گروه نرم افزاری آسمان

خلاصه های اطلاعاتی 883، 889، 894، 898، 899، 900، 905، 915، 916، 917،919






سند شماره (46)

تاریخ: 27 اوت 79 5 شهریور 58خیلی محرمانه

از: وزارت امور خارجه واشنگتن دی سیبه: مجمع گردآوری خلاصه های اطلاعاتی با حق تقدم

هشدار: شامل منابع و شیوه های حساس اطلاعاتی غیرقابل رؤیت برای بیگانگان

(پاراگرافهای 6 1 خیلی محرمانه است)

موضوع: خلاصه اطلاعاتی 883 27 اوت 79

1 اسرائیل: موقعیت حزب کارگر: محبوبیت سیاسی حزب کارگر بیشتر شده است. به طوری که

می توان گفت گرایش به سوی حزب کارگر و فرار از لیکود در ماههای اخیر بسیار سرعت گرفته است.

آخرین گزارش از آراء عمومی اعلام می دارد، در صورتی که انتخاباتی برگزار شود حزب کارگر حتما

پیشی گرفته برنده خواهد شد. (البته ناگفته نماند که از نظر اکثریت حزب کارگر دچار کمبودهایی خواهد

شد که برای جبران آن حتما باید با حزب مذهبی ملی ائتلاف بنماید.)

2 بالا گرفتن حزب کارگر در ماههای اخیر را می توان دلیل اشتباهاتی دانست که به وسیله دیگران به

وجود آمده است و نه دلیل بازسازی درونی حزب کارگر. این عقیده که مدیریت لیکود به خصوص در امور

ص: 507

اقتصادی بسیار ضعیف است، مورد قبول همه واقع شده و همین به بالا رفتن میزان محبوبیت حزب کارگر

کمک شایان نموده است. توطئه گریهای آشکار گروهی از وزراء نیز به حیثیت و اعتبار لیکود لطمه وارد

کرده است.

3 حذف حزب اصیل یادین که یک ضریب سیاسی بسیار مهم بود نیز از اهمیت چشمگیری برخوردار

است. آخرین گزارش از عقاید عمومی نشان می دهد که مردم دیگر به هیچ وجه حاضر به حمایت از این

حزب نمی باشند. و اکثریت کسانی که طرفدار حزب یادین بودند با حزب کارگر برای بار دیگر اعلام

وفاداری کرده اند.

4 لیکن نمی توان گفت که وضع حزب کارگر بسیار عالی است. انتشار اخیر خاطرات نخست وزیر

پیشین رابین نشان می دهد که یک عدم اتحاد عمیق در درون حزب کارگر وجود دارد. رابین رهبر حزب

کارگر یعنی پرز را متهم به دروغگویی، فریبکاری، و افشاء اخبار امنیتی در دولت گذشته حزب کارگر

می سازد. این ادعای رابین مبنی بر نامناسب بودن پرز برای مقام نخست وزیری نخواهد توانست کمکی به

حزب کارگر باشد.

5 طوفان کنونی احتمالاً موقعیت پرز را به مخاطره نخواهد انداخت. حزب کارگر ناچار است فعلاً

دنباله روی رهبری چون پرز باشد، ولی در صورت پیروز شدن حزب کارگر معلوم نیست که پرز بتواند

بمقام نخست وزیری برسد، اما در صورتی که رابین بر میزان اتهامات خود بیفزاید و یا آنها را تکرار کند تا

قبل از انتخابات احتمالاً مشکلات جدی برای حزب کارگر و پرز به وجود خواهد آورد.

6 حتی اگر این واقعه نیز رخ دهد، موضوع ائتلاف دولت مهمترین موضوع مورد بحث در انتخابات

خواهد بود. حافظه بسیاری از رأی دهندگان اسرائیل بسیار ضعیف است و توجه آنها بیشتر به عملکرد

حکومت لیکود معطوف خواهد بود.

7 (طبقه بندی نشده) مطبوعات اسرائیل: در مصاحبه ای که در نشریه اورشلیم پست با سفیر

اشتراوس انجام گرفته بود ولف بلیترز در 24 اوت نوشت که مهمترین فصل در مذاکرات صلح خاورمیانه

«اعتماد ضعیفی» را در سفیر اشتراوس ایجاد کرده است. مقاله به این ترتیب آغاز می شود که «پیشنهاد اخیر

دولت کارتر درباره معرفی طرح آمریکایی... یک بلوف سیاسی بسیار شگفت بوده است.» در مصاحبه

هاآرتز با سفیر اشتراوس گفته است که «زمانی که اشتراوس می گوید مردم از اسرائیل به طرز ناخوشایندی

سخن می گویند... (جلوگیری می کند) از شرکت فلسطینیها در گفتگوها، و زمانی که اشتراوس می گوید که با

این نظریه موافق نیست.... (او) می تواند به طور غیرمستقیم این نظریه را برساند که اسرائیل نباید بگذارد که

یک چنین عقایدی پا بگیرد.»

یکی از مقالات هاآرتز در جای دیگر بیان می دارد که منافع واشنگتن از مشاجرات اعراب و اسرائیل

به ارتباط نفت به مسئله فلسطینیها متوجه شده است.

یکی از گزارشگران به نام یدیوت شارانوت از واشنگتن اخطار می کند که «صورت حساب اقتصادی

که توسط عمو سام برای وزیر دارایی (اسرائیل) اهرلیک و شرکاء کشیده خواهد شد آنقدر سنگین خواهد

بود که هیچ چک بانکی قادر به حمل ارقام آن نخواهد بود. «وی همچنین می نویسد» مهمترین کشف

شگفتی که از موضوع استعفای یانگ نتیجه شد این است که بالاخره اعراب و سازمان آزادیبخش فلسطین

توانسته اند دلایل خود را به آمریکاییها بقبولانند.«و یا عصبانیت ادامه می دهد که» حالا که موقعیت ایجاب

ص: 508

می کند که آمریکا با احتیاط عمل کند.... (مقامات) اسرائیل کارهای خود را با عجله و بی محابا انجام داده

و اصول احتیاط را رعایت نمی کنند.

8 (محرمانه) مسئله جولان و ادعاهای شارون: در بازدیدی که شارون در 23 اوت از دهکده ای در

ارتفاعات جولان بنام دروز به عمل آورد گفت که حتی اگر سوریه با اسرائیل صلح کند نیز ارتفاعات

جولان را مسترد نخواهد گردانید.

وی گفت «تا آنجا که من می دانم ارتفاعات جولان جزء لاینفک از خاک اسرائیل است... و فکر می کنم

که دولت نیز با نظر من موافق است، لیکن لحن بیان تفاوت می کند.» سفارت آمریکا در تل آویو اظهار

می دارد که بیاناتی چون بیانات شارون و اعمالی چون تقاضای ضمیمه (که در حال حاضر توسط

000/400 نفر به امضاء رسیده است) نتایجی چون ضمیمه شدن واقعی جولان را در بر خواهد داشت.

سفارت در ادامه اظهار می دارد که عدم ارائه کارت هویت برای ساکنین روستای دروز نیز می تواند خود

دلیلی دیگر بر این ادعا باشد. وایزمن نیز بنابه دلایل و اهدافی این تقاضا نامه را امضاء کرده است بگین و

دایان این تقاضانامه را امضاء نکرده اند، و دایان معتقد است که اسرائیل بالاخره مجبور خواهد شد از

قسمت اعظم جولان عقب نشینی نماید.

9 (محرمانه / غیرقابل رؤیت برای بیگانگان) اسرائیل: از بین رفتن تقریبی یک هواپیما: در 15 اوت

اسرائیل نزدیک بود اولین هواپیمای هشدار دهنده و کنترل کننده EZCخود را از دست بدهد. به علت

آتش سوزی در هواپیما خلبان مجبور به فرود اجباری گردید. هواپیما بشدت صدمه دیده است و از یک

شش ماه قابل استفاده نخواهد بود. غیرقابل استفاده بودن آن ممکن است بیشتر از اینها هم طول بکشد.

هواپیماهای EZCرا از ماه ژوئن 1979 مورد استفاده قرار داده اند تا بتوانند در حملات هوایی و شناسایی

آنها را به صورت پشتیبان در مأموریتهای لبنان به کار برند. اسرائیل 3 دستگاه دیگر از هواپیماهای EZC

در اختیار دارد.

10 (طبقه بندی نشده) اسرائیل و مسئله نیروهایسازمان ملل: رادیو اورشلیم در 26 اوت گزارش داد

که کابینه اسرائیل در نظر دارد از آمریکا بخواهد که یا در مورد حضور نیروهای سازمان ملل در صحرای

سینا اقدامی نماید و یا اینکه بر ایجاد نیروهای چند ملیتی در آنجا صحه گذارد. بنا به گزارش وزیر امور

خارجه دایان در این اجلاس گفت قبل از اینکه قسمت بیشتری از صحرای سینا از دست برود، اسرائیل باید

عواقب آنرا در نظر بگیرد. دیگر وزراء کابینه نیز صریحا پیشنهاد کرده اند که به آمریکا و مصر اطلاع داده

شود چنانچه راه حلی پیدا نشود اسرائیل منطقه ای را که قرار است در نیمه های ماه آینده تخلیه نماید

نخواهد توانست، تخلیه کند. مفسر سیاسی رادیو اعلام داشت که اقدامات لازم برای تشریح وضعیت با

دولت آمریکا به زودی انجام خواهد گرفت. یعنی دایان در آمریکا ملاقاتهایی در این باره خواهد داشت.

11 (طبقه بندی نشده) کابینه اسرائیل لبنان: رادیو اورشلیم خبر داد که کابینه اسرائیل اقدامات انجام

شده توسط اسرائیل در لبنان را مورد بررسی قرار خواهد داد. بعضی از وزراء پیرامون بعضی از عملیات

هوایی و زمینی اسرائیل داد سخن دادند.

با این حال، ریاست کابینه نااور موضع اسرائیل را بر سر جنگ اینچنین خلاصه نمود که «تروریستهای

به اصطلاح سازمان آزادیبخش فلسطین» مسئول این جنگها هستند. وی از برخورد میان فلسطینیها و

سربازان فیجیایی و موشکهایی که بر سر افراد غیرنظامی اسرائیلی ریخته شده بود سخن گفت (البته این

ص: 509

جریان بعد از بمباران شدید جنوب لبنان توسط اسرائیل صورت گرفت). نااو در ادامه گفت «البته ما علیه

این جانی ها به ضد حمله دست زده... و این کار را ادامه خواهیم داد.»

12 (طبقه بندی نشده) اسرائیل و اخراج اعراب: سرکنسولگری آمریکا در اورشلیم گزارش می کند

که نشریه منتشره در 22 اوت از یک روزنامه عربی بیان داشته است که مقامات نظامی اسرائیل یک

فلسطینی ساکن روستای نزدیک رام اللّه در ساحل غربی رود اردن را «اخیرا» اخراج کرده اند. فرد اخراج

شده در ماه فوریه وارد ساحل غربی رود اردن شده بود تا با خانواده خود دیدار به عمل آورد. در حال

حاضر دیوان عالی اسرائیل این کار را ممنوع اعلام کرده است. (رقم اخراج شوندگان از ساحل غربی رود

اردن در سالهای اخیر بسیار کاهش یافته است، لیکن سیاست اخراج هنوز پابرجاست.)

13 (طبقه بندی نشده) اسرائیل و بمباران: صدای فلسطین اعلام داشت که ظهر (به وقت محلی) 26

اوت بمبی در «محل نقل و انتقال کارمندان دشمن» (که امکان دارد محل نقل و انتقال کارمندان نیروی

دفاعی اسرائیل باشد) در نزدیکیهای اورشلیم منفجر شد. همین صدا اعلام داشت که «تعدادی از افراد

دشمن کشته و یا زخمی شدند» و یک کارخانه برق که در همان نزدیکی واقع شده بود خساراتی دید. همین

رادیو در ادامه می گوید که این خبر به وسیله رادیو اسرائیل نیز تأیید شده است. لیکن ما هنوز نتوانسته ایم

تاییدیه ای پیرامون وقوع این حمله از اسرائیل کسب نماییم.

14 (محرمانه) وایزمن و نوار غزه: سفارت آمریکا در تل آویو گزارش کرد که بازدید وایزمن در 23

اوت از نوار غزه یک رویداد خبری بود و علاوه بر آن تلاشی بود برای نشان دادن علاقه وی به ساکنین

فلسطینی و یهودی.او نسبت به بعضی از تقاضاهای فلسطینیها جواب مثبت داده است. زمانی که درباره

سیاست دولت درباره آینده نوار غزه و ایجاد اردوگاههای جدید در فراسوی خط سبز سؤال شد، معاون

وایزمن گفت، که بنا به اظهارات رادیو اسرائیل یک اردوگاه جدید در حومه کاتف در طول هفته های آینده

بر پا خواهد شد تا تعداد کل این اردوگاهها به چهار برسد. وایزمن به ساکنین گفت «با آرامی آینده خود را

بسازید. دولت اسرائیل... بر سر تصمیم خود ایستاده است. ما این منطقه را بنا به طرحهایی که در نظر داریم

توسعه خواهیم داد.»

سفارت آمریکا در تل آویو در این زمینه اظهار می دارد که با وجود اینکه وایزمن سعی دارد از بحث

پیرامون خودمختاری کناره گیری نماید، ولی اوست که مسئول ساحل غربی رود اردن و نوار غزه می باشد.

15 (طبقه بندی نشده نفت کش خلیج فارس غرق می شود: گزارش مطبوعات و سفارت حاکی از آن

است که در 26 اوت یک نفت کش سنگاپوری به علت انفجاری که در عرشه آن رخ داد در نزدیکیهای

ابوظبی غرق شد. این نفت کش که یک تانکر نسبتا کوچک و (DWT 000/30) نامش چری دوک بود در

حدود 17 مایلی جزیره داس غرق شد. گزارش مطبوعات حاکی از آن است که بنا به گفته کارکنان کشتی

انفجار آن نتیجه بخار گاز و نفت بود و نمی توانند نتیجه خرابکاری باشد. مقامات دریایی ابوظبی گزارش

می دهند که کشتی به آرامی از کراچی به سوی جبل دانا (بندری در غرب ابوظبی) در حرکت بود. 50 تن از

کارکنان کشتی مفقود شده اند: و یک نفر پیش از رسیدن به ابوظبی جان سپرد.

16 (طبقه بندی نشده) سازمان آزادیبخش فلسطین و رومانی: در 25 اوت یاسر 1

فات، یاسر، 3عرفات و

نیکلای 1

ئوشسکو، نیکلای، 3چائوشسکو در یکی از محله های 1

ارست، 3بخارست دقیقا 9 روز پس از دیدار قبلی شان در 1

شق، 3دمشق ملاقات

کردند. 1

وشیتدپرس، 3اسوشیتدپرس گزارش می دهد که آژانس خبری 1

انس خبری رومانی، 3رومانی گفته است که یک بیانیه مشترک صادر شده

ص: 510

که طی آن از اسرائیل خواسته شده که «به طور کلی، و بدون قید و شرط و تاخیر از مناطق اشغالی خارج

گردد.» همچنین این بیانیه خواستار به رسمیت شناختن «حقوق حقه مردم فلسطین که شامل حق

خودمختاری و بازگشت به وطن و ایجاد دولت مستقل خود می باشد» شده است. در صورتی که این

گزارش درست باشد این طرز فرمول بندی فراتر از آن چیزی است که در آن 1

مانی، 3رومانی خواسته است

میانجیگری بین اختلافات اعراب و اسرائیل را عهده دار شود. مطبوعات عربی خاطرنشان ساخته اند

که 1

فات، 3عرفات قبل از حضور در کنفرانس 1

فرانس غیرمتعهدها، 3غیرمتعهدها در 1

وانا، 3هاوانا حتما به شوروی سفر خواهد کرد. ظاهرا

مقامات 1

روی، 3شوروی از بعضی از ابتکارات اخیر 1

فات، 3عرفات خوشحال نیستند.

17 (طبقه بندی نشده) 1

زمان آزادیبخش فلسطین، 3سازمان آزادیبخش فلسطین و کرایسکی: رویتر گزارش داده است که صدر

اعظم اطریش کرایسکی در مصاحبه با یک روزنامه کویتی از جهان خواسته است که حق خودمختاری

مردم فلسطین را به رسمیت بشناسند. کرایسکی گفته است که ناهوم گولدمان آمریکایی یهودی سرشناس

خواستار ملاقات و گفتگو با یاسر 1

فات، 3عرفات شده است. به نظر کرایسکی «عرفات با مسائل و مشکلات به

طور عینی و عملی برخورد می کند.»

18 (محرمانه) سادات برای بار دیگر فریاد زد «بگذار همه شان آب دریا را بخورند.» سفارت آمریکا

در قاهره گزارش داد که سادات ارزشی برای لایحه جدید در مورد فلسطینیها قائل نیست و در سخنرانی

خود در 26 اوت در سوئز با شدت با منتقدین خود برخورد کرد. سادات نطق خود را این گونه آغاز کرده

است که تصمیم جدید شورای امنیت برای فلسطینیها نه حکومت خودمختار و نه آزادی زندانیان فلسطینی

و نه عقب نشینی نیروهای اسرائیلی و نه لغو حکومت نظامی و مدنی اسرائیل را به همراه نخواهد داشت.

سادات گفته است که مصر به هدف عقب نشینی اسرائیل و خودمختاری فلسطینیها رسیده است. وی گفته

است که نیروهای امنیتی عقب نشینی خواهند کرد. سادات به اشتراوس گفته است که مصر قرارداد کمپ

دیوید را زیر پا نخواهد گذاشت. وی گفت اگر تصمیم جدیدی اتخاذ شود باید به دو شرط زیر پاسخ گوید:

تصریح دقیق منافع قانونی فلسطینیها و عدم مداخله در قرارداد کمپ دیوید. سادات گفته است که منتقدین

عربش می توانند «فریاد بزنند و او آب دریا بنوشند.» او گفت که این اعراب حیله گر هستند، چون در پنهان

به آمریکا گفته اند که با ایجاد یک دولت و کشور فلسطینی مخالف هستند، و به عقیده او سعودیه و دیگر

اعراب خلیج ایام تعطیل اسلامی را با طلا، رشوه خواری و قمار جشن می گیرند. به نظر او رفتار سعودیها

خیلی مسخره، بچه گانه و ناچیز است. وی برای بار دیگر با قدردانی از حکومت دوران ملک فیصل به

تحقیر سعودیها پرداخت. او ملک حسین را یک گدای فرصت طلب می خواند. کلمات محبت آمیز او فقط

نسبت به سودان، عمان و سومالی ادا می شد.

19 (طبقه بندی نشده) تلفات نیروهای میانجیگر سازمان ملل در لبنان: سه تن از سربازان فیجیایی

نیروهای میانجیگر سازمان ملل در لبنان کشته و دو تن زخمی شدند که حال یکی از آنها بسیار وخیم

است. این واقعه در 24 اوت زمانی رخ داد که کشتیهای آنها به وسیله دست چپیها فلسطینی یا لبنانی کمین

خورده بود. این واقعه آخرین رخداد از برخوردهایی بود که در سه روز گذشته بین سربازان فیجیایی و

دست چپی ها انجام شد که یکی از افراد آنها به وسیله سربازان نیروهای میانجیگر سازمان ملل در لبنان

قبلاً کشته شده بود. چند تن از سربازان فیجیایی نیز دو روز قبل در یک حمله شدید زخمی شده بودند.

20 (طبقه بندی نشده) جمهوری فدرال آلمان لبنان: گزارشات مطبوعاتی در 24 اوت حاکی از آن

ص: 511

است که یک نارنجک دستی به درون سفارت آلمان فدرال در بیروت پرتاب گردید. این دومین حمله علیه

سفارت در هفته گذشته است. خسارت و یا تلفاتی از این حملات حاصل نشد. آخرین واقعه قبل از بازدید

گنشر وزیر امور خارجه آلمان فدرال از بیروت رخ داد.

21 (محرمانه) لبنان فیوزهای شیمیایی: دین سفیر آمریکا اظهار داشته است که قبول آشکار

اسرائیل طی یک گزارش اطلاعاتی از تل آویو حاکی از آن است که اسرائیل نوعی فیوز شیمیایی را در لبنان

استفاده می کند که قبل از برخورد با زمین منفجر می گردد و این نشان دهنده این واقعیت است که اسرائیل از

یک سلاح ضد نفر بسیار خطرناک استفاده می کند. البته اسرائیل ادعا می کند که این مواد را جهت «دفع

آفات» از «جنگلها» و «باغهای مرکبات» به کار می برد.

کریستوفر

سند شماره (47)

تاریخ: 5 سپتامبر 1979 14 شهریور 1358

از: وزارت امور خارجه واشنگتن دی سیبه: مجمع گردآوری خلاصه های اطلاعاتی با اولویت

(پاراگراف 6 1 سری)

موضوع: خلاصه اطلاعاتی 889 5 سپتامبر 1979

1 سوریه و عراق: گزارش وضع اجتماعی: رویدادهای اخیر نمایانگر این است که روابط سوریه و

عراق سردتر شده است و خصومتهای متقابل قدیمی بیشتر آشکار می شود.

2 رئیس جمهور (سوریه) اسد آشکارا در مصاحبه اخیرش با مجله آلمان غربی به نام اشپیگل

ناراحتیهای خود را اظهار نمود. اسد گفت در ایجاد «اتحاد» با عراق نتوانسته ایم کار مثبتی انجام دهیم.

«وی گفت شاید وقت زیادی باید بگذرد تا اینکه» برادران عراقی ما بفهمند که بایستی دوباره «در طریق

مشترک گام برداریم» وی اضافه نمود «و این صرفا به رهبریت عراق بستگی دارد».

3 اسد از این مصاحبه استفاده کرده بی گناهی سوریه در خرابکاریهای انجام شده در عراق را برای بار

دیگر مطرح نمود. شاید به خاطر اتهاماتی که عراق به زبانی بسیار مبهم متوجه سوریه کرده بود. دمشق

دیگر توان تحمل را از دست داده اینگونه اظهارات و بیان آنها را ضروری می داند.

الف) رئیس جمهور (عراق) صدام حسین نوارهای ویدئو حامل اعتراف یکی از سردسته های

توطئه گران عراقی را تهیه نموده و آن را به تعدادی از پایتختهای کشورهای عربی برای نمایش خصوصی

ارسال نموده است.

ب) برای تأکید بر این موضوع، همچنان که دفتر حفاظت منافع ایالات متحده در بغداد تذکر داده،

گزارشات جامعی در بغداد وجود دارد که صدام به افراد حزب بعث وفادار گفته است که رئیس جمهور

سوریه در توطئه بر علیه وی دست دارد.

4 سوریها قبل از مصاحبه با اشپیگل، با تبلیغ پیرامون اعزام وزیر خارجه خود خدام به تهران برای

دیدار با رهبران ایران به علاوه آیت اللّه خمینی بر نگرانی عراق افزوده اند. بغداد به مقدار زیادی نسبت به

ایران بدگمان است و عراقیها از یک رابطه مستحکم میان شیعیان ایران و عراق و اقلیت علوی که بر سوریه

حاکم است واهمه دارند. ما هنوز شواهد محکمی دال بر اقدامات ضد عراقی به دنبال دیدار خدام در ایران

ص: 512

به دست نیاورده ایم.

5 در حال حاضر، عراقیها که نیروی گرداننده در پس روابط خرابکارانه در سوریه بودند احتمال دارد

از گذشت زمان در روابط خود استفاده کرده از راههای دیگری برای ابراز مخالفت با مصر و موافقتنامه

کمپ دیوید وارد شوند. برای مثال، عراق اکنون اهداف خود را در رابطه با جنبش غیرمتعهدها دنبال کرده

احتمالاً آن زمینه را برای به دست آوردن حداکثر منفعت خود مساعد خواهد کرد تا بعد بر مخالفت عربی

علیه قرارداد صلح که جبهه محدودتری است، متمرکز کند.

6 برای تحریک کردن احساسات ضد قرارداد صلح، عراق ممکن است به اجبار در تلاش باشد روابط

خود با عربستان سعودی و اردن را نیز بهبود بخشد. در این رابطه، احتمالاً به دقت منتظر این است تا ببیند

که نتیجه بازدید شاه حسین از آمریکا در ماه جاری چه خواهد بود. همین طور عراقیها هر گونه

عکس العمل سعودیها در رابطه با تلاشهای آمریکا جهت جلب فلسطینیان به قرارداد صلح را به دقت مورد

مطالعه قرار می دهند.

7 (طبقه بندی نشده) دایان دیدار با ساف: اورشلیم پست در چهارم سپتامبر گزارش داد که دایان با

یکی از رهبران کمونیستی ساحل غربی رود اردن به نام دکتر نتس که دارای یک کرسی در شورای ملی

فلسطین (مجلس مقننه ساف) می باشد ملاقات نموده است. این ملاقات دایان به دنبال ملاقات پر سر و

صدای چند وقت پیش وی با یکی از رهبران سمپات ساف در نوار غزه صورت می گیرد. منابع مطلع نظامی

گفتند که این جلسات موافقت اصولی وزیر دفاع وایزمن را به همراه داشته است. سرمقاله روزنامه ماریو

می گوید مردم اسرائیل چطور انتظار دارند که کشورهای دوست با ساف ملاقات ننماید در حالی که وزیر

امور خارجه اسرائیل با آنها به گفتگو می نشیند، و این سؤال حتما در آمریکا مطرح خواهد شد، چون مردم

می خواهند بدانند که چرا نماینده آمریکا در سازمان ملل باید با ناظر ساف ملاقات کند و این بهای سنگین

را نپردازد.

8 (طبقه بندی نشده) اسرائیل کمکهای آمریکا: مقدار کمک آمریکا به اسرائیل همزمان با دیدار

سادات از موضوعات نگران کننده ای بود که در 4 سپتامبر در مطبوعات اسرائیلی منعکس گردید.

روزنامه های هاآرتز و داور با ناخشنودی از طرح اسرائیل مبنی بر درخواست کمک 3 تا 5/3 میلیارد

دلاری از آمریکا یاد کرده اند. در بحثی که پیرامون این کمک به وجود آمده بود وزارت امور خارجه اظهار

عدم تمایل نمود. بعضی از مقامات شرکت کننده اظهار داشته اند بدون ایجاد یک تغییر کلی در سیاست

اقتصادی اسرائیل امکان ندارد در سال 1980 و سالهای آتی بتوان از آمریکا تقاضای یک چنین کمک

سنگینی را نمود. روزنامه هاآرتز می نویسد که «مالیات دهندگان آمریکایی می خواهند بدانند که تا چه حد

باید سطح بالای زندگی غیر طبیعی اسرائیلی را از نظر مالی تأمین کنند.»

9 (محرمانه) ساحل غربی رود اردن شرکتهای داوطلب: یکی از اعضای کمیته مرکزی منونیت ها که

به پروژه های ساحل غربی رود اردن کمک می کند، به سرکنسول آمریکا در بیت المقدس گفت که اسرائیل

به کوششهای خود جهت کاهش دادن اقدامات شرکتهای داوطلب در رابطه با ساحل غربی رود اردن ادامه

می دهد. دولت نظامی به مقامات فلسطینی اجازه ملاقات با شرکتها را نداده، از معافیت حقوق گمرکی

پروژه های در حال انجام امتناع ورزیده است، و تمدید اجازه سکونت موقت یک داوطلب آمریکایی عضو

کمیته مرکزی منونیت ها را به تعویق انداخته است. بدتر از آن گزارشاتی از فلسطینیان بوده است که یک

ص: 513

مقام دولت نظامی به آنها گفته بود که ساکنین یهودی اردوگاهها در دره اردن در مورد پروژه های آبیاری

قطره ای اعراب در دره شکایت نموده اند، بنا به اظهار ساکنین یهودی اردوگاهها، این پروژه ها «عربها را

تشویق می کند که از جایشان تکان نخورند». این پروژه ها به وسیله کمیته مرکزی منونیت ها اداره می شود.

10 (محرمانه) اسرائیل نروژ نفت: دبیر کل وزارت خارجه نروژ به یک کارمند سفارت (آمریکا)

در اسلو گفت که وزیر نفت اسرائیل جهت دیداری کوتاه با وزیر انرژی در دهم سپتامبر از اسلو بازدید

خواهد کرد. دبیر کل از سفیر نروژ در اسرائیل برای ترتیب دادن دیدار مستقیم با وزیر انرژی در حالی که

برای هیچ یک از طرفین سودمند نمی تواند باشد، ناراحت بود.

11 (طبقه بندی نشده) سادات بازدید از حیفا: بنا به اظهار رویتر مسافرت دریایی سادات به حیفا در

چهارم سپتامبر با خوش آمدگویی گرم از جانب رئیس جمهور نادون، نخست وزیر بگین و گروهی از

شخصیتهای مذهبی و سیاسی اسرائیل همراه بود. سادات و بگین در مورد خود مختاری (الف) فلسطینیان

در ساحل غربی رود اردن و نوار غزه (ب) عقب نشینی اسرائیل از سینا و (ج) وضعیت اعراب غرب

بیت المقدس گفتگوهایی نمودند.

12 (طبقه بندی نشده) ملاقات وایزمن علی: بنا به اظهار رادیو بیت المقدس وزیر دفاع مصر علی

گفت در جریان ملاقاتش با وزیر دفاع اسرائیل وایزمن طرحی را برای از میان برداشتن مسئله نظارت بر

سینا بعد از عقب نشینی نیروهای نظامی سازمان ملل ارائه خواهند نمود.

13 (طبقه بندی نشده) آرنز در رابطه با عقب نشینی سینا: رئیس امور خارجی کنست و کمیته

امنیتی، آرنز در رادیو تل آویو اظهار نمود که بگین در جریان ملاقاتش با سادات می بایستی خواستار

امضای قراردادی برای اطمینان از ارسال نفت مصر برای برآوردن نیاز کلی اسرائیل بکند و این قرارداد

حتما در رابطه با عقب نشینی اسرائیل از صحرای سینا باشد.

14 (سری) بگین فرستاده رومانی: بنا به اظهار سفارت (آمریکا) در تل آویو نشانه هایی وجود دارند

که ملاقات پنهانی یک فرستاده رومانی با نخست وزیر (اسرائیل) بگین، در اصل یک ملاقات اطلاعاتی

بوده است. واسیلی پونگان که درسی و یک اوت وارد گردید درباره سفر اخیر چائوشسکو (رئیس جمهور

رومانی) به خاورمیانه بگین را در جریان گذاشت. اجلاس به طوری که گزارش گردیده است بعد از امتناع

بگین برای گوش دادن به اظهارات چائوشسکو با عرفات و با انتقاد از بیانیه چائوشسکو به دنبال

نشستهایش با اسد و عرفات متشنج می شود.

15 (محرمانه) اتحادیه عرب: یک مقام تونسی به سفارت (آمریکا) در تونس گفت که شورای اتحادیه

وزرای خارجی عرب یک اجلاس معمولی در یازدهم سپتامبر در تونس برگزار خواهند نمود. او گفت که

اجلاس کلاً اداری خواهد بود و اقدام در مورد سفارشاتی برای تحریم اقتصادی مصر در رابطه با پیشرفت

در مذاکرات خود مختاری (یا فقدان آن) به تعویق خواهد افتاد. به هر حال یک خبرنگار بی بی سی به

سفارت گفت که از او برای تهیه گزارشی در مورد اجلاس وزرای اقتصادی اتحادیه عرب که در چهارم

سپتامبر در تونس آغاز می شود، دعوت شده است. یک مقام اتحادیه عرب گفت هدف از برگزاری این

جلسه، مطالعه مسئله تحریم برای آماده سازی اجلاس یازدهم سپتامبر وزرای خارجه می باشد.

16 (محرمانه) خلیل آمریکا: سفارت (آمریکا) در قاهره گزارش می دهد که خلیل در مصاحبه

اخیرش با رادیو قاهره در مورد تمرکز نقش آمریکا در مذاکرات صلح تأکید زیادی منظور داشت. این، از

ص: 514

دید سفارت (آمریکا) در قاهره، علیرغم رنجش خاطر سادات و خلیل نسبت به سیاست ابتکاری آمریکا

درباره حقوق فلسطینیها کوششی است که آشکارا به ثبوت می رساند که به هر نوع کدورتی در روابط

آمریکا و مصر خاتمه داده شده است.

17 (محرمانه) مصر انتقاد از عربستان سعودی: در جلساتی که با تعدادی از ناشرین روزنامه برگزار

شده بود به کارمند سفارت (آمریکا) در قاهره گفته شد که ناشران مصری جهت اجتناب از حمله به

عربستان سعودی، علیرغم این حقیقت که دستورات دولت بیشتر برای اجتناب از چنین حملاتی صریحا

ملغی نگردیده است، احساس مسئولیت نمی کند. ناشران ظاهرا رویه خود را از انتقاد آشکار سادات از

عربستان سعودی اتخاذ می کنند. به هرحال، تعدادی از ناشرین اظهار داشتند که رقابت کنونی با بالا رفتن

حملات در هفته های اخیر تحمل نخواهد شد.

18 (محرمانه) روابط دو جانبه آمریکا و جمهوری عربی یمن: بنا به اظهار سفارت (آمریکا) در صنعا

در جریان دیدار سفیر با رئیس جمهور (یمن) صالح در دوم سپتامبر، صالح جنبه های مختلف برنامه

تسلیحاتی خود با آمریکا را مورد بحث قرارداد و به طور رسمی از وزیر دفاع آمریکا یا معاون وزیر جهت

شرکت در جشنهای روز ملی جمهوری عربی یمن که در روز بیست و ششم سپتامبر برگزار می شود، دعوت

به عمل آورد. سفیر آنرا برای معاون وزیر دفاع جدید بسیار مطلوب ملاحظه می کند تا بتواند جهت اتخاذ

«تحرک جدیدی به کوششهای ما در جهت کمک مستقیم نظامی» و به عنوان سمبلی از همکاری نظامی

مستقیم جمهوری عربی یمن و آمریکا در این مراسم شرکت کند. دیگر اموری که صالح در جریان گفتگو

اظهار داشت شامل نکات زیر بود:

(الف) صالح مشروعیت منافع سعودی را در برآوردن تسلیحاتش مورد تصدیق قرار داد اما احساس

کرد که هنگامی که پول تسلیحات به وسیله عربستان سعودی پرداخت گردید، محموله باید مستقیما به

جمهوری عربی یمن فرستاده شود.

(ب) صالح میل دارد که در بیست و ششم سپتامبر تمامی اف 5ها و دو فروند سی 130ها و دیگر

وسایل آمریکایی را تا آنجا که مقدور است به نمایش بگذارد، (سفارت آمریکا در صنعا احساس می کند

اگر به هر دلیلی هواپیماها در دسترس نباشد صالح ممکن است از غیبت آن به عنوان یک توجیه برای

برقرار نمودن معامله تسلیحاتی جدید با روسیه استفاده کند.)

19 (طبقه بندی نشده) مصر و مراکش: بنا به گزارش سفارت آمریکا در قاهره هیئت سپاسگزار از

کمک نظامی مصر با استقبال شدید مطبوعاتی قاهره در چهارم سپتامبر مواجه شد. اولین محموله تجهیزات

مصر، بنا به گزارشات رسیده به مراکش رسیده است. سردبیر روزنامه اخبار خاطرنشان می سازد که بازدید

شاهزاده عبداللّه از مراکش برای جلوگیری از تجاوزات مصر و مراکش است. وی از شاهزاده عبداللّه به

عنوان رهبر مبارزات «علیه مصر» یاد کرده و در این اندیشه است که آیا عبداللّه توانسته قذافی را وادار به

ایراد اظهارات تلخ علیه مصر نماید در حالی که زمان کوتاهی قبل تقاضای سقوط رهبر عربستان سعودی

را کرده بود.

20 (طبقه بندی نشده) بمباران لبنان: در چهارم سپتامبر بمبی به دفتر هواپیمایی آلمان غربی

لوفت هانزا خسارتی وارد کرد، مسئولیت این انفجار را یک گروه ناشناس فلسطینی به عهده گرفته است. در

سه هفته اخیر، این چهارمین تأسیسات آلمان غربی است که در آن بمب گذاری شده است. یک فرد

ص: 515

ناشناس به طور تلفنی با روزنامه النهار سخن گفت و اظهار نمود که در صورت آزاد نشدن زندانیان

فلسطینی در آلمان غربی بمبهای بیشتری کار گذاشته خواهد شد.

21 (طبقه بندی نشده) تظاهرات ضد آمریکایی سیدون: بنا به گزارش رویتر در چهارم سپتامبر، در

حدود 2000 نفر از تظاهر کنندگان با شعارهای ضد آمریکایی در برابر هیئت در حال بازدید از جنوب

لبنان که مرکب از 20 فرد عرب و فرستادگان دیپلماتیک خارجی بود به تظاهرات پرداختند. سفیر دین در

این ازدحام حضور داشت، در حالی که تظاهر کنندگان که به طور عمومی از پناهندگان فلسطینی جنوب

لبنان تشکیل شده بودند در شعارهای خود از آمریکا می خواستند که کمکهای خود به اسرائیل را متوقف

کرده و جلوی صف آرایی نیروهای لبنانی در شهر طیره را بگیرد.

سند شماره (48)

تاریخ: 12 سپتامبر 1979 21 شهریور 58سری

از: وزارت امور خارجه واشنگتن دی سیبه: مجمع گردآوری خلاصه های اطلاعاتی با اولویت

(پاراگرافهای 12 1 سری می باشد)

موضوع: خلاصه اطلاعاتی 894 12 سپتامبر 1979

1 امکان تغییر در سیاست تشکیل شهرکهای یهودی نشین اسرائیلی: نگرانی اسراییلی ها به خاطر

فرسایش روابط آمریکا و اسرائیل در هفته های اخیر باعث شده است که انتقاد علیه نحوه اداره امور

خارجی توسط دولت بگین افزایش و شدت بیشتری پیدا کند. و این انتقاد بیش از همه متوجه سیاست

کابینه در ایجاد شهرکهای جدید در مناطق پر جمعیت عربی در ساحل غربی رود اردن شده است.

2 استدلال مخالفین این سیاست این است که به این ترتیب به وجهه اسرائیل در افکار عمومی آمریکا

لطمه وارد خواهد شد. این پیام وسیله بازدید کنندگان اسرائیلی که دارای عقاید سیاسی گوناگون هستند از

آمریکا منتقل گردید، و در روزنامه های وابسته به حزب کارگر و نیز روزنامه مستقل هاآرتز منعکس

گردید.

3 در حال حاضر، در ائتلاف موجود مخالفت شدیدی نسبت به ایجاد اردوگاهها به چشم می خورد.

(الف) یادین و نهضت آزادیبخش او از مهمترین مخالفین این سیاست به شمار می آیند.

(ب) دایان و وایزمن این سیاست را که وسیله شارون در کابینه پای گرفته بود بسیار غیر محتاطانه تلقی

می کنند.

(ج) اکثر لیبرالها نیز همین عقیده را دارند.

(د) آگودات اسرائیلیها که غیر صهیونیست و بسیار متعصب نیز می باشند، اعلام کرده اند که با این

سیاست کابینه بسیار مخالف هستند.

4 در خارج از محدوده ائتلاف، حزب کارگر از سیاست ایجاد شهرک در بخشهای عربی ساحل غربی

رود اردن انتقاد کرده است. با وجود اینکه این حزب طرفدار ایجاد شهرک در دره اردن است، ولی اکثر

اعضاء حزب کارگر حاضرند که سیاست ایجاد شهرکهای جدید در حال حاضر متوقف گردد. رابین،

نخست وزیر پیشین نیز در انظار عموم این عمل را گامی بسیار مؤثر خوانده است.

5 با این وصف که این همه فشار و محدودیت علیه این سیاست وجود داشته، این سؤال پیش می آید

ص: 516

که چرا در سیاست ایجاد شهرکها در دولت بگین تغییری پیش نیامده است؟ در پاسخ باید گفت که علت

وجود سه عامل بوده است که عبارتند از: شارون، هامر، بگین.

6 شارون محرک اصلی ایجاد شهرکهای یهودی نشین جدید در سرتاسر عمر این دولت بوده است.

«بولدوزر شارون» از سمت خود به عنوان ریاست کمیته وزارتی در امور شهرکها و تشویقی که بگین از او به

عمل می آورد، و روابطی که بین او و شبه نظامیان گوش امونیم وجود دارد استفاده کرده، کابینه را در برابر

یک امر انجام شده قرار می دهد.

7 موفقیتهای شارون در انجام امور بیشتر مدیون حمایتی است که از طرف هامر اعمال می گردد.

تاکنون دلایلی مبنی بر ارائه پیشنهاد از طرف هامر جهت ایجاد شهرکهای جدید به دست نیامده، لیکن وی

همیشه و در هر فرصتی از شارون حمایت نموده است. علیرغم شخصیت بسیار نیرومند و اراده آهنینش،

شارون از یک قدرت سیاسی مستقل برخوردار نیست. برخلاف او هامر از قدرت زیادی برخوردار است.

و چون رهبر بلامانع حزب مذهبی ملی است هر موقع که اراده کند می تواند به خاطر مسئله ساحل غربی

رود اردن دولت را وادار به سقوط نماید.

8 هامر در سرتاسر مناطق «یهودیه و سمریه» به حمایت کافی از ایجاد شهرکهای یهودی نشین

برخاسته بود، لیکن از زمانی که سمت وزارت آموزش و پرورش را به عهده گرفته بسیار محافظه کار و غیر

قابل پیش بینی شده است. وی گفته است که سیاست توسعه شهرکهای کنونی را به ایجاد شهرکهای جدید

ترجیح می دهند.

9 معذالک، در رابطه با پیشنهاداتی که شارون می کند که در اختفا خود هارون آنرا عاقلانه نمی داند

هیچ کاری نمی تواند انجام دهد، مگر اینکه از آن حمایت نماید. هامر زندانی سرسپردگیهای دراز مدت

ایدئولوژیک خود می باشد. علاوه بر اینها، او نسبت به فشارهایی که از طرف عناصر افراطی درون حزبی؛

و نیز از طرف گوش امونیم که در تأسیس آن خود او نیز نقش به سزایی داشته؛ به او اعمال می شود

حساسیت بسیار به خرج می دهد. با این وصف، او هر کاری خواهد کرد تا از پیوستن تندروهای افراطی به

حزب دست راستی تأسیس شده، وسیله پرفسور یووال نیمان جلوگیری نماید.

10 روابط بین هامروبگین در طی دو سالی که از ائتلاف لیکود و ... می گذرد دستخوش تغییرات

بسیار شده است. لیکن بگین بیشتر از هامر دچار پراگماتیسم شده است. همکاران هامر در بخش جوانان

حزب مذهبی ملی دیگر به بگین اعتمادی ندارند. این تغییرات در روحیه هامر نیز تأثیر بسیار داشته به

طوری که دیگر حاضر نیست، خط بگین را همچون گذشته دنبال کند.

11 بگین نسبت به اصول ایدئولوژیکی و پراگماتیسم خود دلبستگی بسیار نشان می دهد. مسئله

شهرکها برای بگین به مثابه یکی از اصول ایدئولوژیکی است و نسبت به گفته همکارانش که در او از نظر

ایدئولوژیک فرسایش بسیار پیش آمده حساسیت بسیار نمایان می سازد. در حالی که کاهش میزان

محبوبیتش، و تورم فزاینده، و مشکلات درون کابینه ای و درون ائتلافی از نظر سیاسی او را تضعیف کرده،

از او دیگر نمی توان انتظار داشت که به آزمایش قدرت خود در حالی که پایگاه پارلمانیش لرزان شده

دست بزند.

12 بگین ممکن است بتواند حمایت کابینه را در متوقف ساختن طرح ایجاد اردوگاههای جدید

کسب نماید لیکن. (فیگا) از نظر سیاسی خطراتی را به همراه خواهد داشت. ائتلاف، پس از استعفای

ص: 517

شارون نیز خواهد توانست به کار خود ادامه دهد، ولی با کناره گیری هامر این کار ممکن نخواهد بود. حتی

اگر هامر کناره گیری کند، ولی حزب مذهبی ملی را از ائتلاف بیرون نکشد، ائتلاف قبل از گذشت مدت

زمانی یک ضربه مرگبار خواهد خورد.

