گروه نرم افزاری آسمان

صفحه اصلی
کتابخانه
جلد چهارم
کتاب سی و هشتم






پاریس پناهگاه جاسوسان آمریکا (106 سند متفرقه)

ص: 603

ص: 604

پاریس پناهگاه

جاسوسان آمریکا

ص: 605

آنچه از اسناد به دست آمده در لانه جاسوسی برمی آید و بررسی حوادث و رویدادهای بعد از انقلاب

نیز آن را به ثبوت می رسانند، آن است که شیطان بزرگ که نمی توانست با انقلاب اسلامی ایران که منافع

حیاتیش در منطقه را به خطر انداخته، و عوامل سرسپرده اش را از کار برکنار کرده بود موافق باشد، بعد از

پیروزی انقلاب و حاکمیت جمهوری اسلامی بر آن می شود که برای به دست آوردن حداکثر منافع در

شرایط سیاسی بعد از انقلاب، با چهره ای جدید دست به اقداماتی تازه بزند و از این رو بعد از آنکه مشاهده

می کند دولت موقت جمهوری اسلامی از افرادی تشکیل شده که از نظر سیاسی رو به سوی غرب دارند،

تصمیم می گیرد تا آنجا که ممکن است روابطش با آن را توسعه دهد و حتی آن طور که از بعضی از اسناد بر

می آید در بعضی مواقع به تلاشهایی دست می زند تا مسائل حاد موجود در جامعه بعد از انقلاب به نحوی

حل شود که موجب تقویت دولت حاد موجود در جامعه بعد از انقلاب به نحوی حل شود که موجب تقویت

دولت موقت گردد. (در این مورد می توان اشاره کرد به یکی از اسناد کتاب شانزدهم مبنی بر این که آمریکا

سعی دارد از طریق سفرای آلمان و فرانسه در عراق به دولت عراق توصیه کند که با کنترل مرزهایش با

ایران مانع تحرک کردها شود تا دولت موقت بتواند مسائل کردستان را حل نماید و در نتیجه بتواند وجهه ای

در داخل کشور به دست آورد.) در این تلاشها می توان به دو هدف عمده شیطان بزرگ اشاره کرد اول آنکه

با تقویت دولت موقت و لیبرالهایی که بر سر کار بودند گامی در جهت تضعیف رهبری انقلاب برداشته

می شد و دوم آنکه دولت موقت با بینش غربزده خود میدان را برای افراد و گروههای سیاسی مختلف که

بعضا مخالف انقلاب نیز بودند باز می گذاشت و باعث رشد آنها که پایگاههای بالقوه ای برای آمریکا بودند

می شد. لذا آمریکا همزمان با تلاشهایی برای محو آثاری که قبل از انقلاب بر جای گذاشته بود، سعی

می کند خود را به افرادی که در دولت موقت مسئولیتی دارند، نزدیک کند.

اما تلاشهای شیطان بزرگ منحصر به فعالیتهای آشکار دیپلماتیک نشد. و به همراه این تلاشها، حرکاتی را

نیز جهت تماسها با افراد یا گروههایی که با مخالفت با انقلاب عاملان بالفعل آمریکا محسوب می شدند

انجام می داد که بسیاری از این تماس توسط عوامل «سیا» که در سفارت مستقر بودند انجام می شد.

اسناد این کتاب نیز در رابطه با فعالیتهای عوامل «سیا» و شرح فعالیتهای گوناگون آنها در ایران بعد از

انقلاب می باشد. در حقیقت افشای این اسناد که در آنها برای افراد اسم رمز مخصوص تعیین شده از

فعالیتهای پشت پرده ایادی شیطان بزرگ بر علیه انقلاب اسلامی پرده می دارد.

پیداست که بسیاری از این افراد که توجه شیطان بزرگ را به خود جلب می کردند، همانهایی بودند که با

پیروزی انقلاب از کشور گریخته و به دامان اربابان خود پناه برده بودند و در آنجا برای جلب توجه غربیان

ص: 606

فعالیتهایی را بر علیه انقلاب شروع کرده بودند که اکثراً از فعالیتهای تبلیغاتی فراتر نمی رفت. و آنچه باعث

شد اسناد آنها همراه هم در این کتاب به چاپ برسند، این بوده که تماس با این افراد عمدتاً از قرارگاه سیا در

پاریس هدایت شده است. یکی از معروفترین این افراد آخرین نخست وزیر رژیم شاهنشاهی، بختیار

می باشد که بعد از فرار به پاریس تلاشهای مذبوحانه ای را بر علیه انقلاب شروع کرده و در پی آن بود که با

خوش رقصی نظر شیطان بزرگ را به خود جلب کند. در یکی از اسناد این کتاب (27 مهر 1358) چنین

آمده است:

«پیام بختیار به ما این بود که وی با سرمایه ای قلیل فعالیتی را اداره می کند که به هیچ جایی نمی رسد

مگر اینکه از آمریکا تأمین مالی و راهنمایی عملیاتی دریافت دارد. او هنوز در مرحله طرح ریزی قرار

دارد اما پیش بینی می کند در خلال پنج ماه تمام جزئیات را آماده کند و در آن موقع وی می خواهد به

واشنگتن آمده تا درباره جنبش خود و کشورش با مقامات آمریکا مستقیما مذاکره نماید، او محرمانه به

پ/ 1 اظهار داشت که اگر به کمک آمریکا دست نیابد، احتمالاً برای کمک به کشورهای عرب خلیج

فارس رو خواهد آورد.»

البته این مطلبی غیر قابل پیش بینی نیست که افرادی چون بختیار که از سالها پیش با عوامل شیطان

بزرگ ارتباط مستقیم داشته اند، اکنون که دست خود را از هر جا کوتاه می بینند، برای ادامه حیات سیاسی

خود دست به دامان کسانی شوند که در تمام طول حیات سیاسیشان آنها را مورد حمایت قرار می دادند.

اسناد دیگری که در این کتاب به چاپ می رسند مربوطند به فردی که در اسناد با نام مستعار اس. دی

فورگیو / 1 از او نام برده شده و نام حقیقی وی محمد تقی قمی است. در یکی از اسناد مربوط به وی چنین

آمده:

«اس. دی، فورگیو / 1 به یو.ان. تراوت /1 گفت که به نظر او وقت حرف گذشته و حالا دیگر وقت عمل

است. او می خواهد که یو. ان. تراوت / 1 جواب روشنی بیاورد که موضع آمریکا نسبت به رژیم خمینی

چیست. به نظر می رسد که اس.دی. فورگیو / 1 مایل است در نهضت براندازی خمینی نقش فعالی را ایفا

کند، اما علاقه ای ندارد که صرفا برای ما اطلاعات فراهم کند. این احتمالاً موضع محکم و پابرجایی نیست.

آنچه که از سایر اسناد مربوط به محمد تقی قمی برمی آید این است که این شخص از روحانی نمایانی است

که در خدمت شیطان بزرگ قرار گرفته بودند و عوامل آمریکا که تأثیر رهبری روحانیت را در پیروزی

انقلاب اسلامی به چشم دیده بودند قصد آن داشتند در حرکتهایی که بر علیه انقلاب به راه می انداختند،

چنین افرادی را به نام رهبران مذهبی مردم و حامیان این حرکات معرفی کنند، تا شاید بتوانند برای این

حرکات ضد انقلابی مشروعیتی کسب نمایند، از این رو سعی کردند با افرادی مانند محمد تقی قمی و مهدی

روحانی در اروپا که زمانی از طرف رژیم شاه به اروپا فرستاده شده بود، تماس بگیرند و آنها را جذب

نمایند و به همین دلیل است که سعی در به دست آوردن اطلاعاتی از جناحهای احتمالی روحانیت در قبال

انقلاب اسلامی دارند. در گوشه ای از سند 28 شهریور 1358 تهران 54241 چنین آمده:

مواضع روحانیت نسبت به فشار در جهت یک حکومت الهی که (از قرار معلوم به نیابت خمینی) توسط

آیت اللّه حسین علی منتظری اداره می شود، چه می باشد. اگر این مسئله در روحانیت شکاف ایجاد می کند

به چه خطوطی تقسیم می شوند؟ آیا مقاومت چشمگیری در مقابل (طرح) حکومت الهی در بین روحانیت

قم وجود دارد؟»

ص: 607

هر چند هیچ کدام از فعالیتهای شیطان بزرگ به نتیجه نرسید، اما چنین فعالیتهایی می رساند که شیطان

بزرگ قصد دارد با شناخت تضادها و اختلافهای احتمالی در رهبری جمهوری اسلامی و روحانیت و در

صورت امکان با تشدید این اختلافات توسط عوامل سر سپرده اش و مطرح کردن آنها در سطح اجتماع و

در نتیجه تقسیم مردم به نفع عوامل خود از آب گل آلود ماهی بگیرد. امّا هیچ گاه شیطان بزرگ در هیچ کدام

از حرکاتش بر علیه انقلاب به روحانیت دل نبسته و نخواهد بست. بلکه پیوسته مایل است که زمام امور به

دست افرادی روشنفکر و غربزده باشد تا با شناخت بهتری از آنها بتواند آنها را بیشتر در کنترل خود داشته

باشد.

بخشی از اسناد در مورد رابطه مهدی روحانی با سیا است که در آنها با نام رمز اس دی. التیمت / 1 به

وی اشاره شده است.

در سند پاریس 13133 مورخه 17 مهر 1358 چنین می خوانیم «نظر اس. دی التیمت / 1 این بود که

به واسطه ناتوانی رژیم خمینی از این که علیه بیکاری، تورم و قطعه قطعه شدن کشور با شایستگی کاری

انجام دهد، طی پنج شش ماه آینده اوضاع ایران ممکن است به حد کافی آشفته گردد، تا امکان تشکیل

حرکت مخالف مؤثری را بدهد. به نظر اس دی. التیمت / 1 فقدان نهادهای کارآمد سیاسی در ایران حکم

می کند که هیچ جنبش مخالفی نمی تواند بدون رهبری دینی موفقیت یابد. به همین دلیل هم هیچ رهبر دینی

که به پیروزی می رسد نخواهد توانست بدون همکاری طبقه روشنفکر تربیت شده در غرب و راهنمایی و

حمایت قدرتهای صنعتی غرب مخصوصاً آمریکا یک دولت استوار تأسیس نماید.

یعنی هر چند عوامل شیطان بزرگ با افراد مختلفی چه در داخل و چه در خارج از ایران تماس

می گیرند، اما در نهایت شیطان بزرگ هدف خود را بر سر کار آوردن جناحی در ایران می داند که در سایه

حکومت آن حداکثر منافع آمریکا حفظ شود و هیچ جناحی بهتر از قشر روشنفکری که از نظر فرهنگی از

غرب تغذیه شده اند و از نظر سیاسی رو به سوی غرب دارند، نمی توانند به خوبی این نقش را ایفا کنند. ولی

نکته ای که در اینجا قابل ذکر است آن است که با توجه به محتوای اسناد، در آن زمان یعنی قبل از اشغال لانه

جاسوسی هیچ کدام از جناحهای مخالف جمهوری اسلامی نتوانسته بودند آن طور که باید و شاید نظر

آمریکا را به خود جلب کنند، چنانچه در سند رئیس 535287 مورخه 27 مهر 1358 چنین می خوانیم:

«عدم توانایی جنبش بختیار به ایجاد حتی مقدار کمی شور و فعالیت همچنان موضوعی است که بسیار

مورد توجه است. معذالک این جنبش همچنان هدف اطلاعاتی معتبری می باشد.»

و یا در سند 28 مهر 1358 در جواب مطلبی که ابتدا بدان اشاره کردیم چنین آمده است:

«بعد از این که پ / 1 به طرف ما آمد به او اطلاع دادیم به بختیار بگوید که مختار است هرگونه

می خواهد عمل کند، اما به وی توصیه می کنیم برای دادن نظریاتش به سیا از پ / 1 به عنوان یک رابط

استفاده نماید. برای پ / 1 روشن کردیم باید به بختیار بگوید ما در موقعیتی نیستیم که بتوانیم حرکت او را

تأمین مالی، کمک یا راهنمایی کنیم، اما این کانال را به عنوان وسیله ای که او بتواند توسط آن در مورد

مقاصد و مقدورات خود به ما خبر بدهد، تهیه دیده ایم... پاسخ بختیار این بود که او از تهیه این کانال ممنون

است و ما را در جریان خواهد گذاشت.»

هر چند آن طور که از اسناد بر می آید بختیار نتوانسته است، آن طور که باید نظر شیطان بزرگ را به خود

جلب کند و یا ظاهرا آمریکا نمی خواهد به طور آشکار وی را مورد حمایت قرار دهد. اما گذشت زمان

ص: 608

نشان داد که بختیار هنوز هم یکی از امیدهای آمریکا در آن زمان بوده است و نتیجه همه این بازیهای

مخفی و آشکار سیاسی به صورت حرکت مشتی افراد خود فروخته در کودتای نوژه خود را نشان داد، که

به یاری خداوند هیچ نتیجه ای جز نابودی مخالفان اسلام در بر نداشت.

آخرین اسناد این کتاب راجع به تماسهای عوامل سازمان «سیا» با ابوالحسن بنی صدر می باشند.

در گوشه ای از این اسناد صحبت از این است که در صورت امکان بنی صدر را به پاریس بکشانند تا در آنجا

بتوانند راحت تر با وی مذاکره نمایند، چنان که در گوشه ای از این اسناد می خوانیم:

راترفورد بررسی کند آیا ل / 1 قصد دارد در آینده نزدیک به پاریس برود و ببیند وی به پذیرفتن مقام

مشورت چقدر علاقه دارد، اگر وی طرح مشخصی برای مسافرت نداشت، پیشنهاد می شود که راترفورد از

ل/ 1 دعوت کند به پاریس بیاید (می تواند برای این کار پیشنهاد کند که هزینه مسافرت وی را می پردازد) تا

مذاکرات بیشتری صورت گیرد. دعوتی که به این ترتیب مطرح می شود، به خوبی نشان می دهد ل/ 1 چقدر

به ادامه ارتباط با راترفورد علاقه دارد و تلویحاً می رساند که تماس در پاریس بی سر و صدا (توطئه آمیز)

خواهد بود. «و گذشت زمان نیز نشان داد عاقبت همان طور که سیا در نظر داشت به پاریس رفته و به دامن

آنها پناه برد...

شیطان بزرگ از پیروزی انقلاب تاکنون هیچ زمانی از پای ننشسته و هر زمان طرحی تازه بر علیه

انقلاب اسلامی ایران ترسیم کرد تا شاید بتواند به نحوی جمهوری اسلامی را از مسیر اصلی خود منحرف

ساخته و در صورت امکان حکومت دیگری را جایگزین آن نماید و از آغاز انقلاب تاکنون شاهد بودیم که

هر حرکت ضد جمهوری اسلامی چه در داخل ایران باشد و چه در خارج اگر بتواند به نحوی مقابل خط

حاکم بر انقلاب اسلامی یعنی خط امام و ولایت فقیه بایستد، نظر شیطان بزرگ را به خود جلب می کند و در

این میان مشخصه و قالب بندیهای سیاسی و ایدئولوژیک به هیچ وجه مطرح نمی باشد و آمریکا سعی

می کند با شناسایی جریانهایی که به نحوی با خط امام در تعارض و ستیز قرار دارند، قدرت طلبی آنها را در

قالب طرح هایی بریزد که بتوانند در آینده در جهت به دست آوردن منافع بیشتر مؤثر باشند و از آنها مهره ها

و عواملی در جهت تضعیف جمهوری اسلامی بسازد...

«دانشجویان مسلمان پیرو خط امام»

ص: 609

سند شماره (1)(1)

13 مرداد 58 اعضاءسری

از رئیس 488751به پاریس رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس

عطف به: پاریس 11231

1 بختیار در سالهای اوایل دهه 1960 (1340) با چند تن از مأموران قرارگاه تماس آگاهانه داشت.

به دلایل آشکاری، ما می خواهیم امکان برقراری مجدد آن تماس در این موقع را بررسی کنیم. یک یا چند

تن از مأموران مربوطه قدیمی بختیار شاید حاضر باشند، موقتا به پاریس مأموریت بگیرند. از نظریات

قرارگاه درباره بهترین نحوه اجرای این... استقبال می کنیم.

2 وزارت خارجه را از تمایل خود به تماس با بختیار مطلع کرده و موافقت آنها را گرفته ایم. بنابراین

در صورتی که قرارگاه مفید تشخیص داد می توان به نحو دلخواه سفیر را در جریان گذارد.

3 پرونده: 0080001201 تا تاریخ 12 مرداد 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (2)

سری 11 مرداد 58 اعضاء

از:........به...،...، تهران، بروکسل، لندن، استکهلم

1 ... نخست وزیر ایران شاهپور ... کنفرانس مطبوعاتی اینترنشنال هرالد تریبون .... در ذیل

مشخصات اصلی .... که در شماره 10 مرداد... انتشار یافت درج می شود:

... رئیس قانونی دولت و رهبر مخالف رژیم اسلامی... رهبران مذهبی را متهم کرد که کشور را به سوی

هرج و مرج می کشانند و گفت که ملاها باید به مساجد خود برگردند. وی گفت که با طرفداران خود در

تهران و قبیله با نفوذ خودش قبیله بختیار تماس دارد. ادعا کرد که به این دلیل در ایران از او طرفداری

می شود که یأس از بی لیاقتی سیاسی سران مذهبی افزایش می یابد اما هیچ قصد ندارد اقدام به اعاده قدرت

با رهبری مبارزه از نوع زیرزمینی یا حزب و دولت در تبعید کند. گفت که در انتخابات قریب الوقوع کشور

کاندیدایی را معرفی نخواهد کرد. «دیکتاتور مذهبی» فعلی هر چند هفته یک بار تغییر رأی می دهد، کشور

ورشکسته است و با شورشهای اقلیتها اقتدار مرکزی دولت رو به ضعف است. خمینی هیچ طرحی ندارد که

با قدرت خود چه کار کند و در یک سال ایران اکنون به اندازه 25 سال دوران شاه خسارت دیده است. به

سیاست شوروی در مورد ایران که می خواهد ایران تحت نفوذ مسکو باشد، یا کاملاً اضمحلال یابد انتقاد

کرد. از تصمیم ایران مبنی بر قطع فروش گاز طبیعی به شوروی پشتیبانی کرد. به کردها باید خود مختاری

ملی ولی در محدوده اتحاد ملی داده شود. مکررا از متحدین سابق مثل کریم سنجابی از جبهه ملی انتقاد

کرد که با جنبش اسلامی متحد شده اند، ایران پیش از اسلام وجود داشت.

.....................

.....................

1- در این پرونده اسناد تماسهای سیا با بختیار و دستیارش عبدالرحمن برومند ٬ و سایر ضد انقلابیون پراکنده در اروپا و خصوصاً کانالهای مختلفی که سیا برای ارتباط و کسب اطلاعات راجع به آنها مورد استفاده قرار داده ٬ ارائه می شوند.
ص: 610

4 بدون پرونده تا تاریخ 11 مرداد 78 در بایگانی ضبط شود.(1) سری

سند شماره (3)

5 مهر 58 تلگرام غیر فوری خیلی محرمانه

از: لندن 18198 به: واشنگتن رونوشت برای تهران

موضوع: هشدار شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است تبعیدیهای ایران

1 توجه شما را به تلگرام وزارت خارجه شماره 249717 مورخ 31 شهریور 1358 جلب می کنیم که

موضوعش تماس با تبعیدیهای ایران بود و ضمناً بیان می دارد که قطعا اهمیت دارد، این تلقی برای کسی

ایجاد نشود که دولت آمریکا قصد مداخله در امور داخلی ایران یا حمایت از گروههایی که علیه دولت ایران

نقشه می ریزند، دارد. لطفا این مطلب را برای تماس گیرندگان کاملاً روشن کنید.

2 بدون پرونده. تا تاریخ 5 مهر 78 در بایگانی ضبط شود.(2) سری

سند شماره (4)

سری تلگرام غیر فوری 28 مهر 58

از: واشنگتن 535504به: تهران

خلاصه ای از عملیات اس.دی.راپ / اس. دی.پیر

عطف به: تهران 54496

موضوع: هشدار شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است.

1 برای اینکه قرارگاه درک بهتری از عملیات اس.دی. یپر / 1 (پ / 1) و اس. دی. راپ / 1 (ر/ 1)

داشته باشد، ما خلاصه زیرا را ارائه می نمائیم.

2 همان طور که قبلاً گزارش شده، پ / 1 تماس با سیا را به طور غیرمستقیم از طریق آشنایان خود در

ارتش ایالات متحده ترتیب داد. «کامیسکی» با پ / 1 ملاقات نمود و اینک قضیه او را در دست دارد. پ /

1 یکی از بد شانسیهای رژیم سابق است. (افسر عالیرتبه ارتش، دارای شغل مهم سفارتی و غیره)که اساساً

درستکار به نظر می رسد و در نتیجه زمانی که رژیم شاه فرو ریخت، با مصیبت مالی روبه رو گردید. پ / 1

نه تنها شغلش بلکه مقرری بازنشستگیش را هم از دست داد و اینک وی در آپارتمانی متوسط در ناحیه

واشنگتن و با اتکا به پس اندازهای کوچکش زندگی می کند. او تماس محدودی را با سایر ایرانیان حفظ

کرده بود تا اینکه بختیار در پاریس پدیدار شد. بنا به اظهارات پ/1 بختیار با وی تماس گرفته و از او

1- سند فوق از درون دستگاه پودرکنی بیرون آمده و بعضی از قسمتهای آن از بین رفته ٬ لذا به جای آن قسمتها در ترجمه نقطه چین گذارده شده است. از متن سند چنین برمی آید که قرارگاه پاریس خلاصه ای از گزارش روزنامه هرالدتریبون درباره کنفرانس مطبوعاتی بختیار را مخابره کرده است. در پاراگرافهای 2 و 3 سند مطالبی از سوی قرارگاه پاریس اظهار شده که به علت ناقص بودن قابل ترجمه نبودند.
2- علت اینکه طبقه بندی سند در بالای آن ”خیلی محرمانه“ و در انتها ”سری“ ذکر شده روشن نیست.
ص: 611

خواسته که ملاقاتی بین بختیار و مقامات عالیرتبه دولت آمریکا و یا سیا ترتیب دهد. پ/1 ادعا می کند که

بختیار کاملاً به وی اعتماد دارد، چرا که آنها نه تنها دوستان دیرینه هستند، بلکه قوم و خویش سببی هم

هستند. بعد از اینکه پ/1 به طرف ما آمد، ما به او اطلاع دادیم به بختیار بگوید که مختار است هرطور

می خواهد عمل کند، اما به وی توصیه می کنیم برای عرضه نظریاتش به سیا از پ/1 به عنوان یک رابط

استفاده نماید. برای پ/1 روشن کردیم که باید به بختیار بگوید ما در موقعیتی نیستیم که بتوانیم حرکت او

را تأمین مالی، کمک یا راهنمایی نماییم، اما این کانال را به عنوان وسیله ای که او بتواند توسط آن در مورد

مقاصد و مقدورات خود به ما خبر دهد، تهیه دیده ایم. این پیامی بود که پ/1 هنگامی که در اوایل مهرماه

جهت دیدار بختیار به پاریس می رفت، با خود برد. پاسخ بختیار این بود که او از تهیه این کانال ممنون است

و ما را در جریان خواهد گذاشت. خلاصه ای از ملاقات پ/1 با بختیار در شکل یادداشت پخش شد و به

تهران فرستاده می شود. ما پیام بختیار به خود را خیلی صادقانه به حساب آوردیم. او از مشکلاتی که باید

با منابع بسیار محدود بر آنها غلبه نماید، آگاه است. او راحت اعتراف می کند که نهضتی به آن معنای واقعی

ندارد و فقط در مراحل طرح ریزی اولیه است. معذالک او امیدها دارد.

3 انگیزه خود پ/1 ترکیبی از کینه نسبت به رژیم فعلی، تمایلی به کمک به دوستش بختیار، امید

اینکه یک رژیم دوست پرداخت مستمری او را از سر بگیرد، و تمایل به باقی ماندن در واشنگتن به عنوان

یک خارجی دایم الاقامه است، به نظر می رسد او اساسا آدم خوبی است و نه تنها پیامها را می رساند بلکه

مکررا به عنوان منبع ذخیره یکجانبه عمل می کند، هرچند که ما او را رسما به استخدام در نیاورده ایم. ما با

پرداخت بخشی از هزینه های مسافرتش او را کمک نمودیم و ممکن است که در نهایت یک حق الزحمه

ماهانه به او بدهیم.

4 در اوایل شهریور 1358 برای اولین بار توسط کامیسکی و گلگروف با ر/1 تماس گرفته شد. تماس

اولی این بود که مشخص شود آیا گزارشهایی مبنی بر اینکه ر/1 قاطی کردها شده، صحت دارند یا نه. در آن

زمان ما از موقعیت مکانی ر/1 و تمایل وی نسبت به ملاقات با سیا بی اطلاع بودیم. برای وساطت آشنایی

از اس.دی. اینورموس/1 استفاده شد و او در این قضیه به عنوان یک عامل پشتیبانی کلی، کانال

غیرمستقیم بین ر/1 و مأموران مربوطه اش و نیز به عنوان یک منبع سودمند بازگشت اطلاعات از ر/1 در

مورد نتایج ملاقاتهایمان با وی باقی مانده است. در جلسات اولیه مان با ر/1 او در حال بررسی همکاری با

بختیار بود، اما تازگیها به اداره حرکت خودش علاقه مند شده است. اساس تفکر وی این است که تنها چاره

اصلاح اوضاع در ایران یک نحو فعالیت نظامی است که رهبر یا حداقل تنظیم کننده اش خود او باشد. وقتی

که تغییر رژیم پیش آمد و محکم شد اداره کشور می تواند به سیاستمداری مانند بختیار سپرده شود. ر/1 در

نظر دارد طی چند هفته آینده به اروپا مسافرت کند تا میزان حمایت از خودش میان تبعیدیان را بسنجد. ما

به ر/1 تأکید کرده ایم که برای کسب اطلاعات در مورد اوضاع ایران با وی تماس داریم و این تماس نباید

علامت حمایت ما تلقی گردد. ممکن است که ر/1 این مسئله را تماما باور نداشته باشد.

5 تا همین اواخر ر/1 در تنگناهای مالی فوق العاده ای قرار داشت و در یک خانه خیلی عادی در یک

شهر کوچک نیوجرسی زندگی می کرد. اخیرا به محل بهتری نقل مکان کرده و قادر است سروته زندگیش

را هم آورد. در حال حاضر وی به صورتی محدود توسط ایرانیان مرفه مقیم آمریکا کمک مالی دریافت

می دارد، آنها احتمالاً این سرمایه گذاری کوچک را یک دوراندیشی برای تضمین وضع خود می نگرند. ما

ص: 612

انگیزه ر/1 را متشکل از میهن پرستی، کینه، توهمات شوکت و جلال و بازنشستگی در آمریکا می یابیم.

6 ما هنوز نمی دانیم یک جنبش تبعیدی به رهبری بختیار یا ر/1 یا ترکیبی از این دو یا دیگران آیا

هرگز به مرحله عمل خواهد رسید یا نه. غرض از حفظ ارتباط با ر/1 این است که جهت تبیین این مسئله

در موقعیت بهتری واقع باشیم. یک نشانه مثبت این است که هردو چهره، ظاهرا در ملاحظه سختی کارشان

واقع بین هستند. هنوز چیزی که نشانگر این باشد که آنها می توانند برای یک هدف مشترک تشریک

مساعی کنند، دیده نشده بلکه تا حالا نشانه هایی دیده شده که آنها با مخالفت با یکدیگر فعالیتهایشان را از

هم جدا کرده اند. صرف نظر از نتیجه کار، ستاد مرکزی در جناح مخالفین تبعیدی فرصتی برای جمع آوری

اطلاعات مفید در مورد ایران می بیند. هم بختیار و هم ر/1 از ضرورت جمع آوری اطلاعات از داخل

کشور آگاهند و هر دو دست به کار ایجاد ارتباطاتی در اقشار قبیله ای، نظامی، مذهبی و سیاسی جامعه

ایران هستند. ما در این امر شانس ریزه خواری از کوششهایشان را می بینیم.

7 پرونده: 962615201، 106171201. تا تاریخ 28 مهر 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (5)(1)

سری 13 شهریور 58 اعضاء

از: رئیس 507357به: تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است.

عطف به: رئیس 504036

1 گزارش ذیل را کامیسکی و گلگروف در ملاقات مورد اشاره تلگرام مرجع به تاریخ 6 شهریور به

دست آوردند و فقط برای ساندرز معاون وزیر خارجه در امور خاور نزدیک و آسیای جنوبی به عنوان

02181/31279FIRDB 8 مرداد انتشار یافت.

هویت تلگرام مرجع (مشارالیه) در رابطه با دخالت شخصی خود در طرحهای مخالفین گفت که فقط

این اواخر مجددا به طور فعال به امور سیاسی ایران علاقه پیدا کرده بود. نمایندگان شاهپور بختیار

نخست وزیر سابق با او تماس گرفته اند و او را برای شرکت در جلسات به پاریس دعوت کرده بودند.

مشارالیه همچنین ادعا می کند که دعوتنامه ای از دولت فرانسه دریافت کرده تا برای گفتگو با آن دولت به

پاریس مسافرت کند. مشارالیه گاه گاه با مقامات دولت اسرائیل که او مشخص نکرد چه کسانی بودند، در

تماس بوده است. این تماسها از بدو ورودش به اینجا جریان داشته و به او گفته شده منتظر تماس با یک مقام

اسرائیلی که در 10 شهریور از لندن وارد آمریکا می شود، باشد. مشارالیه تلویحا اظهار داشت که دولت

اسرائیل در طرح احتیاطی خود برای ایران خوب جلو رفته است. او نسبت به اسرائیلیها به طور قابل

ملاحظه ای شفقت دارد که ناشی از معاملات وی با آنها به عنوان یک فرمانده نظامی ایران می باشد.

