد که بنا به تقاضای شاه

صورت گرفته بود، ت / ا بنا به دستور فرمانده ساواک وقت تیمسار نصیری در فرودگاه به مدت 24 ساعت

توقیف شده بود تا اینکه شاه دستور آزادیش را صادر کرد. وی گفت که فکر می کند که آن عده از خانواده

جاف که او با آنها در اروپا تماس برقرار کرده بود باید خبرچین ساواک نیز بوده باشند و نصیری نیز که از

دستورات صادره از طرف مقام بالا برای ت / ا از پیش مطلع نبوده، از طریق آنها (خبرچینها) از سفر ت / ا

مطلع شده بود. ت / ا اضافه کرد که علیرغم دستور صادره توسط شاه جهت آزادی او، نصیری از تیمسار

هاشمی رئیس اداره هشتم ساواک خواست تا علیه ت / ا تحقیقاتی انجام دهد.

در رابطه با سئوال مربوط به عضویت او در حزب توده (که ت / ا سئوال را پذیرفت)، ت / ا گفت که این

موضوع یک برچسب کهنه است که توسط ملامصطفی بارزانی به او زده شده است.

3 در رابطه با همکاری (اطلاعاتی رسمی م) ت / ا با آمریکاییها در بغداد در سال های 1343

1338: ت / ا بیان داشت که این (همکاری م) در نتیجه تماس با وابسته نیروی هوایی آمریکا و ردوبدل

نمودن غیر رسمی اطلاعات در مورد وضعیت کردها آغاز شد. شاه این ارتباط را تأیید کرد و به ت / ا

دستور همکاری داد (بنا به گفته ت / ا شاه امیدوار بود که از طریق این همکاری بتواند سلاحهای پیشرفته و

تجهیزات پیچیده ای را برای عناصر کردی که با ایران همکاری می کردند از آمریکا بگیرد). ت / ا گفت که

بعدها یک سرهنگ آمریکایی به همراه نماینده ای به عنوان سخنگو (که پایگاه فکر می کند اسمیورث بوده

باشد ولی ت / ا ادعا می کند که همه اسامی را فراموش کرده است) وارد بغداد گردید که ت / ا فکر می کند

که این نفر دوم عضو سیا بوده، ولی این موضوع هیچ گاه روشن نشد. روابط ت / ا با این نماینده به طور

مرتب به تهران گزارش می شد و او فکر نمی کند که توجه این نماینده به وی غیر از آنچه حرفه اش ایجاب

می کرد، طور دیگری باشد. درباره این که آیا او با آمریکاییها قبلاً تماس داشته است ت / ا اظهار داشت که

اداره دوم ساواک، که محل کار او در دوران پیش از مأموریت وی به بغداد بود یک مشاور سازمان سیا

داشت که او (ت / ا) درباره اش فقط گفت که خیلی بلندقد بود.

1- تلگرام مرجع ب سند شماره 6 و مرجع ج سند شماره 7 می باشد. مرجع الف برای قرارگاه تهران اصلاً فرستاده نشده است.
ص: 15

4 در رابطه با واقعه بین پلیس و سیا در سال 1348، ت / ا بعد از .............. شماره یک ذکر کرد که او

دستورات جعفری معاونت رئیس پلیس کشور را (مبنی بر اینکه او تماس با نمایندگان آمریکا را معطوف به

موضوعات روسی بکند) مورد تردید قرار داده بود به این دلیل که آنها را مغایر با درک خود از وظایف اداره

اطلاعات و سد راه انجام پروژه های مهمتری که توسط شاه و رئیس پلیس مبصر به عهده اش گذاشته شود

بود (از میان آنها پروژه بدام انداختن و قتل بختیار رئیس پیشین ساواک شایان توجه بوده است) تشخیص

داده بود. ت / ا گفت که او به مبصر گفته بود که یا ............... جعفری در رابطه با طرح بختیار را متوقف کند

(ساواک نیز طرح خود را در حال اجرا داشت که سرانجام همان طرح موفقیت به دست آورد) و یا اینکه

کاری کند که جعفری مانع او نشود. ت / ا به مأمور مربوطه و ............... متذکر شد که به نظر او فعالیتهای

ضد روسی در ایران از وظایف ............... اداره هشتم ساواک بوده است. ت / ا با عصبانیت جعفری را

متهم به این می کرد که می خواسته از طریق برقرار کردن همکاری ضد روسی با سیا بتواند به طور مجانی به

آمریکا سفر کند (که البته موفق هم شد). معذالک ت / ا گفت که وی یک ملاقات نیمساعته با نمایندگان سیا

در دفترش داشت و وقت جلسه بعدی نیز تعیین گردید. ت / ا گفت که در ساعت 00/6 روز تعیین شده در

دفترش حاضر شده بود، و دستیارش نیز درباره جلسه به او یادآوری کرد، تا ساعت 00/8 منتظر و چشم

به راه ورود میهمانان شد. در ساعت 30/8 ت / ا عملاً از دفترش غیبش زد تا بدین وسیله نارضایتی خود

را از دیرکرد آنها که به نظرش عملاً در خور یک نظامی نبود نشان دهد. ت / ا گفت که دیگر هیچ گاه با آن

نمایندگان آمریکایی ملاقات نکرد، و پرونده را تحویل یکی از زیردستان خود که یک سرگرد بود داد و به او

گفت که تمام وسایل لازم برای کار خودشان را فراهم سازد. ت / ا در ادامه گفت که از این فعالیت و میزان

پیشرفت آن خبری به دست نیاورد.

توضیح حوزه فعالیت: ناراحتی مستمر ت / ا در رابطه با این مسئله به احتمال قوی می تواند از آنجا

ناشی شده باشد که دستوری که داده بود درباره «تمام وسایل لازم» یا صحت نداشته و یا عبارتی که

دلسردکننده تر بودند بیان شده بود.

اینکه ت / ا ............... شخصی خود را در انجام وظیفه دخالت می دهد قابل قبول و منطقی به نظر

می رسد در صورتی که جنبه خودخواهی .............. او را در نظر بگیریم. به هرحال، «توضیحات» ت / ا

............... با آنچه که قرارگاه تهران در سال 1348 درباره رقابت فعال در آن زمان بین ساواک و پلیس در

عملیات مربوط به شوروی شرح داده ............... می کند و به نظر نمی رسد که ت / ا یکی از رقابت کنندگان

آن دوره بوده باشد.

5 نتایج مصاحبه همچنین آشکار ساخت که ت / ا در تمام طول سالهای 1355 1350 احتمالا در

استخدام دفتر مشاور سیاسی شاه (ژنرال پاکروان) بوده است و نه، تکرار می شود نه اداره اطلاعات ویژه

ژنرال فردوست آن طور که قبلاً گزارش شده بود. تنها مأموریتی که وی انجام داد سفری به اروپا در سال

1354 بود. استخدام در دفتر آستان قدس دکتر ولیان که ت / ا از آن به عنوان «پوشش» یاد می کرد، ظاهراً

شغل حقیقی او بوده است (که خیلی هم به گمان ما پردرآمد بوده است). ت / ا سفرهایی را که از طرف ولیان

به جنوب ایران کرده بود تا در مورد فساد در میان مقامات اداره کننده درآمدهای ............... اراضی

تحقیق به عمل آورد و هنگامی که مأمور مربوطه به ت / ا اظهار داشت که برای آدم نااهلی (ولیان م)

گزارش تهیه کرده بود، وی شانه اش را بالا انداخت.

ص: 16

6 آزمایش دروغ سنجی تصویر بهتری را از مردی ارائه داده است که تقریباً همیشه به دنبال منافع

خودش بوده و قطعاً فرصت قبلی نداشته است (ولی فرصتهایی نیز برایش پیش آمده بود) تا مسیر خود را

کنار گذاشته و به منافع دولت آمریکا بپردازد. اینکه آیا او اکنون نیز مایل است این کار انجام دهد یا نه باید

در رابطه با شرایط گذشته و حال او در نظر گرفته شود. در حال حاضر تقریباً واضح است که ت / ا امیدوار

است از طریق سیا بتواند مقداری از موجودیهای ریالی خود در ایران را خارج کند و این خود احتمالاً یکی

از قویترین عواملی است که او را وادار کرده به دنبال یک نقش عملیاتی با ما باشد. البته ما ممکن است باز

هم بتوانیم معامله ای انجام دهیم، ولی روشن است که کنترل از نزدیک ضرورت خواهد داشت. طرح

«گردآورنده اطلاعات سیار» که در آن ت / ا مدتهای مدیدی دور از دسترس ما، تا حد زیادی ابتکار فردی

و مستقل خود را در مورد سفرهای خارجی به کار گیرد فاصله ت / ا با ما را شاید بیش از حد لزوم زیاد

می کند. اگر ت / ا شغل مهمی در دولت موقت می داشت و حاضر بود اسنادی را در ازاء پول نقد به ما بدهد از

نظر اخلاق و استعدادهای این مرد و تناسب کنترل و امنیتی بهتر بود.

7 در ملاقات بعد از مصاحبه آزمایش به ت / ا گفته شد که او آزمایش را با وضع خوبی قبول شده.

مأمور مربوطه دوباره درباره سفر اکتشافی با ت / ا به بحث پرداخت، و ت / ا قبول نمود که در صورتی که

............... با ابراهیم احمد پیش از عزیمت تماس بگیرد و قرار ملاقاتی با او را در انگلستان ترتیب دهد،

احتمال اینکه بتواند اطلاعات چشمگیری در این اقدام اول به دست آورد ضعیف است به ت / ا گفته شد که

تا هنگام سنجش مجدد نتایج آزمایش دروغ سنجی باید تلاش خود را بر آن دارد تا شماره تلفن احمد در

لندن را از طریق یکی از اقوامش به نام اشراقی در تهران به دست آورده، ارتباط تلفنی برقرار نماید. پیرو

تلگرام مرجع ب به ت / ا گفته شد تبدیل وجوهات او در حال حاضر ممکن نبوده و یک امکان برای

وامگیری وجود دارد اما در صورتی که بتواند با احمد ملاقاتی برقرار سازد و نشان دهد که سفرش

ارزشمند بوده است، ما تهیه یک کمک حداکثر 2000 دلاری به او را بررسی خواهیم کرد. که (برای اطلاع

شما: حتی پیش از آزمایش دروغ سنجی و ملاقات بعدی آن، ت / ا از فرستادن فرزندش حمید به ایران به

منظور فروش خانه اش منصرف گردیده بود. ت / ا گفت که دختر کوچکترش می تواند این معامله را انجام

دهد. مأمور مربوطه تأکید کرد که دختر کوچکتر وی به نام ژاله حداقل در ماه سپتامبر (حدود شهریورماه)

در تهران منتظر تماس از طرف یک مقام دولت آمریکا خواهد بود.

8 همچنین با ت / ا درباره صلاح بودن پاسخ وی به درخواست سرکنسول خرم مبنی بر اینکه برای

پیگیری تقاضای یک شغل مناسب در دولت جدید از طرف ت / ا گزارش مکتوبی درباره سوابق و

فعالیتهایش تحویل گردیده، به تهران فرستاده شود، بحث شد. ت / ا به متصدیان پیشین شغل خرم یک

چنین خلاصه سوابقی را فرستاده است و به نظر ما دولت موقت اطلاعات کافی درباره او دارد و به جای

اینکه در اینجا به نوشتن خلاصه سوابق بیشتر پرداخته شود، به نظر پایگاه ت / ا باید هرچه زودتر با ابراهیم

احمد در لندن تماس برقرار سازد، و منتظر رسیدن اسنادش از تهران نباشد، و بعد بازگردد و به ما گزارش

بدهد. تا آن زمان که ت / ا حداقل مأموریت عملیاتی را با موفقیت انجام دهد (و یک تست دروغ سنجی

دیگر چندان هم بی مورد نخواهد بود) ما یک .............. درباره استعدادهای اولیه او که تأییدکننده ادامه

صرف وقت و فعالیت در اینجا خواهیم داشت. اگر در چند هفته آینده قرار یک ملاقات با احمد امکان

نپذیرد، پیشنهاد می کنیم که طمع خود را کنار گذارده به قصد فراهم آوردن امکان بازگشت ت / ا به ایران با

ص: 17

او تماس ضعیفی داشته باشیم. تقاضا می شود ............... نظریات خود را ابراز دارند.

9 پرونده: 0328995 201 تا تاریخ 20 شهریور 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سری

سند شماره (9)

27 شهریور 1358 اعضاءسری

از: رئیس 5157775به: با حق تقدم به بخش خارجه / سانفرانسیسکو رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس دی. تراب

عطف به: الف بخش خارجه / سانفرانسیسکو 25331، ب بخش خارجه / سانفرانسیسکو 25329(1)

1 از تأخیری که در ارائه پاسخ به عمل آمد عذر می خواهیم. ستاد کاملاً با ارزیابیهای اخیر پایگاه در

مورد اس. دی تراب / ا (ت / ا) در رابطه با نتایج تست دروغ سنجی مطروحه در تلگرام مرجع الف موافق

است. واضح است که ابهامات قبلی رفع شده، ولی با شما موافقیم که آن بخشهایی از (طرح) پوششی که به

نفع خود (ت /ا) تمام می شوند و یا کاملاً مفید (برای سازمان م) نیستند لازم می دارند برای ت / ا نقشی

تعیین شود که بیشتر بتوان بر آن نظارت داشت.

2 بنابراین با پیشنهاد پایگاه (مطروحه در پاراگراف 6 تلگرام مرجع الف) موافقت می شود که ت / ا

موظف شود، با ابراهیم احمد تماس گرفته سریعاً به لندن سفر کند و منتظر رسیدن محموله از تهران نشود. ما

می توانیم پیشنهاد اجرای دومین آزمایش دروغ سنجی را پس از تخلیه اطلاعات ت / ا را در مورد

مسافرتش مطرح نماییم.

3 در قبال کاهش علاقه ما (هرچند که کاملاً آنرا رها نکرده ایم) به مأموریت ت / ا به صورت

گردآورنده اطلاعات سیار که خالی از کنترل و نظارت است، این امکان که او شاید بتواند در تهران در دولت

جدید کاری به دست آورد بسیار بیشتر جلب توجه می کند. به نظر ما ت / ا باید با خرم در زمینه اطلاعاتی

که وی در باره او می خواهد بپردازد (که امید داریم باعث متهم شدن او نشود) به طور کامل همکاری کند تا

نیازهای خرم (که حالا دیگر دارد از حد لزوم تجاوز می کند) برآورده شود. باید از ت / ا بخواهیم که به

خرم وانمود سازد در وضع فعلی خود بی حوصله و بیقرار است و اشتیاق دارد تا هرچه زودتر با احراز یک

مقام رسمی به ایران بازگردد.

4 پرونده: 328995 201 تا تاریخ 27 شهریور 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

1- تلگرام مرجع الف سند شماره 8 و مرجع ب سند شماره 7 می باشد.
ص: 18

سری

سند شماره (10)

سری 5 مهر 1358 اعضاء

از: بخش خارجه / سانفرانسیسکو 25424به: رئیس رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. تراب

عطف به: الف: بخش خارجه / سانفرانسیسکو 25331، ب: بخش خارجه / سانفرانسیسکو 25329،

ج: رئیس 515775

1 ذیلاً موقعیت فعلی اس. دی. تراب / ا (ت / ا) گزارش می شود:

تا تاریخ 29 شهریور ت / ا همچنان سعی داشته شماره تلفن ابراهیم احمد در لندن را به دست آورد. او

چند بار به خالقی، داماد احمد تلفن کرده، هر بار پاسخ شنیده که خالقی به دریای خزر رفته است. او

همچنین سعی کرد که شماره تلفن احمد را از طریق کهروم (نام اولش مشخص نیست) که از مأموران پیشین

ساواک بوده و اکنون در لندن زندگی می کند، به دست بیاورد. او چند بار به مأمور مربوطه خبر داده که

کهروم سه ماه پیش از سانفرانسیسکو عبور کرده تا با یک خویشاوند خود در اینجا به نام ابول بلوغی دیدار

کند، و ت / ا در آن موقع ............... که کهروم به ت / ا گفته یک مأمور سابق دیگر ساواک به نام عمانی (نام

اولش مشخص نیست) نیز در لندن زندگی می کند (ت / ا عمانی را از .............. هنگامی که هر دو در بخش

کردی ساواک بودند به یاد دارد). ت / ا فکر می کند که ............... از طریق کهروم به (احمد یا عمانی م)

دسترسی پیدا کند و شماره احمد را مخصوصاً از عمانی بپرسد.

(توضیح پایگاه: ما قصد داریم مفصلاً از ت / ا درباره تماسی که در اینجا با کهروم داشته و قبلاً گزارش نشده

بازجویی کنیم. سوابق موجود درباره کهروم و عمانی درخواست می شود).

2 ت / ا همچنین گزارش داده که دختر کوچکش ژاله بناست به تماسی که قرارگاه درباره مدارکش

خواهد داشت جواب دهد. او (ژاله) ویزای توریستی گرفته و قصد داشته همراه مادرش در 14 مهر تهران را

ترک کند (در صورتی که مادرش توسط ت / ا ویزای مهاجرتی بگیرد). چون مادرش (همسر ت / ا) از

کنسولگری خبری نشنیده، .............. غیرمحتمل است که ............... آنها در 14 مهر عازم آمریکا شوند.

به هر حال ............... آن موقعیت ادامه خواهد یافت و اگر ژاله بدون ............... به ت / ا خواهیم گفت که

همان دستورالعملهایی که به ژاله داده به دختر بزرگترش ژیلا داده شود و ............... 00 شماره تلفن و

نشانی ژیلا را به قرارگاه (تهران) اطلاع خواهیم داد.

3 ت / ا در تدارک نوشتن CV برای سرکنسول ............... هیچ خبر رسمی دیگری از ...............

شنیده نمی شود.

4 پرونده: 0328995 201 تا تاریخ 5 مهر 78 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سری

سند شماره (11)

1 نبیعی صبح ............... تحویل مدارک پدرش ............... در چه روزهایی می توان ملاقات کرد،

دخترش ............... همان بعد از ظهر ............... مأمور مربوطه با دخترش ملاقات کرد و...............

خاطرات روزانه / دفترچه های تلفن و پوشه یادداشتها و ............... (که به فارسی، عربی و کردی با هم و

ص: 19

با «رمز» شخصی پدرش نوشته شده بود) ............... تمام آنها در 24 مهر به وسیله ............... ...............

شماره 7194 به ستاد ارسال شد. هنوز گزارشی که یکی از اعضای خانواده طالبانی درباره اوضاع جاری

کردها نوشته وصول نشده است.

2 سپس دخترش مأمور مربوطه را به یک گفتگوی طولانی درباره مناسبات ایران و آمریکا من جمله

............... کشاند(1) ...............

سند شماره (12)

3 آبان 1358، تلگرام غیرفوریسری

از: واشنگتن 540443به: بخش خارجی / سانفرانسیسکو، رونوشت تهران.

عطف به: الف بخش خارجی سانفرانسیسکو 9 (00) 255، ب رئیس 525744، ج رئیس 515775

د بخش خارجی / سانفرانسیسکو 25331، ه بخش خارجی / سانفرانسیسکو (2)25118

موضوع: اخطار شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است اس. دی. تراب وضع اس، دی. تراب / ا

1 با دریافت تلگرام مرجع الف پرونده اس. دی. تراب / ا (ت / ا) را که قبلاً طولانی شده بود مطالعه

کرده و با نظر به تلاشهای دیگرمان در قبال هدفهای کرد ما مشغول بررسی مجدد آینده روابطمان با این

قضیه و فایده عملیاتی که می توان از وی توقع داشت، هستیم. هنگامی که در بهمن ماه 1357 برای اولین بار

قضیه (ت / ا) پیش آمد درباره فعالیتهای اکراد اطلاعات کمی داشتیم و منابعمان نیز کمتر بودند. تصور

می شد که سوابق، مهارت و رابطهای ت / ا، به طور بالقوه موارد مهم کمبود را هم در زمینه خبرگیری

اطلاعاتی و هم عملیات، ما پر کنند و ما در آن زمان بابت جوابهای سریع و حرفه ای پایگاه به مسائل ما و

بابت قضیه ت / ا تقدیر به عمل آورده و هنوز هم تقدیر به عمل می آوریم.

2 همانگونه که پایگاه خبر دارد از آن هنگام روند این قضیه به علت تغییر ناپذیری هدفی که در رابطه

با ایران انتخاب شده به طور قابل ملاحظه ای رو به کندی گذاشته و طی این فاصله زمانی ما توانسته ایم

منابع دیگری را در رابطه با فعالیتهای اکراد فراهم کنیم. گزارشهایی که از این افراد به دست می آید مبدایی

برای زیر نظر داشتن وقایع کردستان به دست می دهند. با آنکه احاطه ما به این هدف (وقایع کردستان م)

آنچنانکه مطلوب ما بود نیست نگرانی ما در مورد توانایی ت / ا در گزارشگری نسبت به مسائل کردها این

است که وی هنوز به طور واقعی دست به کار نشده و وقتی هم که دست به کار بشود، این طور به نظر می رسد

که در خیلی از همان زمینه هایی گزارش خواهد داد که سایر منابع فعالانه از آن گزارش می دهند. به عنوان

یک قضیه قابل ذکر در این رابطه، توجه کنید به تذکری که در تلگرام مرجع ه داده شده بود مبنی بر اینکه ت

/ ا سعی دارد با هویت الف تماس بگیرد تا دفترچه و کتابهای آدرس خود را از تهران ............... تا بتواند

آن تماس را برقرار کند ما را به این باور منتهی می کند که ت / ا آن چنان که ما امید داشتیم با جنبش کردها

مرتبط نیست. هویت الف. سی. آ. تومیک / 19 یک کرد بسیار سرشناس است که سایر کردها در پیدا

کردنش با هیچ اشکالی مواجه نمی شوند و ارتباط گزارشگری خود را با سیا از سر گرفته است. به علاوه ما

با اس. دی. جانوس / 20 (هویت ب ) که ت / ا مایل است از وی به عنوان منبعی برای کسب خبر در مورد

1- این سند از درون دستگاه پودرکنی بیرون کشیده شده ٬ لذا قسمتهایی از سند از بین رفته و در ترجمه به جای آنها نقطه چین گذارده شده است.
2- تلگرامهای مرجع الف و ب به دست نیامده اند. مرجع ج سند شماره ٬9 مرجع د سند شماره ٬8 مرجع ه سند شماره 1 می باشد.
ص: 20

رابطهای مختلف کرد خود استفاده کند، در ارتباط مستقیم هستیم. رابطه و دسترسی اس. دی. جانوس /

20 به جامعه کرد خیلی جدیدتر از دسترسی ت / ا است و معتقدیم که لااقل از بخش ساواک او گزارشگر

پرثمرتری خواهد بود. خلاصه در حال حاضر فکر می کنیم که ت / ا را می توان به طرز سودمندانه تری به


سمت هدفهای دیگری متوجه کرد و باید ت / ا را واداشت که از تلاشهای خود برای فعالیت در جهت کسب

اطلاعات در مسائل مربوط به کردها کناره گیرد.

3 ما هنوز مایلیم که پایگاه را ترغیب کنیم که در صورت امکان ت / ا را متوجه کسب اطلاعات در

سایر موارد مربوط به ایران کند. ما هنوز به امکان اینکه ت / ا در دولت موقت ایران خصوصاً در سازمان

اطلاعاتی جدید مجدداً موقعیتی به دست آورد خیلی علاقمند هستیم و همان طور که تلگرام مرجع ج

خاطرنشان می سازد این را به عنوان جالبترین راه چاره می دانیم، چاره ای که منجر به تأمین مسائل

گزارشی مهم در خبرگیری خارجی خواهد شد. از نظریات پایگاه در مورد بهترین نحوه دستیابی به این

مقصود با التفات به این نکته که ممکن است در انتها صلاحیت ت / ا برای چنین عملیاتی مورد تردید قرار

بگیرد، استقبال می کنیم.

4 پرونده 328995 201 تا تاریخ 4 آبان 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری


علی (هومن) قاضی با رمز سی. آ. تومیک

سری

سند شماره (13)

3 آبان 58 تلگرام غیر فوریسری

از: واشنگتن 540461به: بخش خارجی / سانفرانسیسکو رونوشت برای تهران

از: شعبه ایران رونوشت برای بخش خارجی / 3 / سانفرانسیسکو

اخطار / شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است ا س. دی. تراب / ا

وضع اس. دی. تراب / ا سی. ا. تومیک

عطف به: واشنگتن 540443(1)

1 هویت الف: علی هومن قاضی

هویت ب: جمشید عمانی(2)

2 پرونده: 328995 201 تا تاریخ 3 آبان 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

1- تلگرام مرجع سند شماره 12 می باشد.
2- با توجه به سند شماره 12 معلوم می شود که علی قاضی و جمشید عمانی دو جاسوس سیا در رابطه با امور کردی هستند. نام رمز علی قاضی ٬ سی. آ. تومیک / 19 و نام رمز عمانی ٬ اس. دی. جانوس / 20 می باشد.
ص: 21

سری

سند شماره (1)(1)

سری 28 فروردین 1358 اعضاء

از: رئیس 420311به: بن با حق تقدم رونوشت برای آلمان، تهران، وین

اخطار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است حساس سی. آ. تومیک

عطف به: بن 80198 (ارسال نشده و لازم نیست)(2)

1 تقریباً هرگونه توضیحی که سی. آ. تومیک / 19 (آ / 19) (مشخصات برای تهران فقط ارسال شده)

بتواند در مورد حزب دمکرات کردستان، چه در داخل و چه در خارج از ایران بدهد، مورد علاقه می باشد،

لطفاً نام منابع فرعی را مشخص نمائید. (خواستار پاسخ به سئوالات زیر هستیم) مشخصاً در مورد ایران:

الف: چه کسی حزب دمکرات کردستان را در ایران رهبری می کند و افراد دیگر رهبری چه کسانی

هستند.

ب: ساخت حزب چگونه است، چه در داخل و چه در خارج ایران.

ج: رابطه حزب با احزاب مشابهش در عراق، سوریه و ترکیه چگونه است؟

د: رابطه اش با حزب کمونیست عراق چگونه است؟

ه: آیا قاسملو عضو حزب کمونیست عراق است؟ در این صورت آیا او نماینده حزب کمونیست عراق

در حزب دمکرات کردستان است؟

و: آیا حزب دمکرات کردستان شاخه نظامی دارد؟ اگر دارد چه کسی آنرا رهبری می کند؟

ز: رابطه بین حزب دمکرات کردستان و سازمان آزادیبخش فلسطین چگونه است؟

ح: رابطه بین کردهای ایران و حزب توده چگونه است؟

در مورد عراق:

الف: وضعیت تماس بین کردهای عراق و اعضای حزب کمونیست عراق چگونه است؟ آنها چگونه

فعالیتهایشان را با گروههای کرد کشورهای همسایه نظیر ایران و ترکیه هماهنگ می کنند؟

ب: اتحاد شوروی در مسائل کردستان هیچ نقش دارد؟ اگر دارد، چه نقشی؟

ج: چه نوع کمکهایی و به چه مقداری توسط لیبی برای گروههای کرد فراهم می شود؟

در مورد ترکیه:

الف: قدرت کمی کردهای ترکیه در آلمان چقدر است؟ آیا آنها به نحوی سازمان داده شده اند؟

ب: آیا هیچ گروه کرد طرفدار عمل سیاسی و انقلابی در آلمان وجود دارد؟

1- اسناد این بخش مربوط به تماسهای فردی به نام علی (هومن) قاضی با مأمورین سیا می باشد. از قرار معلوم او پیش از انقلاب اسلامی نیز با سیا رابطه داشته ٬ ولی مدتی در این ارتباط وقفه حاصل می شود و پس از پیروزی انقلاب اسلامی با مطرح شدن مسائل کردستان این رابطه تجدید می گردد. علی قاضی پیش از انقلاب از اعضای سفارت شاهنشاهی در آلمان غربی بود. قاضی از آن جهت مورد توجه سیا بود که از یک خانواده سرشناس کرد و دارای رابطهای فراوانی بود. نام رمز علی قاضی در اسناد سیاسی. آ. تومیک/ 19 بود ٬ که در بعضی اسناد مختصر آن به شکل ت/ ٬19 آ/ ٬19 سی/ ٬19 به آن اشاره شده است. در ضمن این پرونده ٬ اسنادی هم به فردی به نام سردار جاف مربوط می شوند که از سران ایل جاف ٬ برادر سالار جاف نماینده معدوم مجلس شورای ملی و شوهر خواهر علی قاضی می باشد. در یکی از اسناد به سردار با نام رمز اس. دی. دیز / ا اشاره شده است.
2- این تلگراف که سند حاضر به آن عطف شده در دسترس ما نیست و از جمله درون پرانتز مشخص می شود که این تلگراف اصلاً برای قرارگاه تهران ارسال نشده است.
ص: 22

ج: آیا این گروهها در جنبشها و فعالیتهای کردها در دیگر کشورها مشارکت دارند؟

د: آ/ 19 در ترکیه با چه کسی در ارتباط است؟

ه: آیا این کردهای ترکیه از لحاظ سیاسی فعال هستند؟

و: بین کردهای ایران، عراق، ترکیه و سوریه چه رابطه ای موجود است؟

2 برای وین: از مطالب فوق می توان در رابطه با اس. دی. گابل استفاده نمود.(1)

3 پرونده 0306414 201 تا تاریخ 27 فروردین 1378 در بایگانی حفظ شود.

تماماً سری

سری

سند شماره (2)

سری 20 مرداد 1358 اعضاء

از: رئیس 493084به: تهران رونوشت برای بخش خبرگیری داخلی / ستاد، بخش خبرگیری داخلی /

شیکاگو، سنگاپور

اخطار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است

1 در نتیجه ملاقات بین مأمور ستاد و رابرت مک کی برنز رابط بخش خبرگیری داخلی، ما توانسته ایم

فردی را در تهران شناسایی کنیم که ممکن است قرارگاه او را سودمند بیابد، ما درک می کنیم که این انحراف

از عرف معمول مبنی بر عدم تحمیل طرحهای جدید عملیاتی به قرارگاه است. ولی معتقدیم که شما با ما

موافق خواهید بود که این مورد دارای امکانات منحصر به فرد بالقوه است.

2 برنز از اوائل 1355 تا آذرماه 1357 مدیر شرکت اف. ام. سی. در تهران بود. او در جریان مأموری

در آنجا چندین رابط عالیرتبه در بخشهای کشاورزی، نظامی و تجاری دولت ایران فراهم کرد. وی به

هنگام عزیمتش از تهران در اواخر 1357 هنری سنت مارتین تبعه کانادا را به عنوان مسئول عملیات

شرکت اف. ام. سی در ایران به جای گذاشت و هنری سنت مارتین عملیات آن شرکت را در آنجا ادامه داده

و چند تن از آن رابطها را حفظ کرده است. از آن مهمتر گفته می شود که سنت مارتین طی چند سال گذشته

رابطهای متعددی در جنبش کردها فراهم کرده است. او این رابطها را از طریق زن آذربایجانیش که به نوبه

خود اقوام کرد فراوانی دارد به دست آورده است. درخواست این رابطهای کرد بود که سنت مارتین را

واداشت تا از طریق برنز اقدام به تماس با ما نماید.

3 سنت مارتین که 30 سال دارد از اهالی کبک و فارغ التحصیل دانشگاه مونترال بوده و در سال

1976 به همراه همسر ایرانیش وارد ایران شد. او در تهران تا تابستان 1978، هنگامی که به استخدام

شرکت اف. ام. سی درآمد، مشاغل گوناگونی را اختیار کرد. سنت مارتین طی سه سال اقامت خود در تهران

علاقمند به تحقیق در مورد مردم کرد شده است و از طریق همسرش رابطهای متعددی برای خود به دست

آورده است. در خرداد 1358 او و همسرش برای چند هفته به کردستان سفر کردند و با چند رهبر مهم کرد،

منجمله رحیم سیف قاضی ملاقات کردند. سیف قاضی به همراه دیگر اعضای فامیل قاضی به سنت مارتین

گفتند که خواستار کمک او هستند تا به قدرتهای غربی پیام دهند که نهضتشان محتاج یاری غرب است و

1- از این جمله معلوم می شود که اس. دی. گابل یکی از جاسوسان سیا است که در وین (اطریش) به سر می برد.
ص: 23

آنها در تلاش جهت تضمین آن کمکها مایلند راهی برای ارتباط با غرب باز کنند. به گفته سنت مارتین این

گروه که شامل محمود و صدر قاضی هم می شد، مدعی طرفداری از شیخ عزالدین حسینی بودند و اظهار

داشتند که خواستار استقلال کردها نیستند، بلکه فقط خواهان خودمختاری در حد معقولی در حیطه کشور

ایران می باشند. آنها به دلیل عدم اعتمادشان به اعمال شوروی که در سال 1326 منجر به سقوط جمهوری

کرد مهاباد شد، نمی خواستند حمایتهای شوروی را برای کوششهای خود خواستار شوند و این گروه مایل

نیست خود را با بارزانیها متحد کند، زیرا تقریباً به همان اندازه شوروی به آنها بی اعتمادند.

4 همان گونه که قرارگاه اطلاع دارد، هیچ یک از این موارد جدید نیستند، زیرا سی. ا. تومیک / 19 از

فروردین 1358 مشغول ابلاغ همین پیام بوده، اما این امکان هم وجود دارد که با استفاده جستن از یک

خارجی مقیم تهران که ممکن است رابطهای نسبتاً خوبی در جنبش کردهای ایران داشته باشد، راه نفوذی

به درون آن جنبش فراهم کرد. سنت مارتین ممکن است از چندین نظر دیگر نیز جالب توجه باشد. زیرا که

به گفته برنز، فارسی وی عالی است و به فرانسه زبان مادری خود و انگلیسی تکلم می کند، اگرچه

انگلیسیش لهجه ای سنگین دارد. به گفته برنز اگر او تقاضا بکند سنت مارتین حاضر به همکاری با سیا

خواهد بود و قصد دارد تا مدت مشخصی در ایران بماند. البته لازم خواهد بود که برای استفاده از سنت

مارتین از مراحل تأییدیه شرکت و کانادا بگذریم و تصور می کنیم که حداقل سه تا چهار هفته طول خواهد

کشید تا بتوانیم مراحل اداری یا تأییدیه های لازم را تکمیل کنیم. اگر برای شما جالب است هم اکنون طی

آن مراحل را شروع کنیم. نظر ما این است که تماس اولیه با سنت مارتین برای سنجش مقدماتی و در

صورت ممکن استخدام و آموزش وی قبل از تحویلش به قرارگاه، در نقطه ای خارج از تهران باشد. اما

ممکن است چاره های دیگری منجمله تماس اولیه در تهران وجود داشته باشد، از نظریات شما استقبال

می کنیم.

5 پرونده: بخش خبرگیری داخلی قضیه 062638 تا تاریخ 19 مرداد 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سری

سند شماره (3)

سری 10 شهریور 58 اعضاء

از: رئیس 506363به: بن رونوشت برای آلمان، برلین، تهران

اخطار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است. سی. ا. تومیک / 19

عطف به: بن (1)84016

1 بابت تلاشهای داخلی که نمایانگر پیشرفت خوبی در قبال این قضیه همواره مشکل است، بسیار

متشکریم. سی. ا. تومیک / 19 (سی / 19) نسبت به عدم حمایت دولت آمریکا از جنبش ناسیونالیستی

کرد طی بهار سال 58 خشمگین بود و بدون شک حالا حتی انگیزه بیشتری برای سرخوردگی دارد.

2 به هرحال قضیه سی / 19 و دسترسی طبیعی او هنوز از لحاظ علاقه ما دارای اولویت است و ما

مایلیم که یک بار دیگر با استفاده از والتر جی. نویکوفسکی شانس خود را درباره وی بیازماییم، چرا که به

1- تلگرام بن 84016 فعلاً در دست نیست.
ص: 24

دلیل سابقه اش در ایران و فارسی دانستنش ممکن است بتوانیم ارتباط را ادامه دهیم. بنابراین با ورود

طرف دوم (یعنی سی / 19) در فاصله 10 تا 17 شهریور برای نویکوفسکی مأموریت موقت در بن پیشنهاد

می شود تا با سی / 19 ملاقات کند و حد تمایل او را به ادامه رابطه خود با سیا در حیطه تنگناهای

سیاستهای جاری دولت آمریکا معین نماید. در 13 شهریور 58 تاریخ قطعی سفر را اطلاع خواهیم داد.

متشکر می شویم که بن حد دسترسی به سی / 19 و تمایل او به ملاقات مجدد با نویکوفسکی را معین

نمایند.

3 پرونده: 0306414 201 تا تاریخ 10 شهریور 1378 در بایگانی ضبط شود.

سی / 19 و تمایل او به ملاقات مجدد با نویکوفسکی را معین نمایند.

تماماً سری


دیدار یک هیئت نمایندگی از اتحاد شوروی

سند شماره (4)(1)

کشور: ایران / شورویطبقه بندی گزارش سری

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. غیر قابل رؤیت برای بیگانگان غیر قابل رؤیت برای

پیمانکاران و مشاوران پیمانکار پخش و اقتباس خبر تحت نظر تهیه کننده است.

منبع: عضو یک خانواده سرشناس کرد که روابط دیرینه ای با سران کرد دارد. معهذا تماسهای وی با این

سران کرد در حال حاضر محدود است و اخبار او تاکنون به وسیله گزارشهای دیگر تأیید نشده اند. قابلیت

اطمینان به این منبع مشخص نشده است.

موضوع: دیدار یک هیئت نمایندگی از اتحاد شوروی (تاریخ خبر: اوائل شهریور 58)

1 یک هیئت شش نفره به نمایندگی حزب دمکرات کردستان و سایر دسته های کرد در اواسط شهریور

1358 به مسکو رفته تا با مقامات شوروی درباره تدارکات برای جنبش ناسیونالیستی کردها و هماهنگی

با آن گفتگو کند .............. مقامات همراه هیئت شناخته شده نیست، اما به هر حال هیچ یک از چهره های

اصلی جنبش کردهای ایران که بسیاری از آنان به دنبال ترک مراکز تجمع مردم کرد ایران در عراق به سر

می برند، در آن هیئت نیستند. با این وجود سران مذکور به این هیئت اختیار داده اند برای اینکه امکان و

راههای پشتیبانی سیاسی، مالی و تسلیحاتی شوروی از جنبش خود را بررسی کند. روی آوری به سوی

شوروی تا حدی انعکاس این دیدگاه رایج کردهاست که آمریکا و قدرتهای غربی تصمیم گرفته اند از دولت

تهران حمایت کنند و آنها دوباره باید برای کسب حمایت خارجی لازم برای به دست آوردن خودمختاری

در محدوده کشور ایران به سمت شمال رویگردان شوند.

2 به دست آمده در 19 شهریور 1358.

1- این سند که از لحاظ شکل با گزارشهای قبلی تفاوت دارد گزارش خبری می باشد. در این گزارشها از نام منبع و جزئیات عملیاتی چیزی نوشته نمی شود ٬ بنحوی که سیا بتواند به وسیله آنها اطلاعاتی را که به دست می آورد به مقامات مختلف دولت آمریکا یا سازمانهای اطلاعاتی کشورهای هم پیمان یا وابسته به خود برساند. اطلاعاتی که در این گزارشها درج می شوند ٬ غالباً همراه با یک معرفی کلی منبع گزارش و حد اطمینان به گفته هایش و محل اخذ گزارش می باشند. البته گاهی برای مخفی داشتن هرچه بیشتر منبع و شیوه های به کار گرفته شده ٬ منبع و محل و تاریخ اخذ گزارش به طور جعلی و دروغ نوشته می شود. همراه هریک از این گزارشها که به قرارگاههای سیا می رسد یک صفحه راجع به جزئیات عملیاتی تهیه گزارش می آید که درباره آن در پاورقی سند شماره 19 توضیح داده خواهد شد.
ص: 25

3 انتشار از حوزه فعالیت: به آنکارا، استانبول و تهران فرستاده شد.

طبقه بندی گزارش: سری. هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. غیر قابل رؤیت برای

بیگانگان. غیر قابل رؤیت برای پیمانکاران یا مشاوران پیمانکار. پخش و اقتباس خبر تحت نظر تهیه

کننده است.