13 (خیلی محرمانه) بحث اسرائیل کنست پیرامون شهرکها: سفارت آمریکا در تل آویو گزارش داد،

که معاون نخست وزیر، یادین، از طریق تهدید به کناره گیری خود، توانسته است حق حزب خود را مبنی بر

پژوهش مسئله شهرکها از بگین باز پس بگیرد تا بدین وسیله مسئله را در کمیته دفاعی و امور خارجه

کنست مطرح نماید. با وجود اینکه بگین مطمئن است که از حمایت کافی درون کمیته ای برخوردار، است

ولی قطعا نتیجه آراء عکس آن را ثابت خواهد کرد. (در صورتی که همه 25 عضو کمیته رأی بدهند بگین

خواهد توانست فقط یک رأی به نفع خود بیاورد.) حتی اگر این کمیته کنست نیز از یادین حمایت نمود.

علیه دو شهرک مورد بحث دهد، نمی توان انتظار داشت که توقفی در ایجاد شهرکها به وجود آید، چون

معیار را بی نظمی های درونی کمیته مشترک دفاع و شهرک سازی وزارتخانه تصور خواهند کرد.

14 (طبقه بندی نشده). دیدار دایان از بن: بنا به گزارش رویتر، وزیر امور خارجه اسرائیل موشهدایان

به مذاکرات خود با صدر اعظم آلمان غربی هلموت اشمیت که اظهار داشته بود سیاست بن در قبال

خاورمیانه تغییرناپذیر است، پایان داد. سخنان اخیر صدراعظم آلمان را به عنوان مبارزه علیه انتقاداتی که

توسط اسرائیل مبنی بر ارتباط ما بین آلمان و ساف شده، به حساب می آورند. در سخنانی که دایان در 10

سپتامبر در یک ضیافت شام ایراد کرد گفت بن از حقوق و خود مختاری فلسطینیان بحث به میان می آورد

در حالی که درباره این فرضیه نه در قرارداد کمپ دیوید و نه در بیانیه های EESسخنی به میان آورده نشده

است. در ادامه دایان گفت که ما بین طرفین حس اعتمادی به وجود آمده است،لیکن منابع آگاه گفته اند که

علیرغم یک، چنین ادعاهایی هنوز اشکالات متعددی خود نمایی می کند که عبارتند از اصرار آلمان

درباره حقوق و خود مختاری فلسطینیها، انتقاد از ایجاد شهرکهای اسرائیلی در مناطق اشغالی، و نقش

اسرائیل در لبنان. در پایان سخنانش در یک مصاحبه مطبوعاتی، دایان گفت که ایجاد یک کشور فلسطینی

در چهارچوب راه حل خاورمیانه ای برای اسرائیل اصولاً امکان پذیر نیست.

15 (طبقه بندی نشده) عراق و عربستان سعودی سیاست نفتی خود را تغییر می دهند: بنا به گزارش

یک مقاله تحقیقی اقتصادی خاور میانه، دولت عراق به بسیاری از مشتریان نفتی خود اطلاع داده است که

قراردادهایشان در پایان سال مختوم اعلام خواهد شد تا شرایط جدید که عبارت است از «مطابقت» با

قانون عراق، شامل قوانین تحریمی، و تضمین اینکه نفت به کشورهایی از قبیل اسرائیل، مصر، آفریقای

جنوبی و رودزیا اصولاً نه فرستاده شود و نه از طریق آنها منتقل گردد، مطرح گردد. بنا به گزارش همین

نشریه تنها کمپانیهایی که بیشتر ضرر خواهند کرد، کمپانیهای آمریکایی هستند که نخواهند توانست

قرارداد تحریم اسرائیل را امضاء نماید. بنا به همین گزارش کمپانیهایی که این اطلاعیه را دریافت داشته اند

عبارتند از شل، بریتیش پترولیوم، گلف اویل، اکسون، و احتمالاً آموکو. در صورتی که راه حلی برای این

مسئله یافته شود حدود 000/300 تا 000/400 بشکه در روز به جای دیگر صادر خواهد شد.

شیخ احمد زکی یمانی در یک مصاحبه با رادیوی دانمارک گفته است که ممکن است افزایش کمی در

بهای نفت به وجود آید. وی نیز با نظریه ایجاد ناظر بر شرکتهای نفتی که منافع غیر قانونی کسب می کنند،

موافق است و امیدوار است که تصمیماتی که در کنفرانس صنعتی توکیو اتخاذ شده به مرحله اجرا گذارده

ص: 518

شود.

16 (طبقه بندی نشده) علی حمدی الجمال می میرد:

علی حمدی الجمال ریاست هیئت سردبیران الاهرام، بهترین روزنامه قاهره در دهم سپتامبر در هتل

خود در واشنگتن جان سپرد. الجمال به اینجا آمده بود تا پیرامون دیدار معاون رئیس جمهور مصر حسنی

مبارک از آمریکا گزارشی تهیه نماید.

17 (محرمانه) اجلاس اتحادیه عرب به 18 سپتامبر موکول گردید:

سفارت آمریکا در تونس گزارش می دهد که بنا به تقاضای عربستان سعودی کنفرانس وزرای امور

خارجه اتحادیه عرب در تونس به 18 سپتامبر موکول شده است. بنا به گزارش دیگری از رویتر رنه مواد،

فرستاده رئیس جمهور لبنان الیاس سرکیس سرگرم دیدار از پایتختهای عربی است تا مقدمات تشکیل

اجلاسی را در رابطه با وضع رو به زوال جنوب لبنان فراهم آورد. بنا به گزارشات رسیده، در اجلاس

اتحادیه عرب گزارشی به وسیله اتحادیه ارائه خواهد شد تا منشور اتحادیه اصلاح گردد.

18 (محرمانه) لبنان / ارمنیها و دست راستیها برخورد پیدا می کنند:

بنا به گزارشهای رسیده گشتی های شبه نظامی دست راستی با تفنگداران ارمنی حومه مسیحی در

شرق بیروت در تاریخ 10 سپتامبر دست به مبارزه با یکدیگر زدند. گزارش حاکی از آن است که بین یک تا

سه نفر کشته و 5 تا 10 نفر زخمی نتیجه این نبرد بوده است.

19 (طبقه بندی نشده) الفتح و آلمان غربی:

پس از بمب گذاریهایی متعدد در بیروت در تأسیسات آلمانی به وسیله یک گروه فلسطینی چریکی

ناشناس، سازمان فتح به حراست 24 ساعته از سفارت آلمان دست زده است. این سازمان همچنین اعلام

کرده است که هر کسی را که هوس حمله به تأسیسات آلمانی در بیروت را داشته باشد، تنبیه خواهد کرد.

20 (محرمانه) اصرار در مراجعت بانکدار مشهور غربی:

رئیس دانشگاه دیرزیت در ساحل غربی رود اردن به سرکنسولگری آمریکا در اورشلیم گفت که

دانشگاه در تلاش است تا اجازه مراجعت هناناصر را از وزیر دفاع وایزمن بگیرد، تا او بتواند به انجام

وظایف خود بپردازد. بنا به گفته برامکی، ناصر در زمانی که در تبعید در عمان به سر می برد، از سیاست

ساف کناره گیری کرده بود.ونس

سند شماره (49)

تاریخ: 18 سپتامبر 1979 27 شهریور 58سری

از: وزارت امور خارجه واشنگتن دی سیبه: مجمع گردآوری خلاصه های اطلاعاتی با اولویت

(پاراگرافهای 5 1 محرمانه است)

موضوع: خلاصه اطلاعاتی 898 18 سپتامبر 1979

1 عکس العملهای نخستین علیه خرید زمینهای خصوصی توسط اسرائیل در سرزمینهای اشغالی:

تصمیم کابینه اسرائیل که شهروندان و مؤسسات اسرائیلی را در خرید زمین در ساحل غربی رود اردن و

نوار غزه مجاز و آزاد دانسته باعث شگفتی بسیار گردید. بنا به گزارش رادیو اورشلیم، این پیشنهاد به

وسیله نخست وزیر بگین تسلیم کابینه شد، که در ابتدا از طرف وزیر دفاع وایزمن پیشنهاد شده بود، و بعدها

ص: 519

مشاور قانونی دولت آن را اصلاح نمود. گزارشگر رادیو گفت کمیته وزارتی شورای امنیت این کشور

مسئولیت اجرای این تصمیم را به عهده دارد.

2 منشی کابینه آریه نااور این تصمیم دولت را وسیله ای برای پایان دادن به «تبعیضی» که برای

یهودیان قائل می شوند، می داند. نااور این شایعه را که تصویب این تصمیم را به دنبال فشار تحمیل شده

توسط کوش امونیم در چند اجلاس اخیر با نخست وزیر می داند، شدیدا تکذیب نمود. ناور خاطرنشان

ساخت که لیکود در دو سال پیش قول داده بود که این تصمیم را به مرحله اجرا بگذارد و اکنون زمان وفای

به عهد لیکود فرا رسیده بود. با این حال وی خاطرنشان ساخت که یهودیانی که زمین خریداری می کنند

بدون کسب اجازه از دولت نظامی نمی توانند در آنها زندگی کنند.

3 یک منبع دولت به خبرگزاری رویتر گفت که به نظر او اولین مرحله اجرای این قانون، خرید

زمینهای اطراف اردوگاهها خواهد بود.

4 عکس العمل اعراب جهان: در جهان عرب عکس العمل شدیدی علیه این تصمیم به وقوع پیوست:

(الف) شهرداران شهرهای مهم مسیحی سه شهر بتلهام، بیت جلاله، و بیت ساهور این تصمیم دولت

اسرائیل را محکوم کردند. فریج شهردار شهر بتلهام به خبرنگاران گفت، که این عمل نتایج بسیار خطیری را

به دنبال خواهد داشت، «چون دولت اسرائیل قبل از پایان مذاکرات با مدیریت محلی به نحوی این تصمیم

خود را سریعا به مرحله اجرا در خواهد آورد..»

(ب) شورای شهرداری شهر غزه اجلاس خاصی در 17 سپتامبر تشکیل داده بود و پس از آن گزارش

داد که نامه هایی در اعتراض به سه طرف قرارداد کمپ دیوید فرستاده است. آنها این تصمیم را مانع ایجاد

صلح در خاورمیانه دانسته اظهار داشته اند که این گام به این علت برداشته شده است، تا گوش آمونیم

آزادانه بتواند فعالیت خود را در تشکیل شهرکها دنبال نماید.

(ج) رادیو عمان به نقل از یک روزنامه اردنی گفت که اساس اتخاذ این تصمیم طرح بگین بوده است که

براساس طرح کمپ دیوید به وجود آمده بود. وی گفته است که «تکذیب هایی که از طرف قاهره و واشنگتن

می شود تنها برای پنهان کردن حقیقت موضوع از چشم اعراب است.» روزنامه الدستور خاطرنشان

ساخت که درست در زمان سالگرد کمپ دیوید این تصمیم به مرحله اجرا گذاشته شده و از طرف دیگر

کارتر از همه سران عربی خواسته است که در واقعیت بخشیدن به مراحل صلح شرکت جویند.

(د) بنا به گزارش رسیده از منا، یک سخنگوی وزارت خارجه مصر این تصمیم را در تضاد با موافقت

نامه های کمپ دیوید می دانسته، آن را تلاشی در جهت تغییر نتایج مذاکرات خود مختاری، خوانده است.

وی گفته است: «این تصمیم موانع جدی و بیشتری ایجاد کرده.. راه رسیدن به یک راه حل همه جانبه و

عادلانه را مسدود می کند و اینکه اسرائیل یکی از مفاد کمپ دیوید که همانا به رسمیت شناختن حقوق

فلسطینیان است را محترم خواهد شمرد یا نه مورد سؤال قرار می دهد.»

5 عکس العمل های اسرائیل: عکس العمل درون اسرائیل نسبت به این مسئله متفاوت لیکن مثبت

بوده است:

(الف) اورشلیم پست خاطرنشان ساخت که چند تن وکلا این تصمیم را مطابق قوانین بین المللی

شناخته اند. دیگر وکلا در این زمینه گفته اند که در صورتی که خرید این زمینها وضعیت سرزمینهای اشغالی

را تغییر بدهد مغایر با مفاد قوانین ژنو خواهد بود.

ص: 520

(ب) هامتزوف گفته است که به این تصمیم نباید به عنوان یک حرکت سیاسی نگاه کرد، بلکه باید آنرا

در جهت اجراء یکی از قوانین اردنی که هنوز به قوت خود باقی است، نگریست. وی در ادامه از اینکه مدتی

چنین طولانی گذشت تا این قانون به مرحله اجرا در آید بسیار اظهار تأسف کرد.

(ج) یدیوت آهارونوت در سر مقاله خود چنین اظهار داشت: «ما دارای استعداد انجام کارها در زمان

نامناسب می باشیم.» این روزنامه در ادامه نوشته است که دیر به اجرا درآمدن این تصمیم بهتر از هرگز به

اجرا در نیامدن آن است، زیرا در این صورت منع یهودیان از خرید زمین در «اسرائیل بزرگ» می توانست

یک «بی حیثیتی عظیم» به بار آورد.

6 (طبقه بندی نشده) گزارش مطبوعات اسرائیل درباره تفرقه حکومتی «در اسرائیل م): در سر مقاله

هاآرتز، یوزی بنزیمان بگین را این طور توصیف می کند: «بگین بسیار تودار و افسرده شده است... و ظاهرا

سعی دارد خود را از محیط اطرافش دور نگه دارد که خود عکسی العملی است در برابر آنچه در اطرافش

دور نگاهدارد که خود عکس العملی است در برابر آنچه که در اطرافش اتفاق می افتد.» وی در ادامه

می گوید: «بگین ضعف بسیار وحشتناکی را از خود نشان می دهد، / تا آنجا که پرزیدنت سادات نیز وضع به

خصوص او را درک کرده است.» در دنباله صحبت بنزیمان از «بوی تعفن در دولت» می گوید «بسیاری از

وزرای کابینه طوری عمل می کند که گویا در لبه پرتگاه و سقوط قرار گرفته اند، که این خود اثبات کننده این

تئوری است که عوامل مخرب درونی، بسیار قویتر از عناصر به اتحاد کشاننده لاینفک آنها در منافع

مشترکشان برای بر سر قدرت ماندن است. «یکی از مفسرین یدیوت نیز اظهار داشته است:» این دیگر آن

کابینه ای نیست که فقط از کار افتاده باشد، لیکن در آن همه اعضاء تصمیم شدیدی برای خودکشی جمعی

گرفته اند.»

یکی دیگر از مفسرین یدیوت اظهار می دارد که: «دولت کنونی بیش از هر دولت دیگری محبوبیت

خود را از دست می دهد... اصلاً به هیچ وجه احساس شرم نمی کند... و صحنه بی آبروییهای فاحشی شده

که همانا نشانه عدم وجود روح در لاشه هاست....)

7 (طبقه بندی نشده) کاسیگین موافقت نامه را مورد حمله قرار می دهد: بنا به گزارش رویتر در دیدار

نخست وزیر شوروی کاسیگین از جمهوری دموکراتیک خلق یمن وی موافقت نامه میان مصر و اسرائیل را

به عنوان مانعی در راه رسیدن به یک به عنوان مانعی در راه رسیدن به یک راه حل همه جانبه در خاورمیانه

مورد حمله قرارداد.

8 (طبقه بندی نشده) بازدید اشتراوس:

یکی از مطبوعات اسرائیلی نکاتی را که وسیله سفیر اشتراوس در کنفرانس مطبوعاتی 12 سپتامبر

بیان شده، به عنوان عدم اصرار دولت آمریکا در آغاز مذاکرات پیرامون خود مختاری فلسطین تعبیر و

تفسیر می کند. از طرف سفیر اشتراوش نقل قول شده است که آمریکا در نظر ندارد در حالی که مذاکرات

مصر و اسرائیل با مشکلات بسیار روبرو شده است، راه حلی را تحمیل کند.

9 (طبقه بندی نشده) گزارش پیرامون وضع بد جسمانی بگین تکذیب گردید. مشاور مطبوعاتی بگین

در مصاحبه ای که با رادیو اورشلیم داشت، گزارش به چاپ رسیده در مجله تایم را مبنی بر اینکه سه دکتر

غیر اسرائیلی به بگین توصیه کرده اند که بیش از سه ساعت در روز کار نکند را تکذیب نمود. مشاور بگین

گفت که نخست وزیر از ساعت 8 تا ظهر و از ساعت 4 بعد از ظهر تا شامگاه هر روز به کار مشغول و این

ص: 521

برنامه کاری او از زمانی که برنامه کار تمام وقتش را آغاز کرده است، می باشد.

10 (طبقه بندی نشده) گزارشهای دیگر پیرامون مسائل لیتانی: بنا به گزارش رویتر، یکی از اعضاء

چپی کنست در 17 سپتامبر اظهار داشته است که شکنجه و کشتار چهار غیر نظامی لبنانی به دست یک

افسر اسرائیلی تنها واقعه از این نوع نمی باشد، لیکن از تشریح جزئیات بیشتر خودداری نمود. ژنرال ایتان

که به وسیله کنست به علت تخفیف محکومیت نظامی مذکور به دو سال زندان محکوم شده است در یک

مصاحبه مطبوعاتی با معاریو در 17 سپتامبر گفت که وی تصمیم ندارد از پست خود کناره گیری نماید و

دیگر اینکه افسر مذکور تنها بوده و در موقعیتی قرار داشته که برای دفاع از جان خود مجبور به انجام این

کار شده است. در 17 سپتامبر روزنامه هاآرتز نیز اظهار داشت که «پیرامون صحت داستان نمی توان شک

کرد» و دیگر اینکه مردم اسرائیل حق دارند چنین افسر نظامی داشته باشند که در برابر جنایتکاران جانب

احتیاط را از دست نمی دهد و با انکار حقیقت سعی در دفاع از خود نمی نماید.» معاریو گفت که ایتان باید

برای مردم اسرائیل گزارشی کامل و رک و راست تهیه نماید.

11 (سری) اسد در اختفا: بنا به گزارش سفارت آمریکا در دمشق حافظ اسد به طرز عجیبی از انظار

عموم پنهان گشته، و پس از بازگشت از کنفرانس غیرمتعهدها در 9 سپتامبر تنها یک بار در انظار عموم

ظاهر گشته است. سفارتخانه معتقد است که حافظ اسد ممکن است پس از شورشهای 12 سپتامبر لاتاکیا

رفته و هنوز هم در آنجا باشد. علاوه برای نها، فقدان گزارش مطبوعات پیرامون فعالیت دیگر رهبران

سیاسی می تواند حاکی از آن باشد که حافظ اسد در جایی به تعمق مشغول است تا تغییراتی در کابینه اش به

وجود آورده و کابینه جدیدی را ایجاد نماید.

12 (خیلی محرمانه) خسارات وارده در لاتاکیا مورد اغراق قرار گرفته لیکن شهر نا آرام است:

سفارت آمریکا در دمشق گزارش می دهد که در شهر لاتاکیا به دنبال اغتشاشی که اخیرا به وجود آمد

خسارات چندانی مشاهده نمی شود، لیکن شهروندان این شهر از وضعیت شهرداری و مقامات امنیتی به

علت اینکه نتوانسته بودند خشونت را تحت کنترل در آورند، بسیار خشمگین شده اند.

13 (طبقه بندی نشده) عراق خواستار برگزاری کنفرانس اوپک در بغداد شده است: بنا به گزارش

رادیو بغداد، عراق در 17 سپتامبر از سران دولتهای عضو اوپک خواستار تشکیل یک اجلاس فوری اوپک

در نیمه دوم 1980 در بغداد شده است (این زمان با بیستمین سالگرد تأسیس اوپک مصادف می باشد).

منبع تأکید کرده است که این اجلاس مسائل متعدد بین المللی چون مسئله انرژی، و نظام اقتصاد جهانی را

مورد بحث و تبادل نظر قرار خواهد داد به این امید که به یک راه حل با ثبات برای آینده دست یافته منافع

اوپک و دیگر کشورهای در حال توسعه را بیشتر حفظ و حراست نماید.

14 (خیلی محرمانه) مصر: مسائل بخش نفتی: سفارت آمریکا در قاهره، در حالی که تخمین خود را

پیرامون تولید نفت مصر در سال 1979 خاطرنشان می سازد می گوید که عوارضی که عاید مصر از طریق

تولید نفت می گردد. بالغ بر یک میلیارد دلار از محل فروش 000/150 بشکه از 000/530 بشکه تولیدی

در روز می شود. فروش نفت خام کنونی از طریق خلیج سوئز بسیار ناچیز است و نرخ هر بشکه در بازار به

50/32 دلار می رسد. تقاضای مصرف کنندگان مقاصد کمپانی نفتی مصری را بر سر دو راهی قرار داده

است که آیا قیمت تعیین شده را از مشتریان خود دریافت دارد و یا اینکه در صورتی که شرکتهای سهامدار

مصر چون آموکو از پرداخت بیش از 22 دلار تعیین شده امتناع ورزند چه کند. مذاکرات با اسرائیل

ص: 522

پیرامون خروج از منطقه نفتی آلما بنا به گزارش مذاکره کننده اصلی التور با رضایت به پیش می رود. این

منطقه یا در 25 یا در 26 نوامبر تحویل داده خواهد شد. اسرائیل اصرار دارد که بیش از بشکه ای 25 دلار

به محموله ای که سادات قول دادن آن را به اسرائیل در ماه دسامبر داده، نخواهد پرداخت. بعضی از دلالان

در حال حاضر مشغول آماده کردن این محموله نفتی می باشند.

15 (محرمانه) کمونیستهای مصری آزاد گردیدند: سفارت آمریکا در قاهره به نقل از یک روزنامه

محلی گزارش داد که دادگاه عالی دولتی امنیتی دستور آزادی فوری 55 عضو حزب کمونیست مصر را که

در ماه اوت دستگیر شده بودند و اتهامشان این بود که در تماس با عناصر خارجی دشمن بوده و نیز در

سازمانهای خرابکاری عضویت داشته اند، صادر نمود. این گروه شامل 38 نفری است که قبلاً به قید

ضمانت آزاد شده بودند. ظاهرا پرزیدنت سادات در طول 15 روز بعد از صدور این دستور که دستگیر

شدگان در حالت توقیف به سر خواهند برد، حق خواهد داشت پرونده آنها را جهت بررسی بیشتر به دادگاه

ارجاع دهد.

16 (طبقه بندی نشده) رهبر اخوان المسلمین کشته شد: بنا به گزارش رویتر، عبدالستار الزعیم، رهبر

سرشناس گروه اخوان المسلمین در سوریه، در برخوردی که با پلیس گشتی نظامی داشت به قتل رسید.

وی به اتهام دست داشتن در قتلهای متعدد و نیز درگیر بودن در کشتار 50 عضو نظامی در ماه ژوئن در شهر

آلپو تحت تعقیب بود.

17 (طبقه بندی نشده) رهبران کنفرانس مسیحیان جنوب با عرفات ملاقات می نمایند:

بنا به گزارش رویتر، گروهی از رهبران سیاهپوست کنفرانس رهبری مسیحیان جنوب لبنان در 17

سپتامبر برای ملاقات با عرفات به بیروت می روند. اعضای این گروه عبارتند از: کشیش جوزف لوری

ریاست کنفرانس رهبری مسیحیان جنوب لبنان، والتر فونتروی، دکتر کلودیانگ از دیترویت، و دکتر ران

واترز، و یکی از اعضای دانشگاهی دانشگاه هاروارد. دکتر لوری گفت که این سفر براساس علاقه عرفات

در بررسی پیشنهادات کنفرانس رهبری مسیحیان جنوب لبنان که در ملاقات با ترز ناظر ساف در سازمان

ملل مطرح شده بود، صورت گرفته است که شامل به رسمیت شناختن اسرائیل توسط ساف، به رسمیت

شناختن حقوق فلسطینیان توسط اسرائیل و توافق هر دو طرف در محکوم نمودن خشونت

می باشد.ونس

سند شماره (50)

تاریخ: 19 سپتامبر 1979 28 شهریور 1358سری

از: وزارت امور خارجه واشنگتن دی سیبه: مجمع گردآوری خلاصه های اطلاعاتی با اولویت

هشدار: شامل منابع و شیوه های حساس اطلاعاتی است غیر قابل رؤیت برای بیگانگان

(پاراگرافهای 9 1 سری / غیر قابل رؤیت برای بیگانگان است.)

موضوع: خلاصه اطلاعاتی 899 19 سپتامبر 1979

1 عواقب خرید زمینهای غزه و نوار غربی رود اردن به وسیله اسرائیل: صرف نظر از عواقب قانونی و

قضایی، تصمیم اعطای اجازه خرید زمینهای نوار غربی و غزه به اسرائیلیها و سازمانهای اسرائیلی احتمال

این را دارد که یک اثر عمیق روحی روی اعراب فلسطینی این مناطق داشته باشد. علاوه بر این ممکن است

ص: 523

در موضع آنها که معتقدند اعراب باید میانه رو باشند تغییری ایجاد کند. مهمترین مسئله برای فلسطینیها

زمین و آب می باشد. توافق بر سر این مسائل در گفتگو بر سر مسئله خود مختاری یک عامل خیلی مهمی

است که احتمالاً بر فلسطینیانی که در محلهای اشغال شده زندگی می کنند و درصدد هستند که به همکاری

و دوستی با سازمان آزادیبخش فلسطین و هاشمیها برای شرکت آنها در به وجود آوردن یک قدرت خود

مختار رو آورند، تأثیر جدی می گذارد.

2 تأثیرهای عملی این تصمیم هنوز نامعلوم است و فقط در ماههای آینده روشن خواهد شد. یک

روزنامه نگار معروف اسرائیلی که در مسئله ایجاد آبادیهای یهودی نشین تخصص دارد، به سفارتخانه

آمریکا در تل آویو گفت که او انتظار این را دارد که این تصمیم مقداری عواقب عملی به دنبال داشته باشد.

او اظهار داشت که بسیاری از اراضی که اکنون می توان خریداری کرد قبلاً به طور غیر قانونی خریداری

شده است. به علاوه او این چنین نتیجه گیری می کند که با توجه به مجازات اعدام در اردن برای یک چنین

فروشهایی و احتمال اعمال تلافی جویانه توسط سازمان آزادیبخش فلسطین، فلسطینیها به شدت جلوی

این گونه معاملات را خواهند گرفت.

3 یک روزنامه نگار دیگر اسرائیلی اظهارنظر کرده است که تعدادی از اعراب ساکن این مناطق کاملاً

راضی به فروش زمین به افراد اسرائیلی، هستند، ولی آنها نمی خواهند که طرف معامله شان یک سازمان

ایجاد کننده شهرکهای یهودی نشین باشد، زیرا که در آن صورت موضوع به یک مسئله «سیاسی» تبدیل

خواهد شد. او همچنین یادآور شد که اگر ثبت اراضی مذکور بر طبق قوانین ثبت در کشور اردن انجام

می گرفت، دیگر مشکلی به وجود نمی آمد. او این چنین نتیجه گیری می کند که تصمیم بالا مورد آزمایش

قرار می گیرد تا ببینند که پروسه ثبت در عمل چگونه به اجرا در می آید.

4 اگر چه این گونه آینده نگریها ابتدایی هستند و ممکن است خیلی دلگرم کننده باشد، ولی طرفداران

اسکان یهودیان در مناطق مذکور، مانند شارون و گوش آمونیم، در آینده بر سر این مسئله کار خواهند کرد

تا به تصمیمات جدید جامه عمل بپوشاند این موضوع راه را برای فعالیتهای اسکانی هموار نماید. (دولت

اسرائیل راههایی را پیدا کرده است تا زمینهای لازم برای ایجاد آبادیهای جدید را به دست آورد، و این

مسئله علیرغم اعتراضات دادگاه و موانع، دیگر ادامه دارد.)

5 قانون در اطراف اورشلیم قدیم دارای اهمیت بیشتری است. حتی قبل از تصمیم جدید، بیشتر

خریدهای غیرقانونی که انجام پذیرفته بود احتمال داده می شود که در این نقطه، اغلب به وسیله مقامات

عالی دولتی و مقاطعه کاران بزرگ که خیال احتکار زمین را داشته اند، به وقوع پیوسته باشد. قیمت زمین در

این محلها شدیدا رو به افزایش است. یک محرک دیگر برای خریدهای خصوصی در این منطقه شمار

حائز اهمیت اعراب مهاجر از اورشلیم و اطراف آن است که به غرب مهاجرت کرده اند، ولی هنوز زمین

دارند. خیلی از آنها دلواپس هستند که ادعایشان قابل قبول نخواهد بود و ممکن است مجبور به فروش

زمینهایشان شوند. در همین حال در آئین نامه سرمایه ملی یهودیان این موضوع وجود دارد که به محض به

وجود آمدن موقعیت می توان در «ارتز اسرائیل» زمین خریداری نمود.

6 اعراب مناطق دیگر ممکن است به فروش مایل نباشند، ولی اگر آنها احساس کنند که بالاخره از

آنها سلب مالکیت خواهد شد، می توان آنها را ترغیب به آن کار نمود.

پیشنهادات تهدید کننده مبنی بر سلب مالکیت تاکنون به وقوع پیوسته است. طرفداران ایجاد شهرکها

ص: 524

به خصوص اگر با مقامات دولتی نیز دوستی داشته باشند، ممکن است بتوانند اعراب را ترسانده و آنها را

نسبت به فروش راغب سازند. همان طوری که اعرابی که مالکیت زمینهای بزرگ را در اختیار دارند زمانی

که می بینند قطعه زمینی تنها به «دلایل امنیتی» یا با عنوان «زمینهای دولتی» سیم خاردار کشی شده است

مطمئنا منطق این غصب را و اینکه آیا فرصتی برای تلافی خواهد ماند مورد سؤال قرار خواهند داد.

7 یک سؤال پاسخ داده نشده دیگر این است که بر طبق تصمیم جدید چگونه با زمینهایی که قبلاً

به طور غیر قانونی به وسیله اسرائیلیها خریداری شده رفتار خواهد شد. این افراد حالا سعی خواهند کرد

که آشکارا زمینهایشان را به ثبت برسانند. حتی برخی از این نمونه ادعاها در دادگاهها وجود دارد که بعضی

از اعرابی که مالکیت آنها معتبر نیست با وکالت نامه قلابی زمین را به خریداران اسرائیلی فروخته اند

8 به علاوه صندوق اندوخته ملی یهودیان و بعضی اتباع خصوصی تا قبل از سال 1948 مقدار

000/32 جریب زمین در کرانه غربی در اختیار داشتند. مقامات مسئول زمین در اسرائیل بر این زمینها

نظارت دارند، بیشتر آن تاکنون به اعراب اجاره داده شده است. اگر صندوق اندوخته ملی یهودیان یا

مالکان خصوصی دوباره ادعای حقوقشان را بکنند و تقاضای نظارت بر زمینها را داشته باشند، این

موضوع ممکن است بین آنها و اعراب مستاجر ایجاد اشکال و دعوا بکند.

9 بالاخره تصمیمات مورد نظر امکان این را به وجود می آورد که اعراب اسرائیل برای خرید زمینها یا

از طریق اعرابی که خارج از سرزمینهای اشغالی هستند و منافعشان در ارتباط با این تصمیمات است یا به

وسیله گروههای یهودی که خیال فعالیت اسکانی در این مناطق دارند، به عنوان یک وسیله مورد استفاده

قرار گیرند.

10 (طبقه بندی نشده) دایان تقاضا دارد که به عنوان ریاست یک هیئت نمایندگی به آمریکا بیاید: بنا

به گزارش روزنامه داور، دایان تقاضا کرده است که در رأس هیئتی برای بحث و گفتگو پیرامون نظارت بر

صحرای سینا به عنوان تنها شرطش برای سفر به آمریکا به آنجا بیاید قبلاً، دایان خواسته بود که او را از

انجام این سفر باین بهانه که وایزمن خود می تواند مذاکرات را دنبال کند، معذور دارند.

11 (طبقه بندی نشده) پرز به سازمان آزادیبخش فلسطین حمله می کند: بنا به گزارش آسوشیتدپرس

شیمون پرز در یک سخنرانی که به دعوت اتحادیه سیاسی دانشگاه ییل در تاریخ 17 سپتامبر انجام داد به

سازمان آزادیبخش فلسطین به طور کلی حمله نمود. او سازمان آزادیبخش فلسطین را متهم نمود که هرگز

دنباله رو یک سیاست میانه رو نبوده است و حتی کوچکترین شانسی برای اینکه این سازمان بتواند دولت و

سیاست خود را تغییر دهد، وجود ندارد. پرز اضافه می کند که به محض از بین رفتن خطر سازمان

آزادیبخش فلسطین، فلسطینیها حق آن را خواهند داشت که آینده خودشان را به دست گیرند.».

12 (طبقه بندی نشده) اسرائیل به تصمیم مبنی بر تحریم فروش سلاح به آفریقای جنوبی احترام

می گذارد: گزارشات آمریکا و سازمان ملل اشاره بر این مطلب دارد که یک هیئت اعزامی اسرائیلی به

سازمان ملل به کمیته تحریم فروش سلاح گفت که اسرائیل قطعنامه شماره 418 شورای امنیت که در سال

1977 به تصویب رسیده است را می پذیرد و بر طبق آن برای آفریقای جنوبی نه سلاح و نه مواد مربوط به

آن که شامل فروش و انتقال اسلحه و مهمات، وسایط نقلیه نظامی و وسایل نظامی است، تهیه نخواهد کرد.

13 (محرمانه) سعودیها نگران اتحاد دو یمن می باشند. سفارتخانه ما در جده گزارش می دهد که

گرداننده امور وزارت امور خارجه عرب اسماعیل شورا در تاریخ 17 سپتامبر به کنسول سیاسی گفت که

ص: 525

هدف ملاقات نخست وزیر جمهوری عربی یمن و معاونش از عربستان سعودی در تاریخ 11 سپتامبر این

بود که مقامات سعودی را از این موضوع با اطلاع بکنند که صالح در نظر دارد که پیشنهاد برگزاری یک

ملاقات با عبدالفتاح اسماعیل را بپذیرد. شورا گفت که ولیعهد سعودی می خواهد در تاریخ 17 سپتامبر که

روز برگزاری این ملاقات است به صنعا برود تا اتحاد بین دو یمن را بررسی و مورد گفتگو قرار دهد و

همچنین در مورد تحویل سلاح به جمهوری عربی یمن از اروپای شرقی بحث و تبادل نظر نماید. شورا فکر

می کند که صالح با این ملاقات موافق می باشد، زیرا او از آن ترس دارد که اگر این قدم را به طرف یک اتحاد

برندارد از جانب جمهوری دمکراتیک خلق یمن مورد حمله قرار گیرد. مقامات سعودی نسبت به اطمینان

خاطری که در مورد اتحاد و پیروی از آن به سعودیها می داد، چندان خوش بین نیستند.

14 (طبقه بندی نشده) تصحیح «بمب» سفارتخانه جمهوری عربی یمن: سفارتخانه در صنعا گزارش

داد که بسته ای که دوشنبه به سفارتخانه تحویل داده شده با یک بسته حاوی بمب اشتباه شده بود.

15 (طبقه بندی نشده) عمان و امارات متحده عربی به توافق مرزی رسیدند: بر طبق خبرگزاری قطر

معاون وزارت امور خارجه عمان اظهار داشت که امارات متحده عربی و عمان به یک قرارداد مشترک بر

سر اختلافات مرزی بین دو کشور رسیدند و قرار داد در آینده نزدیک اعلام خواهد شد.

16 (محرمانه) حوص بر سر مسئله عقب نشینی سازمان آزادی بخش فلسطین: نخست وزیر الحوص

در تاریخ 14 سپتامبر به سفیر آمریکا دین گفت که او اخیرا مذاکره ای با صلاح خلف ابوایاذ داشته است و

در نتیجه این ملاقات متقاعد شده است که سازمان آزادیبخش فلسطین این موضوع را قبول کرده که

نیروهای مسلح لبنان مسئولیت بیشتری، در جنوب لبنان به عهده بگیرند، به شرط اینکه منافع فلسطینیها

نیز در نظر گرفته شود. خلف به الحوص گفت که صف آرایی سربازان لبنانی در جنوب به یک توافقنامه

سیاسی بین دولت لبنان، گروههای مختلف لبنانی سازمان آزادیبخش فلسطین، و نیروهای سوریه نیاز

دارد.ونس

سند شماره (51)

تاریخ: سپتامبر 79 30 شهریور 58خیلی محرمانه

از: وزارت امور خارجه واشنگتن دی سیبه: مجمع گردآوری خلاصه های اطلاعاتی با اولویت

هشدار: شامل منابع و شیوه های حساس اطلاعاتی است. غیرقابل رؤیت برای بیگانگان

(پاراگرافهای 8 1 خیلی محرمانه / غیر قابل رؤیت برای بیگانگان)

موضوع: خلاصه اطلاعاتی 900 20 سپتامبر 79

1 «ماجرای افسر اسرائیلی در لیتانی»: موارد اعتباری و اخلاقی: تخفیف محکومیت کیفری 4 افسر

پیاده اسرائیلی که در قتل افراد غیر نظامی لبنانی در مبارزات لیتانی در سال 1978 شرکت داشته اند، توسط

رئیس ستاد ایتان و این واقعیت که او پرونده ها را سرسری گرفته است دو موضوع را مورد سؤال قرار داده

که در برگیرنده تصویر ذهنی قوای دفاعی اسرائیل می باشد.

(الف) سؤال اول در برگیرنده حیثیت و اعتبار رئیس ستاد می باشد.

(ب) سؤال دوم در برگیرنده نقش اخلاقی قوای دفاعی اسرائیل در جنگ علیه اعراب می باشد.

هر دو سؤال از اهمیت بسیار ویژه ای برخوردار هستند، البته در رابطه با ارتش به عنوان یک نهاد ملی.

ص: 526

2 در طول حمله اسرائیل به لبنان در 4 مارس 1978 یک افسر اسرائیلی تقریبا چهار فلسطینی و یا

روستاییان لبنانی را به قتل رسانده است. این افسر محکوم شناخته شد، ولی محکومیت وی بعدا تخفیف

داده شد و سرانجام به 12 سال زندان محکوم گردید. بعدها محکومیت وی توسط یک دادگاه پژوهش

نظامی به 8 سال تخفیف داده شد. در ژوئیه 1979 ایتان محکومیت این شخص را بیشتر کاهش داد و

سرانجام وی را به 2 سال زندان محکوم نمود.

3 ایتان به این دلیل که فشار شرایط جنگی تعیین کننده وضعیت می باشد و نیز اخذ درجه و مقام این

افسر می تواند تنها تنبیه مؤثر درباره وی باشد تصمیم خود را توجیه می کند. البته گزارشهایی که به

مطبوعات اسرائیلی رسیده و درج شده حاکی از آن است که در هنگام وقوع جنایت افسر مربوطه را هیچ

گونه خطری تهدید نمی کرده است و او مقتولین را بی گناه به قتل رسانده است. گزارشهای مطبوعاتی

همچنین مدعی است که افسر یاد شده نامزد دختر یکی از ژنرالهاست که دوست صمیمی ایتان می باشد.

4 ارتش و جامعه: قوای دفاعی اسرائیل معتبرترین و با نفوذترین نهاد ملی اسرائیل می باشد. از طریق

برنامه های جوانان، و شبکه بسیار گسترده اش، و نیز سیستم ذخیره ای وسیع خود قوای دفاعی اسرائیل در

زندگی تمام اسرائیلیها وارد می شود. قبل از جنگ 1973، این نهاد در واقع واجب الجرمت شناخته شده و

عموم افسران آن با عنوان «آلوفیم» یا طبقه قهرمان اسرائیل یاد می شدند. ضربه جنگ 1973 این تصور

آنها را لکه دار نمود و ارتش و رهبران آن را در معرض طوفان انتقادها قرارداد. جریان مذکور یکی از

نمونه های این واقعیت می باشد. با این وصف اسرائیل نسبت به هر چیزی که موقعیت و مقام قوای دفاعی

اسرائیل را به خطر اندازد، حساسیت به خرج می دهند.

5 موضوع حیثیت و اعتبار: قسمت اعظم تضاد منتج از «جریان افسر اسرائیلی در لیتانی» بر حقانیت

و یا اعتبار ایتان متمرکز شده است. کسانی که از او انتقاد می کنند، مدعی هستند که وی یا عمدا و یا در نتیجه

عدم آگاهی ملت را نسبت به جریان قتل چهار عرب گمراه کرده است. تلاشهایی که توسط اینان و وایزمن

جهت تشریح موقعیت انجام شده، خالی از موفقیت بوده است.

6 این موضوع خیلی مهم است چون متوجه می شویم که هم دولت و هم مردم خواستار رئیس ستادی

هستند که حیثیت و اعتبار او جای تردید نداشته باشد. برای اسرائیلیها اینکه اینان به جز قضاوت عینی

نظامی، محرکهای دیگر نداشته است چندان خالی از تردید نیست. جریان حاضر مقداری از حیثیت وی را

کاهش خواهد داد، لیکن گمان نمی رود که عاملی جهت اخراج وی باشد.

7 موضوع اخلاقیات: قوای دفاعی اسرائیل فرضیه عدالت در جنگ را بیشتر تعارفی دانسته و

دکترین نظامی اسرائیل را که «حاکمیت سلاح در میدان جنگ» را قبول دارد در مد نظر می گیرد. معذالک،

این دکترین با دکترین «حداکثر استفاده از نیرو در مأموریتها» در تضاد بوده است که عبارت است از عدم

پذیرش شکست در یک عملیات مگر در شرایط بسیار محدود. البته نمونه های بسیار درباره این فرضیه

«حداکثر استفاده از نیرو در مأموریت» وجود دارد که گاهی شامل کشتار افراد بی گناه نیز می گردد، برای

اینکه عملاً ثابت شود که این فرضیه نیز گاهی عملاً فرضیه غالب و مسلط است.

8 برای ملتی که درگیر جنگی است که به نظر خودش جنگ پراکنده علیه «تروریست»هاست و بر آن

است تا به ناظرین کنجکاو بقبولاند که عدالت را در جنگ رعایت می کند، کشتار افراد بی گناه خالی از

اهمیت نمی باشد. با تخفیف محکومیت، به نظر بسیاری از اسرائیلی ها، ایتان قوای دفاعی اسرائیل را در

ص: 527

سطح همان «تروریستها» قرار داده است. از نظر اسرائیلیها بسیار ناراحت کننده است که مهمترین و

محترمترین نهاد خود را این چنین افشا شده بیابند.

9 (طبقه بندی نشده). انفجار بمب در اورشلیم: بنا به اظهار یک شخص آمریکایی یک بمب در یک

مرکز فروشگاهی اورشلیم منفجر گردید. این واقعه در 19 سپتامبر رخ داد و یک نفر کشته و 34 مجروح بر

جای گذاشت.

10 (طبقه بندی نشده) والدهایم تصمیم اسرائیل مبنی بر خرید زمین در مناطق اشغالی را سخت مورد

انتقاد قرار داده است: بنا به اظهارات نماینده ما در سازمان ملل، رئیس این سازمان، والدهایم، بیانیه ای در

رابطه با گزارش اسرائیل درباره «خرید زمین شخصی» در صورت صحت، انتشار داده است که گویای این

حقیقت است که این عمل اسرائیل مخالف با تعدادی از لوایح سازمان ملل در رابطه با به دست آوردن زمین

در مناطق اشغالی بوده و با چهارمین قسمت از آئین نامه ژنو نیز توافق ندارد.

11 (طبقه بندی نشده) بیانیه شهردار فریج درکنست پیرامون تصمیم خرید زمین: سرکنسول ما در

اورشلیم گزارش می دهد که در طول گفتگویی در تاریخ 18 سپتامبر با معاون شهردار بنت مطلع شده است

که شهردار میانه رو بتلهام فریج اظهار داشته است که تصمیم کنگره کنست مبنی بر مجاز دانستن اسرائیلیها

در خرید زمین در سواحل غربی گامی بسیار خطرناک است. وی گفته است که باید به یاد داشت که بسیاری

از زمینداران سواحل غربی که اکثرا زمینهای وسیعی را نیز در اختیار دارند به خصوص در مناطق بتلهام و

رام اللّه در حال حاضر در خارج از کشور در آمریکای لاتین و آمریکای شمالی زندگی کرده و تا زمانی که

اسرائیل آنجاها را اشغال کرده قصد بازگشت ندارند. علاوه بر اینها، این افراد اشتیاق زیادی به فروش این

سرزمینها دارند، به خصوص که حکومت نظامی آدرس و نشانی مالکین غایب را نیز در اختیار دارد. وی

همچنین گفته است که بسیاری از یهودیان متنفذ با مالکین غایب تماس خواهند گرفت و بهای خوبی نیز به

آنها در ازاء زمین آنها خواهند پرداخت.