1- این شماره پرونده در انتهای سند شماره 4 تکرار شده است ٬ یعنی این شماره یا به پرونده اس.دی.پپر/ 1 یا پرونده اس.دی.راپ/ 1 تعلق دارد. از آنجایی که شماره دیگر در اسناد بعدی که به اس.دی.پپر/ 1 مربوط می شوند ٬ به کار رفته می توان نتیجه گرفت که این شماره پرونده اس.دی. را پ/ 1 می باشد. لذا فرد مورد اشاره این سند را باید اس.دی. را پ دانست.
ص: 613

این فرد انکار می کند که از هنگام عزیمت خود از ایران با شاه تماس یا گفتگو داشته، اگرچه یک بار

شهبانو فرح دیبا با وی به وسیله تلفن تماس گرفت.

توضیح ذیل را اس.دی.اینورموس/1 افزوده:

فرد مزبور از اینکه شاه هیچ گاه... به تماس او (شاه) عصبانی بود. به گفته اس.دی اینورموس/1،

مشارالیه هیچ مبلغی از شاه یا خانواده شاه دریافت نداشته است. (پایان متن انتشار یافته).

2 پرونده: 106171201 تا تاریخ 13شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.سری

سند شماره(6)

29 شهریور 58

از: رئیس 517075به: با حق تقدم به پاریس. با حق تقدم برای تهران، به طور عادی برای... ژنو

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است.

عطف به: (برای... ارسال نشده، 512112 رئیس)15900/315 79 TDFIRDB

1 اس. دی. پپر/1 (پ/1) (هویت الف) در اواخر ماه اوت (اوایل شهریور) به آشنایان خود در ارتش

آمریکا اظهار داشت که مایل است با یک مأمور از سیا که با امور ایران آشنا باشد، ملاقات کند. در تاریخ

31 اوت (9 شهریور) مأمور ستاد با پ/1... پیام پ/1 این بود که می خواهد برای دیدن بختیار به پاریس

سفر کند و مایل است که اطمینان یابد می تواند بدون در خطر انداختن موقعیت مهاجرتی خود در اینجا، این

سفر را انجام دهد. این منتهی به این داستان شد که بختیار از او درخواست کرده بود، به پاریس سفر کند تا با

او درباره ایجاد تماس با سیا یا دولت آمریکا در ایالات متحده صحبت کند. پ/1 توضیح داد که دوست

قدیمی و معتمد بختیار است و از طریق هویت ب رابطه خاصی (با بختیار) دارد.

2 دو ملاقات دیگر با پ/1 برگزار شده است که یکی از آنها انتشار تلگرام مرجع را نتیجه داد. ما

موافقت کرده ایم که پ/1 را در مشکل مهاجرتی خود یاری دهیم تا او مسافرت خود را انجام دهد و به او

اطلاع داده ایم که اگر بختیار مایل است به دولت آمریکا پیامی برساند یا خبری بدهد، می تواند این کار را از

طریق پ/1 انجام دهد. به او در خصوص رازداری لازم برای حفاظت از این چنین ارتباطاتی هشدار داده

شد و همین موضوع به بختیار نیز گوشزد خواهد شد. پ/1 موافقت کرده است که احتیاجات (اطلاعاتی)

را بپذیرد و مسائل زیر قبل از عزیمتش به او داده خواهد شد: وضع مالی بختیار، خبر درباره رابطهای او در

ایران، ارتباط با تیمسار جم، اعضاء و جزئیات مربوط به اطرافیان بلافصل او را از جمله جواد علامیر.

نظریات بختیار درباره مسائل مختلف داخلی.

3 پ/1 قصد دارد که در اواخر این هفته یا اوائل هفته آینده به پاریس رفته و در آنجا حدودا یک هفته

خواهد ماند. اگر پاریس یا تهران برای پ/1 احتیاجات (اطلاعاتی) دیگری دارند، لطفا با ذکر حق تقدم

تهیه شود.

4 پرونده: 962615201 تا تاریخ 28شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

ص: 614

سری

سند شماره (7)

سری 29 شهریور 58 اعضاء

از: رئیس 517146به: با حق تقدم به پاریس رونوشت با حق تقدم برای تهران، عادی برای...، ژنو

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است

عطف به: رئیس 517075

1 هویت الف: تیمسار مخاطب رفیعی،(1) رئیس پیشین دبیرخانه سفارتخانه واشنگتن

هویت ب: پسر وی که با... بختیار ازدواج کرده است.

2 پرونده: 962615201 تا تاریخ 29 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.تماما سری

سری

سند شماره (8)

سری 29 شهریور 58 اعضاء

از: تهران 54260به: با حق تقدم به رئیس رونوشت با حق تقدم برای پاریس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است.

عطف به: رئیس 517075

1 احتیاجات اطلاعاتی مندرج در پاراگراف دو تلگرام(2) مرجع علائق ما را دربرمی گیرند... در ایران،

پیشنهاد می کنیم که تأکید خاصی روی آشنایان در قبایل... آنها که در ارتش مشغول به خدمت هستند، به

عمل آید.

2 بدون پرونده. تا تاریخ 29شهریور 78 در بایگانی ضبط شود. تماما سری

سری

سند شماره (9)

سری 27 مهرماه 1358 اعضاء

از: رئیس 534442به: پاریس، رونوشت برای لندن، ژنو، تهران، بخش خارجی/ واشنگتن

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است

عطف به: الف رئیس 521262 (برای تهران، بخش خارجی / واشنگتن فرستاده نشد/ لازم نبود)،

ب پاریس 12594 (برای لندن، ژنو فرستاده نشد/ لازم نبود)

1 در 13 مهرماه پس از بازگشت اس. دی. پیر/1 از اروپا با وی ملاقات و اطلاعاتش استخراج شد. او

از 3 الی 6 مهر در پاریس با بختیار و از 7 الی 10مهر در لندن با تیمسار جم ملاقات نموده بود. در مجموع

وی اطلاعات ذیل را در اختیار گذارد، که بخشی از آن به صورت یادداشت به واشنگتن مخابره می شود.

بختیار نقش پ/1 را به عنوان واسطه بین خود و سیا پذیرفت.

1- از این سند مشخص می شود که نام حقیقی اس.دی.پپر/ 1 تیمسار مخاطب رفیعی است که در سفارت شاهنشاهی در واشنگتن مقامی داشته و از طریق ازدواج پسرش با یکی از منسوبان بختیار با وی خویشاوند است.
2- تلگرام مرجع این سند ٬ سند شماره 6 می باشد.
ص: 615

پیام بختیار به ما این بود که وی با سرمایه قلیل فعالیتی را اداره می کند که به هیچ جایی نمی رسد، مگر

اینکه از آمریکا تأمین مالی و راهنمایی عملیاتی دریافت دارد. او هنوز در مرحله طرح ریزی قرار دارد، اما

پیش بینی می کند ظرف پنج ماه تمام جزئیات را آماده کند و در آن موقع وی می خواهد به واشنگتن آمده تا

درباره آینده جنبش خود و کشورش با مقامات دولت آمریکا مستقیما مذاکره نماید. (او محرمانه به پ/1

اظهار داشت که اگر به کمک آمریکا دست نیابد، احتمالاً برای کمک به کشورهای عرب خلیج فارس رو

خواهد آورد.)

دفتر بختیار در پاریس متشکل است از خودش، دکتر اعتبار (نام کوچکش مشخص نیست) دکتر

عبدالرحمن برومند و دختر رئیس سابق ساواک، پاکروان که به عنوان منشی کار می کند. در لندن تیمسار

جم را دارد که در امور نظامی با کمک تیمسار محسن مبصر یکی از فرماندهان سابق پلیس و امیرحسین

امیر پرویز که اینک در لندن تجارت دارد، کار می کند. بختیار با بسیاری دیگر از جمله نمایندگان مجاهدین

تماس داشته اما افراد اصلی همانها هستند که در بالا نام برده شده اند. بختیار گفت که خیلیها به اسم او اما

بدون اجازه اش حرف می زنند. او همچنین گفت که در صحنه عمل در ایران کسی را ندارد، اما مشغول کار

روی آن است.

پ/1 در مدتی که در لندن بود، علاوه بر دیدار تیمسار جم به ملاقات تیمسار معتضد معاون پیشین

ستاد هم رفت. معتضد عملاً یک گوشه نشین است که تحت شرایط بدی زندگی می کند و پ/1 او را سایه ای

از شخصیت پیشین وصف نمود.

2 همان گونه که در تلگرام مرجع ب ذکر شد، پ / 1 گفت که بختیار از چندین هفته قبل رابطه اش را با

جواد علامیر قطع کرده بود، زیرا که علامیر «آدم بدی» بود. پ / 1 نتوانست تیمسار تریری علی را

بشناسد. او گفت در مدتی که با بختیار گذرانده و در مجموع حداقل 36 ساعت بوده، هیچ کس از

تشکیلاتی به نام اتحاد ملی نامی نبرد.

3 پرونده 962615201 تا تاریخ 25 مهر 1378 در بایگانی ضبط شود.تماما سری

سری

سند شماره (10)

سری 29 شهریور 58 اعضاء

از رئیس 517620به تهران رونوشت برای ژنو

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس

عطف به: تهران 54240 (برای ژنو لازم نیست)

1 هویات درخواستی آقای جوزف آی. سالتزمن (س) مأمور قرارگاه ژنو و عبدالرحمن برومند (ب)

دستیار بختیار می باشند.

2 تلگرام ژنو 43721 برای اطلاع شما مخابره می شود و متن تلگرام رئیس 502044 در ذیل درج

شده است. اینها پیامهای مربوط به این عملیات می باشند. اگر چه در ابتدا احتمالاً دلایلی برای اینکه شما

در جریان پیامهای رد و بدل شده ای که به این ملاقات منجر شدند قرار نگیرید، وجود داشته، ما متأسفیم که

شما را زودتر حساب نکردیم. منتهای تلاش خود را به عمل خواهیم آورد تا این امور دوباره اتفاق نیفتند.

ص: 616

3 ذیلاً متن تلگرام رئیس 502044 مورخ 3 شهریور 58 برای اطلاع شما:

1 ستاد مرکزی مایل است با ژنو و پاریس امکان استفاده از مأمور قرارگاه ژنو (س) برای رخنه به

جمع اطرافیان شاهپور بختیار را بررسی کند. (س) خصوصا برای این مأموریت مناسب است، چون

شخصاً با بسیاری از طرفداران بختیار آشنایی دارد.

2 برای مثال، (ب) در پاریس به عنوان یکی از دستیاران، عمده بختیار فعالیت می کند. (س) هنگام

ریاست پایگاه اصفهان مأمور مربوطه (ب) بود.(1) او کاندیدای اول برای تماس با (ب) خواهد بود.

3 به نظر ستاد (س) از طریق هماهنگی نزدیک با قرارگاه پاریس می تواند اعضای جمع اطراف

بختیار را شناسایی و با آنها تماس برقرار کند. اگر (س) بتواند تماس مستقیم با بختیار برقرار کند، که

چه بهتر. (یادداشت ستاد برای تهران: رهنمود جمله آخر پیش از رفتن (س) به پاریس لغو شد).

4 برای اطلاع شما: اخبار موجود در ستاد حاکی از آنند که ایرانیان مختلفی برای حمایت از بختیار

تدارک می بینند... اخبار قابل اطمینان کمی درباره این فعالیتها دارد، بدین ترتیب... اطلاعاتی که (س)

بتواند تهیه کند به گرمی در اینجا مورد استقبال واقع می شوند.

5 پاریس: ستاد تصور می کند که پاریس بتواند در تعیین محل اقامت طرفداران بختیار در پاریس

قدری کمک کند.

6 تقاضا می شود مخاطبین به موقع توضیحات خود را ارسال کنند.

4 پرونده: 212149 201 تا تاریخ 29 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.تماما سری

سری

سند شماره (11)

سری 20 شهریور 1358 اعضاء

از: ژنو 43721به: رئیس، رونوشت برای پاریس، تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه هایی اطلاعاتی است اس. دی.استی

عطف به: الف: رئیس (2)502044 ، ب: پاریس 11937 3004498

1 گونیون در تاریخ 15 و 16 شهریور با اس.دی.استی در پاریس ملاقات کرد. تماس اولیه روز 14

شهریور با تلفن داخلی (خانه) در شرایتون پاریس، جایی که وی اقامت دارد، انجام شد. در اولین ملاقات

حضوری اظهار داشت که درباره ملاقات با هیچ کس دیگر حتی بختیار صحبت نکرده بود. روز 15

شهریور تنها موقع نهار به وی دسترسی داشتیم، اما روز 16 شهریور یک جلسه سه ساعته در اتاقش برگزار

1- اسناد دو مورد از تماسهای سالتزمن با برومند در سال 1336 در کتاب افشاگری شماره 21 (دومین کتاب از مجموعه احزاب سیاسی) آمده است. البته در آن دو سند سالتز من به عنوان رئیس پایگاه سیا در اصفهان معرفی نشده ٬ بلکه گزارش خود را تحت پوشش کارمند کنسولگری ارائه کرده است و گزارشهای اصلی ملاقاتهای وی از کانال جداگانه مخصوص سیا ارسال شده اند ٬ که ظاهراً در دوران انقلاب و پیش از آن به ستاد مرکزی منتقل شدند و در ایران نبودند.
2- تلگرام مرجع رئیس 502044 همان است که خلاصه آن در سند شماره 10 مخابره شده است. از روی این نکته و همچنین این مطلب که شماره پرونده 201 ذکر شده در انتهای این سند با شماره پرونده انتهای سند شماره 10 یکی است ٬ مشخص می شود که این سند در ادمه طرح تماس سالتزمن با برومند است و می توان نتیجه گرفت که نام مأمور سیا در این سند ٬ یعنی گونیون نام رمز سالتزمن و نام اس. دی. استی نام رمز عبدالرحمن برومند است.
ص: 617

شد. اولین ارتباط گونیون با اس.دی. استی به فارسی بود، اما این مکالمات به فرانسه انجام شد، که

اس.دی.استی به راحتی به آن تکلم می کرد. او بلافاصله نام گونیون را شناخت و از اینکه با وی تماس

گرفته شده بود، خوشحال بود.

2 اس. دی. استی گفت که در دوران نخست وزیری بختیار او رابط با خمینی بوده است و زمانی که

دولت بختیار سقوط کرد، مجبور به عزیمت شد. وی گفت بختیار هم اکنون از حفاظت پلیس فرانسه

برخوردار است، اما او یعنی اس.دی. استی این طور نیست و از کوشش جهت ترورش می ترسد. وی از

بهمن 1358 با همسر و پسر جوانش که با وی ایران را ترک کردند در فرانسه به سر می برد. دو دختر

بزرگش از قبل در پاریس به دانشگاه می رفتند و پسرش در دانشگاه لوزان بود. وی ویلایی در کان دارد و از

بهمن ماه آنجا زندگی می کند.

3 به اس. دی. استی گفته شد که ارتباط گونیون رسمی بود نه شخصی، اما تماس به معنی حمایت

نیست. به او گفته شد که روابط سیاسی ایران و دولت آمریکا از توجه مقامات سطح بالا برخوردار است و

در مورد دیدگاهها و فعالیتهای گروههای سیاسی اطلاعاتی مورد نیاز است، از این جهت با وی تماس

گرفته شد.

4 اس. دی. استی که خود را مشاور و جهت دهنده خط مشی سیاسی بختیار معرفی می کند، می گوید

که وی و بختیار اوضاع ایران را در رابطه با حمایت بالقوه و بالفعل از بختیار تحلیل کرده اند، آنهایی که با

رژیم

بختیار به مخالفت برخواهند خاست عبارتند از:

الف: رهبران مذهبی (مثل خمینی) که می خواهند تمام قدرت سیاسی، اقتصادی و مذهبی را خود در

اختیار بگیرند. نظر آنها صرفا دیکتاتوری است.

ب: متعصبان مذهبی از قبیل خلخالی

ج: توده

د: فداییان خلق که توسط مسکو کنترل می شوند. و

و: مجاهدین خلق که مستقیما توسط مسکو کنترل نمی شوند اما مارکسیست هستند.

5 حامیان بالفعل یا بالقوه بختیار عبارتند از:

الف: تمام رهبری جبهه ملی به استثنای سنجابی و چهار یا پنج نفر از دوستان نزدیکش. امتناع

سنجابی از حمایت بختیار ناشی از حسادتی است که بر می گردد به این واقعیت که بختیار به عوض او به

عنوان نخست وزیر معرفی شد؛

ب: رهبران نظامی سابق که از شاه حمایت می کردند. آنها به برقراری مجدد سلطنت امید داشتند، اما

اینک فهمیده اند که این غیر ممکن است و بختیار را به عنوان بهترین امکان برای برقراری دوباره نظم در

ایران به حساب می آورند؛

ج: اقلیتهای مذهبی مانند یهودیان، آشوریان و ارامنه؛

د: تمام طبقه مالکین ثروتمند، هزار فامیل؛

ه: تجار کوچک، بازاریها؛

و: بسیاری از رهبران مذهبی از قبیل شریعتمداری (تبریز) قمی و شیرازی از مشهد، محلاتی (شیراز) و

ص: 618

نجفی مرعشی (قم) این ملاهای با نفوذ بر این اعتقادند که جایشان در مسجد است و نه سیاست

ز: اکثر کردها به استثنای آنها که تحت نفوذ روسیه قرار دارند.

ح: اعراب خوزستانی علاقه خاصی به بختیار ندارند، اما با هر کسی که ضد خمینی باشد کار خواهند

کرد؛

ط: اکثریت کارگران صنعتی یا تحت نفوذ مارکسیسم هستند یا تحت نفوذ خمینی، اما کارگران

خوزستان و اصفهان از بختیار حمایت می کنند؛

ی: تمامی متخصصین؛

ک: قبال بختیاری و قشقایی تنها قبایلی هستند که قوایشان به حدی است که آنها را مهم جلوه دهد.

آنها مذهبی نیستند، بنابراین از خمینی حمایت نمی کنند. بختیار از پشتیبانی قبیله خود برخوردار است و

قشقایی منتظر ظهور فردی هستند که قبل از موضعگیری شان مستعد برنده شدن باشد.

6 اس. دی. استی کشاورزان، هنرمندان و صاحبان حرفه (کارگران بازار) را نیروی سیاسی به شمار

نمی آورد.

7 فرضیه اساسی تحلیل فوق این است که بر ایران به عنوان ترکیبی از فرهنگها، دینها و طبقات

گوناگون نمی توان توسط یک دیکتاتوری یکپارچه چه از نوع شاه یا خمینی حکومت کرد. تنها حکومت

موفق، یک جمهوری لیبرال آزادیخواه غیرروحانی است که آزادی و تنوع را برای تمام اقشار ملت دنبال

کند. این چیزی است که بختیار ارائه می کند و تا اینجا معیارهایش را سراپا نگهداشته است و اینک منتظر

است ببیند چه کسی جانب او را خواهد گرفت. بختیار کاملاً احتمال یا مطلوبیت برقراری مجدد سلطنت را

رد می کند.

8 در حال حاضر... بختیار صاحب هیچ تشکیلاتی نیست. وی تمایل خود را به حکومت کردن اعلام

کرده و با کمک همکارانی چون اس.دی. استی سعی دارد جلب حمایت ایرانیان با نفوذ را توسعه بخشد.

امیر پرویز در لندن برای بختیار کار می کند. اس. دی. استی اظهار می دارد، آنها در تلاش کسب حمایت،

دائما با حمایت، دائما با ایران تماس تلفنی دارند. آنها تقاضای کمک مالی می کنند، اما تا این زمان اکثر

کمکها مختصر بوده اند و وضع مالی خراب است. بختیار هیچ سرمایه شخصی ندارد. بختیار هیچ رابطه

سیاسی با حکومتهای خارجی منجمله حکومت فرانسه ندارد. وی در رابطه با امنیت شخصی خود با پلیس

فرانسه سروکار دارد، اما همین و بس. جبهه ملی دیگر به عنوان یک تشکیلات وجود خارجی ندارد و

بختیار به عنوان وسیله انتقال به قدرت سعی در تجدید حیات آن ندارد. او به پایگاه قدرتی بسیار وسیعتر از

آنچه توسط جبهه ملی فراهم می شود، احساس نیاز می کند.

9 بختیار هیچ گونه امکان کار با رژیم فعلی را پیش بینی نمی کند. بازرگان دوست او است، اما بختیار

او را ضعیف و بی اراده و آلت دست خمینی که فاقد صلاحیت برای حفظ منافع ایران است به حساب

می آورد. اختلاف فکری عمده بین آنها این است که بازرگان عمیقا مذهبی است و بدین خاطر به طرح

جمهوری اسلامی عقیده دارد، در حالی که بختیار فکر می کند، ایران باید یک جمهوری دنیوی (غیر

مذهبی) داشته باشد. بر اساس این فرضیه که رأی گیری آزاد نیست، بختیار در رفراندوم قانون اساسی و

متعاقب آن انتخابات مجلس شرکت نخواهد کرد. در مورد کوششهای سفیر انتظام مبنی بر ترغیب ایرانیان

به بازگشت به ایران اس.دی. استی تردید داشت کسی که قبل از انقلاب شغل مهمی داشته، به کشور برگردد.

ص: 619

10 بختیار به دلایلی که قبلاً ذکر شد معتقد است که رژیم خمینی نمی تواند، پایدار بماند. به مرور که

ضعیف می شود یک نفر به «تحول نیروها» جهت سرنگونی رژیم اقدام خواهد کرد و این عامل یا روسها

خواهند بود یا غرب و رژیمی که سرکار می آید، توسط دولتهایی که کودتا را باعث شده اند، شکل داده

خواهد شد. بختیار بر این اعتقاد است که ایالات متحده، دولت آلمان فدرال، انگلیس، فرانسه و ژاپن منافع

مشترک در ایران دارند و باید یک طرح مشترک جهت حفاظت از منافع خود در آنجا بریزند. ایالات

متحده باید در تبیین اهداف و مقاصد طرح رهبری داشته باشد، اما انگلیسها (که ایران را خیلی بهتر از

آمریکاییها درک می کنند) باید طرح را اجرا کنند. به گفته اس.دی.استی قشقاییها بهترین ابزار اجرای این

تحول لازم نیروها می باشند. الآن ناصر قشقایی در ایالات متحده به دنبال چراغ سبز آمریکا است که آیا

دولت ایالات متحده از قیام قشقاییها حمایت می کند یا نه.

اس. دی. استی اخیرا در ایالات متحده بوده و در آنجا از طریق بیل میلر (عضو کمیته خارجی سنا؟) به

دنبال حمایت دولت آمریکا از بختیار بود. اس.دی. استی فکر می کند، دولت ایالات متحده باید با امتناع از

دادن مواد غذایی و وسایل نظامی و کمکهای فنی و با اقدام به فعالیت وسیع در جهت تبلیغ کوتاهیهایی که

در زمینه حقوق بشر در ایران روی می دهند، رژیم ایران را تضعیف کند. اس.دی. استی اعتقاد دارد که

دولت آمریکا باید از دوستانش در ارتش، تجارت، قبایل و غیره بخواهد که از بختیار حمایت کنند تا بدین

ترتیب به بهبود و تغییر اوضاع کمک فراوانی کرده باشد.

11 آنچه در بالا آمد علیرغم نمونه خمینی منعکس کننده این دید ایرانیان است که قدرتهای خارجی

ایران را کنترل می کنند و تغییر اوضاع فقط از طریق همکاری با این قدرتها امکان پذیر است. اس.دی.استی

با نگرانی پرسید آیا گزارشهای مطبوعات مبنی بر اینکه سیا عملاً از بین رفته، صحت دارند یا نه و مجددا به

وی اطمینان داده شد که نظری مخالف آن را خواهد شنید. وی احساس می کند که فقط کارمندان سیا ایران

را درک می کنند و تنها تشکیلات دولتی شایسته ارتباط، همان سیا است. احاطه نظر سیا بر اوضاع، که در

این واقعیت که توانسته بودیم او را پیدا کنیم معلوم شده بود، او را شدیدا تحت تأثیر قرار داد. او قادر نبود

حدس بزند که ما چگونه جای او را پیدا کرده بودیم.

12 نظریه.اس. دی. استی از اینکه پس از مدت مدیدی دوباره با وی تماس گرفته شده، شادمان و

دلگرم بود و احساس می کرد صرف این ارتباط، علامت تغییر مشی بود. به هر حال وی اصلاً کمی مأیوس و

افسرده بود و ما در اینکه واقعا معتقد باشد بختیار دوباره به قدرت خواهد رسید، تردید داریم. این مثال،

عدم هماهنگی بین رهبران ایرانی جناح مخالف را که دیدهای مشابه هم دارند، نشان می دهد. مأمور

مربوطه قرارگاه پاریس یک خبرنامه به زبان فرانسه به نام «ایران آزاد» که ناشرانش نامشخصند به گیونیون

نشان داد. گیونیون با زیر نظر داشتن اس.دی.استی خبرنامه را خواند. طرز تلقی اس.دی استی تقریبا دقیقا

با نظریات خبرنامه مطابقت داشت. در پایان ملاقات اس. دی. استی و گیونیون، خبرنامه به وی نشان داده

شد و سؤال شد که آیا خبرنامه نوشته او بود. او هرگز از آن خبری نشنیده بود و از گرداننده آن اطلاعی

نداشت. وی به بختیار تلفن کرد تا ببیند او می داند یا نه، بختیار با اینکه نمی دانست حدس زد که تهیه کننده

آن ممکن است بیژن نهاوندی رئیس سابق دانشگاه تهران و مشاور شهبانو باشد.

13 با اس.دی.استی در مورد امکان ارتباط در آینده صحبت شد. فعالیتها و جای او طی دو یا سه ماه

آینده به قابلیت بقای جنبش بختیار بستگی خواهد داشت، اگر... هواخواهان و حمایت به دست آورد، اکثر

ص: 620

اوقات را در پاریس همراه بختیار خواهد بود. اگر حرکتی که بختیار شروع کرده به شکست انجامد، وی در

منزل خود واقع در کان خواهد بود. تلفن منزل گیونیون به اس.دی. استی داده شد وی تلفن خود

131890 تکرار می شود 131890 در کان را داد همچنین شماره تلفن محل اقامت بختیار تکرار

می شود 6292548 جایی که در پاریس می توان او را پیدا کرد. احتمالاً در خلال چند هفته آینده دوباره

با اس. دی. استی تماس گرفته می شود تا مشخص شود آیا بختیار در راه انداختن یک جنبش معتبر موفق

شده است یا نه.

14 پرونده 212149201 تا 20 شهریور 1378 در بایگانی ضبط شود. توضیح سیستم انتشار

پیامها. رونوشت به موجب... برای تهران مخابره شد.سری

سند شماره (12)

سری 23 شهریور 58 اعضاء

از: پاریس 12390به: رئیس رونوشت برای ژنو، تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس اس. دی. آپ بیت

عطف به: پاریس 10828

1 اخیرا کرامس از طریق پست نشریه ای به نام «ایران آزاد» که به فرانسوی نوشته شده بود، دریافت

نمود (نسخه ای از آن با محموله های شماره 562895و562894 TM ارسال می شود).

پاکت آن نشانی بازگشت (فرستنده) نداشت، فقط نام اس. دی. آپ بیت روی آن بود. با تصور اینکه

اس. دی. آپ بیت شاید با بختیار تماس دارد (در حقیقت ابتدا فکر کردیم که این احتمالاً نشریه بختیار

است)، قرارگاه تصمیم گرفت دوباره با اس.دی.آپ بیت تماس بگیرد. این کار توسط کرامس صورت

پذیرفت و در 21 شهریور یک ملاقات یک ساعت و نیمه انجام گرفت.

2 اولاً موقعیت شخصی اس.دی. آپ بیت، وی رسما از دولت فعلی ایران جدا شده است و هنگامی که

از ریاست ستاد ارتش دستور یافت بازگردد، امتناع ورزید. در نتیجه سفیر ایران پای او را از دفترش کوتاه

کرده و دستور داده آپارتمان خود را تخلیه کند و اتومبیل را بازگرداند چون هر دو از اموال سفارتخانه

می باشند. اس.دی.آپ بیت تا به امروز از نقل مکان خودداری کرده و به کرامس گفت قصد دارد یک وکیل

بگیرد و طی کردن مراحل قانونی تا حل و فصل قضیه به احتمال زیاد یک سال یا بیشتر طول خواهد کشید.

وی قصد دارد اتومبیل را تحویل دهد. اس.دی. آپ بیت با آنکه موقعیت دیپلماتیکش را از دست داده،

موفق می شود در بسیاری از فعالیتهای دیپلماتیک نظامی که هنوز دعوتنامه های آنها به خانه اش ارسال

می شوند حضور یابد. برای مثال، در 21 شهریور وی و همسرش در یک ضیافت که به افتخار وابسته نظامم

جدید یوگسلاوی برگزار شده بود شرکت کردند. کرامس ملتفت شد که رئیس دفتر پروتکل نظامی استقبال

سردی از او به عمل آورد، اما سایر دیپلماتها ظاهرا از گفتگو با وی لذت می بردند. او اذعان داشت که تأمین

مالی مشکل بزرگی است. اگرچه وی از آپارتمان نقل مکان نمی کند، ولی باید اجاره خانه را بپردازد،

اتومبیل جدید باید بخرد و چنان که گفت دوستانش که در شش ماه گذشته به او مدد رسانده اند، شاید از

قرض دادن به او خسته شده باشند. دو فرزند وی همچنان به یک مدرسه خصوصی فرانسوی می روند، اما

ص: 621

در حال حاضر مجبور به پرداخت شهریه نیستند.(1)

3 اس. دی. آپ بیت به کرامس گفت که در یک گروه تبعیدی ایرانی مشغولیت سنگینی دارد. این گروه

با آنکه هنوز با بختیار در تماس نیست، ممکن است عاقبت با او تماس بگیرد. این گروه مقداری کمک مالی

دریافت داشت که برای انتشار اولین شماره «ایران آزاد» به فرانسه (نشریه ای در هشت صفحه، با کاغذ

خوب، اما هیچ نام یا نشانی ندارد و تمام مقالات فاقد امضاء می باشند) کفایت می کند و برای انتشار دومین

شماره آن در آتیه نزدیک، که به گفته اس.دی. آپ بیت به فرانسه، انگلیسی و فارسی خواهد بود کافی

است. این شماره حاوی یک سرمقاله خواهد بود که اس.دی. آپ بیت نوشته و خطاب به ارتش ایران است

و سوگند وفاداری را که به ایران نه خمینی یاد کرده اند، خاطرنشان می کند. به علاوه کاستهایی برای افراد

منتخبی به ایران فرستاده خواهد شد. این گروه در 19 شهریور نیز به حمایت از کردها تظاهراتی در جلو

کنسولگری ایران داشت.