سند شماره (5)

سری 29 شهریور 58 اعضاء

از: رئیس 517454به: فوری به بن رونوشت برای آلمان، اشتوتگارت، تهران، آنکارا، استانبول.

اقدام شبانه بن.

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است سی. آ. تومیک

عطف به: الف بن 84660، ب رئیس 515091، ج بن 84421

1 فکر می کنیم که تلگرام مرجع ب جواب تلگرام مرجع ج را بدهد. اگر شما در ............... تلگرام

مرجع ب نیستید، (اطلاع می دهیم) که آن تلگرام پیشنهاد تلگرام مرجع را تصویب می کند که در ابتدا 7500

مارک برای هزینه های سی. آ. تومیک /19 از اردیبهشت 58 تا شهریور 58 براساس نرخ ماهیانه 1500

مارک پرداخت شود، و یک دوره آزمایش دیگر از مهر تا دی با همان نرخ برقرار گردد.

2 پرونده: 0306414 201 تا تاریخ 29 شهریور 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سری

سند شماره (6)

تاریخ: 21 شهریور 58 اعضاءسری

از: بن 84421به: با حق تقدم به رئیس رونوشت برای آلمان، آنکارا، استانبول، تهران، اشتوتگارت

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است سی. آ. تومیک

عطف به: بن 84420 (7775 EGN)(1)

1 گزارش مرجع در جریان دو ملاقات با سی. آ. تومیک / 19 (سی / 19) به دست آمد که طی آنها

عمده وقت، صرف شکل دادن به جزئیات همکاری آینده اش با سیا شد. اصل توافق این است که سی / 19

هر دو هفته یک بار طی یک «دوره آزمایشی» سه ماهه با همکار نویکوفسکی ملاقات می کند و خبرهایی

را که درباره دامنه و ماهیت جنبش کردها توانسته از ابطهایش در داخل و خارج ............... به دست

بیارود در اختیار می گذارد. او اکنون کاملاً واقف است به اینکه هیچ احتمال حمایت آمریکا از جنبش وی

وجود ندارد. به این ترتیب همکاری سی / 19 براساس تمایل وی به ارائه قضیه از لحاظ جنبش وی به

عنوان یک کانال (ارتباط) شخصی با غرب و مجرای کمک مالی شخصی مبتنی می باشد. مأمور مربوطه به

طور موقتی پذیرفت که ماهانه 1500 مارک آلمان بابت هزینه ها (که شامل صورت حساب ماهانه، از

1- از آن اخذ شده به دست نیامده است. احتمال دارد این گزارش خبری سند شماره ( 4 (EGN 1 تلگرام بن 84420 که گزارش خبری ( 7775 باشد که در ملاقات روز 19 شهریور به دست مأموران سیا رسید.
ص: 26

تاریخ اردیبهشت 1358 نمی شود) به سی / 19 بپردازد و این روال در سه ماه آینده ادامه یابد. پس از این

مدت پس از تجدیدنظر در بازدهی و وضع مناسبات فیمابین احتمالاً تعدیلی به عمل خواهد آمد. سی / 19

می داند که این یک تعهد قطعی نیست و منتظر اولین ملاقات خود با همکار نویکوفسکی است تا این

ترتیبات را تأیید کند. پایگاه پیشنهاد می کند مأمور پایگاه اشتوتگارت کیث. ال. تولرنی مأمور مربوطه

سی/ 19 شود و پیش بینی می کند موعد ملاقات بعدی 29 شهریور باشد. طبیعت بسته قاطبه کرد ناحیه بن

و کلن امکان مداخله مأمور پایگاه بن را نفی می کند.

2 سی/ 19 بسیار از رویدادهای کردستان افسرده است و از اینکه با عدم اقدام دولت آمریکا در قبال

تعقیب و آزار کردهای ایران مواجه شده خشمگین می باشد. او تاکنون سه تن از افراد خانواده اش را در

جنگ ............... خلخالی از دست داده و نسبت به آینده نزدیک که به نظرش ............... می باشد بدبین

است(1) ...............

سند شماره (7)

31 شهریور 1358 اعضاءسری

از: رئیس 518777به: بن با حق تقدم، رونوشت برای تهران

اخطار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است سی. آ. تومیک

عطف به: بن 84621(2)

1 توافقی که بین سی. آ. تومیک / 19 (سی / 19) و نویکوفسکی تا تاریخ شهریور 1358 حاصل شد،

این است که ما بابت هزینه تماسهای تلفنی یا شخصی وی با طعمه های کرد مورد نظر ماهانه 1500 مارک

آلمان به وی بپردازیم و از آنجایی که وی این کار را از فروردین 1358 تا مرداد و شهریور 1358 که دوباره

با وی تماس گرفتیم انجام داده است، ما آن هزینه ها را (نرخ 1500 مارک آلمان در ماه) از اردیبهشت تا

شهریور 1358، تأمین می نماییم. نویکوفسکی در فروردین 1358، 1500 مارک آلمان به او پرداخته

است.

همچنین از مهرماه تا آذرماه را نیز به عنوان بخشی از یک «دوره آزمایشی» تکمیلی جهت تشخیص

سودمندی اطلاعات وی ماهانه مبلغ 1500 مارک آلمان به وی می پردازیم. سی 19 در ازای پولی که

دریافت می کند، موافقت نموده که هر دو هفته یکبار با مأموری از سیا ملاقات نموده تا احتیاجات ما را

پاسخگو باشد. نویکوفسکی و سی / 19 موافقت کردند که ما در آخر آذرماه اطلاعات تهیه شده را بررسی

و بر طبق آن «اضافه هزینه» وی را تنظیم نماییم. جهت گرفتن این پول نه لازم است که صورتحساب تهیه

شود و نه اینکه او مجبور است حساب هزینه ها را پس بدهد.

2 امیدواریم این تلگرام موضوع را روشن کند. در مورد این قضیه تشکر می شود.

3 پرونده 306414 201 تا 30 شهریور 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

1- صفحه دوم این سند هنوز به دست نیامده است
2- این تلگرام هنوز به دست نیامده است.
ص: 27

سری

سند شماره (8)

سری 3 مهر 58 اعضاء

از: اشتوتگارت 17937به: با حق تقدم به رئیس، بن رونوشت برای آلمان، تهران، آنکارا، استانبول

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است حساس. سی. آ. تومیک

عطف به: بن (1)84660

1 کیث ال. تولرنی مطابق برنامه ملاقات آشنایی خود را با سی. آ. تومیک / 19 (ت / 19) به تاریخ 20

سپتامبر 1979 در ساعت 30/19 در اتاق 1005 هتل اینترکنتینانتال کلن برگزار نمود. این ملاقات تقریباً

چهار ساعت طول کشید و مبلغ 7500 مارک آلمان برای حدفاصل اردیبهشت 58 الی شهریور 58 با نرخ

ماهانه 1500 مارک آلمان بابت «هزینه ها» به ت / 19 پرداخت که او با نام مستعار عادی خود قبض دست

نوشته را امضاء نمود. موافقت شد که ملاقاتها برای مدت آزمایش سه ماهه یعنی از مهر تا آذر ادامه یابد و

ماهانه مبلغ 1500 مارک آلمان بابت «هزینه ها» پرداخت گردد. ملاقات بعدی در 27 سپتامبر خواهد بود.

هیچ اشکال امنیتی مشاهده نگردید.

2 محیط: تولرنی صحبت را با تأکید بر سن خود (که مختصری بالا رفته) و سابقه طولانی خود در

ناحیه شروع کرد با اشاره به این نکات که از کردستان دیدار کرده، اطلاعش از تاریخ کردها چقدر است و از

این قبیل. آنگاه وی افزود که قصد دارد هرگاه لازم باشد با ت / 19 مانند یک پدر صحبت کند و این برای

خیر خود ت / 19 خواهد بود. آنگاه وی شروع به سئوال از ت / 19 درباره جدیتش در مسائل کردی نمود

و به ملایمت اشاره نمود که ت / 19 پس از طی دوران بلوغ خود با ناسیونالیسم کردی کم ارتباط داشته و

ضمناً از پدر ت / 19 و مشی او تمجید کرد. تولرنی این مقدمه را با ابراز علاقه فردی خود به کردها و

طرفداری خود از خواست ت / 19 در کمک به مردمش خاتمه داد. تمام اینها با عکس العمل خوب روبرو

شد.

3 مقاصد: آنگاه تولرنی مسئله اینکه از ت / 19 چه می خواهد را مطرح کرد. علیرغم خواستهای ت /

19، ما در اینزمان هیچ قصد نداریم با پول و اسلحه به ناسیونالیسم کردی کمک کنیم و ت / 19 باید از علل

این امر آگاه باشد. بعلاوه ما نمی خواهیم ت / 19 حتی برای دیدار به صورت «مخفی» به کردستان بازگردد

زیرا این احتمالاً برای همه مشکلات بیشتری را ببار خواهد آورد. او با تأمین اطلاعات صحیح درباره

رویدادهای آنجا و نحوه کنترل رویدادها می تواند به بهترین نحو به کشور خود خدمت کند. این قدم اول و

اصلی بود. ت / 19 اظهار کرد که خط مشی ما را درک می کند هرچند که آنرا دوست ندارد و یک مدت

آزمایش سه ماهه امتحان خوبی خواهد بود. آنگاه وی وارد سخنرانی طولانی در این مورد شد که رفته

رفته از منابع خود جدا می گردد و بزودی چیزی برای گزارش کردن نخواهد داشت. سپس گفت که می تواند

با موفقیت وارد کردستان شود و کانالهای جدید برقرار کند. وی همچنین این را مطرح کرد که آیا ما

می توانیم در دو مورد به او کمک کنیم: (الف) تأمین ارتباطات مطمئن برای او یعنی تسهیلات پستی بین

آلمان و ایران و (ب) آیا به او کمک می کنیم تا تیمهای مطبوعاتی تلویزیونی به طور «مخفی» به کردستان

اعزام نماید تا وضع حقیقی امور در آنجا را تبلیغ کنند. تولرنی جواب داد که باید هر دو مسئله را قبل از

جواب بررسی کنیم اما هیچ تعهدی را قبول نمی کنیم. ت / 19 ادامه داد که عمدتاً از طریق نامه رسان و

1- این تلگرام هنوز به دست نیامده است.
ص: 28

مکالمات تلفنی با خواهر خود در تهران ارتباط داشته بود. خواهر وی همسر رئیس ایل جاف است و او نیز

به نوبه خود با تلفن و نامه با کردستان تماس داشت. اکنون رابطهای خواهرش در کردستان به کوهها

گریخته اند و خواهرش نیز به بن نقل مکان نموده است. بعلاوه، ارتباطات عمومی در کردستان نیز مانند

تهران روزبروز بیشتر تحت مراقبت قرار می گیرد. ت / 19 اصرار ورزید که هنوز خیلی منابع بالقوه در

کردستان دارد اما هیچ راهی برای دسترسی به آنها از آلمان و تعیین کانالها و نامه رسانهای جدید ندارد.

4 اطلاعات: ت / 19 هیچ اطلاعاتی بجز این گفته کلی که در تاریخ 18 سپتامبر در بسیاری از

شهرهای کردنشین جنگ در گرفته بود، هیچ نام یا شماره ای برای عرضه کردن نداشت. تولرنی با ت / 19

در خصوص مشکلش ابراز همدردی می کند و پیشنهاد کرد که او سعی کند اطلاعات بیشتری از کردهائی

که در آلمان هستند و آنها نیز منابع خود را دارند استخراج کند او قبول کرد که این کار را انجام دهد.

5 اهداف: تولرنی به ت / 19 گفت که اولین کار گردآوری فهرستهای اسامی، نشانیها، و جزئیات

بیوگرافی کردهایی که در آلمان هستند می باشد، کسانی که ت / 19 به آنها اعتماد دارد و فکر می کند که از

عهده کسب اطلاعات مهم از کردستان برمی آیند. وی همچنین درخواست کرد فهرستهای مشابهی از

کردهای مقیم تهران و کردهای کردستان بوی داده شود. ما با تکیه به این فهرستها می توانیم به ت / 19

کمک کنیم که معین نماید (الف) چه کسی قابل اعتماد است. (ب) آیا برای ما امکان دارد که به او در کار

تماس با شبکه منابعش کمک کنیم. ابتدائاً می بایست بدانیم که با چه کسانی سروکار داریم و سوابق آنها

چگونه است. ت / 19 فوراً پس از تفکر دقیق درباره آن و اطمینان یافتن از اینکه اطلاعات را به نحوی

مطمئن حفظ خواهیم کرد پذیرفت. او قول داد که در جلسه بعد اطلاعاتی با خود داشته باشد.

6 نفوذ شوروی: ت / 19 اطلاعات مستندی درباره پیوندهای شورویها با نیروهای ناسیونالیستی

کردستان خصوصاً در هفته های اخیر نداشت. او اشاره نمود که تقریباً تمامی رهبران کرد قدری تماس با

شورویها داشته اند که معمولاً برای غرضی بوده است، مثلاً، او قاسملو را به عنوان کمونیست و عضو حزب

توده می شناخت اما بعد قاسملو از شورویها برید و شاید الان دوباره با آنها باشد. در غیاب اطلاعات

مستند و جاری از هر کردی تقریباً می توان عقلاً انتظار داشت که پیوندهائی با شورویها داشته باشد. حتی

پدر او که فردی عمیقاً متدین و قویاً ناسیونالیست بود برای نیل به مقصود خود کمک شورویها را پذیرفته

بود. به ت / 19 تذکر داده شد که خصوصاً گوش به زنگ اطلاعات مربوط به نفوذ شوروی باشد.

7 تماسهای ت / 19 با شورویها: در این موقع، تولرنی از ت / 19 در مورد تماسهایش با شورویها

سئوال کرد. چند ماه پیش او الکساندر اس. کولین دبیر سوم سفارت شوروی را به میهمانی خود دعوت

کرده بود و چند هفته پیش کولین به طور غیرمترقبه بازگشت و با اشاره به اینکه ت / 19 مقام دیپلماتیک

خود را از دست داده بود (1) پرسید آیا برای کمک به ت / 19 هیچکاری از او برمی آید؟ بگفته ت / 19،

آنها به صحبت پرداختند و کولین با گفتن اینکه بازخواهد گشت، رفت اما هنوز بازنگشته است. ت / 19

نمی داند آیا این یک پیشنهاد آزمایشی یا حرکت آتی بود یا نه، اما توقع دارد که کولین بازگردد و درباره ت

/ 19 و اوضاع کردستان صحبت کند. ت / 19 قول داد که هرگونه تماس را فوراً و به تفصیل گزارش کند.

همچنین به وی در مورد امکان مراقبت تلفنی و شخصی هشدار داده شد. آنگاه ت / 19 پرسید آیا به نظر

تولرنی کولین با موضوعی که پسرعمویش رحیم سیف قاضی استاد دانشگاه در رشته تاریخ و فرهنگ

کردی در باکو با او در میان گذارده بود مرتبط بود. ت / 19

ص: 29

پس از سالها چند ماه پیش با پسرعموی خود در برلین ملاقات نمود و پسرعمویش اظهار داشت که ممکن

است «یک نفر» نزد ت / 19 بفرستد که ت / 19 در آن موقع درباره آن فکر نکرد. بعداً تعجب نمود که

چگونه پسرعمویش اجازه یافته بود به برلین بیاید، چونکه پیش از این به وی اجازه نداده بودند که از اتحاد

شوروی خارج شود. ت / 19 اکنون مطمئن نیست آیا منظور پسرعمویش از «یک نفر» یک کرد بوده که

می تواند درباره کردهای شوروی یا پیوندهای شوروی با کردها به او خبر دهد یا اینکه منظورش فردی

بوده که نماینده حاکمیت شوروی است. تولرنی گفت که نمی داند و ت / 19 پرسید آیا باید از پسرعمویش

بخواهد که آن «یک نفر» را بفرستد. تولرنی توصیه کرد که صبر کند.

تقاضاهای ت / 19: ت / 19 سه تقاضا داشت (الف) می خواست بداند آیا بن می تواند به خواهرش که

اینک در بن است برای تحصیل فرزندانش در مدرسه آمریکائی کمک کند چون آنها قبلاً به مدرسه

آمریکائیها در تهران می رفتند. تولرنی گفت درباره مدرسه بن چیزی نمی داند، اما خود را با اوضاع آشنا

خواهد ساخت. (ب) ت / 19 خواستار نسخه ای از کتاب ایگلتون (نام اول مشخص نیست) درباره

کردهاست. (ج) نسخه ای هم از مقاله روزولت در میدل ایست جورنال (نشریه خاورمیانه) درباره

جمهوری کردستان سالهای 46 1945 می خواهد. او هیچ تقاضای پول ننمود و نزدیک بود فراموش کند

که پولهای داده شده را جمع کند.

8 به طورکلی این ملاقات خیلی خوب و با صمیمیت حقیقی و بغل گرفتن یکدیگر در انتهای آن و

اشتیاق ظاهری برای ادامه معامله برگزار شد. ت / 19 پیشنهاد کرد که تاریخ ملاقات بعدی از 4 اکتبر به

27 عقب برده شود. درست هنگام عزیمت، ت / 19 اظهار داشت که در .............. سپتامبر قصد دارد

گروهی را در بن به ثبت برساند که اسمش «شورای خودمختاری کردها» خواهد بود. او اسناد آنرا تکمیل

کرده بود و این کار ابتدایی کوشش وی برای برپا کردن تشکیلاتی خواهد بود که بتواند از آن استفاده کند.

تولرنی نسخه ای از اسناد و جزئیات بیشتر را در ملاقات بعدی به دست خواهد آورد.

9 نظریات: در اوضاع فعلی و با دستورالعملهای فعلی واقعاً ما چیز فراوانی برای عرضه به ت / 19

نداریم و ت / 19 نیز چیز فراوانی برای عرضه به ما ندارد. ما باید هرچه زودتر پیش از اینکه بیشتر از

آنقدری که می خواهیم، درگیر شویم خود را کنار بکشیم. سه ماه آزمایش باید کافی باشد. از طرف دیگر،

تولرنی تصور می کند که اگر ما می خواهیم نقش فعالتری بر این مبنا داشته باشیم که فقط در قبال نیل به

مطلوبات پاداش داده شود آنگاه ممکن است که ت / 19 استعداد چشمگیری داشته باشد. به نظر می رسد

کرد دیگری با سابقه خانوادگی و تجربه بین المللی که بتواند ............... قوی برای رهبری کردها باشد

وجود نداشته باشد شاید خود ت / 19 نیز نتواند. اما رویدادهای ماههای اخیر در ایران و کردستان تأثیر

عمیقی بر او داشته اند شاید بحدی که به او اجازه دهد در همه چیز یکباره تجدیدنظر کند. تولرنی با لحن

خشک به او گفت که هیچ کس به او کمک نخواهد کرد مگر اینکه خود به چیزی برسد و سوابقش به عنوان

یک ناسیونالیست کرد بسیار ضعیف است. او باید خود را فردی بسازد که دیگران یعنی هم کردها و هم

خارجیها به او روی آوردند به جای اینکه او برای کمک از آنها گدائی کند. ت / 19 این را خیلی جدی

گرفت وی عاقبت گفت که باید خیلی سخت کار کند و کار کند تا به آنچه می خواهد برسد. وی اشاره نمود

که خمینی بدون داشتن کمک و در حال تبعید به خیلی چیزها رسیده بود. تولرنی فکر می کند که سیا باید

قبل از خاتمه مدت آزمایشی در دسامبر جداً در نظر گیرد که در نهایت می خواهد با ت / 19 به کجا برسد و

ص: 30

چگونه. تولرنی همچنین فکر می کند که اگر فردا شورویها به ت / 19 پیشنهاد اسلحه و پول و کمک کردند

او برای خودداری از آن دچار اضطراب و تردید خواهد شد.

ت / 19 می گوید که معتقد به خودمختاری به جای استقلال برای کردهاست و می گوید که حاضر

خواهد بود برای کمک به کردها در رسیدن به آن (خودمختاری) تقریباً هر کاری بکند. او شروع کرده به

اینکه بیشتر به فکر تقلید از پدرش باشد که چگونه ایران در هم ریخته است. قضاوت در این مورد که از او

چه کاری برمی آید، چقدر می تواند گذشته خوشگذرانی خود را عوض کند، دوباره به اسم خود چه

وجاهتی می تواند بدهد مشکل است. نکته این است که ما بتدریج باید تصمیم بگیریم که آیا او را

می خواهیم، او را برای چه می خواهیم و چقدر او را می خواهیم. اگر او را نخواستیم او یا دیگر نخواهد

خواست برای کردها کاری کند یا اینکه ممکن است پیش از آن کسی او را ببرد.

10 پرونده 0306414 201 تا تاریخ 3 مهر 1378 در بایگانی ضبط شود.سری

سند شماره (9)

سری 5 مهر 58 اعضاء

از: تهران 54321به: اشتوتگارت رونوشت برای رئیس، بن، آلمان، آنکارا، استانبول

اخطار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است سی. ا. تومیک

عطف به: اشتوتگارت (1)17937

1 مطابق نسخه 21 شهریور هفته نامه انگلیسی زبانی بنام «ایرانیان» رحیم قاضی در فروردین 1358

به ایران بازگشت. مجله می گوید که او عضو یک هیئت کردی است که اخیراً جهت مذاکره با دولت موقت در

مورد شورش کردها به تهران آمد. درباره مسافرت قاضی به خارج ایران پس از مراجعتش از شوروی هیچ

ذکری به میان نیامده است.

2 پرونده: 0306414 201 تا تاریخ 5 مهر 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سری

سند شماره (10)

6 مهر 1358 اعضاءسری

از: بن 84941به: رئیس، اشتوتگارت رونوشت برای آلمان، تهران، آنکارا، استانبول

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است سی. آ. تومیک

عطف به: اشتوتگارت (2)17937

1 در 5 مهر 1358 سی. آ. تومیک / 19 نکات ذیل را گزارش کرد. او اطلاعاتی را که در پاراگرافهای

پنج و نه تلگرام مرجع ............... به واسطه یک اتفاق در منزل نیاورد، اما دوباره قول داد جلسه بعد آن را

تهیه کند.

2 مهمترین چهره در امور کردها در عراق یک فرد نه چندان معروف به نام دکتر مراد عزیز است که در

1- تلگراف اشتوتگارت 17937 که سند حاضر به آن عطف شده است سند شماره 8 می باشد.
2- این تگلرام سند شماره ( 8) می باشد.
ص: 31

............... زندگی می کند و همیشه با اسکورت 2 مرسدس بنز که پر از محافظان امنیتی مسلح به

سلاحهای اتوماتیک هستند، رفت و آمد می کند. موقعیت او در رابطه با دولت عراق مشخص نیست

............... از احترامی که برای او قائل می شوند، احتمالاً مقام بالایی دارد. در فاصله 46 (...............)

19 دکتر عزیز در آذربایجان به عنوان گروهبان مراد رزم آور ارتش ایران شناخته می شد و برای جمهوری

کوتاه مدت کردستان کار کرد. پس از سقوط جمهوری او به ............... گریخت و تا هنگامی که در بغداد به

عنوان دکتر عزیز خود را نشان داد از وی اطلاعی در دست نبود.

3 تعدادی از افراد کمیته مرکزی حزب دمکرات کردستان در حال حاضر به شرح زیرند:

الف: عبدالرحمن قاسملو رئیس.

ب: غنی بلوریان. معاون رئیس که هنگامی که قاسملو برای شرکت در مجلس مقننه جدید در دولت

بازرگان انتخاب شد، مسئول حزب بود.

ج: محمد امین سراجی

د: محمد امین شیخ الاسلام

ه: کریم حسامی

و: امیر قاضی

ز: ملا رسول بابی ...............

ح: صنار مآمدی

تمام اعضای فوق اکنون یا در بغداد یا در کردستان می باشند.

4 در 2 مهر 1358 دکل رادیوی دولتی ایران در کرمانشاه توسط شورشیان کرد، منفجر شد. این حمله

را جوانروویلانهای قبیله جاف که دسته هایی در ایران دارد، هرچند که اکثر افراد این قبیله در عراق مستقر

می باشند، انجام دادند. رهبر آن پسرعموی رئیس جوانروویلانها بود. این گروه در اصل قصد داشت به

تأسیسات شرکت نفت در منطقه حمله کند. اما پس از مذاکره ای ...............، توافق شد حفاظت از این

تأسیسات آنقدر بود که کسب موفقیت را مورد تردید قرار می داد.

5 مسعود بارزانی اکنون در پیرانشهر می باشد. محل فعلی برادرش ادریس مشخص نیست. ادریس

در تهران بوده و به طوری که گزارش شده سعی داشته بر سر موقعیت آینده کردها خصوصاً کردهایی که از

دسته ............... متابعت می کنند با آیت اللّه خمینی به توافق برسد. در 28 شهریور 1358 اقدامی برای

ترور ادریس صورت گرفت. وی در این حادثه جراحتی برنداشت و گریخت. هویت تروریستها معلوم

نیست. اما محافل کردی در تهران معتقدند که این اقدام تلاش برای جلوگیری از توافق با خمینی بود که به

وسیله کردهای ضد بارزانی یا سایر گروهها در تهران که با خمینی مخالفند و مایلند شورش کردها رشد

یابد انجام گرفت.

6 پرونده: 0306414 201 تا تاریخ 6 مهر 1378 در بایگانی ضبط شود.سری

ص: 32

سند شماره (11)

6 مهر 1358 اعضاءسری

از: بن 84952به: رئیس، اشتوتگارت رونوشت برای آلمان، تهران، آنکارا، استانبول

اخطار شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است. سی. آ. تومیک

عطف به: الف: اشتوتگارت (1)17937 ب: بن (2)84941

1 در تلگرام مرجع ب اطلاعاتی که از ملاقات 5 مهر با سی. آ. تومیک / 19 (ت / 19) به دست آمد

گزارش شد.

2 سردار جاف یکی از سران ایل کرد جاف شوهر خواهر ت / 19 است (پاراگراف 8 مرجع الف). او

پس از فرار از ایران، عاقبت به بغداد رفت و در آنجا به همکاری با سرویس اطلاعاتی نظامی عراق

پرداخت و در کارکردهایی که در عراق به آنها پناهندگی داده شده بود، کمک نمود. قبیله جاف طی جنگ

عراق و کردها در دهه هفتاد ............... از هم پاشید و ظاهراً سردار 0 ............... انتخابات 0 ...............

قرار بود که او حدود 30 شهریور با گروه نظامی عراق به آلمان بیاید و ت / 19 و خواهرش را ببیند. و در

آخرین لحظه این سفر به تعویق افتاد و لذا سردار توانست مسافرتی به کردستان داشته باشد و اینک قرار

است که در 13 مهرماه وارد بن شود. ت / 19 ترتیبی خواهد داد تا تولرنی با سردار ملاقات کند.

به گفته ت / 19، بچه های سردار (3 نفرند) به یک مدرسه آمریکایی برده شده اند، اما هزینه آن بالغ بر

8000 دلار است (این رقم صحت دارد) ت / 19 خواستار کمک ما شده است پس از مشورت با بن، تولرنی

پیشنهاد می کند در رابطه با سردار از برنامه مالی مدرسه استفاده شود و در ازای همکاری مداوم او یک

شیوه «پرداخت ضمن ادامه کار» به کار گرفته شود. هدفها ............... کردها و سازمان اطلاعاتی عراق

هردو خواهند بود. شیوه ارتباط مخفی نویسی خواهد بود البته اگر زمان برای آموزش موجود باشد. در

غیر این صورت ............... تکمیلی (که ما می توانیم آن را توصیه کنیم) به آلمان «برای دیدار از خانواده»

ترتیب خواهیم داد که هم امکان آموزش و هم امکان آزمایش دروغ سنجی را فراهم کند.

3 سوابقی که در مورد سردار موجود باشند تقاضا می گردد. همچنین تقاضا می شود این پیشنهاد را تا

13 مهر تصویب نمایید.

4 پرونده: 0306414 201 تا تاریخ 6 مهر 1378 در بایگانی ضبط شود.سری

سند شماره (12)

11 مهر 1358 اعضاءسری

از: بن 85048به: رئیس اشتوتگارت رونوشت آلمان، تهران، آنکارا

اخطار شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است. سی. آ. تومیکعطف به: بن (3)84952

1 اطلاعات زیر توسط سی. آ. تومیک / 19 (ت / 19) طی آخرین ملاقاتش با تولرنی فراهم گردیده و

جهت اطلاع و اظهارنظر احتمالی به ستاد مرکزی ارسال می گردد.

1- تلگرام یاد شده سند شماره 8 است.
2- تلگرام یاد شده سند شماره 10 است.
3- تلگرام بن 84952 سند شماره ( 11 ) می باشد.
ص: 33

الف: صادق طباطبائی نایب دوم رئیس قوه مقننه(1) دارای همسری (از بستگان خمینی) است که هم

اکنون در بوخوم آلمان غربی تحصیل می کند. ت / 19 تلفن و امکان ملاقات با وی را دارد. آیا علاقه ای به

این امر هست؟

ب: (ت / 19) داستانی درباره پسر یک کرد اهل ترکیه به نام ............... دری که اسم کوچکش معلوم

نیست دارد که ت / 19 به درخواست پسرش در سال 1356 او را از زندان شاه بیرون آورده بود. این پسر

اخیراً با کرد ناشناسی بنام احمد که نام خانوادگیش مشخص نیست با داستان عجیبی نزد ت / 19 آمد.

کشوری سوسیالیستی که هویتش پوشیده ماند تحت این پوشش که اسلحه توسط کردهای هوادار در اروپا

فرستاده می شود، می خواهد برای کردها اسلحه بفرستد. شخص کرد از ت / 19 خواست که اگر ممکن

است با یک «کمپانی» که بتواند اسلحه را توسط چتر نجات به کردستان بفرستد تماس بگیرد. داستان

احتیاج به جزئیات و اثبات خیلی بیشتری دارد، که تولرنی از ت / 19 خواست در ملاقات بعدی با کرد

ناشناس، که حدوداً قرار است سه هفته دیگر برگزار شود به دست آورد. ت / 19 پیشنهاد کرد که تولرنی

یک متخصص که بهتر است تبعه آلمان باشد پیدا کند که بتواند تحت پوشش بررسی قابلیت تحقق ..........،

عمیقتر تولرنی نسبت به داستان اظهار تردید کرد و تعهدی ننمود.

ج: الکساندر کولین روسی (فرد مذکور در پاراگراف هفت تلگرام مرجع الف) هیچ تماس دیگری

نگرفت ...............

2 پرونده 0306414 201 تا تاریخ 11 مهر 1378 در بایگانی حفظ شود.سری

سند شماره (13)

13 مهرماه 1358 اعضاءسری

از: بن 85112به: رئیس با حق تقدم، اشتوتگارت، رونوشت برای آلمان، تهران، آنکارا، استانبول

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است سی. آ. تومیک

عطف به: رئیس (2)526119

1 همانطور که در پیام مرجع حدس زده شده بود، سردار جاف واقعاً برادر سالار (جاف) است. سی. آ.

تومیک / 19 (ت / 19) در 12 مهرماه به تولرنی اطلاع داد که سردار جاف 13 مهرماه بغداد را ترک خواهد

کرد. هرچند تولرنی نمی داند آیا سردار اول به لندن می رود یا به بن. جاف فقط چند روز در بن خواهد بود و

ت / 19 در آن موقع واسطه ملاقات بین جاف و مأمور مربوطه خواهد شد. از آن فرصت برای کسب

اطلاعاتی که جاف ممکن است داشته باشد، استفاده خواهد شد. وی ممکن است اطلاعاتی نسبت به

همکاری عراق با کردهای مخالف خمینی، ارسال اسلحه به کردها و رهبری نظامی کردها داشته باشد.

2 با در نظر داشتن محدودیتهایی که در تلگرام مرجع شرح داده شده، از این فرصت برای سنجش

بیشتر جاف استفاده خواهد شد. اگر زمینه به نظر مساعد برسد، پایگاه پیشنهاد می کند هزینه بازگشت

هرچه زودتر جاف از بغداد به بن تضمین شود. در آن زمان ما بهتر می توانیم مقدورات و امکانات جاف را

بسنجیم و معلوم کنیم که کجا می خواهیم با او مخاطب واقع شویم، کمک قابل ملاحظه ای در کار کردن

1- خبری که جاسوس سیا درباره آقای طباطبایی داده مخدوش بوده و ایشان هیچگاه چنین سمتی را نداشته است.
2- تلگرام رئیس 526119 هنوز به دست نیامده است.
ص: 34

روی قضایای کردی خواهد بود تا بدین ترتیب از دوباره نویسی گزارشها اجتناب شده و آگاهیهای بدوی با

سرعت لازم فراهم گردند.

3 ستاد: اشتوتگارت و بن تلگرامهای مربوط به کردستان را کمتر از (1)MILDIST دریافت می کنند. اگر

ممکن باشد که ما در گزارشهای مربوط به کردها مخاطب واقع شویم، کمک قابل ملاحظه ای در کار کردن

روی قضایای کردی خواهد بود تا بدین ترتیب از دوباره نویسی گزارشها اجتناب شده و آگاهیهای بدوی با

سرعت لازم فراهم گردند.

4 حدوداً ظرف سه هفته آینده مأمور مربوطه اس. دی. تراب / ا با این منبع ذخیره ملاقات خواهد

داشت، احتمال زیادی است که اس. دی. تراب / ا، از سردار جاف خبر داشته و بتواند اطلاعات مقدماتی

جهت ارزیابی تهیه کند.

5 پرونده: 0306414 201 تا 13 مهرماه 78 در بایگانی حفظ شود.سری

سند شماره (14)

تاریخ: 18 مهر ماه 1358 اعضاء سری

از: بن 85221به: فوری رئیس رونوشت برای آلمان، تهران، آنکارا، استانبول، اشتوتگارت

اخطار شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است سی. آ. تومیک

عطف به: بن (2)85112

1 در ملاقات 18 مهر 1358 با سردار جاف شوهر خواهر سی. آ. تومیک / 19 (ت / 19) اطلاعات

زیر به دست آمد.

2 جاف در ارسال اسلحه به کردهای جاف که ناحیه شرق و غرب کرمانشاه را در اختیار دارند، با

دولت عراق همکاری نزدیکی دارد. جاف در ناحیه اش 1500 نفر را دارد. این تعداد عمداً کم نگهداشته

شده است تا کیفیت جنگی ایشان بالا رود. ذخیره اصلی تسلیحات آنها، در اوائل اردیبهشت 1358 با

تصرف قلعه نظامی دالاهو (عین نقل قول) واقع در شمال کرمانشاه حاصل شد. آنها از این قلعه بیش از

1000 ژ3 آلمانی بعلاوه 100 ژ3 بزرگ که محتملاً تیربار آن است، 12 خمپاره 82 ساخت آمریکا؛ دو

فقره «کوچک» توپخانه و سه کامیون مهمات به دست آوردند. طی هفته دوم مهر، جاف 400 کلاشینکوف

دیگر که دولت عراق در اختیار گذارده بود، برای این گروه فرستاد. این گروه در ناحیه کرمانشاه و سنندج

فعالیت دارد. در ناحیه شرقی تا مرز عراق (ناحیه سردشت بانه)، عناصر کرد تحت کنترل حزب دمکرات

کردستان هستند و به طور تقریب عمدتاً همین گروه مجری حمله ای بود که خبر آن توسط مقامات ایرانی

در 18 مهرماه انتشار یافت.

3 جاف که در 13 مهرماه بغداد را ترک نمود، برای ملاقاتی در 20 مهرماه با بختیار نخست وزیر پیشین

در پاریس بوده است. جاف خبردار شده که شاه و اویسی (نام اولش مشخص نیست) افسر سابق ایرانی

می خواهند وی را ببینند، اما تاکنون از هیچ هیچ یک ندایی نشنیده است. او انتظار دارد که در پی دیدارش

از پاریس و آلمان در بازگشتش به بغداد با پرزیدنت صدام ملاقات کند. دیدار دومش برای رفتن نزد یک

1- به معنای پخش و ارسال گزارش به فرماندهیهای نظامی باشد. MILLITARY DISTRILUTION 1 این عبارت ممکن است مخفف
2- تلگرام بن 85112 سند شماره ( 13 ) می باشد.
ص: 35

دندانپزشک است. وی سپس به بن باز خواهد گشت و همسر و سه فرزندش را با خود به بغداد خواهد برد.

او از این بابت متأسف است، اما از لحاظ مالی نمی تواند آنها را در آلمان نگهدارد. او انتظار دارد ظرف یک

تا سه ماه آینده به آلمان بازگردد.

4 جاف ادعا می کند که هیچ کس به استثنای عراق به کردها کمک نمی رساند و کمک عراق بسیار زیاد

است. به نظر می رسد که کردهایی که از حسن اعتبار برخوردار باشند، تقریباً در درخواست کمک از عراق

اختیار کامل دارند. سوریه به کردهای شمال، سورانیها که تحت رهبری جلال طالبانی قرار دارند کمک

می رسانده، اما اینک از کمک آنها کاسته شده است. در 0 ............... هنگامی که جاف بغداد را ترک کرد،

طالبانی در بغداد به دنبال کمک بود. با در نظر داشتن اینکه آنها در 54 1353 با عراقیها جنگیدند، این یک

عمل غیرعادی خواهد بود. حزب دمکرات کردستان نیز مقداری کمک از عراق دریافت می دارد، اگرچه

اکثر تسلیحات آنها از مقامات ایرانی به تاراج برده شده است. حتی قاسملو «رهبر» فعلی حزب دمکرات

چند بار از بغداد دیدن کرده است. جاف تأکید می کند که اتحاد شوروی برای یاری کردها کاری نمی کند،

اگرچه آنها می توانند از طریق مرزهای مشترک این کار را به آسانی انجام دهند، و هرچند که اکثر اعضای

حزب دمکرات در نظر کردها، کمونیست و یا حداقل چپی می باشند. جاف می گوید گروهی که برای جلب

کمک به اتحاد شوروی رفت (قبلاً گزارش شد) تا آنجا که وی اطلاع دارد، هنوز بازنگشته است. او اضافه

نمود که کردها از قبایل بسیاری از طریق اقوام خود در شوروی خواستار کمک شده اند، اما تا آنجا که وی

می داند هیچ یک ادعا نمی کنند که کمک گرفته اند و شواهد آشکاری در تأیید آن نیست. پرسیده شد آیا

شورویها می توانند از طریق عراق به شورشیان کرد کمک برسانند؟ جاف مؤکداً جواب داد که صدام از

شوروی که ظاهراً حتی کلاشینکوفهایی که او احتیاج دارد، نخواهد فرستاد خیلی خشمگین است. بنابراین

او اینک اسلحه را در اروپا می خرد. در حالی که عراق در هر زمینه ای همکاری می کند و در کنار تأمین

کمک، مرز را برای فعالیت مخفی باز کرده و می بندد. در اوائل شهریور صدام از سلیمانیه، مرکز کردهای

عراق دیدار کرد و خبر کمک او به کردهای ایران چنان آشکار و پذیرفته شده بود که مانند یک قهرمان به او

خوش آمد گفته شد. سفرهای عادی به ناحیه کردنشین فقط از طریق هوا و با تأمین شدید نظامی صورت

می گرفت. هنگامی که پرسیده شد با در نظر داشتن تمام برخوردهایی که عراق با شورشیان کرد داشته،

قصد عراق در کمک به کردها چیست، جاف گفت که فکر می کند عراق می خواهد در آینده از کردها بر علیه

خمینی استفاده کند، و به نظر می رسد که عراق از این دوران اشتراک هدف برای امتحان این مطلب استفاده

می کند، که شاید بهتر باشد به جای برانداختن کردها آنها را مورد لطف قرار دهد. او اضافه کرد که او

خودش متقاعد نشده و صدام می تواند از آنها روی بگرداند، همان طور که دیگران روی گردانیده بودند. اما

در حال حاضر او تنها دوست کردها است.

5 جاف گفت که تیمسار پالیزبان (نام کوچکش مشخص نیست) که گزارشها از او به عنوان رهبر

نوظهور کردها نام برده اند در مهاباد ............... است؛ او در کانادا است و گزارشهایی با نام او .............