12 (طبقه بندی نشده) از ورود کاهان به شهر اسرائیلی عربی جلوگیری به عمل آمد: بنا به گزارش

رویتر، پلیس مرزی اسرائیل از ورود نظامی آمریکایی رابی میر کاهان به شهر عربی اسرائیلی، جائی که

تظاهرات گسترده ای علیه ورودش بر پا شده بود، جلوگیری به عمل آورد. در هفته گذشته رابی میر کاهان

به انجمن شهر ام الفهم در جنوب شرقی صیفا اطلاع داد که وی بازدیدی از شهر به عمل خواهد آورد و در

طول آن از آنها خواست تا بر منشور استقلال اسرائیل صحه بگذارند. وی گفته بود که صحه گذاری بر این

منشور ضروری است، زیرا وفاداری اعراب این شهر به اسرائیل مورد شک و تردید می باشد.

13 (طبقه بندی نشده) خلیل تصمیم اسرائیل در مورد خریداری زمین را مورد حمله قرارداد: بنا به

گزارش رویتر نخست وزیر خلیل در 19 سپتامبر اظهار داشت که تصمیم اسرائیل مبنی بر مجاز دانستن

اسرائیلیها به خرید زمین در مناطق اشغالی بخشی از توطئه ای است که اعراب را به فروش زمین مجبور

می سازد. وی اضافه کرده است که این حرکت «تلاش جدیدی است برای از بین بردن ماهیت فلسطینی

زمینهای عربی که خود مانعی خواهد بود برای فلسطینیها تا نتوانند بر زمین و خانه شان حقی داشته باشند.

(این بیانیه با بیانیه دیگری از طرف وزیر امور خارجه مصر همراه است که تصمیم اسرائیل در 19 سپتامبر را

محکوم می سازد.)

14 (طبقه بندی نشده) بحرین مصمم است از بروز تظاهرات جلوگیری نماید: سفارت آمریکا در

ص: 528

منامه گزارش می دهد که سیاست بحرین مبنی بر مداخله سریع و قوی جهت در هم کوبیدن چند تظاهرات

بر پا شده توسط شیعیان که در طول دو هفته گذشته برگزار شده بود، بسیار موفقیت آمیز بوده و در حال

حاضر شهر آرام است. گشتیهای ضد شورش به وضوح در پایین شهر دیده می شوند و هر روزه بیانیه هایی

توسط وزرای اطلاعات و کشور منتشر می شود که به طور مکرر برخورد قاطع دولت را در این گونه موارد

گوشزد می نماید.

15 (طبقه بندی نشده) مذاکرات تسلیحاتی جمهوری عربی یمن، روسیه: سفارت آمریکا در صنعا

گزارش می دهد که یک مقام یمنی به سفیر در 18 سپتامبر اطلاع داده است که وی باور ندارد که صالح قصد

داشته باشد وارد معاملات تسلیحاتی با روسیه گردد. با این وصف، معاون ریاست ستاد، علی منصور بین

پراگ و برلین در رفت و آمد است و منتظر دستور از طرف ریاست جمهور و درباره جزئیات قرارداد نیز به

مذاکره نشسته است ولی واضح است که هنوز دستوراتی مبنی بر امضاء قرارداد دریافت ننموده است. منبع

اظهار داشت که صالح بیان داشته که مردم می دانند که وی از بانک مرکزی برداشت کرده و تانک های

لهستانی خریداری نموده است.

16 (طبقه بندی نشده) سازمان آزادیبخش فلسطین کنفرانس رهبری مسیحیان جنوب:

رویتر از قول رهبر کنفرانس مسیحیان جنوب جوزف لوری در بیروت بیان می دارد که: «ما معتقد

هستیم که راه حل نهایی برای لبنان و خاورمیانه این است که اسرائیلیها و فلسطینیها در موطن خود در

صلح و تحت لوای عدالت به زندگی بپردازند.» لوری گفته است که کنفرانس رهبری مسیحیان جنوب

سمینارهایی در شهرهای مهم آمریکا برگزار خواهد کرد که بر صلح در خاورمیانه و آفریقا تأکید خواهد

داشت و اظهار امیدواری کرده است که نمایندگان همه احزاب درگیر شرکت خواهند کرد.

بنا به اظهارات رادیو فلسطین، نماینده کنگره فونتروی گفته است که رهبران حقوق مدنی با سازمان

آزادیبخش فلسطین مذاکراتی را آغاز کرده اند با این امید که دولت آمریکا نیز این کار را دنبال نماید.

17 (طبقه بندی نشده) ملاقات عرفات و ملک حسین: رادیو عمان گزارش داد که یاسر عرفات و

ملک حسین در 19 سپتامبر در شهر مرزی اردن یعنی الرمضا ملاقات کرده اند. (این چهارمین باری است

که عرفات با حسین در سال گذشته ملاقات کرده است و به دنبال آن ملاقاتی نیز در هاوانا در مجمع

غیرمتعهدها داشته است.) عرفات گفته است که وی تلاش می کند تا موارد مورد علاقه دو جانبه را

هماهنگ سازد، زیرا حسین اولین سخنگوی جلسه خواهد بود.

18 (محرمانه) به رسمیت شناختن اسرائیل توسط سازمان آزادیبخش فلسطین: در یک مصاحبه با

نشریه بیروتی در صبح دوشنبه یکی از رهبران الفتح به نام صلاح خلف گفته است که به رسمیت شناختن

اسرائیل «برنده ترین کارت» سازمان آزادیبخش فلسطین است و این سازمان حاضر است اسرائیل را در

ازاء یک حکومت و نه یک بیانیه به رسمیت بشناسد. وی گفته است من به دنبال حزبی هستم که بتواند این

حکومت را به من بدهد تا من نیز این امتیاز را به او بدهم. (ما این بیانیه را بسیار مهم می دانیم چون خلف در

بیانیه های عمومی خود از عرفات حساستر است. رهبران الفتح حاضر هستند به پیروان خود به قبولانند که

به رسمیت شناختن اسرائیل یک بهای سیاسی است که باید برای پیشبرد اهداف محدود خود بپردازند.

عرفات اخیرا از جواب دادن به این سؤال به نحو خاصی طفره رفته است که چرا از اسرائیل سؤال نمی کند

که آیا آماده است حقوق فلسطینیان را به رسمیت بشناسد یا خیر.)

ص: 529

خلف همچنین اظهار داشته است که احتمالاً عرفات دعوت نامه هایی از کشورهای اروپای غربی

دریافت خواهد داشت. وی همچنین بیان داشته است که عرفات بنا به دعوت حزب کمونیست فرانسه به

این کشور خواهد رفت و البته وقوع یک چنین دیداری بسته به میل حکومت فرانسه است.ونس

سند شماره (52)

تاریخ: 28 سپتامبر 796 مهر 58خیلی محرمانه

از: وزارت امور خارجه در واشنگتن دی سیبه: مجمع گردآوری خلاصه های اطلاعاتی

(از پاراگراف 1 تا 9 خیلی محرمانه)

موضوع: خلاصه اطلاعاتی 905 27 سپتامبر 1979

1 ابتکارهای آلمان غربی اسرائیل را نگران ساخته است: آلمان غربی با نهایت احتیاط در راه بهبود

مناسبات خود با اعراب به طرقی که نگرانی اسرائیل را برانگیزد حرکت می کند. بن (آلمان فدرال) خواهد

کوشید تا توجه جدید خود را با اعراب متعادلتر ساخته بدین ترتیب مناسبات پشتیبانی از اسرائیل را که به

جبران دوران آلمان نازی اتخاذ کرده حفظ کند. جمهوری فدرال آلمان تعهد خود را به نسبت ادامه

موجودیت اسرائیل حفظ خواهد کرد، و همچنان معتقد به حق اسرائیل درباره امنیت مرزهای آن خواهد

بود. ولی ابتکارهای آلمان غربی باعث می شوند که این ابتکارها چه از سوی اعراب و چه از جانب اسرائیل

چنان تلقی شود که آلمان نسبت به گذشته به جهان عرب بیشتر نزدیک شده است.

2 بن (آلمان فدرال) نمی خواهد درباره مسائل خاورمیانه از واشنگتن پیشی جوید. بن بیشتر مایل

است که روند پیمان کمپ دیوید سرعت یابد. اشمیت (صدر اعظم آلمان فدرال) و گنشر وزیر امور خارجه

معتقدند که مسئله فلسطین قلب حل بحران خاورمیانه را تشکیل می دهد و بنابراین به رسمیت شناختن

موجودیت اسرائیل از سوی فلسطینیها برای موفقیت آمیز بودن مذاکرات اهمیت حیاتی دارد. آلمان غربی

همچنان می خواهد با اقدام ایالات متحده جهت گفت و شنود با سازمان آزادی بخش فلسطین کمک کند.

3 گنشر که در اوایل سپتامبر از سفر بار دوم به خاورمیانه بازگشت علاقمند به پیشبرد نقش مهمتر

کشورهای اروپایی در این منطقه است. بن همچنین میل دارد آلمان فدرال و کشورهای نه گانه جامعه

اقتصادی اروپا بر کوششهای خود برای آرام کردن اوضاع و نفوذ سازنده بر رادیکالهای جهان عرب

بیفزایند.

4 گنشر به ویژه درباره مخالفان فزاینده کمپ دیوید در جهان عرب و همچنین درباره فقدان مبادلات

غرب با سازمان آزادیبخش فلسطین نگران است. نقش جدید و فعالتر اروپا که گنشر درباره آن پیش بینی

می کند، حامی از حمایت شدید از کوششهای آمریکا است. او معتقد است این نقش با تأیید و صلاحدید

آمریکا به مورد اجراء گذارده خواهد شد.

5 سخنگوی وزارت خارجه آلمان فدرال اندکی پس از بازگشت گنشر از سفر خاورمیانه ضمن دادن

گزارش به سفیران کشورهای جامعه اقتصادی اروپا تأکید کرده بود که کشورهای نه گانه جامعه اقتصادی

اروپا برای کمک به ایالات متحده لازم است نشان دهند که در مقابل نفوذ شوروی یک راه دیگر از سوی

کشورهای اروپایی وجود دارد. گنشر چنین نتیجه گیری کرده بود که کشورهای عربی با مواضع اصلی

کشورهای اروپایی روی موافقت نشان می دهند. گنشر این موضوع را در سفر خود به کشورهای عربی

ص: 530

مورد تأکید قرار داده است.

6 جمهوری فدرال آلمان صراحتا از حق فلسطینیها درباره تعیین سرنوشت خودشان پشتیبانی

می کنند، در عین حال جمهوری فدرال آلمان سرگرم اعمال فشارشان مخفیانه به اسرائیل برای اتخاذ

موضع سازش پذیرتری نسبت به اعراب می باشد. مخالفت آلمان فدرال با ساختن آبادیهای یهودی نشین و

سیاست اسرائیل نسبت به جنوب لبنان و مخالفت اسرائیل با ایجاد یک دولت فلسطینی به اسرائیل ابلاغ

شده است.

7 اینکه حکومت آلمان فدرال در پیروی از سیاستی که اسرائیل را علیه خود بر می انگیزاند تا چه

مرحله ای پیش خواهد رفت، آینده نشان خواهد داد. هنگامی که موشه دایان در اوایل ماه جاری از بن

دیدن کرد رهبران جمهوری فدرال آلمان کوشیدند به او اطمینانهایی دهند. گنشر تحت فشار اسرائیل

اندکی از پافشاری خود درباره «حق تعیین سرنوشت» فلسطینیها عقب نشینی کرد گنشر افزود که

«تصویب همه طرفهای درگیر» برای حق تعیین سرنوشت فلسطینیها لازم خواهد بود.

8 دایان با چیزی کمتر از آنچه که در انتظارش بود از بن بازگشت، ولی چنین امکانی وجود ندارد که

جمهوری آلمان فدرال از تعهد اساسی خود نسبت به ادامه موجودیت اسرائیل و حق آن درباره مرزهای

امن طفره رود.

9 (خیلی محرمانه) نسبتهای شکنجه در مورد اسرائیل: سفارت آمریکا در تل آویو گزارش داده است

که تامیر وزیر دادگستری اسرائیل به آنها چنین گفته است که او پرونده ای را که در آن ادعا شده است که یک

فرد عرب مظنون با نهایت جدیدت در معرض شکنجه قرار گرفته، در دست دارد. تامیر مدعی شده است که

در اتهامات اعراب در این باره غلو شده است، ولی او گفت که یک شمه ای از حقیقت در این باره وجود دارد

و بازپرسی در این باره مورد توبیخ قرار گرفته و به مرجع دیگری انتقال یافته است. طبق اظهار تامیر به

سازمان شین بث ابلاغ شده است که چنین طرقی در بازپرسی تحمل نخواهد شد. سفارت آمریکا در

تل آویو اظهار نظر می کند چیزی که اهمیت دارد این است که تامیر دستور داده است، تحقیقات او مورد

رسیدگی قرار گیرد، زیرا چنین نشان داده شده که او و همکارانش کوشش واقعی خود را برای رسیدن به

حقیقت به عمل آورده اند.

10 (خیلی محرمانه) عربستان سعودی، مصر، سودان: اسماعیل شورا مدیر امور کشورهای عربی در

وزارت خارجه در روز 23 سپتامبر به سفارت اطلاع داد که سودانیها از سعود الفیصل وزیر امور خارجه

عربستان سعودی خواسته اند تا از خارتوم دیدن کند. ولی از آنجایی که سعود الفیصل روز 27 سپتامبر به

آمریکا می رود، وقت کمی برای او جهت دیدار از سودان باقی خواهد ماند. اسماعیل شورا گفت که موضوع

مذاکرات سعود الفیصل با مقامات سودانی «مناسبات دو جانبه» (یعنی: مساعدت اقتصادی) خواهد بود.

11 (خیلی محرمانه) سطح تولید نفت عربستان سعودی: سفارت آمریکا در جده گزارش می دهد که

شاهزاده فهد ولیعهد عربستان سعودی روز 26 سپتامبر به کارتر رئیس جمهور آمریکا اجازه داد که اعلام

بدارد که سطح تولید نفت عربستان سعودی در سه ماهه چهارم 5/9 میلیون بشکه در روز خواهد بود، که

ادامه سطح تولید جاری می باشد.ونس

ص: 531

سند شماره (53)

تاریخ: 12 اکتبر 79 20 مهر 58سری

از: وزارت امور خارجه واشنگتن دی سیبه: مجمع گردآوری خلاصه های اطلاعاتی با اولویت

موضوع: خلاصه اطلاعاتی 915 12 اکتبر 79

1 (سری) اسرائیل: عدم توافق در کابینه: بنا به تجزیه و تحلیل سازمان سیا رویگردانی بسیاری از

طرفداران نخست وزیر بگین از جناح لیکود اکثریت کرسیهای بگین را در میان 120 کرسی به 5 کرسی

کاهش داده است، این رویگردانیها از سال گذشته تا به حال به قیمت از دست رفتن 11 کرسی برای او تمام

شده است. کاهش قدرت پارلمانی بگین باعث خواهد شد که احزاب دولتی برای به دست آوردن و کسب

منافع خاص خودشان وی را تحت فشار قرار دهند. و با ممانعت از ائتلافها، قدرت رهبری بگین را زیر

سؤال کشند. مسئله ائتلاف شاید تا اواخر دوره مشکل زیادی را به وجود نیاورد، لیکن فشارهای داخلی و

انتقاد عموم از نحوه عملکرد حکومت به خصوص از ضابطه های اقتصادی فاجعه آمیز مشکلات

بسیاری را ممکن است به وجود آورد. بگین احتمالاً در انتخابات سال 1981 خواهد باخت.

2 (سری) علیرغم رشد اقتصادی بسیار سریع به میزان 4 تا 5 درصد در سال جاری، اسرائیل با

مشکلات اقتصادی بسیار جدی دست به گریبان است. تورم در حال اوج گرفتن است و نرخهای مصرفی به

میزان صد درصد در سال افزایش یافته اند. صورت حساب مخارج دولت که بیش از یک میلیارد دلار در

سال قبل بوده است اکنون در حال کاهش است، لکن در صورتی که اسرائیل سیاستهای خود را تغییر ندهد،

بدهکاریهای دولت به 700 دلار در سال 1981 خواهد رسید.

3 (سری) قسمت اعظم انتقاد عمومی متوجه وزیر دارایی سیمکا اهرلیک و همکارانش است که از

اعضای حزب آزادی هستند که می توان گفت به علت اشغال بسیاری از پستهای اقتصادی توسط اعضاء

این حزب از رقبای لیکود به شمار می آید. همین انتقاد عمومی مشاجرات بر سر بسیاری از سیاستهای مهم

را که بین بگین و حزبش هروت و لیبرالها در گرفته است دامن زده و به این ترتیب مردم پی می برند که چه

اختلاف وحشتناکی در کابینه حکومتشان وجود دارد.

4 (سری) این روزها اهرلیک موجب دردسرهای زیادی شده است بررسی آراء عمومی نشان

می دهد که محبوبیت او به کمتر از ده درصد رسیده تا جائی که بگین ممکن است مجبور شود او را و نیز

بسیاری دیگر از مقامات اقتصادی را تعویض نماید. در تلاش برای نجات استعداد در حال نابودی

حزبشان، رهبران لیبرال، بنا به گزارشهایی، توافق اهرلیک را به دست آورده اند که در پاییز امسال طرحی

برای دوباره سازماندهی کابینه تسلیم بگین نماید که خود اهرلیک در آن طرح دارای مقام اقتصادی

نباشد.

5 یک چنین سازماندهی دوباره ای در کابینه میزان تشنج را بالا خواهد برد و قدرت نمایی برای

رسیدن به قدرت بیشتر در میان احزاب مؤتلفه زیاد خواهد شد به خصوص اگر این تغییر سازمانی در

برگیرنده چند وزیر وزارتخانه باشد و در صورتی که بگین شخصی را برای پر کردن جای اهرلیک انتخاب

کند که خارج از محدوده حزب باشد. این روزها می گویند که فرد پارلمانی مورد علاقه بگین همان

ایگال هوروتیز است که قبلاً ریاست یک حزب کوچک و دست راستی به نام لام را که نماینده لیکود بود و

بسیار مورد انتقاد اهرلیک نیز قرار می گرفت به عهده داشت.

ص: 532

6 عملکرد ناپخته دولت بر سر امور اقتصادی بسیاری از یهودیان کم درآمد را که در سال 1977

عامل بسیار مهمی در روی کار آمدن بگین بودند دلسرد خواهد کرد. مشکلات مربوط به تورم باعث شده

است که بگین بسیاری از آراء خود را از این طریق از دست بدهد که در صورت ادامه این مشکلات در

شروع انتخابات در آخر همین سال بگین باید خیلی چیزها را از دست بدهد.

7 (سری) تکیه شدید بگین بر مذاکرات صریح در مورد استراتژی اسرائیل که کنترل اسرائیل را بر

ساحل غربی رود اردن تضمین می کند، عمده ترین عاملی خواهد بود که وفاداری ائتلافیون سرسخت را

جلب خواهد کرد. وزیر کشاورزی اسرائیل شارون، که عضو هروت و از رهبران بسیار سرسخت حزب

مذهبی ملی است و شخصی است که اگر حمایت او نباشد دولت بگین سقوط می کند. گفته است که

نخست وزیر را در صورتی که پیرامون:

(الف) قرار داد خود مختاری فلسطینیها

(ب) نقش سازمان آزادیبخش فلسطین

(ج) فعالیتهای اسکان دهی یهودیان

(د) و عقب نشینی نیروی نظامی اسرائیل از ساحل غربی رود اردن امتیازاتی بدهد، تنها خواهد

گذاشت.

8 (سری) بگین در گذشته در مذاکراتش یکی از خصلتهای بسیار مهم محافظه کاران را که همانا

خست آنهاست به دفعات نشان داده است که با نظرات خود او نیز وفق می دهد. کمبود اشخاص با نفوذ در

کابینه و نیز این باور بگین که سادات بر سر موضوع خود مختاری فلسطینیها پافشاری بسیار نمی کند

باعث شده است که او نیز از دادن امتیاز بر سر موضوعات مهمی چون حق حاکمیت دست و دلبازی زیادی

نشان ندهد.

9 (سری) بعضی از رهبران حزب بسیار متعصب، آگودات اسرائیل در پارلمان این کشور چهار کرسی

را در تصاحب خود دارند بگین را تهدید کرده اند که در صورتی که به قول خود مبنی بر تصویب قانون منع و

ممنوعیت، سقط جنین در مجلس وفادار بماند خود را از ائتلاف بیرون خواهند کشید. اگر این محدودیتها

بیشتر شود، این درخواست فشار زیادی بر لیبرالها و نهضت دموکراتیک لیکود که دو عضو مشهور ائتلاف

هستند، وارد خواهد ساخت. لیکن ممکن است بگین منتظر شود تا از طرف این دو عضو نیز عکس العملی

در محدوده توان خود نشان داده شود.

10 (سری) آگودات اسرائیل در صورتی که با عدم تصویب لایحه ممنوعیت سقط جنین نیز روبه رو

شود دست از حمایت خود بر نخواهد داشت. بنا به گزارشاتی، بسیاری از رهبران احزاب دوست ندارند که

بهترین حامیان خود در پارلمان را که عبارتند از یک سخنگوی کنست، و روسای دو کمیته مهم کنست از

دست بدهند، لیکن در صورتی که این حزب حمایت خود را دریغ ورزد، بگین و ائتلافش آراء خیلی کمی را

به دست خواهند آورد.

11 (سری) خوشحالی فزاینده حزب کارگر از آن روست که دوستان گذشته این حزب که به معاون

نخست وزیر و رئیس نهضت دموکراتیک یادین گرویده بودند به آغوش حزب کارگر بازگشته اند لیکن از

نظر عمومی نیز کمی از دست حکومت بگین دلخور هستند. در صورتی که میزان این نارضایتی بالا بگیرد

این حزب به رقابت بسیار شدید با بگین بر خواهد خواست.

ص: 533

12 (سری) قسمت اعظم رأی دهندگان تاکنون خاموش مانده اند، زیرا هنوز نمی دانند که آیا حزب

کارگر می تواند باز هم یک ائتلاف مؤثر به وجود آورد یا نه. جلب رضایت این عده که حدود یک سوم

رأی دهندگان را تشکیل می دهند، برای حزب کارگر بسیار خطیر است.

13 (سری) حزب کارگر موفق شده به وضع درونی خود سر و سامانی بدهد. الحاق دو گروه وابسته به

حزب کارگر کیبوتس چهره فعالتری را از این حزب در اذهان عمومی بر جای خواهد گذاشت. یک نسل

جوان که از نظر سیاسی نیز بسیار جذاب هستند در جسم حزب کارگر حلول نموده است.

14 (سری) لیکن این بهبود وضعیت حزب می تواند با به میان کشیده شدن مسائلی چون رقابتهای

گروهی و شخصی و مسئله رهبریت که بسیاری آنها را با فسادهایی که منجر به شکست حزب کارگر در

1977 شد شبیه می دانند، دوباره به خطر افتد. رقابت های فاحش بین شیمون پرز و اسحاق رابین انتشار

اخیر خاطرات ضد پرز توسط رابین و مبارزات روز افزون بین پرز و وزیر خارجه پیشین ایگال آلون

بسیاری را متقاعد کرده است که حزب کارگر دیگر نمی تواند خود را اصلاح نماید. این حزب همچنین

مشکلاتی دارد که برای انتخاب کنندگان کم درآمد حزب کارگر که حدود نیمی از رأی دهندگان را تشکیل

می دهند، سئوالات ایدئولوژیک را پیش می کشد.

15 (طبقه بندی نشده) غصب زمین در ساحل غربی رود اردن: رادیو اورشلیم گزارش داد که

مهاجرین گوش امونیم که باغ زیتونی را در حوالی قدومی غصب کرده بودند، در تاریخ 10 اکتبر با تمایل و

رغبت ترک کردند. نیروهای دفاعی اسرائیلی خانه پیش ساخته ای را که توسط آنها در باغ زیتون بر پا شده

بود، از جا کندند.

16 (طبقه بندی نشده) اسرائیل اهرلیک. اورشلیم پست گزارش داد که در هفته آینده بگین و

شرکائش در ائتلاف بر سر سازماندهی دوباره کابینه به گفتگو خواهند نشست. این تصمیم بعد از

گفتگوی بگین با اهرلیک وزیر امور دارایی صورت گرفت که تغییر مقام او نیز در مرکز این سازماندهی

دوباره قرار داد. اورشلیم پست نوشت که اهرلیک به هر حال مقامی را در کابینه عهده دار خواهد شد. رادیو

اورشلیم گفت که اهرلیک در 11 اکتبر خواسته است که از حزب خودرأی اعتماد بگیرد، چون معتقد است

که حزب هنوز او را حمایت می کند.

17 (طبقه بندی نشده) جوایز صلح وین: بنا به گزارش رویتر آری ایلیاویک دست چپی سرشناس

اسرائیلی و احسام سرطاوی دو جایزه صلح را به خاطر تلاشهای بی سابقه شان در ارائه یک راه حل برای

اختلافات در خاورمیانه از دست صدر اعظم اطریش کرایسکی دریافت خواهند کرد.

18 (طبقه بندی نشده) عراق بحرین: رادیو بغداد گزارش داد که خلیفه نخست وزیر بحرین در 9

اکتبر گفت که در مصاحباتش با صدام حسین رئیس جمهور عراق به این نتیجه رسیده است که آنها «بر سر

مسائل خلیج از یک عقیده برخوردار هستند. «وی گفت که تأمین امنیت خلیج تنها به ایجاد امنیت در

خطوط کشتیرانی منتهی نمی شود، بلکه به جلوگیری از «مداخله خارجی» در امور کشورهای خلیج

فارس نیز می پردازد.

19 (محرمانه) سودان و عربستان سعودی: سفارت آمریکا در خارطوم گزارش داده است که

«دلایل محکمی» وجود دارد که عربستان سعودی یک کمک نظامی به میزان 200 میلیون دلار در اختیار

سودان قرار خواهد داد. (ظاهرا این خبر مؤید شکوه های مصر است که به گفته آن عربستان سعودی به

ص: 534

«توطئه» علیه سودان می پردازد.)

20 (طبقه بندی نشده) اسرائیل سازمان آزادیبخش فلسطین: رویتر گزارش داده است که حکومت

نظامی اسرائیل در ساحل غربی رود اردن یک کمیته فلسطینی را که به هماهنگ کردن مقاومت اعراب

محلی برای کسب خود مختاری مشغول بود، محکوم کرده است. این گروه زمانی محکوم گردید که

اسرائیلیها فهمیدند که این کمیته از مجریان سازمان آزادیبخش فلسطین در ساحل غربی رود اردن است.

21 (طبقه بندی نشده) پروازهای بیش از حد بر فراز لبنان: بنا به گزارش مقامات عالیرتبه فلسطینی

هواپیماهای سوری و اسرائیلی در 11 اکتبر به تبادل آتش پرداختند، لیکن به هواپیماهایشان هیچ گونه

خسارتی وارد نیامد. بنا به گزارش رادیو اورشلیم نیروی دفاعی اسرائیل به وجود آمدن این برخورد را

تکذیب کرده است.ونس

سند شماره (54)

تاریخ: 15 اکتبر 1979 23 مهر 58سری

از: وزارت امور خارجه واشنگتن دی سیبه: مجمع گردآوری خلاصه های اطلاعاتی با اولویت

(پاراگرافهای 10 1 خیلی محرمانه هستند)

موضوع: خلاصه اطلاعاتی 916 15 اکتبر 1979

1 اسرائیل: تشنج درون ائتلافی بر سر مسئله شهرکها.

مسئله سیاست ایجاد شهرکها در ساحل غربی رود اردن از دیرباز منبع تشنجات جدی درون ائتلافی

بوده است. حضور تندروها که طرفدار ایجاد شهرکها در بخشهای پر جمعیت ساحل غربی رود اردن

هستند و حضور نسبتا محافظه کاران که با ایجاد شهرکها در «قلب ساماریا» مخالفت می ورزند، در داخل

کابینه گاه به گاه به منازعات تلخ می انجامد. شارون از تندرو بودن خود استفاده می کند، در حالی که

حمایت بسیار تعیین کننده ای از طرف ریاست حزب مذهبی ملی هامر نسبت به او مبذول می گردد. دایان و

وایزمن در تلاش بوده اند تا سرعت، حوزه و نحوه فعالیت شهرک سازی در ساحل غربی رود اردن را

کاهش دهند.

2 آخرین تضاد از این مسئله ناشی می شود که پیشنهادات مختلفی جهت گرفتن زمینهای خصوصی از

اعراب در ساحل غربی رود اردن شده است که برای ایجاد «فضای باز» میان شهرکهای موجود، خیلی

ضروریست. فعالین شهرکهای گوش آمونیم به اقدامات غیر قانونی جهت توسعه زمینهای تحت مالکیت

خویش دست زده اند.

3 در تلاش برای یافتن جوابی مساعد نسبت به فشارهای ایجاد شده توسط گوش ها، کابینه خود را

درگیر دو مسئله بسیار مهم می بیند. یکی از آنها مسئله سیاست خارجی (آمریکا و بین المللی) است و

دیگری فرآیندهای سیاسی بسیار نیرومند درون کشوری است. دایان و وایزمن با تقاضای شهرک نشینان

مخالفت می ورزند، لیکن بگین نمی تواند تصمیم خود را بگیرد. او می خواهد که وظایف خود را در قبال

اسرائیل بزرگتر انجام دهد، ولی در عین حال او تمایل دارد که مرد صلح اسرائیل نیز باشد. و شاید مهمترین

ملاحظات سیاسی اش همان تجزیه و تحلیل او در مورد تأثیر سیاسی داخلی ایجاد شهرک در ساحل غربی

رود اردن است که در انظار گوش آمونیم اصولاً قابل درک نیست.

ص: 535

4 همه تصمیمات مهم حکومت بگین در حالی اتخاذ می شود که قدرت سیاسی ائتلاف روز به روز

کاهش می یابد. افتادن سریع بگین از چشم مردم و افزایش مؤثر قدرت حزب کارگر، شکست لیکود را در

انتخابات آینده می رسانند. بگین در انجام وظیفه نسبت به کسانی که می توانند دولت او را وادار به سقوط

کنند، بسیار حساسیت نشان می دهد.

5 با تشکیل حزب طهیای ماوراء ناسیونالیست که محبوبیت بسیاری در داخل حزب مذهبی ملی و

لیکود یافته است، حزب مذهبی ملی زمام بسیاری از امور را به دست گرفته است. محدودیتهایی که توسط

طهیا به وجود می آید از لغزش هامر از معبر تندروها جلوگیری به عمل می آورد.

6 محدودیتهایی که حزب مذهبی ملی برای بگین ایجاد کرده است نیز بسیار مؤثر بود، چون این

حزب قادر است دولت را وادار به سقوط نماید. بنابراین تهدید حزب مذهبی ملی را باید جدی گرفت.

رهبران بخش جوانان حزب مذهبی ملی اعلام کرده اند که آنها مایل هستند که به «شرکت تاریخی» خود با

حزب کارگر بازگردند، ولی به «خود فروشی» بگین در امر ساحل غربی رود اردن تن در نخواهند داد.

7 متقابلاً کاربرد محافظه کاران در ائتلاف بسیار ضعیف است. حزب یادین ممکن نیست این عادت

خود را کنار بگذارد، گرچه گاهی تهدید به این کار نیز می کند. یادین و دیگر همکارانشان اعتقاد دارند که

سقوط کابینه و انتخابات جدید مساوی با فراموشی سیاسی خود آنان خواهد بود.

8 حزب لیبرال که دارای عناصر بسیاری از محافظه کاران می باشد، تمایل چندانی به سقوط حکومت

ندارد. چون اگر چنین واقعه ای رخ دهد دیگر پایان دوران 14 ساله اتحاد میان هروت و لیکود نیز می رسد

و باید انتظار داشته باشد که در انتخابات شکست خورده گردد. لیبرالها از جنجال و تأثیر منفی که ایجاد

شهرکهای شارون در اذهان عمومی آمریکا ایجاد خواهد کرد آگاه اند، لیکن قدرت اعمال نفوذشان نسبت

به بگین نیز بسیار کم است.

9 حزب بسیار متعصب آگودات اسرائیل از اهمیت بسیاری برخوردار است و سعی دارد بر سر

بسیاری از مسائل امتیازات مذهبی بسیاری بگیرد.

10 بنا به دلایل زیر رفتار حکومت بگین در مورد مسئله شهرکها در آینده نزدیک قابل پیش بینی

نخواهد بود. تنها تصمیم حزب کارگر در زمینه به وجود آوردن یک حکومت واحد ملی است که می تواند

بگین را از زیر بار محدودیتهای حزب مذهبی ملی نجات بخشد. در صورتی که چنین تصمیمی گرفته

نشود، تصمیم و سیاست بگین بر سر شهرکها تحت فشار محدودیتهای که ایجاد شده وسیله حزب مذهبی

ملی قرار خواهد داشت.

11 (طبقه بندی نشده) مصر اسرائیل: پطرس غالی به مطبوعات فرانسه گفت حتی اگر مذاکرات خود

مختاری فلسطینیان موفق نشود، او باز هم باور نخواهد کرد که هنوز میان مصر و اسرائیل خصومتی وجود

دارد. او گفت که معاهده به زودی امضاء خواهد شد و در 26 فوریه بایستی سفیری از جانب مصر در

تل آویو تعیین نمود. مطبوعات قاهره خطوط اصلی سخنان او را که شامل خواستهایی از اسرائیل می شد

چاپ کرده است که عبارتند از:

الف) توقف فعالیتهای مربوط به ایجاد اردوگاهها در مناطق اشغالی؛

(ب) ممنوع نمودن خرید زمینهای اعراب توسط یهودیها؛

(پ) به فراریون سیاسی امنیت خاطر کلی داده شود؛

ص: 536

(ت) ارتش اسرائیل را از داخل شهرهای عربی خارج سازد.

12 (محرمانه) سادات حکومت نظامی: سفارت آمریکا در قاهره گزارش می دهد که بنا به گزارش

مطبوعات محلی در 11 اکتبر سادات به بخش قضایی گفته است که حکومت نظامی زمانی پایان خواهد

یافت که اسرائیل از صحرای سینا خارج گردد. سادات همچنین تصمیم گرفته است نقش یک سوسیالیست

مجازات گر را که با آنهایی که سعی دارند از «دموکراسی سوء استفاده کنند» بد تا می کند بازی نماید.

بنا به تفسیر سفارت از زمان امضاء معاهده بسیاری از منتقدین سادات کرارا از او خواسته اند که به

حکومت نظامی پایان بخشد.آن چنان که از اظهارات سادات بر می آید او تا دو سال دیگر حکومت نظامی

را برقرار خواهد داشت. اخبار ناراحت کننده تر از اینها برای سفارت عبارتند از این واقعیت که سادات در

واقع یک مجازات گر سوسیالیست را که خارج از محدوده قضائی عمل می کند به وجود آورده است، یعنی

پرونده های سیاسی در یک دادگاه ویژه مورد بررسی قرار می گیرد و پژوهش پیرامون آنها نیز به پارلمان

ارائه می شود که در آن هم حزب سادات از اکثریتی خاص برخوردار است.

13 (محرمانه) حزب جدید اسرائیل: سفارت آمریکا در تل آویو مطلع شده است که اهداف حزب

جدید دست راستی طهیا در برگیرنده توقف در عقب نشینی اسرائیل از سینا؛ ترک مذاکرات خود مختاری؛

اتصال فوری ساحل غربی رود اردن ارتفاعات جولان و نوار غزه؛ و تجدید نظر بر معاهده صلح ما بین مصر

و اسرائیل می باشد، بررسی آراء عمومی نشان می دهد که طهیا می تواند 4 تا 5 کرسی را در انتخابات آینده

عمومی به دست بیاورد.

14 (طبقه بندی نشده) در نزدیکیهای اورشلیم بمبی منفجر می گردد؛ رویتر گزارش کرد که یک بمب

زمانی در اوایل روز12 اکتبر در یک منطقه جنگلی در نزدیک مقر سازمان ملل در اورشلیم منفجر گردید،

لیکن خسارات و تلفاتی به همراه نداشت. پلیس اسرائیل گفت که ظاهرا این بمب توسط چریکهای

فلسطینی کار گذاشته شده است.

15 (طبقه بندی نشده) توسعه اردوگاههای ساحل غربی رود اردن:

رادیو اورشلیم در 13 اکتبر گزارش داد که کابینه اسرائیل تصمیم خود را مبنی بر توسعه هفت شهرک

موجود در ساحل غربی رود اردن اعلام کرده است. زمینی که مورد استفاده برای این توسعه و گسترش

قرار خواهد گرفت، عبارت خواهد بود از زمینهای دولتی و زمینهایی که «وضعیت ثبتی آنها هنوز در اداره

ثبت اراضی معین نشده است» ولی به هرحال کابینه تقاضای شهرک نشینان را مبنی بر تصرف زمینهای

خصوصی عربی قبول نکرده است.

16 (طبقه بندی نشده) عقب نشینی از صحرای سینا: بنا به گزارش رادیو قاهره در 13 اکتبر، کابینه

مصر موافقت نامه وظایف نیروهای سازمان ملل را در طول عقب نشینی اسرائیل از صحرای سینا مورد

تصویب قرار داد.

17 (محرمانه) بازدید شارون از مصر: به سفارت آمریکا در قاهره توسط وزیر کشاورزی مصر

محمود داود اطلاع داده شد که وزیر امور کشاورزی اسرائیل شارون دعوت او را جهت بازدید از مصر

پذیرفته و در تاریخ 16 اکتبر سفرش را آغاز خواهد کرد. هر دو وزیر پیرامون بازپس گیری زمینها و

شهرکها بحث و تبادل نظر خواهند داشت.

18 کنفرانس اجلاس اعراب: بنا به گزارش رویتر الحوص نخست وزیر لبنان در 11 اکتبر اعلام کرد

ص: 537

که کنفرانسی با شرکت اعراب در رابطه با جنوب لبنان در تونس در روز 20 نوامبر تشکیل خواهد گردید.

الحوص گفت که از طریق رابط های سعودی با دولت تونس در این مورد توافقهایی ایجاد شده است. تمام

کشورهای عضو اتحادیه عرب بجز مصر در این کنفرانس شرکت خواهند کرد.

19 (طبقه بندی نشده) عکس العمل مطبوعات اردن: نشریه آخر هفته الاخبار با آب و تاب بسیار

بیانیه وزیر انگلیس هیرو را که سیاست اسرائیل در قبال شهرکها را در طول ملاقاتش با شاهزاده حسن

محکوم می کرد چاپ کرده بود. روزنامه الرأی نیز پیشنهاد جدید صلح را که به وسیله لرد کارادن توصیه

شده است چاپ کرده که نکات مهم آن عبارتند از:

(الف) تقسیم اورشلیم به دو بخش، یک بخش تحت حکومت اعراب و دیگری تحت حکومت

اسرائیلیها؛

(ب) انتخاب یک کمیته مرزی از طرف سازمان ملل؛ و

(پ) اصلاح مرزهای 1967

20 (طبقه بندی نشده) شورای اروپا و سازمان آزادیبخش فلسطین: رادیو بروکسل گزارش داد که

سخنگوی کمیسیون شورای اروپا اعلام این خبر را که نمایندگان این جامعه با فاروق قدومی در طول

اقامت خود در بروکسل دیدار خواهند کرد، تکذیب کرد.

(محرمانه) لیکن سفارت آمریکا در بروکسل گزارش می دهد که به نظر آنها آخرین سخنرانی رئیس

جمهور کندی نشان دهنده این واقعیت است که این جامعه با احتیاط به سوی به رسمیت شناختن ساف گام

بر می دارد.

21 (محرمانه) جمهوری خلق چین موافقت نامه های کمپ دیوید: بنا به گفته سفیر چین در کویت،

این کشور قرارداد کمپ دیوید را «مردود» می داند، چون این قراردادها یک صلح همه جانبه و، گسترده را

تعیین نکرده اند. این گفته که به وسیله خدمات خبری کویت نقل قول شده است، مایه تعجب و شگفتی است

چون پکن با وجود اینکه قراردادها را تقریبا ناقص می خواند، ولی اکثر مواقع حمایت خود را از آن دریغ

نمی ورزید. در صورتی که اشتباهی در انتقال گفته چینی ها صورت نگرفته باشد، می توان گفت که چینیها

نسبت به صلحی که به ابتکار آمریکا ایجاد شده چندان رو خوش نشان نمی دهند.

لیکن سفیر در حمایت شدید چینی ها از مصر را قبول نکرد. وی گفته است رابطه ای بین مسئله فلسطین

و فروش اسلحه چینی به مصر وجود ندارد، بلکه این عمل تنها یک اساس و پایه بازرگانی دارد. شاید این

اولین بیانیه رسمی دولت چین مبنی بر فروش اسلحه به کشور مصر باشد. پس از افشای این خبر پکن

بسیار شرمنده شد و معامله تسلیحاتی خود با مصر را مورد تأیید قرار نداد.

22 (محرمانه) ساف آتش بس: سفارت آمریکا در بیروت گزارش می دهد که ساف در تلاش است

که موضع خود را برای روحانی جسی جکسون در بازدیدش از لبنان روشن سازد. یک روزنامه لبنانی

گفت که این هفته یک امریه صادره از طرف ساف بیان می دارد که آتش بس «یک جانبه» ساف

«نشان دهنده و مؤید وضعیت موجود می باشد». این امریه همچنین اعلام داشت که بازدید جکسون تغییری

در استراتژی اصلی ساف در ادامه نبرد مسلحانه «تا تحقق آرمان فلسطینیها» نخواهد داد.

23 فونتروی عرفات: نماینده کنگره فونتروی دعوتنامه خود از عرفات را مبنی بر بازدیدش از

آمریکا پس گرفت. وی گفت که علت پس گرفتن دعوتنامه اش عدم قبول طرح صلح ارائه شده از طرف

ص: 538

کنفرانس رهبران مسیحیان جنوب توسط یاسر عرفات بوده است.

24 (طبقه بندی نشده) ساف ایران: رویتر گزارش داده است که بنا به گفته منابع فلسطینی یکی از

مقامات مهم فتح از یکی از سرشناس ترین چهره های شورای انقلاب به نام ابوالحسن بنی صدر جهت

بازدید از جنوب لبنان دعوت به عمل آورده است. بنی صدر گفت که او مسئول برآورد نیاز ایرانیان برای

کمک به انقلاب فلسطین می باشد.

25 (محرمانه) عراق جمهوری خلق یمن: دفتر حفاظت منافع آمریکا در بغداد گزارش داد که عراق

و جمهوری خلق یمن طی مذاکراتی موفق شده اند نمایندگیهای سیاسی خود را در بغداد و عدن پس از

آزادی زندانیانی که در ژوئیه گذشته به اتهام قتل یک پروفسور عراقی در عدن دستگیر شده بودند، افتتاح

نمایند. بنا به گفته یک دیپلمات یمنی موافقت نامه عادی شدن روابط با این شرایط که کارمندان هر دو

نمایندگی کاملاً جدید باشند، امضاء شده است.

26 (سری) نیروی هوایی اسرائیل: وابسته نظامی ما در تل آویو معتقد است که نیروی هوایی اسرائیل

ممکن است پرواز اف 15های خود را برای گشت در سواحل، و اسکورت هواپیماهای شناسایی آغاز

کرد. این عمل ممکن است وسیله ترس آنها در مورد از دست دادن اف 15ها و تمایلشان به دادن اف 4 و

میراژ و حتی کفیر که خود «فرصتی جهت شرکت در یک جنگ سخت است» سرچشمه گرفته باشد.

27 (محرمانه) چرخش نظامیان سوری: مقامات نظامی غربی گزارش می دهند که هفتمین یگان پیاده

مکانیزه سوریه جایگزین پنجمین یگان در لبنان شده است که این موضوع نشان دهنده این حقیقت است که

عملیات تعویض در حال انجام و پایان گرفتن است. بنا به گزارش وابسته نظامی در دمشق، این تعویض و

جابه جایی یک حالت عادی و معمولی است.