4 اس. دی. آپ بیت افزود که گروهش فعال است و حتی قبل از اولین کنفرانس مطبوعاتی بختیار در

چند ماه پیش، مشغول تشکیلات دادن به خود بود. این گروه رابطهای خوبی نیز در ایران دارد و با افراد

منتخبی در ایران من جمله تعدادی از کردها در تماس روزانه می باشد. اس.دی. آپ بیت فکر می کرد که

بختیار از حمایت فراوانی در ایران برخوردار نیست و همین حمایت فعلی فقط از جانب بخشهایی از طبقه

متوسط و طبقه بالا تأمین می شود که با سقوط شاه بیشترین خسارت را تحمل کردند، اما بین طبقات کارگر

و ارتش ایران کم طرفدار دارد. عقیده اس.دی.آپ بیت و گروهش این است که رژیم خمینی نمی تواند دوام

بیاورد و در این مورد با بختیار هم عقیده اند. برای آنکه یک ائتلاف چپی جای این رژیم را نگیرد، دو چیز

باید صورت پذیرد. ارتش باید از یک حرکت مورد حمایت غرب پشتیبانی کند (درباره اینکه چه کسی این

حرکت را رهبری کند اس. دی. آپ بیت ابهام داشت، اما با «شکسته نفسی معمول خود افزود که خوشحال

خواهد شد که نخست وزیر شود) حمایت دولت آمریکا از چنین حرکتی اساسی است. این حمایت نه تنها با

کمک مادی بلکه با تقلیل روابط با رژیم فعلی ایران باید باشد. اس.دی.آپ بیت گفت که گروهش بازگشت

شاه را در نظر ندارد، اما اعاده سلطنت توسط یکی از پسران شاه را مردود نمی شمرد.

گروه مذکور با شاه تماس گرفته، اما هنوز جواب مستقیمی دریافت نداشته است. معذالک، اس.دی.

آپ بیت و سایرین در 23 تیر با زاهدی سفیر پیشین تماس گرفتند و زاهدی به طور ضمنی این گروه را تأیید

کرد.

5 هنگامی که کرامس این مسئله را مطرح کرد که آیا اس.دی. آپ بیت یا گروهش با شورویها تماس

دارند، اس. دی. آپ بیت جواب داد که او و گروهش کاملاً ضد کمونیست می باشند و هیچ قصد ندارند که

خواستار کمک از شوروی شوند. اس.دی. آپ بیت افزود که در چندین مورد وابسته نظامی شوروی

(ژنرال کاپالکین) او را به صرف شام دعوت کرده بود، اما او هیچ گاه نپذیرفته است. با این حال به دنبال رد

دعوت کاپالکین وابسته نظامی چکسلواکی (سرهنگ و لراخ) و وابسته نظامی لهستان (سرهنگ دوم

دونای) او را دعوت کرده اند و با هم شام خورده اند. هر دوی این آقایان می خواستند درباره اوضاع ایران

گفتگو کنند، اما (اگر بتوان حرف اس. دی. آپ بیت را باور کرد) برای هیچ گونه همکاری اصرار نکردند.

6 در خلال ملاقات، کرامس تأکید کرد که تماس وی با اس.دی. آپ بیت به هیچ وجه نباید معادل

1- تا به اینجا مشخص می شود که اس.دی. آپ بیت وابسته نظامی سفارت شاهنشاهی در پاریس بوده است.
ص: 622

حمایت دولت آمریکا فرض شود، و کرامس به عنوان یک مأمور اطلاعاتی که شغلش فقط جمع آوری خبر

برای انتقال به مراتب بالاتر است با او تماس دارد. کرامس دوباره (چنان که در چندین مورد گذشته انجام

داده ایم) گفت که برای حسن اطلاع دولت آمریکا، خبرهای دقیقی درباره اینکه چه کسانی، چه چیزی در

کجا و کی انجام دادند لازم می باشد و هر چه کمتر از اینها قابل قبول نیست. به علاوه اگر اس.دی. آپ بیت

حاضر نیست که اولاً چنین خبرهایی بدهد و ثانیا، تماسهای ما را محرمانه نگاه دارد، ملاقات مجددی

صورت نخواهد پذیرفت. کرامس گفت اگر قرار است این ملاقاتها را ادامه دهیم، اس. دی. آپ بیت باید

نامهای، مقامها، سازمانها و غیره را در اختیار بگذارد. نامهای ایرانیانی که با آنها در داخل کشور تماس

دارند (محسوس بود که اس.دی.آپ بیت فوراً از این یکی جا خورد) و سایر خبرهای با ارزش نیز در این

زمره می باشند.

7 حالا، ما در عوض باید چه کنیم؟ اس.دی.آپ بیت اعتراف کرد که از لحاظ مالی قدری در مضیقه

است (پاراگراف 4 را ملاحظه کنید). کرامس جواب داد با آنکه بدون تصویب هر گونه کمک مالی توسط

ستاد مرکزی، خودش نمی تواند قولی را به عهده بگیرد، ولی احتمالاً می توانیم به تفاهم برسیم. ابتدا اس.

دی. آپ بیت با یک لحن معمولی گفت که او قابل خرید نیست (وی اضافه کرد که قبلاً از قبول پیشنهاد

کمک کرامس امتناع کرده بود). اما برای کرامس آشکار بود که اگر پیشنهاد پرداخت مبلغی داده شود، او

قبول خواهد کرد. تنها مشکلی که پیش بینی می کنیم، این است که اس.دی. آپ بیت با تجمل پسندی خود،

ممکن است دست خود را پایین نگیرد. قطعا اگر او فکر کند که ما سطح زندگی فعلی او را تأمین خواهیم

کرد، هر مبلغی که پیشنهاد کنیم، او ناامید خواهد شد.

8 در ذیل توصیه قرارگاه می آید و خواستار نظریات ستاد و تصویب نهایی می باشیم. اگر به ادامه

تماس با گروههای تبعیدی و خصوصا گروهی که اس. دی. آپ بیت با آن مراوده دارد، علاقه ای باشد ما

قصد داریم به اس. دی. آپ بیت پیشنهاد کنیم برای یک دوره آزمایش شش ماهه هر ماه 2500 فرانک

(حدود 600 دلار) پرداخت شود تا در آخر آن دوره دوباره مذاکره گردد. اگر به نظر اس. دی. آپ بیت این

مبلغ خیلی کم بود، بابت مدتی که با ما گذرانده تشکر خواهیم کرد و می رویم. لطفا تا 29 شهریور جواب

خود را اطلاع دهید.

9 پرونده: 959108201 تا تاریخ 22 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود. تماما سری

سری

سند شماره (13)

سری 29 شهریور 58 اعضاء

از: رئیس 517483به: پاریس رونوشت برای ژنو، تهران

عطف به: پاریس 12390

1 به نظر ما پوشش خبری کافی از فعالیتهای مخالفین تبعیدی ایران در اروپا در حل شکل گیری است

و اس. دی. آپ بیت / 1 (الف / 1)تاکنون در طرح ریزی عملیاتی... نکرده است.

لذا علاقه ای به مقدمات عقد قرار داد با الف / 1 حول این هدف نداریم. از کوششهای کرامس تقدیر می کنیم

و میل داریم که تماسهای گاه به گاه با او حفظ شود، به نحوی که الف / 1 امکان یابد هر خبری را که

ص: 623

می خواهد، به ما برساند.

2 برای اطلاع شما: اویسی به مأموران ستاد مرکزی اطلاع داده طی مسافرتی که می خواهد در چند

هفته دیگر به پاریس کند، قصد دارد با اس. دی. روف / 1 و الف / 1 ملاقات کند.

3 پرونده: 959108 201 تا تاریخ شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.تماما سری

سری

سند شماره (14)

سری 19 مرداد 58 اعضاء

از: رئیس 493038به: با حق تقدم به لندن رونوشت برای تهران، پاریس، بخش خبرگیری داخلی / ستاد

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است جی. ان سایت، جی. ان. گراف

1 منبع بخش خبرگیری داخلی اطلاع داده است، که تیمسار (بازنشسته) ایرانی حسن طوفانیان

دستیار بلند پایه سابق شاه و وزیر صنایع دفاعی در حال حاضر در لندن است و در آنجا در جلسه سران

نظامی ایرانی که برای سرنگونی دولت فعلی ایران طرح ریزی می کنند، شرکت دارد. قرارگاه به یاد دارد که

اس. دی. پریتکست / 1 از جلسه 17 مرداد تبعیدیهای ایرانی اروپا در لندن به آدلسیک خبر داده بود.

معنای ضمنی آن این بود که حضور دوباره نخست وزیر پیشین شاپور بختیار در پاریس فعالیتهای

تشکیلاتی در اروپا را به تحرک واداشته است.

2 منبعی دیگر به نام اس دی بیتل / 1 در 17 مرداد به لندن مسافرت نمود، تا احتمالاً در همین جلسه

شرکت کند. اس دی بیتل / 1 گفت که در جریان یک اقدام برای تشکل دادن به قاطبه ایرانیان علیه خمینی،

او با تبعیدیان مختلف اروپایی ملاقات خواهد داشت و در بین شرکت کنندگان متعدد آن علی امینی،

نخست وزیر پیشین و مهدی میر حسینی سرتیپ نیروی هوایی حضور دارند. این گروه مشغول طرح ریزی

برای ملاقات با بختیار در حوالی 2119 مرداد 1358 بودند.

3 موجب امتنان خواهد بود اگر برای کسب اطلاعات بیشتر درباره ادعای ملاقات تبعیدیهای ایرانی و

همچنین تأیید حضور طوفانیان در انگلستان از سازمان اطلاعاتی انگلستان تحقیق شود.

4 بدون پرونده. تا تاریخ 19 مرداد 78 در بایگانی ضبط شود. تماما سری

سری

سند شماره (15)

سری 9 شهریور 58 اعضاء

از: لندن 17282به: رئیس رونوشت برای پاریس، تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. فیس

عطف به: لندن 17051

1 در 9 شهریور، اس. دی. فیس / 1 گزارش داد که او پی برده رئیس تشکیلات بختیار در لندن یک

ژنرال دو ستاره به نام نصیر جهانبانی است. اس. دی. فیس / 1 می گوید که جهانبانی توسط «گروه هتل» به

اصطلاح او که در تلگرام مرجع به آن اشاره شده، به عنوان «رئیس انتخاب شد».

ص: 624

2 به گفته همان منابع، تشکیلات بختیار در سوئد، آلمان، سوئیس و انگلستان و فرانسه در حال دایر

شدن می باشند. مسئله پول در حال حاضر اشکال اصلی می باشد. یک حساب بانکی در پاریس افتتاح

شده و در خواستی از ثروتمندان ایرانی برای اعانه به عمل آمده است. منابع «هتل» اس. دی. فیس / 1 به او

گفته اند که زاهدی سفیر پیشین (ایران) در واشنگتن نزد شاه رفته و از او در خواست... اعانه کرده است. به

طوری که گزارش شده، شاه از پرداخت هرگونه اعانه خودداری ورزید.

3 در نتیجه مسئله کمبود پول، اعلان دولت در تبعید توسط بختیار به تعویق افتاده و منابعی آماده

می باشند که این اعلان را با تبلیغات و اعلانات مناسب تقویت کنند. به همین دلیل... لندن که در تلگرام

مرجع از آن گزارش شد، به تعویق افتاده است. به هرحال سخنرانیهای معمول هاید پارک در یکشنبه ها

برقرار خواهد بود. (جهانبانی در... مرداد در این سخنرانیها شرکت کرد.) اس. دی. فیس / 1 همچنین

شایعات (شناخته نشده ای) شنیده که مخالفین رژیم فعلی ایران درباره «حمله» به سفارت ایران در اینجا

صحبت می کنند. چنین صحبتهایی بین افرادی که تازه درگیر فعالیتهای تشکیلاتی شده اند یک امر منطقی

به نظر می رسد.

4 علیرغم اشکال پولی، تشکیلات اینجا یک برنامه خیریه در سطح کوچکی آغاز کرده است. یکی از

اعضای گروه هتل از اس. دی. فیس / 1 پرسید، آیا خودش هیچ ایرانی را که به پول احتیاج داشته باشد

می شناسد. رابط می گوید که این گروه می تواند... تهیه کند.(ادامه سند به دست نیامده)

سند شماره (16)

سری 8 آبان 58 اعضاء

از: رئیس 542726به: با حق تقدم به لندن رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. فیس، جی. ان. سایت

عطف به: الف. لندن 18960، ب. لندن 19113

1 با توجه به تداوم احتیاج به نظارت داشتن بر فعالیتهای تبعیدیها، با پیشنهاد قرارگاه مبنی بر ابقای

اس. دی. فیس / 1 با مستمری ماهانه 150 پوند استرلینگ تا پایان ژانویه 1980 موافقت می شود.

2 چون عملیات در ابتدا فقط مستلزم نظارت از نزدیک بوده با فقدان سابقه و یادداشت، کیلتایگر فکر

می کند رئیس هیئت نمایندگی (سفیر آمریکا م) احتمالاً در جریان گذاشته نشده است. تصمیم اینکه آیا

حالا به رئیس هیئت نمایندگی خبر داده شود یا نه را به تشخیص خود قرارگاه واگذار می کنیم.

3 پرونده: 077924201 تا تاریخ 8 آبان 78 در بایگانی ضبط شود. تماما سری

سری

سند شماره (17)

سری 14 شهریور 58 اعضاء

از: لندن 17389به: رئیس رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. پریتکست

1 در 13 شهریور آدلسیک از اس. دی. پریتکست / 1 سؤال کرد درباره تشکیل یک جنبش طرفدار

ص: 625

بختیار چه شنیده است. اس. دی. پریتکست / 1 گفت هر کار تشکیلاتی که صورت گرفته باشد، به دست

معین زاده و چند نفر دیگر بوده است. آنها تمام وقت خود را صرف تشکل دادن به ایرانیان جوان در بریتانیا

کرده بودند. اس. دی. پریتکست / 1 گفت که فقدان مالی مانع کار آنها شده است. او گفت که تا به امروز هیچ

آدم کله گنده ای جلو نیامده بود تا خود را در صف بختیار اعلام کند، یا اینکه آشکارا از وی حمایت نماید.

2 اس. دی. پریتکست / 1 گفت که تا به حال تمام فعالیتهایی که در حمایت از بختیار صورت گرفته اند

ذاتاً تبلیغاتی بوده و به طور چشمگیری مؤثر یا وسیع نبوده اند. او فکر می کرد که اگر وسایل کار فراهم

باشد، بختیار می تواند تشکیلاتی را برپا کند، زیرا او به عنوان یک فرد سازمانده خوب شهرتی دارد. اس.

دی. پریتکست / 1 نتوانست نظر بدهد که آیا وجود نداشتن فعالیتهای تشکیلاتی مؤثر در انگلستان به دلیل

فقدان مالی بود یا بی تفاوتی قاطبه ایرانی.

3 در رابطه با ارتش. اس. دی. پریتکست / 1 گفت که فکر می کند ارتش ایران آنقدر زیردست ملاها

قرار دارد که نمی تواند کودتایی را علیه پاسداران سازمان دهد. او شنیده که مدنی قرار است از خوزستان به

تهران انتقال داده شود، چون اینکه هم استاندار و هم فرمانده نظامی باشد به او امکان می دهد در صورتی که

خواست پایگاه مؤثری برای اقدام علیه دولت در دست داشته باشد. اس. دی. پریتکست / 1 فکر نمی کرد

که مدنی مشغول کاری باشد، این فقط مسئله اقدام احتیاطی دولت بود.

4 اس. دی. پریتکست / 1 گفت که با افراد زیادی ملاقات می کند و فقط پریتکست / 1 گوش به

حرفهای آنها می دهد در رابطه با اوج گیری ناگهانی بختیار او قطعا خود را کنار نگه داشته است. او با

استفاده از ملاحظاتش گفت اگر بختیار حمایت اطرافیان سابق شاه و دیگران را قبول کند، مرتکب یک

اشتباه تاکتیکی شده، چون شاه هنوز بسیار مورد تنفر اکثر ایرانیان قرار دارد و اینکه بختیار حمایت این

طرف را قبول کند، اشتباه خواهد بود.

5 در 11 شهریور آدلسیک وکیلتایگر برای تماشای تظاهراتی که به طرفداری از بختیار صورت

می گرفت، به هاید پارک رفتند. به گفته اس. دی. پریتسک / 1 حدود 3000 نفر در تظاهرات شرکت

داشتند. آدلسیک و کیلتایگر تخمین زدند که تعداد جمعیت ممکن است به یک هزار نفر برسد. اکثریت آن

جمع بی شور و هیجان به نظر می رسیدند. نقطه اوج آن بعد از ظهر زمانی فرا رسید که یک زن جوان به محل

سخنرانی بالا برده شد و همه جور بد و بیراه به خمینی نثار کرد. زنی در میان جمع فریاد برآورد که خمینی

جاسوس آمریکا نیز هست. (از مشاهداتی که آدلسیک وکیلتایگر از جمعیت داشتند، صحت اظهارات

فوق یاد شده اس. دی. پریتکست / 1 تأیید شد).

6 پرونده 215177201 تا تاریخ 14 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود. سری

سند شماره (18)

سری 28 شهریور 58 اعضاء

از: برن 39543به: رئیس رونوشت برای ژنو، زوریخ، تهران، پاریس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. آی. ان. گوت، آی. ان. کی

1 در ذیل ترجمه گزارش آی. ان. گوت(1) شماره 79594 مورخ 22 شهریور 58 می آید که منبع آن

1- آی. ان. گوت. احتمالاً نام یک سازمان اطلاعاتی باید باشد.
ص: 626

«یک مسافر ایرانی در اروپا» و تاریخ خبر آن مرداد / شهریور 58 ذکر شده است و ممکن است از لحاظ

عملیاتی مورد توجه ستاد باشد.

«در آخر ماه اوت ایرانیان مختلفی که در دوران شاه مشاغل مختلفی را در اختیار داشتند، به طور

انفرادی به اروپا مسافرت کردند تا با دوستان و آشنایان دیدار کنند. در زمره این مسافران رئیس سابق

مدرسه پلی تکنیک و رئیس اداره آب و برق اهواز طی توقف خود در اروپا تماسهای با بختیار وزیر مقیم

پیشین داشتند. رئیس سابق مدرسه پلی تکنیک قطعا دوباره به ایران بازگشت».

2 پرونده بعدا تعیین شود. تا تاریخ 28 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

توضیح سیستم انتشار پیامها: پیرو تلگرام رئیس 518694 رونوشت برای تهران و پاریس مخابره شد.

سری

سند شماره (19)

سری 3 مهر 58 اعضاء

از: پاریس 12714به: رئیس رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. جی. ال. گرناید

عطف به: پاریس 99903

1 حسن قاضی یک چپی ایرانی که طی دوران تبعید خود در پاریس یک دفتر معماری در پاریس دایر

کرد و سوابق ستاد در مورد او حاکی از آن بودند که با جنبشهای ناراضی خصوصا در آمریکای جنوبی

روابطی داشته، در حال حاضر در تهران زندگی می کند. مطابق تلگرام مرجع، قاضی برای گذراندن

تعطیلات و مشاهده اوضاع به تهران رفت، اما بعد اقامت خود را تمدید کرد.

2 به گفته دوست قاضی به نام پل بالتا خبرنگار روزنامه لوموند، قاضی تصمیم گرفته مدت نامعلومی

در تهران بماند، چون پسر او که حدود ده سال دارد به زندگی در تهران اصرار می ورزد.

بالتا این حرف را در اواخر تیر ماه 1358 هنگامی که تعطیلات را در اسپانیا می گذراند به جی. ال. گرناید /

1 اظهار داشت. بالتا گفت که قاضی را در پاریس دید. قاضی برای انجام دادن بعضی امور خود به پاریس

رفته و بعد از چند روز به تهران باز گشته بود.

3 بالتا گفت که قاضی ترجیح می دهد در پاریس زندگی کند یا حداقل تا اندازه ای که تحصیل فرزندش

طول بکشد و امیدوار بود فرزندش را تحت نفوذ قرار دهد تا برای مدرسه به پاریس باز گردد. به هر حال تا

وقتی که پسرش مایل بود در ایران باشد قاضی می خواهد نزد او بماند. اگر قاضی دوباره به اقامتگاه خود در

پاریس بازگشت ما مطمئن هستیم که جی. ال. گرناید / 1 می تواند تماس با او را تجدید کند، اما در حال

حاضر راه دسترسی به قاضی از طریق (قرارگاه) مسدود است.

4 پرونده: 0960213201 تا تاریخ 3 مهر در بایگانی ضبط شود. توضیح سیستم انتشار پیامها:

مطابق تلگرام رئیس 521225 رونوشت به تهران مخابره شد.سری

ص: 627

سند شماره (20)

سری 29 شهریور 58 اعضاء

از: پاریس 12539به: رئیس رونوشت تهران، بن

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است اس. دی. جانوس

عطف به الف تهران 53878 (برای بن لازم نیست) ب تهران 53855 (برای بن لازم نیست)

1 در 26 شهریور اس. دی. جانوس / 38 گفت که به تازگی از ترکیه بازگشته بود. وی در آنجا کمک

کرد مدیر کل ساواک تهران تیمسار پرنیان فر به طور مخفی خارج شود. اس. دی. جانوس / 38 گفت: که

هنوز چند افسر ساواک در تهران مخفی هستند، اما هنوز راه باریکه ای که از طریق کردها وجود دارد به

خوبی کار می کند. او قصد دارد در چند هفته بعد سفر دیگری به ترکیه کند.

2 اس. دی. جانوس / 38 هنوز با همکاران خود که با گروه بختیار مرتبطند تماس نگرفته، اما با فردی

به نام طباطبایی که نام اولش مشخص نیست و برادر وکیل بختیار است، ملاقات کرده است. طباطبایی این

تصور را به اس. دی. جانوس / 38 القا کرد که گروه بختیار درجا می زنند و «امیدوارند» کمک چشمگیری

از دولت آمریکا دریافت دارند تا خمینی را سرنگون کنند، در غیر این صورت بدون حمایت آمریکا حرکت

بختیار مرده است.

3 وضع خانه اس. دی. جانوس / 38 دوباره مرور شد و هنوز می خواهد هر چه زودتر قضیه را فیصله

دهد. گفت شاید خودش مسئول شرایط فعلی باشد چون او از ما درخواست کرد پرداختها را قطع کنیم. البته

امید داشته بود که ما در پاریس بدون گرفتاری، مستقیما به او پرداخت کنیم. پرستراو توضیح داد که ما با

یک آژانس آمریکایی دیگر سر و کار داریم و نمی خواهیم امنیت او را به خطر اندازیم. اس. دی. جانوس /

38 تشکر کرد و قبول کرد بابت مبلغ کلی که هنوز مطابق تلگرام مرجع طلب دارد، چک بگیرد. لطفا چک

را وصول کرده و به پاریس بفرستید. اگر راهی باشد که بتوانیم به دلار آمریکا پرداخت کنیم، او ترجیح

می دهد به جای ریال دلار بگیرد.

4 آیا تهران می تواند لطفا نام آن کارمند اداری مستشاری را که مسئول این قضیه است، پیدا کند تا

اس.دی. جانوس / 38 بتواند به مادر خوانده خود اطلاع دهد که تماس بگیرد. او همچنین مایل است نامه

مختصری به آن کارمند اداری نوشته، خواستار یک (برگ) حسابرسی نهایی مفصل شود. آیا قرارگاه

می تواند این نامه را (که برای شما خواهیم فرستاد) به کارمند اداری بدهد؟ لطفا اطلاع دهد.

5 برای اطلاع شما، اس. دی. جانوس / 38 گفت که همکار ساواکی او سیف اللّه شباب مدیر کل پیشین

اداره چهارم قصد دارد مدت کوتاهی برای یک مسافرت کاری به آمریکا برود. او از اس. دی. جانوس /

38 خواسته او را همراهی کند. اس. دی. جانوس / 38 گفت: این پیشنهاد که ممکن است برای هر دو پر

درآمد باشد، او را وسوسه کرده است. اس. دی. جانوس / 38 در ضمن قصد دارد به تیمسار پرنیان فر خبر

دهد که به آلمان غربی سفر کند و آنجا پناهنده شود.

6 پرونده 960187201 تا تاریخ 29 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

سری

ص: 628

سند شماره (21)

سری 4 مهر 58 اعضاء

از: رئیس 521399 به پاریس به: پاریس رونوشت برای تهران، بن

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. جانوس

عطف به: پاریس 12539

1 بر اساس یک سند ستاد مرکزی به شماره 26541NITA مورخ 4 اردیبهشت 52، که خبر اخذ شده

از یک منبع قابل اطمینان تحت عنوان تغییرات پرسنلی ساواک بوده یک سرلشگر به نام قاسم پرویان فر

(پرنیان فر) معاون رئیس اداره سوم ساواک قرار بوده رئیس ساواک تهران بشود. فرد مزبور در سال 1347

به عنوان یک سرهنگ مأمور خدمت در ساواک شد. اولین مقام او معاونت ریاست اداره سوم بود. مشارالیه

پس از مدتی سرلشگر شد و کارمند عادی ساواک با رتبه اداری 9 گردید. یک منبع قابل اطمینان اضافه

می کند که مشارالیه کارمندی فعال، دقیق و سخت کوش اما در عین حال یک فرد بیمار، تند خو، عصبی و

دارای افکار و نظرگاههای قدیمی و دانش کم و سطحی بود.

2 کارتهای مربوط به میز (ایران) در ستاد نشان می دهند که فرد مزبور در فروردین سال 54 رئیس

اداره ساواک تهران و عمیقا درگیر فعالیتهای ضد تروریستی بود. تروریستهای قزوین او را به عنوان هدفی

برای ترور انتخاب کرده بودند. ستاد اطلاعات دیگر در دست ندارد.

3 پرونده. 960187201 تا تاریخ 3 مهر 78 در بایگانی ضبط شود. تماما سری

سری

سند شماره (22)

سری 20 مرداد 58 اعضاء

از: رئیس 493295به: پاریس رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. روف

عطف به: پاریس 11450

1 برای شهلاکیا (شماره پرونده) 952245201 انتخاب شد. تنها سوابق موجود از گزارشهای

گذشته پاریس اخذ شده بودند. تاریخ و محل تولد: حدود 1322، تهران. دبیر دوم سفارت ایران، پاریس.

در بخش کنسولی در امور دانشجویان ایرانی کار می کند.

(پاریس 78080 3 اردیبهشت 57). کارمند مطبوعاتی سفارت ایران وبا چندین دیپلمات آمریکایی

آشنایی دارد (پاریس 96756، 14 اسفند 57)

2 با طرح ریزی قرارگاه که رئوس آن در تلگرام مرجع مشخص شد، موافقت می شود.

3 پرونده: 952245201 تا تاریخ 19 مرداد 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

ص: 629

سری

سند شماره (23)

سری 20 مرداد 58 اعضاء

از: رئیس 493297به: پاریس رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. روف

عطف به: پاریس 11418

1 ضمن آنکه تصمیم گیری در مورد سرنخ مذکور را به تهران واگذار می کنیم، تصور می کنیم که پیش از

برقراری تماس در تهران باید شناخت بهتری از دسترسی برادر اس. دی. روف / 1 (ر / 1) به اطلاعات

دارای اولویت داشته باشیم. به نظر ما بهترین شیوه عمل برای پاریس در این مرحله این است که سعی نماید،

هنگامی که برادر ر/ 1 در آبان ماه به پاریس بازگشت با او ملاقات کرده دسترسی او (به اطلاعات) را

دانسته، و در صورتی که به خبرهای مورد نیاز دسترسی داشت جریان پرورش / آزمایش او را شروع کرده

تا یک منبع کاملاً استخدام شده و آزمایش شده، به قرارگاه تهران تحویل گردد.

2 در ستاد مرکزی یا تهران سوابقی راجع به هویت مذکور یافت نشد.

3 ما همچنان از کوششهای پاریس در رابطه با هدف ایرانی تقدیر می کنیم و بابت برنامه پرورشی

فعالانه ای که دنبال می شود، سپاس گزاریم.

4 پرونده: 0085145201 تا تاریخ 19 مرداد 78 در بایگانی ضبط شود. تماما سری

سری

سند شماره (24)

سری 29 شهریور 58 اعضاء

از: پاریس 12540به: رئیس. رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. روف

1 در 27 شهریور اس. دی. روف / 1 با پرستراو تماس گرفت و درخواست ملاقات کرد. در جلسه 28

شهریور، اس. دی. روف / 1 گفت که دوست نزدیک و خویشاوندی سپهبد سیاوش بهزادی اکنون در

پاریس است. بهزادی حدود دو ماه پیش از ایران گریخت و از ترکیه عبور کرد. او اکنون در پاریس «مخفی»

است و می خواهد با سیا مذاکره کند. اس. دی. روف / 1 بهزادی پرسید آیا ما به صحبت با وی علاقه مندیم.

برای اطلاع شما، تیمسار بهزادی از طریق مادری با اس. دی. روف / 1 قرابت دارد.

2 به علاوه، اس. دی. روف / 1 گفت که دختر عمویش شهلا کیا در 25 شهریور از پاریس عازم تهران

شد.

3 تقاضا می شود ستاد مرکزی و قرارگاه تهران سوابق موجود درباره بهزادی همراه با نظر عملیاتی

خود را اعلام فرمایند. به گفته اس. دی. روف / 1 تیمسار بهزادی به انگلیسی و قدری فرانسه تکلم می کند.

در قرارگاه پاریس سوابقی درباره بهزادی یافت نشد.