تهران می رسند به هر صورت وی هیچ گروهی را تحت فرمان ندارد و در واقع او از اصحاب مذهب گوران /

خاخانی ............... که احتمالاً علی اللهی و مردمان نسبتاً عجیبی هستند می باشد.

6 پیام جداگانه ای که تا اندازه ای در ادامه اطلاعات فوق الذکر است، در مورد عملیات پیشنهاد شده ای

که باید اولویت داشته باشند، ارسال می گردد.

ص: 36

7 پرونده 0306414 201 تا تاریخ 18 مهرماه 1378 در بایگانی ضبط شود.سری


سلاحهایی که به دست یک گروه کرد رسیده

سند شماره (15)

10 آبان 58 اطلاعاتیسری

از: رئیس 543730

به: تهران، رونوشت برای بن، آلمان، آنکارا، استانبول، اشتوتگارت، تل آویو، مسکو

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است سی. آ. تومیک اطلاعاتی.

عطف به: بن 85221 (به تل آویو فرستاده نشده است)

در اینجا گزارش 79 19065/315 TDFIRDB که براساس تلگرام مرجع تنظیم شده، برای انتشار بر

مبنای خط مربوط به انتشار از حوزه فعالیت می آید.79 19065 315 TDFIRDB

کشور: ایران / عراق / شورویپخش در: 8 آبان 1358

این یک گزارش خبری است که مورد سنجش نهائی اطلاعاتی قرار نگرفته است.

طبقه بندی گزارش سری هشدار شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. غیر قابل رؤیت برای

بیگانگان غیر قابل رؤیت برای پیمانکاران و یا مشاوران پیمانکار پخش و اقتباس تحت نظر تهیه

کننده است.

منبع: عضو یک خانواده سرشناس کرد که روابط دیرینه ای با سران کرد دارد. قابلیت اطمینان به وی تأیید

نشده است. کسی که خبر را به او داده به آن به خوبی دسترسی داشته است.

موضوع: 1 سلاحهایی که به دست یک گروه کرد رسیده

اظهارات رئیس یک قبیله کرد پیرامون کمک یک کشور دیگر به کردها

2 اظهارات رئیس یک قبیله کرد پیرامون

کمک یک کشور دیگر به کردها (تاریخ خبر: اکتبر 1979 مهر و آبان 1358)

1 یک قبیله کرد به نام جاف در حال حاضر در منطقه شرق و غرب کرمانشاه مستقر شده است. در این

منطقه قبیله یاد شده 1500 نفر دارد. این تعداد عمداً کم نگهداشته شده تا کیفیت جنگی ایشان بالا رود.

ذخیره اصلی تسلیحات آنها در اوائل اردیبهشت 1358 با تصرف یک محیط نظامی در نزدیکی کرمانشاه

حاصل شد. آنها از این قلعه بیش از 1000 ژ3 آلمانی، به علاوه 100 ژ3 «بزرگ» که احتمالاً تیربار آن

است؛ 12 خمپاره 82 ساخت آمریکا؛ دو فقره «کوچک» توپخانه و سه کامیون مهمات به دست آوردند.

طی هفته دوم مهرماه، آنها 400 کلاشینکف دیگر دریافت داشتند که دولت عراق در اختیار آنها گذارده

بود. این گروه در منطقه کرمانشاه سنندج فعالیت دارد. در ناحیه غربی این منطقه تا مرز عراق منطقه

سردشت، بانه عناصر کرد تحت کنترل حزب دمکرات کردستان می باشند.

2 یکی از سران برجسته جافها ادعا می کند که هیچ کس به استثنای عراق به کردها کمک نمی رساند و

کمک عراق بسیار زیاد است. (توضیح منبع: کردهایی که از حسن اعتبار برخوردارند ظاهراً در درخواست

کمک از عراق اختیار کامل دارند) سوریه به کردهای شمال، سورانیها که تحت رهبری جلال طالبانی قرار

دارند کمک می رسانده، اما اینک از کمک آنها کاسته شده است. طالبانی اخیراً در بغداد به دنبال کمک بود.

(توضیح منبع: با در نظر داشتن اینکه طالبانی در سالهای 54 1353 با عراقیها جنگید، این یک عمل

غیرعادی به نظر می آید).

حزب دمکرات کردستان نیز مقداری کمک از عراق دریافت می دارد، اگرچه اکثر تسلیحات آنها از

ص: 37

مقامات ایرانی به تاراج برده شده است. حتی عبدالرحمن قاسملو، رهبر فعلی حزب دمکرات کردستان

چند بار از بغداد دیدن کرده است.

3 اتحاد شوروی برای یاری کردها کاری نمی کند، اگرچه آنها می توانند از طریق مرزهای مشترک این

کار را به آسانی به انجام برسانند. هرچند که اکثر اعضای حزب دمکرات در نظر کردها کمونیست و یا

حداقل چپی می باشند. گروهی که برای جلب کمک به اتحاد شوروی رفت تا تاریخ 26 شهریور بازنگشته

بود. (توضیح ستاد: گزارش 79/16078/315 TDFIRDB مورخ 16 شهریور از همین منبع را که درباره

این دیدار بود ملاحظه کنید) (توضیح حوزه فعالیت: به گفته منبع، کردهای قبایل بسیاری از طریق اقوام

خود در شوروی خواستار کمک شده اند اما منبع گفت تا آنجا که می داند، هیچ یک ادعا نمی کنند که کمک

گرفته اند و از هیچ نشانه ای دال بر اینکه چنین کمکی داده شده خبر ندارد).

4 از طرف دیگر، عراق، در هر زمینه ای همکاری می کند و در کنار تأمین کمک، مرز را برای فعالیت

مخفی باز کرده و می بندد. در اوائل شهریور صدام حسین از سلیمانیه مرکز کردهای عراق دیدار کرد و خبر

کمک او به کردهای ایران چنان آشکار و پذیرفته شده بود که مانند یک قهرمان به او خوشامد گفته شد.

(توضیح منبع: در حالی که کمک به کردهای ایران ممکن است دوباره به تجدید فعالیت کردهای عراق

منجر شود، ظاهراً عراقیها می خواهند از کردها علیه خمینی در ایران استفاده کنند. به نظر می رسد که عراق

از این دوران اشتراک هدف برای امتحان این مطلب استفاده می کند که شاید بهتر باشد به جای جنگیدن با

کردها آنها را مورد لطف قرار دهد).

5 به دست آمده در: (18 مهر 1358)

6 انتشار از حوزه فعالیت: فرستاده شد به تهران، آنکارا، استانبول.

طبقه بندی گزارش: سری هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است غیر قابل رؤیت برای

بیگانگان غیر قابل رؤیت برای پیمانکاران یا مشاوران پیمانکار پخش و اقتباس خبر تحت نظر تهیه

کننده است.

تا تاریخ 8 آبان 1378 در بایگانی ضبط شود. تمام قسمتها حاوی طبقه بندی و قیود کلی سند می باشند.

سند شماره (16)

سری 18 مهر 1358 اعضاء

از: بن 85222به: با حق تقدم رئیس، رونوشت برای آلمان، آنکارا، استانبول، تهران، اشتوتگارت.

هشدار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است سی. آ. تومیک

عطف به: بن 85221(1)

1 متعاقب تلگراف عملیاتی اطلاعاتی مرجع، کیث. ال. تولرنی با سی. آ. تومیک / 19 (ت / 19) و

سردار جاف در 18 مهرماه 1358 برای دو ساعت ملاقات نمود، که برای دسته بندی کردن تمام

موضوعات عملیات کافی نبود، اما حداکثر زمانی بود که می شد با جاف صرف کرد. ملاقات بعدی با ت /

19 برای 2 آبان برنامه ریزی شده است.

جاف خیلی محتاطانه برخورد کرد؛ با عقاید محکمی در مورد آنچه می دانست و آنچه نمی دانست،

1- تلگرام بن 85221 سند شماره ( 14 ) می باشد.
ص: 38

تاریخها را خوب نمی دانست (که امری نسبتاً رایج است)، در مورد اسامی خیلی دقت به خرج می داد،

اگرچه چندتایی را جا انداخت. او قصد فروش نداشت. او مردی توپر و چاق با قیافه ای تقریباً مشخص

می باشد. پوستش قهوه ای روشن و موهایش خاکستری و یک سیمای ساکت حاکی از اقتدار دارد. تولرنی

احساس کرد اصولاً به دلیل اینکه ت / 19 قول داده بود که وی را به ملاقات ما بیاورد، به ملاقات آمده بود.

به مروری که مذاکره پیش می رفت او بیشتر آسوده خاطر و صمیمی شد. او تقاضای هیچ گونه کمکی حتی

برای تحصیلات فرزندانش که در واقع توسط ت / 19 مطرح شده بود، نکرد. تولرنی این مسئله را به جهت

مقابله با مطرح کردن آن توسط ایشان مطرح کرد و فوراً به وی گفته شد که جاف تصمیم گرفته که خانواده را

همراه خود به بغداد برگرداند و او استطاعت نگهداری آنها می باشد. را در بن ندارد. تولرنی متذکر شد اینجا

برای آنها بهتر است، زیرا عراق ممکن است، خطرناک باشد. جاف موافق بود اما اظهار داشت که او راه

دیگری ندارد و دیگر لازم نیست که تولرنی بیشتر آنرا پیگیری کند. او گفت «با وجود این متشکرم». او به

اندازه کافی باهوش است تا حدس بزند ما احتمالاً می خواهیم چه معامله ای بکنیم و نمی خواست که

خانواده اش را درگیر کند. تولرنی با گفتن اینکه اگر اوضاع برای خانواده اش در بغداد به خوبی پیش نرود از

طریق ت / 19 ما را مطلع کند، مطلب را خاتمه داد و جاف اظهار خرسندی کرد.

2 جاف احتمالاً ظرف یک هفته بعد از دیدن نخست وزیر پیشین بختیار در پاریس و یک دندانپزشک

در لندن به بن باز خواهد گشت. تا آنجایی که مربوط به ملاقات بختیار می شود، اطلاعات در مورد آن را

می شود احتمالاً از طریق ت / 19 به دست آورد، اما اگر ستاد می خواهد پیشنهاد قبلی در مورد تأمین

هزینه های تحصیل در بن را مورد تجدیدنظر قرار دهد (و ما هم از این طرح پشتیبانی می کنیم) ما می توانیم

آخرین تلاش خود را (وقتی که او ظرف یک هفته برمی گردد)، بکنیم.

3 جاف به طور خیلی جدی نگران امنیت خود در رابطه با عراقیها است و گفت که آنها او را ظرف یک

دقیقه می کشند، او درخواست نمود در استفاده از او هرچه از او می گیریم، نامش محفوظ بماند. ما با این

موافقیم و تقاضا می کنیم هرگونه اطلاعاتی که از تلگرام مرجع انتشار می یابد، نام جاف محفوظ بماند.

همچنین ما تقاضا داریم برای جاف اسم رمز معین شده و پرونده 201 برای او گشوده شود.

4 تولرنی (به عنوان یک تاکتیک) بوی گفت که سیا علاقه ای به عراقیها ندارد، اما به کردها خیلی

علاقه داریم. هرگونه اقداماتی که توسط آمریکا انجام می شود یا اقداماتی که از آن اجتناب می شود،

براساس شواهدی است که ما از اوضاع در دست داریم. اگر او می خواهد که همراه آمریکا به کردها کمک

کند، بهترین راه این است که آنچه در مورد اوضاع می داند، دقیقاً به ما بگوید. اگر او چیز خصوصاً مهمی به

دست آورد، باید بهانه ای جهت ملاقات با ت / 19 تراشیده و به آلمان بیاید و ما هزینه اش را تقبل می کنیم.

او لبخندی زد و گفت که همیشه می تواند از خطوط هوایی عراق استفاده کند، اما از پیشنهاد ما جداً متشکر

است. اینکه او وقتی خانواده اش به بغداد می رسد این کار را بکند، کمتر بکند، کمتر قطعی است، هرچند که

او جداً می گفت که احتمالاً ظرف یک تا سه ماه باز خواهد گشت. تولرنی اصرار کرد که زودتر بیاید و او

لبخند زد.

5 برداشت تولرنی از یک ملاقات کوتاه این است که جاف به عنوان یک رهبر کرد دسترسی خوبی به

نواحی کردستان یافته است و دیگر اینکه با اسلوبی نامعین و رو به تزاید او مشغول افزایش دسترسی خود

به رهبران کرد پناهنده، ایرانیان تبعیدی و دولت عراق می باشد. مأمور مربوطه عقیده دارد بسته به اینکه با

ص: 39

جاف چگونه رفتار شود، او همچنان اطلاعاتش را در ملاقاتها در میان خواهد گذاشت. به هرحال او به

سادگی به استخدام در نخواهد آمد، زیرا که چیز زیادی دارد که از دست بدهد و تا به حال چیز زیادی

عایدش نشده است. مثل اکثر هم پالگی هایش به نظر می رسد که وی از گذشته هنوز این باور ضعیف را دارد

که ایالات متحده بالاخره آنچه را که انتظار می رود به نحوی انجام خواهد داد. این باوری است که تولرنی

مشوق آن نبوده است. اگر بتوان او را ترغیب نمود تا خانواده اش را در بن نگه دارد، با کمک مالی ما برای

حداقل یک سال تحصیلی ممکن است، او عقیده اش را عوض کند. مشخصاً بگوییم این نمی تواند بر یک

اساس پایاپای در مقابل اطلاعات صورت پذیرد. ما قصد نداریم بر این اساس به وی نزدیک شویم، چرا که

چنین چیزی ممکن است توهین به وی باشد، اما وی ممنون خواهد شد، نکات را از نظر دور نخواهد داشت

و بدون شک به آلمان خواهد آمد.

6 پیشنهاد می شود ستاد پرداخت شهریه سه فرزند را که مجموعاً حدود 000/8 دلار آمریکا (برای

سال تحصیلی 1359 1358) بوده به منظور «امن نگه داشتن خانواده او در اینجا» در نظر داشته باشد و

بعداً به جنبه خبرگیری از او ضمن مسافرتها و ملاقاتهای متعددش به اینجا بپردازد. معتقدیم که این چنین

تعهدی سرانجام چیزی را به دنبال خواهد داشت. تقاضا می شود با قید حق تقدم پاسخ داده شود تا قبل از

عزیمت جاف در 28 مهر دوباره با وی تماس بگیریم.

7 پرونده 306414 201 تا 18 مهرماه 1378 در بایگانی ضبط شود.سری

سند شماره (17)

26 مهرماه 1358 اعضاءسری

از: رئیس 535045به: بن اشتوتگارت، رونوشت جهت: آلمان، تهران، آنکارا، استانبول ......... و

اخطار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است اس. دی. فیکل اس. دی. دیز سی. ا. تومیک.

عطف به: بن 85221(1)

1 در خلال ملاقاتهای جاری یا آینده با اس. دی. فیکل (اف / ا)(2) و سی. آ. تومیک / 19 (تی / 19) از

دریافت هرگونه اطلاع موجود به دنبال گزارش مرجع از اس. دی. دیز (د / ا)(3) مربوط به حمایت دولت

عراق از کردها در جنگ با نیروهای ایران استقبال خواهد شد. علاوه بر این بابت هرگونه اطلاعی که

هرکدام از منابع فوق الذکر بتوانند در مورد خانواده نقشبندی که بین مردم از خانواده های معروف کرد بوده

و رهبران آن به عراق گریخته اند فراهم کنند، قدردانی می شود. خانواده مزبور از قرار معلوم سابقه طولانی

در همکاری با شاه داشته اند.

2 پرونده 963160 201؛ 960951 201؛ 306414 201 تا تاریخ 26 مهر 1378 در بایگانی

ضبط شود.تماماً سری

سری


تلاشهای آشکار نخست وزیر پیشین ایران بختیار برای دوباره به دست گرفتن قدرت

1- تلگرام بن 85221 سند شماره ( 14 ) می باشد.
2- اس. دی. فیکل / 1 نام رمز رفعت مآمدی می باشد که اسنادی از پرونده او در این مجموعه ارائه شده است.
3- با توجه به اینکه اطلاعات تلگرام مرجع این سند را سردار جاف تهیه کرده و در پاراگراف 3 سند شماره ( 16 ) درخواست نام رمز برای جاف شده معلوم می شود که نام رمز اس. دی. دیز / ا برای سردار جاف معین شده است.
ص: 40

سند شماره (18)

طبقه بندی گزارش سری هشدار شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است غیر قابل رؤیت برای بیگانگان

غیر قابل رؤیت برای پیمانکاران یا مشاوران پیمانکار پخش و اقتباس خبر تحت نظر تهیه کننده است.

کشور: ایران

منبع: عضو یک خانواده برجسته کرد که با سران کرد روابط دیرینه ای دارد، بعضی از اطلاعات وی به

طور کلی درست بوده است. او به اطلاعاتی که در ذیل آمده است دسترسی خوبی داشته است:

موضوع: تلاشهای آشکار نخست وزیر پیشین ایران بختیار برای دوباره به دست گرفتن قدرت

(تاریخ اطلاعات اواخر مهر 1358)

1 نخست وزیر پیشین ایران شاهپور بختیار با اعضای با نفوذ چند گروه کرد در پاریس و با چند گروه

تبعیدی در اروپای غربی و آمریکا مذاکراتی انجام داده است. بختیار به این گروهها اکیداً اعلام کرده است

که اگر او به قدرت برسد به کردها خودمختاری خواهد داد، ولی جدا شدن آنها از ایران را نخواهد پذیرفت.

بختیار همچنین خاطرنشان ساخته است که او از نظر سیاسی از حمایت کافی برخوردار است و به زودی

کمکهای مادی کافی کسب خواهد کرد تا دست به اقدامات سیاسی و نظامی علیه رژیم خمینی بزند. وی

علاوه بر این اظهار داشت که در تماس غیر مستقیم با شاه سابق بوده، لیکن وفاداری گذشته وی به شاه هیچ

نقشی در برنامه های آینده وی برای به دست گرفتن دوباره قدرت در ایران بازی نمی کند.

2 بختیار از کردها به طور معنوی حمایت کرده است. بنا به تقاضای کردها بختیار همچنین موافقت

کرده است که افسران پیشین ساواک یا ارتش را به کمک مبارزان کرد اعزام دارد. بختیار هم با کردهای

کرمانشاه و هم کردهای مهاباد به عنوان مناطقی که رهبری این نیروها را خواهند داشت تماس داشته

است. او در نظر دارد که در اواخر آبان و اوائل آذر نماینده ای به ایران بفرستد تا در مورد ارتباط سیاسی و

نظامی با حزب دموکرات کردستان مذاکره نماید.

3 بختیار می داند که اگر بخواهد نفوذ گذشته خود را در ایران باز یابد و آن را حفظ کند علاوه بر کسب

توافق با کردها باید با کمونیستهای ایران نیز رابطه برقرار کند.

4 (توضیح منبع: بختیار از بازگشت خویش به قدرت در آخرالامر با اطمینان سخن می گوید، و

شواهدی ارائه می کند بر اینکه قادر است از عناصر مخالف ایرانی تعداد هرچه افزونتری را به دور خود

جمع کند).

5 به دست آمده در (4 آبان 1358)

6 انتشار از حوزه فعالیت: به تهران، آنکارا، استانبول، پاریس، لندن و تل آویو فرستاده شد.

طبقه بندی گزارش سری هشدار شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است غیر قابل رؤیت برای بیگانگان،

غیر قابل رؤیت برای پیمانکاران یا مشاوران پیمانکار پخش و اقتباس اطلاعات تحت نظر تهیه کننده

است. تا تاریخ 11 آبان 1378 در بایگانی ضبط شود. تمام اجزای گزارش دارای طبقه بندی و قیود کل

سند است.

ص: 41

سند شماره (19)

7 آبان 58 اطلاعاتیسری

از: بن 85773به: رئیس رونوشت برای اشتوتگارت، آلمان، برلین، تهران، آنکارا، استانبول

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است سی. آ. تومیک زی. آر. واهو

جزئیات تکمیلی(1): زی. آر. واهو. برای مطلب مربوط به کشور ثالث.

منبع: سی. آ. تومیک / 19.

به دست آمده توسط ماکاگون. محل دستیابی برای اختفای منبع حذف گردید. به تلگرام بن 85772 (به

تمام قرارگاهها فرستاده نشده) برای اطلاع از جزئیات دستیابی که برای مخاطبین فرستاده نشده مراجعه

کنید. به سازمانهای اطلاعاتی همکار داده نشود. بدون نام برای ثبت در فهرست (بایگانی). تا پرونده:

0306414 201 و 7851 7 EGNتاریخ آبان 1378 در بایگانی ضبط شود.

سند شماره (20)

سری 11 آبان 1358 اعضاء

از: بن 85912به: با حق تقدم رئیس رونوشت اشتوتگارت، آلمان، تهران، پاریس، ژنو

هشدار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است. سی. آ. تومیک

عطف به: الف بن 85797، ب رئیس 543343(2)

1 ملاقات با سی. اتومیک (ت / 19) در 9 آبان انجام شد. ملاقات بعدی برای تاریخ 17 آبان

برنامه ریزی شده تا با بازگشت ت / 19 از پاریس همزمان باشد.

2 (ت / 19) از طریق تلفن با مشاورین بختیار در پاریس صحبت کرده است. بختیار پنهانی از پاریس

خارج شده و در خلال هفته هفتم آبان به عراق مسافرت کرد و در آنجا با رهبران سطح بالای دولت عراق

ملاقات کرد. انتظار می رفت که بختیار در آخر هفته به پاریس برگردد و به ت / 19 دستور داده شد که به

پاریس بیاید تا در تاریخ 13 آبان با وی ملاقات کند.

3 همچنین ت / 19 در بن با جیمز سالیناس نماینده خطوط هوایی گلوبال ملاقات کرد که در تلگرام

مرجع الف و ب شرح داده شده است. ملاقات حول امکانات گلوبال در قاچاق اسلحه دور می زد. سالیناس

در تهیه و تدارک کمک به کردها در اینچنین فعالیتهایی بسیار علاقمند بود. این کار در ادامه خبری بود که

1- همراه گزارشهای خبری یک تلگرام از طرف واحدی که گزارش را تهیه کرده ارسال می شود که حاوی نکات اداری و بایگانی و آماری مربوط به گزارش برای استفاده داخلی سیا می باشد و عنوان ”جزئیات تکمیلی“ دارد. هرگاه در این گزارشهای ”جزئیات تکمیلی“ علامت زی. آر. واهو بیاید بدین معنی است که اداره انتشار اطلاعات ستاد مرکزی سیا عهده دار کار تعیین واحدهای مناسب برای دریافت گزارش می گردد ٬ و پس از مشورت با بخشهای مربوطه گزارش را انتشار می دهد و این واحدها علاوه بر ٬ یا به جای واحدهایی که در انتهای گزارش خبری پس از عبارت ”انتشار از حوزه فعالیت:“ نام برده می شوند خواهند بود. پس از هر علامت زی. آر. واهو اینکه به چه علت گزارش خبری باید در ستاد مرور شود و واحدهای دریافت کننده در آنجا تعیین شوند ذکر می گردد. مثلاً در این سند عبارت ”برای مطلب مربوط به کشور ثالث“ آمده یعنی اینکه اخبار این گزارشی که قرارگاه بن تهیه کرده مربوط به آلمان نیست و به کشور ثالثی مثل ایران مربوط می شود و باید متن آن مرور و پس از مشورت با ادارات داخلی مربوط به منطقه ایران و آسیا واحدهای مناسب برای دریافت گزارش تعیین شوند.
2- تلگرامهای بن 85797 و رئیس 543343 به دست نیامده اند.
ص: 42

ت / 19 داشته مبنی بر اینکه یک کشور اروپای شرقی، احتمالاً چکسلواکی، با تهیه اسلحه و مهمات برای

کردها موافقت کرده ولی گفته بود که کردها باید خودشان ترتیب حمل و نقل اسلحه را بدهند.

4 ت / 19 درباره شایعات مربوط به وقوع تظاهرات به طرفداری از شاه در ایران صحبت کرد، ولی

نتوانست جزئیاتش یا منبع قابل اطمینانی برای آن را ارائه کند.

5 پرونده: 306414 201 تا تاریخ 11 آبان 1378 در بایگانی ضبط شود.

توضیح سیستم انتشار پیامها: رونوشت برای تهران، پاریس، ژنو مطابق تلگرام رئیس 545680

مخابره شد. سری


دیدار مخفیانه شاهپور بختیار نخست وزیر پیشین ایران از عراق

سند شماره (21)

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. غیر قابل رؤیت برای بیگانگان غیر قابل رؤیت برای

پیمانکاران یا مشاوران پیمانکار پخش و اقتباس خبر تحت نظر تهیه کننده است.

12 آبان 58 اطلاعاتیسری

از: رئیس 545700به: تهران، رونوشت برای پاریس، لندن، ژنو، بن، اشتوتگارت، آلمان.

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است سی. آ. تومیک اطلاعاتی

عطف به: بن (1)85912 (برای پاریس، ژنو ارسال می شود)

(برای لندن فرستاده نشد، مورد احتیاج نیست)

در اینجا گزارش 79 19334/315 TDFIRDBمی آید که براساس تلگرام مرجع برای انتشار بر

مبنای خط مربوط به انتشار از حوزه فعالیت تنظیم شده است. برای لندن: جهت تحویل به سازمان

اطلاعاتی انگلستان موافقت می شود به این ترتیب که منبع آن یک منبع آزمایش نشده با دسترسی خوب به

خبر ذکر شود.

79 19334/315 TDFIRDBسری

این یک گزارش خبری است که مورد سنجش نهائی اطلاعاتی قرار نگرفته است.

کشور: ایران / عراق(تاریخ اطلاعات 7 آبان تا اواسط آبان 1358)

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. غیر قابل رؤیت برای بیگانگان غیر قابل رؤیت برای

پیمانکاران یا مشاوران پیمانکار پخش و اقتباس گزارش تحت نظر تهیه کننده است.

منبع: عضو یک خانواده برجسته کرد که روابط دیرینه ای با سران کرد دارد. حد اطمینان به وی مشخص

نگردیده است. بعضی از خبرهای وی تأیید شده اند. او به خبر نقل شده در ذیل به خوبی دسترسی داشته

است.

موضوع: دیدار مخفیانه شاهپور بختیار نخست وزیر پیشین ایران از عراق

1 طی هفته حول 7 آبان 1358 شاهپور بختیار نخست وزیر پیشین ایران از پاریس که مکان اقامت

فعلیش است خارج شد و به عراق رفت. در آنجا 0 ............... با سران عالیرتبه دولت عراق ملاقات کند.

00 ............... بود بختیار در آخر آن هفته به پاریس بازگردد. (توضیح حوزه فعالیت: منبع از غرض

1- تلگرام بن 85912 سند شماره ( 20 ) می باشد.
ص: 43

مسافرت بختیار به عراق و اینکه او با مقامات عراق درباره چه مذاکره کرد خبر نداشت).

2 به دست آمده در 9 آبان 1358

3 انتشار از حوزه فعالیت: فرستاده شد به تهران، پاریس، لندن

طبقه بندی گزارش: سری اخطار شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است غیر قابل رؤیت برای

بیگانگان غیر قابل رؤیت برای پیمانکاران و مشاوران پیمانکار پخش و اقتباس اطلاعات تحت نظر

تهیه کننده است. تا تاریخ 11 آبان 1378 در بایگانی ضبط شود..........

تمام اجزاء گزارش طبقه بندی و قیود کل سند را دارا می باشند.

سند شماره (22)

سری 12 آبان 58 اعضاء

از: رئیس 545686به: با حق تقدم به بن، ژنو رونوشت برای پاریس، اشتوتگارت، آلمان، تهران

هشدار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است. اس. دی. استی سی. آ. تومیک

عطف به: الف بن 85912 (برای ژنو، پاریس، تهران، مخابره می شود)، ب رئیس 536378 (برای بن،

اشتوتگارت، آلمان، تهران ارسال نشد، لازم نبود)(1).

1 ما به هرگونه جزئیاتی که سی. ا. تومیک (ت / 19) (مشخصات او برای ژنو و پاریس ارسال گردید)

بتواند در تکمیل گزارش مرجع درباره مسافرت بختیار به عراق تهیه کند، بسیار علاقه مند هستیم. ما به

خصوص در این مورد که او با چه کسانی ملاقات نموده و موضوع مورد بحث، نوع و نتیجه هرگونه توافق

حاصله، اقداماتی که در نتیجه این ملاقاتها اتخاذ شد چه بوده است، علاقه مندیم. لطفاً هرگونه خبر از این

قبیل را در شکل اطلاعاتی عرضه کنید تا موجب تسریع انتشار گردد.

2 برای ژنو: تلگرام مرجع الف اهمیت پیشنهاد تماس با اس. دی. استی / ا (اس / ا) در تلگرام مرجع

ب را ضروری تر می کند و متشکر خواهیم بود اگر گیونیون سعی کند که در اولین فرصت به منظور تلاش

جهت کسب اطلاعات مطمئن از نتایج سفر بختیار به عراق و هرگونه خبر دیگری درباره فعالیتهای جاری

بختیار با اس / ا تماس بگیرد. لطفاً ما را مطلع نگه دارید. (مشخصات اس. دی. استی برای بن، اشتوتگارت

و آلمان ارسال می گردد.)

3 برای بن: ما همچنین به جزئیات تماس ت / 19 با صادرکنندگان اسلحه و نقش سی / 19 در تمام

این جریان علاقه مندیم. از کجا سی / 19 فهمیده است که یک کشور اروپای شرقی موافقت نموده که

اسلحه کردها را تأمین نماید، تدارکات مزبور را چه کسی ترتیب می دهد، سلاحها چگونه قبل از تحویل به

پرواز اجازه ای که سی / 19 آن را فراهم می کند صادر می شوند؟

4 پرونده: 0306414 201؛ 0212149 201، تا تاریخ 11 آبان 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سری


بازجویی از تام اهرن

1- تلگرام بن 85912 سند شماره ( 20 ) و تلگرام رئیس 536378 چنان که توضیح داده شده به قرارگاه تهران ارسال نشده است.
ص: 44

سند شماره (23)

بازجویی از تام اهرن(1)

سی. ا. تومیک / 19. نام نمی دانم.(2) در برلین اقامت دارد. ممکن است یک آموزگار باشد. خود را یکی

از رهبران عمده جامعه کردها در اروپا می داند. از یک خانواده سرشناس کرد است (ممکن است که این

خانواده هم در ایران و هم در عراق شعباتی داشته باشد) مدت زیادی قبل از انقلاب در اروپا بوده و ممکن

است که خانواده اش از مخالفان شاه بوده و در نتیجه او تبعید شده باشد.

غرض از تماس: خبرگیری از اوضاع کردستان بود. قرار بر این بود که سی / 19 برای ما از افرادی که از

تحولات کردستان آگاهی دست اول دارند، اطلاعات استخراج کرده یا آنها را به ما معرفی نماید. تصور

می شود که او بود که یک رهبر کرد را که به اروپا سفر می کرد در شهریور یا مهرماه معرفی کرد. اسم او را به

خاطر نمی آورم، اما تصور می شود که او برادر آن رهبر کردی باشد که احتمالاً در ماه مارس (اسفند یا

فروردین) پس از انقلاب اعدام شد. با او یک یا دو ملاقات انجام شد که طی آنها وی ادعا کرد عراق به قوای

کرد او در نزدیکی کرمانشاه کمک می کند.


همایون روشنی مقدم بااسم رمز اس. دی. ترانزیت

سری

سند شماره (1)(3)

سری 11 خرداد 1358 اعضاء

از: رئیس 449193به: تهران رونوشت برای بخش خارجی / لس آنجلس

اخطار شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است اس. دی. ترانزیت

عطف به: رئیس (4)449149

1 هویت الف همایون روشائی است.(5)

هویت ب امیر روشائی است.(6)

هویت ج حسن روشائی است.(7)

1- متن حاضر ترجمه بازجویی از تام اهرن رئیس قرارگاه سیا در تهران است که متن انگلیسی آن توسط خود وی ماشین شده است.
2- در موقعی که این بازجویی انجام می گرفت اسناد سی. آ. تومیک 19 در دست نبود و ما نام وی را نمی دانستیم ٬ اهرن هم در اینجا ادعا کرده که نام وی را نمی داند. البته بعدها ما نام وی را در میان اسنادی که از رشته ها تکمیل شدند ٬ پیدا نمودیم.
3- این پرونده مربوط به یکی دیگر از جاسوسان ”سیا“ است که در رابطه با کردستان به کار گرفته شده است. این فرد ”همایون روشنی مقدم“ با نام رمز اس. دی. ترانزیت / ا می باشد. او پیش از انقلاب در آمریکا به تحصیل مشغول بوده و پس از فارغ التحصیل شدن و پیش از آنکه عازم ایران شود ٬ آموزشهایی از ”سیا“ می بیند. قصد ”سیا“ این بود که با توجه به رشته مهندسی ”روشنی مقدم“ در شرکت نفت استخدام شود و از منطقه خوزستان و صنعت نفت گزارش تهیه کند ٬ ولی با توجه به یک ریشه کردی که وی داشته می تواند به کردستان برود و در مورد وضعیت کردستان گزارش تهیه نماید.
4- تلگرام رئیس 449149 که سند حاضر به آن عطف شده در دست نیست.
5- کنار این عبارت با خودکار نوشته شده ”ت / ا“ که مشخص می کند این فرد خود ت / ا است. توضیح آنکه ت / ا مخفف اسم رمز اس. دی. ترانزیت / ا است.
6- کنار این عبارت با خودکار نوشته شده ”برادر ت / ا که در هواپیمایی کشوری کار می کند“.
7- کنار این عبارت با خودکار نوشته شده ”برادر ت / ا که در آبادان کار می کند“. توضیح: با آنکه تلگرام مرجع این سند در دست نیست اما می توان با اطمینان گفت که متن آن درباره ت / ا و مشخصات وی منجمله برادرانش و خانواده اش می باشد ولی ذکر نام اس. دی. ترانزیت / ا و برادرانش به تلگرام دیگری (همین سند) موکول شده است. براساس این سند نام جاسوس سیا با نام رمز اس. دی. ترانزیت / ا همایون روشائی و نام دو تن از برادرانش امیر و حسن می باشد (در سند شماره 2 نام ”روشائی“ به ”روشنی“ تصحیح می گردد).
ص: 45

2 پرونده 961045 201 تا تاریخ 10 خرداد 78 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سری

سند شماره (2)

سری 11 خرداد 58 اعضاء

از: بخش خارجه / لوس آنجلس 20502به: فوری برای رئیس رونوشت با حق تقدم برای (تهران)

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. ترانزیت

عطف به: بخش خارجه / لوس آنجلس 20501(1)

1 هویات (عبارتند از): الف: همایون روشنی مقدم، ب: رحمت روشنی مقدم، ج: حسن روشنی مقدم

د: حسین روشنی مقدم

در اداره بررسی ...............

2 پرونده: 961045 201 تا تاریخ 11 خرداد 1378 در بایگانی ضبط شود.سری



سند شماره (3)

سری 29 خرداد 1358 اعضاء

از: بخش خارجی / لس آنجلس 20533 (به کفالت هگرآپ)

به: فوری رئیس رونوشت با حق تقدم برای تهران

هشدار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است اس. دی. ترانزیت

عطف به: رئیس (2)458103

1 در تماس 28 خرداد با اس. دی. ترانزیت (ت / ا) او به پایگاه اطلاع داد که مشغول خرید هدایا برای

خانواده خود در تهران و فروش اتومبیل است. او عزیمت خود را صرفاً به این جهت به تأخیر انداخته که

منتظر پاسخ قطعی از واشنگتن به این پرسش است که آیا با سازمان اطلاعات ایالات متحده همکاری

خواهد داشت یا نه. اگر اظهار علاقه شود، او برای آموزش و یا برنامه های تخلیه اطلاعات در مدت لازم

حاضر خواهد بود.

1- تلگرام مرجع بخش خارجه / لوس آنجلس ٬20501 فعلاً در دست نیست. توضیح: سند شماره ( 1) به تاریخ 11 خرداد از طرف رئیس با رونوشت برای بخش خارجه قرارگاه لوس آنجلس برای تهران ارسال شده بود تا هویت اس. دی. ترانزیت / ا و اعضای خانواده اش را اعلام بدارد. به طوری که از سند حاضر (شماره 2) برمی آید قرارگاه لوس آنجلس که در جریان قرار گرفته و در ضمن عهده دار عمده عملیات و ارتباط با اس. دی. ترانزیت / ا در آمریکاست ٬ اسمهای مندرج در سند شماره ( 1) را تا حدی ناقص تشخیص داده و درصدد تصحیح برمی آید و در همان روز 11 خرداد طی تلگرام لوس آنجلس 20501 (رئیس) را مخاطب قرار داده و این نکته را متذکر می شود و بر طبق قاعده اعلام هویت را به تلگراف بعدی یعنی تلگرام لوس آنجلس 20502 که همین سند شماره 2 است موکول می کند. در نتیجه محرز میشود که نام حقیقی و صحیح جاسوس سیا (اس. دی. ترانزیت / ا) ٬ همایون روشنی مقدم است.
2- این تلگرام که سند حاضر به آن عطف شده فعلاً در دست نیست.
ص: 46

2 همان طور که پایگاه طی مذاکره تلفنی با ت / ا در 25 خرداد درخواست کرد، او در 27 خرداد به

برادر خود در آبادان تلفن نمود. همچنین در آخر هفته با خانواده خود در تهران نیز صحبت کرد. برادرش

گفت که در شرایط فعلی ت / ا نمی بایست متوقع باشد قبل از ورود به کشور در شغل پیشنهادی در شرکت

ملی نفت ایران استخدام شود، و متذکر شد این امر برای هر کارمندی در هر سطحی قطعی و غیر قابل تردید

است. حتی کسانی که قبلاً توسط شرکت نفت برای آموزش به خارج فرستاده شده اند، نمی توانستند

مطمئن باشند هنگام بازگشت شغلی خواهند داشت. برادرش توضیح داد که هیچ صاحب مقامی این

مسئولیت را نخواهد پذیرفت، اما افزود که شانس ت / ا برای استخدام به دلایل زیر خیلی زیاد است: ت / ا

پیش از این برای پالایشگاه آبادان کار کرده بود و...بازگردد تا تقاضای استخدام مجدد در همان تشکیلات

کلی نماید. خود برادر ت / ا یک عضو کمیته بوده و در تشکیل کمیته اصلی یازده نفری طرفدار انقلاب و

طرفدار خمینی در پالایشگاه آبادان زمانی که خمینی هنوز در پاریس بود فعالیت داشت. برادر ت / ا

کارمند اداره پالایش، طرح ریزی و مهندسی پالایشگاه آبادان است... او با استفاده از دوستان خود در

کمیته های انقلاب به استخدام ت / ا در شرکت ملی نفت ایران کمک خواهد کرد. همچنین برادرش به

عنوان یکی از مقامات شرکت نفت، توصیه کرد که ت / ا به حسن نزیه... روی آورد و گفت که در صورت

لزوم برای این امر یک توصیه نامه تهیه خواهد کرد.

3 در مکالمه ت / ا با خانواده اش در تهران به وی اطلاع داده شد پدرش که یک مقام بازنشسته دولتی

از وزارت ترابری است، می تواند از نفوذ جواد شهرستانی استفاده کند. جواد شهرستانی یکی از دوستان

خمینی است و مشخصاً در مقامهای استانداری خراسان، استانداری کرمانشاه، وزارت راه و ترابری و

استانداری تهران خدمت کرده است. بطوری که پدر ت / ا اظهار می دارد حدود یکسال پیش شهرستانی از

مقام استانداری تهران استعفا داده بود ولی خمینی با او تماس گرفته تا این شغل را دوباره بپذیرد. از آنجائی

که این پیشنهاد با خرده گیری افراد مشخص از اعضای کمیته انقلاب روبرو شد، انتصاب وی نیز کنار

گذاشته شد، اما شهرستانی همچنان دوست خمینی است و خمینی گاهگاهی با وی مسائلی را در میان

می گذارد. این خانواده رابطه ای هم با رئیس پلیس قم زاگران (احتمالاً...گران) که نام اول وی مشخص

نیست دارند. او نیز یکی از معتمدین و دوستان قدیمی خمینی است. ت / ا و خانواده اش درباره ترتیب یک

گفتگوی شخصی با خمینی بهنگام بازگشت ت / ا در رابطه با کوششهایش برای استخدام صحبت کردند.