28 (محرمانه) گروگانهای فالانژیست: سفارت آمریکا در بیروت گزارش می دهد که بنا به اظهارات

منابع نظامی لبنان، فرنجیه هنوز علی رغم آزادسازی 150 زندانی به خواهش پاپ، چند گروگان دیگر را

در اختیار دارد. این منابع و مطبوعات لبنانی نیز ادعا می کنند که فالانژیستها هنوز 26 گروگان دیگر را آزاد

نکرده اند، زیرا تقاضاهای مخصوصی دارند که حاضرند در قبال برآورد آنها گروگانها را آزاد سازند، که

عبارتند از:

(الف) بازگشت ساکنین طرفدار فالانژیستها به خانه هایشان در شمال لبنان؛

(ب) آزادی فالانژیستهایی که توسط سوریه پس از قتل وابستگان فرنجیه دستگیر شده اند؛ و

(پ) جایگزین شدن ارتش سوریه توسط ارتش لبنان در شمال.ونس

سند شماره (55)

تاریخ: 16 اکتبر 79 24 مهر 58سری

از: وزارت امور خارجه واشنگتن دی سیبه: مجمع گردآوری خلاصه های اطلاعاتی با اولویت

(پاراگراف 8 1 خیلی محرمانه)

موضوع: خلاصه اطلاعاتی 917 16 اکتبر 1979

1 اسرائیل: موقعیت حزب کارگر: از آن زمان یعنی ماه می 1977 که در انتخابات عمومی حزب

کارگر ضربات کوبنده ای دریافت نمود موقعیتش در انظار عموم بسیار چشمگیرتر شده است. آخرین

ص: 539

بررسی آراء عمومی نشان دهنده این واقعیت است که حزب کارگر از لیکود با اختلاف عمده ای پیشی گرفته

است. در صورتی که بگین نتواند اوضاع را تغییر دهد، حزب کارگر احتمالاً در انتخابات بعدی برنده شده

یک بار دیگر مرکز یک حکومت ائتلافی خواهد گردید.

2 بالا رفتن محبوبیت حزب کارگر به کارکرد آن بستگی نداشته، بلکه به نحوه کارکرد حکومت اداره

شونده توسط حزب لیکود و شریک ائتلافی آن یعنی نهضت دموکراتیک یادین بستگی دارد. بررسی آراء

عمومی نشان می دهد که در انتخابات آینده هر دو عنصر نهضت دموکراتیک یادین به کلی از بین خواهد

رفت. برای آنها که قبلاً طرفدار حزب کارگر بودند، ولی به عللی به نهضت دموکراتیک یادین پیوسته بودند

عدم کارآئی این نهضت آشکار شده و آنها تنها راه موفقیت را در بازگشت به حزب کارگر و کار و ایجاد

تغییر از طریق آن می دانند.

3 مهمترین امتیازی که حزب کارگر به دست آورده است به خاطر کارکرد بد حکومت اداره شونده

توسط حزب لیکود بوده است که در نتیجه آن تورم بالا رفته، کمکها قطع گردیده، و عدم کارایی در مدیریت

عمومی که مردم را از این حزب مأیوس کرده است. عدم توانایی بگین در رهبری نمودن کابینه، حزب، و

کشور باعث شگفتی بسیاری از حامیان پیشین وی شده است. آرزوی شدید برای داشتن یک رهبر توانا

بود که گوسفند صفتان اسرائیلی را در سال 1977 به دنبال بگین به راه انداخت.

4 نحوه اداره امور مربوط به سیاست خارجی توسط بگین نیز نارضایتی کافی به وجود آورده است.

(الف) بسیاری از حامیان قدیم او از امتیازاتی که به سادات داده است و از طرح خودمختاری وی

هراسان هستند.

(ب) بسیاری دیگر از او به دلیل سبک به خصوصی که درباره ساحل غربی در پیش گرفته رویگردان

شده اند، زیرا معتقد هستند که این برنامه موافقت نامه های صلح با اسرائیل را به خطر انداخته روابط

اسرائیل با آمریکا را تیره می سازد.

(پ) دوایر سیاسی پیچیده تر از اینکه ممکن است موضعگیری بگین محبوبیت او را در انظار عمومی

آمریکا پایین بیاورد، بسیار نگران هستند.

5 در حالی که دولت درگیر مسایل بسیاری است، حزب کارگر دچار اختلافات شخصی،

ایدئولوژیک و درون حزبی شده است. به طوری که بسیاری از اعضاء حزب نسبت به پرز رئیس حزب

بی اعتماد هستند. در دو سال گذشته او نتوانسته است رهبریت خوبی ارائه دهد. ولی با این وصف چنین به

نظر می رسد که او باز هم ریاست حزب را عهده دار باشد و از طرف حزب نامزد نخست وزیری برای

انتخابات آینده باشد. ولی پرز از طرف دشمنانش نیز تحت فشار بسیار است. از مهمترین دشمنان او که

بسیار کینه توز و انتقامجوست می توان رابین را نام برد. او در همین اواخر خاطرات خود را منتشر ساخته

است و در آن از پرز به عنوان یک طراح خام و یک فرد ناشایست برای مقام نخست وزیری نام برده است.

رابین که معتقد است پرز همیشه در طول حکومتش به او حقه زده این چنین وانمود می کند که حتی اگر به

قیمت از بین رفتن حزب کارگر هم بشود وی پرز را از بین خواهد برد. ممکن است که رابین بتواند به پرز

صدمه بزند، ولی مطمئنا وی نخواهد توانست بار دیگر نخست وزیر بشود.

6 ایگال آلون که زمانی نخست وزیر و مخالف سرسخت پرز بوده است، اصولاً علاقه ندارد که او را از

شمار دشمنان پرز خارج سازند. پرونده آلون پاک است، ولی او به عنوان یک چهره پیر و دگم شناخته شده

ص: 540

و حزب کارگر حتما مایل نخواهد بود که رهبری چون او داشته باشد.

7 در سطوح پایینتر حزب کارگر نیز مانور و نمایش قدرت برای به دست گرفتن زمام امور به چشم

می خورد. بسیاری از رهبران جوانتر که اخیرا از طریق الحاق فدراسیون کیبوتز پا به عرصه نهاده اند سعی

دارند که رهبران مسن تر را از پیش پای خود برداشته و رهبریت حزب را به دست گیرند.

8 در حال حاضر، حزب کارگر دائما بگین را به علت مدیریت نادرست اقتصاد، اختلاف در کابینه، و

اشتباهاتی که در سیاست خارجی و سیاستهای مستعمراتی مرتکب شده است، سرزنش می کند. بر سر

مسائل اقتصادی و اختلافات کابینه که دو مسئله مهم در نظر حزب است، بگین نخواهد توانست بهانه ای

ارائه دهد. و در همان حال، حزب کارگر سعی خواهد کرد ارتباط خود را با حزب مذهبی ملی حفظ نماید تا

«مشارکت تاریخی» میان این دو بعد از انتخابات بعدی نیز ادامه یابد البته در صورتی که بتوانند بر سر

موافقت نامه ساحل غربی به توافق با یکدیگر برسند.

9 (طبقه بندی نشده) موافقت نامه ساحل غربی: در پانزدهم اکتبر نظامیان اسرائیلی مهاجرین گوش

آمونیم را که به عنوان اعتراض به تصمیم گیری کابینه درباره ساحل غربی که 31 آبادی نشین اضطراری بر

پا کرده بودند، وادار به تخلیه منطقه کردند. در همین رابطه معاون نخست وزیر یادین بیان داشت «در آینده

درست مانند گذشته ما دموکراتها با برپایی هر گونه مستعمره جدید که با دلایل امنیتی مطابقت نداشته

باشد، مخالفت خواهیم ورزید».

10 (طبقه بندی نشده) مطبوعات اردن: رادیو امان گفته است تصمیم دولت اسرائیل مبنی بر گسترش

مستعمرات در ساحل غربی «نشان دهنده این واقعیت است که یک اسرائیل قویتر باید به مقاصد

توسعه طلبانه و تهاجمی خود شدت بخشد.» مطبوعات منتشره در 14 اکتبر از سفر نمایندگان سازمان

آزادیبخش فلسطین و اردن که برای جمع آوری کمکهای مالی روانه کشورهای لیبی، الجزیره، تونس، و

مراکش شده بودند با آب و تاب یاد نمودند.

11 (طبقه بندی نشده) موضعگیری مصر بر سر مستعمرات اسرائیلی: رادیو قاهره در 15 اکتبر اعلام

داشت که ایجاد مستعمرات جدید در مناطق اشغالی عربی توسط اسرائیل با ان قسمت از معاهده کمپ

دیوید که در ان اسرائیل «وادار به به رسمیت شناختن» «حقوق حقه» فلسطینیان شده بود مغایرت دارد.

12 (سری) تقاضای کمک اسرائیل برای سال مالی 81: سفارت آمریکا در تل آویو گزارش می دهد

که در صورتی که اسرائیل بخواهد سیاستهای اقتصادی پیشین را دنبال کند، مقدار زیادی در سال مالی 81

کمبود بودجه خواهد داشت. درخواست کمک اسرائیل و برای سال مالی 81 بیان می کند که کمکهای

آمریکا به اسرائیل باید خیلی بیشتر از آنچه که هست ادامه یابد تا اسرائیل مجبور نباشد، اقدامات ریاضت

کشانه را پیشه کند.

13 (طبقه بندی نشده) نمایندگان حقوقی سیاهپوستان از اسرائیل بازدید می کنند: رسانه های گروهی

اسرائیل در 15 اکتبر اخباری مبنی بر بازدید نمایندگان حقوقی سیاهپوستان و نمایندگان کارگری آمریکا

از اسرائیل را پخش کردند. در این خبر از حمایت این نمایندگان از اسرائیل و محکوم نمودن سازمان

آزادیبخش توسط آنها بسیار قدردانی شد. بنا به اظهارات بایارد راستین، رئیس انستیتو فیلیپ راندولف و

یکی از اعضاء نمایندگان، آنها که سعی می کنند وانمود کنند که در آمریکا از سازمان آزادیبخش فلسطین

حمایت همه جانبه می شود سعی در «به هم زدن مراحل صلح» دارند.

ص: 541

14 (طبقه بندی نشده) نفت مصر اسرائیل: سفارت آمریکا در قاهره اظهار داشت که مطبوعات مصر

در 12 اکتبر اعلام کرده اند که مصر نفت خود را براساس دولت به دولت به اسرائیل نخواهد فروخت، بلکه

این معامله تنها جهت شرکتهای خصوصی و در بازار آزاد انجام خواهد گرفت.

15 (طبقه بندی نشده) بازدید حافظ اسد از مسکو: رادیو دمشق گزارش می دهد که یکی از «مهمترین

عناوین» مورد بحث در بازدید اسد از مسکو که در 15 اکتبر آغاز شده است، بحث و تبادل نظر پیرامون

اوضاع داخلی سوریه خواهد بود. واضح است که حافظ اسد تقاضا خواهد کرد که کمکهای اقتصادی و

گسترشی به سوریه باید بیشتر شود تا «سوریه ای با پایگاه اقتصادی قوی» به وجود آید. رادیو توکیو اعلام

داشت که برژنف به علت کسالت جسمانی در 15 اکتبر نخواهد توانست با حافظ اسد ملاقات نماید.

16 (محرمانه) اتحادیه عرب: شعبه اتحادیه عرب در قاهره اعلام داشت که یک سری از سمینارهای

اتحادیه عرب بزودی برگزار خواهد شد. ژنرال محمد رائد به سفارت آمریکا در قاهره اظهار داشت که این

سمینارها به عنوان عملی که دفتر اتحادیه عرب در قاهره را زنده نگاه خواهد داشت تا بلکه بتواند

اختلافات و کینه های میان اعضای اتحادیه عرب را از میان بردارد، انجام خواهد گرفت.

17 (محرمانه) شایعات مربوط به آشتی یمن و مصر: در 13 اکتبر یک روزنامه مصری گزارش داد که

یکی از کشورهای عربی که عضو اجلاس بغداد علیه مصر بود موضوع خود را مورد تجدید نظر قرار داده

است تا بلکه بتواند با مصر روابط خود را از سر بگیرد. یکی از دیپلماتهای مجرب یونانی در گفتگویی با

سفارت آمریکا در قاهره اعلام داشت که کشور مزبور یمن می باشد، ولی این خبر هنوز مورد تأیید قرار

نگرفته است.

18 (طبقه بندی نشده) تولید نفت کویت: روزنامه الوطن در 14 اکتبر اعلام داشت که کویت در نظر

دارد میزان تولید نفت خود را از 2/2 میلیون بشکه در روز به14 کاهش دهد. زمان دقیق آغاز این کاهش

هنوز اعلام نشده است.

19 (طبقه بندی نشده) سازمان آزادیبخش فلسطین و نفت: رویتر در 14 اکتبر گزارش داد که فاروق

قدومی ریاست بخش سیاسی سازمان آزادیبخش فلسطین از کشورهای عربی خواسته است تا از «سلاح

نفت» برای تأثیر گذاری بر انتخابات آینده آمریکا استفاده کنند.

20 (محرمانه) ایران سازمان آزادیبخش فلسطین: سفارت آمریکا در تهران گزارش داد که وزیر

امور خارجه ایران یزدی در 10 اکتبر اعلام داشته است که سازمان آزادیبخش فلسطین اجازه افتتاح

دفتری در شهر اهواز در خوزستان را نخواهد داشت. در همان روز ابوشریف فرمانده سپاه پاسداران و

گروه نظامی مسلمان یعنی مجاهدین عدم رضایت خود را نسبت به این سیاست ایران در رابطه با سازمان

آزادیبخش فلسطین اعلام داشتند. در 12 اکتبر یک هیئت نمایندگی از سازمان آزادیبخش فلسطین به

سرکردگی یک فرمانده نظامی فتح به نام الوزیر به تهران وارد شده تا با وزراء دفاع ایران و امور خارجه و بنا

به گزارش با خمینی ملاقات نماید. با این وصف، سفارت آمریکا در تهران باور ندارد که دیدار این هیئت از

ایران بتواند، تغییری در سیاست اصلی ایران در رابطه با سازمان آزادیبخش فلسطین حاصل نماید.

21 (طبقه بندی نشده) حداد سرکیس: در 15اکتبر صدای لبنان بیانیه ای را از طرف سرگرد حداد

پخش نمود که بنا بر آن وی ادعا کرده است، تبلیغات سوء خود را علیه رئیس جمهور سرکیس و حکومت

لبنان متوقف خواهد ساخت. زیرا حداد احساس می کند که دولت لبنان با آمریکا همکاری می کند تا

ص: 542

عناصر سوری و فلسطینی را در لبنان از بین ببرد. وی همچنین معتقد است که لبنان «دومین کشوری

خواهد بود که قرار داد صلح را با اسرائیل امضاء می نماید».ونس

سند شماره (56)

تاریخ: 26 مهر 1358سری

از: وزارت امور خارجه واشنگتن دی سیبه: مجمع گردآوری خلاصه های اطلاعاتی با اولویت

هشدار: شامل منابع و شیوه های حساس اطلاعاتی است غیر قابل رؤیت برای بیگانگان

موضوع: خلاصه اطلاعاتی 919 26 مهرماه 1358

1 وتوی ساحل غربی عرفات: عواملی مرکب از دیپلماسی توأم با صراحت، سیاستهای اسرائیلی در

مورد مستعمره نشینها، و بدبینی اعراب نسبت به مذاکرات خود مختاری سبب بروز حمایت غیر منتظره در

ساحل غربی رود اردن در قبال ساف شده است. رابطه جدید عرفات با حسین به وی اجازه داده است که

بدون ترس از درگیر شدن با شاه سیاستهای خود را در ساحل غربی دنبال کند.

2 روزنامه های عربی ساحل غربی به انعکاس احساسات عمومی مبنی بر اینکه ادعای حکومت

اسرائیل در مبارزه علیه آبادی نشینهای غیر قانونی پوچ و بی معنی شده است پرداخته اند: «گوش آمونیم و

حکومت، دوروی یک سیاست در مورد آبادی نشینها هستند.» علاوه بر این، ساکنین ساحل غربی

استدلال می کنند که عمل ایجاد آبادی نشینها نامشروع است چه زمینهای خصوصی باشند و چه «دولتی».

3 این نگرانیها و فشارها سبب شده است که حتی آنهایی که در مورد تظاهرات ساف شک و تردید

عمیق دارند، با این سازمان متحد شوند:

(الف) شهردار بتلهام فریج می گوید که او با هرگونه قرارداد خود مختاری مخالفت خواهد ورزید و هیچ

یک از فلسطینیهای معتبر در این مذاکرات شرکت نخواهند کرد. فریج به مقامات سرکنسولگری اورشلیم

گفت که او «تا آخرین قطره خون خود» سعی خواهد کرد مانع از برگزاری انتخابات در حومه خود شود.

(ب) شهردار شوا از غزه هنوز هم مدعی است که در هیچ مذاکره ای که هدف آن خاتمه یافتن ایجاد

آبادی نشینها و پیدایش خود مختاری فلسطینیها نباشد، شرکت نخواهد کرد. (با این وصف وی معترف

است که مقامات اسرائیل قادر هستند با خاتمه دادن به حکومت نظامی یک خودمختاری ساختگی را بر

غزه تحمیل نمایند.)

(ج) حکمت المصری نابلوسی و قبیله اش که از نفوذ بسیاری برخوردار است نیز گمان نمی کنند که

فرمول خود مختاری مورد حمایت آنها تحقق یابد.

(د) عزیز شهادی گفت که او و دیگر میانه روهای فلسطینی در کنفرانس «دورنمای جدید»

تحت الحمایه محافظه کاران اسرائیل در واشنگتن که در ماه جاری برگزار خواهد شد شرکت نخواهند کرد

چون ساف آن را وتو کرده است.

4 حتی اگر این بیانات تا حدودی مخاطره آمیز باشد، باید گفت که برای این افراد مهم است که علنا

خود را با جناح میانه رو ساف هم پیمان نشان دهند. بیانات آنها حاکی از آن است که آنها مردی را که از نظر

حمایت سیاسی برای خود مهم به حساب می آورند، اکنون حامی ساف دیده اند. اکثر ساکنین ساحل غربی

معتقدند که اگر مقامات اسرائیل اجازه دهند انتخابات شهرداری در بهار آینده برگزار شود تمام

ص: 543

کاندیداهای محافظه کار و کمونیست خود را تحت پوشش ساف جلوه گر خواهند ساخت.

5 با این وصف، عرفات قادر نیست صرفا به شخصیتهای متغیر و متنوع ساحل غربی دستورات خود

را القا کند. اکنون نوعی رابطه بده و بستان با تبادل نظر دائمی و پایان ناپذیر برقرار شده است. عرفات

نمی خواهد حمایت ساحل غربی را که پس از تلاش بسیار به خود جلب کرده، از دست بدهد. او مجبور

است به اتفاق نظر اهالی ساحل غربی در مورد خود مختاری توجه بسیار بنماید. با این وصف اگر اسرائیل

امتیازات مهمی ندهد، او نیز مجبور نخواهد شد اجازه همکاری در روند خود مختاری را صادر نماید.

6 در تحلیل نهایی، عرفات احتمالاً تنها کسی خواهد بود که می تواند در مورد ماهیت پاسخ اهالی

ساحل غربی در رابطه با مذاکرات خود مختاری تصمیم گیری نماید. اینچنین به نظر می رسد که عرفات

می تواند مانع از پیدایش کاندیداها و مانع از حرکت فلسطینیها به طرف صندوقهای رأی شود. عراق،

سوریه، احتمالاً اردن و عربستان سعودی نیز وی را در این مسیر حمایت خواهند کرد.

7 از طرف دیگر، با صدور اجازه برگزاری انتخابات عرفات مطمئن خواهد شد که مقام خودمختاری

را در آینده تحت کنترل خود خواهد داشت، وی پس از آن می تواند موجبات شرمساری اسرائیلیها و

سرانجام لغو قرارداد را فراهم آورد. وی هر راهی که انتخاب کند، احتمالاً خواهد توانست کنترل شدید

ساف را بر ساحل غربی تضمین نماید.

8 (طبقه بندی نشده) مذاکرات خود مختاری: طبق اظهارات سفارت آمریکا در قاهره، نخست وزیر

خلیل در تاریخ 25 مهرماه گفته است که مصر بشدت خواستار آن است که اورشلیم در قلمرو منطقه ای در

آید که از مرز خود مختاری برخوردار است.

9 (طبقه بندی نشده) تهدید آگودات اسرائیل مبنی بر ترک ائتلاف: بنا به گزارش رادیو تل آویو، بخشی

از ائتلاف حاکمه بگین به نام آگودات اسرائیل در 17 اکتبر تهدید کرده است که در صورتی که ائتلاف مسئله

ممنوعیت سقط جنین را تصویب نکند، این ائتلاف را رها خواهند کرد. لیکن بسیاری از اعضاء ائتلاف

معتقد هستند که آگودات اسرائیل تهدید خود را به مرحله اجرا نخواهد گذارد.

10 (طبقه بندی نشده) عکس العمل قاهره نسبت به آبادی نشینها: روزنامه مصری نکات مهم

مصاحبه خلیل با یدیوت آهارونوت را که در آن گفته است تصمیم اسرائیل مبنی بر گسترش آبادی نشینها

در ساحل غربی رود اردن با تعهدات بگین به سادات و کارتر در تضاد است را گزارش کرده است. وی گفت

که دولت اسرائیل هر ماه با اتخاذ یک تصمیم «جو اعتماد را مورد تهدید قرار می دهد.»

11 (طبقه بندی نشده) کابینه طرح آبادی نشینها رارد می کند: در 17 اکتبر معاون کابینه آریه نااور

گزارش اورشلیم پست را مبنی بر اینکه دولت اسرائیل قصد دارد به منظور متصل ساختن دره اردن به

دشتهای ساحلی غرب رود اردن به ایجاد شش اردوگاه نظامی پدافندی دست بزند، تکذیب کرد.

12 (طبقه بندی نشده) دایان و مسئله فلسطینیها: بنا به گزارش رویتر، دایان به گروهی از شهروندان

آمریکایی که از تل آویو بازدید می کنند گفته است مهمترین سمپاتهای سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف)

نیز خواستار یک جنگ دیگر بین اعراب و اسرائیل نیستند. وی گفت که ساکنین ساحل غربی روداردن به

خوبی می دانند که یک جنگ دیگر آنها را بشدت مضروب ساخته به صورت آوارگان در خواهد آورد.

13 (محرمانه) خرید زمین در ساحل غربی رود اردن: سفارت آمریکا در تل آویو گزارش می دهد که

تصمیم مبنی بر مجاز بودن فروش زمینهای ساحل غربی رود اردن به اسرائیلیها در حجم زمینهایی که به

ص: 544

فروش می رفته است به علت تمرکز افکار عمومی بر این موضوع تأثیر چندانی نداشته است. این سفارت

خاطرنشان می سازد که «قبلاً» یک چنین معاملاتی معمولاً از طریق «مترسکهای» عربی در اختفا انجام

گرفت. «با این وصف، سر کنسولگری آمریکا در اورشلیم در قضاوت پیرامون این موضوع خودداری

می کند. وی خاطرنشان می سازد که فلسطینیهای این ناحیه ترسی مشابه ترس سرگرد فریج در بتلهام

دارند که از عواقب این تصمیم ناشی می شود. به نظر ما تأثیر این عمل زمانی بسیار فاجعه آمیز خواهد بود

که معامله در حالی صورت بگیرد که مالک غایب محسوب بشود.

14 (طبقه بندی نشده) یادین در بیمارستان: سفارت آمریکا در تل آویو گزارش کرده است که معاون

نخست وزیر، یادین به علت یک سکته قلبی خفیف در 16 اکتبر در بیمارستان حداسه اورشلیم بستری

گردیده است. بنا به گزارش رویتر یادین در حال حاضر «در وضعیت جسمانی خوبی به سر می برد.»

15 (محرمانه) نفت کویت: سفارت آمریکا در کویت گزارش داده است که در 16 اکتبر در طول

مکالمه تلفنی سفیر آمریکا با وزیر نفت کویت در اعتراض به سیاست نفتی این کشور، وزیر نفت گزارش

مطبوعات مبنی بر کاهش تولید نفت در سال آینده را مورد تأیید قرار داد. وی همچنین اشاره کرده است که

در دو هفته آینده قیمت نفت هر بشکه به 90/22 دلار افزایش خواهد یافت.

16 (سری) سوریه / شوروی بر سر مسئله عراق و ساف: بنا به گزارش یک منبع مخفی آزمایش

نشده، وزیر امور خارجه سوریه خدام به گرومیکو در اواخر سپتامبر گفته است که صدام حسین رئیس

جمهور عراق یک متحد خیانتکار اتحاد جماهیر شوروی است. بنا بر همین گزارش گرومیکو نیز با این

موضوع موافق بوده و گفته است که نه او و نه مسکو به صدام حسین اعتمادی نداشته و ندارند. خدام به

گرومیکو گفته است که مقامات سوری از اینکه ساف می خواهد باب گفتگو و مذاکره با آمریکا را باز کند

بسیار دلواپس و نگران هستند.

17 (سری / غیر قابل رؤیت برای بیگانگان) سوریه و موشکهای 9 AS

یک مقام نظامی معتبر اروپای غربی به وابسته نظامی ما در دمشق گفت وی اطلاع یافته است که در 17

اکتبر سوریه موشکهای هوا به زمین 9 AS را دریافت کرده است.

18 (طبقه بندی نشده) عراق کوباییها: رادیو عراق در 17 اکتبر بیانیه صدام حسین مبنی بر تکذیب

این خبر توسط آمریکا که سربازان کوبایی در عراق حضور دارند را پخش نمود.

19 (محرمانه) گروگانهای فالانژیست: سفارت آمریکا در بیروت گزارش می دهد که وضعیت

گروگانها در شمال لبنان همان طور دست نخورده باقیمانده است. منابع فالانژ گفته اند که آنها توقع ندارند

که یاران فرنجیه به این زودیها آزاد شوند. یکی از وکلای اتحادیه مارونی سعی دارد که در این منازعه

میانجیگری نماید.

ونس


تلگرام مختصر اطلاعاتی کمیته اروپایی آمریکایی

ص: 545

سند شماره (57)

تاریخ: 14 اکتبر 79 12 مهر 58سری غیر قابل رؤیت برای بیگانگان

از: ستاد فرماندهی ناتو در اروپابه: 994

صفحات منتشره در 4 اکتبر حاوی چهار موضوع می باشد.

موضوع: تلگرام مختصر اطلاعاتی کمیته اروپایی آمریکایی

1 اسرائیل: استعفای دایان (سری / غیر قابل رؤیت برای بیگانگان)

2 جزیره العرب: کنفرانس وزرای امور خارجه (سری / غیر قابل رؤیت برای بیگانگان)

3 دیگر پیشرفتهای چشمگیر (طبقه بندی نشده).

4 باروم اخطاری: تغییری نکرده است (طبقه بندی نشده)

1 (سری / غیر قابل رؤیت برای بیگانگان) این قانون شامل همه پاراگرافها می باشد) اسرائیل:

استعفای دایان وزیر امور خارجه اسرائیل قطعا حیثیت در حال تزلزل حکومت این کشور را خدشه دار

خواهد ساخت، و نیز در قابلیت ائتلاف لیکود در حفظ قدرت تأثیر خواهد گذارد. مهمترین مشکل

نخست وزیر بگین عبارت است از تعویض دایان بدون اینکه مشکلات درونی بیشتری در ائتلاف به وجود

آید. بر سر سازماندهی های دوباره مقامهای کابینه، از هم اکنون مرافعات و چک و چانه زدنها آغاز شده

است. تلاش نخست وزیر در این جهت خواهد بود که مقامهای کابینه ای را به نحو آبرومندانه ای توزیع

نموده، برای از بین بردن خصومت حزبی این بهم ریختگی را تمامی بخشد. در حال حاضر، نخست وزیر

مقام وزارت امور خارجه را نیز خود عهده دار خواهد بود.

در همین حال مخالفت عمومی علیه سیاست فاجعه آمیز دولت که تورمی سه رقمی را به وجود آورده

است به طرز فاحشی ادامه دارد. میزان تورم در دو ماه گذشته به نسبت 150 درصد در سال بالا رفته و برای

بقیه سال تا 100 درصد ادامه خواهد یافت.

در ماههای گذشته، در نمودار آراء عمومی، میزان محبوبیت حکومت دائما در حال سقوط و کاهش

بوده است و نشان دهنده این واقعیت است که اکثریت، حزب کارگر مخالف را ترجیح می دهند.

موقعیت شخصی بگین نیز در خطر است. بنابر آرایی که قبل از استعفای دایان گرفته شده بود، خیلی از

مردم به جای اینکه از عملکرد بگین راضی باشند ناخشنود هستند. یکی از آثار منعکس کننده این

نارضایتی کاهش کرسی های لیکود از 17 به 5 کرسی در پارلمان می باشد. رهبر حزب کارگر مخالف یعنی

شیمون پرز احتمالاً از استعفای دایان استقبال کرده است، چون این موضوع در عدم کفایت بگین در

رهبری بر سر صلح مؤثر خواهد بود. تا به حال، این موضوع مهمترین منبع قدرت بگین بوده است. شیمون

پرز خواستار استعفای بگین شده و احتمالاً سعی خواهد کرد از انتقاد عموم علیه او بهره جوید.

با این وصف در پارلمان دیروز با نتیجه آراء 59 به 47 از 5 رأی عدم اعتماد جان سالم بدر برد. همه

اعضای لیکود نیز که در ائتلاف حضور داشتند به حکومت رأی دادند. این رأی خود نموداری است از این

واقعیت که بگین در وضعیتی آنچنان خطیر نیست که بتوان گفت قدرت را از دست خواهد داد. (آقای کوپن،

6284) (منبع: کمیته اروپا آمریکا، 2 ژانویه، متعدد).

2 (سری/ غیرقابل رؤیت برای بیگانگان این قانون شامل همه پاراگرافها می باشد). جزیره العرب:

وزرای امور خارجه کشورهای عربستان سعودی، کویت، بحرین، امارات متحده عربی، و عمان، اخیرا به

ص: 546

کنفرانسی در طائف عربستان سعودی خاتمه دادند.

با شناخت این حقیقت که بدون ایران و عراق بحث پیرامون امنیت منطقه خلیج مفهومی نخواهد داشت،

اعضاء به این موضوع نپرداخته ترجیح دادند که از موقعیت کنفرانس جهت بالا بردن میزان همکاری و

تفاهم میان خود بهره جویند.

درباره امنیت داخلی نیز بحث و تبادل نظر به عمل آمد، که عبارت بودند از پیشرفتهای اقتصادی، و

مشکلات قاچاق اسلحه و آمد و شدهای خرابکاران در مرزهای شش کشور حاضر در جلسه.

یکی از مهمترین موضوعاتی که از کنفرانس حاصل شد گزارش جالبی بود که توسط وزیر امور خارجه

کویت تقدیم شد و حاکی از آن بود که عمال حکومت یمن جنوبی با سران دولت کویت در هاوانا تماس

گرفته و از آنها خواسته بودند تا کنفرانسی توسط کویت برگزار شود تا در نتیجه روابط بین عمان و یمن

جنوبی توسعه و گسترش یابد. سران یمن جنوبی شرایط خاصی برای برگزاری چنین میعادگاهی قائل

نشده اند، لیکن اذعان داشته اند که آنها را در موقعیت داخلی کنونیشان یاری خواهند داد، اگر مقامات

کویتی اعلام کنند که اخبار مربوط به حضور سربازان مصری در عمان واقعیت نداشته و ندارد. چنین به نظر

می رسد که این ابتکار سران یمن جنوبی نتیجه وضعیت داخلی کشور است، و تا زمانی که اوضاع خطیر

داخلی کشورشان به حالت عادی باز نگردد، آنها نمی خواهند درگیری بین خود و کشور عمان داشته

باشند. امکان موقتی بودن یک چنین حرکتی نیز وجود دارد، چون رئیس جمهور یمن جنوبی اسماعیل در

برنامه دراز مدت خود در نظر دارد سوسیالیزم را به کشورهای محافظه کارتر شبه جزیره گسترش دهد.

بنا به اظهارات حداقل یک نفر از حضار، کنفرانس وزرای امور خارجه موفقیت آمیز بوده است، تا

جایی که توانسته است میزان تفاهم و تعادل را میان رژیم مشابه در جزیره العرب بالا ببرد. (سرگرد ریان،

6284) (منبع: یکی از اعضا در مسقط، کمیته اروپا آمریکا 2 ژانویه).

3 (طبقه بندی نشده) دیگر پیشرفتهای چشمگیر.

الف: (طبقه بندی نشده) الجزیره: مطبوعات الجزیره از ورود اسلحه به مراکش بسیار انتقاد می کنند و

ادعا می کنند که «این سلاحها علیه خود الجزیره استفاده خواهد شد.» و دیگر اینکه «این عمل نشان دهنده

خصومت آمریکا علیه تمام مردم آفریقای شمالی است.» (مطبوعات)

ب: (طبقه بندی نشده) موریتانی: بنا به گزارشهای رسیده فرانسه 150 نظامی را به نوازیبو در شمال

موریتانی گسیل داشته است تا تأمین 1500 نفر فرانسوی موجود در آنجا را برقرار سازند و علاوه بر آن

«اخطاری به عصیانگران (پولیساریو) باشند تا از سرپیچی خود از فرامین حکومت موریتانی بکاهند.»

4 (طبقه بندی نشده) باروم اخطاری: در باروم اخطاری هیچ گونه تغییری حاصل نشده است که البته

تاریخ 24 اکتبر 79 می باشد. (منبع: کمیته اروپا آمریکا 2 ژانویه )


خلاصه اطلاعاتی 928

ص: 547

سند شماره (58)

تاریخ: 31 اکتبر 1979 9 آبان 1358خیلی محرمانه

از: وزارت امور خارجه واشنگتن دی سیبه: مجمع گردآوری خلاصه های اطلاعاتی با حق تقدم

(پاراگرافهای 1 تا 10 خیلی محرمانه است).

موضوع: خلاصه اطلاعاتی 928 31 اکتبر 1979

1 اسرائیل: اجلاس اول نوامبر ممکن است تعیین کننده باشد: اجلاس ویژه کابینه در اول نوامبر در

رابطه با آبادی نشینها می تواند قطعا سرنوشت دولت بگین را مشخص کند. وزراء یک راه حل مسالمت آمیز

را تحت بررسی قرار خواهند داد: قرار شده که ترتیبی داده بشود تا بگین طرح دادگاه عالی را در مورد

تخلیه شهرکهای الون موره به اجرا بگذارد و همزمان رضایت کافی برای گوش امونیم را فراهم کند تا بدین

ترتیب از استعفای شارون وزیر کشاورزی و احتمالاً وزیر آموزش هامر جلوگیری کند.

2 به هرحال معلوم نیست که چطور بشود، آیا حامیان گوش در کابینه پیشنهاد بگین را قبول خواهند

نمود. کناره گیری شارون و هامر تقریبا منجر به سقوط کابینه خواهد شد.

3 دادگاه دستور داده است که اردوگاه الون موره می بایستی تا بیست و یکم نوامبر به محل دیگری

انتقال داده شود. گزارش مطبوعات نمایانگر این است که بگین:

(الف) انتقال ساکنین الون موره به یک محل نزدیک را بررسی می کند.

(ب) وانمود می کند که سرزمین اشغالی به وسیله ساکنین، یک محل ثابت نظامی می باشد.

(ج) پیشنهادی مبنی بر ایجاد تعداد زیادی آبادی نشین جدید در سمریه را در آینده نزدیک اعلام

می کند. البته برداشتن این گامها ممکن است بحران را کاهش یا افزایش دهد.

4 اینکه آیا این اقدامات مفید واقع خواهد شد یا خیر بستگی به واکنش گوش امونیم دارد. ممکن است

گوش اکنون ترجیح دهد که در سرنگونی دولت متزلزل بگین شرکت کند تا اینکه داوطلبانه یک راه حل

مسالمت آمیز را قبول کند.

5 اعضای گوش که تا قبل از سالهای 1977 بگین را به عنوان یک حامی و یک قهرمان قبول داشتند،

اینک از او ناامید شده اند.

(الف) آنها مذاکرات آغاز شده بین بگین و مصر را به صورت یک فاجعه می نگرند.

(ب) آنها طرح خود مختاری را به عنوان از دست رفتن ساحل غربی رود اردن از دست اسرائیل

می دانند.

(ج) آنها شکست بگین را (علیرغم تحریک خودشان) در برقرار کردن آبادی نشینها در سراسر

«سمریه» به عنوان خیانتی به معتقدات و تعهدات سنتی او تلقی می کنند.

6 در گذشته، گوش، بگین را از طریق حزب مذهبی ملی تحت فشار قرار داده بود تا او را وادار به دادن

امتیازاتی در مورد شهرکها بکند. احتمال دارد که گوش متقاعد شده باشد که این تاکتیک دیگر کاری

نیست. در صورتی که گوش امونیم تصمیم بگیرد که از انتقال شهرک الون موره جلوگیری و مقاومت کند،

بگین به سختی قادر به حفظ مقام و قدرت خود خواهد بود. مقابله با گوش امونیم چیزی است که او منتهای

کوشش خود را جهت اجتناب از آن به کار خواهد برد.

7 مقاصد خود بگین نقش مهمی در نحوه پایان خواهد داشت. بگین ممکن است بر این اعتقاد باشد که

ص: 548

پافشاریش در حمایت از تصمیم دادگاه عالی او را قادر خواهد ساخت که مخالفین خود را سر به زیر و رام

کند. از طرفی دیگر، ممکن است که عمدا خواستار یک بحران سیاسی به عنوان راه حل آبرومندانه برای

تحقق استعفای خود باشد. او ممکن است به این نتیجه رسیده باشد که بهتر است از مقام خود کناره گیری

نماید، چون تضاد شدید سیاسی که از طریق سیاست خارجی اش میان حامیان قدیمیش ایجاد کرده بر

احساسات او لطمه و ضربه شدیدی وارد آورده است.

8 اشتیاق بگین برای اینکه خود را به صورت یک صلح کننده جلوه دهد و بدین ترتیب خود را هم

سطح با هرتزل (بنیانگذار صهیونیسم مترجم) و بن گوریون در آورد با تعهد دیرین او به اصول

ایدئولوژیکی که مهمترین آن ایمان او به اصل غیر قابل تقسیم بودن «ارض اسرائیل» است همیشه در تضاد

بوده است. بگین ظاهرا قادر نیست مافوق کششهای نیرومند اصول ایدئولوژیکی خود قرار گیرد حتی اگر

این کار برای تحقق آرزوی او برای اینکه صلح ساز اسرائیل باشد ضرورت داشته باشد. سازش نیز

ضروری می باشد. استعفا بر سر یک مسئله اصولی از قبیل حفظ فرمانروائی برای مردی نظیر او بسیار

مناسب خواهد بود.

9 معذالک، بگین ممکن است تصمیم بگیرد که به مبارزه خود ادامه دهد. هر چند موقعیت او از این

لحاظ متزلزل است اما به احتمال قوی هنوز تصمیم خود را درباره اینکه از کدام راه برود، نگرفته است.

10 در عین حال ترمیم کابینه در این هفته به بگین کمی مجال داده است که روی یک جنبه پر درد سر

دیگر یعنی فعالیت ناقص کابینه کار بکند. تغییرات، وزارت خارجه را موقتا در اختیار بگین قرار داده

است، هوروویتس را به عنوان وزیر دارایی وارد (کابینه) نمود. ارلیخ را بیک پست جدید اما بدون

اختیارات به عنوان معاون دوم نخست وزیر انتقال داد و نیسیم ساورت نخست وزیر را سرپرست وزارت

اطلاعات جدیدالتأسیس نمود.

11 (محرمانه) دایان خود مختاری ساحل غربی رود اردن: سفارت آمریکا در تل آویو گزارش

می دهد که مطبوعات اسرائیل اکنون اظهار می دارند دلیل «واقعی» برای استعفای دایان احتمالاً این تصمیم

کابینه پیش بوده است که حق حاکمیت اسرائیل در پایان دوره خود مختاری پنج ساله بر ساحل غربی رود

اردن برقرار خواهد شد و این تصمیم نشان دهنده جهت و رهنمودهای «تیم مذاکره کننده اسرائیل بوده

است دایان کرارا گفته است که این تصمیم که او با آن مخالفت می ورزیده است، به وسیله کابینه در یک

نشست سری اتخاذ شده است. منشی کابینه فائو، و وزیر کشور بورگ این موضوع را تکذیب نموده اند.

تصمیم کابینه اگر حقیقت داشته باشد، می تواند نشانگر تغییر موضع بگین پیرامون این مورد باشد. به

هرحال سفارت آمریکا در تل آویو چنین نظر می دهد که بسیاری از اسرائیلیها از مدتها قبل انتظار داشته اند

که دولت چنین موضعی را اتخاذ کند، اما این مسئله رسما تأیید نشده است.

12 (خیلی محرمانه) حزب کارگر اسرائیل: سفارت آمریکا در تل آویو گزارش می دهد که حزب

کارگر از تمام امکانات بهره می برد تا در انتخاباتی که از پیروزی در آن مطمئن است شرکت جوید. پرز

علیرغم حملات رابین و احتمالاً تلاش آمسون برای به دست گرفتن رهبری و افزایش روز افزون اعضای

جدید حزب کارگر، هنوز بر اوضاع مسلط است. حزب کارگر از هم اکنون در حال بررسی امکاناتی است

که در بعد از انتخابات ایجاد می شود، مثل ائتلاف با عناصر مرکزی غیر حزبی. همچنین تصور می شود در

آینده نزدیک یک دولت وحدت ملی روی کار بیاید، امّا فقط بعد از انتخابات.

ص: 549

13 (طبقه بندی نشده) وضع جسمانی بگین: روزنامه هآرتز در 30 اکتبر اظهار نموده است که

اطرافیان بگین ناظر بوده اند که قوه حیاتی بگین کلاً رو به زوال می رود «و جنبه های مختلف فکری او

همیشه توام با افسردگی و اضطراب می باشد.» در جلسه 28 اکتبر بگین بسیار ساکت و خسته «به نظر

می رسید و اصلاً در مناظره ها شرکت نکرد. هآرتز تفسیر می کند که بحران دولت کنونی در بعضی از جنبه ها

تا حدی بستگی به وضع جسمانی بگین دارد.

14 (طبقه بندی نشده) گروه دزدان اسرائیلی دستگیر شدند: خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش نموده

است که پلیس اسرائیل 43 مظنون که 13 نفر از آنان سرباز بودند را در یک گروه دزدی که گفته شده مهمات

و سلاحهای ارتشی دزدیده شده را به دهکده های عرب نشین در اسرائیل تحویل می دادند، دستگیر نموده

است.

15 بورگ بر سر گفتگوهای خود مختاری: در یک کنفرانس مطبوعاتی در 30 اکتبر که از رادیو

(نیروهای دفاعی اسرائیل) پخش شد بورگ گفت که او با نماینده اعزامی ایالات متحده توافق کرده است

که به اعراب و اسرائیلیهای ساحل غربی رود اردن و نوار غزه اجازه داده شود که در آماده سازی و نظارت

انتخابات شرکت کنند.

16 (طبقه بندی نشده) اسرائیل کانادا: رادیو بیت المقدس گزارش می دهد که مقامات اسرائیل از

تصمیم کانادا مبنی بر اینکه سفارت خود را به بیت المقدس انتقال ندهد، ناراحت شده اند.

17 کمک ایالات متحده به اسرائیل: مطبوعات 30 اکتبر اسرائیل شامل مقالاتی در رابطه با

صحبتهای رویتر سخنگوی وزارت خارجه که در 25 اکتبر صورت گرفته است، بودند. داور طی مقاله ای

تفسیر نموده است که وزارت خارجه آمریکا تأیید می کند که یک رابطه ای بین کمک به اسرائیل و

عقب نشینی از سرزمینهای اشغالی وجود دارد.»

18 (محرمانه) ساف ایتالیا: سفارت آمریکا در رم گزارش می دهد که در جریان بازدید مقام سازمان

آزادیبخش فلسطین فاروق قدومی از ایتالیا، وزارت خارجه این کشور به وی اطلاع داده است که ایتالیا

نمی تواند این سازمان را «از لحاظ قانونی» به رسمیت بشناسد، لیکن «از لحاظ سیاسی» این کار را خواهد

کرد. در بیانیه منتشره وزیر امور خارجه، لغاتی مشخص کننده این بود که دعوت از قدومی را می توان یک

شناسایی «عملی» ضرورت مشارکت ساف در جریانات صلح به حساب آورد.

19 (طبقه بندی نشده) ساف آلمان غربی: بنا به اظهار رویتر، سخنگوی آلمان غربی در 19 اکتبر

تأیید نموده است که به مأمور اطلاعاتی اسرائیل اجازه داده شده که از چهار چریک فلسطینی در یک

زندان مونیخ بازجویی به عمل بیاورد. نماینده سازمان آزادیبخش فلسطین در بیروت و بن تهدید نموده که

اقدام تلافی جویانه ای بر علیه آلمان غربی انجام خواهد داد.

20 (طبقه بندی نشده) کرایسکی ساف: کرایسکی در نطق خود برای اجلاس عمومی سازمان ملل

در 29 اکتبر پیش بینی نمود که به زودی تمامی کشورها ساف را به عنوان نماینده فلسطینیها به رسمیت

خواهند شناخت.او اضافه نمود که هنگامی که این جریان صورت بگیرد، فلسطینیها مجبور به رسمیت

شناختن اسرائیل خواهند بود و در نتیجه اسرائیل مجبور خواهد بود که حقوق ملی مشروع فلسطینیان را به

رسمیت بشناسد.