4 پرونده. 0085145201. تا تاریخ 29 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.سری

ص: 630

سند شماره (25)

سری 3 مهر 58 اعضاء

از: رئیس 520403 به: پاریس رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. روف

عطف به: پاریس 12540

1 تنها سوابقی که در مورد مشارالیه داریم هویت احتمالی، سیاوش بهزادی است که در سال 1338 به

عنوان افسر رابط (احتمالاً بین نیروی و نیروی زمینی و ساواک) معرفی شده و به درخواست بخش قضایی

نیروی زمینی برای وی کارت شناسایی ساواک صادر شده است.

2 ما مایلیم که از بهزادی اطلاعات اخذ کنیم تا به حد کافی جزئیات بیوگرافیک، سابقه کاری، اندازه

دسترسی به اهداف مورد علاقه و تمایل او به همکاری را بدانیم و بعد امکان یابیم احتیاجات عملیاتی و

اطلاعاتی خارجی دقیقتری بدهیم.

3 پرونده: بعدا تعیین شود. تا تاریخ 2 مهر 78 در بایگانی ضبط شود. تماما سری

سری

سند شماره (26)

سری 13 مهر 58 تلگرام غیرفوری

از: بروکسل 7344 ؟به: واشنگتن رونوشت تهران

موضوع: هشدار شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اطلاعاتی اس. دی. پراون

1 در ملاقات 11 مهر اس.دی.پراون/1 خبرهای ذیل را در اختیار گذارد:

الف: همکار پیشین پ/1 در بروکسل به نام امین کاردان که به پاریس مأمور شده به تهران

فرا خوانده شده بود.پ/0001 با کاردان صحبت کرده بود و گفت که این فراخوانی قدری غیر منتظره

بوده، اما کاردان فکر می کرد که عاقبت دوباره مأموریت خارج از کشور خواهد گرفت.همسر و فرزندانش

هنوز در اروپا هستند، چون بچه ها به مدرسه می روند. به گفته پ/1، کاردان قصد دارد خانواده خود را در

اروپا گذاشته تا دوباره مأموریت بگیرد.

ب: پ/1 گفت که از دوستان خود شنیده که دولت ایران مشغول اعزام افراد امنیتی به سفارتخانه هاست

تا بر فعالیتهای دیپلماتها نظارت داشته باشد. پ/1گفت که آنها به سهولت قابل تشخیصند، چون اغلب

ریش دارند و در محیط سفارتخانه ناهماهنگ به نظر می رسند. پ/1 نتوانست با اطمینان بگوید که مأمور

امنیتی به بروکسل آمده بود. آیا ستاد هیچ نشانه ای دارد از اینکه دولت ایران چنین افرادی را به خارج از

کشور فرستاده است؟

ج: شاپور بختیار اقدام به تماس با ایرانیان مقیم بلژیک برای پشتیبانی کرده است (اگر چه با پ/1 نه).

پ/1 توضیح داد که بختیار دنبال پول نیست چون از خواهر شاه پول می گیرد،بلکه خواستار پشتیبانی

معنوی و تشکیلاتی است.پ/1 اطلاع ندارد، طرحهای آتی بختیار چه می باشند.

د: مهدی چمران،وزیر دفاع جدید، روابط دیرینه ای با ساف دارد به گفته پ/1 چمران ده سال پیش از

انقلاب...... بین اردوگاههای نظامی ساف در خاورمیانه پیش از بازگشت به ایران و بعد از خلع ید از شاه

ص: 631

گذرانده بود. پ/1 او را چپی دانست، اما پایگاه قدرت یا مناسبات او با خمینی را.......تشریح کند. پ/1

برادر چمران مصطفی را نمی شناخت.(ادامه سند به دست نیامده)

سند شماره (27)

سری 20 شهریور 58 اعضاء

از: پاریس 36؟ 12به: رئیس رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس.

عطف به: پاریس 7827؟

1 محمد امین کاردان (957081201) رایزن سفارت ایران در پاریس، در اواسط شهریور 1358 به

طور PCS عازم تهران شد. از ماه اردیبهشت کرامس چند تماس کوتاه با او داشت، اما کاردان مایل نبود

گفتگوی با محتوایی داشته باشد و از ملاقاتهای طولانی خودداری می ورزید. معذالک پیش از عزیمتش

برای خداحافظی با کرامس تماس گرفت. او گفت که خانواده اش باز نخواهند گشت و «فعلاً در بروکسل

می مانند، وی از کاردان خواست در صورتی که به پاریس یا پایتخت اروپایی دیگر بازگشت به کرامس،

اطلاع دهد.

2 پرونده: 957081201 تا تاریخ 20 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

متن بازجویی کتبی از آهرن (رئیس قرارگاه جاسوسی سیا در ایران)

سند شماره (28)

مخالفین تبعیدی

قرارگاه تهران

در سپتامبر یا اوایل اکتبر،اس. دی. راتر/4 گفت که بختیار خواستار کمک وی است. ر/4 گفت که

پیامهایی (تعدادشان مشخص نشد) کتبی و شفاهی دریافت کرده بود. ر/4 فرد یا افرادی را که پیامها را

رساندند معرفی ننمود او گفت که بختیار پیشنهاد کمک مالی فوری و نامحدود به وی داده بود. ر/4 گفت

که به پیامهای بختیار جواب نداده بود. ما گفتیم که دلایلی داریم که نشان می دهند جنبش بختیار احتمالاً

جنبشی ورشکسته و رو به زوال است، ر/4 گفت که او هم تردید دارد بختیار آن منابع مالی را که ادعا

می کند، در اختیار داشته باشد.

ستاد و سایر قرارگاهها

1) احتمالاً در ماه سپتامبر با تیمسار جم در لندن تماس مستقیم برقرار شد.این طور تلقی شد که این

مصاحبه ای است که فقط برای یک نوبت برگزار می شود و ترتیباتی برای تماسهای آینده مهیا نشد، اما این

را با قطعیت در خاطر ندارم. جزئیات اظهارات جم را هم در خاطر ندارم، اما فکر می کنم که او گفت که

حداقل در حال حاضر از تعهد به هرگونه ارتباط با بختیار خودداری می ورزد. اما یقین ندارم،که او از خود

به عنوان یک رهبر مخالف احتمالی برای خودش نام برد.

ص: 632

2) اس. دی. پیر / 1 را می دانم که بدون اطلاع بختیار درباره گروه بختیار گزارش می داده است. فکر

می کنم پ/ 1 بود گزارشی داد حاکی از آنکه تقریبا ور شکسته است و جنبش وی رو به زوال است. غیر از

مفاد آن تلگرام غیر فوری که در اوایل مارس مشاهده کردم خبر دیگری در مورد پ / 1 به خاطرم نمی آید.

3) اس. دی. اسلیپری / 1، بازرگان لبنانی در پاریس، در ماه مرداد یا شهریور گزارش داد که یک

سازمان مخالف در پاریس توسط نمایندگان جبهه ملی، مجاهدین، فداییان و توده در حال شکل گیری

است. هویت این نمایندگان معرفی نشد. قرار بود که بختیار رئیس کمیته جدید بشود، هر چند که هر

سازمان تشکیل دهنده می بایست برنامه خود را دنبال کند (بیشتر از این توضیح داده نشد). (صحت پاره ای

از این خبر بعید به نظر می آمد.)

قسمت اول اسناد این پرونده درباره فردی به نام جواد علامیر است که تلاش می کند برای ضد انقلابیون

پاریس و خصوصا گروهی که خود ایجاد کرده بود، حمایت سیا را جلب کند. علامیر مدتی سخنگوی

شاپور بختیار و نویسنده مقالات روزنامه لوموند بوده است.

علامیر را فردی به نام محسن سلیم به سیا معرفی کرده بود و قسمت دوم این پرونده به اسناد مربوط به

وی اختصاص دارد. در این اسناد از سلیم با نام رمز اس. دی. اسلیپری / 1 یاد می شود. او یک وکیل لبنانی

و از شیعیان آن منطقه بوده و در پاریس فعالیت می کرده است. سلیم برای خود در بین گروهی از شیعیان

بیروت و حوالی آن محبوبیتی قائل می شد. و همراه با علامیر به سیا اطلاع می دهند که قصد دارند، با ایجاد

همکاری بین طرفداران مورد ادعای سلیم در بیروت و گروه ابداعی علامیر در ایران یک جریان

صهیونیستی، ضدفلسطینی، ضدانقلاب اسلامی در این دو منطقه شیعی بر پا کنند. سلیم خود را طرفدار

خط سعد حداد و خواهان پیشبرد مقاصد ناسیونالیستی در لبنان معرفی کرده بود. وی برای سیا مظنون به

همکاری با سازمانهای جاسوسی اسرائیل، انگلستان، عربستان، لبنان و ایران (ساواک) شناخته شده بود.

در رابطه با همین جریان وی مهدی روحانی دست پرورده دربار شاه را به سیا معرفی می کند و خواستار

مساعدتهای بیشتر سیا به وی می شود، تا به عنوان چهره مذهبی این حرکت مطرح گردد. روحانی خودش

در تماس با سیا اظهار می دارد فقط در صورتی به مخالفت علنی با رهبری انقلاب اسلامی بر خواهد

خواست که از طرف دولت آمریکا به وی وظیفه ای محول گردد.

علیرغم گزافه گوییهایی که گروه فوق الذکر و سایر گروهها و افرادی که اسناد روابطشان با سیا در این

کتاب ارائه شده درباره موقعیت سیاسی خود داشتند، آمریکا به خوبی واقف بوده که اینها یارای مقابله با

طوفانی را ندارند که بساط آمریکا در ایران را زیر و رو ساخت. لذا چندان بهایی به اظهارات آنها نمی داد و

جنبه جمع آوری اطلاعات از آنها بیشتر برایش مورد توجه بود، با این حال امکان استفاده های سیاسی از

آنها برای مشوش ساختن چهره انقلاب اسلامی در خارج را از نظر دور نمی داشته، چنان که یکی از اسناد

نشان می دهد، سیا روزنامه متعلق به گروه علامیر را مورد بررسی قرار می دهد تا امکان درج مقالات

تبلیغاتی خصمانه علیه انقلاب اسلامی را که توسط سیا تهیه گردیده، بسنجد.

در ادامه زمینه چینی این حرکت تبلیغاتی برای خدشه دار کردن وجهه انقلاب اسلامی در خارج، سیا

کوشش می کند روابط خود را با یک روزنامه نگار مقیم پارس تجدید نماید، تا از طریق وی اخبار دست

چین شده در مرکز تبلیغات مخفی سیا را در یک نشریه ظاهرا چپی فرانسه درج نماید. وی خصوصا از آن

ص: 633

جهت مورد توجه سیا قرار می گیرد که مقاله هایش در رابطه با امور جهان سوم و ایران بوده و خودش علاوه

بر آنکه پدری شیعی داشته در پیش از انقلاب در فعالیتهای ضد رژیم شاه در فرانسه مداخله داشت. نام این

روزنامه نگار کنیز مراد بوده و در اسناد انتهای این پرونده از وی با نام رمز یو.ان. پولو / 1 یاد شده است، تا

آنجا که یکی از اسناد منتشر شده نشان می دهند (کتاب خط میانه مقدم مراغه ای) کنیز مراد یک بار نیز

پیش از انقلاب به ایران آمده و مصاحبه ای با شریعتمداری داشته بود.

سند شماره (29)

سری 22 شهریور 58 اعضاء

از: پاریس 12373به: با حق تقدم به رئیس رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس. اطلاعاتی اس. دی. اسلیپری

عطف به: پاریس 12374 (؟471 OFA)

1 گزارش مرجع را تیمکن از جواد علامیر، سخنگوی شاهپور بختیار در نهار مختصری که اس. دی.

اسلیپری / 1 در دفتر خود در 17 شهریور 1358 داد به دست آورد. اس. دی. اسلیپری / 1 علامیر را

دعوت کرده بود با یک مقام عالیرتبه همفکر که سابقه فعالیت در خاورمیانه دارد و امور مربوط به سازمان

ملل و جنبش غیرمتعهدها را برای سفارت پاریس هماهنگ می کند، ملاقات نماید.

2 در خلال نهار، اس. دی. اسلیپری / 1 توضیح داد که او خواستار همکاری بین طرفداران شیعه خود

در بیروت و حوالی آن و گروه هماهنگی اشاره شده در تلگرام مرجع است، اساس کار هم این است که

فلسطینیها (عرفات) با پشتیبانی سوریها اکنون بیشترین نفوذ را روی توده بزرگ شیعیان بیکار یا کم حقوق

بیروت و حوالی آن دارند، تا به وحدت و ناسیونالیسم لبنان صدمه بزنند. اس. دی. اسلیپری / 1 و علامیر

فکر می کنند که مقام امنیتی ایران مصطفی شمران (چمران مترجم) که فلسطینی است، آلت دست عرفات

می باشد. شمران فرد اصلی در تشکل،آموزش و جهت دادن به دستگاه امنیتی آیت اللّه خمینی است.

بنابراین، اس. دی. اسلیپری / 1 نتیجه می گیرد که تمام شیعیان باید با یکدیگر علیه این محور خمینی /

ساف در جبهه ای با حداکثر وسعت عمل کنند.

3 علامیر به تیمکن گفت که بختیار در فرانسه نیست، اما قرار است در هفته حول 19 شهریور با

هدایت اللّه متین دفتری از جبهه دموکراتیک ملی ملاقات داشته باشد. جداگانه، علامیر به اس. دی.

اسلیپری / 1 گفت که ملاقاتی ترتیب داده خواهد شد تا در آن اس. دی. اسلپری را بتواند درباره همکاری

شیعیان لبنان با بختیار مذاکره کند.علامیر به تکمین گفت که بختیار با پاسپورت ایرانی خود که تا بهمن

1359 مهلت دارد مسافرت می کند.

4 اس. دی. اسلیپری/1 به طور خصوصی به تیمکن اظهار داشت که چون پسر بختیار یکی از مقامات

امنیتی فرانسه است، می تواند به سهولت ترتیبی بدهد، هنگامی که بختیار ظاهرا از کشور خارج شده او را

جایی پنهان کند. (توضیح: اس.دی.اسلیپری/1 نتوانست بیشتر از این موقعیت پسر بختیار را مشخص

کند،اما چنان که در تلگرام پاریس 11785 گزارش شد، اس.دی.جانوس/38 گفت که پسر بختیار یک

افسر پلیس در پاریس است و نشریه اکسپرس مورخ 20 مرداد 1358 درباره او نوشت که بازرس پلیس

در منطقه 12 است.همچنین بنابر پاراگراف 4 پاریس 12105، یو.ان. ویزیت/1 گزارش داد که پسر وی با

ص: 634

دستمزد کمتر کار می کند، بنابراین جایی در دستگاه پلیس مشغول است اما ما قادر نیستیم محل دقیق آن را

معین کنیم:)

5 پرونده: 0962027201 نام علامیر در فهرست بایگانی ثبت شود.

تا تاریخ 22 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.سری

سند شماره (30)

سری 29 شهریور 58 اعضاء

از: آتن 60808به: با حق تقدم به رئیس. رونوشت با حق تقدم برای پاریس، تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است

عطف به: پاریس 12374؟ الف آتن 0؟604 (به پاریس فرستاده نشد / لازم نبود)، ب آتن 40؟ 60

(به تهران فرستاده نشد)

1 برای تهران. تلگرام مرجع ب اعلام داشت که شکراللّه خلعتبری (فرد مورد اشاره تلگرام مرجع الف)

موافقت کرده قرارگاه آتن را در جریان خبرهایی که راجع به فعالیتهای ضد خمینی بختیار در پاریس

می شوند، قرار دهد. در این تلگرام همچنین اشاره شده بود که جواد علامیر، یک روزنامه نگار ایرانی که در

پاریس برای لوموند کار می کند دوست نزدیک مشارالیه و بختیار است و علامیر در موقعیتی قرار دارد که

فرد مزبور را در جریان فعالیتهای بختیار نگاه دارد.

2 در 28 شهریور 58، مشارالیه دو فقره خبر ذیل را در اختیار ما گذاشت. منبع خبر اول (فقره الف) را

او جواد علامیر معرفی کرد. او صبح 28 شهریور با علامیر تلفنی صحبت کرد. مشارالیه از معرفی منبع خبر

دوم (فقره ب) امتناع ورزید. او گفت که این خبر را از یک دوست خود در ایران که عضو وزارت خارجه

است گرفته است. این دوست وی اخیرا به عنوان همراه یکی از مقامات سودانی بازدید کننده به شهر مقدس

قم رفته بود. دوست مشارالیه به این دلیل که عربی تکلم می کند و قرار بود به عنوان مترجم گفتگو با خمینی

خدمت کند، برای اسکورت آن مقام سودانی انتخاب شد. مشارالیه فقره ب را طی تماس تلفنی که از

دوستش در تهران در 25 شهریور داشت اخذ کرد. وی نتوانست درباره هیچ کدام از دو فقره خبر اظهار نظر

بنماید. او فکر می کند که این اخبار قابل اطمینانند... نتوانست درباره این اخبار سؤالی بکند چون از تلفن

استفاده می کردند.

3 فقره الف، علامیر اظهار داشت که قرار است بازرگان نخست وزیر ایران طی دو سه روز آینده (حدود

30 شهریور یا 1 مهر) عوض شود و به جای او یا ابراهیم یزدی (وزیر خارجه) یا احمد بنی صدر (..

سیاستمدار حزب اسلامی) روی کار خواهد آمد. مشارالیه نمی دانست علامیر چگونه به خبر رسیده بود.

فقره ب، در شهر مقدس قم، پاسداران اسلامی تحت آموزش تاکتیکهای چریکی قرار دارند، تا در

اقدامات ضد رژیمی در افغانستان از آنها استفاده شود، تعداد نامعلومی از پاسداران اسلامی که در قم

آموزش دیده اند هم اکنون در افغانستان از نیروهای اسلامی افغان که درگیر جنگ با قوای مخالف هستند،

پشتیبانی می کنند. راه ورودی به افغانستان که پاسداران اسلامی ایرانی از آن استفاده می کنند راه

بلوچستان است. دیدار اخیر نخست وزیر بازرگان از بلوچستان به منظور آگاهی از واقعیات مشکلات

تحرک پاسداران اسلامی از مرز به افغانستان است.

ص: 635

4 پرونده: 962640201 تا تاریخ 29 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.سری

سند شماره (31)

سری 30 شهریور 58 اعضاء

از: پاریس 12594به: فوری به رئیس، رونوشت برای تهران، بخش خارجه / واشنگتن.

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است

عطف به: رئیس (1)517075

1 جواد علامیر در 29 شهریور به مأمور مربوطه پاریس واس. دی. اسلیپری / 1 گفت که به

درخواست گروه هماهنگی علامیر که اکنون خود را اتحاد ملی می خواند، تیمسار تریری علی در 28

شهریور به پاریس آمده بود تا طرح ریزی نظامی برای گروه را رهبری کند. علامیر تیمسار جم را

محبوبترین تیمسار بین نیروهای مسلح و تیمسار علی را محترمترین فرد از لحاظ حرفه ای در بین

تیمسارهای قدیمی دانست. علامیر درباره علی توضیح داد که در زمان مصدق رئیس ستاد مشترک بوده،

بعد سفیر ایران در مادرید شده و از دانشگاههای اروپا و آمریکا درجاتی در حساب و تکنولوژی احراز

کرده است.

2 از لحاظ عملیاتی برای قرارگاه پاریس سودمند خواهد بود، اگر اس. دی. پیر / 1 بتواند خبر مندرج

در پاراگراف 1 فوق را تأیید و ارتباط علی با بختیار و علامیر را مشخص کند. علامیر خود را نفر اصلی

هماهنگ کننده وانمود می کند که سابقه اعتبارش به دوران قدیم مخالفت با شاه باز می گردد، بختیار یک

رئیس اسمی است، و جم و شریعتمداری کسانی هستند که محبوبیت خود را مدیون علامیر و سایرین در

بین مخالفین قدیم می باشند.

3 مأمور مربوطه پاریس تحت پوشش بخش سیاسی و با نام حقیقی دوبار تاکنون با علامیر

ملاقاتهایی داشته که اس. دی. اسلیپری / 1 ترتیب داده بود. در ملاقات دوم علامیر به تماس بخش سیاسی

با خمینی در دوران تبعید به نوفل لوشاتو اشاره کرد و آقای وران زیمرمان را اشتباها به عنوان رئیس

قرارگاه سیا معرفی نمود. مأمور مربوطه قرارگاه پاریس ادعا کرد که آقای زیمرمان رئیس اوست و توضیح

داد که او رئیس قرارگاه سیا نیست و در عین حال از تماس زیمرمان با خمینی اظهار بی اطلاعی کرد.

تاکنون که ما کنترلی روی آنچه اس. دی. اسلیپری / 1 ممکن است به افراد اصلی (مثل علامیر و مأمور

مربوطه) بگوید تا آنها را به همکاری با یکدیگر بکشاند، نداشته ایم. البته نباید به اس. دی. پیر / 1 درباره

تماسهایمان با علامیر (که ناخواسته بودند و ممکن است ادامه نیابند) چیزی گفته شود، اما مأمور

مربوطه ای که بعد از مسافرت اطلاعات او را استخراج می کند، باید به هرگونه نشانه اینکه اس. دی.

اسلیپری / 1 از... اطلاع پیدا کرده... سعی کند بفهمد علامیر احتمالاً درباره آنها چه گفته، هشیاری داشته

باشند.

4 پرونده: 962615201،962067201 تا تاریخ 30 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

1- تلگرام مرجع این سند (رئیس 517075 ) سند شماره 6 و تلگرام مرجع ب سند شماره 31 می باشد.
ص: 636

سری

سند شماره (32)

تاریخ خبر: اوایل مهر 1358طبقه بندی گزارش: سری

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. غیر قابل رؤیت برای بیگانگان غیر قابل رؤیت برای

پیمانکاران یا مشاوران پیمانکار. پخش و اقتباس خبر تحت نظر تهیه کننده.

منبع(1) : یک بازرگان شیعه غیر ایرانی در خارج که حد اطمینان به وی معین نگردیده است. او با یک عضو

حرکت مخالفین ایرانی صحبت کرد.

موضوع: تماس و فعالیتهای حرکت مخالفین ایرانی در فرانسه

خلاصه: گروه هماهنگی پاریس مخالفین ایرانی تحت رهبری اسمی نخست وزیر سابق بختیار نام

اتحاد ملی را برای خود اختیار کرده است. آنها یک نشریه فارسی به نام نامه به طور هفتگی در پاریس

منتشر می کنند، آنها از رئیس سابق ستاد مشترک نیروی زمینی ایران تیمسار تریری علی خواسته اند که

طراح نظامی اصلی آنها باشد و از حمایت چندین آیت اللّه در ایران برخوردارند. آنها با... کارکنان رادیو

تلویزیون ملی ایران تماس نزدیک دارند و گاهی توانسته اند سخنرانیهای خمینی را قطع کنند. آنها قصد

دارند خرابکاری در برنامه های سیاسی و مذهبی را به طور گاه و بی گاه ادامه دهند. اتحاد ملی از مقصد

مردم فلسطین یعنی کسب حق تعیین آینده خود حمایت می کند و جدای از بختیار با خود مختاری برای

ملیتهای اقلیت ایرانی موافقت دارد. اتحاد ملی امیدوار است که نخست وزیر فعلی ایران مهدی بازرگان

استعفا کند و مدتی بعد به عنوان کاندیدای آنها برای ریاست یک دولت موقت پس از برکناری خمینی باز

گردد. آنها با یک مقام شوروی در پاریس تماسی داشتند، اما اقدام آنها به کسب حمایت حزب توده به

جایی نرسید. (پایان خلاصه).

1 گروه هماهنگی مخالفین ایرانی که اسما تحت رهبری نخست وزیر پیشین شاهپور بختیار قرار دارد

و متشکل از اعضای جبهه ملی، جبهه دموکراتیک ملی، مجاهدین و فداییان خلق ایران می باشد، نام اتحاد

ملی را برای خود اختیار کرده است. آنها یک نشریه فارسی زبان هفتگی به نام «نامه» دارند که سردبیر آن

الف. البیگه است. یکی از مدیران اصلی «نامه» جواد علامیر روزنامه نگار ایرانی و تولید کننده تلویزیون

سابق است که در حال حاضر مشغول تهیه یک فهرست از دریافت کنندگان ایرانی آن نشریه در سطح جهان

می باشد.

2 .......... در تلاشی که برای جلب حمایت از کوششهای خود داشته از تیمسار تریری علی که در

رژیم محمد مصدق رئیس ستاد نیروی زمینی بود، درخواست کرده رئیس طرحهای نظامی آن شود. در

جواب به این درخواست تریری در 28 شهریور به پاریس آمد. تیمسار علی را که یک ریاضی دان است و

مدرکی هم از دانشگاه... گرفته برای اتحاد ملی تیمسار بازنشسته ای به حساب می آید که از لحاظ حرفه ای

بیشترین احترام را در ارتش دارد در صورتی که فریدون جم رئیس پیشین ستاد مشترک به نظر آنها

محبوبترین تیمسار بازنشسته است. (توضیح حوزه فعالیت: رجوع کنید به گزارش 7915877/315 /

TDFIRDBمورخ 20 شهریور 1358 از یک سازمان رسمی انگلستان که در آن گفته شده بختیار

نخست وزیر سابق برای جلب حمایت تیمسار جم با او تماس گرفته بود اما تیمسار جم تصمیم گرفت فعلاً

1- اطلاعاتی که منبع این گزارش (علامیر) در مورد ارتباطات خود در ایران و خصوصاً ادعای تماسش با آیت الله شهید مطهری که به دست کثیف ایادی آمریکا به شهادت رسید مخدوش بوده و در سند شماره 49 خود سیا به دقت نداشتن این اطلاعات اشاره می کند.
ص: 637

در حاشیه بماند.)

3 اتحاد ملی در ارتباط منظم و برخوردار از حمایت آیت اللّه سید کاظم شریعتمداری، حسن

طباطبائی قمی و آیت اللّه سید عبداللّه شیرازی است. اتحاد ملی با آیت اللّه مرتضی مطهری تماس دارد، و

امیدوار است حمایت وی را جلب کند. آیت اللّه روحانی نیز با آنها تماس دارد اما آنها وی را یک فرصت

طلب به حساب می آورند که از هر سازمان سیاسی نزدیک به پیروزی حمایت می کند. روحانی در حال

حاضر یک طرفدار معتدل خمینی است. (توضیح منبع. روحانی... مخالف خمینی است اما فعلاً در موضع

خود است تا از این کار به عنوان پایگاه برای حمله علیه دولت بازرگان عمدتا ابراهیم یزدی وزیر خارجه

استفاده کند. روحانی از قرار معلوم دولت را متهم به اهمال در حمایت از موضع برادر کوچکتر خود می کند

که در پاریس به عنوان ملای برجسته جماعت شیعه در اروپا اقامت دارد.)

4 اتحاد ملی تماس مستمری با گروهی از کارکنان سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران دارد. این گروه

در 25 شهریور برای سومین مرتبه در یک مدت دوهفته ای موجب وقفه در یک سخنرانی خمینی گردید که

در ساعت 00/21 به یکی از استانهای ایران رله می شد. اتحاد ملی تخمین می زند که نود درصد کارکنان

رادیو تلویزیون مخالف رژیم خمینی هستند و پیش بینی می کند در اجرای یک طرح خرابکاری گاه به گاه...

در رله برنامه های سیاسی و مذهبی مشکلی پیش نیاید. زمانی این تکنیکی بود که همان مخالفینی که

خمینی را به قدرت رساندند، آن را به کار گرفتند.

اتحاد ملی.... که هم خمینی و عموم این وقفه ها را چنین تلقی می کنند که پاسداران انقلاب سابق... علیه

خمینی هستند، چنان که زمانی علیه شاه بودند.

5 برای رعایت سیاست خود، اتحاد ملی تماسی با سازمان آزادی بخش فلسطین ندارد، اما سیاست

آن حمایت از حق مردم فلسطین برای تعیین آینده خود می باشد. به استثنای بختیار، اتحاد ملی با فکر

خودمختاری نزدیک به فدراسیون برای ملیتهای اقلیت ایرانی موافقت دارد، بختیار طرفدار... اقلیتهاست.

6 در رابطه با آینده، اتحاد ملی امیدوار است که مهدی بازرگان نخست وزیر ایران استعفا کند، تا پس از

یک مدت فاصله مناسب بتواند مخفیانه از ایران خارج شود، تا کاندیدای اتحاد ملی برای نصب به عنوان...

یک دولت موقت گردد و پس از... خمینی انتخابات را تدارک ببیند. اتحاد ملی تصور می کند که اگر بازرگان

استعفا کرد، خمینی به جای او یا وزیر خارجه یزدی یا مشاور امور اقتصادی ابوالحسن بنی صدر را نصب

خواهد کرد.

7 اتحاد ملی تماسی با یک دیپلمات عالیرتبه شوروی در پاریس داشته است. نماینده اتحاد ملی از

فرد روسی خواست که حزب کمونیست توده را تشویق کند به گروه هماهنگی بپیوندد. آن مقام روسی...

کرد، و ادعا نمود که دولت شوروی کنترلی روی فعالیتها و سیاستهای توده ندارد.

8 به دست آمده در فرانسه، پاریس (30 شهریور 1358) شماره از حوزه فعالیت (4726 OFA).

9 انتشار از حوزه فعالیت: سفارتخانه در پاریس. فرستاده شده به تهران.

طبقه بندی گزارش سری / هشدار شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. غیر قابل رؤیت برای

بیگانگان غیرقابل رؤیت برای پیمانکاران یا مشاوران پیمانکار پخش و اقتباس خبر تحت نظر تهیه

کننده.

تا تاریخ 18 مهر در بایگانی ضبط شود. تمام اجزاء سند حاوی طبقه بندی و قیود کل سند می باشند.

ص: 638

سند شماره (33)

سری 10 مهر 58 اعضاء

از: پاریس 12898به: رئیس، رونوشت برای تهران، آتن، لندن

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. اسلیپری، زی. آر. واهو

جزئیات تکمیلی(1) : زی.آر واهو برای اظهار نظر تهران، بدون OPACT منبع تیمکن و اس. دی.

اسلیپری/ 1 مستقیما. (همان شرایط ذکر شده در تلگرام پاریس 12373). به سازمان اطلاعاتی همکار

داده نشود، بدون نام برای ثبت در فهرست بایگانی. بدون پرونده.