خانواده ت / ا او را ترغیب کردند که باور نماید این گفتگو با ارتباطاتی که خانواده اش دارد، تجربه اش در

آبادان، هوش آشکار وی و تحصیلاتش در مهندسی نفت امکان پذیر است. والدینش ادعا نمودند که

خمینی و اطرافیانش اغلب گفته اند که آنها فعالانه به دنبال حمایت ایرانیان جوان تحصیلکرده ای هستند که

بتوان به ایشان اعتماد کرد و مشتاق بازگشت به ایران برای کار باشند.(1)

4 پایگاه این امر که ت / ا پیش از بازگشت به ایران مقداری آموزش ببیند را بسیار اساسی می داند.

1- البته بیشتر آنچه درباره رابطه شهرستانی و زاگران با امام از قول جاسوس سیا نقل شده جعلی بوده و احتمالاً برای تحکیم موقعیت خود در نظر اربابانش و جلب اعتماد آنها بوده است. توضیح: تا به اینجا فهمیده می شود که اس. دی. ترانزیت / ا فردیست که در آمریکا تحصیلاتش را تکمیل کرده و قصد دارد به ایران بازگردد. او پس از مدتی تماس با سیا در آمریکا می خواهد رسماً به عنوان یک عامل جاسوس به مملکتش بازگردد لذا امکانات آتی خود را من جمله محل اشتغال احتمالی خود ٬ موقعیت برادرش و پدرش و از این قبیل را بازگو می کند.
ص: 47

آموزش وی نباید صرفاً به قول تلگرام مرجع «نوعی آموزش ارتباطات» برای تماس با سیا پس از اطمینان

از اشتغال به کار خود باشد.

پایگاه ستاد را ترغیب می کند که شرایط فوق الذکر را با رعایت حق تقدم مرور نماید، زیرا که ت / ا به

احتمال قریب به یقین نمی تواند بدون نوعی پشت گرمی به اینکه نسبت به او قطعاً علاقه داریم همچنان

عزیمت خود را به تأخیر بیاندازد، و چنین هم نخواهد کرد. به او می توان تا مادامی که آموزش طول می کشد

دسترسی داشت، اما وی همچنان نگران سرانجام کارش است.

5 پرونده: 0961045 201 تا تاریخ 29 خرداد 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سند شماره (4)

از: رئیس 461826سری 30 خرداد 1358 اعضاء

به: فوری، بخش خارجی / لس آنجلس، رونوشت فوری برای تهران، دیرتک، آتتک

هشدار اطلاعاتی: شامل ............... اس دی. ترانزیت.

عطف به: بخش خارجی / لس آنجلس (1)20533

1 از تأکید تلگرام مرجع به اینکه برای تسریع عزیمت ت / ا امنیت عملیاتی ارتباطات به او آموزش

داده شود، تقدیر می گردد. پاسخ برادرش در رابطه با دورنمای شغلیش، همان طوری بود که پیش بینی

می شد. اما براساس این فرض که ت / ا به موقعیت جالبی در شرکت نفت دست خواهد یافت، پیش خواهیم

رفت.

2 پیشنهاد می شود که ت / ا توسط یک مربی از اداره آموزشهای تکنیکی دوره مخفی نویسی و

سیستمهای ال. ام. آی(2) را آموزش ببیند. مخفی نویسی چاره عملی ارتباط با ت / ا خواهد بود که از تهران

به دور بوده و احتمالاً نمی تواند مکرراً ملاقاتهای منظم حضوری با مأمور قرارگاه تهران داشته باشد.

همچنین پیشنهاد می شود تا به ت / ا آدرس عملیاتی(3) داده شود، اما تعیین محل آنرا به پایگاه و ت / ا

واگذار می کنیم. از آنجایی که وی مدتی در کالیفرنیا اقامت داشته، منطقی به نظر می رسد که دوستی در آنجا

داشته باشد. اگر این مناسب است و یا اینکه پایگاه می تواند آدرس عملیاتی فراهم کند، لطفا اطلاع دهید.

3 دیرتک گوش به زنگ باشد که متعاقب تماس تلفنی 7 یک مربی را با مأموریت موقت اعزام کند.

1- این تلگراف عطف به سند قبلی یعنی سند شماره 3 می باشد.
2- سیستمهای ال. ام. آی شامل قلمها ٬ کاغذها ٬ جوهرها و مداد شیمیایی مخصوص برای نوشتن گزارشهای نامرئی و ظهور آنها می باشند. که دوستی در آنجا داشته باشد. اگر این مناسب است و یا اینکه پایگاه می تواند آدرس عملیاتی فراهم کند ٬ لطفاً اطلاع دهید
3- گاهی اوقات تماس حضوری و یا تلفنی با جاسوسان به لحاظ امنیتی امکان ندارد. در این صورت برای تماس با منبع از این روش استفاده می شود که آدرسی را در یکی از شهرها به جاسوس مربوطه می دهند. این آدرس می تواند آدرس یکی از خانه های امن ”سیا“ و یا آدرس یکی از جاسوسان دیگر ”سیا“ باشد. به این ترتیب بدون اینکه با جاسوسان تماس گرفته شود و امنیت وی به خطر بیفتد ٬ وی به آدرس داده شده نامه می نویسد ٬ اطلاعات را می دهد و از طریق نامه دستورالعملها را می گیرد. به این آدرس اصطلاحاً آدرس عملیاتی گفته می شود (برای توضیحات بیشتر به سند شماره 6 مراجعه شود).
ص: 48

لطفاً در اسرع وقت تاریخهایی را که برای آموزش معین گردیده به دیرتک(1) را برای دیرتک تهیه نمائید.

بدهید. (کمی فرصت اولیه برای تسهیل رزرو هواپیما که در حال حاضر با ترتیب فرود هواپیماهای دی.

سی 10 مغشوش شده، موجب قدردانی می گردد) به علاوه درخواست می کنیم که فرم درخواست 30(2) را

برای دیرتک تهیه نمایید.

4 متأسفیم که به سبب برنامه کاری فوق العاده سنگین، مربی آموزش مخفی، فوراً در دسترس نیست.

مردادماه نزدیکترین فرصتی است که می توان ترتیب امر آموزش را داد. از آنجایی که مهم است هرچه

زودتر ت / ا را دست به کار کنیم، درخواست می شود به ت / ا تعلیمات اصول حرفه ای و گزارش نویسی

داده شود.

(لطفاً توجه کنید که مشکلات ما در رابطه با تأمین معلم آموزش مخفی، به هیچ وجه اعتنای ما را به

استعداد ت / ا به عنوان یک عامل تقلیل نمی دهد. کمبود معلم مشکلی است که بر آموزش بسیاری از منابع

ذخیره جدیدالاستخدام تأثیر دارد).

5 به نظر ما اساس آموزش فنون حرفه ای، باید امنیت عملیاتی در اجرای ملاقاتهای حضوری

خصوصاً ملاقات در اتومبیل(3) باشد، چرا که با اوضاع کنونی اینها رایجترین نوع ملاقات با عوامل در تهران

هستند. او باید از روشهای ارتباطات منظم و اضطراری مطلع گردد، اما پیامهای تلفنی با رمز آشکار نیز

برای اعلام ملاقاتهای بدون برنامه باید تعلیم داده شوند. نظر به احتمال استقرار وی در آبادان، این جنبه

ممکن است خصوصاً مناسب باشد. بعلاوه پیشنهاد می شود که آموزش نظری و عملی در مراقبت و کشف

مراقبت (چه با وسیله نقلیه و چه بدون آن) و همچنین آموزش علائم و پیام انداختنها(4) به وی عرضه گردد.

6 پیشنهاد می شود که یک ملاقات اولیه با مأمور قرارگاه تهران ترتیب داده شود تا ت / ا بتواند همین

که در شغل جدید مستقر شد، تماس بگیرد، به نظر ما ت / ا این ملاقات را با علامت رمز آشکار مناسب

اعلام کند. خواستار نظریات بیشتر پایگاه درباره بهترین طریقه سرهم کردن یک طرح ارتباطی برای ت / ا

هستیم.

7 برای تهران: لطفاً محل سوار کردن به اتومبیل را همراه با هرگونه پیشنهاد در این رابطه با ذکر درجه

اولویت فوری در اختیار لوس آنجلس قرار دهید.

1- دیرتک٬ اداره مدیریت تکنیکی ”سیا“ می باشد. آتتک هم شعبه ای از این اداره است که در سفارت آمریکا در آتن قرار دارد.
2- احتمالاً این فرم ٬ فرم درخواست مربی آموزشهای فنی می باشد.
3- مسئله ملاقات در اتومبیل مفصلاً در سند شماره 5 شرح داده می شود. اما مختصراً باین صورت است که از قبل محلی و زمانی مشخص می شود و در آن ساعت مأمور ”سیا“ می آید و جاسوس را سوار ماشین کرده و اطلاعات را از وی می گیرد.
4- پیام انداختنها به این صورت است که محلی از قبل مشخص می شود و جاسوس مطالبی را که می خواهد گزارش بدهد در ساعت مشخص در آن محل انداخته و بعد مأمور سیا می آید و آن را برمی دارد بدون اینکه اصلاً با جاسوس مزبور تماس برقرار کند. به عنوان مثال مأمور سیا ماشین خود را در محلی که جلب توجه نکند پارک کرده و شیشه آن را پایین می کشد ٬ جاسوس مزبور با رد شدن از کنار ماشین نوشته ها را درون ماشین انداخته و از محل دور می شود. توضیح: این سند عطف به سند شماره 3 میباشد. مشاهده می شود که در این سند با بکارگیری اس. دی. ترانزیت / ا به عنوان جاسوس موافقت شده و قرار است مربی برای آموزش وی از اداره مدیریت تکنیکی سیا اعزام شود. همچنین برای تماس با ت / ا وقتی که وی به تهران می آید قرار شد به وی ابزار و ادوات مخفی نویسی بدهند و آدرسی هم در کالیفرنیا به وی بدهند تا بتواند مطالب خود را به صورت مخفی نوشته و بعد به آن آدرس که در حقیقت خانه امن سیا می باشد ٬ پست نماید.کالیفرنیا از آن جهت انتخاب شده که ت / ا مدتی در آنجا بوده و در نتیجه طبیعی به نظر می رسد که در آنجا دوستی داشته باشد که بخواهد با وی مکاتبه نماید.
ص: 49

8 پرونده: 961045 201 تا تاریخ 30 خرداد 1378 در بایگانی ضبط شود. تماماً سری

سند شماره (5)

از تهران 53506 (به کفالت بیلینسکی)(1) سری 31 خرداد 58 اعضاء

به: فوری بخش خارجی / لوس آنجلس رونوشت با حق تقدم برای رئیس

اخطار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است. اس. دی. ترانزیت

عطف به: الف رئیس 461826، ب بخش خارجی / لوس آنجلس (2)20533

1 محل سوار شدن به اتومبیل برای اس. دی. ترانزیت / ا:

2 منطقه کلی: درون منطقه ای که کاملاً به شکل مثلثی است که ضلع جنوبی آن خیابان عباس آباد،

ضلع غربی آن خیابان بخارست و ضلع دیگر آن یک جاده چهار خطه بدون نام که بین میدان آرژانتین و

بزرگراه شاهنشاهی قرار دارد. در این صورت میدان آرژانتین در رأس شمالی آن واقع می شود.

3 منطقه جزئی: با رفتن به سمت شمال خیابان بخارست از خیابان عباس آباد به طرف میدان آرژانتین

در اولین تقاطعی که چراغ راهنمایی دارد (پس از گذشتن از تقاطع اصلی عباس آباد بخارست) در سمت

راست، خیابان هشتم واقع است طرف مقابل تقاطع خیابان هفتم است. خیابان هشتم بین بخارست و

خیابان بدون اسم اشاره شده در پاراگراف 1 قرار دارد اما از نزدیکی محل پیوستن خیابان بدون اسم و

بزرگراه شاهنشاهی هم عبور می کند. اس. دی. ترانزیت / ا باید نزدیک انتهای شرقی خیابان هشتم طرف

جنوبی آن بایستد از آنجایی که نامگذاری دوباره خیابانها در جریان است ت / ا باید متوجه باشد که

خیابان هشتم اولین تقاطعی است که در شمال تقاطع بخارست و عباس آباد چراغ راهنمایی قرار دارد.(3)

4 تصور می شود که باید شماره تلفن قرارگاه (830399 تکرار می شود 830399) به منظور تماس با

رمز باز برای ترتیب دادن یک تماس داده شود. چون دیدارهای وی از تهران احتمالاً متناوب خواهند بود،

پیشنهاد می شود که به مأمور مربوطه راهی عرضه کند تا بدین در پاسخ تماسش بوی تلفن کند و با استفاده

از رمز باز روز و ساعت ملاقات مقرر گردد. در صورت امکان او می تواند رأس زمان معینی در تهران منزل

یکی از اقوامش برای تماس با مأمور مربوطه باشد.(4)

5 پرونده: 961045 201 تا تاریخ 31 خرداد 78 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

1- هرگاه رئیس قرارگاه به عللی در قرارگاه نباشد ٬ قائممقام وی عهده دار امور مربوطه است. در این تاریخ هم رئیس قرارگاه در تهران نبوده و بیلینسکی به کفالت وی امور را انجام می داده است.
2- سند حاضر عطف به شماره ( 3) و سند شماره ( 4) می باشد.
3- اصل نقشه ای را که جاسوسان برای عملیات خود مورد استفاده قرار داده بودند و بعد در جریان اشغال لانه جاسوسی رشته رشته شد تکمیل گردیده و همه سایر اسناد در این کتاب آمده است.
4- تلفن عملیاتی قرارگاه تلفنی است که فقط برای قرارهای ملاقات با جاسوسان از آن استفاده می شده است. البته مکالمه با رمز صورت می گرفته به طوری که اگر کسی تلفن را گوش کند متوجه اصل قضیه نشود.
ص: 50

سری

سند شماره (6)

تاریخ: 15 تیر 1358 اعضاءسری

از: بخش خارجی / لس آنجلس 20581 (به کفالت هگرآپ)

به: با حق تقدم تهران، رئیس رونوشت برای دیرتک، آتتک

هشدار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است حساس اس. دی. ترانزیت

عطف به: الف دیرتک 53270، ب رئیس 449808، ج بخش خارجی / لس آنجلس 20577

د تهران (1)53506

1 در (15 تیر) اس. دی. ترانزیت (ت ا) برای نوبت ماقبل آخر با هگرآپ در لس آنجلس ملاقات

نمود. (آخرین ملاقات در ساعت 15 روز 18 تیر است) او تمام مقدمات عزیمت را تکمیل نموده، به

استثنای بسته بندی تعدادی کتاب که به دوستش واگذارده تا بعداً برایش بفرستد. وی هنوز اتومبیل را

نفروخته، اما عصر همان روز همراه خریدار عازم بانک بودند. او از (موضوع) تلگرام مرجع ب مطلع شد. از

اینکه انتظام دیگر در مقام معاونت نخست وزیر نبود، اظهار تعجب کرد. او گفت دستیار دیگری که به جای

انتظام خواهد نشست (حسن؟) صباغیان دوست خانوادگیشان که سخنگوی سابق نخست وزیر است،

خواهد بود. در مورد برادرش که قرارها را صورت داده بود (وی گفت که) او از طرف خانواده واکنش نشان

می دهد، نه خود. ت ا گفت که دسترسی خاصی به وی ندارد، اما از آن نوع برادرهایی است که خیلیها

دوستش دارند و در برآوردن احتیاجات خانوادگی فعال است. از توجه به اعضاء خانواده ت ا، رابطها و

دوستانشان تا هنگامی که ت ا عملاً با قرارگاه تماس پیدا نکرده چشم پوشی شد.

2 درباره مخفی نویسی: هگرآپ آخرین نامه آزمایشی را از فلور مأمور دیرتک توسط نامه سفارشی

در تاریخ (13 تیر) دریافت داشت. ت ا در اتومبیل با نتایج عالی نامه را ظاهر کرد. او در مورد سهولت

ظهور پیام اطمینان داد. پایگاه از این کمک افزوده که شواهدش در پاراگراف چهار تلگرام مرجع الف مرور

شدند، تقدیر می کند، تنها یک مورد جهت استفاده در متن ظاهری افزوده گشت. این در صورت پیش آمدن

واقعه غیرمحتملی است که ت ا تحت فشار مجبور شود که آدرس عملیاتی(2) را بنویسد. نامه شامل این

جمله خواهد بود «نوشته را نفرست، زیرا که من دیگر قصد ندارم به مدرسه بازگردم» هویت الف (تلگرام

مرجع) آدرس عملیاتی است تا ت ا در صورتی که بخواهد به کالیفرنیای جنوبی نامه بنویسد، از آن

استفاده کند.

3 در مورد ارتباط تلفنی: شماره تلفن مذکور در پاراگراف چهار مرجع د به عنوان راه دیگر تماس با

قرارگاه به ت ا داده شد. در مورد این نحوه تماس احتمالی اگر ت ا تلفن کند می گوید که من ما یک هستم

آیا می توانم با چارلز صحبت کنم؟ وقتی چارلز پای تلفن می آید، تعارفاتی را ردوبدل می کند و سپس

متذکر می شود که آنها باید برای صرف قهوه یا چای به هم بپیوندند، محل تماس در مکان سوار کردن او به

1- تلگرامهای مرجع الف و ب و ج هنوز به دست نیامده اند. تلگرام مرجع د (تهران 53506 ) سند شماره ( 5) می باشد.
2- آدرس عملیاتی موقعی به کار می رود که تماس حضوری با جاسوسان مشکل یا غیرممکن باشد ٬ در این صورت از مکاتبه مخفی استفاده می شود. بدین ترتیب که آدرس یکی از خانه های امن سیا به جاسوس مربوطه داده می شود و او هم با مکاتبه با این آدرس اطلاعات مورد نظر را به سازمان سیا انتقل می دهد. در نوشتن این گونه نامه ها از قلم و کاغذهای مخصوص استفاده می شود و متن نامه عموماً دارای یک متن ظاهری است که در آن از مسائل عادی بحث شده و یک متن مخفی نیز دارد که پس از تحولات شیمیایی لازم ظاهر می شود.
ص: 51

ماشین که در تلگرام مرجع د ذکر شده می باشد. هر محل دیگری که به وسیله یکی از دو طرف مکالمه ذکر

شود. بی معنی خواهد بود و نباید به آن اعتنا شود، چرا که مطرح کردن آن فقط به قصد مکالمه می باشد زمان

و ساعت ملاقات می تواند به وسیله هریک از دو طرف پیشنهاد شود و در تلفن توافق شود. مهم نیست که بر

سر چه چیزی توافق شود، زمان و ساعت ملاقات 2 روز و 2 ساعت قبل از موعد توافق شده است، یعنی اگر

بر سر ساعت 10 (22) روز دوشنبه توافق شود ملاقات در اتومبیل ساعت 8 (20) شنبه خواهد بود. ت ا

این سیستم 2 2 ساده را حفظ کرده است. در موردی که قرارگاه بخواهد به ت ا تلفن کند، این امر لزوماً

قبل از تماس باید قرار گذاشته شده باشد. زمان تماس براساس همان سیستم 22 خواهد بود. اگر به ت ا

اطلاع داده شود که با او تماس گرفته خواهد شد، روز و ساعت تماس باید به وی داده شود. او ترتیبی

خواهد داد که در موعد مقرر برای تماس در منزل والدینش باشد. شماره تلفن تماس «هویت ب» می باشد

و تماس گیرنده باید «هویت ج» را سراغ بگیرد. اگر تماس به فارسی روان صورت بگیرد، عالی است.

4 در مورد ملاقات درون اتومبیل: ت ا درخواست نمود که اولین موعد ملاقات در اتومبیل روز 29

تیر تکرار می شود، 29 تیر در ساعت 21 و اگر نشد ساعت 22 باشد. اگر این ملاقات انجام گرفت او اول و

پانزدهم هر ماه میلادی بعد رجوع خواهد کرد. ملاقات در همان محل سوار اتومبیل شدن همواره در

ساعت 21 و اگر نشد ساعت 22 خواهد بود. او حداکثر برای ده دقیقه در محل خواهد ماند. ت ا سعی

خواهد کرد که در دست چپ یک کیف خرید کوچک بگیرد و در دست راست یک روزنامه خواهد داشت.

او گرمکن یقه اسکی سیاه و شلوار جین آبی می پوشد (فوت اخیر یکی از بستگانش، این لباس را موجه

می سازد). او عینک سنگین قاب شاخی با شیشه های روشن می زند. او از تقاطع اصلی عباس آباد

بخارست به محل سوار شدن به اتومبیل روانه می شود. او محل را می شناخت و گفت که قبل از ملاقات با

ماشین برادرش به نزدیکی محل خواهد رفت تا مطمئن شود آنجا را کاملاً به خاطر دارد.

5 ت ا دقیق و باهوش است، دستورات را بدون هیچ سؤالی می پذیرد و راهنماییهایی که قبلاً به وی

داده شده به خوبی تکرار می کند. او سریعاً می خواهد تماس بگیرد تا هرچه زودتر کارش را شروع کند. او

توانایی خودش و سایر جوانب عملیاتی را مورد تردید قرار نمی دهد. پایگاه آخرین ملاقات را انجام

خواهد داد و اگر وقایع، ضرورت خبردهی بوسیله پایگاه را ایجاب کند، به اطلاع مخاطبین خواهیم رساند.

او برای ساعت 10 روز 19 تیرماه بلیط دارد. موفق باشید.

6 پرونده: 0961045 201 تا 15 تیرماه 1378 در بایگانی ضبط شود.تماماً سری

سری

سند شماره (7)

از: بخش خارجه / لوس آنجلس 20582 (به کفالت هگرآپ)سری 15 تیر 58 اعضاء

به: با حق تقدم به تهران، رئیس رونوشت برای دیرتک، آتتک

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است ............... اس. دی. ترانزیت

عطف به: بخش خارجه / لوس آنجلس 20581(1)

1 هویت الف پروفسور رابرت ام. کارتر، دانشگاه کالیفرنیای جنوبی ساختمان تایلر، خیابان

1- تلگرام مرجع سند شماره ( 6) می باشد.
ص: 52

............ شماره 3601، لوس آنجلس، کالیفرنیا 90007(1)

هویت ب 557705 تکرار می شود 557705(2)

هویت ج همایون(3)

2 پرونده: 0961045 201 تا تاریخ 15 تیر 78 در بایگانی ضبط شود. تماماً سری

سند شماره (8)

از: بخش خارجی / لس آنجلس 20589 (به کفالت گلگروف)سری 20 تیرماه 1358 اعضاء

به: با حق تقدم تهران رونوشت برای رئیس

هشدار اطلاعاتی: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است حساس. اس. دی. ترانزیت

عطف به: الف بخش خارجی / لس آنجلس 20581، ب بخش خارجی / لس آنجلس (4)20533

1 در تاریخ 18 تیر جلسه نهایی و مختصر با اس. دی. ترانزیت (ت ا) برگزار شد و نتیجه این بود که

ت ا اطلاع داد تا 24 تیرماه لس آنجلس را ترک نخواهد کرد. تمام مقدمات ملاقاتها به همان صورت باقی

می مانند. علت تعویق سفر، تلفن یکی از نزدیکترین دوستان ت ا بود که اطلاع داد پدرش اخیراً از تهران

آمده است. پدر وی که یک تیمسار (پلیس) به نام شهرستانی است و اسم کوچکش مشخص نیست، اخیراً

توسط دولت فعلی زمانی که به سن 55 سالگی رسید، بازنشسته شد. این مرد دو پسرعموی دیگر دارد:

یکی با همان نام خانوادگی که وزیر جدید راه و ترابری و دارای سایر مشاغلی که در پاراگراف سوم تلگرام

مرجع ب ذکر شده بوده است. آن طور که ت ا می گوید او آخرین شغلش ریاست پلیس راه بوده است. از

آن مهمتر او دوست نزدیک رئیس پلیس قم است که در پاراگراف سوم تلگرام مرجع «ب» به عنوان دوست

خانواده ت ا از وی نام برده شده است. ت ا ضمن حضور در شامی که 19 تیرماه به آن دعوت شده بود،

خواست که خروجش را تا پرواز بعدی هواپیمایی ملی ایران به تعویق بیفکند تا فرصت داشته باشد از

شهرستانی برای رئیس پلیس قم توصیه نامه و معرفی نامه درخواست کند.

2 ت ا اشکالی نمی دید که اولین ملاقاتش در اتومبیل در تاریخ 29 تیرماه باشد و در محل حاضر

خواهد بود.

3 پرونده 0961045 201 تا تاریخ ............... تیرماه 1378 در بایگانی ضبط شود. تماماً سری

1- با توجه به هویت الف در سند شماره ( 6) که آدرس عملیاتی برای مکاتبه مخفی بود مشخص می شود که صاحب این آدرس یعنی آقای رابرت ام ٬ کارتر از اساتید دانشگاه کالیفرنیای جنوبی از عوامل سیا می باشد.
2- هویت ب در سند شماره ( 6) مربوط به شماره تلفن منزل والدین اس. دی. ترانزیت بوده که در اینجا شماره اش مشخص شده است.
3- هویت ج در سند شماره ( 6) مربوط به نامی بوده که مأمور سیا در تماس با شماره فوق می بایست بخواهد با او صحبت کند.
4- تلگرام مرجع الف سند شماره ( 6) می باشد و تلگرام مرجع ب به دست نیامده است.
ص: 53

سند شماره (9)(1)

سری 21 تیر 1358 اعضاء

از: رئیس 474998به: بخش خارجه / لوس آنجلس رونوشت با حق تقدم برای تهران

عطف به: بخش خارجه / لوس آنجلس 20589

موضوع: اس. دی. ترانزیت

1 ما به هرگونه خبری که ممکن است شهرستانی درباره اوضاع ایران داشته باشد، علاقه وافری داریم.

اگر ممکن باشد در مدت کوتاهی که احتمالاً از اقامت ت / ا در ناحیه لوس آنجلس باقیمانده میل داریم او

اطلاعات شهرستانی درباره موضوعات مندرج در ذیل را تخلیه نماید. ت / ا خودش باید موضوعات

خصوصاً آنهایی را که به قم مربوط می شوند در خاطر نگاه دارد، چرا که پس از دیداری که مطرح شده (در

تلگرام مرجع اشاره گردید) در موقعیتی خواهد بود که می تواند جواب دهد. برای تهران: نظر به آنکه دیگر

چیزی به عزیمت ت / ا از آمریکا نمانده اگر بخش خارجه / لوس آنجلس قادر نبود درخواستهای ذیل را

برآورد شما اطلاعات درباره ملاقات با تیمسار شهرستانی را پس از برقراری مجدد تماس در تهران تخلیه

نمایید.

2 نکات خواسته شده بدین قرارند:

الف: بنا به گزارشهای مطبوعات دولت موقت سعی نموده سرتیپ عزیزاللّه رحیمی فرمانده صریح البیان

دژبانی ارتش را اخراج کند، اما آیت اللّه خمینی مانع امر شد و این موجب ضربه قابل ملاحظه ای به دولت

شد. وزیر دفاع ریاحی و رئیس ستاد نیروی زمینی، فربد، هردو گفته اند که از دستور خمینی اطاعت

خواهند نمود. خواهان اظهارنظر منبع درباره قضیه ریاحی هستیم. آیا رحیمی سعی دارد خود را در

موقعیتی قرار دهد که جای ریاحی یا فربد را بگیرد؟ رحیمی در ارتش از چه اندازه پشتیبانی برخوردار

است؟

ب: موقعیت گروههای همافر چگونه است؟ آیا آنها متحد با مجاهدین خلق هستند؟ آیا آنها در حال

سلب حمایت خود از خمینی هستند؟

ج: کمیته های درون ارتش: آیا ساخت یا سلسله مراتب فرماندهی وجود دارد؟ آیا آنها توسط فردی یا

گروهی معرفی یا انتخاب می شوند؟ هیچ رهبر برجسته ای از آنها دارد بیرون می آید؟ درباره رابطه مدنی با

کمیته ها اظهارنظر شود. رابطه بین کمیته های نظامی و غیرنظامی چگونه است؟

ه: اظهارنظر درباره انفجار جاری در لوله های نفت: آیا منبع درباره مشکلات کارگری در حوزه های

نفتی چیزی می داند؟ درباره اعتراضات اعراب در خوزستان چطور؟

و: آیا عراقیها فعالانه در مشکلات خوزستان دخالت دارند؟

ز: آیا او هیچ خبری از فعالیتهای قبیله قشقایی دارد؟

کمیته ها

ح: آیا رؤسای کمیته ها مستقیماً به خمینی دسترسی دارند یا اینکه باید از طریق کمیته مرکزی تهران

اقدام کنند؟ یا از طریق شورای انقلاب اسلامی؟

1- این سند عطف به سند شماره ( 8) می باشد.
ص: 54

ط: آیا جدا از کمیته ها نیروی دیگری در حال شکل گرفتن برای تشکیل پلیس و سایر نهادها است؟ آیا

منبع می تواند نوع بعضی از تخاصماتی را که بین کمیته ها و دیگران روی می دهد و اکنون به نظر می رسد از

شهرستانها مکرراً گزارش آنها می آید توصیف کند؟

ی: تشکیلات ستاد خمینی را توصیف کنید. آیا ستاد او واقعاً در مدرسه فیضیه قرار دارد؟ یا اینکه او از

ساختمانهای دیگری استفاده می کند؟ نحوه تشکیلات محافظان چگونه است؟ آیا تعلیم دیده اند؟ توسط

چه کسی؟ آنها چه کسانی هستند؟ آیا نوعی دفتر مدیریت هم دارند؟ چه کسی آن را اداره می کند؟

س: تمام جزئیات ممکنه درباره افرادی که بلافاصله پیرامون خمینی هستند تهیه کنید. چه کسی بیشتر

اوقات با اوست؟ آیا هیچ یک از کسانی که ذیلاً نامبرده می شوند، به طور مرتب نزد او می روند و اگر آری

لطفاً هرگونه جزئیات ممکن درباره آنها و رابطه شان با خمینی را تهیه کنید: پسرش احمد، دامادش اشراقی،

بهشتی، بنی صدر، خلخالی، لاهوتی، ملکوتی، منتظری. رابطه خمینی با فداییان اسلام چگونه است؟ آیا

خلخالی رهبر آن است؟ مقاصد فداییان اسلام چیست؟ چه تعداد عضو دارد؟

ع: لطفاً رابطه بین خمینی، شریعتمداری، گلپایگانی و مرعشی نجفی را توصیف کنید. آیا هریک از این

آیت اللّه های اخیر برای خود ستاد دارند؟ آیا خودشان محافظ دارند؟ آیا بین گروههای مختلف محافظان

خصومت وجود دارد؟ گروههای مختلف محافظان به چه اندازه هستند؟

ف: آیا شورای انقلاب اسلامی در تهران قرار دارد یا در قم؟ در رأس آن چه کسی است؟ هر چند وقت

یک بار جلسه دارد؟ آیا به طور منظم با خمینی ملاقات دارد؟

ص: خمینی در ملاقاتهای کوچک چه کسانی را می پذیرد؟ چگونه افراد ترتیب دسترسی به خمینی را

می دهند؟ شخص باید چه موقعیتی داشته باشد تا بتواند او را ملاقات کند؟

ق: وضع فعلی سلامتی خمینی چگونه است؟

ر: جانشین احتمالی خمینی در صورت مرگ وی چه کسی خواهد بود؟ آیا حدسی درباره اینکه امکاناً

در قم چه روی خواهد داد زده می شود؟ فعالان عمده ممکن است چه کسانی باشند؟

ش: آیا در قم واحد سپاه پاسداران هست؟ چند نفر آنها آنجا هستند؟ آیا تعلیم دیده اند؟ توسط چه

کسی؟

ت: تصور می شود سیاه جامگانی که با رحیمی هستند نوعی ارتباط خاص با خمینی داشته باشند. آنها

چه کسانی هستند؟ چه کسی آنها را آموزش داده؟ چند نفر هستند؟ به چه کسانی وفادارند؟

ک: وضع امنیتی در قم چگونه است؟ تا چه حدی (قم) برای بیگانگان قابل دسترسی است؟ آیا پلیس

مسئول امنیت قم است یا مجاهدین یا پاسداران انقلاب؟ ارتباط آنها با یکدیگر چگونه است؟

ل: در چه نوع حوادثی تروریستها دست دارند؟ آنها چه کسانی هستند؟ بعد از دستگیری آنها به چه

نوع مجازاتهایی محکوم می شوند؟ آیا کشور خارجی با تروریستها همدست است یا از آنها حمایت

می کند؟

4 امیدواریم مطالب فوق مفید باشند. می دانیم که منبع قادر نخواهد بود همه نکات فوق را برآورده

سازد، با این وجود او باید آنها را برای ............... به خاطر بسپارد.

5 پرونده: 0961045 201 تا تاریخ 21 تیر 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

ص: 55

سری

سند شماره (10)

سری 3 مرداد 58 اعضاء

از: رئیس 482379به: فوری تهران رونوشت بخش خارجی / لوس آنجلس

اخطار شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است. اس دی ترانزیت

عطف به: الف تهران 53765 ب بخش خارجی / لوس آنجلس 21581 ج تهران (1)53506

1 فرد مورد اشاره تلگرام مرجع الف که تماس گرفت اس. دی. ترانزیت / ا است. آنچه در ذیل می آید

طرح تماس بود:

الف: ارتباط تلفنی: ت / ا با شماره تلفن عملیاتی قرارگاه، 830399 تکرار می شود 830399 تماس

خواهد گرفت و می گوید «سلام، من ما یک هستم، می توانم با چارلز صحبت کنم» هنگامی که چارلز پای

تلفن می آید او تعارفاتی را ردوبدل می کند و آنگاه می گوید که باید برای صرف قهوه یا چای ملاقات کنند.

مکانی که برای تماس ذکر می شود محل سوار شدن به اتومبیل خواهد بود که در زیر توضیح داده شده است.

هر محل دیگری را که یکی از دو طرف ذکر کند بی معنی بوده و باید به آن اکتفا نشود، چرا که مطرح کردن آن

فقط به قصد مکالمه است. یکی از طرفین فقط به قصد مکالمه است. یکی از طرفین می تواند تاریخ و محل

را پیشنهاد نموده و در تلفن بر سر آن توافق گردد. مورد توافق مهم نیست، تاریخ و محل (قرار) دو روز و دو

ساعت جلوتر از آنچه که مقرر گردیده می باشد، یعنی اگر دوشنبه ساعت 22 مورد توافق قرار می گیرد

ملاقات در اتومبیل شنبه شب ساعت 20 خواهد بود. در صورتی که قرارگاه بخواهد با ت / ا تماس بگیرد،

ترتیب این امر باید توسط نوشته مخفی یا در ملاقات حضوری از قبل داده شود. زمان تماس بر همان

اساس 22 (ساعت و روز جلوتر) مبتنی خواهد بود. اگر به ت / ا گفته شود که با او تماس خواهند گرفت،

تاریخ و زمان آن باید داده شود. او ترتیبی می دهد که در مورد مقرر برای تماس در منزل والدینش باشد.

شماره ای که باید با آن تماس گرفته شود هویت الف بوده و تماس گیرنده باید هویت ب را سراغ بگیرد.

بهترین حالت این خواهد بود که تماس به فارسی صورت پذیرد.

ب: ملاقات در اتومبیل: ت / ا درخواست کرده بود که اولین روز ملاقاتش در اتومبیل 29 تیر تکرار

می شود و 29 تیر رأس ساعت 21 و اگر نشد 22 باشد. اگر این تماس حاصل نشد او اول و پانزدهم هر ماه

میلادی بعد آن رجوع خواهد کرد. ملاقات در همان محل سوار شدن به اتومبیل همواره در ساعت 21 و

22 خواهد بود. او در محل حداکثر ده دقیقه منتظر خواهد ماند. ت / ا سعی خواهد کرد که در دست چپ

یک کیف خرید کوچک بگیرد و در دست راست یک روزنامه خواهد داشت. او گرمکن یقه اسکی سیاه و

شلوار جین آبی می پوشد. او عینک سنگین قاب شاخی با شیشه های روشن می زند و از تقاطع اصلی

عباس آباد بخارست به طرف محل سوار شدن به اتومبیل روانه می شود. وی محل را می شناخت و گفت که

1- از سه تلگرامی که سند حاضر به آن عطف شده است تلگرام ج سند شماره ( 5) و تلگرام ب سند شماره 6 است ٬ تلگرام الف در دست نیست. توضیح: به طوری که از جمله اول پاراگراف 1 و از پاراگراف 2 و مراجعه به اسناد شماره ( 5) و ( 6) که طرحهای تماس هستند دریافت می شود اس. دی. ترانزیت در اولین روزهای مرداد ماه به تهران بازگشته و مطابق طرح مقرر با قرارگاه سیا در تهران تماس گرفته است ٬ ولی احتمالاً مقداری از اسناد غیر لازم پرونده ای که طرحهای تماس در آن قرار داده می شده مطابق برنامه های عادی قرارگاههای سیا از بین برده شده که در ضمن آن اسناد اضافی سندهای طرح تماس با اس. دی. ترانزیت نیز بوده است. لذا قرارگاه تهران نمی تواند در تماس تلفنی جاسوس ترتیبات لازم را تشخیص دهد و با تلگرام مرجع الف ماوقع را به مرکز گزارش می کند و رئیس هویت فردی را که تلفن کرده اعلام و طرح تماس را عیناً یادآوری می کند.
ص: 56

قبل از ملاقات، با اتومبیل برادرش به نزدیکی محل خواهد رفت تا مطمئن شود آنجا را کاملاً به خاطر دارد.

منطقه کلی این محل درون منطقه مثلثی شکلی است که خیابان عباس آباد ضلع جنوبی آن، خیابان

بخارست ضلع غربی و یک جاده بدون نام چهار خطه که بین میدان آرژانتین و بزرگراه شاهنشاهی قرار

دارد (ضلع دیگر آن) است. در این صورت میدان آرژانتین رأس شمالی مثلث واقع می شود. جزئیات منطقه

با رفتن سمت شمال خیابان بخارست از خیابان عباس آباد به طرف میدان آرژانتین در اولین تقاطعی که

چراغ راهنمایی دارد. (پس از گذشتن از تقاطع اصلی عباس آباد بخارست) سمت راست خیابان هشتم

قرار دارد. طرف مقابل تقاطع خیابان هفتم است. خیابان هشتم بین خیابان بخارست و خیابان بدون اسم

فوق الذکر واقع است اما آنرا در نزدیکی تقاطع خیابان بدون اسم و بزرگراه شاهنشاهی قطع می کند. ت / ا

باید نزدیک انتهای شرقی خیابان هشتم در طرف جنوب آن بایستد. از آنجایی که خیابانها دوباره

نامگذاری می شوند، باید روی این نکته توجه شود که خیابان هشتم اولین تقاطعی است که در شمال تقاطع

بخارست و عباس آباد چراغ راهنمایی دارد.

2 اگر تلگرافهای مرجع و دیگر مطالب مربوط به اس. دی. ترانزیت / ا از بین رفته اند اطلاع دهید، و ما

ارسال خواهیم نمود.

3 پرونده: 961045 201 تا تاریخ 3 مرداد 78 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سری

سند شماره (11)

از: رئیس 482711سری 3 مرداد 1358 اطلاعاتی

به: تهران رونوشت برای دهلی نو، اسلام آباد، کراچی، کابل، تل آویو، عمان، قاهره، بیروت، جده، کویت،

بخش خارجی / لس آنجلس و ریاضتاریخ پخش: 3 مرداد 1358

هشدار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است اطلاعاتی گزارشی که می آید 79 13141/315

TDFIRDB است که باید مطابق حوزه پخش مذکور در پاراگراف چهار بخش گردد.

79 13141/315 TDFIRDB

این یک گزارش خبری است که بررسی نهایی اطلاعاتی نشده است. طبقه بندی گزارش سری است.