21 (طبقه بندی نشده) چین لبنان ساف: رویتر گزارش می دهد که معاون وزیر امور خارجه خلق

ص: 550

چین هوینگ از عمان برای گفتگوهایی با وزیر خارجه لبنان فؤاد پطروس، عرفات و دیگر رهبران ساف

در 29 اکتبر وارد بیروت شد.

ونس


اسنادی از قرارگاه سیا

اسنادی از قرارگاه سیا

اسنادی از قرارگاه سیا در تهران به دست آمده و به نحوی گوشه ای از همکاریهای وسیع بین سیا و

موساد را می توانند ترسیم کنند، در این بخش جای گرفته اند و اضافه بر آنهایی هستند که تاکنون در کتب

اسرائیل شماره1 و شماره 2 ملاحظه شده اند.

اسناد 1 تا 6 تلاشهای سیا برای معرفی فعالیتهایی است که پیش از انقلاب توسط شوروی علیه

اسرائیل از ایران به اجرا در آمده اند، درباره آن شرح بیشتری داده خواهد شد.

اسناد 7 و 8 دو گزارش را که سیا به موساد می دهد مشخص می کنند: یکی شرح مأموریت و وظایف

سپاه پاسداران و دیگری ماده 5 قانون اساس و نظر امام خمینی درباره آن.

سند 9 نشان دهنده همکاری سیا و موساد برای شناسایی دستگاه اطلاعاتی ایران و همچنین اعلام

آمادگی به یکدیگر برای کمک در تماس با دانشجویان ایرانی مقیم خارج می باشد.

سند 10 گزارشی است که یکی از منابع موساد درباره امکان حمله فلسطینیها به تأسیسات آمریکایی

تهیه کرده و آن را در اختیار سیا گذشته اند.

از سند 11 این طور دریافت می شود که اسرائیلی ها اطلاعاتی درباره احتمال کمکهای نظامی

جمهوری اسلامی به سوریه و سازمان آزادیبخش فلسطین جهت مقابله با اسرائیل به دست آورده اند و با

نگرانی کم و کیف قضایا را از دوستان آمریکایی خود جویا شده اند و در اینجا توضیحی که سیا تهیه کرده

آمده است.

سند 12 یعنی آخرین سند تحلیل موساد از انقلاب اسلامی ایران می باشد. و به عنوان متن مقدماتی

برای تبادل نظر تحلیلگران موساد و سیا درباره آن و علل شکست خود در منطقه می باشد.

لازمست درباره اسناد 1 تا 6 توضیحی داده شود. به دنبال گزارشی که سیا درباره موضوع یاد شده تهیه

می کند بین قرارگاه های سیا در تل آویو و تهران با ستاد مرکزی مسائلی مطرح می شود که بعدا خودشان آن

مسائل و مکاتبات را «طولانی و نامربوط» به اصل قضیه می دانند. (در سند شماره 6) اجمالاً اینکه در

گزارش مذکور فردی به نام نیکلای کورول معرفی می شود که مأمور اطلاعاتی بوده و پیش از انقلاب

اسلامی سعی کرده از یک یهودی ایرانی در رابطه با اسرائیل استفاده اطلاعاتی نماید و او را به آنجا بفرستد.

در آن گزارش از آن فرد یهودی نام برده نمی شود، ولی به طور جداگانه به واحد تل آویو (نه موساد) اطلاع

می دهند که او از جاسوسان سیا می باشد. سپس تهران اطلاع می دهد که کورول پس از انقلاب سعی کرده با

این جاسوس که نامش سیمون فرزامی بود رابطه برقرار کند. با دریافت این اطلاع، ستاد مرکزی سیا

تشخیص می دهد که خوب است بگذارند این رابطه برقرار شد تا از روی رفتار و شیوه عمل کورول دریابند

که دستگاه اطلاعاتی شوروی پس از انقلاب چگونه می خواهد در ایران در رابطه با اسرائیل فعالیت داشته

باشد و نتیجه مطالعه را دوباره به موساد گزارش دهند. ولی برای این کار شاید بهتر باشد که بیشتر درباره

کورول بدانند و از اسرائیلیها بپرسند، درباره او چه اطلاعی دارند. قرارگاه تل آویو که قاعدتا باید چنین

ص: 551

وظیفه ای را اجرا کند به نظرش می رسد که این ابراز توجه به سابقه کورول عاقلانه نیست. چون اگر کورول

پیش از انقلاب فرزامی را روانه اسرائیل کرده و ساواک هم در جریان بوده اسرائیلیها احتمالاً می دانند

کورول با چه کسی (یعنی فرزامی) معاشرت داشته است. لذا سؤال درباره کورول، آنها را هشیار می کند که

قضیه کورول فرزامی هنوز جاری است و سراغ فرزامی که برای سیا کار می کند، می روند. قرارگاه

تل آویو می گوید، اگر قرار است چنین شود از همان ابتدا خودمان نزد آنها بگوییم که حقیقت چیست و

فرزامی چه کاره است و ماحصل فعالیت او را با اسرائیلی شریک شویم.

به دنبال آن قرارگاه تهران نظر می دهد که اگر اسرائیلیها بخواهند وارد قضیه شوند، فعالیت فرزامی برای

سیا عمدتا در جهت شناسایی عملیات اطلاعاتی شوروی در رابطه با اسرائیل از ایران هدایت می شود و

مستلزم تماسهای مکرر فرزامی با عوامل روسی می باشد. چنین وضعی اگر در سابق وجود داشته و این

رابطه بر قرار بوده به علت نظارت و کنترل مستقیم خود ساواک بوده است در حالی که پس از انقلاب

فرزامی نمی تواند برای تماسهای خود مجوز داشته و بعد از اینکه در معرض مراقبت جمهوری اسلامی

قرار گیرد به مخاطره می افتد. بنابراین در صورت توصیه به فرزامی برای تماس با کورول او احتمالاً

مخالفت می کند و سیا منبع خود را از دست می دهد؛ پس بهتر است از خیر آن بگذرند.

یادآوری می شود که سند شماره 5 جزو مکاتبات مربوط به قضایای فوق نیست، بلکه مدتی بعد

فرستاده شده و موضوع آن سوابق کورول می باشد که دوباره مطرح گردیده است. به علاوه در کتاب

اسرائیل 2 (کتاب شماره 19) سند 5 آن هم که مورخ 4 آبان 58 است اشاره شده که اسرائیلیها فرزامی را

می شناسند و از استخدام او در سیا مطلع هستند.

دانشجویان مسلمان پیرو خط امام



عملیات اطلاعاتی شوروی علیه اسرائیل از ایران

ص: 552

سند شماره (1)

تاریخ: 23 فروردین 58 27 آوریل 79 تلگرام غیر فوریسری

از: واشنگتن 417866به: تل آویو رونوشت برای تهران

عملیات اطلاعاتی شوروی علیه اسرائیل از ایران

موضوع: هشدار شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس سی.کی. تاپ

1 همان طور که ریاست قرارگاه ممکن است به یاد داشته باشد، در فرصت دیدار او از ستاد مرکزی این

فکر مورد بحث قرار گرفت که عملیاتی که ممکن است ک.گ.ب. و / یا جی. آر. یو. از ایران علیه اسرائیلیها

داشته باشد به اسرائیلیها معرفی شوند.

به دنبال این مذاکره، ستاد در نظر گرفت بعد از اعزام یک مأمور به طور موقت و تکمیل شدن یک

تحلیل از حضور اطلاعاتی شوروی مطالب مربوطه را به تل آویو تحویل دهد. در اواخر سال 1978 رئیس

قرارگاه تهران درخواست نموده بود، چنین تحلیلی انجام پذیرد. در واقع این تحلیل پیش از آنکه

پرونده های قرارگاه تهران بناچار نابود گردند تکمیل شد و مطالب مربوطه، ذیلاً ارائه شده که می توانید به

رابط سازمان اطلاعاتی همکار بدهید.

متأسفانه، وقایع ایران امکان هرگونه عملیات مشترک با اسرائیلیها و مشارکت قرارگاه تهران ما را از

بین برده، اما شاید برای رابط سازمان اطلاعاتی همکار حائز ارزش ضد اطلاعاتی باشد، یعنی به عنوان

یک نشانه از شیوه عملی شورویها در یک کشور نزدیک اسرائیل که قاطبه بزرگ و بومی یهودی (حدود

45000 نفر) در آن وجود داشته می توان از آن استفاده کرد.

..... «از اینجا پاره کنید» .....

1 همان طورکه می دانید، عملیات ما علیه یوگنی مویسیویچ کوگوت با استفاده از عامل شما «فریده»

در تهران نتوانست موجب برقراری ارتباطی با مأمور جایگزین ما بشود، به طوریکه بتوان از آن ارتباط

پیش از عزیمت PCS وی به شوروی استفاده عملیاتی نمود. معذالک این عملیات محرز نمود که حداقل در

این مورد سرویس اطلاعاتی روسیه (احتمالاً ک.گ.ب.) ظاهرا سعی داشت با استفاده از یک مأمور عضو

ک.گ.ب. (که نام پدریش به طور عادی یهودی می نماید)، یا حداقل خود را یهودی نشان می داده یک

تاجر اسرائیلی را به استخدام در آورد، و عملیاتی را علیه اسرائیل در خارج از ایران صورت دهد. به علاوه،

هنگامی که کوگوت عزیمت نمود شورویها از «فریده» دست برنداشتند، زیرا آنها بالاخره فرد دیگری را که

مظنون به فعالیت برای سرویس اطلاعاتی روسیه، احتمالاً ک.گ.ب. به نام فلیکس گئورگیویچ آووژان

بود در ارتباط با او (یعنی فریده که به عنوان ضمیر مذکر به کار رفته م) قرار دادند.

اگر چه آووژان از اصل و نسب ارمنی بجای یهودی می باشد شاید این وضع قابل توجه باشد که او نیز از

یک اقلیت ملی در شوروی است که از بابت نژاد و مذهب خود رنج کشیده و آزار دیده است.اگر آووژان

واقعا از ک.گ.ب. باشد. احتمالاً عضو اداره... (ایران، اسرائیل، افغانستان و ترکیه) از مدیریت کل یکم

اطلاعات خارجی است.

2 چون اطلاع بر اینکه ک.گ.ب. ممکن است حداقل قدری از احتیاطات خود در مورد به کار گرفتن

مأموران یهودی عضو (در متن م) را کنار گذارده باشد، برای ما شگفت آور بود، ما دوباره اقدام به مطالعه

پرونده های خود کردیم تا مشخص کنیم آیا عملیات اطلاعاتی دیگری را از جانب شوروی در ایران که

ص: 553

دارای «ارتباط یهودی» مشابهی باشد وجود داشت یا نه. ما یک عملیات دیگر را شناسایی کردیم که

ظاهرا علیه اسرائیل (در کنار سایر اهداف) جهت گیری شده بود، و یک مقام یهودی سفارت شوروی را به

نام وادیم مویسیویچ شامووسکی شناسایی کردیم که ظاهرا به عنوان یک همکار ک.گ.ب. عمل می نمود.

الف: خبرنگار تاس نیکلای ایوانویچ کورول در 21 مهر 54 وارد تهران شد و فارسی و انگلیسی را به

سهولت تکلم می کند. اگر چه کورول مظنون به فعالیت برای سرویس اطلاعاتی روسیه است. ولی ما

اطمینان نداریم که آیا او از ک.گ.ب. است یا جی.آر.یو. معهذا دلایل چندی به (فعالیت برای ) جی.آر.یو.

اشاره دارند و اگر او از جی.آر.یو. باشد، این نشان می دهد که جی.آر.یو نیز در عملیات که در ایران علیه

اسرائیل جهت گیری شده بودند دست داشت... (این نکته ای است که امیدواریم بالاخره آن را روشن کنیم و

شما را در جریان خواهیم گذاشت). در سال 1356 کورول دست به کار تماس ابتدایی با یک ایرانی یهودی

که تا آن موقع منحصرا به عنوان یک منبع خبر درباره امور داخلی ایران از او استفاده می شد، گردید تا از او

بهره برداری کند. (آن روسی که قبلاً با این فرد در تماس بود و کورول را به او معرفی کرد یا مأمور شناخته

شده جی.آر. یو است.)

ارتباط عمدتا در امتداد خطی که پیش از آمدن کورول داشته ادامه یافت، اما در اواسط سال 1978

کورول از آن یهودی ایرانی خواست که به اسرائیل سفر کند. کورول از او خواست درباره «سیاستهای

اسرائیل» خبر جمع آوری کند و با «دوستان تماس بگیرد».

به هرحال، فرد یهودی اعتراض کرد و کورول مسئله مسافرت را دوباره مطرح نکرد تا سه ماه بعد که

گفت این مسافرت ظرف چند هفته آینده «باید صورت بگیرد». با این حال هنگامی که یهودی ایرانی ادعا

کرد که تعهدات قبلیش مبنی بر اینکه در آن موقع به جای دیگری مسافرت کند، مانع می شوند کورول عقب

نشینی کرد.

ب: نماینده یک کمیته دولتی مناسبات اقتصادی خارجی شوروی در ایران به نام وادیم مویسیویچ

شامووسکی، مشاور اقتصادی سفارت در 27 شهریور 54 (18 سپتامبر 75) وارد تهران شد. با آنکه درباره

فعالیتهای شامووسکی ضمن مأموریت فعلیش چندان اطلاعی نداریم. ولی می دانیم که او ضمن مأموریت

قبلیش (دی 35 بهمن 37) (ژانویه 56 فوریه 58) مورد استفاده ک.گ.ب، واقع شد تا در استخدام یک

ایرانی در وزارت تجارت خارجی کمک کند. او مترجم هیئت تجاری در آن موقع بود (وی فارسی و

انگلیسی را به سهولت تکلم می کند). اگر چه این برای ک. گ. ب. زیاد غیر عادی نیست که از خدمت

مترجم هیئت تجاری، حتی اگر او یهودی باشد، در 20 سال پیش استفاده جوید تا در استخدام فردی که از

قرار معلوم طبعا به او دسترسی داشت کمک بگیرد، قابل توجه خواهد بود که او در موقعیت عالی فعلی خود

دوباره مورد استفاده ک. گ. ب. واقع شود. شواهدی در دست است که او چنین بوده و احتمالی وجود دارد

که ما شاید بتوانیم اطلاعات بیشتری به دست بیاوریم. در این صورت به شما خبر داده خواهد شد، آیا

نتیجه این بوده که سرویس اطلاعاتی روسیه سعی داشته از اصل و نسب یهودی شامووسکی استفاده

عملیاتی بکند یا نه.

..... «از اینجا پاره کنید» .....

2 فقط برای اطلاع شما: علیرغم از دست دادن بخش بزرگی از ظرفیت عملیاتی خود در رابطه با

هدفهایی مثل کسانی که فوقا درباره شان شرح داده شد و مورد توجه رابط سازمان اطلاعاتی همکار

ص: 554

خواهند بود و علیرغم اینکه با مهاجرت و عزیمت قاطبه یهودی بزرگ ایران سازمان اسرائیلی نیز پایگاه

عملیاتی خود در آنجا را از دست داده.

ما علاقه داریم به اینکه بیشتر درباره این شیوه ظاهری عمل سرویس اطلاعاتی روسیه علیه اسرائیل و

درباره روسهایی که فوقا از ایشان یاد شد، اطلاع حاصل کنیم. از هر گونه اظهار نظر یا خبری که ممکن

است رابط سازمان اطلاعاتی همکار داشته باشد، استقبال می کنیم.

آن یهودی ایرانی که کورول بدنبالش بود اس. دی. ترامپ / 1 می باشد که یک ناشر و مقام بازنشسته

وزارت اطلاعات است و به عنوان عامل دسترس ما عمل کرده است. ساواک نیز از تماس اس.دی.

ترامپ/1 با کورول آگاه بود. در جریان یک آزمایش دروغ سنجی سیا از اس.دی. ترامپ/1 در آبان 55

وی گفت که هیچ گاه برای یک سازمان اسرائیلی کار نکرده بود، اما اعتراف کرد که رابطه نسبتا نزدیکی با

فردی به نام سولومان دایان داشت که مشارالیه فکر می کرد، می توانست احتمالاً یک مأمور اطلاعاتی

اسرائیل بوده باشد. ستاد سوابقی راجع به دایان ندارد.

3 پرونده: 0939399 201، 0952667 201، 949؟0 09 201، 0216658 201

4؟08677 201 تا تاریخ 7 فروردین 78 در بایگانی ضبط شود. تماما سری

توضیح سیستم انتشار پیامها: پیرو درخواست ستاد، تهران در فهرست مخاطبین قرار گرفت.

سری

سند شماره (2)

تاریخ: 31 فروردین 58 اعضاءسری

از: تهران 52754 (به کفالت کلگروف)به: رئیس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است اس.دی.ترامپ

عطف به: رئیس 412599

1 مبلغ دستمزدی پاداش پیشنهاد شده در پاراگراف یک تلگرام مرجع که مجموعا 000/120 ریال

بود به اس.دی.ترامپ /1 (ت /1) پرداخت شد. او بسیار تشکر کرد.

2 نظریه مطرح شده در تلگرام مرجع صحیح نخست وزیر

3 ت /1 اظهار داشت که... قطع تماس، او در..... جریان مصاحبه مطبوعاتی امیر انتظام معاون نخست

با نیکلای آی. کورول نماینده تاس ملاقات کرد. کورول گفت که خوشحال می شود، به طور خصوصی با

ت/1 گفتگو داشته باشد و پیشنهاد کرد که در 22 اردیبهشت ساعت 00/16 با یکدیگر در خیابان کریم

خان زند به پیاده روی بپردازند. در صورتی که ما هم موافق باشیم که اوضاع امنیتی فعلی اجازه می دهد،

تماسهای علنی از این نوع صورت پذیرد، پیرامون مسئله با ت / 1 مذاکره و آن را دنبال خواهیم کرد.

4 پرونده: بعدا تعیین شود. تا تاریخ 31 فروردین 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

ص: 555

سند شماره (3)

تاریخ: 7 اردیبهشت 58 اعضاءسری

از: رئیس 427830به: تهران، رونوشت برای تل آویو

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. سی.کی.تاپ اس.ترامپ

عطف به: تهران 54؟ 52 (برای تل آویو لازم نیست)، واشنگتن 417866 (برای تهران فرستاده می شود)

1 فرد روسی یاد شده در تلگرام مرجع الف PDPI دارای پرونده (0939399 201) می باشد که

احتمالاً افسر جی.آر.یو است. (امیدواریم که مسئله نوع وابستگی او به سازمانهای اطلاعاتی روسیه را

توسط اس.دی. پریتکست حل کنیم.) پاراگراف 2 الف بین خط چینهای برش تلگرام مرجع ب سوابق

PDPIو اطلاعاتی را که راجع به تماس با اس.دی. ترامپ به رابط سازمان اطلاعاتی اسرائیل داده شد ارائه

می کند، و پاراگراف 2 تلگرام مرجع ب اطلاعات بیشتری را فقط برای آگاهی خودتان می دهد. (PDPI

همچنین در اوایل مرداد 56 حرکت خودنمایی در برابر میلتون ب. کلاوو (پ) مأمور قرارگاه انجام داد و

پیشنهاد «هر چقدر پول که می خواهی» در ازای خبر درباره آیبکس و اواکس نمود.)

اس. دی. ترامپ ادعا می کند که در اوایل سالهای 70 از طرف شورویها دوبار به اسرائیل رفت هر چند

که سابقه ای از اینکه این مسافرتها صورت پذیرفتند نداریم. اس.دی.جانوس (ساواک م) که تخلیه

اطلاعاتی اس. دی. ترامپ درباره ارتباط روسی خود را همچنان حتی پس از آنکه او منبع یک جانبه

قرارگاه شد ادامه داد، ظاهرا از پیش این مسافرت را تصویب کرد و به او اجازه داد «مبلغ زیادی پول» را که

روسها بابت مسافرتها به او داده بودند نزد خود نگاهدارد. اس.دی. ترامپ اظهار داشته که غرض از

مسافرت اول «برقراری تماس با روزنامه نگاران اسرائیلی» و غرض از مسافرت دوم «پیدا کردن رابطهای

دانشگاهی» بود.

2 قرارگاه را تشویق می کنیم که اس.دی. ترامپ را وادارند تماسهای منظم باPDPI را دوباره از سر

بگیرد، البته اگر که در محدوده قید و بندهای وضع امنیتی فعلی این کار اصلاً امکان پذیر باشد. (ما

خاطرنشان می سازیم که در دوران پیش از انقلاب در محافل مطبوعاتی و بین دیپلماتهای کشورهای ثالث

کاملاً فعال بود، به این ترتیب او احتمالاً هنوز دلیل محکمی برای تماس با اس. دی. ترامپ دارد و

بالعکس.)

البته این جالب توجه است که آیا PDPI دوباره مسئله اسرائیل را مطرح خواهد ساخت یا نه در هر

زمینه ای که باشد اما سایر خواسته های PDPIنیز مورد علاقه وافر می باشند زیرا شواهدی وجود دارند،

دال بر اینکه او فعالیتهای عملیات مخفی در جنب جمع آوری اطلاعات برای جی.آر.یو دارد، و از قرار

معلوم اس. دی. ترامپ هنوز در نظر او منبع ذخیره عملیات مخفی خوبی می باشد. پیشنهاد می شود

اس. دی. ترامپ در این موارد توجیه شود و از او خواسته شود نسبت به اقدام PDPIبه دادن خواسته های

عملیات مخفی در ارتباط با اسرائیل هشیار باشد. با این وجود، تصمیم گیری در این مسئله که آیا عملیات

اس.دی. ترامپ طاقت ورود شورویها در این (مقطع احتمالاً م) دارد یا نه را به قرارگاه واگذار می کنیم.

3 ..... ما خوشحال می شویم بدانیم عکس العمل کی.کی. کامپوند (موساد م) نسبت به خبرهای

تلگرام مرجع چه خواهد بود. خصوصا اگر آنها خبری درباره PDPIداشته باشند. آیا برای قرارگاه امکان

دارد که ضمنا سولومان دایان را شناسایی کند. احتمالاً از طریق راهنمای تلفن و بررسی آدرسها این کار

ص: 556

صورت گیرد؟

4 پرونده: 399؟ 093 201، 0867764 201 تا تاریخ 7 اردیبهشت 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (4)

تاریخ: 7 اردیبهشت 58 اعضاءسری

از: تل آویو 28242به: رئیس رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است

سی.کی. تاپ اس.، دی. ترامپ کی. کی. کورولای

عطف به: الف واشنگتن 417866، ب رئیس 427830

1 تلگرام مرجع الف می گوید که در سال 1977 PDPIیک تماس پرورشی با یک یهودی ایرانی

برقرار کرد و آن یهودی تا آن موقع فقط به عنوان یک منبع خبر درباره امور داخلی ایران مورد استفاده واقع

شده بود. همان تلگرام ادامه می دهد که چگونه PDPIسعی کرد اس.دی. ترامپ را وادارد به اسرائیل برود

تا «درباره سیاستهای اسرائیل خبر جمع آورد و با دوستانش تماس بگیرد» و در انتها این عبارت را دارد که

اس. دی. ترامپ» «هیچ گاه به اصرارهای مبنی بر دیدار از اسرائیل تن در نداد.»

2 ما نمی فهمیم که این چگونه با نقل قول ذیل از تلگرام مرجع ب می خواند: اس.دی. ترامپ ادعا

می کند که در اوایل سال دو بار از طرف شورویها به اسرائیل رفت... اس.دی. ترامپ اظهار داشت که غرض

از اولین مسافرت برای پیدا کردن آشنایان دانشگاهی (آکادمیک) انجام گرفت.

3 فکر می کنیم که اگر اس.دی. ترامپ از طرف شورویها به اسرائیل رفته باشد به خوبی احتمال دارد

که سازمان (اطلاعاتی) اسرائیل از آن آگاه باشد و احتمالاً با او در تماس هستند. ما می بینیم که بار دیگر

احتمالاً در مقام پوشیده کاری برآمده ایم و در طرف دیگر آنها به احتمال قوی این را می دانند.در چه زمانی

اس. دی. ترامپ درباره مسافرتهای خود به اسرائیل صحبت کرد؟ اگر قبل از نوشتن تلگرام مرجع الف

بوده، پس چرا این خبر در آن تلگرام گنجانده نشده است.

4 ما همچنین خاطرنشان می کنیم که ظاهرا ساواک از مراودات اس.دی. ترامپ با روسها و

مسافرتهای وی به اسرائیل خبر داشته است، به نظر ما این امر احتمال این را که اسرائیلیها از این قضیه آگاه

باشند، افزایش می دهد.

5 اینکه قرارگاه حالا نزد اسرائیلیها برود (در حالی که رابط سازمان اطلاعاتی همکار...) و

درخواست اظهار نظر درباره تلگرام مرجع الف نماید بدون اینکه توضیح دیگری بدهد، به نظر ما عاقلانه

نیست در این مرحله، به نظر ما... که برای سیا باز است این خواهد بود که اس.دی. ترامپ را یک..... معرفی

کنیم و تمام واقعیات را برای آنها بازگو نماییم و پیشنهاد دهیم او را.... با هم قسمت کنیم البته... از هر

پیشنهاد دیگری که... استقبال می نماید.

6 در مورد... قرارگاه تل آویو به طور یک جانبه سولومان دایان را معرفی کند: برای شما.... که درباره

او غیر از نامش اطلاعات دیگری هم در اختیار بگذارید؟ در کارتهای سوابق ما چیزی راجع به او نیست.

7 پرونده:... 201، 867764 201، تا تاریخ 10 اردیبهشت 78 در بایگانی ضبط شود.تماما سری

ص: 557

سند شماره (5)

تاریخ: 12 اردیبهشت 58 اعضاءسری

از: تهران 52908 (به کفالت گلگروف)به: با حق تقدم به رئیس رونوشت برای تل آویو

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است سی.کی.لگ اس. دی.ترامپ

عطف به: الف واشنگتن 417866، ب رئیس 427830، ج تل آویو 28242

1 ضمن آنکه دامنه تماسهای گذشته / فعلی را بررسی می کردیم و پیش از دریافت تلگرامهای مرجع،

اس. دی. ترامپ / 1 به طور گذرا اظهار داشت تا آنجا که می داند هیچ گاه با دستگاه اطلاعاتی اسرائیل

تماس نداشته است. در این مورد شاید حافظه قرارگاه ناقص باشد، اما فکر می کنیم که آزمایش دروغ

سنجی از ت/1 این گفته را تأیید می کند. قرارگاه بدون داشتن اطلاعات بیشتر نمی تواند باور کند که

اسرائیلیها از ماهیت مسافرتهای ت/1 به اسرائیل اطلاع دارند یا آنکه ساواک اطلاعات عملیاتی در رابطه

با ت/1 به اسرائیلیها می داده است. به نظر ما با این همه اطلاعات ناقص، مسئله مذکور همچنان قابل بحث

است، مگر آنکه اطلاعات ت/1 درباره مسافرتهایش شامل تماسهای گذشته با روسها، رابطه با ساواک و

غیره به تفصیل تخلیه شود. در صورتی که به نظر ستاد اطلاعات ... موجود کافی نمی باشند قرارگاه حاضر

است به چنین کاری مبادرت ورزد.

2 معذالک، ... موارد عدم تمایل که در تلگرام مرجع اظهار شده حاکی از آن است که می توان با اشاره

نکردن به رابطه روسی ت / خصوصا زمانی که خودمان هم جزئیات آن را نمی دانیم از کل این اشکالات

دوری گزید.

به هر صورت، قرارگاه بشدت مخالفت دارد که عملیات ت / 1 را با کی. کی. کورولای(1) در میان

بگذاریم با این قصد که به طور اشتراکی او را اداره نماییم. پیشنهاد مندرج در پاراگراف پنج تلگرام مرجع به

احتمال قوی شرایط کار (با منبع) در تهران را که هم اکنون نیز سخت است، پیچیده خواهد کرد و ممکن

است عاقبت موجبات نا امیدی را فراهم آورد چون احتمال ندارد ت / 1 موافقت کند که زیر چشمهای

مراقب یک رژیم کمیته ای ضد کمونیست که اینک در ایران بر مسند قدرت تکیه زده با روسها رابطه بر قرار

کند.

3 شماره پرونده بعدا تعیین شود تا تاریخ 12 اردیبهشت 78 در بایگانی ضبط شود. تماما سری

سند شماره (6)(2)

........

........

3 در حدود همان زمان PDPI دست به کار .. اس. دی. ترامپ شد. اس. دی. ترامپ یک منبع ذخیره

قرارگاه بوده که مدتی است از او در رابطه با روسها استفاده شده است. این واقعیت و پیشنهادی که به مأمور

مربوطه شد(3) منجر گردید که PDPI به عنوان مأمور شناخته شده سازمانهای اطلاعاتی روسیه شناخته

1- کی. کی. کورولای احتمالاً نام مأمور رابط و هماهنگی موساد با سیا است که در تل آویو می باشد. م
2- این متن سند انگلیسی ندارد.
3- توضیح: این سند از درون دستگاه پودرکنی بیرون کشیده شده و بقیه قسمتهای آن از بین رفته است.
ص: 558

شود (سازمان او جی. آر. یو حدس زده شد. به دلیل علاقه اصلی او به امور نظامی و اینکه مأمورین روسی

روابط گذشته با اس. دی. ترامپ مأمورین شناخته شده جی. آر. یو بودند).

4 PDPIبه ملاقات با اس. دی. ترامپ ادامه داد و به او اصرار کرد (بعدا دستور داد) به اسرائیل برود و

خبر جمع آوری کند. چون اس. دی. ترامپ یهودی ایرانی است. این بنوبه خود منجر شد، به مکاتبات

طولانی ولی نامربوطی راجع به صلاح و مصلحت گزارش دادن آن به ...

سند شماره (7)

تاریخ: 12 مهر 58 اعضاءسری

از: تل آویو 83به: تهران رونوشت برای رئیس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است 9

عطف به: تهران ( ) 543 (10750 NIT)

1 مایلیم پس از موافقت قرارگاه (تهران) گزارش مرجع درباره مأموریت پاسداران را به رابط سازمان

اطلاعاتی بدهیم و آن را اخذ شده از «یک منبع ... قابل اطمینان» معرفی کنیم.

2 بدون پرونده تا تاریخ 12 مهر 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (8)

سری 12 مهر 58 اعضاء

از: تل آویو 29784به: تهران رونوشت برای رئیس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است

عطف به: تهران 54335 (10743 NIT)

1 مایلیم پس از موافقت قرارگاه (تهران) گزارش مرجع درباره موافقت خمینی با تعبیر غیر گسترده از

بند 5 (قانون اساسی) را به رابط سازمان اطلاعاتی اسرائیل بدهیم و آن را اخذ شده از «یک منبع که قابلیت

اطمینان به او مشخص نشده و خبر را از یک خبر دهنده گرفته است» معرفی کنیم.

2 بدون پرونده تا تاریخ 12 مهر 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری


هدف گیری دستگاه اطلاعاتی ایران

ص: 559

سری

سند شماره (9)

سری 12 مرداد 58

از: واشنگتن 488214به: تل آویو رونوشت برای تهران

از: بخش خاور نزدیک / اسرائیل رونوشت برای خاور نزدیک / ایران

عطف به: تل آویو 29103، ب واشنگتن 468334

موضوع: هشدار شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است

کی. کی. کامپوند هدف گیری دستگاه اطلاعاتی ایران

1 بابت تأخیر در دادن جواب تلگرام مرجع متأسفیم. ما علاقمندیم نامهای آن بیست و پنج عضو

کمیته تحقیق(1) که منبع کی. کی. کامپوند (موساد م) ادعای شناختن آنها را دارد، بدانیم. در صورتی که

موساد بخواهد آن نامها را به ما بدهد، حاضریم سوابق خود (در مورد آنها) را در اختیارشان قرار دهیم. در

صورتی که هر کدام از آن افراد دارای دسترسی (به اطلاعات) و نقاط ضعف بوده و برای ما قابل دسترس

باشد و برای آنها نه. حاضریم شروع یک عملیات و تقسیم فرآورده آن را مورد بررسی قرار دهیم.

2 در رابطه با پاراگراف دو تلگرام مرجع، قرارگاه کارش صحیح بود که رابط سازمان همکار را از

صرف توجه به دانشجویان ایرانی مقیم ایالات متحده منحرف کرد. در حال حاضر ما سر نخی در رابطه با

دانشجویان ایرانی مستعد (بهره برداری) مقیم اروپا که سابقا در ایالات متحده بوده باشند، نداریم. در

صورتی که داشتیم، احتمالاً برای بهره برداری از آنها محتاج کمک موساد نخواهیم بود. معذالک همان

طور که در تلگراف مرجع ب ذکر شد، اگر موساد با دانشجویان ایرانی خارج از ایران و قابل استخدام تماس

دارد و بنا به دلیلی برای تماس گرفتن به کمک ما احتیاج دارد. حاضر خواهیم بود این پیشنهاد را مرور

کرده و امکان یک عملیات مشترک را بررسی نماییم.

3 پرونده: 17 5 41. تا تاریخ 11 مرداد 78 در بایگانی ضبط شود.سری

سند شماره (10)

تاریخ: 31 آگوست 79سری 8 شهریور 58 اعضاء

از: تل اویو 29496به: رئیس رونوشت برای بیروت، کویت، منامه، ابوظبی، عدن، مسقط، تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است اطلاعاتی اطلاعات کشور بیگانه

1 متن ذیل یک گزارش رابط سازمان اطلاعاتی همکار درباره یک درخواست سازمان فتح برای

جمع آوری اطلاعات در مورد اهداف آمریکایی در خلیج فارس است. این گزارش در تاریخ 8 شهریور

1358 داده شد. تاریخ خبر را اوت 79 بدون هیچ تاریخ مشخصی و گزارش را اخذ شده از یک فرد

نزدیک به محافل ساف در خاورمیانه و قابل اطمینان معرفی کرده بودند.

«ستاد مرکزی فتح یک پیام سری به نمایندگان و رؤسای دفاتر خود در کویت، ابوظبی و عدن ارسال و

درخواست کرد افراد آموزش دیده ای را آماده کنند که در مورد مراکز و دفاتر مرتبط با ایالات متحده در

خلیج فارس اطلاعات جمع آوری کنند تا بتوان به زودی آنها را هدف تهاجم قرار داد.»

2 این اطلاعات به علت کم بودن به این شکل ارائه گردید.

1- منظور کمیته تحقیقی است که در ساواما تشکیل شده بود و وظیفه اش تحقیق برای بالا بردن کیفیت فعالیت آن بود. ام
ص: 560

3 بدون پرونده. تا تاریخ 8 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (11)

تاریخ: 15 سپتامبر 79سری 24 شهریور 58 اعضاء

از: رئیس 514297به: تل آویو رونوشت برای تهران، دمشق،امان، بیروت ....

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است اطلاعاتی

عطف به: الف تل آویو 29565، ب تل آویو 29457 (برای بیروت فرستاده می شود)

1 در رابطه با احتمال انتقال سلاحهای ساخت آمریکا به سوریه و ساف توسط ایران، ستاد مرکزی در

کار انتشار تلگرام مرجع الف است، اما تردید دارد که خبر مندرج در تلگرام مرجع ب درست باشد.

توضیحات ذیل برای استفاده قرارگاه در مذاکرات خود با رابط سازمان اطلاعاتی همکار و همچنین

بررسی گزارشهای اتی پیرامون این موضوع می باشد.

2 اولاً، ما جدا تردید داریم که ایران در حال حاضر واقعا مشغول بررسی انتقال سیستمهای تسلیحاتی

آمریکایی عمده خود، از آن قبیل که در تلگرام مرجع ب فهرست شده، به کسی باشد هر چند که بعضی

مقامات ایرانی احتمالاً درباره این فکر تأمل کرده اند. انتقال هر سلاحی در حال حاضر رابطه تدارکات

تسلیحاتی ایران با آمریکا را که به هیچ وجه قطع نشده به مخاطره خواهد افکند. (به خاطر داشته باشید که

آمریکا همین اواخر با فروش معادل چند میلیون دلار قطعات یدکی و مهمات به درخواست دولت ایران

موافقت کرد) ما اطمینان داریم که اسرائیلیها با آن تجربه ای که در زمینه شرایط حقوقی انتقال تسلیحات

آمریکایی دارند این مطلب را درک می کنند.

3 ثانیا آمریکا تقریبا به طور قطع با انتقال تسلیحات از ایران به سوریه یا سازمان آزادیبخش موافقت

نخواهد کرد. حتی اگر ایران برای این منظور از یک کانال غیر قانونی استفاده کند. راه یافتن سلاحهای

آمریکایی به انبار تسلیحات سوریه که عمدتا از نوع روسی می باشند بیشتر موجب زحمت می شود تا

فایده. به علاوه شواهدی به دست آمده حاکی از آنکه سوریها دوباره تسلیحات جدید روسی را با یک

منوال ثابت دریافت می دارند و این تسلیحات شامل اقلام پیشرفته ای مثل تانکهای تی 72 و هواپیماهای

میگ 25 می شود که با آنها دست سوریها پر می گردد.

4 ثالثا به نظر ما این تقریبا غیر ممکن است که اردنیها مسئله حفظ تجهیزات آمریکایی را که توسط

ایران به طور غیر قانونی به سوریه با سازمان آزادیبخش انتقال خواهد یافت حتی مورد بررسی قرار دهند

در حالی که تقاضای معادل (؟؟؟؟؟) 300 .... برای دریافت تانکهای جدید تسلیم کنگره کرده اند و رابطه

تدارکاتی نظامی دیرینه خودشان با آمریکا در حال تزلزل است.

5 و در خاتمه، ما ناراحت شدیم که اسرائیلیها گزارش تلگرام مرجع ب را «محتمل» دانسته اند. شاید

موجب کنجکاوی بوده باشد اما «محتمل» نه. این تصور که سلاحها و مهمات کوچک آمریکایی از ایران به

دست فلسطینیها می رسد. «محتمل» می باشد انقلاب ایران قید و بندهای پیرامون هزاران قلم از این نوع را

که احتمالاً نمی توان حساب آنها را نگاه داشت باز کرده است. در مقابل ممکن است اسرائیلیها بعضی از

سلاحهای آمریکایی کوچک خود را به دست حداد برسانند. اما اقلام عمده را نه.

ص: 561

6 بدون پرونده تا تاریخ 23 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.


بحث پیرامون ایران

سند شماره (12)

سری 3 مهر تلگرام غیر فوری

از: تل آویو 29707به: واشنگتن، رونوشت برای تهران، به. خاور نزدیک بخش اسرائیل

موضوع: هشدار شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اطلاعات کشور بیگانه

بحث پیرامون ایران

آنچه در ذیل می آید گزارشی مقدماتی است که رابط ما تحت عنوان «ایران ثبات رژیم» تهیه کرده است

و مایل است از آن به عنوان پایه بحث بین متخصصین ما در مورد ایران و نمایندگان آنها استفاده شود. رابط

ما مایل است عکس العمل تحلیلگران و نقطه نظرهای ما را پیرامون دلایل و نکات مطرح شده در گزارش

بداند، و نیز می خواهد پاسخ آنها را نسبت به مسائلی که در آخر گزارش نیز آمده است، بداند. در مورد

برگزاری این جلسه بحث و تبادل نظر، واشنگتن باید تصمیم گیری نماید. کی.کی. کامپوند/ 16 این گزارش

را به زبان عبری دریافت کرده است.

آغاز متن

نکات اصلی

1 انقلاب ایران که شاه را مخلوع و خمینی وارد وی مذهبی افراطی وی را به قدرت رساند، هنوز

فعالیت خود را به اتمام نرسانده است. رژیم خمینی در تلاش است تا دولت را کاملاً تحت کنترل خود در

آورده، به وسیله قانون اساسی اصول انقلاب را دارای ماهیت نهادی بنماید و هیچ جناح مخالف سر سختی

برای مبارزه با او قد علم نکرده است. بنابراین حرکت برای استحکام بخشیدن به انقلاب هنوز ادامه دارد.

ولی جریانهایی که رژیم با آنها دست به گریبان است از قبیل مشکل موجود در فعالیت دولت، وقفه های

اقتصادی، تجزیه طلبی و مقاومت و عدم اطاعتی که حتی در ارتش در حال بروز است، در دراز مدت

خطری را علیه ثبات رژیم به وجود آورده است. این واقعیت که خمینی مردی سالخورده است این عدم

اطمینان را در مورد تلاش کنونی وی برای ایجاد یک جمهوری اسلامی و نهادی کردن آن شدت می بخشد.

2 وقایع زیر، چه داخلی بوده و چه در نتیجه فعالیتهای خارجی بروز کرده باشند و احتمالاً به یکدیگر

مربوط نیز هستند، می توانند تغییرات مهمی را به وجود آورند.

الف) تشدید درگیریهای سیاسی یا در نتیجه یک رویارویی با چپهای سازمان یافته و یا بر اساس

افزایش درگیری سیاسی ارتش، به خصوص اگر خمینی از صحنه خارج گردد.

ب) وخیم شدن اوضاع سیاسی که در نتیجه وقفه های صدور نفت و کاهش درآمدهای حاصله از این

صدور حاصل می گردد.

پ) شورش اقلیتهای قومی تجزیه طلب به خصوص اگر این شورش به طور همزمان در منطقه

کردنشین و ایالت استراتژیک خوزستان بر پا شود.

3 این گزارش در نظر دارد به توصیف جریان استحکام انقلاب پرداخته توان و نیز صدمه پذیریهای

رژیم خمینی را مورد ارزیابی قرار دهد.

ص: 562

استحکام رژیم:

4 در آغاز همین سال، انقلابی به تمام معنی در ایران به وقوع پیوست. و به دنبال آن نه تنها رژیم شاه

سقوط کرد. بلکه بافت سیاسی اجتماعی نیز دستخوش تغییر گشت و در ادامه آن در ارزشهای فرهنگی که

جامعه ایران تا فوریه سال 1979 براساس آنها عمل می کرد نیز تغییراتی به وجود آورد. انقلاب دارای رنگ

مردمی است و بر حمایت توده های طبقات پایین تکیه دارد. اینها آن اقشار اجتماعی را تشکیل می دهند که

از مدرنیزاسیون شدت یافته شاه استفاده نمی کردند، بلکه ضررهایی هم دیده بودند. اکنون چکمه به پای

آنهاست و طبقات متوسط شهری باید خشم طبقات پائین تر و حتی جمعیتهای عصبانی را نیز به جان

بخرند.

5 پرچم تغییر بر دوش سلسله مراتب رهبران مذهبی از ملاهای محلی گرفته تا آیت اللّه خمینی که

مجسم کننده این انقلاب است، قرار داشته است. قانون اسلامی شیعی به صورت یک ایدئولوژی انقلابی با

تمام جنبه های سیاسی اجتماعی و فرهنگی آن در می آید.رهبران افراطی مذهبی به همراه تاجران بازاری

که از تمایلاتی مذهبی برخوردارند، هسته مرکزی انقلاب را شکل می دهند. در اطراف این هسته نیز

ائتلافی متشکل از سیاستمداران غیر دینی دارای تمایلات غربی لیبرالی مشابه تمایلات طبقه متوسط تا

محافل چپهای تندرو، گروههای کمونیست و مارکسیست مسلح دیده می شود. در آن موقع سرنگون

ساختن رژیم شاه هدف مشترک همه این عناصر بود، ولی این هدف یک عنصر سودجویانه منفی و در

نتیجه گذرا بیش نبود. هنگامی که هدف تحقق یافت و شاه اخراج گردید، این ائتلاف رنگارنگ تحت تأثیر

اختلافات درونی اجتماعی و ایدئولوژیکی تجزیه گردید. اردوی مذهبی که در حال حاضر رهبری کشور

را در دست دارد می کوشد بدون سازشکاری جمهوری اسلامی را در ایران برقرار سازد.