هدف: S-I-B شماره گزارش از حوزه فعالیت: 4726 OFA

سند شماره (34)

سری 17 مهر و 58 اعضاء

از: رئیس 528726به: لندن، پاریس. رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. جی. ان. گراف اطلاعات کشور بیگانه

عطف به: الف 4726 OFA، پاریس 12898 زی. آر واهو(2) ، ب لندن 18347، ج پاریس 13006

1 ما مانع انتشار تلگرام مرجع الف شده ایم، به امید اینکه اطلاعات اضافی / تأییدی از یک چهره

سرشناس مخالف ایرانی در اینجا که با وی تماس داریم، بگیریم، لذا ترجیح می دهیم موافقت خود با

درخواست طرح شده در تلگرام مرجع را پس از بررسی نتایج آن ملاقات اعلام کنیم.

2 بدون پرونده، تا تاریخ 13 مهر 78 در بایگانی ضبط شود.تماما سری

سری

سند شماره (35)سری 30 شهریور 58

از: پاریس 12610به: با حق تقدم به رئیس، رونوشت برای آتن، تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است

عطف به: الف آتن 60808، ب پاریس 12594(3)

1 منبع نهایی بند الف پاراگراف 2 تلگرام مرجع در 29 مرداد به مأمور مربوطه قرارگاه پاریس و اس.

1- همراه گزارشهای خبری (از نوع سند شماره 32 ) یک تلگرام از طرف واحدی که گزارش را تهیه کرده ٬ ارسال می شود که حاوی نکات اداری و بایگانی و آماری مربوط به گزارش برای استفاده داخلی سیا می باشد و عنوان ”جزئیات تکمیلی“ دارد. هرگاه در این گزارشهای ”جزئیات تکمیلی“ علامت زی. آر. واهو بیاید ٬ بدین معنی است که اداره انتشار اطلاعات ستاد مرکزی سیا عهده دار کار تعیین واحدهای مناسب برای دریافت گزارش می گردد و پس از مشورت با بخشهای مربوطه ٬ گزارش را انتشار می دهد و این واحدها علاوه بر ٬ یا به جای واحدهایی خواهند بود که در انتهای گزارش خبری پس از عبارت ”انتشار از حوزه فعالیت“ نام برده می شدند. پس از هر علامت زی. آر. واهو اینکه به چه علت گزارش خبری باید در ستاد مرور شود و واحدهای دریافت کننده در آنجا تعیین شوند ٬ ذکر می گردد. تلگرام پاریس 12373 سند شماره 29 می باشد.
2- تلگرام مرجع الف سند شماره 32 می باشد.
3- تلگرام مرجع الف سند شماره 30 می باشد.
ص: 639

دی. اسلیپری / 1 گفت که به نظر منبع،بازرگان می تواند بهترین فردی باشد که پس از سقوط خمینی یا

برکناری او از قدرت، ریاست یک دولت موقت را برای اعاده نظم عمومی و تدارک انتخابات بر عهده

داشته باشد. با این وجود منبع گفت که مقداری طول خواهد کشید تا بتوان بازرگان را به استعفا از

نخست وزیری و انتظار رویدادهای مطلوب (برای مخالفین) تشویق کرد مأمور مربوطه از منبع پرسید اگر

بازرگان استعفا کرد، خمینی چه کسی را به جای او خواهد گذاشت و منبع جواب داد که احتمالاً یزدی و

امکاناً بنی صدر. منبع توضیح داد که یزدی می خواهد بازی آمریکایی را اجرا کند و بنی صدر شاید تئوری

اقتصاد توحیدی خود را که فی الجمله مستلزم محرومیت ثروتمندان است، پیش ببرد.

2 منبع و اس. دی. اسلیپری، شاید به طور صحیح ادعا می کنند که منبع در تماس با جریان مداومی از

ایرانیانی که به ایران و کشورهای غربی رفت و آمد می کنند، می باشد، بنابراین فایده ندارد حدس بزنیم

کدام یک از آنها احتمالاً سقوط بازرگان در محدوده زمانی دو یا سه روز را پیش بینی کرده است. به هرحال

منبع این را گفت که جدیدترین ورود چشمگیر افراد از ایران به درخواست اتحاد ملی، ورود تیمسار تریری

علی بوده که در تلگرام مرجع ب مطرح شد.

3 پرونده: 962067201 تا تاریخ 30 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.سری

سند شماره (36)

سری 13 مهرماه 1358 اعضاء

از: پاریس 13009به: رئیس، تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. اسلیپری

عطف به: الف پاریس 12594، ب پاریس 12432، ج پاریس 12373، د پاریس تلگرام سفارت

شماره 26015 مورخ 26 مرداد 1358، ه پاریس 97163، و پاریس 95826، ز پاریس 95824

1 تقاضا می شود، تمام سوابق درباره امیر (یا جواد علامیر) (که به عنوان جواد علامیر دولو نیز شناخته

می شود) ارائه گردد و شماره رمز 201 و نام رمز هم برای وی مشخص گردد. مکان و زمان تولد: ایران،

تهران، 15 فروردین 1314، تابعیت: ایرانی، شغل: تجارت، فعالیت در امور ارتباطات، محل اقامت:

فرانسه، پاریس شماره 3 بلوار هنری چهارم، منطقه اداری شانزدهم، تلفن 3296652 نام پدر: محمود

علامیر قاجار ملقب به احتشام السلطنه، نام مادر: معصومه، نام فامیل مشخص نیست، ملقب به اخترالزمان.

شخص مورد نظر در انستیتو «دوپوئیش» بروکسل، انستیتو مطالعات سیاسی پاریس و دانشکده ادبیات

دانشگاه پاریس (سوربن) تحصیل کرده است. این شخص فرانسه و انگلیسی را در سطح چهار صحبت

می کند و ادعا می کند که اسپانیایی و آلمانی را به خوبی فارسی تکلم می کند. وی ازدواج کرده و چهار

فرزند دارد.

2 سیر مشاغل نامبرده تاریخها داده نشده:

مقاله نویس سیاسی روزنامه اطلاعات، سردبیر ژورنال دو تهران، ناشر جام جهان نما و این هفته در تهران،

نماینده سازمان پخش تلویزیونی فرانسه (در ایران)، گزارشگر لوموند (پاریس)، نیوزویک (نیویورک)،

مشاور در امور خارجی و مفسر سیاسی، تولید کننده رادیو و تلویزیون ملی ایران، شغل فعلی وی رئیس

بنگاه خبری بین المللی تله پرس.

ص: 640

3 اطلاعات مندرج در پاراگرافهای 1 و 2 توسط خود این شخص تهیه شده و به اس. دی. اسلیپری/1

داده که وی نیز یک نسخه آن را به مأمور مربوطه پاریس داد. بنا به درخواست مأمور مربوطه، اس. دی.

اسلیپری / 1 اطلاعات زیر را از اس. دی. التیمت / 1 کسب کرده:

الف: شخص مورد نظر تولید کننده برنامه های تلویزیون است. وی ده سال گزارشگر روزنامه لوموند

پاریس در تهران بوده است.

ب: این شخص از رابطه خیلی صمیمی با شاه بهره مند بوده است.

ج: پدر یا احتمالاً پدر بزرگ این شخص یک سناتور بوده است.

د: این شخص چهار فرزند دارد که دو تای آنها در سرزمین آمریکا به مدرسه می روند، بزرگترین

فرزندش یک پسر است که حدودا متولد 1333 است.

4 شخص مورد نظر اینک عضو با نفوذ یک گروه هماهنگ کننده مخالفین تبعیدی ایران است که وی

آن را اتحاد ملی می خواند. وی دوبار با مأمور قرارگاه پاریس ارنست. ان. تیمکن به عنوان مهمان اس. دی.

اسلیپری / 1 نهار صرف نموده است. او تیمکن را در پوشش مستعار می شناسد، اما ممکن است که تصور

نماید، ولی با سیا ارتباط دارد. وی به تیمکن گفته است که وارن زیمرمان مشاور سیاسی سفارت در پاریس

با آیت اللّه خمینی در دوران تبعیدیش در پاریس در ارتباط بوده و دیگر اینکه زیمرمان رئیس سیا در

پاریس بوده است. (تیمکن به شخص مورد نظر اطمینان داده که زیمرمان مأمور سیا نیست). فرد مزبور

ادعا می کند که بسیاری از آمریکاییان سرشناس از دوستان با سابقه و نزدیک وی می باشند که

برجسته ترین آنها سفیر ریچارد هلمز می باشد. وی ادعا دارد که سالهای متمادی قبل از 1357 مخالف

صریح شاه بوده است. یو.ان پولو / 1 به تیمکن گفته که این شخص مدعی است در رژیم شاه به خاطر

فعالیت علیه رژیم به زندان افتاده است، در حالی که در واقع به جهت تجاوز به دختر عموی خود به 8 سال

حبس محکوم شده بود، اما به خاطر نفوذ خانواده اش در دربار بعد از دو سال آزاد شد. نقل این قضیه

آن طور که خود این شخص تعریف کرده در پاراگراف هفتم تلگرام مرجع ز آمده است. یو. ان. پولو / 1 این

داستان را به وکلای ایرانی آشنا با وی که کاملاً مطمئن هستند، استناد می دهد.

5 پرونده: 962067201 تا 11 مهر 78 در بایگانی ضبط شود.سری

سند شماره (37)

از: رئیس قرارگاه پاریس به: رئیس، بخش خاور نزدیک

رونوشت برای: رئیس، بخش اروپا، رئیس، قرارگاه تهرانسری

موضوع: هشدار شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. آر.تی. وینر، اس. دی. اسلیپری

ارسال نسخه هایی از نشریه جناح مختلف ایران

یادداشت هشدار شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است

1 ضمائم دو نسخه هستند (یکی برای(1) AJAJA و یکی برای آر. تی. وینر)(2) از نشریه نامه از اتحاد

1- برای ما هنوز روشن نشده است. احتمال دارد که اداره اقدام خاور نزدیک باشد زیرا در بالای اکثر اسنادی که در این AJAJA معنی محدوده موضوعی قرار می گیرند چنین عنوانی وجود دارد که ما در ترجمه چیزی از آن ننوشته ایم.
2- آر. تی. وینر مرکز کنترل عملیات مخفی سیا میباشد. توضیح اینکه برای هر یک از فعالیتهای عملیاتی مخفی یک عنوان و عبارت کوتاه به کار می رود) وحکم یک مجوز برای Perespectives یا ”برنامه“ تعیین شده که جهت کلی فعالیت را نشان می دهد. (در این متون اصطلاح کارهای مختلف در آن رابطه مثل جمع آوری اطلاعات و غیره را دارد. چندنمونه از این گونه فعالیتها در اسناد بخش آخر کتاب دوم کردستان داده شده است
ص: 641

ملی که به فارسی و کمابیش هر روز فقط در پاریس به چاپ می رسد. ما قادر نیستیم که در قرارگاه پاریس

این نشریه را بخوانیم، زیرا هویتی که این نسخه ها را به ما داد گفت که این مجله شامل زبده ترین اخبار قابل

چاپ، وقایع ایران است و اخبار از مسافران و تماسهای تلفنی و نامه هایی که از ایران می آیند، تأمین

می گردد.

2 توصیه می کنیم که AJAJA ضمیمه را به لحاظ اخباری که امکانا از جنبه سیاسی مورد توجه است

برای تحلیل گران... یا به لحاظ توجه به جنبه عملیاتی آن برای تهران ...، قرارگاههای دیگر ارائه کند.

3 توصیه می کنیم که آر. تی. وینر ضمیمه را به لحاظ ارزش احتمالی آن برای تقویت برنامه ها بررسی

و آن را برای امکان استفاده آینده در جهت شروع تبلیغات خاکستری یا سیاه(1) حفظ کند. طی دیدار... از

پاریس درباره این نشریه با وی بحث شد.

ارنست دبلیو. تیمکن

تاریخ 17 مهر ماه 1358

شماره پرونده ستاد 962067201

ضمائم: همانطور که ذکر شد.

توزیع: 1 گیرنده، تلوا با ضمیمه؛ ارسال هویت جداگانه

رئیس (بخش) اروپا، بدون ضمیمه؛ ارسال هویت جداگانه

1 رئیس قرارگاه تهران، با ضمیمه؛ ارسال هویت جداگانه

سند شماره (38)

سری 11 آبان 58 اعضاء

از: رئیس 544703به: پاریس رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. اسلیپری

عطف به: پاریس (2)13009

1 به فرد مذکور در گزارش مرجع اسم رمز اس. دی. لیدر / 1 و شماره رمز 963116201 داده شده

است. تلگرام رئیس 508655 مورخ شهریور 1358 سوابق را در بر دارد.(3)

2 پرونده 963116201 تا 10 آبان 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

1- تبلیغات خاکستری یا سیاه انواعی از تبلیغات خصمانه مخفی و شیوه های اشاعه کذب می باشند. نمونه ای از این گونه فعالیتهای حکومت آمریکا و خصوصاً سیا ٬ در کتاب شماره 33 (غیرمتعهدها) نشان داده شده است.
2- تلگرام مرجع ٬ سند شماره 36 می باشد.
3- با مقایسه این سند و سند شماره 36 مشخص می شود که نام رمز اس. دی. لیدر / 1 برای جواد علامیر تعیین شده است.
ص: 642

سند شماره (39)

سری 9 مرداد 58 اعضاء

از: رئیس 485999به: با حق تقدم به پاریس رونوشت برای تهران، بیروت

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است حساس

عطف به: پاریس 11096

1 به محسن سلیم هویت رمزی الف و شماره (پرونده) 0962067201 داده شد و به جای تأییدیه

موقت عملیاتی جهت استفاده های عملیاتی، CNC برای وی صادر شده است. تا حسن نیت وی ثابت نشده

باید با سوءظن با وی رفتار نمود. برای مهدی روحانی هویت رمز «ب» داده شده است.

2 قضیه مورد اشاره همچنان جذابیت خود را دارد و معتقدیم که پیشنهاد طرح شده در پاراگراف 7

آنقدر ارزش دارد که تا به آخر آن را دنبال کنیم. بابت کوششهای پاریس در این قضیه و پرورش سلیم تا به

این مرحله، بسیار متشکریم. ما اینک شروع به ترقی در کسب منابع ذخیره ای که در ایران اطلاعات

خارجی را گزارش می دهند، نموده ایم. در عین حال فکر می کنیم باید در روابطمان با سلیم به شما ندا دهیم،

که احتیاط کنید. او نزد مأمورانی که در بیروت خدمت کرده اند، معروف و بدنام بود. مأمور سابق قرارگاه ما

در بیروت با اینکه عدم همکاری با سلیم را توصیه نمی کرد، ولی تأکید داشت که واقعا دقت زیادی به کار

بریم و می افزود احتمال دارد سلیم با سازمان اطلاعاتی انگلستان در تماس باشد، اگر چه ممکن است

رابطه اش با سیا را برای این سازمان فاش نکرده باشد. اجمالاً سلیم به فردی می ماند که سوابقش در پرده

ابهام مانده و می تواند هر وقت که منفعت یا ضرورت دارد، هرگونه ارتباط با سیا را به سود خود به کار گیرد.

هدف احتمالی وی از برقراری ارتباط با ما این است که نفوذ خود را بین آشنایان لبنانیش افزایش دهد و بر

تواناییش جهت دلالی (سودمندانه) برای مبادرت به اقدامات سیاسی بین شیعیان لبنان و قاطبه ایرانیان

اروپا و لبنان بیفزاید.

3 بنابراین در موافقت با پیشنهاد پاراگراف هفتم تلگرام مرجع معتقدیم که بصیرت حکم می کند، ما

حتی بیش از آنچه تلگرام مرجع توصیه می کند محتاط بوده و همزمان با پیشرفتمان در برقراری منابع

ذخیره گزارش دهی در ایران، اطلاعات و منابع خبر سلیم به دقت مورد بررسی قرار گیرند. ما فکر می کنیم

که باید علاوه بر آن همچنین برنامه بریزیم، تا بر ارتباط مستقیم با این منابع ذخیره پافشاری کرده و سلیم را

در مدت کوتاهی از صحنه خارج کنیم. کاملاً با پیشنهاد قرارگاه در مورد آزمایش دروغ سنجی در اواسط

مرداد... اقدام احتیاطی دیگر موافقیم. هرچه زودتر دانستن این مطلب که با چه کسی و چه چیزی سر و کار

داریم، امری اساسی می باشد.

4 پرونده: 0961724201،0962067201 تا تاریخ 9 مرداد 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

ص: 643

سری

سند شماره (40)(1)

سری 9 مرداد 1358 اعضاء

از: رئیس 486047 به: با حق تقدم به، پاریس، رونوشت برای تهران، بیروت

هشدار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است. حساس

عطف به: رئیس 485999

1 هویت الف. اس. دی. اسلیپری / 1 است.

2 هویت ب اس. دی. التیمت / 1 است.

پرونده: 0961724201،0962067201 تا تاریخ 9 مرداد 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (41)

سری 27 شهریور 1358 اعضاء

از: پاریس 12432به: با حق تقدم به رئیس، رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس اس. دی. اسلیپری

عطف به: الف رئیس 485999، ب پاریس 11078، ج پاریس 11096، د پاریس 12269،

ه پاریس 12374، و پاریس 12373، ز پاریس 11096، ح پاریس 11078

1 اس. دی. اسلیپری در تاریخ 9 شهریور از بیروت بازگشت. در 13 شهریور با مأمور مربوطه ملاقات

کرد، در 14 شهریور با نسیم خوری روزنامه نگار نشریه عربی زبان المستقبل چاپ پاریس و دوست او

کنیز مراد از روزنامه نوول ابزرواتور نهار خورد، در 15 شهریور با جواد علامیر و اس. دی. التیمت / 1

ملاقات کرد، در 17 شهریور به مأمور مربوطه و جواد علامیر نهار داد، و در 20 شهریور با مأمور مربوطه

ملاقات کرد.

2 در ملاقات 13 شهریور اس. دی. اسلیپری درباره عکس العمل واشنگتن نسبت به مقاله اش که در

پاراگراف هفتم تلگراف مرجع ج شرح آن آمده، سؤال کرد. مأمور مربوطه به اس. دی. اسلیپری گفت که تا

آنجا که اطلاعات محدودی در دست ماست اجازه ارزیابی می دهد، واشنگتن تحلیل وی را عموماً صحیح

یافته است، و به مأمور مربوطه هم اجازه داده شده بود که مباحثاتش را با اس. دی. اسلیپری ادامه دهد، با

دیدگاهی که معین کند در حیطه سیاست ما مبنی بر اجتناب از هرگونه دخالت در سیاست داخلی دیگر

کشورها و تضییقات شدید بودجه، آیا ممکن خواهد بود که آنتن هایی (اصطلاحی که اس. دی. اسلیپری

به کار می برد) در مناطق حساس قم، نجف (به جای تهران که اشتباها در تلگرام مرجع ز آمده) و بیروت بر

پا کنیم تا ما را در جریان اطلاعات سیاسی مهم مربوط به تحولات ایران و عراق و مناطق همجواری که

شیعیان در آنها دسترسی و نفوذ سیاسی دارند، قرار دهد. و همچنین به اس. دی. اسلیپری / 1 گفت، که

امکان دارد ما با تقبل مخارج سفر اس. دی. اسلیپری / 1 به ایران برای ارزیابی و کسب اطلاعات از برادر

1- از مقایسه این سند و سند شماره 39 مشخص می شود که نام رمز محسن سلیم ٬ اس. دی. اسلیپری / 1 و نام رمز مهدی روحانی اس. دی. التیمت / 1 می باشد.
ص: 644

اس. دی. التیمت / 1 در قم و فرد مورد اشاره تلگرام ح برنامه را شروع کنیم. اس. دی. اسلیپری / 1 بدون

تبسم آن را پذیرفت، سپس پرسید آیا مأمور مربوطه می تواند به اس. دی. التیمت / 1 مقداری کمک مالی

بنماید. زیرا نامبرده احتمالاً کلید جلب همکاری برادرش است و به عنوان یک هدف یاب و خبرگیر و

منبعی برای معرفی ما به ایرانیان مطلعی که مقیم پاریس هستند و یا از پاریس می گذرند، مفید خواهد بود.

مأمور مربوطه جواب داد که ترجیح می دهد اولین کمک مالی خود را به فردی بدهد که توانایی و تمایل وی

به ارائه گزارشهای مفید سیاسی بارزتر باشد. هر چند که ظرفیت پشتیبانی عملیاتی اس. دی. التیمت / 1 را

نباید از نظر دور داشت. مأمور مربوطه ملاقات مستقیم دوباره با اس. دی. التیمت / 1 در حال حاضر را رد

کرد. اس. دی. اسلیپری/ 1 گزارش داد که به زودی با مراد و علامیر دولو ملاقات می کند و توصیه کرد که

ترتیب ملاقات مأمور مربوطه با آنها را بدهد. اس. دی. اسلیپری / 1 گفت مراد و پل بالتا از اکسپرس و

اریک رولو از لوموند تنها روزنامه نگاران فرانسوی هستند که مقالات نظر سازی در مورد ایران می نویسند

و افزود با اینکه بالتارا ملاقات نکرده است (اما) فکر می کند (بین این چند نفر) مراد احتمالاً برای کسب

خبر (یا در مورد وی) درج خبر آسانترین هدف می باشند. مأمور مربوطه پاسخ داد که ترجیح می دهد اس.

دی. اسلیپری / 1 با مراد سر و کار داشته باشد بدون اینکه مأمور مربوطه را درگیر کند و دادن جواب در

مورد علامیر را به تأخیر انداخت و بعدا به اس. دی. اسلیپری / 1 اطلاع داد که مایل است وی را ببیند.

3 تحلیل اس. دی. اسلیپری / 1 از مراد در پاراگراف دوم تلگراف مرجع د آمده است. او توصیه

می کند که مراد، بالتا و رولو (که سالها است وی را می شناسد) به عنوان منابع دست دوم خبری پرورده

شوند. البته اس. دی. اسلیپری / 1 علاقه مند است که این کار را با پول ما انجام دهد (ادامه گزارش را

ملاحظه کنید) و با استفاده از آنها به عنوان وسیله درج اخباری که می خواهد، در این ضمن چیزی هم عاید

خود بشود، تا مقاصدش را پیش ببرد.

4 تلگرامهای مرجع «ه» و «و» نکات مهم مذاکره با علامیر را در بر دارد. قسمت عمده وقت صرف

بحث در مورد امام موسی الصدر شد، چرا که ملاقات ما یک روز پس از ربودن هواپیمای آلیتالیا توسط

یک گروه شیعه انجام گرفت. علامیر ادعا کرد که سازمان وی مستخدم منزل موسی صدر را پیدا کرده، وی

گفته مصطفی چمران آخرین فردی بوده که صدر را قبل از رفتن به لیبی دیده است. اس. دی. اسلیپری / 1

گفت که صدر قطعا مرده است. هر دو اتفاق نظر داشتند که صدر عامل با نفوذ ساواک بوده است. علامیر

تلویحا گفت که بیشتر محتمل است که فلسطینیها به دستور خمینی کار موسی صدر را ساخته باشند، تا

اینکه لیبیاییها او را کشته و یا زندانی کرده باشند. در پاسخ سؤالات مستقیم علامیر گفت که امروزه مسئله

صدر هیچ اهمیت سیاسی در ایران ندارد. اس. دی. اسلیپری / 1 گفت که صدر عمدتا بدین جهت که ناپدید

گشته، برای شیعیان لبنان از اهمیت برخوردار است. (اس. دی. اسلیپری / 1 یک مخالف دیرینه صدر بوده

است). علامیر پیش بینی کرد که رژیم خمینی نقشه خواهد ریخت تا از محاکمه هواپیماربایان به منظور

اشاعه این داستان جعلی که ساواک صدر را کشته است بهره برداری نماید، چرا که خمینی دریافته است که

اینک جناح مخالف فهمیده چمران به نحوی در ناپدید شدن صدر دست داشته است.

5 ظرف دو هفته گذشته اس. دی. اسلیپری / 1 پیشنهاد کرد تا واسطه شده و تماسهای اجتماعی

مأمور مربوطه را با سفیر لبنان در یونسکو و ریمون اده و یک گزارشگر فرانسوی که اس. دی. اسلیپری /

1 می گوید مورد عنایت سازمان آزادیبخش فلسطین است ترتیب دهد. مأمور مربوطه تحت این عنوان که

ص: 645

این ملاقاتهای آشنایی فعلاً مورد علاقه نمی باشند، آنها را رد کرده است.

6 در ملاقات 20 شهریور اس. دی. اسلیپری / 1 دوباره مسئله پول را پیش کشید، با این توضیح که

اس. دی. التیمت / 1 برای تأمین هزینه های چاپ یک نشریه بررسیهای اسلامی که در فرانسه منتشر

می کند و ماهانه 000 25 تا 000 30 فرانک (معادل 5813 تا 6967 دلار) خرج دارد، دچار مشکل شده

است. پاسخ ندادن مأمور مربوطه به این درخواست باعث شد که اس. دی. اسلیپری / 1 بپرسد که با توجه

به هزینه فعلی زندگی، تنزل ارزش دلار و غیره مأمور مربوطه برای تأمین هزینه منابع در پاریس، بیروت و

نجف توقع چه نوع بودجه ای را دارد؟ در جریان این توضیحات اس. دی. اسلیپری / 1 آشکار نمود که وی

در طی اقامتش در پاریس بدون احتساب مخارج آب و برق و تلفن و تلکس و ماشین زیراکس و منشی،

ماهانه 000 6 فرانک (معادل 1395) دلار برای دفترش در پاریس می پردازد (احتمالاً حقیقت دارد) و

افزود که وی ماهیانه 000 30 فرانک (شامل مبلغ اجاره) صرف تفریحات شخصی و حرفه ای و دیگر

مخارج زندگی هنگام اقامتش در پاریس می کند. اس. دی. اسلیپری / 1 در تهیه RPQ1(1)که مشغول ارسال

آن هستیم، همکاری کرد. اما مأمور مربوطه مسئله مالی را از قلم انداخت تا قضیه مغشوش نگردد. بدین

ترتیب به عنوان شرط لازم برای به نتیجه رسیدن در مورد اینکه ما چه مبلغ، چگونه و تحت چه پوشش

می توانیم در عوض خدمات اس. دی. اسلیپری / 1 پرداخت کنیم، حرکت بعدی این خواهد بود که یک

جلسه گفتگوی بی پرده با وی داشته باشیم و درباره نحوه ای که وی کارهای فعلیش را از لحاظ مادی

تأمین کند، حرف بزنیم. آنگاه باید مبلغی را به او پیشنهاد کنیم. تصور می کنیم که این مبلغ باید شامل فقرات

زیر باشد:

الف: پرداخت بابت خدماتی که تا به حال انجام گرفته که شامل معرفی ما به اس. دی. التیمت / 1 و

علامیر و اخذ اطلاعات از آنها و ارزیابی مراد می باشد.

ب: پرداخت بابت استفاده از دفترش درگذشته و آینده به عنوان خانه امن در پشتیبانی از عملیات اس.

دی. اسلیپری / 1 به طوری که این پرداخت قابل قطع بدون اعلام قبلی باشد. این خانه در محل خوبی واقع

شده و خصوصیات امنیتی خوبی دارد. اگر معامله را بپذیریم، می توانیم آن محل و امکانات دفاعی شنود آن

را کنترل کنیم.

ج: هزینه روزانه مسافرت بین بیروت و نقاط مختلف در ایران و تفریحات مربوط به عملیات و هدایای

سنتی پیش کشی توسط مسافران منطقه خاورمیانه برای سفرهایی که در پاراگراف 2 بالا ذکر شد.

د: حق الوکاله سالانه (زیرا او یک وکیل است) برای کمک به پرداخت هزینه های کار روی تماس هایی

که مورد علاقه خودش هستند و یا افرادی که گاه گاه ممکن است ما از آنها منفعت ببریم، یا نبریم.

ه: بازپرداخت هزینه های واقعی عملیاتی که مأمور مربوطه از قبل برای فعالیتهای توافق تصویب کرده

است و منتهی به دستیابی به اطلاعات یا منابع مهم و سری می شوند.

پاراگرافهای فرعی د، و، ه باید به شرط تکمیل موفقیت مسافرت مورد اشاره پاراگراف فرعی ج باشد

البته در MOA نهائی باید برای مسافرت عملیاتی آینده پیش بینی شود. این به نوبه خود باید پس از

آزمایش دروغ سنجی که می بایست پس از مسافرت وی به ایران واقع شود، مورد بحث قرار گیرد.

7 درخواست می شود که ستاد اجازه دهد ارتباط عملیاتی آزمایشی با اس. دی. اسلیپری / 1 با

1- فرم احتیاجات اطلاعاتی شخص است که مشخصات فرد جاسوسی در آن درج می شود. PRQ 1
ص: 646

پرداخت ماهیانه هزار دلار برای خدماتی که انجام داده (شامل استفاده از دفترش) و تقبل پرداخت ماهیانه

1500 دلار از مهر تا آذر برای کمک به اس. دی. اسلیپری / 1 برای تأمین هزینه دفترش در پاریس و

تفریحات، کرایه بلیط درجه 2 پرواز از بیروت به تهران و بالعکس و هزینه های عملیاتی غیر قابل پیش بینی

تا مبلغ 1000 دلار به عوض پرداخت برای هر روز، هدایا و تفریحات افراد مورد تماس مذکور در

پاراگراف 1، مسافرت یاد شده در پاراگراف ج و هزینه های اضافی عملیات در پاریس طی دوره آزمایشی

به شرط اینکه قبل از صرف مخارج به تصویب قرارگاه رسیده باشد، برقرار گردد. این مبالغ به صورت نقد

پرداخت خواهد شد که مأمور مربوطه در حساب نسیه گردان خواهد ریخت و اس. دی. اسلیپری / 1با نام

مستعار آن را دریافت خواهد کرد. ما تصور می کنیم که در آغاز اس. دی. اسلیپری / 1 مبلغ را تحت این

عنوان که کافی نیست و موقعیت وی درک نشده، رد خواهد کرد. این امر مدخلی پیش خواهد آورد تا در

صورتی که نتیجه گرفتیم که به خدمات نیازمندیم، مأمور مربوطه اصرار ورزد او وضع امور مالی خو را

بازگو نماید، چون این اصرار برای شروع تحقیقات درباره منابع درآمد اس. دی. اسلیپری / 1 و تخمین

اینکه چه کنترلی می توانیم داشته باشیم و با چه قیمتی، ضروری خواهد بود.