اخطار شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است غیر قابل رؤیت برای بیگانگان. غیر قابل رؤیت برای

پیمانکاران و مشاوران پیمانکاران.

کشور: ایران

موضوع: وضعیت نیروهای پلیس ایران تا آخر بهار 1358 (تاریخ اطلاعات اردیبهشت تا تیر 1358)

منبع: یک منبع ایرانی که تحصیلات خوبی دارد و علاقه مند به امور سیاسی و اقتصادی است. حد اعتماد به

وی معلوم نگردیده است. او این اطلاعات را از یک منبع با دسترسی خوب به دست آورد.(1)

1- ”منبع ایرانی با تحصیلات خوب“ ٬ اس. دی. ترانزیت / ا است و ”منبع با دسترسی خوب“ همان تیمسار شهرستانی است که پسرش به اس. دی. ترانزیت / ا خبر داده که وارد آمریکا شده و اس. دی. ترانزیت / ا نیز برای ملاقات با او مسافرتش به ایران را به تعویق انداخته بود. مطلب درباره هویت منبع این گزارش با مراجعه به اسناد شماره ( 14 ) و ( 15 ) محرز می گردد.
ص: 57

1 پلیس کشوری ایران همچنان در حفظ نظم داخلی و عمل به عنوان یک نیروی پلیسی مؤثر عاجز

است. روحیه نیروهای پلیس که عمدتاً به وسیله پاسداران کنار زده شده اند، به پایین ترین حد ممکن

رسیده است. آنها غیر مسلح هستند. اکثر افراد رده پایین اعتنایی به افسران خود نمی کنند یا یونیفورمهای

خود را نمی پوشند و ظاهرشان عموماً آشفته است. نظم عمومی کشور همچنان توسط پاسداران حفظ

می شود که توانستند به محض اینکه آیت اللّه روح اللّه خمینی دستور داد، یک نیروی پلیس کشوری تشکیل

دهند. حتی اگر دوباره مسئولیت حفظ نظم عمومی به پلیس کشوری ایران داده شود، در شرایط فعلی آنها

قادر به اجرای آن نخواهند بود.

2 فرمانده فعلی پلیس کشوری ایران سرهنگ دومی به نام ناصر مجللی است که رأساً در مقابل وزیر

کشور مسئول است. قم حداقل راهنمائیهایی در مورد فعالیتهای پلیس کشوری به وی می دهد. سیستم

قضائی درست کار نمی کند و اگر پلیس درگیر دستگیری یک تبهکار مهم شوند، تبهکار هنوز به جای

سیستم قضائی دولتی تسلیم دادگاههای انقلاب می شود.

3 به دست آمده در تاریخ 29 تیرماه 1358.

4 حوزه پخش: فرستاده شد به تهران، دهلی نو، اسلام آباد، کراچی، کابل، تل آویو، عمان، قاهره،

بیروت، جده و کویت.

طبقه بندی گزارش سری شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است غیر قابل دسترسی برای بیگانگان

غیر قابل رؤیت برای پیمانکاران یا مشاورین پیمانکاران پخش و اقتباس تحت نظر تهیه کننده گزارش

است. تا تاریخ 3 مرداد 1378 در بایگانی ضبط شود. تمام اجزاء گزارش طبقه بندی و قیود کل سند را دارا

است.

سند شماره (12)

سری 11 مرداد 1358 اعضاء

از: تهران 53827به: رئیس، رونوشت برای لس آنجلس

اخطار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است اس. دی. ترانزیت

1 مأمور قرارگاه اولین ملاقات ماه اوت خود را با اس. دی. ترانزیت برگزار کرد تا درباره فعالیتهایش

و احتمالاتی که جهت استخدام در شرکت ملی نفت ایران برای وی موجود بودند، مذاکره گردد.

2 ت / ا به دفتر آیت اللّه طالقانی رفته است تا جهت به دست آوردن یک شغل خوب از آنجا کمک

بگیرد. در روز ............... مرداد به همین منظور قرار ملاقاتی با آیت اللّه خمینی در قم خواهد داشت. در این

ملاقاتها نکته اصلی حرفهایش این خواهد بود که او یک مهندس ............... و یک مسلمان ایرانی وفادار

است که می خواهد به کشورش کمک نماید. او از این مصاحبات توقع هیچ کمک مستقیمی ندارد، اما به هر

حال به اعتبار او کمک خواهند کرد. مأمور مربوطه او را ............... کرد که به تمام صور اداری مربوط به

مصاحبه اش با خمینی توجه داشته باشد تا ............... ممکن ............... بعداً گزارش تهیه کند.

3 ت / ا همچنین یک خلاصه نامه و ............... همراه با (متن) سخنرانی که در آمریکا در مورد اسلام

ایراد کرده بود، تهیه کرد و این اعتبارنامه ها را به منشی حسن نزیه رئیس شرکت نفت تسلیم کرد. در آبادان

او با خاچاطوریان که نام اول او مشخص نیست و ............... پالایشگاه آبادان است ملاقات کرده تا برای

ص: 58

گرفتن شغلی در آنجا درخواست نماید. محتمل به نظر می رسد که ت / ا شغلی در آبادان به دست آورد، اما

درباره تهران مطمئن نیست. مأمور مربوطه به او گفت که ما به اوضاع خوزستان خیلی علاقمندیم و مایلیم

که او در آنجا باشد. اگر او در بخش تعیین خط مشی شرکت نفت ............... خوبی می گرفت تا به عنوان

................. در تهران کار کند باز هم ما به آن علاقه مندیم. مأمور مربوطه هشدار داد که به آمار تولیدات و

صادرات علاقه چندانی نداریم در مورد تحقیق و مراحل تولیدی علاقه ما از آن هم کمتر خواهد بود. اگر از

این نوع مشاغل در تهران اختیار کند، ما نسبت به حفظ این ارتباط احساس ............... نخواهیم کرد. ت / ا

این ملاحظات را درک نمود.

4 کوچکترین برادر ت / ا به نام مسعود در ............... به تاریخ دوشنبه 10 تیر کشته شد. خانواده ت /

ا دو سه سال بود که می دانستند مسعود عضو فداییان (چریکها) بوده، درباره فعالیتهایش اطلاع به

خصوصی نداشتند. آنها دقیقاً نمی دانستند که علت مرگش چه بود، هرچند که تشخیص خودکشی را که

پاسداران انقلاب این طور اعلام کرده بودند باور نداشتند، خود ت / ا هوادار مجاهدین است، اما بعضی

فداییان را که رابطهای برادرش بودند، می شناسد. از جانب این دوستان به طور تعارف عنوان شده است که

او در رفتن به کردستان با جمع آنها باشد تا ببیند که چگونه فداییان از حزب دمکرات پشتیبانی می کنند.

مأمور مربوطه به ت / ا گفت که ما میل نداریم مسائل دیگر او را از هدف خود که به دست آوردن شغلی در

شرکت نفت و ترجیحاً در خوزستان است، بازدارند. به هر حال همکاری بین کردها و فداییان برای گزارش

از اهمیت برخوردار خواهد بود، به شرط اینکه او بتواند این سفر را به نحوی ترتیب دهد که با مراحل

استخدام وی تداخل نکند. ت / ا تصور می کند که قادر به چنین کاری هست و در مورد فداییانی که شرکت

دارند، جزئیاتی را گزارش خواهد کرد. این مسافرت حدود یک هفته طول خواهد کشید و ممکن نیست که

قبل از پایان 10 مرداد صورت پذیرد.

5 ت / ا از برادرش در کمیته ای در آبادان در مورد مشکلات کارگری شرکت نفت خبردار شده است.

کارگران درباره مزایای جیره غذایی که در ............... سال گذشته صرف کرده بودند و لغو گشته اند خیلی

نگران بوده اند. هماهنگی بین نیروی حفاظت و محافظین پاسدار مشکل بزرگی است. او قبل از مراجعت به

تهران از طریق قم در 12 مرداد برای دیدار خانواده اش و ............... (هویت) به آبادان باز خواهد گشت.

مأمور مربوطه تأکید کرد که ما به تمام مشکلاتی که برادرش در آبادان با آنها مواجه است علاقه مندیم و

ت/ ا هم باید به تمام اظهارات برادرش در مورد مشکلات کارگری توجه داشته باشد و بعداً آنها را گزارش

کند. ت / ا همچنین با یک شیخ عرب که در دوره شاه ............... سیاسی ارشد در خوزستان بود آشنایی

دارد. مأمور مربوطه به او گفت که ما در مورد مواضع اعراب و ............... سیاسی با عطف توجه به

تفاوتهای فارس و عرب در خوزستان علاقه مند به کسب اطلاع هستیم.

6 برای ملاقات آینده که قرار است در 24 مرداد باشد، ت / ا در مورد آینده کارش در شرکت نفت،

اخباری که از برادرش در کمیته آبادان گرفته و مصاحبه اش با خمینی در قم گزارش خواهد کرد. به علاوه

او احتمالاً در مورد همکاری فداییان و حزب دمکرات کردستان گزارش خواهد کرد.

7 بخش خارجه / لوس آنجلس: پس از این ملاقات اول، به نظر می آید که اس. دی. ترانزیت / ا

عاملیست که به خوبی تحریک شده و نقش مخفی خود را کاملاً پذیرفته است. ارزش او در آینده بستگی

خواهد داشت به اینکه شغلی با دسترسی خوب (به اطلاعات م) به دست آید، اما او از آن نوع عاملهائی

ص: 59

است که ............... مادی احتیاج ...............

8 پرونده: 961045 201 تا تاریخ 11 مرداد 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سری

سند شماره (13)

سری 16 مرداد 58 اعضاء

از: رئیس 489756به: تهران، رئیس رونوشت برای بخش خارجه / لوس آنجلس

هشدار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است. اس. دی. ترانزیت

عطف به: الف. تهران 53828، ب. تهران 53827(1)

1 ستاد مرکزی از اینکه مطابق تلگرام مرجع باب تماس بین قرارگاه و اس. دی. ترانزیت (ت / ا) به

آرامی گشوده می شود، خشنود است. تلگرام مرجع حاوی زوایای عملیاتی امیدوارکننده و مختلف بود و

ما بسیار علاقه مند به این امکان هستیم که درباره مجاهدین، فداییان و مناسبات بین جنبشهای

تجزیه طلب (کرد) گزارش شود. با طرح قرارگاه موافقت می شود که از ت / ا درباره روابط حزب دمکرات

کردستان با فداییان و همچنین درباره سایر موضوعات مورد توجه، سؤال شود و در ضمن ت / ا را متوجه

به پیدا نمودن شغلی در آبادان نگاه داریم. منتظر نتایج ملاقات 24 مرداد هستیم.

2 ستاد درباره نامزد ت / ا سوابقی ندارد.(2)

3 پرونده: 961045 201 تا تاریخ 17 مرداد 78 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سری

سند شماره (14)

سری 23 مرداد 58 تلگرام غیر فوری

از: تهران 53916به: رئیس

موضوع: هشدار شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است منابع

1 لطفاً منابع گزارشهای منتشره ذیل را اطلاع دهید:

(482081 رئیس) 79 13092/315 TDFIRDB

(482711 رئیس) 79 13141/315 TDFIRDB

(470697 رئیس) 79 10061/315 TDFIRDB

(484304 رئیس) 79 13216/315 TDFIRDB

2 بدون پرونده تا تاریخ 23 مرداد 1378 در بایگانی ضبط شود. تماماً سری.

1- تلگرام مرجع الف فعلاً در دست نیست و تلگرام مرجع ب سند شماره 12 است.
2- از قرار معلوم ت / ا در اولین ملاقات حضوری خود در تهران مسائل دیگری منجمله نام نامزد خود را نیز عنوان کرده که در سند شماره 12 (تهران 53827 ) مطرح نشده ٬ بلکه در تلگرام دیگری بلافاصله بعد از آن (تهران 53828 ) گزارش شده و طبق معمول درخواست گردیده سوابق موجود در بایگانیهای ستاد سیا درباره آن اسم اعلام شود که در اینجا ستاد نتیجه را منفی اعلام می کند.
ص: 60

سری

سند شماره (15)

سری 26 مرداد 58 تلگرام غیر فوری

از: واشنگتن 496859به: تهران

عطف به: تهران 53916(1)

موضوع: هشدار شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است منابع

1 منابع گزارشهای پخش شده مورد اشاره به قرار ذیلند:

الف. اس. دی. ولید / ا 7913092/315 TDFIRDB

ب . اس. دی. ترانزیت / ا 7913141/315 TDFIRDB(2)

ج. اس. دی. آس / ا 7912061/315 (3)TDFIRDB

د. اس. دی. ولید / ا 7913216/315 (4)TDFIRDB

2 بدون پرونده. تا تاریخ 25 مرداد 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سری

سند شماره (16)

سری 30 مرداد 1358 تلگرام غیر فوری

از: تهران 53983به: واشنگتن

برای: شعبه ایران

موضوع: هشدار شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است اطلاعاتی اوصاف پیشنهادی برای منابع

1 با نظر به دستاوردهای اطلاعاتی اس. دی. ترانزیت و اس. دی. پروب ا، مطالب ذیل برای توصیف

منابع پیشنهاد می شود:

الف: اس. دی. پروب ا(5)

(1) برای گزارش در مواردی که نام اس. دی. پروب ا به عنوان آخرین منبع به کار می رود، مثلاً تحت

عنوان «نظریات (اس. دی. پروب ا) درباره ............... ». عبارت: «یکی از اعضای حزب جمهوری خلق

مسلمان که دوست نزدیک (اس. دی. پروب ا) است. تصور می شود که او هرچه را که می شنود، به دقت

گزارش می دهد» به کار رود.

(2) برای سایر گزارشها عبارت: «یک سیاستمدار لیبرال که ارتباطات خوبی میان سیاستمداران و

1- این تلگرام همان سند شماره ( 14 ) است.
2- سند شماره ( 11 ) است که در اینجا مشخص می شود منبع آن اس. دی. ترانزیت / ا می باشد. TDFIRDB 315 / 2 گزارش 79 13141
3- اس. دی. آ س / ا یک جاسوس متخصص امور نفتی به نام غفور یوسفیانی بوده که در دادگاه انقلاب اسلامی محاکمه شد و اکنون در زندان دوران محکومیت خود را می گذراند.
4- اس. دی. ولید / ا جاسوسی بود که رابطه تماس ”سیا“ با شریعتمداری را بر عهده داشت و اسنادش در دسترس مردم مسلمان ایران قرار گرفت.
5- اس. دی. پروب / ا نام رمز رحمت الله مقدم مراغهای جاسوس سابقه دار سیا می باشد که اسنادش به یاری خدای متعال به زودی منتشر خواهد شد.
ص: 61

دولتمردان دارد. حد اعتماد به گزارش دهی وی ثابت نشده است» به کار رود.

ب: اس. دی. ترانزیت ا

(1) برای گزارش در مورد نفت و خوزستان عبارت: «یک ایرانی دانشگاهی که ارتباطات خوبی در

صنعت نفت ایران دارد. حد اعتماد به وی مشخص نشده است» به کار رود.

(2) برای گزارش در مورد کردستان و مسائل سیاسی تهران عبارت: «یک روشنفکر ایرانی

کردی الاصل که با سازمانهای فداییان و مجاهدین ارتباطات شخصی دارد، حد اعتماد به وی مشخص

نشده است» به کار رود.

2 نظر ستاد موجب امتنان است. لطفاً عناوین تصویب نشده را اطلاع دهید.

3 بدون پرونده. تا 30 مرداد 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سری

سند شماره (17)

سری 26 مهر 1358 اعضاء

از: تهران 54525به: رئیس، رونوشت برای بخش امور خارجه / لس آنجلس

هشدار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است اس. دی. ترانزیت

1 مأمور مربوطه در تاریخ 23 و 25 مهرماه با اس. دی. ترانزیت ا (ت ا) ملاقات نمود تا اطلاعاتی

در مورد فعالیتهایش در دو ماه گذشته به دست آورد. ت ا اکثر ماه مرداد را در کردستان همراه با چریکهای

فدایی که کردها را کمک می کردند، به سر برد. او چند صد عکس به جلسه ملاقات 23 مهرماه آورد که

بعضی از آنها سندهایی بودند که شرکت فداییان را در تظاهرات کردستان نشان می دادند. مأمور مربوطه

مقداری از آنها را برای کپی کردن و فرستادن به ستاد مرکزی انتخاب کرد.(1)

2 در تاریخ 18 شهریور ت ا در نزدیکی پاوه به وسیله یک پاسدار مجروح شد. گلوله به پهلویش

اصابت کرده و از کنار دنده ها خارج شده است. یک دکتر کرد او را معالجه نمود و او جهت بهبودی به تهران

مراجعت کرد. در شهریور ماه و مهرماه او به تلاشهایش جهت کسب شغل خوبی در شرکت ملی نفت ایران

در تهران و یا آبادان ادامه داد. به او پیشنهاداتی مبنی بر تدریس در دانشگاه شیراز و یا انستیتو تکنولوژی

آبادان ارائه شد، ولی هیچ کدام از این دو پیشنهاد از لحاظ عملیاتی جالب نیست. ت ا نمی خواهد این

مقامها را بپذیرد، زیرا که احساس می کند با اعتباری که دارد شایسته مقامهای بهتری است.

3 ت ا نتوانست در ملاقاتها حاضر شود به این دلیل که یا در کردستان بوده و یا دوره نقاهت را

می گذرانده است. او گفت که در آخرین ملاقات که روز 9 مهرماه بود یک پاسدار در محل قرار ظاهر شد و

از او پرسید که در آنجا چه می کند. ت ا گفت که منتظر دوستش است. مأمور مربوطه و ت ا محل ملاقات

را به خیابان ناهید منشعب از خیابان مصدق ساعت 19 و اگر نشد، ساعت 20 تغییر دادند.

1- در جریان تسخیر جاسوسخانه آمریکا و مقر سیا در ایران عکسهائی که این جاسوس به مأمور خود داده بود همراه با فیلم آنها به دست آمد که در این کتاب چند فقره از آن عکسها آمده است. البته بعضی از آن تصاویر مربوط به روزهای پس از انقلاب و بعضی مربوط به سران جنبش خودمختاری و مابقی مربوط به دوران مسافرت جاسوس می باشد.
ص: 62

4 مأمور مربوطه و ت ا دوباره در 27 مهرماه ملاقات می کند. ما در حال تنظیم اطلاعات در مورد

همکاری فداییان با کردها جهت انتشار آنها هستیم.

5 پرونده 961045 201 تا 26 مهرماه 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سری

سند شماره (18)

طبقه بندی گزارش سری

هشدار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است غیرقابل رؤیت برای بیگانگان غیر قابل رؤیت برای

پیمانکاران یا مشاوران پیمانکاران

کشور: ایران

منبع: یک ایرانی کردی الاصل که با سازمانهای فداییان و مجاهدین روابط شخصی دارد. قابلیت

اطمینان به وی مشخص نشده است.(1)

موضوع: فعالیتهای حزب دمکرات و فداییان خلق در کردستان (تاریخ اطلاعات مرداد و شهریور 1358)

1 در خلال ماههای مرداد و شهریور 1358، نواحی کردنشین غربی ایران اطراف بانه و مهاباد تحت

کنترل افراد محلی بود که شدیداً طرفدار رهبر حزب دمکرات کردستان می باشند.

آیت اللّه عزالدین حسینی در میان رهبران حزب دمکرات بیشترین وجهه را دارد در حالی که

عبدالرحمن قاسملو از احترام کمتری برخوردار است. برادران بارزانی، ادریس و مسعود پسران

ملامصطفی بارزانی مزدورانی (جاش) محسوب می گردند، که از شاه و بیگانگان پول می گرفتند و حالا

هیچ پایگاهی میان طرفداران حزب دمکرات کردستان ندارند.

2 تشکیلات کارگران فعال در میان حزب دمکرات کردستان، به کمیته زحمتکشان کردستان موسوم

است و شامل تمامی کردهایی است که سهم فعالی در حمایت چریکهای جنگجو، پیشمرگان دارند.

این سازمان غیر رسمی است و حاضر است به هر کردی که بخواهد بجنگد، بدون تحقیق در مورد

صلاحیتش، کمک کند. فقط با این شرط که اصل و نسبش کرد باشد. (نظریه منبع: در خلال شهریورماه

1358 اعضای این سازمان در شهر مرزی بانه به هر فردی که داوطلب جنگ با نیروهای دولتی بود،

آزادانه اسلحه می دادند).

3 در حدود 95 درصد نیروهای مسلح کردها، متعلق به پیشمرگان حزب دمکرات کردستان است، در

حالی که چریکهای فدایی خلق بیش از 5 درصد تمامی جنگجویان را هم تشکیل نمی دهند. در خلال

ماههای مرداد و شهریور 1358 در حدود 25 فدایی شناخته شده در ناحیه بانه مهاباد بودند. (نظریه منبع:

در خلال این مدت، در سراسر کردستان احتمالاً بیش از 200 فدایی جنگجو وجود نداشتند).

4 از بهمن 1357 چریکها و هواداران فدایی خلق همراه با اعضای حزب دمکرات کردستان جنگ و

تظاهرات نموده اند، اما سازمانی که فعالیتهای علنی فداییان را با فعالیتهای حزب دمکرات هماهنگ کند،

وجود ندارد. در شهرهای بزرگی مانند مهاباد و سنندج که فداییان دوش به دوش پیشمرگان حزب

1- چنان که در سند شماره ( 19 ) مشخص خواهد شد منبع این گزارش اس. دی. ترانزیت / ا است.
ص: 63

دمکرات کردستان جنگیده اند، از فداییان استقبال می شود. در صورتی که فداییان مارکسیست در

دهکده های کوچکتر و روستاها که مردمشان مسلمانان مخلص و عمیقاً ضد کمونیست هستند، تمایلات

خودشان را مخفی نگه می دارند.

5 اگرچه فداییان به دو گروه «هواداران» و «جنگجویان» طبقه بندی شده اند، اعضای هر دو گروه در

ماههای مرداد و شهریور جهت نبرد به کردستان مسافرت کرده اند. (نظریه منبع: فداییان اغلب با استفاده از

وسائل نقلیه معمولی، در گروههای کوچک مسافرت می کنند و بعد از اینکه به کردستان وارد شدند،

سلاحها را تحویل می گیرند).

6 به دست آمده در ایران، تهران (28 مهر 1358) شماره 787 و 10 NIT

7 حوزه پخش: سفارت و وابسته دفاعی در تهران فرستاده شد به عمان، بیروت، قاهره، اسلام آباد،

جده، کراچی، کویت، منامه، دهلی نو و تل آویو.

طبقه بندی گزارش سری اخطار شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است غیر قابل رؤیت برای

بیگانگان غیر قابل رؤیت برای پیمانکاران یا مشاوران پیمانکار پخش و اقتباس اطلاعات تحت نظر

تهیه کننده است. تا تاریخ 3 آبان ماه 1378 در بایگانی ضبط شود ............... تمام اجزاء گزارش

طبقه بندی و قیود کل سند را دارا می باشند.

سند شماره (19)(1)

سری ............... مهر 58 اطلاعاتی

از: تهرانبه: رئیس

رونوشت برای عمان، بیروت، قاهره، اسلام آباد، جده، کراچی، کویت، منامه، دهلی نو، تل آویو

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. ترانزیت

جزئیات تکمیلی: اس. دی. ترانزیت / ا به سازمانهای اطلاعاتی همکار داده نشود. بدون نام قابل ثبت در

فهرست (بایگانی). توسط جاموتی به دست آمده. شماره گزارش: 10787 NIT

طبقه بندی توسط b 1535. پکوئین تأیید کرده.


نوشته تام اهرن در مورد اس. دی. ترانزیت

سند شماره (20)

نوشته تام اهرن در مورد اس. دی. ترانزیت ا

اس. دی. ترانزیت ا. نام، نامعلوم،(2) وضعیت تأهل: تصور می شود که مجرد است. سن: احتمالاً بیست و

پنج سال. تحصیلکرده در ایالات متحده. مدرسه معلوم نیست. تخصص دانشگاهی: مهندسی نفت یا

1- روی آن نوشته شده است. از آنجایی که NIT 1 این سند مانند سند قبلی از روی نوار تایپی پیاده شده که پیش نویس گزارش 10787 پیش نویس گزارش به اتاق مخابره نرفته ٬ شماره گزارش و تاریخ ارسال آن درج نشده است. توضیح: این سند شامل نکات فنی تکمیلی برای سند شماره ( 18 ) می باشد. از این مطالب دریافت می شود که نام منبع آن گزارش اس. دی. ترانزیت / ا است. ارائه این گزارش به سازمانهای اطلاعاتی دوست تجویز نمی شود. نام رمز مأموری که با جاسوس ملاقات کرده و گزارش را 1535 . (شماره کارمندی جاموتی) صورت گرفته است. پکوئین مندرجات b گرفته جاموتی بوده است. طبقه بندی گزارش توسط مأمور شماره این گزارش را تصویب کرده است.
2- متنی که پیش روی شما است توسط تام آهرن رئیس قرارگاه سیا در تهران ٬ طی بازجوییهایش در مورد منابع سفارت تایپ شده است.
ص: 64

احتمالاً یک رشته نزدیک به آن در تیر یا مرداد از ایالات متحده بازگشت. از زمان بازگشت خود، وضع

استخدامی مرتبی نداشته است.

تماسها: مواقعی که در تهران بود، تقریباً هفته ای یک بار ملاقات داشتیم (پاراگرافت زیر را ببینید).

ملاقات، با سوار کردن به اتومبیل صورت می گرفت، ملاقاتها یا از قبل ترتیب داده می شد یا اینکه با تلفنی از

طرف منبع، برنامه آن معین می گشت.

غرض از تماس 1) خبرگیری درباره تشکیلات و فعالیتهای فداییان 2) خبرگیری درباره صنعت نفت

(تولید، امنیت فیزیکی، وضع کارگری و از این قبیل؛ 3) تشکیلات اعراب و سیاستهای مربوطه در

خوزستان و دخالت احتمالی عراق. تذکر 1): منبع در بین فداییان دوستان شخصی داشت و اگرچه خود

یک عضو نبود، توانست تا حداکثر دو هفته با آنها در کردستان به سر برد، در آنجا جراحتی از گلوله نصیبش

شد. (او گزارش داد که حداکثر 50 فدایی همراه با مخالفین کرد مشغول جنگ هستند) تذکر 2) به این منبع

دست کم یک شغل در شرکت نفت تهران پیشنهاد گردید، اما تشخیص داده شد که این شغل به طور مطلوب

امکان دسترسی به اوضاع در خود مناطق نفتی را تأمین نمی کند و تا تاریخ 13 آبان او مشغول بررسی

دورنمای مشاغل در آبادان بود.

تذکر 3) در صورتی که در خوزستان شغلی پیدا می کرد، دسترسی او به وضع اعراب محتمل می بود.

پرداخت: این منبع بطور منظم دستمزد می گرفت، مبالغ دقیقاً معلوم نیست.


رفعت مامدی با رمز اس. دی. فیکل

سند شماره (1)(1)

سری 31 خرداد 1358 اعضاء

از: بن 82218به: با حق تقدم به رئیس رونوشت برای آلمان، تهران، آنکارا، استانبول

هشدار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است کی. وی. سی. کی. لگ اس. دی. فیکل.

عطف به: الف: رئیس 444543، ب: بن 81345، ج: واشنگتن: (2)459970

29 خرداد 1358

1 مطابق دستور رئیس پایگاه، والدوآر فلت هاوس با اس. دی. فیکل / ا (اس / ا) تماس گرفت و

ترتیب ملاقاتی با او را در بعد از ظهر 28 خرداد داد. این ملاقات که بیش از دو ساعت و نیم به طول انجامید

در هتل(3) ... کلن صورت پذیرفت. این ملاقات به آرامی و بدون رویدادی برگزار شد. فلت هاوس از نام

مستعار «جام ام سیمد» استفاده کرد و... والنتین و اسیلیویچ را... ولادیمیر ریابنچین (896260 201)...

(تذکر: در ملاقات اولمان با اس / ا، ما تصاویر روسیهای محل را به او نشان ندادیم). والنتین گفت که اس / ا

ساعت 00/12 روز 9 تیر با او ملاقات کند. والنتین در خیابان مقابل کلیسای کوچک واقع در رین

1- در این بخش اسناد مربوط به رفعت مآمدی معرفی می شود. او یک دانشجوی کرد در آلمان غربی بوده است. وی پیش از آنکه به استخدام سیا در بیاید ٬ برای ساواک جاسوسی می کرده است. پس از انقلاب اسلامی و انحلال ساواک او به مزدوری برای سیا می پردازد و در این رابطه با هزینه سیا مسافرتی به کردستان انجام می دهد. نام رمز رفعت مآمدی در اسناد سیا اس. دی. فیکل / ا بوده است.
2- هیچ یک از تلگرامهای مرجع به دست نیامده اند.
3- در این سند رشته های وسط بعضی صفحات و تمام چند صفحه به دست نیامده اند. لذا به جای خطوط و صفحات مفقوده در متن ترجمه نقطه چین گذارده شده است.
ص: 65

اوفرهافن کلن با او ملاقات خواهد کرد. اس / ا گفت که تمام ملاقاتهایش با شورویها به استثنای ملاقات 5

خرداد را به تفصیل به مأمور مربوطه سابق ساواک گزارش داده بود.

ج. به گفته اس / ا، مأمور مربوطه وی از ساواک در مورد نوع موضوعاتی که در تماس با رابطهای

روسی خود مطرح کند و انواع اخباری که به آنها رد کند آموزش داده بود. اس / ا متقاعد شد، که شورویها

باورشان شده است اخباری که او به آنها داده صحت دارند و آنها به او اعتماد دارند. اس / ا فکر می کند به

این دلیل است که شورویها او را به برلن شرقی دعوت کردند. اس / ا با دستوراتی که از مأمور مربوطه

ساواک خود گرفته بود، دعوت را پذیرفت. وی در آخرین هفته ژوئیه 78 (اولین هفته مرداد 57) به برلین

غربی رفت و در محلی که از پیش قرار گذاشته شده بود، واقع در باند اس ایستگاه شارلوتنبرگ با نویکوف

ملاقات نمود. آنها بلافاصله با قطار باند اس به برلین شرقی رفتند، و از محل بازرسی مرزی در خیابان

فریدریش که در آنجا دو روسی دیگر منتظر آنها بودند، عبور کردند. آنها اس / ا را با اتومبیل به آپارتمان

شماره 20 خیابان کوپرنیک که چندان از محل سفارت دور نیست بردند. اس / ا سه روز را در برلین شرقی

گذراند. افراد شوروی او را به تماشای مناظر بردند، اما با او مذاکراتی نیز درباره فعالیتهای انجمن

دانشجویی کردها، حزب دمکرات کردستان، و «اتحاد کردهای انقلابی ترکیه» برگزار کردند. اس / ا گفت

که شورویها نسبت به حزب دمکرات نظرشان خیلی منفی بود، اما با غرور اظهار داشتند که از اتحاد

کردهای انقلابی ترکیه حمایت می کنند. شورویها پیشنهاد کردند که اس / ا از حزب دمکرات استعفا نماید و

خود را کاملاً وقف فعالیتهای (احتمالاً اتحاد کردهای انقلابی م) نماید و همچنین پیشنهاد کردند که اس / ا

به... به پیوندد...امتناع ورزید و گفت که... بنابراین اس / ا پس از مذاکره با مأمور مربوطه خود در ساواک

در یک نوبت 1000 مارک آلمان، در دو مورد هرکدام 2000 مارک و یک نوبت 500 مارک را قبول کرد.

اس / ا گفت که تمام اینها را گزارش کرده بود و پول را هم به ساواک تحویل داده بود.

ه در رابطه با ارتباطات، اس / ا گفت که تمام ملاقاتهایش با شورویها بجز ملاقات اولش با ولادیمیر از

پیش ترتیب داده شده بودند. در هیچ ملاقاتی غیبت نشده بود. تنها در یک مورد نویکوف به اس / ا یک

شماره تلفن عملیاتی داده بود. این درست پیش از آخرین ملاقات برژنف از آلمان غربی بود. نویکوف به

اس / ا گفت که او درباره طرح هرگونه اقدام خشونت آمیز علیه برژنف خبر دارد یا اطلاع حاصل کرد که

قرار است، نوعی تظاهرات علیه برژنف صورت پذیرد، او باید فوراً، با آن شماره تماس بگیرد و خبر را

برساند. این شماره تلفن که نویکوف به اس / ا داد 140539 0279 بود. (اظهارنظر مأمور مربوطه...

5 ...مادرش سعادت،... بود. برادر بزرگترش سنقر متولد... است و در حال حاضر املاک خانوادگی را

اداره می کند. برادر کوچکش حکمت متولد 1333 است و با برادرش سنقر در املاک خانوادگی کار

می کنند. یک برادر کوچکتر دیگر به نام بختیار متولد 1337 است و به زودی از دبیرستان واقع در شهر

شاهپور فارغ التحصیل خواهد شد.

بختیار به زودی به آلمان غربی خواهد آمد تا در زمستان به تحصیل مشغول شود. کوچکترین برادر

بنام فاهر متولد 1341 و هنوز دانش آموز است. اس / ا یک خواهر به نام دولت دارد که با یک کرد ترکیه

ازدواج کرده و در بکالی در استان وان ترکیه اقامت دارد. اس / ا با کمک شوهر خواهرش به طور غیر

قانونی از مرز ایران و ترکیه عبور نمود.

6 اس / ا حدود سه سال پیش با ساواک تماس گرفتن و از همکاران آن شد. او این کار را کرد تا به

ص: 66

پدرش که در زندان رژیم شاه بود، کمک کند. در آغاز اس / ا پول قبول ننمود، اما بعداً معادل 800 مارک

آلمان حقوق ماهانه به علاوه هزینه های عملیاتی دریافت کرد. همچنین وی گاهگاهی پاداشهایی از

ساواک دریافت می کرد. فلت هاوس پیشنهاد کرد که حقوق ماهانه ای معادل 800 مارک آلمان از 11

خرداد 58 برای یک مدت آزمایشی شش ماهه به اس / ا بپردازد. مشارالیه پذیرفت، همچنین توافق شد که

در 17 خرداد در دوسلدرف دوباره ملاقات شود.

7 نظریه مأمور مربوطه: اس / ا خود را خوب نشان داد، و ما تصور می کنیم که درباره مناسبات خود با

شورویها حقیقت را بیان کرد. ما برای حصول اطمینان مایلیم که برای اس / ا یک آزمایش دروغ سنجی

ترتیب دهیم. معهذا ما نمی خواهیم در این کار عجله کنیم، زیرا اس / ا استقلال مالی دارد و یک... مغرور

است، و ما نمی خواهیم احساسات وی را جریحه دار سازیم.

8 ما خواستار... ستاد و تهران... هستیم.

سند شماره (2)

به: رئیس، آلمان، استانبول، تهرانسری 26 مرداد 58 اعضاء

از:.....(1)

اخطار شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است

سی. کی. لگ اس. دی. جانوس اس. دی. فیکل(2)

عطف به: الف بن 83673، ب واشنگتن 496090(3)

1 ... اوضاع در شرق مطمئناً آرام نیست، احساس می کنیم... از طریق تماسهای خانوادگیش ممکن

است بتواند آزادانه تر از دیگر خارجیان... او می تواند وارد شود... بدون تمایز قائل شدن از همه افراد

سئوالاتی بکند،... انتظار... که او چنین کند.

توضیح: در این سند مقدمات اعزام اس. دی. فیکل / ا به کردستان مورد بحث قرار می گیرد.

2 ... این است که آیا اس. دی. فیکل قادر خواهد بود برای توجیه هزینه مسافرت که ما تصور

می کنیم... بودجه... اطلاعات فراهم کند. از داشتن جزئیات بیشتر در مورد اینکه اس. دی. فیکل... چه

کسانی را خواهد دید و قادر خواهد بود چه اطلاعات به خصوصی را جمع کند، قدردانی می شود. آیا او

قادر خواهد بود اطلاعات مشخصی درباره حمایت شوروی، حمایت احتمالی... کشورها و قاچاق

اسلحه... آیا او خواهد... اطلاعات مفصل و مورد نظر را در مورد... کردها، مقاصد آینده شان و اثر متقابل...

ما، هم به نوع تبلیغاتی... و هم... علاقه داریم.

3 پرونده: 960951 201، 306414 201 تا تاریخ 26 مرداد 78 در بایگانی ضبط شود.

1- سند حاضر از درون دستگاه پودرکن اسناد بیرون کشیده شده و بعضی قسمتهای آن از بین رفته که به جای آنها در ترجمه نقطه چین گذاشته شده است.
2- سی. کی. لگ در رابطه با گزارشهایی است که به عوامل شوروی مربوط می شوند. اس. دی. جانوس در رابطه با گزارشهایی است که به عوامل ساواک مربوط می شوند.
3- هیچ یک از تلگرامهای مرجع به دست نیامده اند. در این سند مقدمات اعزام اس. دی. فیکل/ا به کردستان مورد بحث قرار می گیرد.
ص: 67

سند شماره (3)

سری 30 مرداد 58 اعضاء

از: رئیس 498994به: با حق تقدم بن، آنکارا رونوشت آلمان، استانبول، تهران

اخطار شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است. اس. دی. جانوس اس. دی. فیکل

عطف به: الف آنکارا 44355، ب واشنگتن 496090، ج بن 83673(1)

1 در واقع ما به مسافرت اس. دی. فیکل (ف / ا) به ترکیه و از این مهمتر در صورت تمایل وی به

سفرش در کردستان عراق و ایران علاقه مندیم ............... همان گونه که مخاطبین اطلاع دارند، حوادث

کردستان با سرعت نسبتاً زیادی روی می دهند و هر دو منطقه از لحاظ اطلاعات خارجی جایز اولویتند.

همان طور که تلگرام مرجع ب اظهار می دارد در رابطه با مسافرت ف / ا به ترکیه به سبب احتمال پیش

آمدن موقعیت اضطراری و خطر، ما موانعی می بینیم و به همین گونه نسبت به مسافرت ف / ا به ایران

احساس نگرانی داریم. همزمان با آن، تصور می کنیم که اگر ف / ا بطرز صحیح در مورد مسائل مورد نیاز

توجیه و در ارتباط با فعالیتهایش هشدار داده شود، هر دو کار (مسافرتها) می توانند انجام شوند. بنابراین از

اینکه بن در اولین فرصت با ف / ا مجدداً تماس برقرار کند ممنون خواهیم شد، تا آمادگی وی به مسافرت

از طریق ترکیه به ایران برای جمع آوری اطلاعات خارجی را معلوم کنیم. ما مایلیم در صورت امکان

مسافرت ف / ا این هفته یا اول هفته آینده شروع شود و پیش بینی می کنیم که سفر او یک تا دو هفته طول

بکشد اگر ف / ا مایل یا قادر باشد هم به ایران و هم به ترکیه مسافرت کند معتقدیم که او نباید بیش از دو یا

سه روز را در شرق ترکیه بگذراند، چرا که مسایل ایران دارای ارجحیت می باشند.

2 آماده ایم که هزینه مسافرت ف / ا را تأمین کنیم و اگر او در جواب احتیاجات مندرج در زیر بتواند

گزارشهای قابل ملاحظه ای تهیه کند، براساس کمیت و کیفیت اطلاعات و برآوردن احتیاجات، به او

فوق العاده بدهیم.

3 ما می خواهیم که نیاز به توجیه دقیق ف / ا درباره واقعیات اوضاع شرق ترکیه و شمال غرب

..............(2) را تأکید کنیم که با کرد بودن او ما اطمینان داریم او به حد کافی اطلاع دارد. او باید از خطر

اینکه ممکن است با مسافرتهای خود جلب توجه کند، برحذر داشته شود و او باید در مورد اینکه با چه

کسانی تماس می گیرد و چگونه اطلاعات به دست می آورد، احتیاط به خرج دهد، زیرا مقامات امنیتی

ترکیه فقط مترصد همان نوع فعالیتهایی هستند که او انجام می دهد. در ایران همانگونه که ف / ا حتی بیشتر

آگاهی دارد، دولت ایران سرکوبی جنبش کردها را شروع کرده و توانایی او به مسافرت یا تماس گرفتن با

اعضای خانواده یا ............... ممکن است، محدود باشد. البته او هیچ گاه تحت هیچ شرایطی نباید به

ارتباط خود با سیا اعتراف کند و ما در موقعیتی نیستیم که در صورت مواجهه او با مشکلات در هریک از

دو کشور، بتوانیم به او کمک رسانیم. فلت هاوس باید اطمینان حاصل کند که ف / ا قبل از آنکه

دستورالعملهای ما در خصوص مسافرتش را بپذیرد. تمام مطالب فوق را درک می کند.