6 از هنگام به قدرت رسیدن رژیم خمینی در 7 ماه قبل، این رژیم تلاش کرده است موقعیت حکومت

خود را تثبیت کرده اصول انقلاب را نهادی نماید. از ماه اوت مبارزات سیاسی در پایتخت و خارج از آن

شدت پیدا کرده و عناصر مذهبی مردمی به رهبری خمینی سرسختانه به انجام اقداماتی در جهت سرکوبی

رقیبان بالفعل و بالقوه خود مبادرت ورزیده و در همان حال برآنند تا کنترل مطلق خود را بر بافت سیاسی

اعمال نمایند. به عنوان عکس العمل علیه یک جهش نسبتا محدود در انتقادات علیه رژیم و با بهره برداری

از بهانه شورش کردهای جدایی طلب، خمینی مبارزاتی را آغاز نمود تا به وسیله آن قدرت سیاسی خود را

تحکیم بخشیده، انتقادات مخالفان خود را خنثی ساخته، میزان قدرت دسته بندیهای سیاسی عناصر غیر

دینی میانه و چپ را به ضعف بکشاند. در محدوده این مبارزه همه روزنامه هایی که علیه انقلاب اسلامی

مطلب نوشته یا رژیم را مورد انتقاد قرار می دادند، ممنوع اعلام گردیدند، قرارگاههای احزاب چپ،

مجاهدین خلق و فدائیان خلق و توده.. تعطیل اعلام شد و تظاهرات هواداران آنها نیز به طور خشونت

باری به وسیله مسلمانان افراطی مسلح متفرق گردیده و در همان حال (در اواسط اوت) خمینی به یک

تهاجم کلی علیه مواضع تحت تصرف کردها دست زد. این حمله تهاجمی با اشغال تمام شهرهای اصلی

کردنشین به اوج، و در حال حاضر... خود رسید.

7 علاوه بر موفقیت در رسیدن به هدف اصلی تهاجم خود علیه کردها، خمینی توانست به تحکیم

وحدت آراء نسبت به خود بپردازد و برای اولین بار توانست ارتش را، اگر چه به طور ناقص، هماهنگ با

پاسداران انقلاب فعال سازد. و در همان حال خود را فرمانده کل قوا نامید. مهمتر از آن توانست مجلس

ص: 563

خبرگان را تشکیل دهد که هدف آن هموار کردن راه برای تشکیل یافت جدید حکومتی است. تلاش در

زمینه ماهیت قانون اساسی جدید که به وسیله مجلس خبرگان انجام می شود، کاری بنیادی است و شاید

مهمترین مرحله برای تحکیم انقلاب باشد. مجلس خبرگان در حال حاضر به دو جناح تقسیم شده است که

یک جناح آن متشکل از رهبران افراطی مذهبی است که خواستار ایجاد یک قانون اساسی اسلامی ملهم از

قرآن بوده و ظاهرا از قدرت بیشتری نیز برخوردار هستند و گروه دیگر جناح میانه روها هستند که از یک

قانون اساسی انعطاف پذیرتر حمایت می کنند، که بتواند نیروهای سیاسی دیگر فعال در صحنه ایران را

تحمل نماید. خمینی این مبارزه و تلاش را بزرگترین آزمایش خود می داند. نتیجه این مبارزه بیش از هر

چیز نشان خواهد داد که تا چه حد عقاید افراطی مذهبی و ضد اجنبی وی در کشور ریشه دوانده است.

نقاط ضعف و قوت رژیم:

8 در حال حاضر نقاط قوت و نیروی رژیم به نکات زیر بستگی دارد:

الف) شخصیت خمینی و نیروی محرکه انقلاب: که این نیروی محرکه از شخصیت مسلط و پر جاذبه

خمینی و دستگاه مذهبی انقلابی که به صورت سلسله مراتبی از سطح کمیته های محلی تا شورای انقلاب

تشکیل یافته ناشی می گردد.

این عوامل قادرند توده ها و به خصوص توده های شهری را بسیج کرده، بر فریادهای حمایت آمیز آنها

متکی باشند. با وجود اینکه شور انقلابی با محو شدن خاطره خلع ید از شاه در حال کاهش است، ولی

خمینی هنوز قادر است صدها هزار نفر را به حمایت از خود به تظاهرات بکشاند. این توانایی او در بسیج

حمایت توده ها عامل اصلی مشروعیت و ثبات کنونی رژیم است. در صورتی که خمینی بتواند قانون

اساسی مورد قبول خود را از مجلس بگذارند، رژیم خواهد توانست مشروعیت خود را نه تنها از طریق

حمایت توده ها، بلکه برای اولین بار از طریق یک قانون اساسی مشروع کسب نماید.

ب) آشتی ناپذیری در برابر رژیم و نیز... عملی: سازش ناپذیری، استقامت و پایداری به اصول مبارزه

نمایانگر سبک خاص خمینی در دوران قبل و بعد از انقلاب است. اگر چه مسئولیتهایی که قدرت به دنبال

دارد باید علی الظاهر مواضع او را ملایم کرده باشد، ولی با نگاهی به وقایع ماه اوت می بینیم که فایده... آن

است که چیزی مانع خواستهای وی نمی شود. او سریعا به سرکوبی مخالفان سیاسی غیر مذهبی و کردهای

عصیانگر مبادرت ورزید. اگر پراگماتیسم کمی را که وزرای کابینه او خصوصا بازرگان و یزدی و گاهی هم

خود خمینی در اداره سیاستهای داخلی و بیشتر خارجی نشان داده اند در نظر نگیریم، می توان گفت که

عنصر عدم سازش یک مانع و عامل منفی در این راه است. ولی همین پراگماتیسم می توانست وجهه انقلابی

ایران را بهتر جلوه گر ساخته دوستانی برای ش بیابد. خمینی در میان اعضاء شورای انقلاب نیز یاران

زیادی دارد که کاردان بوده و از تحصیلات غربی برخوردار هستند، لذا براقتدار عظیمی که شورای انقلاب

دارد می افزاید.

ج) فقدان مخالفین سازمان یافته: رژیم خمینی از این خلاء موجود نفع بسیار می برد. برای مبارزه با

رژیم او مخالفین هنوز متشکل نشده اند. اکثریت مخالفین قبلی قدرت را به دست گرفته اند و چون رژیم

قبلی از کشور اخراج گردیده بود بنابر این نتوانست به صورت یک نیروی مخالف عرض اندام نماید.

عناصری که اخیرا به مخالفت با خمینی پرداخته اند همان چپ گراها و گروههای مسلح هستند که از اتحاد

برخوردار نبوده و بنا به میل خود به مخالفت بر نخواسته اند و دلیل این مخالفت اقدامات سرکوبگرانه

ص: 564

خمینی است و نه تمایل آنها به مبارزه با رژیم. شخصیتهایی چون شریعتمداری و متین دفتری ممکن است

با سیاسیهای خمینی مخالف باشند، ولی آنها قادر نیستند یک نهضت مردمی را شکل دهند که بتواند به

عنوان یک وزنه واقعی علیه رژیم او به حساب آید. علاوه بر این، این حقیقت که ارتش پس از پاکسازی به

حمایت از رژیم و انقلاب برخواسته است (گرچه بدون مقاومت هم نمی باشد) و نیز ضعف نسبی ارتش هر

دو به خمینی کمک می کنند.

د) عایدات نفتی: ادامه عایدات حاصله از صدور نفت (بالغ بر 20 میلیارد دلار در سال) در اقتصاد

ایران نقش مهمی را داشته و به آسانی می تواند جبران مشکلات اقتصادی به وجود آمده توسط انقلاب را

بنماید. رژیم خمینی بدون احساس محدودیت مالی عمل کرده و بدون بازسازی اقتصاد نیز می تواند...

منابع مالی مورد نیاز خود را به دست آورد. مشکلات اقتصادی ایران که به این ترتیب با درآمدهای نفتی از

تأثیرات آنها کاسته شده، در مراحل عادی و زندگی روزمره چندان جدی و با اهمیت نظر نمی آیند و...

ه) منافع غرب و منطقه در ایران: منافع غرب در ثبات ایران و ترس غرب از اینکه در نتیجه وقوع نا

آرامی ممکن است ایران به چپ متمایل شود باعث شده که خمینی بهره های زیاد ببرد. عدم ثبات می تواند

در صدور نفت نیز وقفه ایجاد کند که کشورهای غربی و به خصوص آمریکا مایلند از ایجاد این وقفه در

صدور نفت جلوگیری نمایند. علاقه این کشورها به ثابت کردن اوضاع سبب شده است که رژیم خمینی را

پذیرفته و حتی به تقویت آن علاقه مند باشند. و کشورهای خلیج هم که نگران سقوط شاه بودند، اکنون از

بازگشت عدم ثبات نگران هستند و اگر نمی توانند جلو صدور این انقلاب را بگیرند، مایلند قدری هیجان

انقلاب ایران را کاهش دهند و نیز می خواهند به هر نحو شده موجبات رضایت و توافق رژیم ایران را نیز

فراهم سازند. در رابطه با عراق نیز ممکن است این مطلب واقعیت داشته باشد. بنابراین رژیم انقلاب از

اینکه عناصر غربی یا منطقه ای مایل به سقوط او نیستند، برخوردار است از طرف دیگر بعضی از

کشورهای غربی ایران را مورد تملق قرار می دهند تا بلکه بتوانند مواضع خود را تحکیم بخشیده منافع

اقتصادی و تجاری خود را تضمین نمایند.

9 بر عکس این رژیم دارای نقاط ضعف و صدمه پذیریهای بالفعل و بالقوه ای است که می تواند وجود

آن را به خطر اندازد. برجسته ترین این نقاط ضعف و صدمه پذیریها عبارتند از:

الف) تجزیه ائتلاف انقلابی و مرحله بیداری: به محض دستیابی به هدف سرنگونی شاه، مخالفین

مؤتلفه که برای دستیابی و نیل به این هدف متحد شده بودند وارد یک مرحله تجزیه و تفرقه شدند. ولی این

جریان تجزیه هنوز نتوانسته است به وجود آورنده یک جناح مخالف مشخص، متحد و سازمان یافته

بشود، که البته به نفع رژیم خمینی می باشد. ولی این مرحله در شدت مبارزه پیرامون قانون اساسی و قطبی

شدن در مورد اصول، منعکس شده است که در آن یک گروه خواستار تشکیل یک حکومت تندرو مذهبی

است و گروه دیگر خواستار نوعی تنوع و کثرت (عوامل صحنه سیاسی). این واقعیت که مخالفت با خمینی

رو به افزایش است یک تأثیر باز دارنده بر او دارد.

سنجابی انتخابات مجلس خبرگان را تحریم نمود. چپها تحت تعقیب قرار دارند و گروههای مسلح

چپ نیز سرگرم مبارزه با شبه نظامیانی هستند که به حمایت از خمینی وارد عمل شده اند و این واقعیت که

خمینی خیلی سالخورده است باعث شده است که عدم اطمینانی هم در مورد آینده سلسله مراتب مذهبی

در صورت نبودن او به وجود آید. آثار متعدد بیداری بعد از انقلاب در میان بخشهای مختلف قابل مشاهده

ص: 565

است و موارد مختلفی از عدم اطاعت و حتی اظهار مخالفت به خصوص در میان بخشهای شهری نیز به

چشم خورده است. از طرف دیگر آنچه با خودش در عین حال متناقض به نظر می آید خروج هزاران نفر از

مردم از کشور در هر هفته است که نوعی اظهار نارضایتی و عدم سازش است ولی سرانجام منجر به تقویت

رژیم می شود، چون به این ترتیب او از دست مخالفان بالقوه خود خلاصی یافته است.

ب) نارساییهای کنترل دولتی و نیاز به در پیش گرفتن اقدامات سرکوبگرانه: از همان آغاز رژیم تحت

کنترل دو جانبه کابینه و شورای انقلاب بوده و این امر از قابلیت فعالیت صحیح آن می کاست در حالی که

علائم بی نظمی حکومتی حاصله از انقلاب هنوز هم باقی بود. دولت ضعیف بازرگان برای فعالیتهای خود

مجبور بوده حمایت رهبران مذهبی را بدست آورد و چندین بار متوجه شده است که اجرای سیاستها بدون

آن مشکل است. به هرحال هنوز یک نظام حکومتی به وجود نیامده است که بتواند اختیارات خود را به

طور مؤثر به کار بندد و بسیاری از بخشهای مدیریت نیز کاملاً از کار افتاده اند. کمیته های انقلاب در

بخشهای عمومی، اقتصادی و ارتشی تا حد زیادی به طور مستقل عمل کرده و حتی به اختیارات دولت نیز

تن در نمی دهند. اخیرا خمینی سعی کرد با منصوب کردن تعدادی از افراد خود در دولت شکاف میان

شورای انقلاب و دولت موقت بازرگان را کاهش دهد. ولی مسئله هنوز به قوت خود باقی است. و این وضع

سبب شده است که آشوبها و خودسریهایی به وجود آمده و در بعضی از موارد با زیرپا گذاشته شدن قوانین

جدید همراه باشد. ممکن است که ترس از از دست رفتن کنترل، یکی از انگیزه های رژیم خمینی برای در

پیش گرفتن اقدامات سرکوبگرانه علیه زیر پا گذارندگان و متخلفین از «.... انقلابی» بوده باشد. نیاز به این

اقدامات برای خمینی مخاطرات... نیز در بر داشته است، چون از مشروعیت رژیم کاسته و حتی مخالفت

نسبت به او را نیز افزایش می داده است.

ج)(1) ضعف اقتصادی و صدمه پذیری بخش تولید کنند نفت: وقایع انقلاب به دنبال خود بحرانهای

اقتصادی را پدید آورد. حدود سه میلیون نفر بیکار شده اند و ممکن است یک مشکل اجتماعی سیاسی را

به وجود آورند. تعدادی از کارخانه ها به خصوص در بخش صنعت و ساختمان سازی با ظرفیت کامل به

کار خود ادامه نمی دهند. سیستم اقتصادی مالی نیز دچار نقصان شده است گر چه شواهدی از یک جریان

کند بازسازی دیده شده است، محصولات خسارات فراوان دید و دولت مجبور شد مقدار زیادی مواد

غذایی وارد نماید. صدور نفت یک بنیه اقتصادی برای ایران است و در این مرحله زمانی می تواند جبران

کننده نابسامانیهای اقتصادی باشد. ولی همین مسئله از نظر استراتژیک نقطه برجسته صدمه پذیری است

قسمت اعظم چاههای نفت در خوزستان واقع شده که شوق تجزیه طلبی، خطر همسایه ای چون عراق و

اتحادیه های سازمان یافته دارای تمایلات چپی در آنجا وجود دارند. در ماههای گذشته تولید نفت دچار

کندی و وقفه شده است. اگر در، آینده به صدور نفت خساراتی وارد شود که در نتیجه توقف کار یا....

تأسیسات باشد، می تواند در وخامت یافتن امانه سقوط کلی اقتصاد ایران در یک مدت نسبتا کوتاه مؤثر

افتد. این از مهمترین خطرهایی است که رژیم باید با آن دست و پنجه نرم نماید.

ه) تشکیل مخالفت در داخل و خارج: تجزیه ائتلافی که موجب خروج شاه گردیده ممکن است سبب

ظهور عنصری بشود، که به طور مؤثر به مخالفت با رژیم کنونی بپردازد. سرکوبی حزب توده و گروههای

مسلح چپگرا آنها را ناخواسته به صورت عناصر مخالف در آورد و آنها احتمالاً سازمان یافته ترین گروه

1- به علت نقص این بخش سند ٬ پاراگراف ج برای ما قابل ترجمه نبود. 20 سند انگلیسی آخر کتاب ترجمه فارسی ندارد.
ص: 566

دارای فعالیت مخالف هستند. بخشهایی از احزاب مذهبی و مادیگرایان دیگر نیز ممکن است متوجه شوند

که ناخودآگاه یک جبهه مشترک را تشکیل داده اند، البته در صورتی که اقدامات سرکوبگرانه آنها را در

چنین موضعی قرار دهد. آغاز اعتراض پرسنل نظامی یا در رابطه با.... وظایف محوله بر دوش پاسداران

انقلاب یا در رابطه با زمینه و علل مأموریتشان برای سرکوبی کردها هم باید موجبات نگرانی رژیم را

فراهم آورد. اخیرا در خارج نیز یک جبهه مخالف به سرکردگی بختیار به وجود آمده است. اگر چه تاکنون

دلایلی به دست نیامده که براساس آنها بتوان گفت که تمام این عناصر مشغول به هم پیوستن برای تشکیل

یک جبهه وسیع می باشند تا چه رسد به آنکه از حمایت توده ها برخوردار باشند، مشکل بتوان باور کرد که

باز هم به علت نارسایی (مخالفین) برای رژیم خمینی مخالفت سازمان یافته ای وجود نخواهد داشت.

ارتش با وجود بی نظمی موجود در آن به صورت بالقوه قویترین عنصر در صحنه سیاسی به شمار می رود.

در میان این جناح نیز علائم انتقاد و نارضایتی مشهود بوده است. بدون شک رابطه بین عناصر ارتشی

بالقوه مخالف خمینی و دیگر گروههای مخالف می تواند رژیم را به مخاطره افکند. به هرحال نمی توان

ارتش را به عنوان یک مجمعی که بی قید و شرط و در دراز مدت به خمینی و مقامش وفادار باشد به حساب

آورد. فعالیتهای سازمان کشنده ضد مذهبی «فرقان» نیز قابل ملاحظه و بررسی است.

و) خطرهای خارجی شوروی و عراق: امکان دارد که خمینی در روابط خود با شوروی و یا دیگر

کشورهای منطقه دچار تضاد بشود. بیانات رهبران مذهبی به طرفداری از اقلیتهای شیعی خارج از ایران

بسیاری از کشورهای خلیج از قبیل عراق را به خصومت با خود برانگیخته است. ولی فعلاً گویا ایران و

عراق نمی خواهند عملی انجام دهند که موجب وخامت در روابط بین آنها بشود.

در مورد شوروی نیز همین موضوع صحت دارد، شوروی نیز در رابطه با فعالیت سرکوبگرانه علیه

حزب توده و سیاستهای ضد شوروی خمینی تاکنون ساکت نشسته است. شوروی که دارای یک اقلیت...

مسلمان است، حق دارد که نگران سیاست... اسلامی باشد. اخیرا مسکو.... خود را در رابطه با رژیم ایران

آشکار ساخت. و این امر خصوصا از زمانی شروع شد که شوروی..... که روابط بین ایران و آمریکا رو به

بهبود گذاشته است. احتمال دارد که با اعلام حمایت از عصیانگران کرد، شوروی می خواسته به ایران

بفهماند که اگر بخواهد می تواند علیه خمینی دست به اقدام بزند. علاوه بر این ممکن است مسکو اخیرا به

این نتیجه رسیده باشد که جنبه ای منفی رژیم خمینی در رابطه با مسکو بیش از جنبه های مثبت آن است.

دورنما:

10 انقلاب خمینی به تحکیم کنترل خود ادامه می دهد. همین انگیزه و تصمیمی که سقوط شاه را به

همراه آورد، در خدمت خمینی در برخورد با مسائل روزمره و در رابطه با مسائل روزمره اعمال کنترل، و

در برخورد با مسائلی از قبیل کردهای تجزیه طلب که خطری علیه ثبات رژیم به حساب می آیند در آمده

است. خمینی با آهستگی ولی با اطمینان کامل در حال به اجراء درآوردن و تحقق بخشیدن به اصول

جمهوری اسلامی که در حال شکل گرفتن است می باشد. ایران در یک مرحله گذرا به سر می برد، یعنی از

یک نظام سلطنتی پا به مرحله جمهوری مذهبی که هنوز در حال شکل گرفته است، گذاشته است. اگر

خمینی موفق شود قانون اساسی جدید را به تصویب کلی و اجرا برساند احتمالاً بعد از رفتن او نیز کشور

تحت نفوذ جماعت رادیکال مذهبی باقی خواهد ماند. در دولت، ارتش و در میان رهبران مذهبی

شخصیتهای نیرومند آن قدر وجود دارند که بتوانند رژیم را به شکل کنونی آن و شاید کارآمدتر از رهبری

ص: 567

فعلی آن تداوم بخشد. در حال حاضر اوضاع از این قرار است.

11 معذالک، به خاطر این که ایران در یک مرحله گذرا بوده و رژیم کنونی هنوز جای پای خود را

محکم ننموده، نباید زود نتیجه گرفت که نهاد مذهبی سرانجام در رأس حکومت قرار می گیرد. وقایع دیگر

ممکن است تغییرات مهمی را سبب شود از قبیل:

الف: تشدید بحران سیاسی که تا حدود زیادی به اقدامات و وحدت محافل مخالف، مقام ارتش در

حیات سیاسی و حرکتهای سازمان یافته در تهران و خوزستان بستگی دارد. در حال حاضر در مورد قانون

اساسی و تصویب آن... رو به تزایدی به وجود آمده است... خمینی می تواند موقعیت بی ثباتی را ایجاد

نماید که این مبارزه... شده و حتی به دوایر مذهبی نیز کشانیده شود و در داخل... رقابتهای شخصی... از

هم اکنون به چشم می خورد.

ب: وخامت اوضاع اقتصادی می تواند مهمتر از همه به دنبال کاهش در صادرات نفت و به دنبال آن

کاهش درآمدهای دولتی پدیدار گردد. این رخداد سبب خواهد شد که حمایت کنونی بخشهای شهری از

رژیم کاهش یابد.

ج: شورش همزمان اقلیتها به خصوص اگر در کردستان و خوزستان به وقوع بپیوندد. در این صورت

نیز همان گونه که در بالا توضیح داده شد احتمال دارد اوضاع به وخامت شرایط اقتصادی منجر بشود.

12 در حال حاضر قدرت و قوت خمینی بر نکات ضعف آن می چربد و خطری جدی وجود ندارد که

بتواند ثبات نسبی را که رژیم به دست آورده به سرعت بر هم زند. ولی انقلاب هنوز به طور کامل تحکیم

نیافته است، و از یک نظر در حال تلف کردن وقت است. اگر رژیم حکومت را به طور کامل تحت کنترل در

نیاورد بعضی از این خطرها بر آن تأثیر خواهند گذاشت.

و اگر این وقایع رخ دهند و یا حتی اگر وخامت آنها بیشتر شود، آشوب و نا آرامی باز خواهد گشت و در آن

هنگام احتمالاً نیروهای سیاسی برای به دست گرفتن کنترل به مبارزه مشغول خواهند گشت. چنین وضعی

احتمالاً ابر قدرتهای بزرگ را به حالت آماده در خواهد آورد حتی اگر آنها در درگیری شرکت ننمایند. با

وجود اینکه ممکن نیست بتوان پیش بینی کرد این مبارزه چه زمانی آغاز و پایان خواهد یافت، ولی بدون

شک می توان گفت که تصمیم ارتش مبنی بر نشان دادن فعالیت یا عدم فعالیت درست مانند مراحل و زوال

حکومت، شاه از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

13 نکات اصلی برای بحث:

الف) جزئیات مورد مناظره در مجلس خبرگان درباره قانون اساسی، مواضع اتخاذ شده، شخصیتهای

مهم، اختلاف نظرها.

ب) میزان حمایت نیروی مسلح از رژیم و میزان نارضایتی در درون این نیروها.

ج) قدرت گروههای مخالف: چپها، هماهنگ با شوروی، نقش شوروی، مجاهدین خلق، فداییان

خلق، قدرت و امکانات بالقوه گروههای مخالف در تبعید.

د) اوضاع و شرایط خوزستان، میزان ناآرامی در میان اعراب.

ه) عراق ایران: میزان مداخله عراق در میان مخالفین کرد و یا بین اعراب خوزستان، و ... آیا مایل

است روابط خود با تهران را تقویت نماید. یا قدرت بیشتر علیه رژیم ایران بپاخیزد.

و) روحیه شوروی در برابر رژیم ایران، روابط آن با عناصر مخالف در ایران.

ص: 568

ز) اوضاع اقتصادی، کارخانه ها .... و بخش مربوط به انرژی

پایان متن

بدون پرونده. تا تاریخ 3 مهر 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری



کتاب سی و هفتم

مسلکهای سیاسی استعمار

ص: 569

ص: 570

مسلکهای سیاسی

استعمار

ص: 571

ما حساب جامعه یهود را از حساب صهیونیستها جدا می دانیم،

آنها (صهیونیستها) جزء اهل مذهب نیستند.

امام خمینی

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام بت شکن، خمینی عزیز، آمریکای جنایتکار با

لطایف الحیل کوشید این انقلاب را به انحراف بکشاند و در نهایت دوباره بر جان و مال این مردم محروم

حکمفرمایی کند. ترفندهای مختلف شیطان بزرگ همگی در جهت تضعیف اساس و بنیان این انقلاب

انسانساز که همان اسلام باشد قرار دارد و دارای ابعاد گوناگونی است از جمله آن استفاده آمریکا از

اقلیتهای مذهبی(1) و یا مسلکهای دست ساخته خود می باشد. این طرح آمریکا نه به دلیل دلسوزی آمریکا

برای پیروان این مذاهب است، بلکه آمریکا با این اندیشه شیطانی که پیروان هر مذهبی را در نهایت می توان

مقابل پیروان مذهب دیگر (در مورد ایران اسلام) قرار داد و از این مقابله در پی منافع خود بود، پا به میدان

می گذارد.

یکی از گروههای سیاسی ساخته دست استعمار که آمریکا به دروغ آن را اقلیت مذهبی می نامیده و

بدان دلبسته فرقه ضاله بهائیت می باشد. استکبار جهانی به سرکردگی آمریکا تلاش تبلیغاتی خود را در

حمایت از این فرقه و پیروان آن گذاشت. منافعی که این حمایتها برای آمریکا در بر داشت عبارتند از:

1 مشوش کردن اذهان مردم دنیا در مورد اسلام و انقلاب اسلامی و اینکه جمهوری اسلامی برای

آزادی مذهب ارزشی قائل نیست.

2 دروغ پردازی و فریفتن توده های مردم دنیا در این مورد که آمریکا حامی حقوق بشر و مدافع

ارزشهای انسانی است.

نکته قابل توجه آگاهی امت قهرمان ما در پی رهنمودهای امام بزرگوار و شناخت به موقع دسایس

شیطان بزرگ می باشد که در این بین حتی خود آمریکا نیز بر این واقعیت انگشت می نهد که ملت ایران هر

گروهی را که آمریکا حمایت کند به عنوان دشمن و یا حداقل وسیله ای در دست دشمن خود می نگرد:

«بر اساس وضع موجود ایران، ما نیز باید این عقیده را بپذیریم که این کار (حمایت علنی از بهاییهای ایران)

در آمریکا فعلاً به نفع بهائیها نخواهد بود». (ب س) بهاییها سند شماره 5.

1- البته آمریکای جنایتکار در این سندها از بهائیت به عنوان یک مذهب یاد می کند که این مسئله غلط بوده و خود نمونه ای از تأیید این فرقه ضاله توسط آمریکا است.
ص: 572

اما یک چنین مسئله ای مانع آمریکا از فعالیت علیه جمهوری اسلامی نمی شود. شیطان بزرگ،

شیاطین کوچک را به خدمت می خواند و آنان را همچون عروسکهای خیمه شب بازی به حرکت وامی دارد

تا همان نقشی را که آمریکا برای حمایت از بهائیها در نظر گرفته، اجرا کنند.

«آیا سفارت قبول دارد که گزارشهای جلب حمایت سایر کشورها از بهائیان مفید خواهد شد»

ب س 4.

«قدیمی ظاهرا با سفیر (زلاندنو) متفق القول است که (فعالیت) سفارت زلاندنو در تهران ممکن است

اثر نداشته باشد، اما به طور قطع در تحریک اقدامات بین المللی برای بهائیان دلگرم کننده است»

ب س 11 .

«من در تلگراف مربوط به سفیر زلاندنو تذکر دادم که مورد پیشنهادی سفرای زلاندنو و بریتانیا مبنی

بر به راه انداختن تظاهرات وسیع و هماهنگی با تبلیغات کافی در سراسر جهان به وسیله انجمنهای بهائیان

که قدیمی آن را کاملاً تأیید نموده است می تواند مفید باشد» ب س 13.

و در این بین نیز نقشی برای سازمانهای بین المللی که همیشه به عنوان آلت دست ابرقدرتها عمل

کرده اند در نظر گرفته می شود.

«از پرایور خواسته شده که یک گزارش جزء به جزء هفت صفحه ای را به شورای جهانی کلیساها در

ژنو ببرد و اطلاعات را برای یکی از روزنامه های کشورهای بی طرف اروپا، احتمالاً سوئیس قابل

دسترسی کند» ب س 3.

«پرایور گزارشات خود را به کمیسیون حقوق بشر کلیساها در ژنو تسلیم خواهد کرد و اسناد را به

دست های مورد اطمینان خواهد سپرد».

«گزارشی که در سوئیس منتشر شده در حقیقت همان است که به وسیله باب پرایور تهیه گردیده است.

او گزارش را در ماه ژوئن بعد از بحث با ویکتور و من درباره این موضوع به سوئیس برد. البته نقش او

بایستی مخفی بماند.» ب س 13.

و البته پر واضح است که سفارت آمریکا در ایران (که به درستی لقب لانه جاسوسی بر آن نهاده شد) نیز

بایستی حلقه آخرین زنجیره حمایتی آمریکای جنایتکار را تشکیل دهد:

«ما از پرایور خواستیم که از رهبران بهائیت بپرسد که در صورت امکان چه اقدام حفاظتی از دست ما

برای آنها برمی آید». ب س 5.

علیرغم اینکه بهائیت به عنوان یک جریان استعماری هرگز نمی تواند به عنوان یک حرکت عقیدتی

پذیرفته شود، ولی ملت شریف ما هرگز به دلیل صرفا عضویت در این فرقه ضاله، با آنان برخورد نکرده اند،

بلکه وابستگی عمده این افراد به رژیم سابق و مشارکت آنان در جنایات سیاسی و اقتصادی شاه موجب

انتقام مردم ما شد و این نکته ای بود که هرگز دستگاه جهنمی تبلیغات استکبار جهانی بدان اشاره ای نکرد.

این جریان استعماری چون حامی اصلی خود آمریکا و نوکرش شاه را مطرود و منفور در میان این ملت

یافت، در واقع به پایان عمر خود رسید.

«جامعه (بهاییها) احساس می کند که از لحاظ اداری، اجتماعی و مالی در حال مرگ است و با بدترین

بحران در تاریخ 128 ساله اش مواجه شده است». ب س 3.

طبیعی است که انقلاب اسلامی بهیچ وجه اجازه فساد و توطئه به هیچ گروهی نخواهد داد و در این راه

ص: 573

نیز از هیاهوی جهانخواران باکی ندارد، ولی در عین حال حق حیات و داشتن مراسم و آیینهای مربوط به

ادیان الهی را که قرآن مجید بدانها اشاره می کند از حقوق مسلم پیروان ادیان الهی داشته و حتی در قانون

اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز به صراحت از آنها یاد می کند، که این خود نشانه دیگری از برحق بودن

نظام جمهوری اسلامی است.

آمریکا همچنین در پوشش حمایت از یهودیان و در واقع حمایت از صهیونیستها علاوه بر اهداف فوق

موارد زیر را تعقیب می کرد:

1 کسب وجهه در بین صهیونیستهای داخل و خارج، صهیونیستهایی که خود را بدروغ مدافع یهود

معرفی کرده اند.

2 خارج کردن صهیونیستهای ایران و آنهایی که با برخورداری از امتیازات ویژه زمان شاه توانستند

اموال این کشور را به غارت ببرند و از این طریق نیز کمک مستقیمی به اسرائیل بکنند، چرا که رژیم

صهیونیستی نیز احتیاج دارد تا عناصر وابسته متول را جذب کند و توانایی خود را برای مقابله با مردم

منطقه افزایش دهد.

ولی آمریکا نیز در این مورد همچون سایر موارد راه را به خطا رفت. امت قهرمان پرور ایران در طول

اوج گرفتن مبارزات خود علیه رژیم شاه و حتی بعد از غلبه بر آن جرثومه فساد، همواره حساب یهودیان

را از صهیونیسم که زائیده خلف تبانی امپریالیسم آمریکا و ابرقدرت شرق است جدا دانسته و هرگز به گروه

و دسته ای به خاطر پیروی از آئین یهود حمله ای نکرده اند. آمریکا با تمام تلاشی که می کند تا ردپایی از

آزار و اذیت یهودیها بنام یهودی بودن پیدا کند، ره به جایی نمی برد و تصریح دارد که:

«جدا از او (حی) و دانیال پور دیگر یهودیها نه به اتهام عامل اسرائیل بودن که در مورد دو شخص نامبرده به

کار می رود، بلکه به اتهام جنایات اقتصادی که مرتکب شده اند تحت بازداشت یا تعقیب به سر می برند».

البته شیطان بزرگ با پی بردن به این مطلب از فعالیت علیه جمهوری اسلامی و حمایت ظاهری از

یهودیان دست بر نمی دارد. و شروع به جوسازی کرده و سعی می کند به توسط رسانه های گروهی که تحت

نفوذ صهیونیستها قرار دارد، شرایطی را به طور مصنوعی به وجود آورد تا محیط ایران را برای پیروان

یهودیت ناامن جلوه دهد: «به علاوه ما با قسمت خبر رسانی بین المللی با یک دیدی کار می کنیم که بتوانیم

همان نوع برنامه آزادی طلبی را که در عمل برای لبنانیها در طی آن بحران به وجود آمد، به دست آوریم.»

ی س 3.

در این بین نقش صهیونیستهایی که با اسم یهودیت در کنگره آمریکا هستند جالب توجه می باشد

آمریکا با دادن خبرهایی که حاکی از نارضایتی یهودیان ایران باشد زمینه را برای فعالیت آنها آماده

می کند.

«ما خصوصا از گزارش عالی سفارت در مورد وضع یهودیان ایران(1) بسیار سپاسگزاریم. رهبران و

اعضاء یهود کنگره مخصوصا برای اطلاعاتی که ما مرتبا برای آنها می فرستیم قدردانی می نمایند.» ی س

5 و شما ملت عزیز دیدید که این دسته نیز بعد از اعدام سرسپرده ترین عنصر صهیونیستها در ایران، یعنی

القانیان، تا بدانجا ناراحت می شوند که تمامی دوراندیشیهای خود را درباره عدم حمایت علنی از اقلیتهای

1- البته در حین خواندن اسناد متوجه خواهید شد که منظور آمریکا از یهودیان ایران قشر پولدار فاسدی است که در طول رژیم گذشته با استفاده از مزایایی که برایشان قائل بودند ٬ اموال این ملت محروم را به تاراج برده بودند.
ص: 574

ایران ندیده گرفته و با دادن یک اعلامیه رسمی، که خود اعترافی بود بر عظمت ضربه ای که از دادگاههای

انقلاب اسلامی به آنها وارد شده، عکس العمل نشان دادند.

ولی دیری نپائید که انقلاب اسلامی ایران با عنایت الهی و در پرتو رهبری امام در عمل مشی و روش

مکتبی خود را در قبال مسئله اقلیتها نشان داد و کم کم بر یهودیان ایران آشکار شد که نظام جمهوری

اسلامی ایران اساس را بر عدالت قرار داده است.

«ما فهمیده ایم که نسبت خروج یهودیان در حال حاضر تقلیل یافته و در حقیقت بعضی از یهودیانی که

در ماه می ایران را ترک کرده بودند شروع به مراجعت کرده اند.» ی س 10.

با امید اینکه با استوار شدن پایه های نظام جمهوری اسلامی، بتوانیم زمینه ای برای گستردن عدل و

عدالت و مبارزه علیه فساد و طغیانگری به وجود آوریم و تا هنگامی که مصلح موعودمان با ظهورش نور

امیدی در دل محرومان عالم بتاباند، تحت رهبری نایب بزرگوارش در خدمت به اسلام و مسلمین و

محرومین سراسر کره ارض مشغول باشیم.

دانشجویان مسلمان پیرو خط امام


بهائی ها

ص: 575

بهائی ها سند شماره (1)

محرمانه غیر قابل انتشار برای ملل بیگانه

گزارش اطلاعاتی وزارت دفاع 22 جزئیات

موضوع: بهائی ها

الف: از نظر تعداد، مذهب بهائیگری قابل ازدیاد است و در سطح تصمیم گیری در دولت ایران در حال

اعمال نفوذ است. از اعضاء مذهب بهائیگری می توان سرهنگ تمام عبدالکریم ایادی پزشک شخصی شاه

ایران، سرهنگ تمام فریدون جم (بازنشسته) سفیر ایران در اسپانیا، معلم پیشین فرزند شاه که یک بهائی

متعصب و دوست صمیمی سرهنگ ایادی است و حداقل یکی از فرماندهان نیروی سلطنتی هوایی ایران، و

چند تن از کارمندان عالیرتبه و معمولی نیروی هوایی، می توان نام برد.

ب: توسعه کنونی بهائیگری را ظاهرا به نفوذ سرهنگ تمام ایادی در رابطه با شاه نسبت می دهند که در

نتیجه شاه شخصا بهائیگری و ترویج آن را در ایران تصویب و تأیید کرده است. بنا به گفته های دیگر این

گونه پیشرفتها مستقیما در شرکت زنان در انتخابات، اصلاحات ارضی، و آموزش و پرورش تأثیر بسیار

داشته است ظاهرا این برنامه ها به دکترین بهائیگری بیشتر شباهت دارد تا به دین اسلام.

پ: لیکن هنوز انجام مراسم بهائیگری در ملاء عام محدود است، ولی ترسی که از عضویت در این گروه

وجود داشت، ظاهرا رو به تخفیف است. گویا بهائیها بسیار ضد مسلمانان هستند و مسلمانان شیعه را

مسئول عدم پیشرفت ایران از طریق رهبران سنتی مذهبی که بر دهقانان بی سواد تأثیر می گذارند، می دانند.

ت: با وجود اینکه در حال حاضر در خارج از جامعه بهائیت افشا نشده، ولی چند زیارتگاه بهائیگری

در ایران وجود دارد. علت این اختفا نیز جلوگیری از برخورد با مردم مسلمان است. مهمترین ساختمان

بهائیت در خیابان تخت جمشید واقع و به عنوان یک مرکز اطلاعات عمل می کند. حدود 10 یا 12 سال

قبل وقتی که خانواده سلطنتی سفری به خارج کرده بودند، این ساختمان به وسیله مسلمانان شیعه مورد

حمله قرار گرفت. بهائیها معتقدند که در آن زمان چون شاه از حمایت کافی نظامی حاضر برخوردار نبود

مجبور شده بود کمتر از بهائیها حمایت نماید. بهائیها در حال تهیه زمینی در تهران هستند تا مکانی بهتر به

عنوان پرستشگاه خود بسازند. آغاز فوری ساختمان با وضعیت مذهبی و سیاسی کنونی ایران ممکن به

نظر نمی رسد.

اظهار نظرهای گزارشگر: (محرمانه غیر قابل انتشار برای ملل بیگانه).

الف: مقام گزارشگر این اطلاعات را از یک مقام نظامی که در این مورد اطلاعات بسیار دارد کسب

نموده است. باید خاطرنشان ساخت که خود این شخص پیرو سرسخت آئین بهائیگری است. بنابراین

درباره میزان نفوذ بهائیها در سیاستهای دولت آن طور که در بالا خاطرنشان شده است باید با این سابقه

قضاوت شود.

22. جزئیات: ادامه اظهار نظرهای گزارشگر: (محرمانه غیر قابل انتشار برای ملل بیگانه)

ب: بهائیگری در اواسط قرن نوزدهم در ایران پیدا شد. این گرایش تأکید بر اخلاقیات فردی دارد و بر

آن است تا از طریق بهائیگری صلح جهانی را سبب گردد. با وجود اینکه از نظر کثرت بسیار مهم نیستند،

ولی جامعه بهائیت بسیار با سواد بوده و اکثر آنها به تجارت و حرفه های دیگر اشتغال دارند.


موقعیت بهائی ها

ص: 576

تلگرام

بهائی ها سند شماره (2)

تاریخ: 28 نوامبر 1978طبقه بندی خیلی محرمانه

از: سفارت آمریکا، تهران به: وزارت امور خارجه واشنگتن دی سی. فوری

موضوع: موقعیت بهائی ها

1 پس از برقراری نسبی نظم توسط حکومت نظامی جدید وضع بهائیها تقریبا بهتر شده است. فقط از

طرف مخالفین مذهبی اسلامی که عنصر مهم مخالفت سیاسی علیه شاه و دولت ایران را تشکیل می دهند

هنوز هم حالت خصومت بار علیه بهائیها وجود دارد. دولت ایران این فشار و محدودیت را پذیرفته و هنوز

هم بهائیها از مشاغل دولتی اخراج می شوند. هفته گذشته چند تن از پزشکان بیمارستانهای دولتی اخراج

شده اند که چند تن از دوستان ایرانی آنها را می شناسند. با این وصف، در حال حاضر هنوز خشونت های

خیابانی علیه فرقه بهائیها نشان داده نشده است. پرستشگاه بهائیها به هنگام آشوبهای اخیر تحت محافظت

گاردهای نظامی بود، لیکن تا آنجا که ما می دانیم در ماههای اخیر علیه آن حمله ای صورت نگرفته است.

2 خبر یافته ایم که بهائیها در حال ترک ایران هستند، ولی چند تن از افراد سرشناس هنوز باقی

مانده اند. بهائیهایی که از طبقات پایینتر هستند، به ما درباره افزایش اذیت و آزار آنها توسط همسایگان

مسلمان و نیز تغییر مذهب توسط بهائیها در ماه اکتبر اطلاع داده اند، ولی این اعمال پس از نخست وزیر

شدن ژنرال ازهاری کاهش یافته است.

هنوز اطلاع دقیقی در دست نیست، ولی بعضیها می گویند مخالفین مسلمان سعی دارند در ماه محرم با

دولت ایران برخورد نمایند (آنها اضافه می کنند که اگر خمینی «پیروز شود»، وضع بهائیها در ایران غیر قابل

تحمل خواهد گردید.)

3 به نظر ما عمل مقامات وزارتخانه یعنی کوهن و پرشت مبنی بر تقاضا از دولت آمریکا برای اقدامات

مثبت بسیار درست بوده است. از آنجایی که آمریکا حامی دولت ایران شناخته شده است، هرگونه عمل

آشکار آن سبب خشمگین شدن آن دسته از مردمی خواهد شد که مایلند علیه بهائیها به اقدامات

خشونت آمیز دست یازند. به نظر ما بهترین طریقه فعالیت در جهت بهبود وضعیت حاضر این است که با

احتیاط به بحث پیرامون نیاز به حمایت از اقلیتها با مقامات دولت ایران پرداخته شود، که البته باید همراه با

تکرار مکرر این موضوع به رابطهای مخالفین ما باشد که خشونت و اذیت و آزار بهائیها برای انقلابشان

جنبه مثبتی به همراه نخواهد داشت. به عقیده ما برای سخنگویان دولت آمریکا در وطن نیز این بهترین

سیاست و خط مشی می تواند باشد.

4 ضریب پیچیده ای که در شرایط حاضر وجود دارد این واقعیت است که بعضی از بهائیها در چند سال

گذشته در اعمالی دست داشته اند که به نظر آنها (مخالفین مسلمان م) جنایت و فساد خوانده می شود.

مهمترین تاجر بهائی که در زمره این گروه در می آید شاید همان هژبر یزدانی صنعتگر و ملاک سرشناس

باشد که از ماه اوت به اتهام استفاده نامشروع و غیرقانونی از زمینهای دولتی دستگیر شده است. آنچه که ما

می خواهیم این است که تفاوتی میان افرادی که به جرم فساد و یا دیگر اعمال غیرقانونی دستگیر و محاکمه

می شوند و افراد دیگر این فرقه به وجود بیاید. در رابطه با خانواده ثابت به ما گزارش شده است که همه

اعضای مهم این خانواده که عبارتند از: ایرج در سوئیس، هرمز در آمریکا و حبیب پدر آنها در جایی بین

ص: 577

نیویورک و سوئیس، در خارج از ایران به سر می برند.

سولیوان


آزار و اذیت جامعه بهائیان

بهائی ها سند شماره (3)

تاریخ: 20 ژوئن 79طبقه بندی سری

از: سفارت آمریکا، تهران به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی سی. با حق تقدم 6421

گزارشگر: سی. کلمنت

موضوع: آزار و اذیت جامعه بهائیان

1 (تمام متن سری، پیام گزارشی)

2 جناب رابرت پرایور ( کاملاً محفوظ بماند) کارمند سفارت را مطلع گردانید که یکی از 9 نفر از

«مردان متفکر» جامعه بهائیت برای بحث در مورد اعمال اخیر رژیم جدید ایران، سری به او زده است.

سخنگوی بهائی گفت که جامعه، احساس می کند که از جهات اداری، اجتماعی، و مالی در حال مرگ است،

و با بدترین بحران در تاریخ 128 ساله اش مواجه شده است.