8 قرار است که اس. دی. اسلیپری / 1 از بیروت در31 شهریور باز گردد. در حدود 19 مهر در راه

مراجعت به پاریس از ایران دیدن خواهد کرد. احتیاجات اطلاعاتی ایران به میزان وسیع در قرارگاه موجود

است، اما ممنون می شویم که ستاد و تهران پیشنهادهای دقیقی درباره احتیاجاتی به ما بدهند که ما را با

اطمینان قادر بسازد، قابلیت اطمینان و دسترسی اس. دی. اسلیپری / 1 (به اطلاعات را) بسنجیم.

9 پرونده. 962067201 تا تاریخ 26 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (42)

سری 28 شهریور 1358 اعضاء

از: تهران 54247به: پاریس رونوشت برای رئیس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس

اس. دی. اسلیپری

عطف به: پاریس (1)12432

1 ما تصور نمی کنیم که به حد کافی با سابقه قضیه اس. دی. اسلیپری که اساسا به شیعیان لبنان مربوط

می شود، آشنا باشیم تا بتوانیم آن نوع احتیاجات سفارشی را که در تلگرام مرجع تقاضا شده برآورده

سازیم. بنابراین موضوع را به ستاد محول می کنیم.

2 هویتهای اس. دی. التیمت یا برادرش، هیچ کدام در قرارگاه موجود نیست، از پاریس تقاضا داریم

آنها را فراهم نماید.

3 بدون پرونده تا تاریخ 28 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.تماما سری

سری

1- تلگرام مرجع ٬ سند شماره 41 می باشد.
ص: 647

سند شماره (43)

سری 30 شهریور 58 اعضاء

از: رئیس 518662به: فوری به پاریس، رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. اسلیپری

عطف به: الف تهران 54247، ب پاریس 12432، ج رئیس 485999

1 بابت تلگرام مرجع(1) ب و پیشرفت تیمکن در رابطه با هدف ایرانی خود تقدیر می کنیم. با این وجود،

پیشنهاد عملیاتی مندرج در تلگرام مرجع ب مقدار متنابهی فراتر از پارامترهایی است که در حال حاضر

می خواهیم در نظر داشته باشیم.

2 در حالیکه ما همچنان علاقمندیم در مناطقی مثل قم و نجف و بین قاطبه شیعی لبنان منابعی برای

گزارش خبرهای خارجی برقرار کنیم، ولی لازم است که این کار را تحت شرایط بسیار کنترل شده انجام

دهیم. در این امر لازم نیست که اس. دی. اسلیپری / 1 (اس/1) به عنوان کارگزار عمل کند. غرض ما در

رابطه با عملیات اس / 1 این است که او به عنوان فردی عمل کند که هدفهای مورد علاقه را شناسائی

می نماید و بعد ما با آنها ملاقات کرده درباره آنها اظهار نظر کنیم و آنها را بسنجیم و به صورت منابع

خبرهای خارجی در بیاوریم. ما حاضریم هنگامی برای این کار به او دستمزد بدهیم که این هدفها منابع

کارآمدی بشوند یا خبرهایی که او تهیه می کند، اطلاعات قابل استفاده باشند. البته ما تشخیص می دهیم که

انعقاد قرارداد اس / 1 به شرط تعهدی که از جانب ما این قدر محدود است در ایران و تفریحات مربوط به

عملیات و هدایای سنتی پیش کشی توسط مسافران منطقه خاورمیانه نمی کنیم که اکنون تقبل چنین

تعهدی برای ما نفع داشته باشد.

3 ستاد حاضر است برای خدماتی که اس / 1 طی سه ماه گذشته انجام داده، مثل معرفی اس. دی.

التیمت / 1 و جواد علامیر، به وی اجرت بدهد و پیشنهاد مندرج در پاراگراف 7 تلگرام مرجع ب جهت

پرداخت 1000 دلار برای این کار را تصویب می کند. ما همچنین حاضریم معادل همین مبلغ را برای

خدمات آتی از این نوع تصویب کنیم. مابقی پیشنهاد مندرج در پاراگراف 6 تلگرام مرجع ب تصویب

نمی شود. همچنین نمی توانیم در این زمان پیشنهاد مسافرت اس / 1 به خاورمیانه را تصویب کنیم. مگر

آنکه اس / 1 بتواند هویت افرادی را که با آنها تماس خواهد گرفت و دلیل قابل قبول اینکه آن افراد منابع

ذخیره پرثمری خواهند شد، ارائه نماید. دوباره، می دانیم که این دستور سختی است، اما فکر می کنیم که در

رابطه با فردی که سوابق اس / 1 را دارد ضروری باشد.

4 ما احتیاجات اطلاعاتی دیگری غیر از آنچه که تاکنون به قرارگاه داده شده، نداریم. مشغول تهیه

احتیاجات اطلاعاتی در مورد قاطبه شیعی لبنان هستیم و آنها در اسرع وقت ارسال خواهند شد و باید

مفید باشند.

5 ما نمی خواهیم عکس العملمان نسبت به پیشنهاد مندرج در تلگرام مرجع ب زیاد منفی باشد، اما

گذشته اس / 1 و آن طور که به اینجا گزارش شده، شیوه کنونی فعالیتش، ما را نسبت به بستن هرگونه تعهد

با فردی که عایدیش در داشتن ارتباط با ما بیش از عایدی ما از اوست بسیار محتاط می سازد.

6 برای تهران: اس. دی. التیمت / 1 هویت الف و برادرش هویت ب است.

1- تلگرام مرجع الف سند شماره ٬42 ب سند شماره 41 و ج سند شماره 39 می باشند.
ص: 648

7 پرونده: 0962067201، 09617240201 تا تاریخ 30 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (44)(1)

سری 30 شهریور 58 اعضاء

از: رئیس....به: تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. اسلیپری(2)

عطف به: رئیس 518662

1 هویت الف: امام مهدی روحانی مقیم پاریس که ادعای رهبری معنوی قاطبه شیعه در اروپا را دارد.

هویت ب: آیت اللّه صادق روحانی قم.

2 پرونده: 0962057201، 0961724201 تا تاریخ 30 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (45)

سری 3 مهر ماه 58 اعضاء

از: پاریس 12690به: تهران رونوشت برای رئیس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. کوئیک

عطف به: تهران 54262

1 اس. دی. اسلیپری / 1 (شیعه لبنانی و مخالف سیاسی امام صدر) گزارش داد که بیوه و پسر صدر

یک آپارتمان در پاریس دارند و اکثر اوقات خود را در اینجا می گذرانند، چون در اینجا فقط ارتباط با

دولتها و گروههای مختلف که از طریق آنها امیدوارند درباره عاقبت امام چیزی پیدا کنند، آسانتر است. به

گفته اس. دی. اسلیپری / 1، بیوه و پسر صدر در هفته حول... شهریور در پاریس بودند. آنها در هفته حول

26 شهریور تا 30 شهریور در پاریس نبودند. او نمی دانست که آنها به کجا رفتند یا دقیقا چه موقعی. آیا

باید از سازمان اطلاعاتی همکار سؤال شود؟

2 پرونده: 959032201، 962067201 تا تاریخ 2 مهر 78 در بایگانی ضبط شود.

سری

1- تلگرام مرجع سند شماره 43 است.
2- به دنبال درخواست قرارگاه تهران از پاریس برای اطلاع از هویت اس. دی. التیمت / 1 و برادرش ٬ ریاست سیا این کار را به عهده می گیرد ٬ با آن که در سند شماره 39 هویت اس. دی. التیمت / 1 (مهدی روحانی) اعلام شده بود ٬ ولی قرارگاه تهران نتوانسته موقعیت وی را تشخیص دهد و لذا سیا در مورد وی توضیح می دهد که چه کاره است. از آنجایی که سیا با استخدام مهدی روحانی می خواهد به قم و برادر وی دسترسی پیدا کند ٬ لذا هویت برادرش را هم که هدف بوده است ٬ اطلاع می دهند.
ص: 649

سند شماره (46)

سری 4 مهر 58 تلگرام غیر فوری

از: واشنگتن 521028به: پاریس. رونوشت برای تهران، بیروت

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است اس. دی. اسلیپری

عطف به: الف رئیس 518662، ب 458600(1)

1 همان گونه که در تلگرام مرجع الف قول داده شده، احتیاجات اطلاعاتی زیر برای استفاده در قضیه

اس. دی. اسلیپری / 1 (اس / 1) ارائه می گردند، تا از رابطهای شیعه لبنانی خود در اروپا در این موارد

اطلاعات جمع آورد و اگر مسافرتی به بیروت برای اس / 1 پیش آمد آنها را در صحبت با رابطها در لبنان به

کار گیرد. به علاوه پاریس باید تلگرام مرجع ب را که در مورد شیعه در خاورمیانه احتیاجات هنوز معتبری

را عنوان می کند، ببیند.

2 احتیاجات عبارتند از:

الف: درباره «امل» گروه شبه نظامی شیعه در لبنان عملاً قحطی اطلاعات وجود دارد. قدرت، رهبری و

ذخیره تسلیحات موضوع سؤالند، چه کمکهایی از ایران می رسد؟ مطابق گزارشهای مطبوعات یک بار در

اواخر فروردین و بار دیگر در اواسط تیر دبیر کل امل به ایران آمد و با رهبران آن ملاقات کرد. منظور و

نتایج این ملاقاتها چه بود؟ اس / 1 درباره سابقه و رابطه حسینی با رهبران ایرانی چه می داند؟ اطلاعی که

اس / 1 در تلگرام پاریس 11096 داد و گفته که نیروی (مسلح) شیعه در لبنان از سوریها پول می گیرد و

فلسطینیها آن را آموزش و فرمان می دهند و اعضاء آن را در حد وسیع تأمین می کنند، اولین اطلاعی است

که ما درباره دخالت سوریه یا فلسطینیها دریافت می داریم، باز شده این مطلب به صورتی جداگانه،

اطلاعات خیلی قابل انتشاری خواهد بود.

ب: (حسین مصطفی خمینی) در 11 شهریور وارد بیروت شد. آیا اس / 1 در آن زمان در بیروت بود. او

از مقصود این دیدار چه می داند؟ قرار بود که مجلس اعلای، شیعیان و جنبش امل برنامه مخصوصی را

برای دیدارش ترتیب دهند.

ج: در مورد مجلس اعلای شیعیان (که بر امور شیعه در لبنان نظارت دارد). آیا اس/ 1 می تواند سابقه

هر یک از اعضای آن را تهیه کند. همچنین تمایلات، صف بندیهایشان و اینکه هر کدامشان بین شیعیان تا

چه اندازه نفوذ دارد؟ بانفوذترین آنها کیست؟

اس / 1 در تلگرام پاریس 10911 گزارش داد که روحانیت شیعه دیگر نفوذ زیادی به شیعیان اعمال

نمی کند و جماعت شیعه در پی آن بودند که رهبری جدیدی برای خود دست و پا کنند. باز شده این مطلب

بسیار مورد علاقه خواهد بود. چرا روحانیت نفوذ خود را از دست داده که تا این حد متضاد با وضع ایران

است؟ آیا در فراهم کردن رهبری جدید موفقیتی حاصل شده ؟

د: از موضوعات جالب توجه ما رابطه او با صلاح بیتار است که از بنیانگذاران حزب بعث (همراه میشل

عفلق، رهبر قدیمی جناح مخالف در سوریه می باشد. آیا وی اطلاع دارد که بیتار هنوز فعالیت سیاسی

دارد یا نه؟ آیا می تواند نظریات بیتار را در این باره که بیتار اوضاع جاری سوریه را چگونه می بیند جویا

شود؟ و حیات رژیم اسد را در رابطه با برخوردهای فزاینده گروهی ارزیابی کند.

1- تلگرام مرجع الف ٬ سند شماره 43 می باشد.
ص: 650

3 ما تا حدی از اینکه اس / 1 ممکن است با سرویس جاسوسی اسرائیل در تماس باشد، نگرانیم.

اس/ 1 گفته که از خط سرگرد سعد حداد که تحت الحمایه اسرائیل است و اینک به طور مؤثری کنترل

بخش بزرگی از جنوب لبنان را در دست دارد، طرفداری می کند و او به داشتن تماسهایی با مقامات سفارت

اسرائیل اعتراف کرده است.

4 پرونده. 0962067201 تا تاریخ 3 مهر 1378 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (47)

سری 13 مهرماه 1358 اعضاء

از: پاریس 13023به: رئیس، رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. اسلیپری

عطف به: الف رئیس 518662، ب واشنگتن 521028، ج پاریس 12432، د رئیس 486658،

ه رئیس 485999، و رئیس 455576

1 تلگرامهای مرجع الف و ب(1) زودتر از موعد عزیمت اس. دی. اسلیپری / 1 که در پیام مرجع ج

پیش بینی شده بود، نرسیدند تا ما را قادر سازند در یک فرصت مناسب گزارشهای ارزیابی را مرور و طرح

عملیات را اصلاح کنیم. به عقیده ما تشخیص ستاد مرکزی از پیشنهاد اس. دی. اسلیپری / 1 که آن را

پیشنهاد استخدام به عنوان مأمور اصلی (کارگزار) خوانده صحیح است. ما هنوز پیشنهاد مقابل خود را که

عنوان کارگزار را به هدف یاب و خبرگیر تغییر می دهد و نرخ پرداخت عادلانه ای را تثبیت می کند، عنوان

نکرده ایم. قبل از اینکه به چنین کاری اقدام کنیم باید عوامل ذی ربط در حدود وظایف اس. دی. اسلیپری /

1 را روشن بگردانیم، بر سر یک پرداختی عادلانه به توافق برسیم و بالاتر از همه معین کنیم آیا آنقدر به او

اعتماد داشته باشیم که با او وارد روابط مخفی هر چند به شکلی آزمایشی شویم. تلگرام مرجع الف به طور

مؤثری از پیشرفت در توسعه ارتباط عملیاتی جلوگیری می کند. در عین حالی که با عجله ای نداریم،ولی

نمی توانیم مدت نامعلومی از اقدام خودداری کرده و توجه نکنیم که این خسارت را بابت ایجاد کنترل لازم

برای امنیت بیشتر روابط خود تحمل می کنیم.

2 تلگرام مرجع الف به گونه ای به «ماجر» و «سوابق» اس. دی. اسلیپری / 1 پرداخته که از آن

استنباط می شود، سابقه ای تاریک و منحوس داشته است. تلگرامهای مرجع «د»، «ه»، «و» (تمامی اخبار

مربوط به اس. دی. اسلیپری / 1 که در دسترس ما است) نشان می دهند که:

الف: در خرداد 1342، پی. ای. سیکولار / 1 گفت که اس. دی. اسلیپری / 1 رهبران شیعیان لبنان را

تحریک می کرد تا از شاه طرفداری کنند و همچنین گفت که وی یک عامل درجه دو انگلیس است. ظاهرا

پی. ای. سیکولار / 1 ادعای اخیر را به اثبات نرسانده است و ما نمی توانیم تناسب این درجه بندی را بدون

تصدیق او بپذیریم. تحریک به طرفداری از شاه را نمی توان در جو سیاسی سال 1342 زننده به حساب

آورد. پی. ای. سیکولار چگونه به این اطلاعات دست یافته است؟ میزان اطمینان و انگیزه اش در گزارش

1- تلگرام مرجع الف سندشماره ٬43 ب سند شماره ٬46 ج سند شماره ٬41 ه سند شماره 39 می باشند.
ص: 651

کردن آن چه بود؟

ب: پی. ای تیک در دی ماه 1342 گفت که اس. دی. اسلیپری / 1 یک مأمور حقوق بگیر سازمان

امنیت کشور خود بود. ما نمی توانیم این را زننده تلقی کنیم، اما علاقه مندیم که تشخیص اداره مرکزی از

نحوه دستیابی پی. ای. تیک به خبر، میزان اطمینان و انگیزه اش را در گزارش این خبر بدانیم. همین رویه

شامل گزارشهای پی. ای. اسکوف مبنی بر اینکه اس. دی. اسلیپری / 1 در اوایل دهه 1340 برای

سازمانهای اطلاعاتی پلیس و ارتش حکومت خود کار می شود. از مجموع این سه ادعا چنین برداشت

می شود که او وسیعا در مورد گزارش دهی به مقامات محلی، مظنون است، اما چنین چیزی معلوم نشده

است و بدین جهت در این مورد که وی برای چه سازمانی کار می کرده سردرگمی وجود دارد. در هر

صورت اگر وی برای سازمانی کار می کرده، آن از سازمانهای کشور خودش بوده است.

ج: به هر حال پی. ای. اسکوف / 1 همچنین مدعی بود که بر اساس آرشیوهای رکن 2 لبنان اس. دی.

اسلیپری / 1 برای عربستان کار می کند (به هیچ سازمانی، حتی سفارت بیروت هم تصریح نشده بود)، با

سفارت آمریکا همکاری دارد و با یکی از مقامات انگلیس هم دوست است. مسلما لزومی ندارد نسبت به

هر یک از این ادعاها سوء تعبیر داشته باشیم و باز نه تنها نمی دانیم که در قبال تشخیص منبع چه بگوییم،

بلکه امکان این را هم رد نمی کنیم که شاید این ادعاها را با قصد پوشیده داشتن عامل خودشان در

آرشیوهای رکن 2 گذشته باشند، البته اگر اس. دی. اسلیپری / 1 واقعا از عوامل ایشان بوده باشد.

د: بالاخره و دوباره در دهه 1340 ادعا می شود اس. دی. اسلیپری / 1 رابطی به نام لازارسیولج داشت

که دبیر اول سفارت یوگسلاوی بود.

جالب خواهد بود، اگر بدانیم که آیا خود سیولج ارتباط جاسوسی داشت،کمونیست بود، همچنین تعداد

و نوع تماسهای بین این دو چگونه بوده است؟

مأمور مربوطه وقتی می خواست از اس. دی. اسلیپری فرم PRQ را تهیه کند، پرسید که آیا هرگز وی با

کارکنان هیچ سازمان جاسوسی رابطه داشته است. سپس درباره رابطه با سفارت اسرائیل که خودش به آن

اذعان داشته و ارتباطش با مأمورین ساواک پرس و جو کرد. وی با قاطعیت تأکید کرد که با کسی رابطه

جاسوسی نداشت. هر چند ممکن بود بین دوستان زیادی که از مقامات رسمی عرب داشت، مقامات

جاسوسی هم بوده باشند که این واقعیت را از وی پنهان داشته اند. بدین ترتیب ما محدوده ای را مشخص

کرده ایم که کم و کیف آن باید توسط آزمایش دروغ سنجی تحقیق شود. اس. دی. اسلیپری / 1 به ما گفته

است که با برخورداری از دخالت ادگار فوره قادر است بدون مشارکت فرانسویها، در پاریس به وکالت

بپردازد و یک استودیو برپا دارد. مایوان، بیزی / 1، یکی از نوچه های فوره را مکلف کرده ایم گزارش

خلاصه ای تهیه نموده و مشخص کند اس. دی. اسلیپری کیست، چگونه خود را تأمین می کند و ارتباطات

سیاسی وی در فرانسه و جهان عرب چیست؟ ضمنا آیا اداره مرکزی می تواند درباره چنین اظهاراتی از

تلگرام مرجع ه از قبیل اس. دی. اسلیپری / 1 نزد مأمورانی که در بیروت خدمت کرده اند، معروف و بدنام

است. «و همچنین» محتمل است وی در تماس با سرویس جاسوسی انگلیس باشد، هر چند که احتمالاً

ارتباط خود با سیا را برای آنها آشکار نکرده است، به طور مشخص و دقیق صحبت کند، بیاناتی از این

قبیل به این معنا هستند که حقایقی درباره اس. دی.اسلیپری / 1 وجود دارند که بر ما پوشیده اند و این

حقایق می توانند موجب تسهیل تحقیق در حوزه فعالیت درباره این منبع بالقوه شوند. شناخت اس. دی.

ص: 652

اسلیپری / 1 یعنی عدم اعتماد به او، اما شخص باید از خود بپرسد که واقعا چه چیزی می داند. شخصیت

وی یادآور یکی از عمال بزرگ گذشته به نام کیو. پی. پوش است که نزد همه مظنون به فعالیت برای

اسرائیلیها و برای اکثر قدرتهای غربی و از جمله ما بود و بالاخره به همین جهت مرد.

3 اگر چه اس. دی. اسلیپری خود را برای ایفای وظیفه کارگزاری نامزد کرده است، در رفتار وی برای

معرفی مستقیم ما به خبردهندگانی که مشخص شده اند، تا به امروز بی میلی مشاهده نشده است. قضایای

علامیر، اس. دی. التیمت و چندین تن دیگر که مأمور مربوطه از ملاقات کردن با ایشان امتناع ورزیده، این

ادعا را به اثبات می رساند. فکر نمی کنیم که ادامه این روال مشکل باشد، اما نمی توانیم آن را به قم و نجف

منتقل کنیم. مگر اینکه اول اس. دی. اسلیپری / 1 را به تماس با رابطین موجود (آنهایی را که در مسافرت

مورد اشاره تلگرام مرجع ج قرار بود ملاقات کند، در پاراگراف 2 پیام مرجع ج مشخص شده بودند) و

یافتن افراد جدید روانه کنیم. همین که کار هدف یابی انجام پذیرفت، با توجه به اینکه آن نواحی به اعتقاد ما

از لحاظ عملیاتی نسبتا خارج از دسترسند، به نظر می رسد که اس. دی. اسلیپری / 1 باید آنهایی را که

نشان کرده است برای ملاقات، سنجش و پرورش، به جای دیگر بخواند. اگر ما مجبوریم در مورد اس.

دی. اسلیپری / 1 بعضی ملاحظات امنیتی را رعایت بکنیم، آنگاه به نظر ما این نامزدها باید به جایی

کشانده شوند که در آن بیشتر از تهران، بغداد یا بیروت بر محیط عمل خود تسلط داشته و کمتر از این لحاظ

در خطر باشیم. بدون شک این امر مستلزم یک بهانه و وجوهاتی خواهد بود. از دریافت نظریه ستاد در

این مورد استقبال می کنیم.

4 ما به این نکته توجه داریم که در ابراز حساسیت خود مأمور مربوطه نسبت به نحوه تلقی ای که اس.

دی. اسلیپری از زندگی دارد و خود را «عرب در پاریس می بیند» و مخارج آن و همچنین نسبت به مختصر

اهمالی که وی در مقام کارگزاری از خود نشان می دهد، ممکن است با اشتغال ذهنمان به مسئله امنیت و

نسبت هزینه کارایی استعدادهای عملیاتی آتیه دارتر او را کور کرده و آن طور که شایسته او بوده رفتار

نکرده باشیم. اس. دی. اسلیپری / 1 یک حقوقدان است که برای خودش شخصیتی دارد. آشنایان بالقوه

سودمند او گروه بزرگی را تشکیل می دهند و او به اندازه کافی پر رو است تا با هر کس که ما بخواهیم

ملاقات کند. این ملاحظه که وی در همه کسانی که ملاقاتشان می کند، احساس اطمینان برنمی انگیزد،

شاید به نفعمان تمام شود، زیرا گمان می کنیم خود او ملتفت این نکته هست. مورد مذکور می تواند دلیل

تمایل وی به مرتبط کردن مأمور مربوطه اش با خبردهندگان باشد. وی از بسیاری از هموطنان خود

طماع تر است، اما چندان استثنائی نیست و خود را فردی نشان داده که حاضر است، برای به دست آوردن

پول بیشتر، کمی از پول خود را به خطر اندازد. خیلی باهوش می باشد، و در خبرگیری ماهر و در سنجش

طرف خود تیزهوش می باشد. زمانی که متوجه علاقه ای که ما غربیها به گزارشهای تشریحی داریم،

می شود، به دقت و یا تفصیل گزارش می دهد و هرگاه که خواسته شود آن را بر روی کاغذ می آورد.

آن طور که تا این مرحله میانه تحقیقات حوزه فعالیت روشن شده است او فردی بصیر و وفادار به نظر

می آید. در عین حالی که علاقه مند است وجهه خود را در حوزه سیاسی بیفزاید، ظاهرا اشتیاق به پیشبرد

استقلال لبنان نیز که با منافع ما هم ناسازگار نیست، وی را دائماً تحت تأثیر قرار داده است. بنابراین در این

برهه از زمان فرضیه کار ما این است که می توان اس. دی. اسلیپری / 1 را کنترل کرد و احتمالاً صرف پول و

زمان جهت چنین کاری یا جهت تشخیص عدم صحت فرضیه مان ارزش دارد.

ص: 653

5 رقم هزار دلار ما در تلگرام ج بر این تصور مبتنی بود که این مبلغ به عنوان بخشی از پرداختی یک

دوره آزمایشی خواهد بود که حداقل قدری از حقوق موقتی و هزینه های عملیاتی را در بر می گیرد غرض

این بود که با انجام دادن یک معامله کلی، بخشی از هزینه صرفه جویی شده باشد. اس. دی. اسلیپری / 1

حداقل 400 دلار صرف هزینه های عملیاتی اس. دی. التیمت / 1 و علامیر کرده است تا آنها را با مأمور

مربوطه بر سر یک میز بنشاند. اس. دی. اسلیپری / 1 در کار وکالت توفیق داشته، در فرانسه حتی یک

وکیل کارآموز هم در ساعت 50 دلار آمریکا درآمد دارد. اگر اس. دی. اسلیپری / 1 را از لحاظ حرفه ای

نگاه می داشتیم، با این نرخ کل هزینه وقتی که او صرف ملاقاتهای خود در ضمن عملیات کرده برای ما

حدود 2000 دلار می بود. حرف ما این نیست که مقرری اس.دی. اسلیپری / 1 باید با نرخهای رسمی

پرداخت شود، هر چند که یک نظر به سبک زندگی ابراهیم سوس از سازمان آزادی بخش فلسطین کافی

است که شخص را به همترازی کلی وضع صاحبان مشاغل حقوقی در برابر صاحبان مشاغل پر خطرتر

معتقد کند. ما ترجیح می دهیم که بدون مطرح کردن مسائل مالی تا آنجا که می توانیم ادامه دهیم و آنگاه

رابطه را به خوبی خاتمه دهیم، به عوض آن که برخورد غیر منصفانه ای از آن نوع که در پاراگراف 3 مرجع

الف پیشنهاد شده بود، داشته باشیم. در نظر ما شاید وقار اس. دی. اسلیپری / 1 بر بنیان سستی استوار

باشد، اما این برای او اهمیت دارد و ما نباید بدون توجه به امکان عکس العمل انتقامجویانه وی، آن را نادیده

بگیریم. از ستاد خواهشمندیم تجدید نظری در آنچه که به وی پیشنهاد می کنیم، مبذول دارند. چرا که نوع

پیشنهاد ممکن است انگیزه ای شود او خود را تحت کنترل ما درآورد تا به حدی که بدون پرده پوشی منابع

درآمد خود را برای ما بازگو کند، به آزمایش دروغ سنجی تن در دهد، و آن گاه به عنوان هدف یاب و منبع

اخبار عملیاتی فعالیت کند، ضمنا احتمال دارد که ما از او به عنوان پل ارتباط اجتماعی برای رسیدن به

هدفهای خود در پاریس، که لزوما ایرانی نخواهند بود و به عنوان مجرای تغذیه روزنامه نگاران محلی یا

مطالبی در حمایت از برنامه های آر.تی. وینر در مورد خاور نزدیک استفاده کنیم.

فکر می کنیم رقمی را که نهایتا به آن می رسیم، باید متکی بر این فرض باشد که تقاضای یک مرد برای

حقوق کافی جهت جاسوسی و کارهای عملیات مخفی به همان اندازه معقول است که تقاضای حقوق برای

هر نوع کار دیگر، به استثنای این واقعیت که جاسوسها برای درآمد مخفی خود مالیات نمی پردازند. میزان

و نوع پرداخت نباید منعکس کننده احساس تکلفمان به رعایت مسایل امنیتی باشد، چون مهمترین مسئله،

ادامه ارتباط است.

6 پرونده 962067201 تا 13 مهر 78 در بایگانی ضبط شود.سری

سند شماره (48)

سری 17 مهر 58 اعضاء

از: پاریس 13133به: با حق تقدم به رئیس، رونوشت با حق تقدم برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس آر.تی. وینر، اس. دی. التیمت

عطف به: پاریس 11098

1 اس. دی التیمت / 1 با مأمور مربوطه پاریس تماس گرفته تا گزارش بدهد که تهدید علنی آیت اللّه

صادق الروحانی به اینکه شیعیان بحرین را تحریک به شورش خواهد کرد. در جواب به درخواست پیروان

ص: 654

روحانی در بحرین برای حمایت از آنها در مبارزه شان جهت کسب آنچه که حقوق خود از امیر بحرین

می دانند، بوده است. (اس. دی التیمت / 1 گفت که جمعیت بحرین هشتاد و پنج درصد شیعه هستند و

اکثریت عمده شیعه پیروان روحانیند.) اس. دی التیمت / 1 گزارش داد که نخست وزیر بازرگان و آیت اللّه

خمینی هر دو از روحانی خواسته بودند که حملات خود به مقامات بحرینی را ملایم کند. روحانی حدود

یک هفته تأمل خواهد کرد و در ضمن از اس. دی التیمت / 1 خواسته که واکنش خارج نسبت به مبارزه

روحانی علیه بحرین را مورد بررسی قرار دهد. اس. دی التیمت / 1 از مأمور مربوطه خواستار واکنش

دولت آمریکا شد و پیشنهاد کرد که مطابق با هر راهنمائی که دولت آمریکا می دهد به روحانی توصیه

نماید.