4 پیش بینی می کنیم که طی اقامت ف / ا در ترکیه تماسی حاصل نگردد، زیرا او باید در بازگشت از

مسافرتش در بن سؤال و جواب شود، در عین حال از داشتن دستورالعملهای لازم برای تماس اضطراری

1- از تلگرامهای مرجع الف و ب و ج هیچکدام در دست نیستند. امکان دارد تلگرام مرجع الف (آنکارا 44355 ) سند شماره 2 باشد.
2- نقطه چینها مربوط به بخشهایی از سند می باشند که رشته های آنها به دست نیامده اند.
ص: 68

ممنون می گردیم تا در صورتی که ف / ا اطلاعات فوق العاده خوبی داشت که ممکن نباشد تا بازگشتش به

آلمان تأمل کند، به کار گرفته شوند. ف / ا هیچ انگلیسی نمی داند، کمی ترکی بلد است و علاوه بر کردی که

زبان اصلیش است، آلمانی و فارسی را در سطح عالی تکلم می کند. استانبول به عنوان بهترین مکان برای

تماس پیشنهاد می شود، زیرا رئیس پایگاه زبان آلمانی را به خوبی می داند، لطفاً راهنمایی کنید.

5 در جواب به سئوالات تلگرام مرجع نسبت به دسترسی ف / ا ما تصور می کنیم که او قادر خواهد

بود آن احتیاجات را با تهیه جزئیات کافی برآورد و موجه بودن هزینه های مصرف شده را ثابت نماید. از

آنجا که ف / ا عمدتاً برای مسئله کردهای ایران در نظر گرفته شده است، این مسئله را که او دقیقاً چه کسانی

را خواهد توانست در ترکیه ببیند، به بن ارجاع می کنیم. علاوه بر مسائل مورد نیاز مطرح شده در تلگرام

مرجع الف در رابطه با کردهای ایران مسائل یا موضوعات زیر بسیار مورد توجه است:

الف: شناسایی دسته های مختلف و رهبران جنبش کردها همچنان مورد توجه است.

ب: شناسایی پشتیبانی خارجی از جنبش کردها در صورت وجود آن، پشتیبانی از چه نوع است؟

اسلحه؟ پول؟ آیا دخالت ............... کوبا و شوروی را می توان شناسایی کرد؟

ج: آیا شواهدی دال بر پشتیبانی حزب توده یا چریکهای فدایی خلق از کردها وجود دارد؟

د: استراتژی کردها در رابطه با حل مسئله اقلیتها در بحث قانون اساسی چیست؟

ه: با رشد شواهدی مبنی بر اینکه دسته های کرد رقیب یکدیگر در حال ایجاد مناطق محصوری در

کردستان هستند، یعنی ارتباط ف / ا با حزب دمکرات کردستان ...............(1)

سند شماره (4)

سری 20 شهریور 58 اعضاء

از: بن 84383به: پاریس رونوشت برای رئیس، آلمان، تهران، آنکارا، استانبول

اخطار شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است. اس. دی. فیکل

عطف به: پاریس 11836(2)

1 در ملاقات 17 شهریور اس. دی. فیکل گفت که خانم عبدالرحمن قاسملو 44 تا 46 ساله به نظر

می رسد، قد متوسط و موی قهوه ای روشن دارد که گاهی اوقات آن را رنگ می کند. او به طور متناسب و

معتدل لباس می پوشد. دختر بزرگتر حدود 21 20 و کوچکتر حدود 1917 سال دارد. هردو دختر کاملاً

بلندقدند. اس. دی. فیکل مطمئن نیست، اما فکر می کند که دختر بزرگترش در دانشکده ولی دختر

کوچکترش در یک مدرسه متوسط فرانسوی تحصیل می کند.

2 بگفته خانواده اس. دی. فیکل، قاسملو برای اقامت و کار در پاریس از محورهای ویژه تبعیدی

سیاسی برخوردار است. چنین مجوزهایی بین محافل کردهای پاریس فراوان به چشم می خورند.

3 پرونده: 0962004 201، 0960951 201 تا تاریخ 19 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

1- از این سند فقط دو صفحه آن به دست آمده و صفحه یا صفحات آخر هنوز پیدا نشده اند.
2- تلگراف پاریس 11836 که سند حاضر به آن عطف شده است ٬ فعلاً در دست نمی باشد.
ص: 69

سری

سند شماره (5)

سری 20 شهریور 58 اعضاء

از: بن 84384به: با حق تقدم رئیس رونوشت برای آلمان، آنکارا، استانبول، تهران

هشدار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است. اس. دی. فیکل

عطف به: الف رئیس 508752، ب بن 84385(1)

1 17 شهریور هنگام شب فلت هاوس و نویکوفسکی با اس. دی. فیکل ملاقات نمودند. برای

مسافرت آتی به کردستان احتیاجات (اطلاعاتی) تلگرام مرجع الف و سایر مسایل بوی داده شد. طی

ملاقات مکرراً به ف / ا در مورد مقتضیات تخلف ناپذیر امنیتی و این حقیقت که در صورت مواجهه او با

هرگونه دردسر در ترکیه یا ایران ما در موقعیت عرضه هیچ گونه کمکی قرار ندادیم، توجیه شد. ف / ا

پذیرفت و بابت (دریافت) 2500 مارک آلمان هزینه مسافرت، 800 مارک آلمان برای دستمزد ماه اوت و

200 مارک آلمان برای هزینه های عملیاتی رسید داد.

2 ف / ا مطابق برنامه اش باید در 18 شهریور 58 عازم پاریس شود، تا النا قاسملو را ببیند و نامه ای

بگیرد و آن را به شوهرش برساند. ف / ا به بن باز خواهد گشت و از طریق خطوط هوایی ترکیه در 21

شهریور بن را به مقصد استانبول و وان ترک خواهد کرد. آنگاه وی به کردستان ترکیه و ایران خواهد رفت،

انتظار می رود که در پایان سپتامبر (حدود 8 مهر) به اروپا بازگردد. در آن موقع با او ملاقات خواهیم کرد و

اطلاعاتش را استخراج خواهیم نمود.

3 پرونده 0960951 201 تا تاریخ 20 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.سری

سند شماره (6)

سری 17 مهرماه 58

از: بن 85144به: با حق تقدم رئیس رونوشت برای تهران، آنکارا، استانبول............

هشدار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است اس. دی. فیکل

عطف به: بن (2)84384

1 اس. دی. فیکل از مسافرت خود به کردستان ترکیه و ایران بازگشته است. فلت هاوس عصر روز

............... مهر با وی تماس گرفت و برای 17 مهر در ............... مناسب قرار یک جلسه سؤال و جواب

گذاشت.

2 یکی از دلایل اینکه در بازگشت اس. دی. فیکل تأخیر حاصل شد، این بود که او در سلماس

(شاهپور) توسط مقامات (نظامی) ایران دستگیر و مدت چهار روز بازداشت شده بود. وی متهم شده بود که

به طور غیرقانونی از مرز ایران و ترکیه عبور کرده و مدارک قانونی نداشته است. اس. دی. فیکل گفت که

پاسپورت را عمداً در ترکیه جای گذاشته بود. خوشبختانه قاضی محلی و مقامات ایرانی، کرد و از دوستان

پدر اس. دی. فیکل بودند و بنابراین او را آزاد کردند. یک مقاله خبری تحت عنوان «پسر صنار مآمدی

1- هیچ یک از تلگرامهای مرجع به دست نیامده اند.
2- تلگرام مرجع سند شماره 5 می باشد.
ص: 70

دستگیر شد» در روزنامه کیهان شماره ............... مورخ 27 شهریور به چاپ رسید.(1) اینک ما بریده

روزنامه مربوط به دستگیری اس. دی. فیکل را از طریق شماره ............... 44 به ستاد ارسال می داریم.

3 نتایج جلسه سؤال و جواب هرچه زودتر ارسال خواهند شد.

4 پرونده: 0960951 201 تا تاریخ 17 مهرماه 1378 در بایگانی ضبط شود.سری

پسر صنار مآمدی بازداشت شد.

ارومیه خبرنگار کیهان رفعت مآمدی پسر صنار مآمدی که در آلمان تحصیل می کند، هنگامی که

برای دیدن پدرش از طریق ترکیه به منطقه سلماس آمده بود براساس خبر رسیده از پادگان این شهر برای

تحقیق بازداشت شد.

چنگیز مآمدی پسر دیگر صنار مآمدی هفته گذشته با دولت جمهوری اسلامی ایران اعلام همبستگی

کرد.

صنار مآمدی اکنون با عده ای از یاران خود در کوههای اطراف سلماس به سر می برد.

چهارشنبه 28

شهریور 1358

صفحه 2 شماره

10810

سند شماره (7)(2)

سری 25 مهر 58 اطلاعاتی

از: بن 85481به: رئیس رونوشت برای آلمان، آنکارا، استانبول، تهران

هشدار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است اس. دی. فیکل زی. آر. واهو(3)

جزئیات تکمیلی: ری آر واهو برای مطلب مربوط به کشور ثالث، منبع اس. دی. فیکل / ا منابع فرعی

پدر اس. دی. فیکل / ا و سایر کسانی که در تلگرام بن 85330 ذکر شده اند.(4) به دست آمده توسط فلت

هاوس محل دستیابی (به اطلاعات) برای اختفای منبع حذف گردید. هدف: اس ا. به سازمانهای

اطلاعاتی همکار داده نشود. بدون نام برای فهرست.

پرونده: 0960951 201 تا تاریخ 25 مهر 78 در بایگانی ضبط شود.


وضع جنبش کردها در ایران

1- با مراجعه ای که به روزنامه کیهان مورخ 27 شهریور داشتیم چنین مطلبی پیدا نشد. اما در روزنامه چهارشنبه 28 شهریور شماره 10810 این متن به دست آمد که در اینجا کپی آن آورده می شود. به این ترتیب فهمیده می شود که اس. دی. فیکل / ا نام رمز رفعت مآمدی فرزند صنار مآمدی است که برای جاسوسی با هزینه سازمان سیا به کردستان آمد.
2- این سند جزئیات فنی سند شماره 8 را اعلام می دارد.
3- در پرونده سی. آ. تومیک / 19 یک نمونه از این شکل گزارشها شرح داده شده است.
4- تلگرام بن 85330 به دست نیامده است.
ص: 71

سند شماره (8)

طبقه بندی گزارش سری(1)

هشدار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است. غیر قابل رؤیت برای بیگانگان غیر قابل رؤیت برای

پیمانکاران یا مشاوران پیمانکار پخش و اقتباس خبر تحت نظر تهیه کننده

کشور: ایران

منبع: یک کرد که اینک مقیم خارج است و تصور می شود که به جامعه کرد در ایران دسترسی خوبی دارد

و اخیراً دیداری از کردستان داشته است، قابلیت اطمینان به گزارشهای او معین نشده است.

موضوع: وضع جنبش کردها در ایران (تاریخ خبر: اوائل مهرماه 1358)

خلاصه: روحیه مبارزان پارتیزان کردستان ایران بالا است و کردها همچنان مصمم به کسب

خودمختاری هستند. گروههای اصلی پارتیزان که در حال حاضر مشغول فعالیت در کردستان ایران

هستند، عبارتند از:

گروه مقاومت حزب دمکرات کردستان، سازمان زحمتکشان کردستان، فداییان خلق شاخه کردستان

و طرفداران حسینی. کردها به سلاحهایی که ضمن حملات به پادگانهای ایران ربوده شده و اسلحه هایی که

عراق تأمین کرده، مسلحند. نیروهای کرد با حزب توده مقداری تماس دارند، اما عملاً فقط با فداییان خلق

و چریکهای خلقی ایران همکاری می کنند. سازمان جدیدی تشکیل شد تا کردهایی را که با رژیم خمینی

همکاری می کنند، تصفیه نماید. (پایان خلاصه).

1 علیرغم عقب نشینی مدافعان جنگنده کرد و تلفات وسیع مالی و انسانی که در مرداد 58 متحمل آن

شدند، قوت قلب و روحیه عموم مردم کرد و جنگندگان پارتیزان در ایران بالا است. کردها نسبت به آینده

امیدوارند و مصمم هستند در مبارزه برای خودمختاری پیروز شوند. مردم عبدالرحمن قاسملو دبیر کل

حزب دمکرات کردستان با عزالدین حسینی رهبر مذهبی کرد را مسئول تلفات و عقب نشینی حساب

نمی کنند. کردها به این طور دو رهبر احترام گذاشته و تحسینشان می کنند.

2 اکثریت واحدهای مقاومت کرد نزدیک مرز عراق و ترکیه و کوهها و مناطق جنگلی کردستان قرار

دارند.

چهار گروه اصلی پارتیزان مسلح کرد وجود دارند که عبارتند از:

الف: گروه مقاومت مسلحانه حزب دمکرات کردستان رهبر این گروه عبدالرحیم عباسی سرگرد

سابق نیروی زمینی ایران و عضو کمیته مرکزی حزب دمکرات است. ستاد این گروه در جنگل سردشت

قرار دارد. این نیروها در حال حاضر مشغول تعلیمات فشرده برای حملات ناگهانی و عقب نشینی سریع

هستند. واحدهای نظامی حزب دمکرات کردستان از آذربایجان غربی تا جنوب رشته کوههای کردستان

به طرف عراق فعالیت دارند.

ب: واحدهای نظامی سازمان زحمتکشان کردستان این واحد نظامی چپ مارکسیست لنینیست

است که تحت رهبری صالح مهتدی دانشجوی سابق حقوق قرار دارد. شایع است که سازمان زحمتکشان

کردستان در جنوب نزدیک مرز عراق با سرحدات سنندج فعالیت دارد.

ج: فداییان خلق بخش کردستان (شاخه کردستان) این گروه کرد نیز عقاید مارکسیست لنینیستی

1- چنانکه از سند شماره 7 معلوم می شود این گزارش را اس. دی. فیکل / ا تهیه کرده است.
ص: 72

دارد و جزئی از فداییان خلق است. گروه مذکور قویاً با رژیم فعلی خمینی مخالفت دارد. گروههای به

اصطلاح رادیکال کرد کمونیست یعنی بخش کردی فداییان خلق و سازمان زحمتکشان کردستان

تفاوتشان در این است که اولی جزئی از یک تشکیلات ایرانی است، ولی دومی هویتی صرفاً کردی دارد،

هر دو ضد شورویند. در حال حاضر خصومتی بین آنها وجود ندارد. شاخه کردستان فداییان خلق در

ناحیه مریوان فعالیت دارد.

د: طرفداران مسلح حسینی رهبر مذهبی و قومی آنها گروههای کوچک مختلفی هستند که در شهرها

و دهات بزرگ بین عموم مردم جای دارند.

ه: به علاوه چهار گروه فوق الذکر، گروههای کوچک متعدد کردی وجود دارند که مسلحانه مقاومت

می کنند و از میان آنها دو گروه برجسته هستند که یکی گروهی که تحت رهبری رسول مولمان از جنبش

سوسیالیست خلق کرد عراق و دیگری گروه محمود عثمان که آن نیز از عراق است.

3 تعداد تخمینی جنگندگان مقاومت کرد در ایران بالغ بر 000/20 نفر می شود. اکثریت جنگندگان به

گروه مسلح حزب دمکرات کردستان تعلق دارد. آنها مسلح به سلاحهایی هستند که در بهمن 1357 از

پادگانهای مهاباد، سنندج و نوسود مصادره کردند. کردها برای گذراندن عملیات زمستان سلاح و مهمات

کافی در اختیار دارند.

4 تسلیحات بیشتری برای کردهای ایران از عراق می آید. تأمین کننده اصلی این تسلیحات دولت

عراق است که آنها را از طریق تشکیلات جلال طالبانی ارسال می کند. کردهای ایران از آلمان شرقی،

رومانی و کوبا نیز کمک دریافت می کنند. به هر حال این کمک شامل مواد دارویی، غذا و البسه است و

اغلب از طریق عراق به کردها می رسد. در مرداد 1358 حزب دمکرات گروه ویژه ای را روانه کوبا کرد. تا

اوائل مهر این هیئت هنوز به ایران بازنگشته بود.

5 قاسملو بیشتر اوقات خود را در عراق می گذراند و به ندرت به ایران می آید. حسینی نیز در عراق

مخفی است، اما مکرراً به کردستان ایران می آید. اکثریت اعضای کمیته مرکزی حزب دمکرات مثل محمد

امین سیراسی (سراجی م)، امیر خاری (قاضی م) و هانی (غنی م) بلوریان با گروههای مسلح در

کردستان ایران باقی هستند.

6 حزب دمکرات و گروههای مسلح دیگر با حزب توده مقداری تماس دارند، اما با آن همکاری

نمی کنند. معهذا حزب دمکرات و دسته های دیگر کرد با فداییان خلق، چریکهای خلق ایران و سایر

گروههای ناراضی که با رژیم خمینی مخالف هستند، به طور نزدیک همکاری می کنند. مذاکراتی در

جریان است تا یک طرح اقدام مشترک در شش ماه آینده علیه رژیم خمینی اتخاذ گردد.

7 واحدهای ارتش ایران که در حال حاضر در کردستان مستقر شده اند، سعی می کنند با جمعیت

محلی رابطه خوبی برقرار کنند. آنها اغلب از اهالی محل در برابر نیروهای شبه نظامی بومی خمینی

حفاظت می کنند، حزب دمکرات و دسته های دیگر کرد به این تلاش ارج می نهند و آنرا نشانه خوبی از

آینده می دانند. حزب دمکرات سعی دارد که برای برقراری ارتباط خوب با واحدهای ارتش ایران بین همه

موافقت ایجاد کند.

8 یک سازمان جدید کردی در کردستان ایران ایجاد می شود. نام این سازمان شاهد است. هدف این

سازمان تصفیه کردهایی است که با رژیم خمینی همکاری می کنند. چندی پیش شاهد یک زمیندار کرد

ص: 73

بنام تلیبک (که نام خانوادگیش مشخص نیست) را که با نمایندگان خمینی همکاری داشت، به قتل رساند.

اینک این سازمان در نظر دارد علیه سایر کردهایی که مظنون به فعالیت برای رژیم خمینی هستند، دست به

عمل بزند.

9 نه سازمان آزادیبخش فلسطین و نه سازمانهای دیگر فلسطینی هیچ کدام در کردستان ایران دفتر یا

نماینده ندارند. کریم حسامی عضو دفتر سیاسی حزب دمکرات با یک نماینده سازمان آزادیبخش در

بغداد تماس دارد. حسامی همچنین سرپرستی یک هیئت نمایندگی حزب دمکرات را که از مراکز سازمان

آزادیبخش در لبنان دیدار به عمل آورد به عهده داشت. از آن زمان به بعد او با سازمان آزادیبخش فلسطین

ارتباط نزدیک داشته است. حسامی تقریباً 54 ساله است و چندین سال مقیم پراگ بوده است. خانواده وی

هنوز در پراگ زندگی می کنند، اما خود حسامی در کردستان ایران است.

10 مجلس قانون اساسی در تهران جلسه دارد. کردها به آن توجهی نمی کنند و احساس می کنند که

این مجلس بی ارزش است. فقط یک کرد از سنندج عضو مجلس قانون اساسی است که در آن نفوذی

ندارد.

11 به دست آمده در 17 مهر 1358

12 انتشار از حوزه فعالیت: برای آنکارا، استانبول، تهران فرستاده شد.

طبقه بندی گزارش سری هشدار شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است غیر قابل رؤیت برای

بیگانگان غیر قابل رؤیت برای پیمانکاران یا مشاوران پیمانکار. پخش و اقتباس خبر تحت نظارت

تهیه کننده. تا تاریخ 25 مهر 1378 در بایگانی ضبط شود. تمام بخشها حاوی طبقه بندی و قیود کل سند

هستند.

سند شماره (9)

سری 2 آبان 1358 اعضاء

از: رئیس 538929به: بن رونوشت تهران

اخطار شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است. زی. آر. واهو

عطف به: بن 85541 (7839 EGN)

1 قصد نداریم پیام مرجع را پخش کنیم، زیرا گزارش آن طور که نوشته شده بود، ظاهراً اخبار جدیدی

به آنچه تا به حال معلوم شده است، نمی افزاید تا مستلزم پخش باشد.

2 قبلاً می دانستیم که کوششهای گذشته بارزانی و طالبانی برای هماهنگ کردن فعالیتهای خود به

شکست انجامیده بود. این مطلب توسط گزارش 79 13524/315 TDFIRDB از سرویس اطلاعاتی

انگلیس (به نقل از یک منبع جا افتاده که خود او از منابع فرعی که میزان اطمینان به آنها و یافته هایشان قابل

سنجش نیست، به دست آورده) تأیید می شود که گزارش داد مسعود بارزانی از ایران به شمال عراق رفته و

گروه زیادی از پیشمرگان را با خود برده بود. جلال طالبانی، رهبر ناراضی کرد که تا این اواخر تحت

حمایت سوریه قرار داشت، جهت آشتی با مسعود تلاش کرد و مسعود پیشنهادهای او را رد کرد. همچنین

بنا به این گزارش، مسعود بارزانی روابط خوبی با یزدی وزیر امور خارجه ایران برقرار کرده و حزب

دمکرات کردستان حمایت حکومت ایران را که به آن اسلحه و کمک مالی داده، جلب کرده است. سی. آ.

ص: 74

تومیک 19 هم در تلگرام(1) (84015 بن) 15112079/315 TDFIRDBگزارش داد که برادران

بارزانی برای هماهنگ کردن فعالیتهایشان با طالبانی رهبر کرد عراقی تلاشی نکرده بودند. در مقابل این،

دو گزارش صادره از بغداد در مرداد ماه 1358 حاکی از این هستند که در اوائل شهریور 1358 قرار بود،

تلاشهای جدیدی بین دو جناح صورت پذیرد تا با اجرای بعضی از تغییرات به نوعی موافقتنامه دست

یابند.

3 با ملاحظه اطلاعات فوق معتقدیم اگر اس. دی. فیکل ا بتواند تاریخ اطلاعات خود را بهتر تصریح

کند، گزارش مرجع سودمندتر می شود. آیا وی هیچ اطلاع خاصی در مورد ملاقاتهای پیشنهاد شده در

شهریور یا مهرماه به دست آورده، اگر آری آیا این کوششها هم رد شدند، و همچنین مفید خواهد بود اگر

اس. دی. فیکل بتواند اطلاعات صریحتری در مقایسه با گزارش بن 85330 تهیه کند. در مورد اینکه آن

منابع فرعی که می توانند، به طور یقین وجود هرگونه تلاش جدیدی را در ارائه جزئیات بیشتر در مورد

هماهنگی بین جناحهای کرد و کمونیستها در گذشته به علاوه بار کردن معنای دقیق عبارت «ارتباطی از

این گونه غیر ممکن است، زیرا رژیم بغداد کمونیستهای عراقی را به چشم خائن می نگرد و

فعالانه در تعقیب ایشان است» نیز مفید خواهد بود.

4 لطفاً ما را در جریان قرار دهید. بدون پرونده. تا تاریخ 1 آبان 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سری

سند شماره (10)

سری 9 آبان 58 اعضاء

از: رئیس 543375به: بن رونوشت برای آلمان، تهران.

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. فیکل

عطف به: بن (2)85706

1 با پاراگراف دوم تلگرام مرجع موافقیم.

جزئیات بیشتری در مورد نتایج مسافرت اس. دی. فیکل در آینده نزدیک برای شما ارسال خواهیم

نمود. ما خیلی راضی هستیم.

3 پرونده: 0960951 201 تا تاریخ 8 آبان 78 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری



دو جاسوس خبرنگار با اسم رمزهای یو. ان. کمل و یو. ان. فسیل

1- این تلگرام مرجع و سایر تلگرامهایی که در این سند به آنها اشاره شده به دست نیامده اند. توضیح: از قرار معلوم اس. دی فیکل / ا در بازگشت از مأموریت مجموعه گزارشهایی تحویل سیا داده که مرکزیت سیا توضیح بیشتری راجع به آنها را درخواست می کند ٬ مثلاً اس. دی. فیکل / ا در بن از قول چند نفر دیگر (منابع فرعی) نقل کرده که آنها با قطعیت اظهار داشته اند تلاش جدیدی برای هماهنگی بین گروه بارزانی با گروه طالبانی در جریان نیست. در اینجا ریاست سیا می خواهد بفهمد. آن چند نفر چه کسانی بوده اند. یا آنکه در یکی از گزارشهای اس. دی. فیکل / ا عبارتی آمده که قدری برای ریاست سیا مبهم بوده است.
2- تلگرام بن 85706 به دست نیامده است.
ص: 75

سری

بسمه تعالی

در این قسمت اسناد مربوط به دو جاسوس خبرنگار با نامهای رمز. یو. ان کمل / ا و یو. ان . فسیل / ا

ارائه می شوند. در اوائل سال 58 سازمان سیا تصمیم می گیرد دو تن از جاسوسان خود را به ایران اعزام

دارد تا تحت عنوان خبرنگاری، اطلاعات دست اولی درباره شخصیت سران شورشیان کرد و اوضاع

منطقه کردستان برای این سازمان فراهم کنند و کسانی را که سیا بتواند در آینده از آنها استفاده نماید،

شناسایی کنند.

یو. ان. کمل / ا از سابقه فعالیت چپی در فرانسه برخوردار بوده و سیا پیش بینی می کرده که او بتواند در

وهله اول با داشتن این سابقه حسن نظر گروهکهای فعال در کردستان را که آنها نیز ادعاهای چپگرایانه

داشتند، جلب نماید.

یو. ان. فسیل / ا یک خبرنگار و فیلمساز آمریکایی بوده که در پاریس اقامت داشته و به عنوان عامل

دسترسی به کسانی که سیا به آنها نظر داشته و چپگرا بودند، استخدام شده بود. وی توانسته بود هنگام

اقامت امام در فرانسه اعتماد چند تن از کسانی را که اطراف ایشان بودند جلب کند، و سیا با تکیه به این

سابقه او را بیشتر به قصد کسب اطلاعات از این قبیل افراد که مشاغل کلیدی در دولت موقت را به دست

گرفته بودند و سیاست دولت در مورد کردستان را مشخص می کردند، روانه ایران نمود.

اسناد این پرونده کلاً از درون دستگاه پودرکن بیرون آمده است. در حین اشغال لانه جاسوسی آمریکا

در ایران، مأموران وحشت زده سیا سعی داشتند، مقادیر هرچه بیشتری از اسناد تبهکاری و توطئه آمریکا

را از بین ببرند، ولی به خواست الهی بخشی از آن اسناد سالم و بخشی دیگر به صورت پاره پاره به دست

ملت مسلمان ایران افتاد و اسناد این پرونده نیز جزء اسناد پاره پاره شده است. علیرغم تلاش برای یافتن و

متصل ساختن قطعات جدا شده به یکدیگر، اسناد به صورت حاضر درآمده، هنوز بعضی قطعات مفقودند و

در نتیجه چند سند غیر قابل ترجمه مانده و در ترجمه چند سند به جای آن قطعات و عبارات، نقطه چین

گذارده شده است. در بعضی موارد هم که کلمه ای یا کلماتی از یک عبارت مفقود بوده، ولی از سیاق

عبارات به وجود آن می شد یقین حاصل کرد، آن کلمه یا کلمات در ترجمه گنجانده شده و در بعضی موارد

هم که فقدان آن کلمه یا کلمات به درک عبارت لطمه می زده و احتمالی برای وجود آن داده شده، آن کلمه

در پرانتز آمده است. برای سهولت خواندن هرگاه تشخیص داده شده که جمله تمام شده و جمله دیگر

شروع شده در وسط آن دو جمله علامت × گذارده شده است.

سند شماره (1)

سری 25 فروردین 58 اعضاء

از: رئیس 419577به: تهران رونوشت برای پاریس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. یو. ان. کمل، یو. ان. فسیل

عطف به: الف رئیس 408750 (برای تهران فرستاده نشده / لازم نبود)، ب پاریس 98132 (برای

تهران فرستاده خواهد شد)، ج پاریس 95702، د پاریس 96010 (بهمن 1357)(1)

1 در تلگرام مرجع الف از قرارگاه پاریس خواسته شده بود 0 ............... منابع استخدام شده آن

1- هیچ یک از تلگرامهای مرجع مذکور به دست نیامده اند.
ص: 76

قرارگاه، یو. ان. کمل / ا و یو. ان. فسیل . ا .............. × .................. درباره جنبش استقلال طلبی کردها

................. فعالیتهایشان در ایران ................... و ............... منابعی را که به خبرهای مربوط به قبایل

دسترسی دارند .................... شناسایی کنند.

2 اضافه بر آنچه که در جواب مندرج در تلگرام مرجع ب...یو. ان. کمل / ا یک شهروند فرانسوی

است که به طور آزاد روزنامه نگاری می کند... حزب کمونیست فرانسه... ×... قرارگاه پاریس از 1351 به

عنوان گزارشگر... درباره امور حزب کمونیست فرانسه و درباره کمونیستها... × مسافرتهای فراوانی در ...

و رابطهایی در... مختلف آفریقایی، محافل... منجمله... خمینی... فرانسه وارد. یو. ان. کمل / ا با... مصاحبه

نمود × همچنین در رابطه با تلگرام مرجع ج و ............... بعدی ............... ×.................

3 ...............

4 ............... به مطالب فوق، آیا یو. ان. کمل / ا هیچ رابط قابل استفاده ای در بین عناصر کمونیست

ایران دارد؟

5 (............) پاریس ............... که یو. ان. فسیل / ا آماده است، مسافرت خود را از 31 فروردین

شروع کند. (ما پیش بینی نمی کنیم که در فعالیت این عمال تداخل روی دهد، چون آنها جداگانه در رابطه با

هدفهای ............... متفاوت اعزام خواهند شد.) یو. ان. فسیل / ا یک شهروند آمریکایی است که در

پاریس اقامت دارد و در آنجا برای خودش به عنوان عکاس و فیلمساز کار می کند. او مدت کوتاهی در

سال 1977 به استخدام دولت ایران درآمد تا یک مجموعه ............... برای تلویزیون بسازد و از قرار

معلوم طی آن دوره مدتی را در ایران گذراند. او که یک عامل حقوق بگیر و آگاه از کار خود است در

............... 1978 به عنوان عامل دسترسی به هدفهای چپی و اهل جنوب شرقی آسیا در فرانسه و سایر

مناطق استخدام شد. یو. ان. فسیل / ا در مجموعه مصاحباتی که در آبان ماه با خمینی صورت گرفت همراه

یک عکاس بود. او توانست اعتماد اطرافیان نزدیک خمینی را جلب کند و از آن هنگام روابط شخصی

خوبی با یزدی مشاور اصلی خمینی که براساس تلگرام مرجع ............... یک دعوتنامه دائمی برای یو. ان.

فسیل / ا صادر کرد تا با او در ایران ملاقات کند، برقرار کرد. یو. ان. فسیل / ا همچنین برای همراهی با گروه

خمینی در سفر از فرانسه به ایران دعوتنامه ای دریافت کرد، ولی به دلیل تعهدات حرفه ای متناقض با هم

نتوانست آن را قبول کند.

6 پیش بینی می شود مسافرتهای یو. ان. کمل / ا و یو. ان. فسیل / ا بیش از دو هفته طول نکشد و

بنابراین فعلاً نیازی نیست به اینکه مستقیماً با قرارگاه تماس حاصل شود. به هر صورت درخواست

می شود قرارگاه تهران دستورالعملهای تماس اضطراری را اطلاع دهد، تا اگر هریک از دو منبع اطلاعات

فوتی به دستشان رسید (تماس بگیرند). همچنین از نظریات پیشنهادی قرارگاه تهران درباره فوق و

همچنین تعیین بهترین هدف برای آنها استقبال می شود.

7 پرونده: 3/248 6 29، 284 ...............

تماماً سری 24 فروردین 1378

ص: 77

سری

سند شماره (2)

سری 26 فروردین 58 اعضاء

از: تهران 52705 (به کفالت گلگروف)

به: پاریس رونوشت برای رئیس

اخطار شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است. یو. ان. کمل یو. ان. فسیل

عطف به: الف پاریس 98132، ب رئیس 419577(1)

1 تصور می شود که اگر یو. ان. کمل (ک / ا) هنگام درخواست ویزا بر روی این نکته تأکید کند که یک

روزنامه نگار فرانسوی مجرب و از استطاعت مالی نسبی برخوردار است، و به طور کلی از اعلان وابستگی

سیاسی خود اجتناب ورزد، برای مسافرتش به تهران یا مناطق کردنشین با هیچ چیز مواجه نخواهد شد.

وی همین که به ایران آمد باید از معرفی نامه حزب کمونیست خود استفاده نماید، تا حزب دموکرات

کردستان ............... صمیمانه تری نسبت به او ابراز دارد. روزنامه نگاران غربی حتی آمریکاییها، اخیراً به

مناطق دوردست سفر کرده اند و تا آنجا که اطلاع داریم با مشکلی برنخوردند. (وابسته مطبوعاتی سفارت

این را تأیید می کند) به جواز دولت موقت احتیاج نیست، اما تصور می کنیم که احتمال موفقیت ک / ا

افزایش می یابد، اگر که در تهران از یک کمک محلی برخوردار گردد. اگر بتوانیم از طریق دوستان یک

راننده راهنما که لهجه کردی را می فهمد مهیا سازیم او در این مسئله یک دستیار هم خواهد داشت × 0

............... پیشنهاد می شود که در پاریس تحقیق نماید نماینده مطبوعات فرانسه در ایران کیست. فقط

برای اطلاع قرارگاه یادآوری می شود که منبع ذخیره تهران اس. دی. ترامپ (ت / ا) در ژورنال دو تهران

کار می کرد، تا اینکه اخیراً بسته شد و خبرنگار خبرگزاری فرانسه است. در صورتی که ک / ا بتواند خودش

با ت / ا تماس برقرار کند، محتمل است که ت / ا توصیه و کمک خود را در اختیارش بگذارد. ما پیشنهاد

نمی کنیم تکرار می شود، پیشنهاد نمی کنیم که خودمان ک / ا و ت / ا را در تماس با یکدیگر قرار دهیم.

2 پیشنهاد می شود که ک / ا با مصاحبه با عبدالرحمن قاسملو رهبر حزب دموکرات کردستان که دفتر

حزب را در مهاباد افتتاح کرده و در حال حاضر به عنوان نیروی متحدکننده دسته های مختلف کرد عمل

می کند، تحقیق خود را شروع نماید، واضح است که قاس ............... علی حزب دموکرات را به ک / ا

عرضه خواهد کرد، با این امید که (ک / ا) با دید مثبت آنها را نشر دهد. احتیاجات (اطلاعاتی) ستاد بطور

مفصل ............... و ک / ا در صورتی فرصت و بخت داشته باشد خواهد توانست ............... سئوالاتی را

که بسیار مورد علاقه اند ............... در پایان دیدار در صورتی که ک / ا خود را از همکاری چپیهای محل

برخوردار کرده باشد یا کند، ما ممنون خواهیم شد اگر خلاصه ای در مورد این افراد دریافت داریم. اگر ک/ا

متقبل خطر صحبت با فداییان (چریکها) یا مجاهدین مارکسیستی محل شود، این کار برای ما حکم یک

عملیات با ارزش را خواهد داشت. برای نیل به این مقصود او باید از دانشگاه تهران که یک مرکز فعالیت

چپی است دیدار نماید.

3 در حالی که یو. ان. فسیل / ا (ف / ا) همان طور که در پاراگراف ............... تلگرام مرجع ب ذکر

شده، دسترسیش به گروه خمینی عالی است، ممکن است که در سعی وی برای صحبت با رهبران این امتیاز

به ضررش تمام شود. گزارش شده است که آیت اللّه صفدری، رهبر شیعیان کرد که به خمینی نزدیکی

1- تلگرام مرجع الف به دست نیامده و تلگرام مرجع ب سند شماره 1 این بخش می باشد.
ص: 78

داشت، کردستان را ............... است و علامه مفتی زاده هم که ............... خمینی به حزب دموکرات بود،

محبوبیت خود را از دست داد و منزوی شده است. بنابراین در زمینه بهترین برخورد ف / ا با مسأله، موضع

ما کمی نامطلوب است. اگر او خود را تحت اختیار گروه خمینی قرار دهد انتظار می رود، در مورد اینکه در

برابر خواستهای اقلیت برای خودمختاری دولت موقت چگونه رفتاری ............... بیانات قالبی به او

تحویل داده شود. از طرف دیگر، اگر برای ف / ا همان طور برای ک / ا پیشنهاد شد بدون کمک دیگران

مسافرت کند، نسبتاً بخت موفقیت خواهد داشت. اگر ف / ا از ............... دیداری نماید ما از او می خواهیم

که در پایان سفر از گروه خمینی (منجمله ............) دیدار کند و ما پیش از عزیمتش از پاریس احتیاجات

اطلاعاتی مناسب را در اختیار خواهیم گذارد.

4 ک / ا و ف / ا هردو باید ............... در هتل اینترکنتینانتال (محل پرسه روزنامه نگاران) اقامت کند

اگر ف / ا و ک / ا قصد دارند در 31 فروردین از پاریس عزیمت کنند، پیشنهاد می شود که ک / ا برنامه

عزیمتش را برای ............... دیرتر ترتیب دهد، بدین قرار او زمانی با کردها صحبت می کند، که قانون

اساسی اعلان شده است. وقایع ایران بسیار متغیرند و مفید ............... که زمان بندی مسافرت به مناطق

گسترده شود. که شماره تلفن تماس با قرارگاه به ف / ا و ک / ا داده شود و می توان ملاقات اولیه را در اتاق

هتل ترتیب داد، لطفاً توانایی ربانی و نام حقیقی هریک از منابع ذخیره را ............... × قرارگاه

دستورالعمل تماس را فراهم خواهد کرد.

5 پرونده: 248 6 29 4284 ............... تا تاریخ 26 فروردین 1378 در بایگانی ضبط شود.

سند شماره (3)(1)

سری 31 فروردین 1358

از: پاریس 98532به: رئیس، تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است

یو. ان. کمل

عطف به: الف رئیس 419577، ب تهران 52705

1 مأمور مربوطه، یو. ان. کمل / ا به طور کلی درباره بخشهای مربوطه تلگرامهای مرجع(2) توجیه نمود.

درباره پاراگراف چهار تلگرام مرجع الف (به اطلاع می رساند که)، یو. ان. کمل / ا کسی را از عناصر

کمونیست ایرانی نمی شناسد، اما گفت که یک نفر را دارد که آنها را بشناسد، او ژاک وارن است که در نشریه

حزب کمونیست فرانسه به نام «فرانسه جدید» کار می کند. به گفته یو. ان. کمل / ا، وارن هنگامی که

کمونیستهای منفرد ایرانی در اینجا در تبعید و اختفا به سر می بردند، آشنایان نزدیکی در حزب توده داشت.

وارن همچنین کارهای چاپ اعلامیه را برای ............... انجام می داد ............... یو. ان. کمل / ا شخصاً

1- توضیح: به طوری که از این سند معلوم می شود ٬ از مرکز سیا پیشنهاد شده است که یو. ان. کمل / ا اگر در بین کمونیستهای ایران آشنا دارد یا می تواند به واسطه ای آشنا شود ٬ در ایران نزد آنها برود (اشاره به پاراگراف 4 تلگرام مرجع الف). بر این اساس یو. ان. کمل / ا دوست خود ژاک وارن را که در نشریه کمونیستی ”فرانسه جدید“ فعالیت دارد ٬ معرفی می کند که با بعضی کمونیستهای تک روی ایرانی مقیم پاریس آشنایی داشته است.
2- تلگرام مرجع الف سند شماره ( 1) است و تلگرام مرجع ب سند شماره 2 می باشد.
ص: 79

وارن را می شناسد و خواستار کمک ............... او در مورد مسافرت احتمالی خود به ایران خواهد شد. یو.