3 پرایور گفت که او به مدارکی در خصوص تعدادی از اقداماتی که بعدا بر ضد انجمن بهائیان صورت

گرفته، دست پیدا کرده است. در 6 ژوئن کمیته به اصطلاح مصادره اموال بنیاد مستضعفان مسئول شد تا

تمام اموال سازمان ملی بهائیان را مصادره کند. توطئه عظیمی برای تصاحب زمینی در حدود چهار میلیون

متر مربع نزدیک دانشکده دماوند طرح ریزی شد که متعلق به شرکت امنا (شرکت امانتداران) بوده و به

پاسداران انقلاب جهت فعالیتهای آموزشی داده شده است.

شرکت امنا یک شرکت مهم بهائیان بوده که به نمایندگی از طرف جامعه بهائیت به خریدن اموال

می پرداخته است. ادارات آن به وسیله کمیته انقلاب اشغال گردید و لیستهای اعضا و اسناد مالی آن مصادره

گردید. در 13 ژوئن موجودی، یعنی مبلغی در حدود دو بیلیون ریال، از شرکت عمده سرمایه گذاری جامعه

بهائیان مصادره گردید. این شرکت دارای پانزده هزار سهامدار می باشد. بیمارستان اصلی بهائیان هنوز

دایر می باشد، اما کمیته انقلاب (اجازه) دخول را کنترل می کند. 9 نفر از خدمتگزاران داخلی مخصوصا به

دلیل اینکه بهائی می باشند، اخراج شده اند.

4 بنا به اظهار سخنگوی بهائیان، 20 نفر بهائی اکنون در زندان می باشند. در 93 دهکده، هشت هزار

نفر بعد از سوزاندن خانه هایشان بدون سرپناه رها شده اند. در جاسب، دهکده ای در حدود 50 مایل خارج

از قم در راه کاشان، پنجاه بهائی در زیر سرنیزه به تغییر مذهب خود به اسلام وادار شده اند.

5 بهائیان این اقدامات را فقط به عنوان قدمهای اولیه در سیاست نگران کننده طرح ایذا و اذیت

می نگرند. آنها انتظار دارند که در آینده حسابهای شخصی بانکی بهائیان ضبط شود. آنها همچنین از اینکه

در 10 ژوئن، و در طی ماه روزه داری رمضان که در 26 ژوئیه آغاز خواهد شد، خشونتی بوقوع خواهد

پیوست، بی نهایت نگران بودند. 10 ژوئن تولد امام غایب (امام دوازدهم) است. آیت اللهی که رهبری را در

شیراز به دست دارد، اعلام نموده است که او تصمیم دارد این روز را در ساختمان اصلی بهائیان در شیراز

جشن بگیرد. ترس از این است که او یک خطابه آتشین ضد بهایی ایراد نماید و جمعیت را به طور غیر قابل

کنترلی به هیجان در بیاورد که می تواند به تجدید حوادث ضد بهایی مشابه حوادث ماه دسامبر در شیراز، یا

ص: 578

چیزی بدتر از آن منجر شود.

6 از پرایور خواسته شده که یک گزارش جزء بجزء هفت صفحه ای را به شورای جهانی کلیساها در

ژنو ببرد و اطلاعات را برای یکی از روزنامه های کشورهای بی طرف اروپا، احتمالاً سوئیس، قابل

دسترسی کند. او درخواست نموده که این اطلاعات فعلاً کاملاً محفوظ بماند، زیرا او و بهائیان می ترسند که

اگر این مطالب در این زمان به روزنامه های ایالات متحده کشانده شود، به طور جدی وضعیت مشکل

بهائیان ایران را که از قبل هم خراب بود، وخیم تر کند.ناس


ایذا و اذیت جامعه بهائی ها

بهائی ها سند شماره (4)

تاریخ: 20 ژوئن 1979تاریخ: 20 ژوئن 1979

از: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی سیبه: سفارت آمریکا، تهران فوری 8779

گزارشگر: هنری پرشت

موضوع: ایذا و اذیت جامعه بهائی ها

1 تمام متن سری

2 اطلاعات گزارش شده تلگرام مرجع بسیار ناراحت کننده بود. متمنی است یک نسخه از گزارش

پرایور را کسب کرده و برای ما بفرستید. آیا سفارت می تواند که تأیید مستقلی در مورد اقدامات یا

تهدیدات وصف شده از همین بابت را به دست آورد؟ آیا حملات به خانه هایی قبل یا بعد از فوریه به وقوع

پیوسته؟ آیا هیچ ماده قانونی برای توقیف دارایی بهائیها وجود دارد؟ اگر چنین است، خواهشمند است در

صورت مقدور بودن متن آن را تهیه نمائید.

3 ما همچنین از نظرات سفارت که به طرز بسیار مؤثری منجر به حفاظت بهائیان می شود، ممنون

می شویم. ما نمی فهمیم چرا پرایور می بایست در مورد اعلام وضع وخیم بهائیان اینقدر حساس باشد و با

این وجود تصمیم دارد که گزارشها را در اختیار خبرگزاریهای اروپایی قرار دهد؟ آیا سفارت تا به حال

هیچ بحثی در مورد وضعیت بهائیان با نمایندگان دولت موقت داشته است؟ آیا هیچ رهبر مذهبی وجود

دارد که در حمایت از آنها مداخله نماید، به ویژه مشکلات احتمالی در شیراز را از سر وا کند. (سفارت قبلاً

در گزارش تهران 5490 گفته که بهائیان در شیراز از ماه دسامبر مورد اذیت واقع نگردیده اند). آیا سفارت

قبول دارد که گزارشهای جلب حمایت سایر کشورها از بهائیها مفید خواهد بود؟

4 گزارشهای تهران 4940 و 6092 سایر حوادثی که بر بهائیها اثر می گذارد را توضیح می دهد. آیا

این گزارشها در گزارش پرایور گنجانیده شده اند؟ونس


شکنجه و آزار جامعه بهائی ها

بهائی ها سند شماره (5)

تاریخ: 22 ژوئن 79طبقه بندی سری

از: سفارت آمریکا، تهران به: وزارت امور خارجه، در واشنگتن دی سی. فوری 2187

موضوع: شکنجه و آزار جامعه بهائی ها

1 (سری تمام متن)

2 مقام سفارت در 21 ژوئن با پرایور پیرامون موضوع اذیت و آزار جامعه بهائیها به ملاقات و گفتگو

ص: 579

نشست. این تلگرام به عنوان یک گزارش میان دوره ای در پاسخ به سؤال مطرح شده در تلگرام مرجع

دولتی شماره 158779 است، چون پرایور در تاریخ 21 ژوئن و 25 ژوئن با رهبران جامعه بهائیت به انجام

ملاقات و گفتگوهایی مشغول است.

3 پرایور قول داده است که اسنادی را که در دست دارد با دقت و احتیاط کافی حداقل تا 25 ژوئن نزد

خود حفظ و حراست نماید. او هنوز در حال نوشتن گزارش خود می باشد، که چون رهبران جامعه بهائیت

قول داده اند که شواهد و اطلاعات بیشتری در اختیارش بگذارند، هنوز تکمیل نشده است.

4 سفارت مستقلاً در صدد است تا نسبت به تهدیدها و عملیات توصیف شده تأییدیه ای کسب نماید.

پرایور گفته است که قبل از انقلاب فوریه به 93 روستا حملاتی صورت گرفته است. اطلاعات او مربوط به

دوره بین 4 ژانویه تا 15 ماه مارس است. رهبران بهائیت قول داده اند که اطلاعات جامعتری در اختیار وی

بگذارند. با این حال، وی معتقد است که اکثر حملات قبل از انقلاب صورت گرفته بوده است.

5 در رابطه با این سؤال که آیا از نظر قانونی شواهدی در زمینه غصب املاک و اسباب و اثاثیه بهائیها

وجود دارد یا خیر، پرایور گفته است که وی یک رونوشت از سندی را که در گزارش تهران 6421 به

موضوع غصب و ضبط املاک اشاره کرده بود در دسترس دارد. این سند نام و مهر «کمیته مصادره اموال

بنیاد مستضعفان» را در گوشه راست بالایی دارد و یک شماره بایگانی در سمت چپ و در آخر سند نیز یک

مهر زده شده است. این سند وسیله شخصی به نام مسعود ستوده که گویا سمت «ناظر کمیته اموال

مصادره ای» را دارد امضاء شده است. نام کسی که مأمور مصادره شده و نیز نام و یا اسامی چیزهایی که باید

مصادره شوند نیز در این سند وجود دارد. متن این فورم شامل این فرمولبندی است: «بنا به دستور دادگاه

انقلاب شما مختار به مصادره..... هستید». سندی که نزد پرایور است این عبارت را دارد و نیز نام سه ملکی

را که عبارتند از شرکت امنا (بنگاه معاملاتی) شرکت نونهالان (شرکت سرمایه گذاری) و بیمارستان میثاقیه

و باید ضبط و ربط شوند در خود دارد. همان طور که در گذشته نیز خاطرنشان شده بودیم، بیمارستان هنوز

به تصرف در نیامده است.

6 به همین دلیل و از آنجا که هر عملی در ایران امروز جنبه قانونی می تواند داشته باشد، عمل غصب به

دستور دادگاه انقلاب حتما دارای یک پایه و اساس قانونی است. محتوا و ماهیت این فرم حاکی از آن است

که این عمل به کرات صورت می گیرد.

7 پرایور در مورد تبلیغ پیرامون این مطالب در آمریکا حساسیت بسیار به خرج می دهد چون به

رهبران بهائیت در این مورد قول داده است. علاوه بر اینها او نیز با آنها هم عقیده است که اگر این مطالب

ابتدا در یک کشور بی طرف منتشر گردد بهتر است، چون اگر در آمریکا نشر و مورد تبلیغ قرار گرفت فورا

برچسب توطئه سیا را می خورد. بر اساس وضع کنونی ایران، ما نیز باید این عقیده را بپذیریم که این کار در

آمریکا فعلاً به نفع بهائیها نخواهد بود. در این رابطه پرایور و رهبران جامعه بهائیت بر سر سه راهی هستند:

که آیا بهتر است این مطالب را در مجلات نیوزویک و تایمز به چاپ رسانند، یا از طریق شورای جهانی

مسیحیت عمل کنند و یا اینکه آنها را از طریق کمیته حقوق بشر در سازمان ملل مطرح گردانند؟! آنها راه

اول را مردود و راه دوم را مقبول دانسته اند و معتقدند که همزمان باید از طریق کانال حقوق بشر نیز عمل

نمایند.

8 ما از پرایور خواسته ایم که از رهبران بهائیت بپرسد که در صورت امکان چه اقدام حفاظتی از دست

ص: 580

ما برای آنها برمی آید. مانند جامعه یهودیت، ما فکر می کنیم که قبل از اقدام به هرگونه عمل بهتر است با

رهبران محل گفتگو بشود. عکس العمل اولیه ما این است که آمریکا به تنهایی قادر نیست کار زیادی برای

بهائیها انجام دهد، البته آنها در یک طبقه ممتاز مرتدها قرار دارند و به عنوان یک اقلیت مذهبی قانونی

رسمیت ندارند. به همین جهت از هیچ حقوق و امتیازی در قانون اساسی نه برخوردارند و نه برخوردار

خواهند بود. به قول بعضیها شاه از آنها حمایت کرده و آنها را مورد عنایت خود قرارشان می داد، و حالا که

متعصبین و مصلحین اسلامی قدرت را به دست گرفته اند، بهائیها اصلاً نباید انتظار رحم و شفقت داشته

باشند. درگیری آمریکا در ملاء عام چون قطعنامه سنا در مورد بهائیها با خوشحالی به عنوان مداخله تلقی

شده و وضع را برای بهائیها بدتر می کند. اعمال بین المللی از طریق کلیسا و حقوق بشر به خصوص که

آمریکا در آن دست نداشته باشد، می تواند به طرز بسیار مفیدی به وسیله دولتهای غربی حمایت گردد.

زمانی که مسئله بهائیت یک مسئله بین المللی بشود، جای خود را نتیجتا در روابط دوجانبه ما با ایران نیز

باز خواهد کرد. تا آنجا که ما اطلاع داریم، سفارت موضوع بهائیان را با دولت ایران در میان نگذاشته است،

لیکن سفارت تأکید کرده است که وقتی که با دولت ایران درباره اقلیتهای مذهبی گفتگو می کند، منظورش

بهائیها نیز هست. ولی آنطور که مسلم است دولت ایران این فرضیه را قبول ندارد.

9 پرایور سعی خواهد کرد شرح واقعه 10 ژوئیه در شیراز را به بعد موکول کرده ما را در جریان افکار

رهبران بهائیت قرار دهد. ما فکر نمی کنیم که اقدامات سفارت از طریق کانالهای اسلامی به نتیجه برسد،

ولی برای خود همیشه این راه را نیز در نظر گرفته است. در این رابطه به گفته پرایور بهائیها تلگرافهای

اعتراضی به 14 تن از متنفذترین آیت اللّه ها فرستاده و به این ضبط و ربط اعتراض کرده اند، ولی هنوز

جوابی دریافت نداشته، و فکر می کنند که دولت با تظاهر به این امر که آنها اصلاً وجود ندارند، اعتراضشان

را نیز نادیده می گیرد.

10 پرایور درباره وقایع اصفهان که در گزارش تهران 6092 آمده بود اظهار بی اطلاعی کرد. گزارش

تهران 4940 و همه گزارشهایی که از اینها به خارج ارسال می گردد پس از سی روز نابود می شوند.

وزارتخانه به هنگام مرجع زدن به تلگرامها باید این موضوع را نیز در نظر داشته باشد.

11 ما در این موضوع پس از گفتگوهای بیشتر با پدر روحانی پرایور و دیگر رابط هایمان در جامعه

بهائیت به تحقیق ادامه خواهیم داد.لینگن


وضعیت جامعه بهائی

بهائی ها سند شماره (6)


تاریخ: 28 ژوئن 79طبقه بندی سری

از: سفارت آمریکا، تهران به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی سی. فوری 2332

موضوع: وضعیت جامعه بهائی

1 (سری تمام متن)

2 مقامات سفارت پیرو اطلاعاتی که توسط پدر روحانی پرایور در تلگرام عطف منعکس گردیده بود

تأییدیه ای به دست آورده است این تأییدیه از طرف یک منبع FSN که به نظر معتمد و آگاه به مسئله است

صورت گرفته. این منبع در تلاش است تا جلسه ای مرکب از مقامات سفارت و رهبران بهائیت تشکیل

دهد.

ص: 581

3 در بحثی که با پرایور در 28 ژوئن داشتیم وی گفته است که وضع جامعه بهائیت را بهتر است به

عنوان «دست به سر کردن و تبعیض» مطرح کنیم تا «شکنجه و اذیت و آزار». به هر حال، پر واضح است که

رهبران بهائیت بسیار نگران هستند و خود را در بحرانی می بینند که در تاریخ بهائیگری بی سابقه بوده

است. هر روز نمونه های دیگری از اذیت و آزار اتفاق می افتد.

4 رهبران بهائیت هنوز امیدوارند که می توان جلو خشونت را در 10 ژوئن در شیراز گرفت. آنها در

این رابطه خواستار ملاقات با نخست وزیر بازرگان شده اند. ولی به هیچ وجه نمی خواهند این وضعیت در

حال حاضر منفی را تشدید نمایند. آنها به خصوص خواسته اند که به خاطر موقعیت خاص سیاسی ایران

دولت آمریکا دست به هیچ گونه عکس العملی نزند.

5 رهبران بهائیت می خواهند مطمئن باشند که اطلاعات و اسناد مربوطه در خارج از ایران مورد

حفاظت و حراست کافی قرار گیرد تا در صورت نیاز افشا شود. آنها از پرایور خواسته اند که به ژنو و زوریخ

در حدود 7 ژوئن مسافرت کند و او نیز این کار را خواهد کرد. پرایور گزارشات خود را به کمیسیون حقوق

بشر کلیساها در ژنو تسلیم خواهد کرد و اسناد را به دستهای مورد اطمینان در سوئیس خواهد سپرد.

ولی او می ترسد که قبل از انجام این امور وضع بدتر از اینها بشود.

6 پرایور اطلاعات زیرین را در 28 ژوئن در اختیار ما گذاشته است (که هنوز نتوانسته ایم توسط منابع

دیگر آنها را مورد تأیید قرار دهیم):

از حدود 000/400 بهائی ایران 000/75 تن آنها در تهران هستند. صورت عضویت اصلی حدود 6

هفته قبل در تهران به سرقت رفته بود. بهائیها معتقدند که این صورت اسامی به دست مسلمانان افتاده است

چون نامه هایی از طرف سازمانی در قم برای آنها و به نام آنها رسیده است که آنها را سریعا به گراییدن به

اسلام دعوت کرده است. گردهماییهای معنوی متوقف و بسیاری از اسناد نابود شده است. در حالی که قبلاً

در هر یک از مجامع حدود 200 تن شرکت می کردند در حال حاضر بیش از 15 10 نفر شرکت نمی کنند

تا از دردسر دوری جویند.

7 تا امروز حساب بانکی 27 تن از رهبران بهائیت که شورای ملی را تشکیل می دهند، مسدود شده

است (لیکن ضبط نشده است). به دو تن از آنان اجازه خروج داده نشده و دیگران نیز سعی نکرده اند، جواز

خروج بگیرند. علاوه بر گزارشات پیشین در رابطه با ضبط املاک بهائیها، چهار ساختمان از 5 ساختمان

مدیریت این جامعه نیز ضبط گردیده است. ارزش این ساختمانها بین 100 70 میلیون دلار تخمین زده

شده است. بر اساس اطلاعاتی (اسناد) که در اختیار پرایور قرار داده شده تاکنون حدود 90 نفر از

مستخدمین دولت به بهانه بهائی بودن اخراج شده اند.

8 رهبران بهائیت هنوز نمی دانند که چه تعداد از بهائیان ایران را ترک گفته اند، لیکن گفته می شود که

این مهاجرت هنوز چشمگیر نیست.

9 تا به حال بیشتر اقدامات در رابطه با کل جامعه بهائیت بوده است. بجز در مواردی که انفرادی بوده

از قبیل مسدود نمودن شماره حسابهای بانکی، اخراج مستخدمین دولت، تحت فشار قرار دادن افراد در

قبول اسلام، و به هم زدن جلسات مذهبی. رهبران بهائیت می ترسند که موقعیت افراد به زودی حاوی

خطرات بیشتری بشود.

10 بعد از انقلاب هیچ فرد بهائی کشته نشده است، و در میان 300 نفری که اعدام شده اند، هیچ یک

ص: 582

نیز بهائی نبوده اند (از نظر قوانین بهائیت شرکت در سیاست ممنوع است). احتمالاً درباره واقعه پس از 10

ژوئیه نیز می توان همین را گفت. بهائیگری در سال 1844 با ادعای بهاءاللّه که امام غایب است، آغاز شد.

11 به محض اینکه از طریق دیگر منابع اطلاعات جدیدی برایمان برسد، این گزارشات را تکمیل تر

برایتان ارسال خواهیم داشت.

لینگن


افزایش تقاضای ویزای ایرانیان در سری لانکا

بهائی ها سند شماره (7)

تاریخ: 11 سپتامبر 79 20 شهریور 58طبقه بندی خیلی محرمانه

از: سفارت آمریکا در کلمبوبه: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی.

رونوشت برای سفارت آمریکا تهران 487

موضوع: افزایش تقاضای ویزای ایرانیان در سری لانکا

1 سفارت از پایان ماه اوت افزایش معتنابهی را در تعداد تقاضاهای ویزای غیر مهاجرتی ایرانیان که

در قسمت کنسولیمان نمایان است، مشاهده کرده است. در حال حاضر تعداد متقاضیان در مقایسه با قبل

که هفته ای یک یا دو متقاضی بودند، به طور متوسط هفته ای 4 نفر می باشد. 6 متقاضی در تاریخ نهم تا دهم

اوت به کنسول سرزند.

2 متقاضیان، معمولاً از دانشجویان پسر در اوایل بیست سالگی بوده اند، ولی آنها، حالا شامل تجار و

خانواده ها هستند. ایرانیها می گویند از آنجایی که امکانات قسمت پذیرش ویزای آمریکا در ایران دیگر

قابل استفاده نیست، سری لانکا محل مناسب برای تقاضای آنهاست. متقاضیان نگرانی و ناراحتی زیادی

نشان می دهند.

3 تا به حال پرونده سازی ها به نظر منظم می آمد و کنسول در حال صادر کردن ویزاهای زیادی است

متقاضیان ادعاهای زیاد و مکرری دارند که عضو اقلیتهای بهائی و زردشتی هستند و می گویند که

نمی تواند به علت اذیت شدن به ایران مراجعت کنند.

4 سفارت، وزارت امور خارجه را از پیشرفتهای حاصله مطلع خواهد کرد. هرگونه راهنمایی و

علایمی که متقاضیان ایرانی در جاهای دیگر، تمایلی به این کار داشته اند مورد قدردانی می باشد.ریگتر


شایعات مربوط به حمله به بهائی ها در شیراز

بهائی ها سند شماره (8)

تاریخ: 14 سپتامبر 1979طبقه بندی خیلی محرمانه

از: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی سیبه: سفارت آمریکا در تهران فوری

موضوع: شایعات مربوط به حمله به بهائی ها در شیراز

1 (تمام متن محرمانه است)

2 آقای گلن میچل که از افراد بلندپایه انجمن بهائیهای آمریکاست (محفوظ بماند) و ما قبلاً هم با او

در تماس بودیم، در تاریخ 13 سپتامبر با اداره خاور نزدیک بخش ایران تماس گرفته گفت که علیرغم

گزارش رویتر مبنی بر عدم تخریب مقبره باب در شیراز، بهائیها دلایل محکمی مبنی بر تخریب آن در دست

دارند و سعی دارند عکسی از آن را نیز به آمریکا بفرستند.

ص: 583

3 بنا به گفته میچل، در چند روز گذشته افرادی برای تخریب و محو این ساختمان مشغول بکار بودند

و احتمالاً هنوز هم در حال ادامه آن می باشند. ما می دانیم که یافتن محل این مقبره کار آسانی نیست، ولی

آیا امکان ندارد که یکی از افراد کنسولگری شیراز درباره وضع این مقبره بررسی بنماید؟

4 همچنین میچل مدعی است که اخیرا یک اطلاعیه دولتی اسامی 30 نفر از افراد بهائی را اعلام و آنها

را ممنوع الخروج از ایران نامیده است و به هیچ کس نیز اجازه داده نشده که با آنها هیچگونه رابطه ای داشته

باشند. بنا به گفته میچل دولت و یا افراد بسیار نزدیک به سران مذهبی حاکم در تلاشند تا شواهدی در

زمینه سوء استفاده جنسی، کلاهبرداری تجاری، فساد و همکاری بهائیها با رژیم سابق جعل نمایند تا

دادگاه انقلاب بتواند آنها را نه به دلیل بهائی بودنشان بلکه بر اساس دلایل ذکر شده مورد محاکمه قرار

دهد.

5 از هرگونه اطلاعاتی که سفارت بتواند درباره وضع بهائیها برای ما ارسال دارد بسیار سپاسگزار

خواهیم شد.

ونس


وضعیت زیارتگاه بهائیان در شیراز

بهائی ها سند شماره (9)

تاریخ: 17 سپتامبر 79طبقه بندی خیلی محرمانه

از: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی سیبه: سفارت آمریکا، تهران فوری 4094

گزارشگر: کارل کلمنت

موضوع: وضعیت زیارتگاه بهائیان در شیراز

1 (تمام متن خیلی محرمانه)

2 دفاتر کنگره از تلگرامها و نامه های بهائیان ایالات متحده مملو گردیده است. در این گزارشها اکثرا

به ویران نمودن خانه باب در شیراز، که به عنوان مقدس ترین زیارتگاه بهائیان مشخص گردیده، اشاره شده

است.

3 ما شدیدا به اطلاعات اضافی از جانب سفارت در این مورد احتیاج داریم تا بتوان جوابی برای

تقاضای متعدد کنگره تهیه کرد.

4 از آنجایی که مقامات اداری موقوفات مذهبی شیراز در ویران کردن ساختمانها درگیر بودند ممکن

است مناسب باشد که مسئله را با میناچی یا یزدی و یا هر دو مطرح کنیم، خصوصا با تأکید بر نگرانی

گسترده در اینجا و اثر منفی که تهاجم به بهائیان لزوما بر طرز تلقی عمومی مردم آمریکا از انقلاب ایران

خواهد داشت.

5 برای اطلاع شما غرولندهایی در خصوص قطعنامه سنا درباره این مطلب بوده است. می دانیم که

سفارت ایران نیز غرق در تلفنها و نامه ها بوده است. پایان برای اطلاع شما.

ونس


بهائیان در ایران

ص: 584

بهائی ها سند شماره (10)

تاریخ: 20 سپتامبر 78طبقه بندی: خیلی محرمانه

از: سفارت آمریکا، تهران به: وزارت امور خارجه، واشنگتن، دی. سی. 0284

گزارشگر: الیزابت سوئیفت

موضوع: بهائیان در ایران

1 تمام متن خیلی محرمانه

2 سفارت تشخیص می دهد که فشار رو به ازدیاد بهائیان در آمریکا ممکن است به خوبی در حرکت

کنگره به شکل یک قطعنامه که خواهان اتخاذ روشهایی از سوی وزارت امور خارجه و سفارت در

پشتیبانی از بهائیان باشد، نتیجه دهد.

3 همان طور که وزارتخانه اطلاع دارد از عمده ترین اقلیتهای مذهبی در ایران، بهائیان تنها گروهی

هستند که شناسایی نشده اند، یا مجازاتهای رسمی به وسیله دولت موقت برای آنها وضع شده است. بهائیان

آن طور که یزدی به کاردار گفته است یک گروه سیاسی محسوب می شوند. اکثریت جماعت شیعه در ایران

به بهائیان مانند بدعت گذارانی که آشکارا تحقیر می شوند، می نگرند ( یک جایی بین مار و سوسک یک

تشریح عادی می باشد). پست مورد پسند بهائیان در زمان شاه به معنای آن است که بسیاری از آنها بوسیله

دولت موقت نیز در مورد فساد یا اقدامات ضد انقلابی مورد ظن قرار گیرند.

4 آزار و اذیت جامعه بهائیت در ایران وسعت پیدا کرده تا حدی که اماکن متعلق به آنها توقیف شده

است و آنها از تماس آزادانه بیمناک شده اند و تعدادی از آنها به خاطر مذهبشان فرصتهای شغلی و

اقتصادی را از دست داده اند و همچنین تعدادی از آنها نیز شاید به دلیل روابطشان با رژیم قبلی و نه به دلیل

مذهبشان زندانی شده اند. به هر حال، ما گزارشی مبنی بر به قتل رساندن بهائیها در ایران نداشتیم، اگر چه

یک حمله دسته جمعی در شیراز به وقوع پیوست، که ما را به شک انداخته است، از این احتمال چشم پوشی

نخواهیم کرد.

5 اعضای جامعه یهودیان در اینجا کاملاً احساس می کنند که فشار بین المللی بر دولت موقت به

امنیت جامعه یهودیان ایران کمک نموده است. به هر حال ما نمی دانیم که اثرات چنین اعمال فشار مشابهی

چه اثری بر جامعه بهائیان خواهد داشت.

6 از وزارتخانه متشکر خواهیم بود که از رهبران جامعه بهائیت، در ایالات متحده پرس و جو کند که

آیا اقدامات آنها بنا به در خواست بهائیان اینجا بوده و یا با رضایت آنها.لینگن


بهائیان ایران

بهائی ها سند شماره (11)

تاریخ: 20 سپتامبر 79طبقه بندی خیلی محرمانه

از: سفارت آمریکا، تهران به: وزارت امور خارجه، واشنگتن، دی سی. فوری 0286


گزارشگر: الیزابت سوئیفت

موضوع: بهائیان ایران

1 (تمام متن محرمانه)

2 کارمند سفارت در تاریخ 20 اوت درباره بهائیان با سفیر زلاند نو گفتگو نمود.

ص: 585

سفیر دو روز پیش با یکی از اعضای شورای رهبری بهائیت به نام قدیمی (تلفنی) مکالمه نموده است.

قدیمی گفت بهائیان خاطر جمع نیستند که چه کسی مسئول خرابی خانه باب بوده است. ملای محل در

حدود 6 سپتامبر از بهائیان در شیراز تقاضا نمود و کلیدها به وی داده شد، بنابراین او می توانست از خانه

«محافظت» نماید. بنا به اظهار قدیمی در تاریخ 8 سپتامبر گروهی در حدود صد نفر مرد، بعضی مسلح، با

پتکهایی به خانه حمله نموده و تمام روز را به طور منظم مشغول تخریب آن بودند.

3 قدیمی همچنین به سفیر اظهار داشت او فکر نمی کند بهائیان در شهرهای بزرگ از لحاظ جانی در

معرض خطر قرار داشته باشند. اما وضعیت امنیتی بهائیان در شهرهای دورافتاده مخاطره آمیز می باشد.

اخیرا هیچ بهائی به قتل نرسیده است. دارایی و شرکتهای بهائیان مصادره گردیده است و تعدادی از بهائیان

آن طور که قدیمی می گفت به اتهام جعلی زندانی شده اند. در حدود یک صد بهائی از خدمات دولتی اخراج

گشته اند.

4 قدیمی ظاهرا با سفیر متفق القول است که دخالت سفارت زلاندنو در تهران ممکن است اثر نداشته

باشد. اما به طور قطع در تحریک اقدامات بین المللی برای بهائیان دلگرم کننده است. قدیمی گفت بهائیان

نامه های زیادی به نخست وزیر بازرگان ارسال نموده اند. اما آنها نادیده گرفته شده اند.لینگن


آن عزیز (نامه)

بهائی ها سند شماره (12)

3 اکتبر 1979خیلی محرمانه

از: وزارت امور خارجه 20520به: سفارت آمریکا، تهران ایران

اداری غیر رسمی مقام سیاسی خانم آن سوئیفت

آن عزیز:

در حالی که عازم شرکت در اجلاس NCY هستم به خاطر نامه ای که در 23 سپتامبر نوشته بودی

سپاسگزارم. همه شماها درباره مسئله بهائیت کار خوبی ارائه کردید، به طوری که توانستیم کنجکاوان

پایتخت و جامعه بهائیت آمریکا را ارضاء نماییم. در مقایسه با تجارب گذشته عجیب است که مطبوعات

اصلاً توجهی به این موضوع نکرده و توجه کنگره نیز خیلی جزئی بوده است.

همه ما و دیگرانی که در اینجا هستند از کار خوبی که بخش سیاسی ارائه داده است، صمیمانه

سپاسگزاریم. مدتها بود که سفارت آمریکا در تهران چنین بخش سیاسی کارآیی نداشت. (قیافه گرفتن

بسه، بجاش برای ما یادداشت مکالماتی بفرستید.)

به همکاران فارسی تان در خط مقدم نیز بگوئید که ما از آنها حمایت می کنیم.

ارادتمند

هنری پرشت


آن عزیز (نامه)

ص: 586

بهائی ها سند شماره (13)

تاریخ: 11 اکتبر 1979خیلی محرمانه

از: وزارت امور خارجه واشنگتن، دی سی 20520به: سفارت آمریکا، تهران کارمند سیاسی

دوشیزه آن سوئیفت

اداری غیر رسمی

آن عزیز:

هنری قبلاً نامه شما را در مورد بهائیان پاسخ داده است. اما من نیز می خواهم به دنبال آن چند سطری

هم بیفزاییم. اول از همه اجازه بده که تحسین و تمجید هنری را برای گزارشهای قسمت سیاسی ابراز نمایم.

امیدوارم که شما هم به زودی موقعیت گشت و گذار در داخل ایران را به دست آورید و بخش خارجی کلاً از

هر فرصتی که پیش آید برای آگاهی یافتن از وضع سیاسی استانها استفاده نماید.

در مورد بهائیان، من فتوکپی مقداری از مدارکی را که از انجمن ملی بهائیان اینجا دریافت کرده ایم،

ارسال می دارم. گزارشی که در سوئیس منتشر شده است در حقیقت همانی است که به وسیله جناب باب

پرایور تهیه گردیده است. او گزارش را در ماه ژوئن بعد از بحث با ویکتور و من درباره این موضوع به

سوئیس برد. البته نقش او بایستی مخفی نگاهداشته شود. من در تلگراف مربوط به سفیر زلاندنو تذکر دادم

که مورد پیشنهادی سفرای زلاند نو و بریتانیا مبنی بر به راه انداختن تظاهرات وسیع و هماهنگی با تبلیغات

کافی در سراسر جهان به وسیله انجمنهای بهائیان، که قدیمی آن را کاملاً تأیید نموده است می تواند مفید

واقع شود. در عین حالی که من قبول ندارم که بایستی دخالت کرده و به قدیمی بگوییم که چکار بکند، ولی

بایستی همچنان مطمئن باشیم که از نظریات و برنامه های بهائیان در ایران کاملاً آگاهی داریم. بنابراین ما

اصرار می کنیم که شما و ویکتور با قدیمی در تماس باشید.

به عنوان نکته نهائی، اجازه بدهید شما را مطلع کنم که روز گذشته رئیس کلیسای آشوریان با معاون

رئیس جمهور ملاقاتی داشت. ما هنوز گزارشی در مورد اینکه چه چیزی را منتشر کنیم نداشته ایم.

اما اگر از شما خواسته شود که در مورد وضع آشوریان نیز گزارش تهیه نمایید، تعجبی نمی کنم.

با بهترین آرزوها برای همه شما ارادتمند

کارل کلمنت معاون دفتر امور مربوط به ایران


موقعیت جامعه بهائیان

بهائی ها سند شماره (14)

تاریخ: 24 اکتبر 79طبقه بندی خیلی محرمانه

از: سفارت آمریکا، تهران به: وزارت امور خارجه، واشنگتن، دی. سی

گزارشگر: ویکتور ال، تامست

موضوع: موقعیت جامعه بهائیان

1 (تمام متن محرمانه )

2 (پرشت معاون و مشاور سیاسی با، ی. ک. قدیمی عضو انجمن ملی بهائیان ایران در تاریخ 22 اکتبر

ملاقات نمودند، در این مذاکرات جدا از سخنان قدیمی مواردی مطرح شد که قبلاً گزارش داده نشده

(تلگرام مرجع)، حداقل بعضی از اعضای دولت موقت و بعضی از اعضای مجلس خبرگان که این اواخر در

مورد پیش نویس قانون اساسی ایران مباحثه می کنید، احساس همدردی خود را نسبت به وضعیت جامعه

ص: 587

بهائیان ابراز نموده اند. او تصدیق نمود که اظهار همدردی که او به آن اشاره کرده ممکن است در واقع حاکی

از یک مصالحه بهائی با رهبری اسلامی فعلی ایران باشد. دفتر نخست وزیری به شهردار شیراز دستور داده

است که از حوادثی که «گرفتاریهای بین المللی» در بر دارد ممانعت به عمل آورد.

3 قدیمی دوباره تأکید کرد که جهت کوششهای بهائیان در ایران معطوف به حفظ ضمانتهای حقوقی به

طور صریح و در غیر این صورت به طور ضمنی برای حقوق مدنی این جماعت است. او اظهار داشت که

انعکاس چنین دیدگاههایی در تربیت دادن حفاظت پلیس از خرابه های خانه باب (تلگرام تهران 10229)

پس از نابود کردن آن در ماه سپتامبر به چشم می خوردند. جامعه بهائیان هدف یکسری تلاشها جهت

محرومیت از حقوق اجتماعی، مالی و سیاسی است. او مکررا تکرار نمود که رهبر بهائیان خواستار

مقاومت می باشد و در نظر ندارد که اعضای انجمن را به ترک ایران تشویق نماید. او برای کمکهای پر سر و

صدایی که به وسیله دولت ایالات متحده فراهم شده است. سپاسگزار بود.لینگن



کم تحملی مذهب در ایران

ص: 588

یهودیان سند شماره (1)

تاریخ و محل: 2 نوامبر، 1978، شیراز محرمانه

یادداشت گفتگو

شرکت کنندگان: ایرج فرنوش: کارمند صنایع الکترونیک ایران سندرا مندیک معاون کنسول شیراز.

موضوع: کم تحملی مذهب در ایران

آقای فرنوش یکی از چند عضو جمعیت های یهودی شیراز می باشد که اخیرا درخواست مهاجرت از

کنسولگری آمریکا در شیراز را نموده است. آقای فرنوش پس از 9 سال مطالعه در آمریکا به ایران

بازگشت نمود تا اینکه یک شغل خوبی را در صنایع الکترونیک قبول نماید. وقتی که از او سؤال شد که چرا

می خواهد ایران را ترک نماید، جواب داد به عنوان یک عضو از یک مذهب اقلیت آینده در اینجا تاریک به

نظر می رسد. او سؤال نمود که آیا قوانینی در قوانین مهاجرت ایالات متحده وجود دارد که به اعضای

گروههای دینی را که تحت تعقیب می باشند، آسانتر ویزا داده شود. او گفت که جمعیت یهودیان شیراز در

حدود 000/10 نفر می باشد که تمامی آنها از نشانه های اخیر کم تحملی مذهب به وسیله مسلمانان

بنیادگرا در ایران عصبانی می باشند، او این گروه از مسلمانان را خوشدل و غیر قابل پیش بینی توصیف کرد.

کسانی که بیشتر از همه نگران هستند افراد پیرتری هستند که سوزاندن دسته جمعی یهودیان را در جنگ

جهانی دوم هنوز به یاد دارند.

آقای فرنوش یادآور شد که تبعیض مذهبی در شیراز در مقایسه با دیگر شهرهای ایران کمتر مشهود

می باشد، ولی هنوز این تبعیض وجود دارد. برای مثال، خواهر او، که یک نرس در بیمارستان نمازی شیراز

می باشد. فهمیده است که یک طومار به وسیله مسلمانان بنیادگرا در دست تهیه می باشد که در آن خواسته

شده تا کارمندان یهودی و بهائی را از بیمارستانها اخراج نمایند.

او گفت که بعضی از یهودیان اینجا حرف از مهاجرت به اسرائیل می زنند، در حالی که بقیه به آمریکا به

عنوان یک محل امن نگاه می کنند. او گفت که با این حال یک گروه بزرگ این خیال را ندارند، زیرا در ایران

وابستگیهایی دارند. برای مثال، آنهایی که ثروتشان به شکل زمین می باشد، هنوز برای فروش آن کسی را

پیدا نکرده اند. برای آنها هیچ گونه راه حل دیگری بجز ساخت با بحرانهای اجتماعی و سیاسی ایران و

امیدواری برای آینده ای خوب باقی نمانده است. مندیک


موقعیت گروههای اقلیت

یهودیها سند شماره (2)

تاریخ 8 ژانویه 79طبقه بندی خیلی محرمانه

از: سفارت آمریکا، تهران به: وزارت امور خارجه واشنگتن دی سی فوری 2801

موضوع: موقعیت گروههای اقلیت

1 تا آنجا که این سفارت می داند علیه بهائیها و یا دیگر اقلیتها حملاتی نظیر تخریب و غارت اموال

بهائیها در 13 دسامبر در شیراز، صورت نگرفته است (گزارش تهران 12342). حتی هیچ یک از بانکها و

یا مؤسسات مشابه تحت تملک بهائیها نیز مانند دوران چند ماه قبل هدف حمله خاصی واقع نشده اند. در

باره تخریب مغازه ها و یا محل سکونت یهودیان در شهرهای مختلف استانها نیز چیزی نشنیده ام.

2 معذالک، اقلیت ها نیز مانند دیگر طبقات مردم ضربه هایی دریافت کرده اند و به چند دلیل قدری

ص: 589

ترسیده اند. بعضی (یهودیان ) درباره وضع بدشان در زمان ما قبل از پهلوی چیزهایی شنیده اند. دیگران

(بهائیها) می ترسند که پیروزی خمینی باعث شود که برنامه هایی علیه خودشان صورت پذیرد. ارمنی ها

سعی می کنند کمتر آفتابی شوند، چون اعلامیه هایی دریافت کرده اند که در آنها هرکس را که با رژیم شاه

همکاری کند به مرگ تهدید کرده اند. آنها در کلیساها نیز به ندرت حاضر می شوند. زرتشتیان نیز اظهار

نگرانی می کنند. همه این اقلیتها در صورت رفتن شاه از یک چیز ناشناخته می ترسند و اکثرشان نیز

می بینند که رفتن وی روی دیوارها نوشته شده است.

3 بنا به گزارش یکی از نمایندگان غیر رسمی اسرائیلی در اینجا حدود 10 تا 8 هزار یهودی ایران را

ترک کرده اند و حدود 000/70 نفر از آنها باقیمانده است. بررسی صورت حاوی اسامی متقاضیان خروج

در کنسولگری نشان داد که تعداد متقاضیان بین 4030 درصد کل است در حالی که یهودیان اکثریت را در

میان این متقاضیان تشکیل می دهند. ولی گویا در ماه ژانویه این درصد قدری فروکش کرده است و گمان

می کنیم که اکثر آنهایی که در نتیجه وقایع منجر به عاشورا ترسیده و تصمیم به رفتن گرفته بودند، حداقل

توانسته اند ویزایشان را دریافت نمایند. تعدادی از تاجران یهودی اینجا به آمریکا و به نقاط دیگر سفر

می کنند تا امکانات را ببینند. ولی بر می گردند که تا حد امکان به کارهای خودشان رسیدگی نمایند.

بسیاری دیگر البته نه جایی برای رفتن دارند و نه ثروت قابل ملاحظه ای برای بردن. تنها کاری که

می توانند بکنند این است که سرشان به کار خودشان گرم باشد.

4 جهت اطلاع شما:

زمانی که یکی از نمایندگان کنگره جهانی یهود از فرانسه برای ملاقات با سفیر جهت اطلاع از اوضاع

چند هفته قبل به اینجا آمد، به طور مؤکد اظهار داشت که یهودیان مایل هستند در ایران بمانند. ولی

نمایندگان هیئت اسرائیلی در اینجا سعی دارند در گفتارشان طوری عناصر خطر را نمایان سازند که منجر

به مهاجرت یهودیان شود. و چون اکثر یهودیان ابتدا به اسرائیل می روند، بعدا متوجه می شوند که گرفتن

ویزا برای آمریکا و یا جای دیگر در آنجا مشکل است بنابراین ما فکر می کنیم که در اعمال نمایندگی

اسرائیل مبنی بر وجود خطر و اعلام هشدار حتما سیاستی نهفته است. این موضوع زمانی واقعیت پیدا

می کند که اکثر یهودیانی که قادر به ترک ایران هستند، غالبا از طبقه متوسط بوده و دارای منابع مالی و فنی

هستند که اسرائیل از مدتها قبل سعی در جذب آنها داشته است.

پایان جهت اطلاع شما

سولیوان


نگرانی مستمر در مورد امنیت یهودیان ایران

یهودی ها سند شماره (3)

تاریخ: 22 ژانویه 1979طبقه بندی خیلی محرمانه

از: وزارت امور خارجه واشنگتن، دی سی به: سفارت آمریکا، تهران 7534

گزارشگر: هنری پرشت

موضوع: نگرانی مستمر در مورد امنیت یهودیان ایران

(تمام متن محرمانه )

1 گروهی از یهودیان ایرانی آمریکایی امروز به قسمت ایران بخش خاور نزدیک آمدند تا در مورد

اقداماتی که ممکن است در جهت حمایت از یهودیان ایرانی به عمل آوریم، بحث کنند. آنها خیلی زود قبول

ص: 590

کردند که هر نوع حرکت آشکاری می تواند اثر نامطلوبی در مورد به خطر انداختن یهودیان ایرانی داشته

باشد. ما به شرکت کنندگان در جلسه اطمینان دادیم که وضعیت یهودیان ایرانی را تحت بررسی مستمر قرار

داده ایم و اینکه سفارت مرتبا گزارش می داده است. ما نمودار مختصری از افراد کثیری از یهودیان را که

ویزا دریافت نموده اند به آنها دادیم.

2 ما قول دادیم که دو روشی را که ممکن است در صدور ویزا در نظر گرفته شود با سفارت مطرح کنیم.