2 مأمور مربوطه به اس. دی التیمت / 1 گفت که درخواستی این نوع باید به مقام بالاتر ارجاع داده

شود، اما تا آن موقع مأمور مربوطه می تواند با اطمینان این مطلب را به اس. دی التیمت / 1 بگوید که یک

شورش در بحرین در این موقع ممکن است نتایج تزلزل باری در برداشته باشد، تا حدی که پیش بینی یا

کنترل آن مشکل است و بنابراین احتمال داده نمی شود که با منافع دولت آمریکا یا هر یک از همسایگان

بحرین سازگار باشد. مأمور مربوطه نظر داد که این منطقه ظاهرا بیش از هر چیز نیازمند یک دوره ثبات

است، تا تغییر اخیر در آن حل گردد. مأمور مربوطه قول داد که طی این هفته جواب رسمی دولت آمریکا را

به اس. دی التیمت / 1 بدهد. تقاضا می شود ستاد راهنمایی فرماید.

3 مأمور مربوطه به اس. دی التیمت / 1 اظهار داشت که به هر صورت در قبال مخالفت خمینی و

دولت ایران، برای روحانی مشکل خواهد بود که لااقل بدون مواجهه با خطر انزوای سیاسی در سطح فعلی

مبارزه خود را ادامه دهد. اس. دی. التیمت / 1 جواب داد که ممکن نیست یک آیت اللّه را که از تشخص

فردی چون روحانی برخوردار است از پیروان دینیش که تشکیل دهنده پایگاه سیاسی او هستند منزوی

نمود.

4 طی مذاکره در مورد اوضاع جاری ایران و مخالفین خارج، اس. دی التیمت / 1 گفت اگرچه تقریبا

هر روز از ایرانیان مهاجر تقاضاهایی دریافت می دارد که خود را مخالف خمینی اعلام نماید، احساس

می کند که زمان هنوز مناسب نیست. نظر اس. دی التیمت / 1 این بود که به واسطه ناتوانی رژیم خمینی از

اینکه علیه بیکاری، تورم و قطعه قطعه شدن کشور با شایستگی کاری انجام دهد، طی پنج شش ماه آینده

اوضاع ایران ممکن است به حد کافی آشفته گردد، تا امکان تشکیل یک حرکت مخالف مؤثر را بدهد. به

نظر اس. دی التیمت / 1 فقدان نهادهای کارآمد سیاسی در ایران حکم می کند که هیچ جنبش مخالفی

نمی تواند بدون رهبری دینی موفقیت یابد. به همین دلیل هم، همین رهبر دینی که به پیروزی می رسد

نخواهد توانست بدون همکاری طبقه روشنفکر تربیت شده در غرب و راهنمایی و حمایت قدرتهای

صنعتی غرب خصوصا آمریکا موفقیت خود را حتمی نماید. اس. دی التیمت / 1 توضیح داد که در چنین

کوششی برای اعاده ثبات به ایران او حاضر خواهد بود، تحت راهنمایی دولت آمریکا وظیفه ای بر عهده

گیرد و به طور ضمنی فهماند که تحت هیچ شرایط دیگری با خمینی به مجادله نخواهد پرداخت. اس. دی

التیمت / 1 تأکید کرد که اختیار کامل دارد از جانب روحانی در مسئله بحرین حرف بزند و ضمنا فهماند که

روحانی نیز در تحلیل فوق الذکر درباره نحوه عمل در اوضاع سیاسی ایران با او اشتراک نظر دارد.

5 پرونده: 961724201 تا تاریخ 17 مهر 78 در بایگانی ضبط شود. سری

ص: 655

سند شماره (49)

سری 27 مهر 58 اعضاء

از: رئیس 535287به: با حق تقدم به پاریس، رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. اسلیپری اس. دی التیمت

عطف به: الف تهران 54496: ب پاریس 13023، ج پاریس 12959، د پاریس 12898،

ه پاریس 12833، و تهران 54353، ز رئیس 518662، ح پاریس 12610، ط پاریس 12594

ی رئیس 517075، ک پاریس 12432، ل رئیس 580655

1 ستاد بابت تلگرام مرجع ب(1) که خلاصه نظریات و نگرانیهای پاریس درباره تحولات قضایای اس.

دی. اسلیپری 1/ (اس / 1) و اس. دی التیمت / 1 (آ / 1) بود ممنون است. همانگونه که تلگرام مرجع الف

متذکر شده است، عدم توانایی جنبش بختیار به ایجاد حتی مقدار کمی شور و فعالیت همچنان موضوعی

است که بسیار مورد توجه می باشد. معذالک این جنبش همچنان هدف اطلاعاتی معتبری است که فکر

می کنیم هم اس / 1 و هم آ/ 1 احتمالاً قادر به جمع آوری اطلاعات خارجی ذی قیمتی درباره آن هستند.

تحلیلگران در زمینه گزارشهای اس / 1 علی رغم اشتباهات و اینکه تا به امروز قسمت اعظم اطلاعاتش

مورد تأیید قرار نگرفته است، علاقه خود را ابراز داشته اند و گزارشهای وی را بالقوه مفید به حساب

می آورند. بنابراین معتقدیم که ارزیابی پاریس مبنی بر اینکه اس / 1 می تواند در رابطه با اهداف گوناگونی

همکاری نماید، صحیح است.

2 پس از گفتن این مطلب، مایلیم دوباره تأکید کنیم که ما هنوز در قابل اعتماد بودن، صحت قول و

انگیزه های اس/1 و آ/1 هر دو خیلی تردید داریم و در عین حال که به اعتقاد ما تماس با این دو منبع

ارزشمند است و حتی ممکن است از آتیه خوبی برخوردار باشد، ادامه تماسها باید با حداقل تعهد ممکن از

جانب ما همراه باشد. رئوس نگرانیهای ما پیرامون دامنه تعهدات سیا به اس / 1 و آ / 1 در مسائل خاص

گزارشگری در زیر آمده است. ما همچنان معتقدیم تا موقعی که خلاف آن ثابت نشده اس / 1 و آ/ 1 از

هرگونه تعهد یا رابطه رسمی سیا برای پیشبرد منافع خود استفاده خواهند کرد و معضلاتی به بار می آورند

که از هرگونه منفعتی که عاید ما شود بیشتر است.

3 ما فکر می کنیم که اس/ 1 و آ/ 1 رابطه خود با سیا را به دیده رابطه ای می نگرند، که در آن محصولی

برای فروش دارند، که همان جناح خاص خودشان از جنبش ضد خمینی می باشد و دیگر اینکه آرزوی

حمایت دولت آمریکا را دارند و سیا را به دیده منبع یا وسیله ای برای جلب این حمایت می نگرند. در حالی

که این منابع از این جنبه منحصر به فرد نیستند، آنها اطلاعاتی تهیه کرده اند که ممکن است حاکی از قابل

اطمینان نبودن (مجرای م) دسترسی ایشان به اطلاعات باشد. از مواردی که مورد توجه خاص ما است،

رابطه اس / 1 با جواد علامیر دولو است که فرد مورد نظر تلگرام مرجع «ک» است و سابقه ای گوناگون و

وسیع دارد و کوششهایی را که به نمایندگی بختیار انجام داده، طبق گفته اس. دی. پیر / 1 به وسیله خود

بختیار مردود شناخته شده است (تلگرام رئیس (2)528726) . از این گذشته نه بختیار و نه هیچ یک از

اطرافیان بلافصلش اتحاد ملی و یا علی تریری را نمی شناسند.

1- تلگرام مرجع ب سند شماره ٬47 د سند شماره 33 سند شماره ٬43 ط سند شماره ٬31 ک سند شماره 41 می باشد
2- تلگرام رئیس 528726 سند شماره 34 می باشد.
ص: 656

4 گزارشهای اخیر سؤالات چندی را نسبت به دقت گزارشهای اس / 1 دولو به شرح زیر مطرح

کرده اند:

الف: اشتباه گرفتن فداییان خلق به جای مجاهدین خلق در تلگرام مرجع د همان طور که در تلگرام

مرجع «و» تذکر داده شده است.

ب: تعیین آیت اللّه مطهری در تلگرام مرجع به عنوان یکی از رهبران مذهبی ایران که اتحاد ملی فعلاً

(شهریور 1358) با آن در تماس است. مطهری در اردیبهشت 1358 به وسیله گروه فرقان در تهران ترور

شد.

ج: معرفی تفکر سیاسی مصطفی چمران در تلگرام مرجع ج که با شناخت تحلیلگران مرکز تحلیل

خارجی کشور از ایدئولوژی او مطابقت ندارد. همچنین ادعای نسبت فلسطینی او هم مورد تأیید

پیشینه های ما (که بخش عمده آنها از بایگانی مدارک ان. وی کنوپی (احتمالاً وزارت دفاع م) اتخاذ شده

نیست.

این پیشینه ها او را متولد تهران و اولین تماسش با سازمان آزادیبخش فلسطین و لبنانیها را در حدود

سال 1349 نشان می دهند.

5 با اطلاعاتی که طی ملاقاتهایمان با آ/ 1 حاصل شده، همچنان نگران آنیم که آ/ 1 در امیدهای خود

برای به چنگ آوردن مقام رهبری احتمالی جنبش ضد خمینی عزم خود را جزم کرده باشد. تا به امروز

ارزش اساسی آ / 1 ناشی از این حقیقت بوده که برادرش مقام برجسته ای را در شورای انقلاب در تهران

دارد. ما به اطلاع از کم و کیف این رابطه و بهره برداری از آن جهت جمع آوری اطلاعات بسیار علاقمندیم.

دسترسی آ/ 1 به ناراضیان یا جوامع مذهبی ایرانی که در اروپا پایگاه دارند، تا به حال مثمر ثمر نبوده است.

د: ما هنوز مصمم هستیم که برای خدمات گذشته اس. دی. اسلیپری / 1 مبلغ 1000 دلار به وی بدهیم

و بابت خدمات آینده اش هم به وی دستمزد بدهیم. به هر حال به سبب نگرانیهای فوق الذکر، ترجیح

می دهیم که دستمزد اس / 1 را فقط برای خدماتی که قبلاً انجام داده بپردازیم. در عین حالی که مبلغ هزار

دلار نرخ جاری وکلا، اس / 1 را کاملاً تأمین نمی کند. در واقع او بود که با ما تماس گرفت و همچنان برای

ادامه این تماس دلایل خاص خود را علاوه بر دلایلی که آرا داشت دارد. در عین حالی که ما معترضیم رد

پیشنهادهای عملیاتی قرارگاه که در تلگرامهای مرجع(ب) و (ک) طرح شدند، احتمالاً کنترل ما بر اس / 1

را غیر ممکن خواهد ساخت، حاضر نیستیم تعهداتی را که برای برقراری چنین کنترلی ضروری شمرده

شده اند، تقبل نماییم. بنابراین اگر قرارگاه تصور می کند که دستمزد هزار دلار برای خدمات گذشته، در

نهایت مولد نخواهد بود، فکر می کنیم بهترین طریقه همان خواهد بود که در پاراگراف 5 تلگرام مرجع الف

آمده و آن ادامه تماس تا حد ممکن بر پایه عدم پرداخت دستمزد است.

6 منبع نظریه معروف و بدنام تلگرام رئیس (485999) یکی از مأموران ستاد مرکزی است که در

بیروت خدمت می کرد و می دانست که اس / 1 در تماس با مأموران گوناگون سفارتی بوده و شهرت نسبتاً

ناگواری به عنوان دلال اعمال نفوذ دارد. در بایگانی اخیر ستاد هیچ جزئیات یا چیزی مربوط به اس / 1

موجود نیست که این خاطره مسلما شخصی را تأیید یا تکذیب نماید.

7 ژوزف. و. آدلسیک که حدود 29 مهر ماه از پاریس در رابطه با یک منبع ایرانی دیگر رد می شود،

خوشحال خواهد شد که در مورد اس / 1 و آ/ 1 و سایر منابع با مأموران قرارگاه مذاکره نماید.

ص: 657

8 ما برای دادن پاسخ به پاراگراف 2 قسمت الف تلگرام مرجع (ب) مشغول تحقیق هستیم و شما را در

جریان خواهیم گذاشت.

9 پرونده 962067201، 961724201 تا تاریخ 27 مهر 78 در بایگانی ضبط شود. تماما سری

سند شماره (50)

سری 29 مهرماه 58 اعضاء

از: پاریس 13710به: رئیس، رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. اسلیپری، یو. ان. بیزی

عطف به: پاریس (1)13023

1 در 11 مهر ماه از یو. ان. بیزی / 1 خواسته شد که رابطه اس. دی. اسلیپری با ادگارفوره را مشخص

کند. به یو. ان. بیزی / 1 گفته شد که اس. دی. اسلیپری / 1 یک لبنانی است که سابقا متخصص پارلمانی

بوده و بدون داشتن شریک فرانسوی، یک دفتر حقوقی در پاریس دایر کرده و می گوید که با استفاده از

دخالت فوره توانسته این کار را انجام دهد. و نیز از یو. ان. بیزی / 1 خواسته شد (در محدوده ای که امنیت

فردی خودش کاملاً محفوظ بماند) مشخص نماید کار اصلی، ارباب رجوع، آشنایان و منابع درآمد اس.

دی. اسلیپری / 1 چیست و دلیل همکاری وی چه چیزی ممکن است باشد.

2 در 28 مهرماه پس از صحبت با فوره و چند تن از همکاران فوره که معرفی نشدند، یوان. بیزی / 1

گفت که:

الف: فوره فقط حدودا سالی یک بار اس. دی. اسلیپری / 1 را می بیند و به هر حال علت روابطشان را

بروز نمی دهد.

ب: میشل اودیو از آشنایان فوره مکررا اس. دی. اسلیپری / 1 را می بیند.

ج: اس. دی. اسلیپری / 1 شایع کرده است که روابط نزدیکی با آمریکاییان دارد.

د: اس. دی. اسپیلری / 1 پول زیادی خرج می کند.

ه: اس. دی. اسلیپری / 1 با محمد شبی یک تبعه تونس که در مقام وابسته فرهنگی سفارت کویت است

روابط نزدیکی دارد. یو. ان. بیزی / 1 گفت که شبی یک چپی است که زمانی در تونس به مرگ محکوم شده

بود، فردی است که با پاسپورت عراقی مسافرت می کند، با فاروق قدومی، صلاح خلف و خالدالحسن از

چهره های سازمان آزادیبخش فلسطین روابط نزدیکی دارد. و نیز یو. ان. بیزی / 1 می گوید که شبی با یک

گروه وابسته به شیراک که در امور مالی و تجارتی فرانسه در عربستان سعودی و خلیج فارس فعال است،

کار می کند. سرپرست این گروه یو. ان. کلیپ / 1 است که فرستاده اصلیش نزد سلاطین خلیج فارس

شخصی است به نام نیکولاس لانگ (هویت) که کارمند بانک و رمز و مدیر نشریه شرق و غرب می باشد.

لانگ که سابقا در کار مذاکره فروش اسلحه به لیبی فعالیت داشت، اینک در طرحی که در ارتباط با

اتحادیه های تجاری تونس است و در آن شبی با وی همکاری دارد، منظما به تونس سفر می کند.

3 در 26 مهرماه مأمور مربوطه از اس. دی. اسلیپری / 1 در دفتر کارش پرسید که آیا او درباره یک

فرانسوی به نام دو لاتره که خود را نماینده منافع حکومت فرانسه در خلیج فارس می نمایاند، اطلاعاتی

1- تلگرام مرجع سند شماره 47 می باشد.
ص: 658

دارد؟ اس. دی. اسلیپری / 1 پاسخ منفی داد و بلافاصله تلفن را برداشت و این سؤال را برای کسی که بعدا

نامش را نیکولاس لانگ معرفی کرد، مطرح کرد. اس. دی. اسلیپری / 1 گفت که لانگ به وی اطمینان داده

کسی با این مشخصات که نماینده الیزه یاکو آی دو اورسای باشد وجود ندارد و گفت که مطلب را از وزارت

تجارت خارجی جویا خواهد شد. اس. دی. اسلیپری / 1 گفت که لانگ مردی است که همانا نماینده

تأسیسات حکومت فرانسه در خلیج فارس می باشد و یکی از همکاران یو. ان. کلیپ / 1 و بانک و رمز بود

و احتمالاً با سازمان اطلاعات فرانسه ارتباط دارد.

4 پاریس سابقه ای از شبی ندارد و شبی در فهرست دیپلماتیک وزارت خارجه فرانسه به عنوان

عضوی از مقامات سفارت کویت نیامده است

5 پرونده: 962067201، 0947028201، 005584201 تا 28 مهر 78 در بایگانی ضبط

شود.سری

سند شماره (51)

سری 29 مهر 58 اعضاء

از: پاریس 13711به: رئیس، رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. اسلیپری، یو. ان. بیزی

عطف به: پاریس (1)13710

هویت یو. ان. ساسپند (سابقا یو. ان. گریست / 14) است که (رابطه با او) در اواسط 1978 خاتمه یافت

به این علت که از دادن هویت منابع اخباری که در پاریس و طی مسافرتهای خود به خاورمیانه و آفریقا به

دست می آورد، خودداری می کرد.

تا تاریخ 27 مهر 78 در بایگانی ضبط شود. سری

سند شماره (52)

سری 20 شهریور 58 اعضاء

از: پاریس 12269به: فوری به تهران، رئیس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس آر. تی. وینر

1 تیمکن مأمور قرارگاه پاریس (هویت الف برای تهران) که عملاً تحت پوشش (هویت ب برای تهران)

کار می کند، سنجش و کار مقدماتی روی هویت ج را به عنوان مجرای بالقوه ای برای کار ال. دبلیو. شل(2)

روی اخبار مربوط به ایران، جنبش غیرمتعهدها و سایر موضوعات مربوط به خاور نزدیک و آسیای

جنوبی شروع کرده است. یک منبع ذخیره قرارگاه پاریس (هویت د برای ستاد مرکزی) به یک دوست خود

که سردبیر فرهنگی مجله هویت ج است گفت فردی که مسائل جهان سوم را برای این مجله گزارش

می نماید، باید با تیمکن دوست منبع ذخیره (یاد شده) ملاقات کند. تیمکن روی همین مطلب کار می کند و

1- تلگرام مرجع سند شماره 50 می باشد. از مقایسه دو سند معلوم می شود ٬ که نام رمز یو. ان. ساسپند متعلق به نیکولاس لانگ مدیر نشریه فرانسوی ”شرق و غرب“ بوده است.
2- ال. دبلیو. شل نام مرکز عملیات مخفی سیا در ارتباط با وسایل ارتباط جمعی جهانی می باشد.
ص: 659

روشنفکر تک رو مطلعی است که دائما تأسف می خورد، اخلاق حرفه ای او را از مقاله نویسی برای

مطبوعات، که حداقل در فرانسه به طور رقت باری در مورد جهان سوم یک نواخت می باشند، باز می دارد.

طرح آزمایشی ما این است که هویت ج را تحریک کنیم با تیمکن به عنوان یک منبع بالقوه طرح دوستی

بریزد. تیمکن فقط یک برخورد باهویت ج داشته که در منزل وی (مونث) با هم مشروبی صرف کردند و

هنوز نیم ساعت با هم نبودند که فیلمبردار خبرگزاری فرانسه وارد شد و فیلمی از ایران دوران انقلاب را به

نمایش گذارد. (خواهر این فیلمبردار رایزن فرهنگی سرویس فرانسوی رادیو پکن است) تیمکن در 23

شهریور با هویت ج غذا صرف خواهد کرد و او (مونث) در حدود 24 شهریور عازم تهران خواهد شد.

2 به گفته اس. دی. اسلیپری / 1، هویت ج از چند سال پیش از انقلاب، شروع به مقاله نویسی درباره

مخالفین شاه نمود و همچنان یکی از سه تن روزنامه نگاران فرانسوی می باشد که مقالات نظرساز در مورد

ایران می نویسند. شناخت او از هویت ج که فقط یک بار خودش او را ملاقات کرده این است که وی از

لحاظ حرفه ای واقع بین و بی طرف است و از لحاظ سیاسی تقریبا آنقدر چپ که نشریه مربوطه اش هست،

نمی باشد. هویت ج ادعا می کند که قبلاً در ایران سفارتخانه از او استقبال خوبی کرد، اما تصور می کند تمام

کسانی که او می شناخته، اکنون دیگر رفته اند. تیمکن نام شلنبرگ کارمند روابط عمومی را به او داده و گفته

که بررسی خواهد کرد چه کاری برای تسهیل تماس هویت ج در سفارتخانه از او برمی آید. با توجه به

اعتبارات و سوابق چپی هویت ج و تجربه قبلی او در ایران ظاهرا امکان خوبی وجود دارد که حتی تحت

شرایط سخت فعلی قرارگاه تماس با هویت ج را مفید تشخیص دهد. در این صورت، با قید تقدم فوری نام

و پوشش مأمور (تماس گیرنده) را به پاریس اطلاع دهید. در غیر این صورت اگر تهران بتواند اطمینان

دهد، که شلنبرگ یا یک مأمور مناسب دیگر با او ملاقات خواهد کرد و نزد او تأیید کند که تیمکن واقعا

هویت ب است و توصیه کرده که سفارتخانه از او استقبال کند، کار پرورش هویت ج توسط ما راحتتر

خواهد شد.

3 قرارگاه پاریس سوابقی از هویت ج ندارد. تقاضا می شود ستاد و تهران سوابق فرد را اطلاع دهند.

4 شماره پرونده بعدا تعیین شود. تا تاریخ 20 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود. سری

سند شماره (53)

سری 20 شهریور 58 اعضاء

از: پاریس 12270به: فوری به تهران، رئیس

عطف به: پاریس 12269(1)

1 هویت الف تلگرام مرجع ادوین (تد) آتکینز است. هویت ب تلگرام مرجع مأمور بخش سیاسی

مسئول سازمان ملل و امور چند جانبه و جنبش غیرمتعهدها. هویت ج کنیز مراد (نام پدری) سردبیر امور

جهان سوم هفته نامه دست چپی نوول ابزرواتور است. تاریخ تولد حدود 1934. پدرش تبعه هندوستان او

از مسلک شیعه اسلام است، مادرش یک ترک بوده که هنگام دو سالگی مراد فوت کرد. مراد در فرانسه

پرورش یافت و تبعه فرانسه است. او به فرانسوی و انگلیسی تکلم می کند.(2)

1- تلگرام مرجع سند شماره 52 می باشد.
2- از مقایسه این سند و سند شماره 52 مشخص می شود که مأمور سیا با نام حقیقی ادوین آتکینز که خود را مأمور بخش سیاسی مسئول بررسی امور سازمان ملل و امور چند جانبه و جنبش غیرمتعهدها معرفی کرده بود با کنیز مراد یکی از سردبیران نشریه نوول ابزرواتور از طریق یک منبع ذخیره سیا در پاریس (که هویتش پوشیده مانده) تماس گرفته است ٬ تا مطالب مورد نظر سیا را به وی القا کرده و بدین وسیله انتشار دهد.
ص: 660

2 شماره پرونده بعدا تعیین شود. تا تاریخ 20 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

سری

سند شماره (54)

سری 21 شهریور 58 اعضاء

از: پاریس 12317به: با حق تقدم به تهران، رئیس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس آر. تی. وینر

عطف به: الف پاریس 12269، ب پاریس 12270

1 تحقیقات بیشتر نشان می دهد که هویت ج تلگرام مرجع ب... فرد موضوع پرونده 912772201

می باشد که به نام دنیزه حسین هم شناخته شده است. خواهشمندیم ستاد پرونده201 را مرور کرده و

هرگونه خبر مربوط به طرح یاد شده در تلگرام مرجع برای به دست آوردن اطلاعات سنجشی را با قید حق

تقدم به پاریس و تهران اطلاع دهد.

2 شماره پرونده بعدا تعیین شود. تا تاریخ 21 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

سری

سند شماره (55)

سری 21 شهریور 58 اعضاء

از: رئیس 512138به: فوری به پاریس، تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس آر. تی. وینر، یو. ان. پولو

عطف به: پارس (1)12269

1 هویت الف یو. ان. پولو / 1، هدف استخدامی سابق قرارگاه پاریس است که به طور متوازی و دو

جانبه در سال 1352 مأمور مربوطه قرارگاه پاریس کلاید. دبلیو. تریشیلو (هویت ب) و یو. ان اسکوئیب /

1 مشغول تشویق او به کار کردن به عنوان عامل اطلاعات خارجی در مورد هدفهای چینی و خاور نزدیک

بودند.یو. ان. پولو / 1 در آبان 1352 استخدام و دستمزدی را هم که با آن بود پذیرفت، اما یک ماه بعد بر

اساس کشمکش ایدئولوژیکی آن را پس زد. در تذکر به مأمور مربوطه او اظهار داشت که: «این ایده مهیج

به نظر می آمد، اما من بالاخره پی بردم که این کار عمیقا برخلاف احساسات من است... (و) یک مبارزه

دائمی در ذهنم خواهم داشت» یو. ان. پولو/ 1 آگاه بود که با سیا در پاریس و اسلام آباد تماس داشت. در

فروردین 1358 تأییدیه عملیاتی لغو شد.

2 تنها خبر جدید در پرونده 201 یو. ان. پولو/ 1 یک سند مورخ شهریور 1357 گزارش بریده از

جای دیگر است که حاکی از عضویت یو.ان. پولو در جناح رادیکال یا تروتسکیست حزب توده و شرکت

او در فعالیتهای دانشجویان ایرانی در پاریس می باشد. ما متن کامل این سند را درخواست خواهیم کرد و

1- تلگرام مرجع سند شماره 52 می باشد.
ص: 661

اگر جزئیات بیشتری که برای گزارش کردن جالب باشد پپدا شد، اطلاع خواهیم داد. همچنین پرونده

ضداطلاعاتی دسترسی محدود مربوط به یو. ان. پولو / 1 مرور خواهیم کرد.

3 با توجه به مطالب فوق، شاید قرارگاه مایل باشد پیش از آنکه در نزدیکی به او باز هم جلوتر رود در

سوابق عملیات یو. ان. پولو/ 1 تجدید نظر کند.

4 پرونده: 912772201 تا تاریخ 21 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

سری

سند شماره (56)

سری 21 شهریور 58 اعضاء

از: رئیس 512146به: فوری به پاریس، تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس آر. تی. وینر

عطف به: رئیس (1)512138

1 هویات از این قرارند:

الف: کنیز مراد(2) همچنین مشهور به کنیز حسین (912772201) متولد حدود 1323 در هندوستان.

تابعیت و شهروندی فرانسه اختیار کرده است. ادعا شده که دختر یک مسلمان هندی به نام ماجاراجا

حسین کوتوارا و یک مادر ترک است. خانواده پدر در زمان جدایی (پاکستان و هندوستان) به پاکستان نقل

مکان کرد و تابعیت پاکستان را اختیار کرد. مادرش کمی پس از ازدواج از پدرش جدا شد و به پاریس

رفت. کنیز از اوائل طفولیت پس از مرگ مادرش توسط خواهران کاتولیک پرورش یافت. در یک مرحله

او تحت الحمایه یک دیپلمات سوئیسی که در فاصله 431337 سفیر در پکن بود، قرار گرفت. کنیز از سال

1349 روزنامه نگار «نوول ابزرواتور» بوده است. قبل از آن مدت یک سال برای تدریس فرانسه و

مقاله نویسی آزاد به هندوستان مسافرت کرد. پس از مسافرت به هندوستان مدت دو سال مهماندار

ایرفرانس بود. کنیز یک پسر عمو دارد که در اواسط 1352 به عنوان دبیر سوم سفارت پاکستان در پاریس

منصوب شد. در همان زمان او همچنین آشنایان بسیار مختلفی بین جماعات هندی، پاکستانی، و

بنگلادشی و دیپلماتها و ظاهرا آشنایانی هم بین چینیها داشت.

ب: چارلز ا. ملتون

2 پرونده: 912772201 تا تاریخ 21 شهریور در بایگانی ضبط شود. سری

سری

1- تلگرام مرجع ٬ سند شماره 55 می باشد.
2- از مقایسه این سند و سند شماره 55 مشخص می شود که برای کنیز مراد ٬ روزنامه نگار فرانسوی در پرونده های سیا نام رمز یو. ان. پولو / 1 و شماره پرونده 912772 201 تعیین گردیده و در سال 1352 یک مأمور سیا به نام چارلز ملتون و یک عامل سیا در فرانسه برای استخدام او تلاش کردند.
ص: 662

سند شماره (57)

سری 23 شهریور 58 اعضاء

از: پاریس 12387به: فوری به تهران، رئیس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس آر. تی. وینر یو. ان. پولو

عطف به: الف رئیس 512138، ب تهران 54198، ج پاریس 12269، د پاریس 12270،

ه پاریس 12374

1 فرد مورد اشاره تلگرامهای مرجع(1) در 23 شهریور پاریس را ترک می کند و در ساعت 00/14

همان روز وارد تهران می شود. او با پاسپورت فرانسوی بدون ویزا مسافرت می کند و هنگام ورود به کشور

نخواهد گفت که روزنامه نگار است مگر آنکه از او پرسیده شود. اولین کار او این خواهد بود که به

نخست وزیر بازرگان که می گوید دوست قدیمی وی است، تلفن کند.

او همچنین با ناصر میناچی (که به طور خصوصی اعتراف می کند از او بدش می آید) آشناست و

امیدوار است که میناچی در تضمین اجازه جمع آوری خبر توسط او کمک کند.

او قصد دارد در حدود 13 مهر ماه به پاریس بازگردد اگر که زودتر از آن اخراج نشده باشد. او خود پیشنهاد

کرد هنگامی که بازگشت، مأمور مربوطه پاریس را در مورد ایران توجیه کند.

2 متشکر می شویم اگر قرارگاه تهران از آقای گریوز(2) درخواست کند یو. ان. پولو/ 1 بپذیرد و او را

مشمول هرگونه عنایاتی که در شرایط سخت سفارتخانه تهران ممکن است معمولی باشد، قرار دهد. شما

می توانید به آقای گریوز بگویید که یو. ان. پولو/1 توسط مأمور مربوطه پاریس (چنان که در تلگرام مرجع

د معرفی شده) به عنوان منبع بالقوه برای آشنائی با روزنامه نگاران و روشنفکران چپ در پاریس آزمایش

می شود، و مأمور مربوطه می خواهد با عنایاتی که آقای گریوز می تواند ابراز دارد، نزد مشارالیها اعتبار

یابد. به آقای گریوز تأکید کنید که مأمور مربوطه پوشش خود را نزد یو. ان. پولو/ 1 کنار نزده است.