ان. کمل / ا تصور می کند ............... دفتر خبرگزاری فرانسه در تهران ............... و در اینجا تحقیقاتی به

عمل خواهد آورد در مورد اینکه چه کسی ............... است. شما را در جریان خواهیم گذارد.

2 نام وارن در فهرست (بایگانی) ثبت شود.

پرونده: 3/284 ............... تا تاریخ 31 فروردین 1378 در بایگانی ضبط شود. سری. سری

سند شماره (4)

سری 22 اردیبهشت 58 اعضاء

از: رئیس 437053به: با حق تقدم به تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است.

یو. ان. فسیل

عطف به: الف 10591 NIT تهران 53006، 79 08453/315 TDFIRDB، ب 10593 NIT

تهران 53013، 79 08529/315 TDFIRDB

1 تلگرامهای مرجع(1) گزارشهای خوبی بودند، که مورد استقبال واقع شدند. با این وجود بار دیگر این

مسئله را طرح می کنند که آیا حزب دموکرات کردستان قاسملو و حزب دموکرات کرد بارزانی دو حزب

جدا و متمایزند یا آنکه جناحهای یک حزب واحدند. در گذشته اخیر گزارشهای متناقضی درباره این

موضوع به چشم می خورد. اضافه بر سردرگمی فعلی، اس. دی. گابل / ا گزارش داد، که یکی از چهار

رئیس که در چهارمین کنگره عمومی حزب دموکرات کردستان به تاریخ 6 اسفند 57 شرکت نمود، مشاور

نزدیک جلال طالبانی است (که بنابر شواهدی که داریم رئیس اتحادیه وطنی کردستان است) و از قرار

معلوم در آن کنگره به نفع طالبانی سخنرانی کرد.

2 از هر خبری که منابع مربوطه بتوانند راجع به تشکیلات و ساخت حزب دموکرات کرد به علاوه


روشنگری مطلب فوق و در صورتی که این حزب جناح آن طرف مرز حزب دموکرات کرد است ارتباطش

با همتاهای خود در عراق، سوریه و ترکیه تهیه کنند قدردانی می شود.

3 بدون پرونده: تا تاریخ 22 اردیبهشت 1378 در بایگانی ضبط شود. تماماً سری

سری

سند شماره (5)(2)

عضو کادر حزب دموکرات کردستان امجد متوسلی (دوست یو. ان. فسیل / ا) دفتر حزب دمکرات

کوچه گل انداز (نزدیک خیابان آیزنهاور و شادمان) تلفن 976127

رئیس یک انجمن کردی که روابطی با حزب دموکرات دارد صادق وزیری

68105 (اس. دی. راتر / 4 با او ملاقات کرده)

1- تلگرامهای مرجع از قرار معلوم گزارشهای یو. ان. فسیل به قرارگاه تهران بوده اند که به دست نیامده اند.
2- این سند از کارتهای بایگانی داخلی قرارگاه تهران بوده که مشخصات افراد روی آن ثبت می شده است. اس. دی. راتر / 4 نام رمز خسرو قشقایی عامل قدیمی و سرسپرده سیا در ایران است.
ص: 80

سند شماره (6)

سری 4 تیر 58 اعضاء

از: پاریس 10276به: تهران رونوشت برای رئیس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. یو. ان. کمل

عطف به: الف تهران 53294، ب رئیس 451889، ج تهران (1)51410

1 برای تأخیری که روی داد متأسفیم اما (یو. ان. فسیل / ا م) درباره مسافرت خود به 0 ...............

ایران چیز قابل توجهی برای گزارش کردن نداشت. تا آخر هفته آینده یو. ان. کمل / ا ............... خواهد

توانست به مسافرت برود × ............... سردبیران مجله دست چپی پاریس به نام فردای ............... که در

گذشته برای آن مقاله می نوشته ............... به آنها گفت که او ............... با (کمک مالی ضمنی) از

............... و پرسید آیا مجله علاقه مند به ............... مقاله ها یا عکسهایش ............... × سردبیران آن

مجله ............... بدون ابراز اشتیاق چشمگیری جواب دادند و یو. ان. کمل / ا ............... حداقل یک

معرفی نامه بگیرد. او ............... وارن ............... که آشنایش در مجله «فرانسه جدید» حزب کمونیست

فرانسه است و (یو. ان. کمل / ا) شنیده بود که ............... دارد، وارن او را به نوری البالا ......... ...... عضو

حزب کمونیست فرانسه، رئیس ............... یکساله AFASPI(انجمن فرانسوی حامی مردم ایران) البالا

............... در ایران ............... × وارن سعی دارد ............... به نام ناظری (نام اولش مشخص نیست) که

به عنوان ............... در پاریس توصیف شده ............... تحولات جدید را گزارش خواهم کرد.

2 ....................

3 نام ............... ثبت شود ............... تا تاریخ 4 تیر 78 در بایگانی ضبط شود. سری

سند شماره (7)

سری 11 تیر 58 اعضاء

از: ............... به: ............... رئیس

عطف به: ............... 0276(2)

1 متن ذیل طرح جدید ارتباط با یو. ان. کمل / ا است. شماره تلفن تماس 091 820 داخلی 1138

1- هیچ یک از تلگرامهای مرجع در دست نمی باشند. توضیح: از این سند دریافت می شود که یو. ان. فسیل / ا مسافرت خود را به ایران انجام داده و بازگشته است و یو. ان. کمل / ا مقدمات سفر خود را تدارک می بیند و به این منظور به یک مجله چپی پاریس مراجعه و پیشنهاد کرده در ازای تهیه مقاله یا عکسهایی از مسافرت خود از کمک مالی آن مؤسسه برخوردار شود ٬ که جواب چندان دلگرم کننده ای نمی شنود و بعد درخواست می کند که حداقل یک معرفینامه از این مجله که قبلاً برای آن مطلب می نوشته ٬ بگیرد. همانطور که در سند شماره 4 آمده ٬ یو. ان. کمل / ا اظهار داشته که قصد دارد ٬ نزد ژاک وارن که بین عناصر چپ ایران آشنایانی دارد رفته و خواستار کمک او شود. احتمالاً اشاراتی که در این سند (شماره 5) به او شده مربوط به این مطلب است و وارن ٬ یو. ان. کمل / ا را به نوری البالا معرفی کرده و دنبال فرد دیگری به نام ناظری بوده ٬ تا به او نیز معرفیش کند.
2- این تلگرام مرجع ٬ احتمالاً سند شماره 6 (پاریس 10276 ) است. توضیح: این پیام به احتمال قوی از تهران مخابره شده است ٬ چرا که طرحهای جزئی تماس را خود قرارگاه مورد تماس تهیه می کند و شماره های تلفن متعلق به قرارگاه سیا در تهران بوده اند.
ص: 81

هنگام روز یا 835530 بعدازظهرهاست و ک / ا خود را هنری معرفی می کند. ملاقات در محل و تاریخی

که در مکالمه تلفنی گفته می شود، ولی یک ساعت جلوتر از موعد مقرر در مکالمه انجام می شود. ک / ا باید

مجله لوله شده در دست داشته باشد، مأمور مربوطه نیز همین طور.

2 متأسفیم که مشخصات ظاهری یو. ان. کمل / ا دیگر در ضبط پرونده های قرارگاه نمی باشد. لطفاً

آنها را ارسال نمایید.

3 پرونده: 2006 019 تا تاریخ 11 تیر 78 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سری


یک کرد عراقی بنام احمد رئوف النقیب

سند شماره (1)(1)

سری 19 شهریور 1358 اعضاء

از: وست پورت 48610به: رئیس رونوشت برای آلمان، بن، مونیخ، تهران، آنکارا

اخطار شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است. حساس. ردگیری

عطف به: وست پورت 44648

1 متن زیر یک گزارش سنجش از شرح احوال، سابقه شخصیت احمد رئوف النقیب، یک کرد عراقی

است که در تاریخ ............... به سرکنسولگری آمریکا در مونیخ آمد و متعاقباً توسط آلمر. جی. زاکریسون

در مونیخ مورد مصاحبه قرار گرفت:

الف: احمد رئوف النقیب (از اینجا به بعد «الف» خوانده می شود) در 19 آبان 1310 در سلیمانیه

کردستان عراق به دنیا آمد. وی از تبار کردها و تبعه عراق است. در سال 1329 به دنبال تکمیل تحصیلات

متوسطه (در یک مدرسه آمادگی برای دانشگاه) در سلیمانیه، وی در یک مدرسه کشاورزی در ابوغراب

نزدیک بغداد، نام نویسی کرد. الف از مدرسه مذکور فارغ التحصیل نشد، معذالک چند سال بعد مطالعات

خود را در دانشکده کشاورزی «نیکلای بالچسکو» بخارست رومانی، ادامه داد. در رومانی الف با ایلزه نی

گلش که آلمانی الاصل است در سال 1343 ازدواج کرد. آنها یک پسر هفت ساله به نام نوری دارند. از

1335 تا 1337 الف با درجه ستوانی در نیروی زمینی عراق مستقر در کردستان خدمت نمود. از 1340

الف متوالیاً در عراق، ایران و آلمان غربی اقامت گزید. از 1340 تا1341 او در فرانکفورت ماین، سپس

در اشتوتگارت (43 1340)، مونیخ (44 1343)، گیس (47 1344)، تهران (سه ماه در 1347)،

سلیمانیه (52 1347) جایی که مدیر مرکز اطلاعات کشاورزی محل بود اقامت داشت. از 1352 تا

1353 برای مدت 6 ماه، الف مشاور کشاورزی مصطفی بارزانی رهبر فقید شورش کردها بود در 1353

زمانی که شورش در هم شکسته شد، الف همراه با کردهای در حال عقب نشینی از مرز ایران و عراق عبور

کرده و به ایران آمد، در آنجا، او در آغاز سرپرستی یک اردوگاه پناهندگان کرد نزدیک پاوه را (برای مدتی

حدوداً سه ماه) بر عهده داشت. سپس در سه ماه بعد در سرپل ذهاب که آن هم در ایران است، اقامت نمود.

پس از 15 روزی که در تهران بود، الف عازم دوسلدرف 1

مان، 3آلمان غربی شد و در آنجا تا سال 1354 همراه

برادر خود ............... نوری سکونت داشت. از 1354 تا خرداد 1358 در سلیمانیه بود و در آنجا اکثر

1- این بخش از اسناد مربوط به یک کرد عراقی به نام احمد رئوف النقیب است که به خاطر گویایی اسناد احتیاجی به توضیح نیست.
ص: 82

اوقات بیکار بوده و با پول توجیبی که پدر ثروتمندش به او می داد، زندگی می کرد. در این بین در پاییز

1357 الف به دیدار برادرش و اقوام سببی خود در آلمان غربی رفت، الف ادعا می کند که به علت تبعیضی

که از طرف دولت عراق نسبت به کردها اعمال می شد، او قادر نبود یک شغل مناسب پیدا کند.

ب: الف ادعا می کند که عضو قبیله باردینگی (جمعیت 000/40) و فرزند شیخ رئوف النقیب تاجر و

زمیندار 67 ساله مشهور در سلیمانیه است (تلفن وی 23514 می باشد). پدرش صاحب یک کشتزار، یک

ویلای گرانقیمت و تعدادی مغازه در سلیمانیه است. الف در عراق دو برادر دارد که هردو سابقاً سرهنگ

ارتش بوده اند: طاهر النقیب حسابدار در یک اداره دولتی بغداد، و صلاح الدین النقیب مقامی در مرکز

حسابرسی ارتش در کرکوک، یک برادر دیگر وی تریک نوری، پزشکی است که برای خود کار می کند و

در گیس کیرشن نزدیک مونشن گلادباخ در آلمان فدرال سکونت دارد.

ج: وابستگی سیاسی: الف ادعا می کند که عضو حزب دمکرات کردستان (عراق) است. از 1337 تا

1347 عضو کمیته مرکزی حزب دمکرات بود. پیش از آن دبیر سازمان دانشجویی کردها در اروپا بود. به

ادعای الف او تمام افراد اصلی حزب دمکرات در عراق به علاوه تعداد زیادی از رهبران کرد در ایران را

می شناسد. الف شخصاً با دو پسر مصطفی بارزانی بنامهای مسعود و ادریس آشنایی دارد. الف می گوید که

مسعود بارزانی جهت جانشینی مصطفی بارزانی به عنوان رهبر عمومی مردم کرد، انتخاب شده است.

درباره مسعود گزارش شده که در حال حاضر در شرق ترکیه اقامت دارد. الف همچنین می گوید که رقیب

سیاسی وی، عبدالرحمن قاسملو، که از ایام گذشته در اروپا است ریاست حزب دمکرات کردستان در

ایران را به عهده دارد. قاسملو تحصیلات خود را در سی. اس. اس. آر به انجام رسانده و جهت گیری

کمونیستی دارد. او یک کتاب درباره کردستان تألیف کرده است. الف اظهار می دارد که در حال حاضر دو

دسته کرد شورشی در عراق وجود دارند: یک دسته تحت رهبری ادریس بارزانی و دیگری تحت رهبری

جلال طالبانی که طرفدار کمونیستها است و به مهاباد ایران رفته تا به کردهای آنجا در گرفتن خودمختاری

از ایرانیها یاری دهد.

د: ارتباطات با سازمانهای جاسوسی خارجی: الف می گوید که با مطلع نمودن دولتهای مختلف از

طریق سازمانهای اطلاعاتیشان از رنج مردم کرد در جنگشان برای کسب استقلال و یا خودمختاری

خواسته به این مردم کمک نماید. در سالهای 1343، 1346 و بار دیگر در پاییز 1357 الف با سفارت

اسرائیل در بادگودسبرگ تماس گرفت و مذاکراتی با مقامات اسرائیلی آنجا داشت، وی همچنین

گزارشهایی درباره اوضاع کردها در عراق ............... الف می گوید که فقدان وجوهات اینک مانع رفتن

مجدد او نزد اسرائیلیها در بادگودسبرگ می شود. در 1347 الف همچنین با سازمان اطلاعاتی ایران،

ساواک، در بادگودسبرگ رابطه برقرار کرد. همکاری او با ساواک تا سال 1354 ادامه داشت و در آن سال

او ............... به ایران رفت. در 1347 الف به مدت تقریباً سه ماه در تهران میهمان ساواک بود. طی این

مدت به برقراری روابط بین ساواک و کردهای عراقی تحت رهبری مصطفی بارزانی کمک نمود. الف

می گوید گزارشهای طولانی مفصلی درباره وضع کردها در عراق به ساواک داده است. از 1347 تا 1352

او ضمن همراهی شورشیان کرد در کردستان تماس خود را با ساواک حفظ نمود. الف تأکید کرد که خود

داوطلب تهیه اطلاعات برای اسرائیلیها و ایرانیها بوده و هیچ گاه در ............... جز برای هزینه ها، دستمزد

مالی قبول نکرده است.

ص: 83

ه : ارتباطات مقامات آمریکایی در خارج: الف همچنین با تماس با مقامات آمریکایی در تأسیسات

مختلف آمریکا در خارج درخواست کمک کرده است. در سال 1342 یا 1343 او با سفارت آمریکا در بن

تماس گرفت. در 1347 و در 1353 او با کنسول آمریکا در تهران تماس گرفت. در آنجا به سال 1353 وی

درباره مسئله کردها با آقای لاری سیماک (؟) مذاکره کرد. در شهریور 1357 الف دیداری از سفارت

آمریکا در آنکارا داشت و در آنجا شفاهاً گزارشی درباره اوضاع کردستان تقدیم کرد. در مهرماه 1357 به

کنسولگری آمریکا در مونیخ رفته و درباره مشکل کردها با یک مقام مؤنث مذاکره کرده و به او نیز یک

گزارش «..............» (نوشته شده به کردی) درباره اوضاع در حال تحول ایران تسلیم کرد (تلگرام مرجع را

ببینید) الف در دیدار 5 مهر 1358 خود از کنسولگری مونیخ، گزارش دیگری را (که آن هم به کردی است)

تسلیم کرد که می گوید در رابطه با موضوعات زیر قرار دارد:

وضع کردها در عراق، محموله های قاچاق سلاحهای شوروی برای گروههای ایرانی از طریق عراق

............... با تأیید ............... دولت عراق، حضور عیدی امین در عراق (خبر از شایعات)، وضع

کشاورزی کردستان و اخبار در مورد اکراد مقیم خارج.

و: سنجش شخصیت: الف از خود تأثیر کلی خوبی بجا می گذارد، او یک مرد خوش تیپ و آراسته و

جذاب و موقر و با هوش است. او دارای قد بلند، موی نیمه خاکستری، یک سبیل سیاه بوده و سیمای

ظریفی دارد. او با ظرافت لباس می پوشد. یک ناسیونالیست و مسلمان شیعه معتقد است و ادعا می کند که

اولاد محمد پیامبر بوده و لذا می خواهد به ایجاد صلح بین کردها و دولت ایران کمک نماید. الف یک طومار

در تأیید نوادگی پیامبر بودن دارد. با این تأییدیه وی تصور می کند، که خواهد توانست آیت اللّه خمینی را

متقاعد کند که الف طرف صالحی برای مذاکره صلح بین اکراد و دولت ایران است. الف ظاهراً یک متعصب

مذهبی نیست، معهذا به نظر می رسد که رنج مردمش و جنگ آنها برای کردستان مستقل ذهن وی را

مشغول کرده است. الف متکلم خوبی است و ظاهراً دوستان فراوانی در عراق و سایر جاها دارد. الف به

علاوه زبان مادری خود که کردی می باشد عربی (عراقی) را با سهولت صحبت می کند و ایرانی و آلمانی را

می داند، به علاوه انگلیسی را خوب و زبان رومانی و ترکی را کمی می داند.

2 الف قبل از خداحافظی از زاکریسون، اظهار داشت که مایل است با کارشناس(های) آمریکا در امور

خاورمیانه درباره اوضاع جاری کردستان مذاکره نماید و افزود که به منظور حفظ کردستان از اینکه

کمونیستها کنترل کامل آنرا به دست گیرند، می خواهد آمریکا را در جریان وقایع کردستان قرار دهد.

هنگامی که راکزیسون پرسید، آیا علاقه دارد در رابطه با مطالب فوق با ما همکاری نماید یا نه، الف جواب

داد که خوشحال خواهد شد چنین کاری بکند، اما این همکاری فقط باید در ازای حمایت آمریکا از آمال

کردها باشد، نه دستمزد مالی.

3 الف قصد دارد همراه با همسرش (که پاسپورت آلمان غربی دارد) و پسرش در تاریخ 28 شهریور به

عراق بازگردد. او پاسپورت عراقی (پاسپورت را هنگام صحبت همراه نداشت) با ویزای سه ماهه آلمان

غربی دارد که تا تاریخ ............... معتبر است. اگر ستاد علاقه مند به سنجش بیشتر و یا استخدام الف است،

لطفاً اطلاع دهید. از طریق فامیل سببی الف در گگش، کیرشن زئن اوستر دوم، اگل هارتینگ نزدیک مونیخ

(محل اقامت فعلیش) شماره تلفن 2582 08091 می توان تماس گرفت و یا از طریق برادرش در گیسن

گیرشن که قصد دارد قبل از عزیمتش از آلمان به آنجا برود.

ص: 84

4 گزارشها و سه قطعه عکس الف (الف همراه با چند کرد با نفوذ) در اسرع وقت برای ستاد ارسال

خواهد شد.

5 شماره پرونده بعداً تعیین شود. تا تاریخ 19 شهریور 1378 در بایگانی ضبط شود.سری

سند شماره (2)

از: رئیس 511480سری 21 شهریور 58 اعضاء

به: فوری وست پورت رونوشت فوری برای بن، مونیخ، آلمان، عادی برای تهران، آنکارا، استانبول

هشدار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است. حساس. ردگیری

عطف به: الف وست پورت (...........)، (به استانبول مخابره می شود)، ب وست پورت (...........) (برای

تمام مخاطبین ارسال نمی شود)

1 ستاد مرکزی درباره احمد رئوف النقیب (سابقاً پرونده 872561 201 برای او تعیین شده بود) این

اطلاعات را دارد.

الف: مطابق تلگرام شماره 1729 (............) بغداد مورخ 13 فروردین 1344، سازمان رسمی

(جاسوسی) آلمان از نقیب به عنوان ............... مأمور رابط انجمن دانشجویان کرد اروپا یاد کرده است. او

فارغ التحصیل یک دبیرستان کشاورزی عراق و در سالهای 38 1337 در رومانی دانشجوی رشته

کشاورزی عمومی بوده است.

ب: در تلگرام شماره بن (...............) مورخ 10 فروردین 1344 همسر النقیب ادعا کرده که برای

اینکه بتواند پاسپورت بگیرد و به شوهرش در آلمان بپیوندد، مجبور شده بود به همکاری با سازمان مخفی

رومانی تن در دهد. نقیب فکر می کرد که همسرش هنوز با آنها همکاری می کند و با رومانیها تماسهای

مکرر دارد، علیرغم اینکه همسرش عکس آن را عنوان می کند.

ج: در گزارش (..............) NIT A مورخ 29 آبان 1347 آمده که نقیب به سفارتخانه تهران آمد تا با

یک کارمند سیاسی صحبت کند. اطلاعات این سند (که آخرین سند پرونده است) تقریباً با اطلاعات

مندرج در تلگرام مرجع الف ............... است. به نقیب گفته شد که خط مشی رسمی این است که توافق بین

نیروهای ............... مقابل بهترین راه حل است هرچند که آمریکا از خواست اقلیتها طرفداری می کند.

نقیب گفت می فهمد که این موضع رسمی آمریکاست و آمریکاست و رضایت کارمند سیاسی به گوش دادن

به گفته خود را به هیچ عنوان حمایت سفارت آمریکا از کردهای بارزانی تعبیر نخواهد کرد.

2 فرد مزبور به طور قطع از لحاظ عملیاتی جالب به نظر می رسد و مطابق پاراگراف 2 تلگرام مرجع

الف مأمور ............... سیا با تجربه در خاورمیانه باید در جلسه تکمیلی تخلیه اطلاعات شرکت کند. آقای

فرانک اندرسون که مأمور ستاد است، برای مأموریت دیگری در 27 شهریور در مونیخ خواهد بود، اگر او

بتواند عزیمت خود را چند روزی به تأخیر اندازد، آقای آندرسن با او ملاقات خواهد نمود. تقاضا می شود

که وست پورت با او تماس بگیرد و اطمینان حاصل کند، آیا او می تواند تا حدود اول مهر در مونیخ بماند و

فوراً به ستاد اطلاع دهد.

3 نکات مورد علاقه برای تخلیه اطلاعات جداگانه ارسال می شود.

4 بن: لطفاً اطمینان حاصل کنید که آقای جک گریرسون که از کارمندان شعبه ایران و مشغول دیدار از

ص: 85

آنجاست، پیامهای این قضیه را ملاحظه می کند. ستاد ترجیح می دهد که آقای گریرسون با اتمام امور خود

در بن به کشور بازگردد، اما اگر النقیب بیشتر از 19 شهریور در مونیخ می ماند، شاید لازم باشد که از آقای

گریرسون خواسته شود که این مطلب را به دست گیرد. تقاضا می شود که او تا اتخاذ تصمیم جنب قرارگاه بن

باشد.

5 پرونده: 872561 201 تا تاریخ 20 شهریور 79 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سری

سند شماره (3)

سری 21 شهریور 1358 اعضاء

از: وست پورت 48628به: فوری رئیس، رونوشت بن آلمان، مونیخ، تهران، آنکارا، استانبول

هشدار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است. حساس

عطف به: رئیس 51480(1)

1 احمد رئوف النقیب موافقت کرده که عزیمت خود را از آلمان تا 31 شهریور به تأخیر اندازد، او چشم

انتظار ملاقات با کارشناس خاورمیانه است و رأس ساعت 10 روز 27 شهریور گوش به زنگ تماس

تلفنی راکزیسون خواهد بود. النقیب قصد دارد با اتومبیل از طریق یوگسلاوی، یونان و ترکیه به عراق

بازگردد.

اگر وست پورت می تواند به نحوی به مأمور خاور نزدیک کمک نماید ............... اطلاع دهید.

پرونده: 872561 201 تا تاریخ 21 شهریور 1378 در بایگانی ضبط شود.سری

سند شماره (4)

از: رئیس 512232سری 21 شهریور 58 اعضاء

به: با حق تقدم به وست پورت، رونوشت با حق تقدم برای آلمان، بن، مونیخ، عادی برای تهران، آنکارا

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس

عطف به: الف وست پورت (2)48610 ، ب رئیس (.........) 31148

1 در ذیل احتیاجات اطلاعاتی برای استفاده در رابطه با مشارالیه (872561 201) آمده است:

الف: آیا کردهای عراقی به گروههای کرد ایرانی پشتیبانی می دهند و اگر آری، این پشتیبانی چگونه

است؟ ناآرامیها در مناطق کردنشین چه تأثیراتی بر قاطبه اکراد عراق دارد؟ گزارشهای صریح و غیر کلی از

مقاصد اکراد عراق برای دو سال آینده مورد توجه می باشند و در صورت امکان نوعی محاسبه از اینکه این

مقاصد تا چه حد واقع بینانه می باشند، به علاوه طرحهای کردها برای کسب خودمختاری بیشتر و غیره.

ب: مایلیم فهرست و همچنین جزئیات احوال زندگی تمام سران حزب دمکرات کردستان باستثنای

بارزانیها را که او بتواند تهیه کند، به دست بیاوریم.

1- این تلگرام سند شماره ( 2) می باشد.
2- تلگرام مرجع الف سند شماره ( 1) این بخش است و تلگرام مرجع ب در دست نیست.
ص: 86

ج: نظریات منبع درباره امکان ائتلاف جناحهای بارزانی و طالبانی به علاوه تفصیل ملاقاتهای اخیر

این دو گروه در صورتی که انجام شده باشد و یک خلاصه از هرگونه کمکی که آنها احتمالاً در اختیار

یکدیگر قرار می دهند.

د: تفصیلات هرگونه ارتباط همکاری احتمالی بین حزب دمکرات و گروههای شیعی عراق.

ه: گزارش تفصیلی درباره تعداد نیروهای کرد، محل استقرار اردوگاهها و اظهارنظر درباره کیفیت

تسلیحات مورد استفاده آنها، به علاوه ذکر هرگونه خبر از اینکه آنها کمک خارجی دریافت می دارند و در

این صورت ذکر نوع کمک.

و: حزب دمکرات یا دسته های طرفدار طالبانی از دولت خمینی کمکی دریافت می دارند، این کمک

چگونه است.

ز: تفصیل همراه با ذکر شواهد این ادعاها که شورویها با تأیید ضمنی عراق به داخل ایران اسلحه

می رسانند.

ح: هرگونه خبری که ممکن است او درباره کمک احتمالی عراق به گروههای عرب ............... در

خوزستان داشته باشد.

ط: ما همچنین به نامها به علاوه جزئیات درباره شخصیت افراد و تفصیلات درباره کمونیستهای

عراقی که به کردها پناهنده شده اند، علاقه مندیم. این اعضای حزب کمونیست عراق چه دستورالعملها و

کمکی از شورویها و دیگران دریافت می دارند. حزب کمونیست عراق چه کمک خاصی در اختیار کردها

قرار می دهد.

ی: هرگونه جزئیاتی که منبع ممکن است درباره گروههای شیعی عراق داشته باشد، مانند نامهای

رهبران، تخمین کیفیت تشکیلاتی آنها، دامنه کمکی که احتمالاً از شیعیان ایران دریافت می دارند، هرگونه

خبری که از منابع خوب شنیده باشد، درباره اینکه شیعیان نوعی کمک مادی از دولت ایران دریافت

می دارند، هرگونه طرحی که آنها ممکن است برای نیل هرچه بیشتر به مقاصد خود داشته باشند و غیره.

2 سئوالات عملیاتی ذیل نیز باید در ملاقاتهای آتی با مشارالیه در نظر گرفته شوند.

الف: وضع فعلی و مناسبات فرد مزبور با دولت عراق چگونه است. هرچند گاه یک بار وی می تواند به

خارج عراق مسافرت کند و چگونه می تواند از عهده این مسافرت برآید.

ب: تا حد امکان مشارکت گذشته ادعا شده همسر مشارالیه با سازمان اطلاعات رومانی را روشن

نمایید، وضع فعلی چگونه است.

ج: آیا مشارالیه اکنون با ناراضیان کرد ارتباط دارد. فهرست مفصل منابع فرد مزبور و روابطش با

هرکدام را لازم داریم.

د: آخرین باری که مشارالیه با اسرائیلیها ملاقات نمود، کی بود و آیا وی قصد دارد ارتباطش را تجدید

کند؟

ه : مشارالیه چه تماسهای به خصوصی با سران شیعی ایران دارد.

و: فرد مزبور تا چه اندازه ای حاضر است بر مبنای منظم با سیا ارتباط داشته باشد، بدون اینکه از جانب

ما تعهدی برای حمایت سیاسی از کردها داده شود.(1)

اسناد متفرقه سیا

1- ادامه این سند هنوز به دست نیامده است.
ص: 87

سند شماره (5)

سری 21 شهریور 58 اعضاء

از: رئیس 512234به: فوری به وست پورت، بن رونوشت برای آلمان، مونیخ، تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس

عطف به: الف وست پورت 28 ( ) () 4، ب رئیس 1480 ( ) ( )

1 بابت تلاشهای زاکریسون که در تلگرام مرجع(1) الف ذکر شده متشکریم. آقای فرانک آندرسن از

طریق پرواز 69 لوفت هانزا از لندن در 27 شهریور ساعت 35/4 (...........) وارد مونیخ خواهد شد (مسیر

مسافرت قبلاً برای مونیخ ارسال شده). همین که آندرسن با پایگاه مونیخ تماس می گیرد و برنامه اش را

معین می کند، وی در رابطه با ............... النقیب با وست پورت تماس خواهد گرفت.

2 برای بن: از آمادگی عمل آقای جک گریرسون تقدیر می کنیم، با این وجود با توجه به تلگرام مرجع

الف و آمادگی آندرسن تقاضا می شود، آقای گریرسون به ستاد بازگردد.

3 پرونده: 72561 ( ) 201 تا تاریخ 21 شهریور 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سری

سند شماره (6)

سری 23 شهریور 1358 اعضاء

از: آنکارا 44631به: وست پورت رونوشت به رئیس، آلمان، بن، مونیخ، تهران

هشدار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است. حساس. ردگیری

عطف به: وست پورت (2)48610

1 همان طور که در پاراگراف اول بند ه گزارش مرجع عنوان شده برای گزارش مذاکره با احمد رئوف

النقیب لطفاً به ایرگرام (نامه هوایی) سفارت آنکارا به شماره آ 70 مورخ ............... مراجعه کنید.

2 بایگانی: بعداً تعیین شود. تا تاریخ 23 شهریور 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سری

سند شماره (1)(3)

سری 20 شهریور 58 اعضاء

از: مونیخ 48619به: رئیس، برلین، پاریس، تهران، رونوشت برای آلمان، بن، رم

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. سی. آ. اسکوپ

اطلاعاتی

گزارش ذیل درباره پناهندگان کرد از یک منبع آزمایش نشده سازمان اطلاعات آلمان غربی BND

1- تلگرام مرجع الف سند شماره ( 3) و تلگرام مرجع ب سند شماره ( 2) می باشد.
2- این تلگرام سند شماره ( 3) می باشد.
3- اسناد متفرقه ای که به فعالیتهای ”سیا“ در رابطه با کردستان مربوط می شوند ٬ در این بخش جای گرفته اند
ص: 88

می باشد، که خبر را در اوائل این ماه به دست آورد. در عین حالی که خبر مورد علاقه مخاطبین می باشد

فکر می کنیم که خبر ضعیفتر از آن است که انتشار به شکل (گزارش) اطلاعاتی داشته باشد.

1 در چند روز گذشته پناهندگان کرد با تعداد فزونی یابنده ای راهی برلین غربی شده اند، چون در آنجا

یک سازمان تبعیدیان برای کمک به آنها وجود دارد. پناهندگان برای رسیدن به برلین غربی از دو مسیر

استفاده می کنند:

از رم به پراگ و برلین شرقی

از طریق یوگسلاوی، مجارستان، چکسلواکی، و برلین شرقی (برای نرفتن به اتریش).

پناهندگان اوراق مسافرت معتبر ایرانی دارند.

2 کردهای اهل عراق، ایران، سوریه و ترکیه قرار است در هفته دوم 23 19 شهریور در پاریس تجمع

کنند، تا روی یک اقدام دراز مدت هماهنگ توافق یابند.

3 توضیح تحلیلی سازمان اطلاعات آلمان غربی در ذیل می آید: این حرکت کردها باید با توجه به

شورش محدود کردها در ایران که فعلاً سرکوب شده در نظر گرفته شود. سایر خبرهای اطلاعاتی در همین

ضمن، خبر این حرکات و راههای مورد استفاده را تأیید کرده اند. شواهد هرچه بیشتری به چشم می خورد

دال بر اینکه یک تهاجم وسیع تبلیغاتی کردی در کشورهای اروپایی به اجرا در خواهد آمد. ما انتظار داریم

که سایر گروههای چپ ایرانی در اروپا در این مبارزه به کردها بپیوندند. این گروههای دیگر که عمدتاً

جهت گیری مارکسیستی دارند حمایت خود را از خواست خودمختاری قومی برای اقلیتهای ایران اعلام

کرده اند. این گروهها می خواهند در قبال سرکوب افزایش یافته تمام نیروهای غیردینی میانه و چپ در

ایران از تحولات کردی اخیر برای شهرت بیشتر خود، استفاده کنند.

آن سازمان تبعیدیان کرد که در برلین مستقر است و در فوق به آن اشاره شد احتمالاً اتحادیه .............(1)

سند شماره (2)

سری 24 شهریور 58 اعضاء

از: تهران 54219به: رئیس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی ات. ال. دبلیو. شل (2)کیو. آر. بولستر

عطف به: رئیس 73( ) ( )51(3)

1 ما به خاطر نمی آوریم گزارش اطلاعاتی درباره کمک مادی شوروی به کردهای ایران که در

پاراگراف شش تلگرام مرجع به آن اشاره شده، دیده باشیم. تقاضا می شود که نشانی چنین گزارشهایی را

برای ما مشخص نمائید یا اگر که گزارش تاکنون فرستاده نشده، آن را مخابره کنید.

2 واضح است که گزارشهایی از این کمک که باورکردنی باشند مطلوبترین گزارشها برای استفاده با

اس. دی. پلاد / ا(4) خواهند بود. اگر قریباً با او ملاقاتی در میان نخواهد بود، این مطلب را می توان (به شرط

1- دنباله سند هنوز به دست نیامده است.
2- ال. دبلیو. شل عنوانی است که کلاً به عملیات مخفی در ارتباط با وسایل ارتباط جمعی جهانی مربوط می شود.
3- این تلگرام مرجع هنوز به دست نیامده است.
4- اس. دی. پلاد / ا نام رمز امیر انتظام معاون نخست وزیر دولت موقت بوده است.
ص: 89

اینکه به جایی نسبت داده شود) با اس. دی. ارن/ا. اس. دی. کوئیک / ا(1) اس. دی. ترامپ /ا (2)استفاده نمود.

3 بدون پرونده. تا تاریخ 24 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.سری

سند شماره (3)

سری 28 شهریور 58 اعضاء

از: استانبول 33065به: با حق تقدم رئیس، آنکارا، استکهلم رونوشت برای تهران

هشدار شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است.

1 این پایگاه از ستاد مرکزی و مخاطبین تقاضا دارد، هرگونه خبری درباره تأسیس یک انجمن کردی

در این اواخر به عنوان سخنگوی جنبشهای جدایی طلب کرد در ترکیه ............... و ایران دارند ارسال

نمایند.

این پایگاه فعلاً مشغول تهیه یک گزارش اطلاعاتی درباره ............... به این انجمن است و از ارسال

اطلاعات در اسرع وقت تقدیر خواهیم کرد.

2 بدون پرونده: تا تاریخ 28 شهریور 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سری

سند شماره (4)

سری 28 شهریور 58 اعضاء

از: استکهلم 26184به: با حق تقدم به استانبول رونوشت برای آنکارا، تهران، رئیس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است

عطف به: استانبول 33065(3)

1 متأسفیم که هیچ خبری از برقراری یک انجمن کردی در استکهلم نداریم. در ............... بعدی با

سازمان اطلاعاتی همکار(4) تحقیق خواهد شد، اما جواب آن به موقع برای ............... شما نخواهد شد.

2 بدون پرونده. تا تاریخ 28 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

1- تا آنجائی که اطلاع داریم این دو جاسوس با چند تن از مقامات دولت موقت آشنایی نزدیک داشته اند و تا حدی با نفوذ بوده اند.
2- اس. دی. ترامپ / ا که نامش در یکی از اسناد جاسوسان خبرنگار هم ذکر شده خبرنگار فرانس پرس بوده و در رابطه با اسناد لانه جاسوسی محاکمه و اعدام شده است. توضیح: در پاراگراف 2 پیشنهاد شده که اخبار مربوط به این موضوع در جلسات تبادل اطلاعات با دولت موقت استفاده شود ٬ وگرنه می توان آنها را به چند جاسوس با نفوذ در دولت یا خبرگزاریها داد.
3- این تلگرام سند شماره ( 2) این بخش است.
4- منظور سازمان اطلاعاتی سوئد است.
ص: 90

سری

سند شماره (5)

سری 29 شهریور 58 اعضاء

از: رئیس 517048به: با حق تقدم استانبول، آنکارا، استکهلم رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است

عطف به: استانبول (1)33065

1 هرچند که ما درباره موجودیت یک انجمن کردی در استکهلم تردیدی نداریم، ولی ستاد هیچ

خبری از چنین انجمنی ندارد.

2 بدون پرونده. تا تاریخ 28 شهریور 1378 در بایگانی ضبط شود.سری


طرحها و مقاصد دانشجویان فدایی و چریک برای ایجاد یک حزب فداییان

سند شماره (6)

سری 6 مهر 58 تلگرام غیر فوری

از: واشنگتن 522759به: تهران

موضوع: هشدار شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است. طرحها و مقاصد دانشجویان فدایی و چریک

برای ایجاد یک حزب فداییان

1 متن ذیل در تاریخ 3 مهر از اس. دی. پارتنر / ا گرفته شد. لطفاً قرارگاه نظر خود را ابراز دارد.

طی گردهمایی ناسیونالیستهای کرد، دانشجویان (طرفدار) چریکها و فداییان مخالف رژیم آیت اللّه

خمینی، این دانشجویان اتفاق نظر یافتند که قدرت و مشارکت خود را در دولت جدید ایران از دست

داده اند علیرغم اینکه آنها در سرنگونی شاه نقش بزرگی داشتند، علت هم این بوده که آنها دارای هیچ

وسیله واقعی پایگاه قدرت سیاسی نبودند، تا پس از اتمام کار فیزیکی برکناری شاه، حق رأی آنها در

دولت جدید تضمین گردد. بنابراین، فداییان به این نتیجه رسیده اند که مقدمترین کار ایجاد یک حزب

سیاسی تحت مقررات رسمی دولت ایران است.

رهبری فعلی حزب با اشعار به اینکه این حزب در اوضاع فعلی ایران جنجال برانگیز خواهد بود، ضمن

آنکه قصد دارد افراد صف اول مختلفی در ایران داشته باشد، خارج از کشور خواهد بود و چنان که فعلاً

قصد دارند پایگاهش در ایالات متحده در ناحیه واشنگتن. دی سی خواهد بود.

2 پرونده: 962539 201 تا تاریخ 5 مهر 78 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سری

سند شماره (7)

....... در پارلمان براساس حزبی تشکیل خواهد شد و کاملاً محتمل است که دانشجویان بخواهند .......