ما ابتدا قبول کردیم که کنسولگری تا زمانی که متقاضیان تماس می گیرند. الف 2 (پذیرش دانشجویی) را

در پرونده حفظ کند. مگر آنکه سفارت اعتراض کند که در این صورت این اوراق ممکن است مستقیما به

کنسولگری برای آقای گوئلز، سرکنسول ما از طریق قسمت ایران اداره خاور نزدیک فرستاده شود. ثانیا

ما پیشنهاد خواهیم کرد که سفارت در مورد یادداشتهایش درباره ویزا که متقاضیان را عملاً از عوض کردن

موقعیتشان باز می دارد. تجدیدنظر کند. (مثلاً دانشجویان یهودی که ویزاهای ب 2 را به همراه یادداشتی

در مورد اینکه وضعیت تحصیلی را نمی توان عوض کرد دریافت می کنند، در ادامه تحصیلاتشان به

مشکلاتی برمی خورند و بازگشت خود را به ایران نیز غیر ممکن می یابند.) ما این صحبتها را بدون هیچ

تمایل جهت مداخله در امور ویزا گزارش می دهیم. اما پیشنهاد می کنیم که سفارت به منظور اطمینان دادن

به یهودیان، که نگرانی آنها در مورد امنیت جامعه یهودیان ایران در برنامه ها و روشهای سفارت در نظر

گرفته شده در روش صدور ویزا تجدید نظر کند.

3 به علاوه ما با قسمت خبررسانی بین المللی با یک دیدی که بتوانیم همان نوع برنامه آزادی طلبی که

در عمل برای لبنانیها در طی آن بحران به وجود آمده بود را به دست آوریم، کار می کنیم.ونس


وضعیت جامعه یهودیان

یهودیها سند شماره (4)

تاریخ: 11 می 1979طبقه بندی خیلی محرمانه

از: وزارت امور خارجه، واشنگتن، دی سیبه: سفارت آمریکا، تهران

گزارشگر: گرین میلز

موضوع: وضعیت جامعه یهودیان، تمام متن خیلی محرمانه

1 اوسیاس جی. گورن، عضو عالیرتبه انجمن یهودیان لوس آنجلس، با دریان، معاون وزیر در مورد

این تصور قبلی که وضع یهودیان تهران به سرعت به وخامت می گراید، تماس گرفت. انجمن لوس آنجلس

از تهران گزارش داشته است که به دنبال اعدام القانیان، تعداد زیادی از جامعه یهودیان تهران دستگیر

شده اند و بقیه اعضای جامعه در خطر می باشند، تقاضای آنها از معاون وزیر، اقدامات عاجل از جانب

دولت ایالات متحده بود.

2 در مذاکرات بعدی، گورن به کارمند وزارتخانه گفت او نمی توانست نام یهودی اهل تهران را که

دستگیری بسیاری را از زمان اعدام القانیان تا به حال گزارش نموده، فاش کند. گورن گفت او تماسهای

تلفنی جدیدی با منبع تهرانی خواهد داشت. و مفید خواهد بود اگر بتواند با فردی در سفارت تماس برقرار

کند. کارمند وزارتخانه جان استمپل را معرفی نمود.

3 در رابطه با هر نوع ارتباطی بین استمپل و منبع تهرانی ناشناس فرستنده این گزارشات، از هر

گزارش فوری در مورد تحولات جامعه یهودیان در پی اعدام القانیان قدردانی می شود. در زیر لیست

ص: 591

یهودیانی که گفته می شود در بازداشت به سر می برند، ارائه می شود.

خلیل نهائی تاجر

مراد دانیال پور برادر زاده لطف اللّه حی، عضو پیشین مجلس

آقای کوهن مقاطعه کار شریک ولل پوند، یک شرکت اسرائیلی

یوسف کوهن

خانبابا شیرازی

پرویز حی، چنین تصور می شود که به شدت در معرض خطر قرار گرفته است.

آلبرت دانیال پور

ران حبیب (با چنین املایی)

آقای کوکنور (با چنین املایی)

آقای آرجائی (با چنین املایی)

4 آیا تعداد بیشتری از افراد بعد از اعدام القانیان دستگیر شده اند ؟ آیا تحولات جدید مشخصی که

دیگر اقلیتهای مذهبی را در برگیرد وجود دارد ؟ عکس العمل دولت موقت در قبال اعتراض کشورهای

خارجی در مورد اعدام القانیان چیست ؟

5 ما از کاخ سفید و کنگره، بیانیه های عمومی حاکی از نگرانی شدید در مورد اوضاع جامعه یهودیان

ایرانی دریافت نموده ایم. لطفا جواب را به آدرس کاخ سفید و وزارتخانه نیز بفرستید.

ونس


یهودیان ایرانی

یهودیها سند شماره (5)

تاریخ: 17 می 79طبقه بندی: خیلی محرمانه

از: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی سی به: سفارت آمریکا، تهران فوری 5857

گزارشگر: هنری پرشت

موضوع: یهودیان ایرانی

1 (تمام متن محرمانه)

2 ما از بهترین اطلاعات یا نصایح سفارت در مورد مسائل زیر که به وسیله یکی از اعضای اصلی

کنگره مطرح گردیده است، تشکر می نمائیم.

الف: وضعیت یوسف کوهن: تصور ما بر این است که کوهن یکی از اعضای قبلی مجلس است که اکنون

تحت بازداشت به سر می برد. ما از سفارت ایران در اینجا سؤال نموده ایم؛ آنها بعد از تماس با وزارت امور

خارجه قادر به ارائه هیچ اطلاعاتی نبودند. اگر او تحت بازداشت به سر می برد. اتهامات وارده بر علیه او

چه می باشد و چه وقت او بازداشت گردیده است ؟

ب: آیا هیچ محدودیت عمومی یا خصوصی وجود دارد که خانواده حبیب القانیان را از ترک ایران باز

دارد؟ به ویژه در مورد پسرش، فریدون خواهر تنی الیانی، و فرامرز برادرزاده اش مورد سؤال قرار

گرفته ایم. ما از اظهار نظر سفارت در این مورد که آیا یک نامه ای از طرف اعضای کنگره که اصرار کند آنها

مجاز به ترک ایران باشند، مفید خواهد بود یا نه، ممنون خواهیم شد یک پیشنهاد این است که نامه برای

ص: 592

خمینی فرستاده شود و محتوی یک شکایت عمومی برای پشتیبانی از یهودیان باشد.

3 خصوصا از گزارش عالی سفارت در مورد وضعیت یهودیان ایرانی سپاسگزاریم. رهبران و اعضای

یهود کنگره مخصوصا برای اطلاعاتی که ما مرتبا برای آنها می فرستیم، قدردانی می نمایند. لطفا ارسال

گزارش با شرح کامل را ادامه دهید.ناس


یهودیان ایران

یهودیها سند شماره (6)

تاریخ: 24 می 79طبقه بندی خیلی محرمانه

از: سفارت آمریکا، تهران به: وزارت امور خارجه واشنگتن دی سی فوری

موضوع: یهودیان ایران

1 تمام متن تلگرام گزارش خیلی محرمانه است.

2 درباره مهاجرت یهودیان از ایران به چند دلیل نمی توان آمار دقیق به دست آورد که مهمترین آنها

این است که خود یهودیان نمی خواهند درباره مهاجرتشان تبلیغات به راه بیاندازند. ولی از طریق چند منبع

نتیجه گرفته ایم که نسبت به وضع پرواز و امکان تهیه بلیط و غیره روزانه بین 150 تا 300 یهودی ایران را

ترک می کنند. بسیاری از گروههای در حال ترک به صورت خانواده هستند، یعنی اکثریت مهاجرین را

واحدهای خانوادگی تشکیل می دهد.

3 در نتیجه بحث و گفتگو با همکاران ایتالیایی و اطریش متوجه شدیم که هر دو کشور درباره وضع

یهودیان به دولت ایران در ماه گذشته اظهار نگرانی کرده اند. در مورد اطریش، سفیر این کشور در ماه

آوریل پیامی را از طریق صدر اعظم کرایسکی تسلیم وزیر امور خارجه وقت سنجابی یک روز قبل از

اینکه وی از این سمت کنار برود نمود.ایتالیاییها نیز اخیرا با دولت ایران تماس گرفته اند. طی هفته گذشته

اطریشیها نیز همان اظهارات اطمینان بخش را که به آمریکا رسیده بود از طرف وزارت امور خارجه

دریافت کرده اند که بنا بر آن برنامه ای علیه یهودیان در پیش نیست. ایتالیا نه خواستار چنین اظهاراتی شد

و نه چنان چیزی را دریافت کردند. ولی معتقدند که علیه یهودیان برنامه ای در پیش نیست.

4 ما اکیدا دلیلی مبنی بر اینکه از اعطاء پاسپورت و یا ویزای خروج به یهودیان خودداری شده است

در دست نداریم. البته طرحهای صهیونیستی به صورت حمله علیه آمریکا به خاطر قطعنامه جاویتس در

مجلس سنا مورد انتقاد شدید قرار گرفته است. حمله و انتقاد علیه آمریکا گذشته از اینکه سبب افزایش

نگرانی یهودیان در تهران شده بر یهودیانی که می خواهند ایران را ترک نمایند، تأثیر گذاشته است.ناس


جامعه یهودیت در ایران

یهودیها سند شماره (7)

تاریخ: 25 مه 79طبقه بندی خیلی محرمانه از تل آویو

از: سفارت آمریکا، تل آویوبه: وزیر امور خارجه واشنگتن دی سی فوری

موضوع: جامعه یهودیت در ایران

1 (تمام متن خیلی محرمانه است)

2 ما با مقامات اسرائیلی درباره وضع جامعه یهودیان در ایران چند بار گفتگو کردیم و متوجه شدیم که

دولت اسرائیل در این زمینه دارای اطلاعاتی بس محدود است. بعضی از این اطلاعات از طریق مسافران،

ص: 593

دیپلماتهای کشور سوم، و یا از طریق مکالمات تلفنی از ایران جمع آوری شده است ولی روی هم رفته

حاصل آنچه که به دست می آورند بسیار تقریبی و نا مشخص است.

3 آهارون آمیت معاون دبیر کل وزارت جذب یهودیان به ما گفته است که وزارتخانه وی درباره

وضعیت یهودیان ایران اطلاعات چندانی در اختیار ندارد. هم رافائل کلوویتز ریاست اداره آژانس

مهاجرت و جذب یهودیان و هم یورام شانی از بخش خاورمیانه ای وزارت امور خارجه اظهار داشته اند که

درست مانند جامعه یهودیت در ایران نگران هستند. کلوویتز گفت که می ترسد اعدام القانیان یک مورد

فردی نباشد و دیگر یهودیان نیز گروگان گرفته شده باشند. شانی که دو سال در نمایندگی اسرائیل در تهران

به سر می برد و شش ماه قبل بازگشته است گفت که نگرانی وی از این جهت نیست که ممکن است این

اعدامها به بدتر شدن وضع یهودیان ایران بیانجامد. وی گفته است که گرچه وضع یهودیان در زمان شاه نیز

ظاهرا خوب بوده است ولی همیشه از طرف ضعفا و روستائیان یک نوع احساس تنفر علیه یهودیان وجود

داشته که در رژیم کنونی ممکن است منجر به اعمال خشونت آمیز علیه یهودیان بشود.

4 اینها هر دو معتقدند که یهودیانی که در لیست سیاه (که شنیده اند حاوی نام 6000 نفر یهودی و

غیریهودی است ) وجود ندارد می توانند ایران را ترک کنند، ولی کلوویتز خاطرنشان ساخته است که

روزانه بیش از 25 نفر یهودی با ویزای موقت و یا با ویزای توریستی وارد اسرائیل می شوند. حتی بعضی از

یهودیان از اسرائیل به ایران بازگشته اند تا به دنبال منافع اقتصادی شخصی خود باشند. شانی فکر نمی کند

که بیش از ده نفر از یهودیان در ایران زندانی شده باشند در حالی که طبق شایعات تعداد آنها بین دویست تا

چهار صد نفر می باشد.

5 کلوویتز گفت با وجود اینکه یکی از شخصیتهای مهم یهودی ایران خواستار محکوم نمودن آشکار

رفتار ایرانیها علیه یهودیان است، ولی بسیاری دیگر مکررا در خواست کرده اند که در حال حاضر در

این باره سکوت بشود. خود کلوویتز حامی اعتراض علیه رفتار کلی دولت ایران یعنی اعدام و محاکمات

فوری بدون ذکر اسامی افراد می باشد. شانی فکر می کند که انتقاد از طرف آن دولتهای غربی که قبلاً از شاه

طرفداری نمی کرده اند و نیز از طرف مطبوعات می تواند بر رژیم ایران تأثیر بگذارد. ولی این انتقادها باید

بر اساس وقایع کنونی باشد و شرایط و اوضاع دائما باید مورد بررسی قرار گیرد.

6 هر یک از طرفین صحبت ما تأکید داشتند که دولت اسرائیل اطلاعات کافی در دست ندارد و در

زمینه تبادل اطلاعات در آینده اظهار تمایل نمودند.لوئیس


جامعه یهودیان در ایران

یهودیها سند شماره (8)

تاریخ: 26 می 1979طبقه بندی سری

از: نمایندگی ایالت متحده در قاهره به: وزارت امور خارجه واشنگتن، دی. سی

رونوشت به: سفارت آمریکا، تهران

موضوع: جامعه یهودیان در ایران

1 (تمام متن سری ) وزیر خارجه ونس هنگام ملاقاتش با لرد کارینگتون و مشاوران ارشد FCOدر

تاریخ 21 می، از پارسونز سفیر قبلی بریتانیا در تهران در مورد اینکه چطور می توان به جامعه یهودی در

تهران کمک نمود، نظر خواهی کرد.

ص: 594

2 پارسونز پاسخ داد که از دید وی، یهودیان و بهائیان هر دو اتوماتیک وار به عنوان عاملین

امپریالیست غرب در ایران مورد ظن می باشند. پیشنهادش در مورد آنها این است که به دنبال کمک از

مقامات مذهبی باشند، که می توانند با آیت اللّه های حساس (برای مثال شریعتمداری، و نه خمینی ) تماس

برقرار کنند. دخالت به وسیله دولتها قضیه را بدتر خواهد کرد. وزیر خارجه از پارسونز برای این اظهار

عقیده تشکر کرد و متذکر گردید که او در سر راهش به لاهه، پاپ را ملاقات خواهد کرد.ونس


یهودیان ایران

یهودیها سند شماره (9)

تاریخ: 1 ژوئن 79طبقه بندی خیلی محرمانه

از: سفارت آمریکا، تهران 5681به: وزارت امور خارجه، واشنگتن، دی سی فوری

گزارشگر: وی. ال. تامست

موضوع: یهودیان ایران

1 (تمام متن خیلی محرمانه پیام گزارشی)

2 خلاصه: رایزن سیاسی با خاخام شوفات و پسرش داود، در تاریخ اول ژوئن ملاقات نمود و مسائل

مطروحه در تلگرام مرجع را مطرح نمود (پایان خلاصه).

3 خاخام شوفات گفت که او معتقد است که نزدیکترین افراد خانواده القانیان در ایران می مانند.

همچنین گفت که معتقد است که آنها نتوانسته اند ویزای خروجی به دست آورند. اگر چه او بدلیل اینکه

تماس مستقیمی با آنها نداشته نتوانست تأیید کند که آیا آنها تلاش برای اخذ آن کرده اند یا نه. داود شوفات

گفت که او مطمئن است که آنها تحت تعقیب و مراقبت می باشند، زیرا چند روز پیش در خیابان به فریدون

القانیان برخورد، ولی القانیان علیرغم شناسایی کامل او بدون اینکه صحبت کند از کنارش گذشت. او

اضافه نمود که تحت شرایط کنونی ارتباط مستقیم با او برای تشخیص دقیق وضعیت او و همسرش مشکل

خواهد بود، اما او گفت که او و پدرش سعی می کنند که یک نوع تماس غیر مستقیمی را برقرار کنند.

القانیان ها ظاهرا برای رفت و آمد آزاد هستند و هر دوی شوفاتها حدس می زدند که آنها ممکن است در

خطر جدی قرار نداشته باشند.

4 هنگامی که سؤال شد چه نوع کمکی دولت ایالات متحده یا شهروندان آمریکایی ممکن است که

قادر به انجام آن باشند. خاخام شوفات قسمتی از یک داستان DOyle Mc Manuls در مورد اوضاع

یهودیان ایران را بازگو نمود (این قطعه، تاریخی نداشت اما مشاور سیاسی تصور می کنند حدودا دو هفته

پیش نوشته شده بود) آن داستان که او با هیجان قابل وصفی بیان کرد، بدترین نوع چیزی بود که تماشاگران

خوب بیرونی ممکن است، برای جامعه یهودیان انجام دهند. آن داستان خام خام شوفات را با نام ذکر کرده

است و تعدادی دیگر از یهودیان ایرانی را نیز نامبرده است. هر دو شوفات ها تأکید کردند که هر چیزی که

باعث جلب توجهات نسبت به یهودیان شود، چه انفرادی یا مردمی، فقط عامل بالقوه ای برای بدتر کردن

اوضاع خواهد بود. کمکی که یهودیان ایرانی محتاج آنند شامل تبلیغ نمی شود. مشاور سیاسی از نظرات

شوفات ها در مورد ارزش تماس کامل با دولت موقت در مورد ویزای خروجی برای القانیان جویا شد. آنها

فکر کردند که ممکن است مفید واقع شود، زیرا به نظر می رسد که چند تن از اعضاء به علاوه نخست وزیر

بازرگان مطمئن هستند، که بین اسرائیل و صهیونیسم از یک طرف و از طرف دیگر طرفداری یهودیت

ص: 595

تفاوتی وجود دارد، اما آنها خواستار مهلتی شدند تا به دقت نتایج ممکنه را قبل از دادن پاسخ قطعی بررسی

کنند.

5 خاخام شوفات گفت که بهترین کمکی که ایالات متحده می تواند به یهودیان ایرانی دهد دادن ویزا

در مواردی می باشد، که اشخاصی می خواهند ایران را به قصد ایالات متحده ترک کنند و در این مورد، او

گفت به نظر می رسد که یک مشکلی در رم بروز کرده است، محلی که تعداد زیادی از یهودیان ایرانی تصمیم

گرفته اند که درخواست ویزا نمایند. در ابتدا یهودیان مواجه با مشکلات اندکی در کسب نظر مساعد برای

خود شدند، اما طی چند هفته اخیر تعدادی از داوطلبان به خاطر دلایلی که برای آنها واضح نبود، رد شدند.

بعضی از این افراد تقریبا به مدت یک ماه در رم معطل شده بودند. رایزن سیاسی، سیاست ایالات متحده را

در قبال نظر مساعد به داوطلبان گروه اقلیت توضیح داد.اما خاطرنشان نمود که کارمندان کنسولگری باید

در حدود قوانین کار کنند. با این وجود او قول داد که به آن موضوع با دیدی بنگرد که بن بست موجود در رم

را از میان بردارد. (اظهار نظر: طی دو روز گذشته رایزن سیاسی عین این مطلب را از چندین منبع دیگر نیز

شنیده است.)

6 خاخام شوفات پرسید که آیا این احتمال وجود دارد که با توجه به موقعیت خاصی که یهودیان در

ایران با آن مواجه هستند. بتوان نوعی یادداشت برای سفارتخانه های اروپایی، جاهایی که اکثر یهودیان

ایران در نظر دارند، تقاضای ویزا بکنند، فرستاده شود.رایزن سیاسی گفت که می داند چنین بخشنامه ای در

واقع از قبل صادر شده بود، اما قول داد که تحقق کند که آیا امکان دارد که دوباره چنین بخشنامه ای صادر

گردد. خاخام گفت در چنین یادداشتی می توان از نامه هایی که او به یهودیان ایران داده است نام برد. این

نامه ها اصولاً به منظور شناسایی و به زبان عبری نوشته می شود و در آنها اسامی افراد عنوان شده و

یهودیت آنها اعلام می گردد، و در خواست می شود تا در مراقبت از رسیدن به آنها به مقصد نهائی خود کمک

شود.

7 خاخام شوفات می توانست در تشخیص یهودیانی که به احتمال زیاد تحت بازداشت هستند،

همچون پرویز آقا عزیز حی و آلبرت دانیال پور مقداری کمک کند. او متذکر شد خانمها بخشیان، شمسیان

و دردشتی افرادی هستند که امکان دارد، بازداشت شده باشند. اما نتوانست این مطلب را تأیید کند. تعداد

دیگری شامل آقای ملامت تحت تعقیب بودند. اما ظاهرا از بازداشت فرار کرده اند. آنها حتی ممکن است

که از ایران نیز خارج شده باشند. او گفت که تا آنجا که او مطلع است جدیدا کسی دستگیر نشده است. داود

شوفات گفت که پرویز حی جوان است (در حدود 25 سال ) و بنا بر آخرین اطلاعاتش تنها فرد باقی مانده

از خانواده است که هنوز در ایران به سر می برد. او گفت که حی جوان کمی عقب نشینی کرده و شاید یک

مقدار متوجه شده که چه اتهامی به او زده شده است. جدا از او و دانیال پور، دیگر یهودیان نه به اتهام عامل

اسرائیل بودن که در مورد دو شخص نامبرده به کار می رود بلکه به اتهام جنایات اقتصادی که مرتکب

شده اند، تحت بازداشت یا تعقیب به سر می برند. هر دو شوفات ها گفتند که مشکل می توان از اوضاع خارج

از تهران آگاه شد.

8 تخمین خاخام شوفات از تعداد یهودیانی که ایران را ترک کرده اند از تعداد تخمینی ما که 000/20

تا 000/25 نفر می باشد بسیار کمتر است. او فکر می کرد که امکان ندارد این تعداد از 10000 نفر بیشتر

شود، ولی دوباره اظهار کرد که مشکل می توان فهمید چه تعدادی از یهودیان ممکن است در شهرهای

ص: 596

دورافتاده از جامعه یهودیان خارج شده باشند.

9 در مجموع، پیام اصلی شوفات ها این بود که راههایی هست که ایالات متحده می تواند به یهودیان

ایرانی کمک کند. ولی شکایت علنی چه در مطبوعات یا در کنگره ایالات متحده را ارائه این کمک نیست.

ناس


مشورتهای کنگره ای در مورد یهودیان ایرانی

یهودیها سند شماره (10)

تاریخ: 20 ژوئن 7930 خرداد 58طبقه بندی خیلی محرمانه

از: وزارت امور خارجه واشنگتن دی سی به: سفارت آمریکا تهران فوری 3073

موضوع: مشورتهای کنگره ای در مورد یهودیان ایرانی

1 کل مطلب خیلی محرمانه است

2 معاون مأموریتی (معاون سفارت) همان طوری که برنامه ریزی شده بود در 18 ژوئن با بارنز یکی از

افراد کنگره و گروهش در 19 ژوئن با دیگر افراد کنگره، هلنبک وگیلمن، ملاقات کرد. در هر دو ملاقات ما

خلاصه بی پرده ای در مورد وضع یهودیان در ایران بر طبق گزارشهای سفارت ارائه کردیم. موافقت شد که

هر دو ملاقات، خصوصی و خارج از ضوابط تلقی شود اگر چه امکان تصمیم گیری مجلسی در مورد وضع

یهودیان ایران مورد بحث قرار گرفت، این برداشت ما بود که در این موقع چنان حرکتی که این تصمیمات را

پیش ببرد وجود ندارد. افراد کنگره درک کردند که یک چنین تصمیمی نمی تواند اثر منفی بر روی وضع

یهودیان ایران داشته باشد.

3 بحثهای زیادی در زمینه سؤالاتی در رابطه با ویزاهای یهودیان و دیگر اقلیتها پیش آمد. ما افراد

کنگره را مطلع کردیم که سفارت در نظر دارد که اواخر این تابستان کار ویزای غیر مهاجرتی را به مرحله

اجرا بگذارد. و آنها به نظر علاقه مند می رسیدند که ما کارهای وسیع عملی را در برنامه ویزای خود به

مرحله اجرا بگذاریم. همچنین بحثهای قابل توجهی در مورد صدور ویزا برای ایرانیانی که در رم هستند

دنبال شد و ما توضیح دادیم که سعی می کنیم یک مأمور ویزای موقت برای آن سفارت تعیین کنیم.گزارش

سفارت در مورد وضعیت یهودیها در قادر ساختن ما به اینکه اعضاء کنگره را کاملاً مطلع نگهداریم،

بی نهایت مفید بوده است.

ما از تهیه مداوم، حداقل یک «گزارش وضعیت هفتگی» که اطلاعاتی در مورد وقایع جاری، هرگونه

برداشتی که شما امکان دارد داشته باشید، و اطلاعاتی که در مورد خروج یهودیان از ایران باشد، تشکر

می کنیم. ما فهمیده ایم که درصد (نسبت ) خروج یهودیان در حال حاضر تقلیل یافته و در حقیقت بعضی از

یهودیانی که در ماه می ایران را ترک کرده بودند، شروع به مراجعت نموده اند.

ونس


موضوعات اقتصادی و یهودیان ایران

ص: 597

یهودیها سند شماره (11)

تاریخ: 8 ژوئیه 1979طبقه بندی خیلی محرمانه

از: سفارت آمریکا، تهران 7034به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی

گزارشگر: وی. ال. تامست

موضوع: موضوعات اقتصادی و یهودیان ایران

1 (تمام متن محرمانه)

2 خلاصه: اطلاعات بعدی از گفتگوی بین کارمندان سفارت، اسکود و ریچاردسون و یکی از تجار

یهودی و در یک مورد ارمنی) اخذ شده. این گفتگوها نگرانی مستمر یهودیان ایران را منعکس می کند و هم

چنین طرز فکر آنها را نسبت به پدیده های مشخصی از اقتصاد امروز ایران را نمایان می سازد. (پایان

خلاصه).

3 یک تاجر یهودی فرش که اسکود در تاریخ 29 ژوئن با او صحبت کرد، درباره اوضاع و احوالی که

بر جامعه اش تأثیر گذاشته، شکایت نمود. و تعدادی فحش رکیک به خمینی داد. او می خواست بداند چه

موقع قسمت ویزای سفارت دوباره باز خواهد شد. وقتی به او گفته شد هنوز مدتی وقت لازم است، او

پرسید که آیا می تواند برای ویزا در اروپا درخواست کند و اگر این کار را بکند چه شانسی برای به دست

آوردن ویزا خواهد داشت.

4 تاجر فرش یهودی دیگری به اسکود گفت که اگر در مورد خرید چیزی مصمم است عجله کند، زیرا

او طی دو هفته آینده ایران را به مقصد کالیفرنیا ترک خواهد نمود. او همچنین گفت در حالی که بهای

فرشهای بومی کاهش پیدا می کند، بهای فرشهای کمیاب ابریشمی بشدت در حال افزایش است. دلیل

ظاهری این امر این است که فرشها را می توان به عنوان سرمایه های در حال خروج و در مقابله با

محدودیتهای کنترل مبادلات خارجی مورد استفاده قرار داد.

5 اسکود همچنین با یک صراف یهودی گفتگو کرد. نرخ خرید دلار در آن روز به یک حد نصاب

جدید 120 ریال رسیده بود. صراف گفت که او یک دختر در اسرائیل و دو پسر دبستانی در آلامندای

کالیفرنیا دارد. او تازه از اداره مخابرات که برای تلفن زدن به دخترش صبح زود به آنجا رفت، بازگشته بود.

او گفت دیگر امکان ندارد که از تلفنهای خصوصی با اسرائیل تماس برقرار کرد. او با هیچ مشکلی در اداره

مخابرات مواجه نگردید. اما از او خواسته شد به زبان فارسی نه انگلیسی یا عبری صحبت کند (از قرار

معلوم کار استراق سمع اسلامی را آسانتر می کند. )

6 صراف با افتخار یک نسخه از روزنامه محلی در آلامندرا که مقاله روی جلد آن درباره دو پسرش با

سن های 13 و 17 که عنوان «از ایران پر دردسر پناه جسته بودند» تیتر آن بود، نشان داد. او به اسکود گفت

در اولین فرصتی که مشکلاتش را در ایران رفع کند، تصمیم دارد با همسرش و آخرین دخترش از اسرائیل

دیدن کنند و سپس به منظور اقامت به طرف ایالات متحده حرکت نمایند.

7 در حین گفتگوی اسکود با صراف یک آشنای ارمنی که با بانک ایران و خاور میانه رابطه ای داشت،

یک سری به آنجا زد، بحث به بازار دلار که به طرز ناگهانی افزایش پیدا کرده بود، کشیده شد. همسر

شخصی ارمنی (مقیم ایالات متحده) از او خواسته است موجودی پول خود را از بانک خارج کند، اما

محدودیتهای ارزی و نرخ بازار آزاد پول مانع تبدیل پولش به دلار شده است.

ص: 598

8 او گفت بانکها مملو از افرادی است که خواهان خرید پولهای رایج خارجی می باشند. طبق قانون

فروش ارز برای اهداف غیر اقتصادی به 000/3 دلار محدود شده است و فقط اشخاصی که دارای

پاسپورتهای معتبر، تمبرهای خروجی و بلیطهای هواپیمایی هستند مجاز به خرید می باشند. به هر حال

تمام خریداران، مسافران واقعی نبودند. تفاوت در نرخ فروش رسمی 60/70 ریال و بازار آزاد 120 ریال،

فرد را به دادن رشوه به کارمندان بانک تشویق می کند تا آنها از مهر زدن به پاسپورتهای خریداران

خودداری کنند. به این ترتیب آنها را قادر می سازد که دوباره همان کار را انجام دهند. یک مقام بانکی

اظهار می کند که در مورد امکان پایین آمدن نرخ بازار آزاد بحث شده است (شایعاتی که درباره این

موضوع وجود داشت، قیمت ارز خارجی را به مقدار کمی پایین برد). اما اضافه کرد که تاکنون هیچ اقدامی

صورت نگرفته است. صراف عقیده داشت که دولت موقت اجازه می دهد نرخها صعود کند تا مانع به

خیابان ریختن مردم شود.

9 این مقام بانکی به طور اختصار ملی کردن بانک را مورد بحث قرار داد. او گفت بعد از این دیگر هیچ

رقابت واقعی وجود نخواهد داشت و به تبع جلب مشتری تغییر خواهد کرد. او گفت در گذشته کارمندان

بانک برخوردی مؤدبانه با مردم داشتند و بانکها روشهای رقابت آمیزی را برای جلب مشتری پیشنهاد

می نمودند. او انتظار نداشت این روش همچنان ادامه پیدا کند.

10 یک یهودی آشنا با ریچارد سون که یکی از اعضای هیئت روسای صادرکنندگان فرش می باشد

(محفوظ بماند)، اخیرا به او گفت که اعضای جدید شامل پنج یهودی، یک ارمنی و 19 مسلمان می شود،

این افراد توسط اعضا در آخرین انتخابات عمومی برگزیده شدند (که هر سه سال یک بار تشکیل می شود):

به هر حال، چند وقت پیش یک دادخواستی به اتاق بازرگانی تسلیم شد و شکایت نمودند که چرا هنگامی

که یک یهودی برای مجلس کافی می باشد، پنج یهودی در هیئت صادر کنندگان وجود داشته باشد. در

نتیجه، تقاضای انتخابات جدیدی خواهد شد و رابط ریچارد سون فکر می کند که نماینده یهودیان به یک

عضو تقلیل پیدا کند.

لینگن


بازدید اشمیت از نروژ

یهودیها سند شماره (12)

تاریخ: 21 ژوئیه 79طبقه بندی خیلی محرمانه

از: سفارت آمریکا، بن به: وزارت امور خارجه واشنگتن دی سی

موضوع: بازدید اشمیت از نروژ

1 (تمام متن محرمانه است )

2 ون استاکلبرگ مقام بخش خارجی دفتر امور اتحادیه اسکاندیناوی مکمل گزارشات خود را

درباره بازدید اشمیت از اسلودر 12 ژوئیه در اختیار ما قرار داد. (تلگرام عطف)

3 اسوالبارد. نوردلی گفت که شرایط شمال هنوز بحرانی است و موجبات نگرانی نروژیها را فراهم

آورده است. نوردلی به اشمیت قول داده است که نروژ حتی با قدرتی بیش از گذشته به دفاع از حاکمیت

خویش خواهد پرداخت.

4 خاورمیانه. بخش توجیهی استاکلبرگ به طور کلی در برگزیده تلگرام عطف بود. بنا به گفته

ص: 599

استاکلبرگ اشمیت گزارش داده است که کرایسکی و برانت از عرفات درباره یهودیان ایران در خواست

کمک کرده اند. اشمیت گفته است که ظاهرا عرفات موافقت کرده است تا در این زمینه هر کاری که بتواند،

انجام دهد.

5 نفت. استاکلبرگ گفت که اشمیت از قیمت بالای نفت نروژ اظهار نارضایتی کرده است. نواردلی

خاطرنشان ساخته بود. که این مسئله مربوط به کمپانیهای خصوصی و بازار آزاد می باشد. با این وصف

وی اضافه کرده است که هر کاری که بتواند انجام دهد، تا قیمت نفت قدری پایین بیاید. نوردلی انتظار دارد

که تولید نفت نروژ از 8/0 میلیون بشکه در روز در سال 1980 افزایش یابد.

استوسل


تقاضای ویزای غیر مهاجراتی در ایران «پس از بحران»

یهودیها سند شماره (13)

تاریخ: 10 سپتامبر 79طبقه بندی خیلی محرمانه

از: وزارت امور خارجه واشنگتن دی سیبه: سفارت آمریکا تهران فوری

موضوع: تقاضای ویزای غیر مهاجراتی در ایران «پس از بحران»

1(تمام متن محرمانه است)

2 وزارت امور خارجه نظرات منصفانه سفارت در مورد موفقیت ایران را تحسین می کند. ولی وزارت

امور خارجه نمی تواند موافقت کند که سیاست اعلام شده در تلکس شماره 35557 وزارت خارجه فورا

فسخ گردد. آن سیاست به دقت تدوین شده بود و بر اساس سوابقی که به وسیله سیاستهای اجرا شده درباره

متقاضیان از دیگر مناطق بحرانی، از قبیل لبنان، تنظیم شده است، بود. همان طور که سفارت آگاه است، آن

روش چندین بار مجددا مطالعه شده و مورد تأیید مجدد قرار گرفته است ما در نظر داریم که در اکتبر

سیاست مذکور را دوباره بررسی کنیم و نظرات سفارت را مورد ملاحظه قرار خواهیم داد.

3 باید به خاطر سپرده شود که بنیاد اصولی برای سیاست، نه فقط با شرایط متقاضیان ویزا، بلکه

همچنین با وضعیت ایرانیانی که هم اکنون در ایالات متحده هستند ارتباط دارد. بر حسب تقاضاهای

وزارت خارجه، دستورالعملهای جاری اداره مهاجرت، مستلزم پوشش اضافی (الحاقی ) تمدید اقامت

ایرانیان در ایالات متحده، تا اول ژوئن 1980 می باشد. بررسی سیاست مذکور در آینده در نظر خواهد

گرفت که چه تعدیلات متوازی در سیاستهای وزارت خارجه و اداره مهاجرت باید صورت گیرد. موضع

وزارت خارجه در قبال اقلیتها این است که: هنوز روند مشخصی در رابطه با رفتار آنها بنا نهاده نشده است.

4 وزارت خارجه، متقاعد می ماند که شرایط در ایران از چنان طبیعتی برخوردارند که استمرار

سیاست جاری ویزای غیرمهاجرتی را در حال حاضر توجیه می نمایند. براساس گزارشات رسانه های

گروهی در مورد عدالت متغیر و اعدامهای باشتاب، این موضوع در آمریکا، مطمئنا از طرف مردم حمایت

می شود. در حالی که چیزی که به عنوان نظم و امنیت اجتماعی ویک سیستم دادگستری در ایران امروز

رایج است، به نظر سفارت طبیعی است. ما امیدواریم که این حالت باقی نماند و شرایط با مرور زمان یک

وضع ثابتی را به وجود آورد.


تقاضای ویزای غیر مهاجرتی به وسیله اقلیتهای ایرانی

ص: 600

یهودیها سند شماره (14)

تاریخ: 11 سپتامبر 7920 شهریور 58طبقه بندی خیلی محرمانه

از: کنسولگری آمریکا، میلان 1393به: وزارت امور خارجه، واشنگتن، دی سی فوری

رونوشت به: سفارت آمریکا، تهران

موضوع: تقاضای ویزای غیر مهاجرتی به وسیله اقلیتهای ایرانی

1 خلاصه: مأمور کنسولی در 10 سپتامبر به وسیله نماینده جامعه یهودیان ایرانی در میلان ملاقات

شد، او می پرسد که آیا دستورالعملهای به خصوصی در رابطه با رسیدگی به تقاضاهای ویزای غیر

مهاجرتی یهودیان و دیگر اقلیتهای ایرانی به پستهای خدمات خارجی داده شده است.

2 در 10 سپتامبر منوچهر کاشانیان رهبر کلنی بزرگ یهودیان ایرانی میلان برای تحقیق در مورد

اینکه آیا ما دستورالعملهای به خصوصی از وزارت (خارجه) در رابطه با تقاضاهای ویزای غیر مهاجرتی

برای اقلیتهای ایرانی به خصوص دانشجویان دریافت کرده ایم، به سرکنسولگری آمد. کاشانیان با رجوع

به بدتر شدن اوضاع سیاسی در ایران گفت او به تازگی با یدیدیا رئیس خاخام ها صحبت کرده و یدیدیا

رئیس خاخام ها صحبت کرده ویدیدیا به او گفت که متقاضیان اقلیت ایرانی که در جستجوی اجازه ورود به

آمریکا هستند تا ژوئن 1980 که از طریق سفارتخانه ها و کنسولگریهای ایالات متحده برای گرفتن ویزا

اقدام خواهند کرد. از «رفتار مخصوص» برخوردار خواهند بود.

3 کاشانیان اضافه کرد که همچنین در 10 سپتامبر بایدیدیا در زمینه طریقه عمل در مورد یک گروه

بزرگ 1000 نفری ایرانی که به زودی آن کشور را ترک خواهند گفت تا برای تحصیلات دراز مدت در

ایالات متحده اقدام به عمل آورند. بحث و گفتگو نمود. او گفت که خاخام ایرانی تصمیم گرفته بود که چون

تسهیلات کافی در ایتالیا برای رسیدگی به کار تمام گروه وجود نداشت نصف گروه را به لندن بفرستد و

نصف دیگر را به رم.

4 کنسولگری تعدادی ایرانی متقاضی ویزای غیر مهاجرتی را در روزهای اخیر تحت قسمت

(B)214 قانون رد کرده است. در حالی که خیلی از متقاضیان رد شده مدارک صحیح برای ورود به مدارس

ایالات متحده و منابع کافی مالی برای پوشاندن هزینه تحصیلات داشتند، آنها به وضوح هیچ قصدی برای

بازگشتن به ایران تا زمانی که شرایط در آن کشور به ثبات برسد، نداشتند.

5 اقدام درخواست شده: کنسولگری فورا به راهنمایی وزارت (خارجه ) در مورد چگونگی پاسخ به

کاوش کاشانیان درباره دستورالعملهای مخصوص در مورد اقلیتهای ایرانی که برای ویزاهای توریستی و

دانشجویی از طریق این پست اقدام می نمایند و قادر به ارائه دلیل در مورد قصدشان برای بازگشت به ایران

در آینده نزدیک نمی باشند، نیاز دارد.هاروود



وضع گروههای اقلیت

ص: 601

اقلیتهای مذهبی متفرقه 1

تاریخ: 16 ژانویه 1979 26 دی 1358خیلی محرمانه

از: سفارت آمریکا در تهران به: وزارت امور خارجه در واشنگتن دی سی،فوری

موضوع: وضع گروههای اقلیت

1 مطابق سرشماری سال گذشته آمار زرتشتیان 000/21 نفر است، ولی با حدسیات جدید رئیس

معبد زرتشتیان در تهران این رقم به بین 000/30 تا 000/35 نفر می رسید. تهیه آمار دقیق از زرتشتیان

همراه با مشکلات پیچیده بسیار است که اولاً از خودخواهی زرتشتیان در ارائه آمار ناشی می شود و ثانیا

از «گوشه گیر» بودن بسیاری از زرتشتیان، چون سبب می شود که آن طور که باید و شاید در سرشماری

شرکت نجویند. قسمت اعظم این اقلیت در شهرهای تهران، یزد و کرمان به سر می برند و گروههای

کوچکتری (بین 300 200 نفر ) در شهرهای شیراز، اصفهان و بقیه شهرها وجود دارند.

2 بسیاری از رابطین زرتشتی از جمله رئیس معبد گفته اند که زرتشتیان مورد حمله جسمانی قرار

نگرفته اند، ولی چند تن از آنان از کارهای دولتی در 6 ماه گذشته اخراج گشته اند. بنابراین می توان گفت که

این جامعه نیز حالتی عصبی دارد که البته قابل مقایسه با جوامع اقلیتی دیگر نمی باشد.

3 درباره آمار کلی مسیحیان، چند منبع آمار رسمی خود را رقمی معادل 000/200 نفر ارائه داشته

اند. البته این رقم در برگیرنده ارمنیها، آسوریها، تعداد کمی از کاتولیکها و پرتستانها و کسانی است که از این

آئین خارج شده اند. تا آنجا که ما اطلاع داریم بهیچ وجه واقعه ای بر علیه هیچ یک از جوامع مسیحیت رخ

نداده است. ولی البته مسائل انفرادی پیش آمده و آسوریها بیشتر از جوامع مسیحیت دچار عصبیت

شده اند.

4 اطلاعیه هایی که جهت دعوت به آرامش از طرف سازمان رهبران روحانی اسلامی (احتمالاً

روحانیت مبارز م) و نیز بیانات انفرادی ملاها و آیت اللّه ها تا حدی توانسته است تشنج کلی را کاهش

دهد. رفتار یا عکس العمل اجتماعات مردم به دنبال ترک شاه در 16 ژانویه نشانگر میزان بردباری و صبر

ایرانیان خواهد بود. سولیوان


ویزا و اقلیتهای ایرانی

اقلیت های مذهبی متفرقه 2

تاریخ: 16 می 1979طبقه بندی محرمانه

از: سفارت آمریکا، تهران 5067به: وزارت امور خارجه، واشنگتن، دی سی دارای حق تقدم

موضوع: ویزا و اقلیتهای ایرانی

1 (تمام متن محرمانه است برای اقدام)

2 همان طور که در تلگراف مرجع ب (پاراگراف 3) گزارش شده، سفارت تهران مدت مدیدی است که

از موقعیت اقلیتها در ایران با خبر بوده و این آگاهی نیز در صدور ویزاهای غیر مهاجرتی مؤثر بوده است.

در بعضی از روزها بیش از نیمی از ویزاهایی که دریافت کرده ایم از جانب اقلیتها بود. ما در طی دوران غیر

فعال جاری قسمت ویزاهای غیر مهاجرتی توجه مخصوص خود را همچنان به متقاضیان گروه اقلیتها

معطوف می کنیم، ولی حوزه عمل محدودی لازم است.

3 پست پس از شروع مجدد کامل اعمال ویزاهای غیر مهاجرتی در ژوئیه در نظر دارد که این سیاست

ص: 602

را با توجه به تقاضاهای اقلیتها دنبال کند. این مسئله که سفارت اقلیتها را بر سایر متقاضیان ترجیح می دهد

نمی تواند بدون خطر یک عکس العمل منفی عمومی آشکار شود. در مورد انبوه تقاضاهای ویزا در بین

تمامی اقشار جامعه ایران، یک نظر مطلوب در مورد رفتار مناسب بخشی از جامعه می تواند در مقابل ضرر

جدی آن گروه عمل کند.

4 تلگرام مرجع «د» حاوی راهنمایی سودمندی در برخورد با تقاضای ویزای ایرانیان بود.

سفارتخانه پیشنهاد می کند که وزارتخانه این دستورالعملها را همراه با مطالب اضافی در تأکید رفتاری که

باید با درخواست نامه های اقلیتهای ایرانی به عمل آید، برای حوزه فعالیت تکرار کند.اگر این پیشنهاد

مورد قبول وزارتخانه واقع شود، آنگاه این واحد با رهبران جماعات اقلیت تماس خواهد گرفت و به آنها

تضمین خواهد داد که نسبت به همکیشان آنها همان ملاحظه ای که در تهران اعمال می شود، در خارج ایران

صورت خواهد پذیرفت. چنین تضمینی ممکن است بر بی میلی آنها به رفتن به خارج جهت کسب ویزا

برای ایالات متحده که بین تمام ایرانیان اشتراک دارد، غلبه باید.

5 سفارتخانه در ترتیب اثر دادن به تقاضاهای انباشته شده برای ویزای غیر مهاجرتی که سهم اقلیتها

فقط جزئی از آن را تشکیل می دهد، هر چند هم از لحاظ کمی و هم از لحاظ کیفی جزء مهمی محسوب

می گردد. با مشکل عظیمی روبرو است. برای کسانی که طاقت انتظار فرارسیدن نوبت خود را در تهران

ندارند. تنها راه حل فوری که به نظر می رسد، این است که جای دیگری رفته و تقاضای ویزا برای ایالات

متحده نمایند.ناس