2 اشاره تلگرام مرجع(2) به دانشجویان چریک و فدایی ظاهراً یک اشتباه بوده، چونکه این دو عنوان

1- تلگرام استانبول 33065 سند شماره 2 این بخش می باشد.
2- منظور سند شماره ( 5) این بخش است. توضیح: این سند از درون دستگاه پودرکنی بیرون کشیده شده و به این لحاظ تنها پاره ای از آن به دست آمده و موجب شده در ترجمه نقطه چین گذاشته شود. متن آن به احتمال قوی از طرف قرارگاه تهران ارسال شده است.
ص: 91

اجزائی از نام یک سازمان واحد یعنی چریکهای فدایی خلق می باشند. آیا اس. دی. پارتنر / ا فقط به یک

سازمان اشاره داشت یا اینکه می خواسته مجاهدین خلق را که جهت گیری اسلامی دارند نیز مشمول آن

کند؟ ما تاکنون خبری از ارتباطات چشمگیر بین ناسیونالیستهای کرد و فداییان نشنیده ایم.

3 ..................

سند شماره (8)

سری 6 مهر 58 اعضاء

از: رئیس 523487به: آنکارا، تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. آر. تی. وینر(1)

1 ستاد مرکزی در حال حاضر به دنبال اطلاعات بیشتر درباره حمایتهای احتمالی از اقلیتهای کرد و

سایر اقلیتهای ایران که خواستار خودمختاری و استقلال هستند، می باشد. ما در فکر احتمال بهره برداری

از این گونه حمایتها هستیم. به هر صورت، از آنجایی که این وضع قطعاً حکم یک شمشیر دولبه دارد، از

قرارگاهها تقاضا می کنیم که نظریات و آراء خود را اظهار نمایند.

برای اطلاع شما: مبنای خط مشی ما در عنوان دخالت شوروی در امور سایر کشورها قرار دارد، و هیچ

............... مصوبه ریاست جمهوری لزومی نخواهد داشت.

2 بدون پرونده. تا تاریخ 6 مهر 78 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سری

سند شماره (9)(2)

............... در تلاش برای پیشبرد منافع گوناگون آمریکا در اینجا خصوصاً در زمینه جمع آوری

اطلاعات می توان از ............... کردها یا سایر اقلیتها به نحو پرثمری استفاده کرد. لبه دیگر تیغ از نظر ما در

1- آر. تی. وینر مانند ال. دبلیو. شل از مشخصه های یکی از انواع اسناد مربوط به عملیات مخفی است ولی از جزئیات تفاوت این دو فعلاً اطلاع نداریم. توضیح: برای هریک از فعالیتهای عملیات مخفی یک عنوان و عبارت کوتاه تعیین شده که جهت کلی فعالیت را نشان می دهد و حکم یک مجوز برای کارهای مختلف در آن رابطه مثل جمع آوری اطلاعات و غیره می باشد. این عناوین از طرف ستاد مرکزی سیا به واحدها و غالباً موقعی داده می شود که رئیس جمهوری آمریکا در اجرای سیاستهای خود مثل تضعیف وجهه یک کشور ٬ می خواهد از شبکه عوامل عملیات مخفی سیا استفاده کند. در این موارد ریاست جمهوری موضوعی را تصویب می کند و به ریاست سیا می دهد. آنگاه ستاد مرکزی مصوبه ریاست جمهوری را ضمن فورموله کردن در قالب یک عنوان کلی به واحدهای مربوطه می دهد تا عمل کنند. در این سند ستاد مرکزی سیا در رابطه با عنوان ذکر شده از واحدهای خود خواسته اطلاعات جمع آوری کنند معهذا تصریح کرده که ”........... مصوبه ریاست جمهوری مورد لزوم نخواهد بود. یعنی لازم نیست عملاً در رابطه با عوامل شبکه کاری صورت گیرد و رئیس جمهور اقدامی را خواستار نشده ٬ بلکه مجرد جمع آوری اطلاعات فعلاً کفایت می کند.
2- این سند نیز از درون دستگاه پودرکنی بیرون آمده و به صورت پاره است. متن آن مربوط به سند شماره 7 است. چنان که در آن سند اشاره به ”وضعی که حکم تیغ دو لبه دارد“ شده بود ٬ ظاهراً برای قرارگاه تهران به اندازه کافی مبهم بوده تا توضیح این مطلب را درخواست کند و سند حاضر بخشی از توضیحی است که برای سند شماره ( 7) از مرکز سیا (رئیس) ارسال شده است.
ص: 92

اینجا این است که بسیاری شاید اکثر ایرانیان تمایل دارند به اینکه ابرقدرتها را سروته یک کرباس ببینند

و صاحبان این طرز فکر تصور خواهند کرد که روسها هر کاری که می کنند، ما هم باید در کاری به همان

اندازه ............... دست داشته باشیم. به این دلیل گمان می کنیم که مؤثرترین استفاده ............... از کمک

به ............... تجزیه طلبان قومی مستلزم ............... دادن اطلاعات به مقامات مربوطه باشد.

سند شماره (10)

سری 9 مهر 58 اعضاء

از: آنکارا 44802به: رئیس، تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. آر. تی. وینر

عطف به: الف رئیس 523487، ب تهران (1)54355

1 قرارگاه فکر می کند که هرگونه تلاشی در جهت عملیات مخفی برای ............... شورویها با

اقلیتهای کرد ایران یا از آن هم بیشتر ترکیه باید مبتنی بر شواهد قابل تقویت باشد، تا قابل قبول گردد. در

غیر این صورت تلاش ما ممکن است که فقط به افزایش این ظن ............... که دولت آمریکا در این ناحیه

دخالت دارد، کمک کند و ممکن است در این کشمکش عاقبت بازنده شویم. تا به امروز قرارگاه هیچ خبری

به دست نیاورده که در ............... زمینه عملیات مخفی قابل استفاده باشد. آخرین خبر از تأمین اسلحه

برای کردهای ترکیه از جانب ای. ایکس. پرامیس / ا بوده که به تازگی از ............... شرق ترکیه بازگشته

است. وی در آنجا با افسران ارشد ............... ترکیه صحبت کرده است. به گفته این منابع تفنگهای روسی

............... از طریق دریای سیاه به ناحیه ترابوزان قاچاق می شوند ............... نوع خبریست که می تواند

............... تأثیر داشته باشد ...............

2 ............... تا تاریخ 9 مهر 1378 در بایگانی ضبط شود.تماماً سری


سیاست رژیم عراق در مورد مسئله کردها

سری

سند شماره (11)

طبقه بندی گزارش: سری

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. غیر قابل رؤیت برای بیگانگان غیر قابل رؤیت برای

پیمانکاران یا مشاوران پیمانکار پخش و اقتباس خبر تحت نظر تهیه کننده.

کشور: عراق

منبع: یک سازمان رسمی اسرائیلی «از چند منبع که عموماً قابل اطمینانند»

موضوع: سیاست رژیم عراق در مورد مسئله کردها (تاریخ خبر: اواخر مرداد اواسط مهر 1358)

1 در اواخر مرداد 1358، رژیم عراق شروع به اجرای عملیات نظامی علیه شورشیان کرد، در

کردستان نمود. واحدهای عراقی از پشتیبانی هوایی برخوردار بودند. در اواسط مهر، این عملیات تقلیل

یافت، اما فعالیتهای امنیتی معمول در منطقه ادامه داشت.

2 در همان زمان، رژیم عراق چندین ژست حسن نیت از خود نشان داد. کردهایی که پس از

1- تلگرام مرجع الف سند شماره 7 این بخش و تلگرام مرجع ب هنوز در دست نیست.
ص: 93

موافقتنامه اسفند 1353 با ایران به مناطق مرکزی و جنوبی عراق تبعید شده بودند، اجازه یافتند به منطقه

شمال بازگردند. در مرداد 1358 کردهای تبعیدی که عمدتاً مقیم ایران بودند، تحت یک فرمان عفوی که

رژیم عراق اعلام کرد اجازه بازگشت به ............... یافتند.

3 (توضیح سازمان اسرائیلی: اگرچه علی الظاهر ............... مذکور در فوق متناقض به نظر می آیند،

ولی در واقع دو روی یک سکه می باشند، هردوی آنها به قصد حل مسئله کردها و اعاده آرامش در منطقه

آنهاست. چندین نظر در تأثیر بر سیاست دولت عراق در مورد این مسئله ............... × اولاً اینکه سیاست

مربوط به کردستان را تمایل رئیس جمهور عراق، صدام حسین برای کاهش تشنج در کشور به دنبال

اعدامها و بازداشتهای مخالفینش تعیین می کند. ثانیاً اینکه تمایلی به انجام دادن کاری درباره اخیر

............... فعالیت نظامی کردها وجود دارد. کردهایی که به دنبال نبردهای خود در ایران با قوای دولتی از

هنگام ............... 1358 از آنجا به عراق می گریزند شاید به این افزایش کمک کرده باشند. ثالثا دردسر

اسکان مجدد در مناطق کوهستانی که ......... ............... متعاقب خاتمه شورش در اسفند 1353 آن

مناطق را ترک کردند، ظاهراً مصادر امر را به این نتیجه رسانده که فقط خود کردها می توانند در دهات

دوردست کردستان مجدداً اسکان یابند.)

4 به دست آمده در: اسرائیل، تل آویو، (7 آبان 1358) شماره از حوزه فعالیت (؟؟؟ 2 NFV -)

5 انتشار از حوزه فعالیت: سفارتخانه در تل آویو. فرستاده شد به عمان، بیروت، ...............، تهران،

اسلام آباد، جده، کراچی، کویت، منامه، دهلی نو، ...............

سند شماره (12)

از: رئیس 545767سری 12 آبان 58 اعضاء

به: تل آویو، رونوشت برای عمان، بیروت، قاهره، دمشق، کراچی، کویت، اسلام آباد، دهلی نو و منامه

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است.

اطلاعات کشور بیگانه زی. آر. واهو

عطف به: تل آویو 30031 (4 ؟ 23 NFV)

1 قصد نداریم تلگرام مرجع را انتشار دهیم، چون گزارش فاقد خبرهای جدید به حد مورد علاقه

است. ستاد با تحلیل اسرائیلیها موافق است که رژیم فعلی عراق قویاً طرفدار متد حکومتی نشان دادن در

باغ سبز می باشد. معهذا، در این مورد، ستاد هیچ ............... ندارد که در مردادماه فعالیت نظامی علیه

شورشیان کرد افزایش پیدا کرد. (فقط برای اطلاع قرارگاه: این ............... گزارش یک منبع حساس که

معمولاً تا حدی قابل اطمینان است ............... چنین افزایش فعالیت نظامی عراق است) پاراگراف یک اگر

خبرهای دقیقتری در تأیید این ادعا که چنین افزایش فعالیت نظامی واقعاً روی داده داشت، می توانست

بیشتر مورد توجه قرار بگیرد. خبر مندرج در پاراگراف دو درباره اسکان مجدد چیز آشکاری است و این

موضوع در گزارش بخش حفاظت منافع (آمریکا در) بغداد مطرح شده که آن هم این شیوه را برای آرام

نگاه داشتن کردهای عراقی وصف کرده، مطرح شده است.

2 بدون پرونده. تا تاریخ 10 آبان 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری

سری


تحولات در امور کردها

ص: 94

سند شماره (13)

هشدار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است غیر قابل رؤیت برای بیگانگان و غیر قابل رؤیت برای

پیمانکاران یا مشاوران پیمانکارسری

کشور: عراق، ایران

منبع: یک سازمان رسمی انگلیس از «یک منبع جدید که از تعدادی مسافر کرد به انگلیس نقل قول کرده

است»

موضوع: تحولات در امور کردها (تاریخ اطلاعات: مهر 1358)

1 یک کرد که در میان کردهای مسافر به بریتانیا از آشنایان خوبی برخوردار است، در اواخر اکتبر

1979 (اوائل آبان 1358) گفته که بین مسعود بارزانی و برادرش ادریس بارزانی شکاف به وجود آمده

است. مسعود اظهار داشته است که کردهای عراق و ایران باید تلاشهای خود را هماهنگ کنند، تا از دولتین

ایران و عراق خودمختاری بگیرند. او گفته که کردها با همکاری با یکی از این دولتها علیه دیگری چیزی

عایدشان نمی شود و فکر می کند کردهای ایران و عراق متحداً می توانند یک واحد مستقل ایجاد کنند، که

تحت تسلط هیچ یک از دو دولت نباشد.

2 به گفته این کرد، ادریس بارزانی احساس می کند که با همکاری نزدیک با آیت اللّه روح اللّه خمینی در

ایران بهتر می توان به آمال کردها خدمت کرد. تا این مرحله ادریس یک رابطه نزدیک کاری با خمینی که

برای استفاده از کردها به عنوان سلاحی در مقابل عراقیها ............... است برقرار کرده است، (نظریه منبع

انگلیسی: شکاف بین مسعود و ادریس قلابی است و به دلایل تاکتیکی ایجاد شده تا به کردهای عراق

امکان یک پناهگاه در ایران برای موقع لزوم بدهد. به عوض ادریس، مسعود از پشتیبانی جنگجویان کرد

برخوردار است).

3 این کرد گفت که دکتر محمود عثمان که یک گروه منشعب حزب دمکرات کردستان را پس از

موافقتنامه 1975 الجزیره تشکیل داده بود، خود با دولت عراق صلح کرده بود. او و هزار و یکصد و سی تن

از پیروانش در ماه مهر در بغداد بودند. آنها سعی نموده بودند که با اسلحه خود از ایران خارج شوند، اما قبل

از خروج توسط افراد جلال طالبانی خلع سلاح شده بودند.

4 این کرد همچنین افزود که حزب دمکرات دیگر از کشورهای غربی انتظار کمک ندارد. این حزب

امیدهایش به اتحاد شوروی است. شورویها با نمایندگان کردها در آلمان غربی تماس گرفته بودند.

5 به دست آمده در: انگلستان، لندن (7 آبان 1358) شماره از حوزه فعالیت 74357 OEL

6 انتشار از حوزه فعالیت: سفارتخانه لندن و به عمان، بیروت، قاهره، دمشق، جده، کویت، تهران،

تل آویو فرستاده شد.

طبقه بندی گزارش سری هشدار شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است غیر قابل رؤیت برای بیگانگان

غیر قابل رؤیت برای پیمانکاران یا مشاوران پیمانکار پخش و اقتباس اطلاعات تحت نظر تهیه کننده

است. خبر از کشور بیگانه تا تاریخ 8 آبان 1358 در بایگانی ضبط شود. تمام اجزاء گزارش طبقه بندی و

قیود کل سند را دارا می باشند.

ص: 95

سند شماره (14)(1)

سری 8 آبان 58 اطلاعاتی

از: لندن 19102

به: رئیس رونوشت برای عمان، بیروت، قاهره، دمشق، جده، ............... ریاض، تهران، تل آویو

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است

خبر کشور بیگانه اطلاعاتی زی. آر. واهو

جزئیات تکمیلی: زی. آر. واهو برای مرور در اداره (امور ایران م)

سازمان اطلاعاتی انگلستان از ............... با کنترلهای حساس برای منبع ...............

شماره گزارش از حوزه فعالیت: 74357 OEL. به رابط سازمان اطلاعاتی همکار داده نشود. بدون

نام برای ثبت در فهرست بایگانی ............... تا تاریخ 8 آبان 78 در بایگانی ضبط شود.


فعالیت کردهای عراق

سند شماره (15)

طبقه بندی گزارش: سری

هشدار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است غیر قابل رؤیت برای بیگانگان غیر قابل رؤیت برای

مشاوران یا مشاوران پیمانکار.

منبع: یک سازمان رسمی اسرائیلی از منبعی که گفته اند «نزدیک به محافل دولتی عراق است، قابلیت

اطمینان به وی سنجیده نشده است».

کشور: عراق، ایران

موضوع: فعالیت کردهای عراق (تاریخ اطلاعات: اوائل مهر 1358)

1 هر هفته دولت عراق از طریق قبایل کرد سورژیل که حکم «سواره نظام» دولت عراق را دارند،

کمکهای نظامی و غیره برای کردهای ایران ارسال می کند. (توضیح سازمان اسرائیلی: اینها یعنی آن

سواره نظام، واحدهای مسلح اکرادی هستند که بغداد آنها را تحریک نموده است) کردهایی که در ایران

مجروح می شوند، توسط دولت عراق به بیمارستانهای نظامی و غیرنظامی در شمال عراق خصوصاً ناحیه

سلیمانیه انتقال داده می شوند. بیمارستانهای نظامی و غیر نظامی نواحی رشدار و رانیه مملو از مجروحین

سوختگی است. دولت عراق همچنین به کردهای عراق اجازه می دهد، که اسلحه گرفته و سپس به ایران

بروند تا علیه رژیم رهبر ایران آیت اللّه خمینی بجنگند. هر کردی در عراق می تواند به جنگ در ایران

بپیوندد، به شرط اینکه مقامات عراقی را در جریان قرار دهد. مقامات رسمی نیز پس از دریافت اسلحه

می توانند به ایران بروند. (توضیح سازمان اسرائیلی: این گفته به نظر اغراق آمیز می آید.)

2 به خانواده های کرد ایرانی اجازه داده شده که وارد عراق شوند. دولت عراق در نواحی حلبچه و

پنجوین امکاناتی مانند اردوگاههای ویژه دارای بیمارستانهای کوچک برپا کرده است. به آنها هر روز پول

و غذا داده می شود. تمام اعضای رهبری بارزانیها که اخیراً به عراق بازگشتند از کمک دولت عراق

برخوردار شدند. به آنها خانه هایی در بخش المنصور بغداد، اتومبیل شخصی و مبلغی پول داده شد.

انتخاب شهر محل اقامت نیز به خودشان واگذار شد.

1- این سند جزئیات فنی مربوط به سند شماره 13 می باشد.
ص: 96

3 فعالیت افراد جلال طالبانی در نواحی شمالی اکنون کاملاً متوقف شده، چون تمام مردان مسلح

همراه کردهای ایران مشغول فعالیت علیه رژیم خمینی می باشند. مذاکرات بین دولت عراق و دبیرکل

حزب دموکرات کردستان ایران عبدالرحمن قاسملو با موفقیت انجام شد. قاسملو با افراد طالبانی

همکاری نمود.

4 به دست آمده در: اسرائیل، تل آویو (10 آبان 1358 شماره از حوزه عملیاتی NEV 2397).

5 حوزه انتشار: سفارتخانه تل آویو. فرستاده شد به تهران، عمان، بیروت، قاهره، اسلام آباد، جده،

کراچی، کویت، منامه، دهلی نو.

تا تاریخ 10 آبان 78 در بایگانی ضبط شود.


محل کنونی تیمسار عزیزاللّه پالیزبان

سند شماره (16)

طبقه بندی گزارش: سری

79 19268/315 TDFIRDBتوزیع: 11 آبان 1358

این یک گزارش خبری است که مورد سنجش نهایی اطلاعاتی قرار نگرفته است.

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. غیر قابل رؤیت برای بیگانگان غیر قابل رؤیت برای

پیمانکاران و یا مشاوران پیمانکار پخش و اقتباس خبر تحت نظر تهیه کننده است.

کشور: ایران

منبع: یک سازمان رسمی اسرائیل (تاریخ اطلاعات: اواخر مرداد شهریور)

موضوع: محل کنونی رئیس پیشین ............... تیمسار عزیزاللّه پالیزبان

1 رئیس پیشین رکن 2 نیروهای مسلح ایران تیمسار عزیزاللّه ............... پالیزبان در اواخر شهریور

1358 از ایران به ایتالیا رفت و فعلاً در آنجا زندگی می کند. پسر وی ............... پالیزبان نیز همراه همسر و

دو فرزندش در ایتالیا اقامت دارد. آنها پاسپورت ایرانی دارند. یک برادر و یک خواهر ............... اخیراً به

آمریکا رفته اند. تیمسار پالیزبان تا پیش از عزیمتش از ایران اکثر اوقات خود را در ناحیه...... گذرانده بود.

(توضیح ستاد: گزارش 04/315 TDFIRDB مورخ ............... اسفند 1357 از یک منبع عموماً قابل

اطمینان نقل می کرد که پس از انقلاب تیمسار پالیزبان از دستگیری توسط «کمیته» آیت اللّه روح اللّه خمینی

گریخته و مردان قبیله ای کرد او را مخفی داشته اند. از آن هنگام شایعات متناوبی شنیده شده که تیمسار

پالیزبان مشغول تشکیل یک نیروی چریکی کرد به قصد سرنگونی دولت اسلامی است.)

2 به دست آمده در: اسرائیل، تل آویو (9 آبان 1358)

3 انتشار از حوزه فعالیت: سفارتخانه تل آویو: فرستاده شد به تهران، رم، پاریس، لندن.

طبقه بندی گزارش سری هشدار شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است غیر قابل رؤیت برای

بیگانگان غیر قابل رؤیت برای پیمانکاران یا مشاوران پیمانکار پخش و اقتباس خبر تحت نظر تهیه

کننده است.


بازگشت کردهای عراقی جابه جا شده به موطن اصلی خود در شمال عراق

ص: 97

سند شماره (17)

طبقه بندی گزارش: سری

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. غیر قابل رؤیت برای بیگانگان غیر قابل رؤیت برای

پیمانکاران و یا مشاوران پیمانکار پخش و اقتباس اطلاعات تحت نظر تهیه کننده

کشور: عراق

(تاریخ خبر: اوائل آبان 1358)

منبع: یک بازرگان عرب خوش موقعیت که در بین شخصیتهای سیاسی و نظامی عراق رابطهای تأیید

شده ای دارد. حد اطمینان به گزارشهای وی تعیین نشده است.

موضوع: بازگشت کردهای عراقی جابه جا شده به موطن اصلی خود در شمال عراق

1 در خلال اواخر تابستان 1358 طی یک مبارزه دولت عراق به قصد خنثی سازی جنبش

خودمختاری کردها، 000/10 کرد عراقی که چند سال گذشته را در مناطقی واقع در جنوب عراق،

............. بغداد، حله، بصره، عماره و کربلا به زور اسکان داده شده بودند، به محل اصلی سکونت خود در

شمال عراق بازگردانده شدند. در اینجا، دولت بعثی خانه هایی (در بعضی موارد خانه های خودشان را که

پس از جابجایی اولشان متروک مانده اند و همچنین اعانه غذایی و مالی) در اختیارشان می گذارد تا آنها را

تا هنگامی که به راحتی اسکان نیافته اند، قادر به گذران زندگی کند.

2 دولت مرکزی بعث عراق، با این تدبیر آشتی جویانه ای که ............... اقلیت کرد خود ...............

قصد دارد، کردهای مبارز را به حمایت از دولت صدام حسین در هرگونه دعوای آتی با ایران وادارد (اظهار

نظر حوزه فعالیت: رجوع کنید به گزارش 79 17 ؟؟ 17/315 TDFIRDBاز همین منبع که درباره

جابجایی محل سکونت تقریباً ............... هزار پناهنده کرد ایرانی در عراق بود که از آنها نیز به عنوان یک

نیروی شبه نظامی در خصومتهایی که آخرالامر با دولت ایران در خواهد گرفت، استفاده شود.

3 به دست آمده در: (7 آبان 1358)

4 حوزه انتشار: فرستاده شد به عمان، بیروت، قاهره، دمشق، اورشلیم، جده، کویت، تهران.

طبقه بندی گزارش: سری

هشدار شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است غیر قابل رؤیت برای بیگانگان غیر قابل رؤیت برای

پیمانکاران یا مشاوران پیمانکار ...............

تا تاریخ 8 آبان 1378 در بایگانی ضبط شود ............... تمام اجزاء گزارش طبقه بندی و قیود کل سند را

دارا می باشند.

ص: 98

سند شماره (18)(1)

سری 8 آبان 58 اطلاعاتی

از: عمان 48193 (به کفالت شوئلکه)

به: رئیس رونوشت، بیروت، قاهره، دمشق، اورشلیم، جده، کویت، تل آویو، ریاض، تهران،پاریس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اطلاعاتی

جزئیات تکمیلی: زی. آر. واهو برای مرور ستاد. بدون اقدام عملیاتی.

منبع: سی. یو. میرث / ا (هویتی که به ستاد اعلام شد) (یک جانبه).

شماره از حوزه فعالیت 24942 ............... N. داشل به دست آورده

به رابط سازمان اطلاعاتی همکار داده نشود.

توسط (مأمور شماره) 037650 طبقه بندی شده.

هدف: اس ا آ شماره پرونده بعداً تعیین شود. لندن برای کیلتایگر. پاریس برای پرستراو و ...............

بایگانی: 3013027

سند شماره (19)

تاریخ: 19 مهر 58 اعضاءسری

از: تهرانبه: رئیس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است.

اس. دی. بلید(2)

1 در پیام مخفی نویس که اس. دی. بلید / ا در 18 مهر انداخت، اس. دی. بلید / ا گزارش داد که نیروی

زمینی ایران در نظر دارد اقدامات «قاطع» و «جدی» علیه شورشیان کرد در غرب ایران به عمل آورد.

مطبوعات نیز تهدیداتی به همین مضمون درج کرده اند. قرار است طرحهای مربوطه در هفته آینده به اجرا

درآیند. مابقی پیام گزارش حمله 17 مهر علیه نیروهای پاسداران از طرف کردها و دیدار چمران وزیر

دفاع از کردستان به دنبال این حمله بود، که تمام آنها به طور مفصل در وسایل ارتباط جمعی محلی گزارش

شده است.

2 پرونده (..............) 873 201 تا تاریخ 19 مهر 78 در بایگانی ضبط شود.

تماماً سری


توجه تیمسار مبصر به مخالفین تبعیدی منجمله یک رهبر کرد که ارتش کوچک دارد

1- این سند جزئیات فنی سند شماره 17 را شرح می دهد.
2- اس. دی. بلید یکی از جاسوسان سیا در ستاد نیروی زمینی به نام سرهنگ رضوی می باشد. نامبرده بلافاصله پس از اشغال لانه جاسوسی از کشور گریخت. این سند از نوار تایپ به جای مانده در قرارگاه سیا در تهران پیاده شده و چون هنوز به اتاق مخابرات نرفته بود شماره و تاریخ نخورده است.
ص: 99

سند شماره (20)

طبقه بندی گزارش: سری

19095/315/79 TDFIRDB توزیع: 11 آبان 1358

این یک گزارش خبری است که از لحاظ اطلاعاتی مورد سنجش نهائی قرار نگرفته است.

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. غیر قابل رؤیت برای بیگانگان غیر قابل رؤیت برای

پیمانکاران و یا مشاوران پیمانکار پخش منحصراً برای مخاطبینی که نامشان در پاراگراف آخر

فهرست شده.

کشور: ایران

(تاریخ خبر: مهر 1358)

منبع: یک مقام پیشین ایرانی که قابلیت اطمینان به وی معین نگردیده. او به اخبار ذیل دسترسی خوبی

داشت.

موضوع: توجه تیمسار مبصر به مخالفین تبعیدی منجمله یک رهبر کرد که ارتش کوچک دارد

1 در روز جمعه 27 مهر 1358 تیمسار منوچهر هاشمی، رئیس پیشین بخش ضد اطلاعات سازمان

اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) که اینک منحل شده است، تیمسار عزت افشایی رئیس پیشین ساواک

استان آذربایجان غربی و سایر مأموران سابق ساواک با تیمسار محسن مبصر رئیس سابق پلیس کشوری

ایران در لندن ملاقات داشتند. تیمسار مبصر درباره ضرورت تشکیل جنبش برای مقابله با دولت اسلامی

جدید ایران صحبت نمود، که از تشکل ایرانیان مقیم خارج به وجود بیاید. او فکر می کند که طرفداران

شاپور بختیار نخست وزیر سابق ایران تشکل کافی برای ایجاد یک جنبش پایدار را ندارند و این جنبش

جدید باید تمام افسران و ایرانیان شناخته شده مقیم لندن را متشکل کند. (توضیح ستاد: اخباری که از

گزارش دیگر موجود است حاکی از آنند که مبصر در حمایت از بختیار فعال بوده است).

2 تیمسار مبصر به آن گروه کوچک گفت که رهبر جافها که یک قبیله بزرگ کرد می باشند، اخیراً

دیداری از لندن داشته و با تیمسار مبصر ملاقات نموده است. (توضیح منبع: این رهبر کرد با بختیار نیز

تماس داشته است). این رهبر کرد یک ارتش کوچک 1500 نفره دارد، که مجهز به مسلسل و تفنگهایی

می باشد که در مرز ایران و عراق استقرار دارند. او به حمایت مالی احتیاج ندارد، اما محتاج متخصصین

نظامی حداقل به تعداد دو یا سه افسر که بتوانند ارتش او را تعلیم دهند، می باشد. این رهبر کرد

............... برای تعلیم افسران و بستگانش در عراق چون او قویاً توسط دولت عراق حمایت می شود.

تیمسار مبصر در فکر اعزام سرهنگ حسن شاملو که چترباز و فرمانده سابق یک گروه ضدتروریست در

نیروهای زمینی بوده است، تا یکی از مربیان باشد. سرهنگ شاملو یک افسر ایرانی است که اخیراً از ایران

به لندن رفت. (اظهارنظر منبع: سرهنگ شاملو، به دلیل اینکه به سهولت توانست ایران را ترک کند، مظنون

به همکاری با رژیم جدید است. او تنها پس از آنکه از مظنونیت به همکاری با نیروهای آیت اللّه خمینی

تبرئه گردد، به آن رهبر کرد معرفی خواهد شد).

3 به دلیل احتیاجی که اخیراً به وحدت کردها پیش آمده، این رهبر کرد ناچار شد به حزب دمکرات

کردستان به پیوندد. با این وجود او درخواست کرده که خود رهبر جنبش کردها شود و حزب دمکرات به او

به پیوندد. او همچنین درخواست کرده که یک سازمان جدید اطلاعاتی در لندن تشکیل شود، تا برای

ص: 100

مقابله با دولت اسلامی اطلاعات گرد آورد. او تصور می کند پس از آنکه ارتش وی تعلیم یافت و او

اطلاعات کافی برای شروع یک حمله علیه رژیم خمینی گرفت، باید یک حمله همزمان در سرتاسر ایران

یا حداقل در چند استان صورت پذیرد. (توضیح منبع: تیمسار مبصر فکر می کند که این رهبر کرد سعی دارد

با اقدام به کسب حمایت یک دولت غربی نقش ملامصطفی بارزانی را ایفا کند).

4 انتشار از حوزه فعالیت: فرستاده شد به لندن، تهران، پاریس، آنکارا، استانبول.

5 انتشار از واشنگتن:

به وزارت خارجه منحصراً برای مدیر اطلاعات و تحقیقات، به سازمان اطلاعات دفاعی منحصراً برای

مدیر سازمان اطلاعات دفاعی

طبقه بندی گزارش: سری هشدار شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است غیر قابل رؤیت برای

بیگانگان غیر قابل رؤیت برای پیمانکاران یا مشاوران پیمانکار تا تاریخ 11 آبان 1378 در بایگانی

ضبط شود ............... تمام اجزاء گزارش طبقه بندی و قیود کل سند را دارا می باشند.

سند شماره (21)(1)

به کلی سری اومبرا 11 آبان 1358 کانال ویژه

از: کانال ویژه واشنگتن 36594به: کانال ویژه تهران

اخطار شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است.

متن زیر به عنوان 79 65173/آ. آ/ 3 انتشار یافت.

از: وابسته دفاعی عراق در لندنبه: وزارت دفاع بغداد.........

از عاید (1) به علی (1)

شاپور بختیار پسرعموی خود رستم بختیار را به لندن فرستاده تا با سردار(2) ملاقات کرده و درباره

مسئله تماسی که از طرف برزان (2) با بختیار صورت پذیرفت، مذاکره نماید.

این ملاقاتی که برزان با بختیار داشت، یک روز پس از ملاقات ما با بختیار روی داد. ملاقات با برزان

سه ساعت طول کشید و برزان موافقت کرد به هیئت اعزامی بختیار از هر طریق، یاری نماید.

بختیار موافقت کرد که 30 افسر با خود ببرد.

او طی ده روز آینده عازم عراق خواهد شد.

زیرنویس (1) بیشتر شناخته نشد.

(2) امکان دارد مسعود بارزانی رئیس حزب دموکرات کردستان ایران باشد.

تا تاریخ 11 آبان 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماماً به کلی سری

به کلی سری



کتاب سی و سوم

غیرمتعهدها

1- این تلگرام را سیا کشف رمز کرده و بختیار و عراق همکاری نزدیکی برای سرنگونی جمهوری اسلامی داشته اند.
2- منظور از سردار ٬ سردار جاف است که به ملاقات او با بختیار در اسناد سی. آ. تومیک / 19 اشاره شده است. به علاوه از این عبارت که ”برزان موافقت کرد تا به هیئت اعزامی بختیار از هر طریق یاری نماید“ معلوم می شود که ”برزان“ در موقعیت تصمیم گیری بالائی بوده است.
ص: 101

ص: 102

غیرمتعهدها

ص: 103

در پی انتشار اسناد لانه جاسوسی در رابطه با افغانستان و افشای جنایات مشترک آمریکا و شوروی

در این کشور مسلمان، اینک به افشای اسناد لانه جاسوسی پیرامون جریانی که با صورت ظاهری یک

سازمان مستقل بین المللی صحنه برخورد و هدایت جریانهای روسی و آمریکایی می شود، می پردازیم،

سازمانی که به عنوان یک جنبش ضداستعماری و با دعوی عدم وابستگی به بلوکهای موجود جهانی کار

خود را شروع کرد، ولی در اثر گذشت زمان رفته رفته از سیاستهای بلوک مختلف رنگ گرفت و اینک به

جرأت می توان گفت مجموعه کوچکتری است از نمونه سازمان ملل با این تفاوت که سیاستهای قدرتهای

استکباری جهانی اینجا به جای اینکه مستقیما اعمال شوند، به توسط واسطه های مختلف به نسبت

درجات وابستگی و حرف شنویشان از ارباب خود پیاده می شوند. در میان این کشورها حتی کسانی که

جزء بنیانگذاران اصلی بودند، عده ای اینک از تحت الحمایه های مستقیم آمریکا هستند و بقیه نیز علیرغم

ادعای پایبندی به اصول عدم تعهد در خفا با شیطان بزرگ همدل و هم جهت کشتی این معرکه فریب را به

پیش می برند.

اسناد حاضر عمدتا پیرامون تلاشهای به اصطلاح دیپلماتیک شیطان بزرگ برای رقابت با ابرقدرت

شرق در رابطه با اجلاس ششم سران کشورهای عضو نهضت عدم تعهد در کوبا می باشد.

آمریکاییها نگران آن هستند که مبادا جریانی که توانسته اند بر آن سوار شوند و آنرا مهار کنند اختیارش

به دست رقیب بیفتد و کلامی در عرصه جهانی در مخالف با سیاستهای شیطان بزرگ گفته شود. بلی حتی

کلامی!

چرا که این گونه قطعنامه ولو شدیدترین و تندترین تصمیمات هم در آن گنجانده شود، هرگز جامه عمل

نخواهد پوشید، آن گونه عملی که راهگشای مستضعفین باشد، یعنی کسانی که بار اصلی این تعهدها به

شرق و غرب را به دوش می کشند.

بر این اساس آمریکای جنایتکار تمام هم و غم ایادی و کارگزارانش را برای مواجه با این کنفرانس و

کشاندن آن به سمتی که منافع وی خدشه دار نشود! بسیج می کند. در این رهگذر به خوبی می توان نقاط

اساسی به اصطلاح منافع آمریکا را دریافت.

رژیم صهیونیستی: آمریکا نگران است که مبادا قرار داد به اصطلاح صلح دست پرورده اش در کمپ

دیوید مابین مصر و رژیم صهیونیستی مورد حمله قرار گیرد.اساسا آمریکا تلاشهای وسیعی را به کار

می گیرد، تا مبادا موجودیت رژیم صهیونیستی در پی این اجلاس مورد سؤال قرار گیرد و با نگرانی تمام

اظهار نظر می کند که پیش نویس دوم ارائه شده از سوی کوبا را می توان «فریادی برای نابودی اسرائیل به

ص: 104

حساب آورد.» در اینجا باید برادران عرب مسلمان را به این نکته توجه داد که چه کسی پشت سیاستهای

تجاوزکارانه رژیم نژاد پرست صهیونیست قرار دارد، و همه جانبه از آن پشتیبانی به عمل می آورد.

کمکهای نقدی و غیرنقدی که بالغ بر میلیاردها دلار می شود، همه ساله از سوی کدام کشور به رژیم غاصب

قدس عزیز هدیه می شود و اینجا در کنفرانس سران عدم تعهد کدام کشور تمامی امکانات سیاسی و

دیپلماتیک خود را برای ممانعت از محکومیت رژیم اشغالگر قدس فراهم می آورد. با این حساب چگونه

می توان از رژیمهایی که از روابط کاملاً صمیمانه با آمریکا برخوردارند، پذیرفت که در صف مبارزه با رژیم

صهیونیستی قرار دارند. وزیر خارجه بحرین در حالی که گویی بسیار متأسف است به سفیر آمریکا

می گوید در این کنفرانس عدم تعهد به علت اینکه آمریکا به عنوان دشمن حقوق فلسطین نشان داده شده،

در پی آن نتوانسته است همراه با دیگر همقطارانش در مورد هیچ مسئله ای از آمریکا حمایت کند. آیا دیگر

بهتر از این می شود مددکار اشغالگران قدس بود.

مصر: حاکمان فاسد و فاجر مصر، پاداش خیانت خود به آرمان فلسطین و رهایی قدس را با پشتیبانی

همه جانبه آمریکا برای جلوگیری از اخراج از جنبش عدم تعهد دریافت می کنند. در این زمینه حمایت

کشورهای آفریقایی و همراهی کشورهای مدعی استقلال چون هند و یوگسلاوی با آمریکای جنایتکار

قابل توجه است.

آمریکا همچنین در پی آن است که نسبت به جنایات او در آمریکای لاتین، پورتوریکو و نیکاراگوئه

اشاره نشود و گویا تا حدودی هم موفق می شود. این موفقیت را نیز مرهون تلاشهای کشور غیرمتعهد! پرو

می باشد.

در رابطه با آسیای جنوب شرقی و کامبوج شیطان بزرگ به پیروزی دست می یابد، چرا که در بیانیه از

ویتنام بطور ضمنی انتقاد می شود! در اقیانوس هند نیز آمریکا نگران آن است که به خاطر لشکرکشی و

وجود گسترده نیروهای نظامی خود با انتقاد روبرو به شود، ولی متحدین غیرمتعهد نفوذ خود را بکار

می گیرند و آخرالامر تمام عبارات یک جانبه ای که در رابطه با آمریکا در بیانیه آمده بود حذف می شود و

کلمات مبهم و کلی جای آنها را می گیرد.

شیطان بزرگ همچنین درصدد آن است که نهایت حمایت از رژیمهای نژادپرست دست نشانده اش

چون رودزیا و آفریقای جنوبی به عمل آید و.....

به هر حال آنچه که از همه این تلاشها بر می آید رقابتها و جدالی است که مابین حامیان غرب و شرق

وجود دارد و تنها چیزی که مطرح نیست عدم تعهد و عدم وابستگی است، چرا که اصول بنیادین تفکر

تشکیل دهندگان این جنبش نمی تواند لحظه ای عدم اتکاء به یک قدرت بزرگ خارجی را متصور شود، که

تداوم بقایشان در گروه همین وابستگی است. به راستی آیا جز کسانی که در مقابل نیروی لایزال الهی

خاشع و خاضعند و به سنن باری تعالی متعهدند می توانند در برابر قدرتهای رنگارنگ استکباری احساس

استقلال و بی نیازی نمایند. چگونه است که رژیم صهیونیستی عراق هم در میان غیرمتعهدهاست، کسی که

با تعهد در مقابل تمام شیاطین اینگونه به آتش افروزی و تجاوز مشغول بوده و هست و هیچ نیروی

غیرمتعهدی ندایی بر نمی آورد و جالب است که در میان اسامی غیرمتعهدها به افغانستان و مصر و عربستان

و ........ نیز برمی خوریم. تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل.

اسناد این مجموعه در دو بخش تدوین شده که یک بخش متعلق به اسناد وزارت خارجه و بخش دیگر

ص: 105

مربوط به اسناد سیا است.

به امید نصرت اسلام و مسلمین و برپایی حاکمیت مستضعفین متعهد به خدا و غیرمتعهد در برابر تمامی

مستکبرین.

دانشجویان مسلمان پیرو خط امام