می توانید بیافزایید که یو. ان. پولو/ 1 در آشناییهای کوتاه، به نظر نمی آید که نسبت به ایالات متحده یا

منافع ما خصومت داشته باشد. مجله ای که او برایش مقاله می نویسد سوسیالیست است، اما متمایل به

کمونیست نیست و دشمن تند و تیزی برای منافع ما نمی باشد. در طرحهای یو. ان. پولو/ 1 (برای گزارش)

سعی می شود مقاله ای درباره زندگی فرد عادی در ایران جدید تهیه گردد. البته او خواهان کسب اطلاع

درباره وضع اقلیتها، ارتش و جناح چپ هم می باشد.

3 برای رئیس: جزئیات بیوگرافیک و سنجش اضافی ذیل حین نهار روز 22 شهریور به دست آمد.

الف: یو. ان. پولو/ 1 گفت که وی به واسطه تولد در پاریس فرانسوی است و قانونا می تواند پاسپورت

پاکستانی یا هندی بگیرد، اما این کار را نکرده تا به تابعیت فرانسوی خود لطمه نزده باشد. او گفت که

پدرش در هندوستان باقی ماند و تابعیت هندی اختیار کرد چون با جدایی (هند و پاکستان) مخالف بود و

در قسمتی که (بعدا) هندوستان شد صاحب ملک بود در صورتی که مابقی خانواده وی به پاکستان رفتند.

ب: یو. ان. پولو/ 1 گفت که با خانواده محمد علی بوتو نزدیکی دارد و ضیاء را یک دیوانه آدمکش

1- تلگرام مرجع الف سند شماره ٬55 ج سند شماره ٬52 د سند شماره 53 می باشد
2- جان گریوز ٬ مسئول روابط عمومی لانه جاسوسی آمریکا در ایران به علت فعالیت جاسوسی تحت لوای دیپلماتیک در 13 آبان 1358 به گروگان ملت مسلمان درآمد.
ص: 663

می داند که به محض دستیابی به یک بمب اتمی آن را به یک کشور عرب خواهد داد. اگر به خاطر ارتباطش

با بوتو نبود شاید که سال پیش تصمیم می گرفت تابعیت دوگانه اختیار کند، چون او دنبال شغلی در دفتر

مطبوعاتی سازمان ملل در نیویورک و تقریباً به آن رسیده بود و احساس می کند اگر او به جای فرانسوی،

پاکستانی شناخته شده بود شاید می توانست به آن شغل دست یابد. او بسیار می خواست در نیویورک

زندگی کند و قصد دارد پس از مسافرت ایران تعطیلات را در آنجا بگذراند.

ج: مشارالیها لطف اللّه سلیمان را به عنوان «بهترین دوست» خود معرفی می کند. سلیمان دوست قدیمی

و خوب تیمکن است که علیرغم آن، تیمکن به دلیل نداشتن یک نشانی یا شماره تلفن با سلیمان در پاریس

دوباره تماس نگرفته است. او می گوید سلیمان اکنون در دفتر اتحادیه عرب در مقام روابط عمومی کار

می کند، اما پیر شده و به علت بیماری قلبی حالش خوب نیست. سلیمان که همراه با هنری کوریل حزب

کمونیست اولیه مصر (حدیتو) را بنیان گذارد، در سال 38 به عنوان انحراف تروتسکیستی از آن حزب

اخراج شد. معاشرت یو. ان. پولو/ 1 با سلیمان (که یک تروتسکیست نیست، بلکه کمونیست تر از آن است

که در هیچ یک از احزاب جدید کمونیست شرکت کند) ممکن است به معاشرت او با سایر افرادی که عنوان

تروتسکیست به آنها داده شده منجر گردیده باشد.

د: «خویشاوند» مشارالیها (شاید پسر عموی نامبرده در تلگرام مرجع الف یا پدر او) اقبال احمد

آخوند، سفیر پاکستان در پاریس است که برای گرفتن شغل عالیرتبه ای در سازمان ملل که به مسئله اعراب

و اسرائیل مربوط می شود، استعفا کرد.

4 در رابطه با امور ایران، یو. ان. پولو/ 1 بیانات ذیل را اظهار داشت:

الف: بختیار همان روزی که خمینی بازگشت با هلیکوپتر ایران را ترک کرد و بسیار فرانسوی است اگر

اعتیاد او به تریاک را نادیده بگیریم و هیچ گاه مردم ایران را آنقدر درک نخواهد کرد که آنها را رهبری کند.

تولد سیاسی مجدد او در مرداد ماه در پاریس هیچ کس را در ایران تحریک نکرد. اینکه او یک چهره بدنام

مثل جواد علامیر را به عنوان سخنگوی خود معرفی کرد، آنقدر از مهاجرین ایرانی را بیزار نمود که بختیار

اکنون ناچار شده خود را از او بری بداند.

ب: علامیر یک تولید کننده فیلم و تله فیلم است درباره او بسیار اظهارنظر می شد که طی دوران شاه

ارتباطات وسیعی با ساواک داشت. علامیر اینک وانمود می کند که به علت مخالفت با شاه به زندان رفته اما

در واقع به واسطه تجاوز به دخترعموی خودش به هشت سال زندان محکوم، و پس از گذراندن فقط دو

سال آزاد شد، او از هیچ احترامی برخوردار نیست. یو. ان. پولو/ 1 این ادعا را به منابع حقوقی بسیار قابل

اطمینان ایرانی نسبت داد.

ج: در حال حاضر دو نشریه مخالفین ایرانی در پاریس انتشار می یابند: ایران آزاد که توسط

سلطنت طلبها به زبان فرانسه منتشر می شود و نامه روز که جواد علامیر آن را منتشر می کند.

د: کریم سنجابی در ایالات متحده تحت درمان طبی قرار دارد مشارالیها او را نیمه «خرفت» و غیر قابل

قبول برای بسیاری افراد دانست چون او خواهان سلطنت به شرط قانون اساسی بود تا وقتی که مطمئن شد

خمینی پیروز خواهد شد.

ه: هدایت متین دفتری استعداد رهبری مخالفین دارد، اما جایی پنهان شده او در خوف جان خود به

سر می برد.

ص: 664

و: با مرگ آیت اللّه طالقانی جناح چپ ایران حائل بین خود و رژیم را از دست داده است. می توان انتظار

داشت که آیت اللّه شریعتمداری خمینی را وادار به رفتار عقلانی کند، اما قلبا یک محافظه کار است و

سرمایه سیاسی خود را فقط در جهت منافع موکلین خود در آذربایجان صرف خواهد کرد. به این ترتیب،

جناح چپ عریان و فاقد نظم و ترتیب است. فقط گروه چریکی باقی می ماند و آنها نمی توانند قدرت را به

چنگ آورند یا آن را نگاه دارند.

ز: یو. ان. پولو/ 1 اظهارنظر کرد که به نظر می رسد از طرف بعضی شیعیان لبنان تلاشی برای برقراری

یک رابطه کاری با مخالفین ایرانی در جریان است که او کاملاً آن را نمی تواند درک کند. (این بدون شک

انعکاس تأثیری است که اس. دی. اسلیپری / 1 در او ایجاد کرده است. اس. دی. اسلیپری / 1 در 12

شهریور توسط نسیم خوری از نشریه عربی زبان المستقبل چاپ پاریس به او معرفی شد.) مأمور مربوطه

اظهارنظر کرد که منافع طبیعی شیعیان لبنان ظاهرا اقتضا می کند مناسبات خوبی با رژیم خمینی داشته

باشند، اما شاید هم این نشان دهنده مقاومت دسته ای از شیعیان لبنان در مقابل نفوذ فلسطینیها باشد. این

دسته احتمالاً عناصری از جنوب (این حرف اس. دی. اسلیپری / 1 را از نظر دور خواهد کرد) که با

نیروهای حداد یک صف را تشکیل داده اند، می باشند.

5 ما خاطرنشان می کنیم که اظهارات یو. ان. پولو/ 1 درباره تاریخ خروج پنهانی بختیار از ایران با

آنچه اس. دی. استی گزارش کرده و آنچه باور عمومی است، اختلاف دارد. ما همچنین به توضیح علامیر

در مورد محکومیت خود برای تجاوز (تلگرام پاریس 95824) و حسن نظر یو. ان. سوبر / 1 نسبت به وی

و همچنین ادعای علامیر، که به نظر ما امکان ندارد صحیح باشد، در پاراگراف 2 همان پیام مبنی بر اینکه

بختیار در دی ماه سال 1357 در پاریس آشنای درست و حسابی نداشت توجه داریم. به علاوه متوجه

ادعایی هستیم که علامیر با اطمینان اظهار داشت دایر بر اینکه خمینی از حمایت تیمسار تیمور بختیار

ساواک برخوردار بوده است. این ادعا ممکن است تهمت یا نشانه این بوده باشد که علامیر خودش به

ساواک دسترسی داشته است. اگر در پرونده های عملیاتی و ضد اطلاعاتی دسترسی محدود درباره یو. ان.

پولو/ 1 چیزهایی باشند که روی سنجش و طرح ریزی برای استفاده عملیاتی از او به عنوان مجرای بالقوه

ناآگاه (انتشار) مطالب منتخب ال. دبلیو. شل تأثیر می گذارند ما خواهان اطلاع یافتن از آنها می باشیم.

6 پرونده 912772201، ثبت شود. لطف اللّه سلیمان (201) اقبال احمد آخوند دیپلمات پاکستانی

منتسب به یو. ان. پولو/ 1 جواد علامیر (پاراگرافهای 4 الف و 6 باید روی فیش درج شوند). نامه روز و

ایران آزاد، نشریات مخالفین ایرانی که در مرداد / شهریور 1358 در پاریس بنیان گذارده شدند، کریم

سنجابی، هدایت متین دفتری. تا تاریخ 23 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود. سری

ص: 665

بسمه تعالی

این پرونده عمدتا به اسناد فردی با نام رمز اس. دی. فورگیو / 1 مربوط می شود. نام حقیقی وی محمد

تقی قمی بوده است. او یک روحانی نمای خود فروخته است که از سالها پیش از انقلاب با رژیم منحوس

همکاری داشته و اولین سند که مربوط به سال 53 می باشد این مطلب را نشان می دهد. خود قمی (در سند

شماره 77) اقرار کرده که بیست سال پیش (حدودا سال 38) در بیروت با یک مأمور سیا گفتگو داشته

است. از آنجایی که این فرد زبان انگلیسی نمی دانسته سیا برای تماس با او از عوامل واسطه خود استفاده

می نموده است واسطه اصلی سیا در این رابطه فردی با نام رمز یو. ان. تراوت / 1 بوده که هویت اصلی وی

هنوز به دست نیامده است. بنابر اسناد موجود وی حقوق بگیر وزارت فرهنگ بوده و احتمالاً این

وزارتخانه مأموریتی در خارج از کشور را به او محول کرده بود. او از سال 1320 تا 1325 جاسوس

سازمان اطلاعات انگلستان و از 1332 تا 1356 جاسوس در ایران و 1356 تا 1358 جاسوس سیا در

فرانسه بوده است. تاریخ آشنایی او با قمی معلوم نیست، همین قدر مشخص شده که او در سالهای پیش از

انقلاب برای تماس با قمی و گرفتن اطلاعات از او هر ماه به هزینه سیا از پاریس به تهران می آمد. در این

فاصله یک بار سیا سعی نمود وظیفه واسطه عملیاتی را از دوش او برداشته و به منبع دیگری محول کند.

ولی چون فرد جدید از لحاظ سنی و موقعیت اجتماعی با قمی تناسب نداشته این رابطه چندان موفق

نمی شود و کار دوباره به یو. ان. تراوت / 1 ارجاع می گردد. مکاتبات سیا برای تعیین نحوه رابطه مجدد بین

قمی و یو. ان. تراوت / 1 بعد از وقفه حاصله از انقلاب تا اواخر تابستان به طول می کشد و بالاخره در اوایل

پاییز قمی خود به پاریس می رود و در آنجا گفتگو صورت می گیرد. در انتهای این پرونده، موضوع دیگری

جدا از رابطه یو. ان. تراوت / 1 و قمی مطرح می گردد و به یک جاسوس قدیمی دیگر با نام رمز اس. دی.

جولپ / 1 مربوط می شود. نام حقیقی او مجید دوامی بوده که در حدود دهه 1340 سر دبیر چند روزنامه و

مجله مثل اطلاعات هفتگی، روشنفکر و زن روز بوده و بدین وسیله مقالات مورد نظر و سازگار با منافع

آمریکا را انتشار می داده است.

سند شماره (58)

تاریخ گزارش: 15 مرداد 1345سری 7163 NIT

انتشار: برای بیگانگان ممنوع کشور: ایران جمهوری عربی متحده یوگسلاوی

تاریخ و محل دستیابی: ایران، تهران 12 مرداد 1345تاریخ خبر: اواسط خرداد 1345

منبع: یک فرد غیر روحانی که مورد اعتماد بسیاری از سران مذهبی ایران می باشد. وی با سران سیاسی

مخالف منجمله رؤسای جبهه ملی و نهضت آزادی ایران نزدیکی دارد. گرچه وی به ندرت درباره

فعالیتهای سیاسیون مخالف گزارش داده، ولی اطلاعات وی درباره وقایع درون محافل مذهبی معمولاً

درست بوده اند. او خبر ذیل را طی مکالمه خود با آیت اللّه حاج محمدتقی قمی نماینده مذهب شیعه که به

قاهره منصوب شده، به دست آورد. قمی در تاریخ 9 مرداد 1345 با عباس آرام وزیر خارجه گفتگویی

داشته بود.

موضوع: امکان صورت گرفتن تلاشهایی از جانب پرزیدنت تیتو به منظور اعاده روابط بین ایران و مصر

1 آرام وزیر خارجه اظهار داشت که طی گفتگوی شاه با پرزیدنت تیتو در یوگسلاوی در اواسط

ص: 666

خرداد 1345، شاه نزد تیتو گلایه کرده بود که کسب تفاهم با جمال عبدالناصر رئیس جمهوری عربی

متحده کار آسانی نیست. تیتو پاسخ داد که مطمئن است می تواند ترتیب برقراری مجدد مناسبات

دیپلماتیک عادی بین ایران و مصر را بدهد./ توضیح حوزه فعالیت در گزارش 7157 NIT آمده که شاه

به قمی اظهار داشته بود مذاکرات بی سر و صدایی در جریان است تا مناسبات دیپلماتیک بین ایران و مصر

اعاده گردد. معذالک، شاه تصریح ننمود که این مذاکرات از چه مجرایی صورت می گیرند. / تیتو به شاه

توصیه کرد که در رابطه با ناصر صبور باشد.

2 بنا به گفته آرام، تیتو علاوه بر آن اظهار داشت که امیدوار است ایران و پاکستان هر دو عاقبت به

صفوف کشورهای غیرمتعهد بپیوندند.

توزیع: وزارت خارجه نیروی زمینی دریایی هوایی پایان

سند شماره (59)

طبقه بندی گزارش سری / هشدار شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است غیر قابل رؤیت برای

بیگانگان

کشور: ایران / مصر تاریخ اطلاعات: اواسط اواخر آذرماه 1353

به دست آمده در: ایران، تهران (12 دی ماه 1353) شماره از حوزه فعالیت 9430 NIT

منبع: یک فرد غیر روحانی است که مورد اعتماد بسیاری از رهبران دینی ایران و سران مخالف سیاسی

پیشین قرار دارد. گزارشهای گاه و بی گاه وی درباره تحولات سیاسی معمولاً صحیح اما بعضی اوقات

دستخوش تعصب علیه رژیم فعلی بوده اند. او خبر را از یک رهبر دینی عالیرتبه به دست آورد.

موضوع: تلاشهای دولت مصر برای تضمین همکاری روحانیت مصر طی سفر رسمی شاه ایران به مصر

1 در اواخر آذرماه 1353 رهبر مذهبی سرشناس شیعه ایران آیت اللّه محمد تقی قمی تهران را به مقصد

قاهره ترک کرد. این سفر به درخواست وزیر امور خارجه مصر سمیع انور و نخست وزیر ایران امیر عباس

هویدا جهت جلب همکاری سران روحانیت مصر، در رابطه با دیدار رسمی آتی شاه و شهبانوی ایران از

مصر انجام گرفت.

2 در اواسط آذرماه 1353، قمی یک نامه شخصی از وزیر خارجه انور دریافت داشت. در این نامه

انور درخواست نموده بود که قمی در اواخر آذرماه 1353 جهت کمک در زمینه مقدمات سفر 18 الی 22

دی ماه 1353 شاه و فرح دیداری از قاهره داشته باشد. از قمی درخواست شده بود در تمام مراسم رسمی

خصوصا در آنهایی که اعضای روحانیت مسلمان مصر حاضر خواهند بود شرکت نماید. انور همچنین از

قمی خواست که روحانیت مصر را تشویق نماید در تمام فعالیتهای طرح ریزی شده حضور یابند تا این

تأثیر را در اذهان ایجاد کنند که رهبران دینی مصر با سیاستهای شاه مخالفتهای عمده ای ندارند.

3 چیزی از دریافت نامه انور نگذشته بود که قمی به گفتگوی با هویدا نخست وزیر ایران فرا خوانده

شد. هویدا اطلاع خود را از جزئیات نامه انور به قمی اظهار داشت و تقاضا نمود که قمی درخواست انور را

بپذیرد. او از قمی خواست هر چه در توان دارد به کار گیرد تا روحانیت مصر طی دیدار شاه نهایت همکاری

را داشته باشند.

4 قمی مایل به این مسافرت نبود. اما به یک معتمد نزدیک خود اظهار داشت که فشار بر او برای اینکه

ص: 667

موافقت نماید بیش از حد مقاومت بود. قمی به آن معتمد گفت که قصد دارد دو ماه تمام در قاهره بماند.

5 انتشار از حوزه فعالیت: سفارتخانه تهران. ارسال شد به قاهره. طبقه بندی گزارش سری / غیر قابل

رؤیت برای بیگانگان، تعیین تاریخ خروج اتوماتیک از طبقه بندی ممکن نیست.

سند شماره (60)

از: پاریس 98834

به: تهران، رونوشت برای رئیس سری 13 اردیبهشت 58 اعضاء

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. فورگیو. یو. ان. تراوت

1 در... (آوریل 1979) یو. ان. تراوت / 1 با پسر اس. دی. فورگیو / 1 ملاقات کرد. طی این ملاقات،

پسر اس. دی. فورگیو / 1 خیر ذیل را به یو. ان. تراوت / 1داد.

2 در حدود... ایران (3126 فروردین به گفته یو. ان. تراوت / 1) اس. دی فورگیو / 1 توسط کمیته

تحت ریاست صادق خلخالی، یکی از ملاها دستگیر و به مدت یک ساعت و نیم بازداشت شد. (توضیح:

یو. ان. تراوت / 1در مورد نام کوچک خلخالی مطمئن نبود، اما اظهار داشت که او یک ملای سرشناس

است) چند تن از اعضای این کمیته به منزل اس. دی. فورگیو / 1 آمده و آن را جستجو کردند سپس

مقداری مدارک و پاسپورتهای اس. دی. فورگیو / 1 و دخترش را همراه باخود اس. دی. فورگیو/ 1 بردند.

این افراد همچنین معادل.... دلار متعلق به اس. دی. فورگیو / 1 و 700 دلار متعلق به پسرش را ضبط

کردند.... این رویداد، چند نفر از اعضای بلند پایه جناح انقلابی دولت ایران، منجمله داماد اس. دی.

تورن/1 از اس. دی. فورگیو / 1 معذرت خواسته و اظهار داشته اند چیزهای جمع آوری شده بازگردانده

خواهد شد. خلخالی از ریاست کمیته خلع شد اما مقام دیگری به او دادند. یو. ان. تراوت / 1 نمی داند چرا

اس. دی. فورگیو / 1 درباره این رویداد پیش از آنکه وی از تهران عزیمت کند حرفی نزد، اما حدس زد که

اس. دی. فورگیو / 1 با این واقعه... تحقیر گردیده و لذا نخواسته درباره آن حرفی به میان آورد. او افزود که

اس. دی. فورگیو/ 1 فردی بسیار گوشه گیر است و همواره کم و بیش «پشت پرده» عمل کرده است و

بنابراین نمی خواهد دستگیری وی علنی شود.

3 تا به امروز، پاسپورتهای اس. دی. فورگیو / 1 اعاده نشده اند، اس. دی. فورگیو /1 مصمم است

ایران را ترک کند و اگر پاسپورتش باز پس داده نشود این کار را به طور مخفی انجام خواهد داد. یو. ان.

تراوت / 1اظهار داشت که اس. دی. فورگیو / 1 آشکارا برای به دست آوردن...به مقداری...احتیاج

خواهد داشت...(1)

سند شماره (61)

عطف به: تهران 54063سری 9 شهریور 58 اعضاء

از: پاریس 12014به: تهران رونوشت برای رئیس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است یو. ان. تراوت. اس. دی. فورگیو

1 طی ملاقات 8 شهریور با یو. ان. تراوت/1، مرینوس مسئله اس. دی. فورگیو / 1 را مطرح کرد. به

1- ادامه این سند هنوز به دست نیامده است.
ص: 668

گفته یو. ان. تراوت/1، اس. دی. فورگیو/1... دادستان انقلاب تهران را... این موقعیت به دست احمد آذری

قمی می باشد. برای اطلاع شما نام حقیقی اس. دی. فورگیو/1 هویت می باشد.

2 یو. ان. تراوت/1 اظهارات پیشین خود را درباره رابطه، یا عدم رابطه بین خمینی و اس. دی.

فورگیو/ 1 تکرار کرد. یو. ان. تراوت/1 گفت که خمینی هرگز مقام دادستانی انقلاب را به اس. دی. فورگیو

/ 1 پیشنهاد نخواهد کرد. در مورد احتمال بعید اینکه خمینی این شغل را پیشنهاد کند، یو. ان. تراوت / 1

اظهار داشت که اس. دی. فورگیو/1 آن را رد خواهد نمود.

3 یو. ان. تراوت / 1 در فروردین 1358 به مرینوس گفت که تصور می کند تلفن اس. دی. فورگیو/1

استراق سمع می شود. فرض او بر این اساس بود که پیش از «دستگیری» و باز داشت اس. دی. فورگیو/1

در اواخر فروردین 1358 توسط افراد کمیته صادق خلخالی،... تلفن او مکررا قطع شده بود (به تلگرام

پاریس 98834 که به تهران مخابره می شود رجوع کنید). در روزی که اس. دی. فورگیو/1 بازداشت شد،

تلفن او در تمام روز قطع بود. به علاوه پسر اس. دی. فورگیو / 1 (که به هنگام اقامت پدرش در پاریس با او

در تماس تلفنی بود) به یو. ان. تراوت / 1 گفت که به پدرش در منزل تلفن نمی کند. بلکه با یکی از اقوام در

تهران که پیامها را به دو طرف می رساند، تماس می گرفت. یو. ان. تراوت / 1 تصور می کرد که استراق سمع

کار عناصر طرفدار خمینی بود. در حالیکه موارد یاد شده یقینا شواهد مطمئنی برای این مطلب که به تلفن

اس. دی. فورگیو/1 گوش داده می شود، نیست، یو. ان. تراوت / 1 با استواری متقاعد است که واقع امر

همین می باشد.

4 پرونده: 0079932201 تا تاریخ 9 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.سری

سند شماره (62)(1)

سری 9 شهریور 58 اعضاء

از: پاریس 12015به: تهران، رونوشت برای رئیس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. یو. ان. تراوت.اس. دی. فورگیو

عطف: پاریس 12014

هویت عبارت است از محمد تقی قمی

سری

سند شماره (63)

سری 9 شهریور 58 اعضاء

از: رئیس 506277به: تهران رونوشت برای پاریس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. یو. ان. تراوت. اس. دی. فورگیو(2)

عطف به: الف تهران 54063، ب پاریس 11916

1 ما جدا تردید داریم که اس. دی. فورگیو / 1 (اس / 1) مایل باشد هیچ ارتباط با محتوایی با اس.

1- تلگرام مرجع سند شماره 61 می باشد.
2- از مقایسه این سند و سند شماره 61 معلوم می شود که نام حقیقی اس. دی. فورگیو / 1 محمد تقی قمی است.
ص: 669

دی. فوروارد / 1 (ف / 1) داشته باشد. او حتی در حضور یو. ان. تراوت / 1 (ت / 1) نیز بسیار به این کار

بی میل بود و با در نظر گرفتن رویدادهای شش ماه گذشته او احتمالاً غیر از پذیرفتن ف/1 کار چندان

بیشتری نخواهد کرد. ما با نظریات (قرارگاه) تهران مبنی بر اینکه اس/ 1 هنوز بسیار مورد علاقه عملیاتی

می باشد موافقیم، اما با توجه به مشکلات حفظ ارتباط با او، اطمینان نداریم که بتوانیم دلایل مبرهنی در

تأیید مناسب بودن یک تلاش عمده از طرف ما در رابطه با این هدف ارائه دهیم.

2 چنان که مخاطبین اطلاع دارند، تماس با اس / 1 در گذشته از طریق ت / 1 انجام می گرفت که هر

ماه از پاریس به تهران می رفت تا ملاقاتها را صورت دهد، توسط مأمور قرارگاه تخلیه اطلاعاتی شود و به

پاریس بازگردد. معلوم است که چنین مسافرتهایی با زیاد شدن سن و سال ت / 1 برایش سنگین بودند و

گیر کردن او در تهران به دنبال انقلاب بهمن ماه مسئله را پیچیده تر کرد. با توجه به همه این مطالب، ما باید

واقع بینانه نتیجه بگیریم که ت / 1 همچنان تنها کانال ممکن به اس / 1 در آینده نزدیک است و ف / 1 را به

عنوان چاره احتمالی در نظر نمی گیریم. پیشنهاد می کنیم که به شرط موافقت تهران، پاریس اندازه تمایل

ت/1 به مسافرت به تهران برای دیدار با اس / 1 را مشخص کند. تعهدی در قبال این مسافرت باید انجام

نگیرد. اگر نتایج چنین برخوردی با ت / 1 مثبت بود و تهران همچنان اس /1 را یک هدف عمده می دانست

ما این پیشنهاد را که ت / 1 را واداریم برای ملاقات با اس/1 و تخلیه اطلاعاتی او به تهران بازگردد،

خواهیم پذیرفت.

البته ت/1 پیش از عزیمت خود از پاریس اقدام به سنجش امکان پذیرش چنین ملاقاتی از طرف او

خواهد کرد.

3 ستاد مرکزی هویت تلگرام مرجع الف را دریافت نکرد. لطفا دوباره ارسال کنید.

4 پرونده: 0243505201، 0079932201 تا تاریخ 9 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (64)

سری 14 شهریور 58

از: پاریس 12067به: تهران رونوشت برای رئیس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. یو. ان. تروات. اس. دی. فورگیو

عطف به: الف رئیس 506277(1) ، ب تهران 54502

1 اگر چه پاریس تمایل یو. ان. تراوت / 1 را به مسافرت به تهران جهت ملاقات اس. دی. فورگیو /1

معلوم خواهد کرد، ما امید نداریم که او نسبت به این سفر نظر موافقی داشته باشد. علاوه بر نکات اشاره شده

در تلگرام مرجع الف، یو. ان. تراوت / 1 ممکن است برای تماس با اس. دی. فورگیو کمی اکراه داشته باشد،

زیرا که به تازگی از اس. دی. فورگیو خبری نداشته است. موضعی که یو. ان. تراوت / 1 اتخاذ کرد این بود

که اگر اس. دی. فورگیو / 1 خواهان تماس با وی بود، خودش پیشقدم می شد.

2 پاریس درباره اتفاق امنیتی که در تهران روی داد وطی آن مدارکی در تعاونی سفارت جا گذاشته

1- تلگرام مرجع الف ٬ سند شماره 64 می باشد.
ص: 670

شده بود، هیچ گزارش تکمیلی دریافت نکرده است. آیا گزارشی درباره این واقعه، نظر اظهار شده در

تلگرام تهران؟ 5266 را مبنی بر اینکه «هویت یو. ان تراوت / 1 به هیچ وجه از میان یادداشتهای آشکار

شده تشخیص داده نمی شود» تأیید می کند؟ اگر نظر نهایی نسبت به این واقعه این بوده، در رابطه با مسافرت

یو. ان. تراوت / 1 به تهران نباید هیچ گونه مسائل امنیتی وجود داشته باشد.

3 قبل از مذاکره مسئله سفر آینده به تهران با یو. ان. تراوت / 1 ممنون خواهیم شد اگر محل و موقعیت

اس. دی. فورگیو / 1 را تأیید نمایید. نظر یو. ان. تراوت / 1 این است که اس. دی. فورگیو / 1 در تهران

است نه در مشهد. در تاریخ 8 شهریور ماه یو. ان. تراوت / 1 به مرینوس گفت که دو آیت اللّه هستند که نام

خانوادگی آنها شبیه یا عین نام اس. دی. فورگیو / 1 است. او اظهار داشت که یکی از این دو نفر در مشهد

است. تصور می شود آن هویت که در مشهد است اس. دی. فورگیو / 1 نباشد (تیمکن اطلاعات درباره این

هویت را از اس. دی. اسلیپری / 1 به دست آورد). جز در صورتی که اس. دی. فورگیو / 1 در موقعیتی

باشد که اطلاعات مایه داری ارائه کند، در مسافرت یو. ان. تراوت / 1 به تهران فایده ای مشاهده نمی کنیم.

4 پرونده: 0079932201 تا تاریخ 13 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود. سری

سند شماره (65)

سری 14 شهریور 58 اعضاء

از: پاریس 12068به: تهران رونوشت برای رئیس

هشدار: شامل منابع و روشهای اطلاعاتی است. یو. ان. تراوت. اس. دی. فورگیو

عطف به: پاریس 12067

هویت عبارت است از: حسن قمی خویشاوند مهدی روحانی امام قاطبه شیعه در اروپا تا تاریخ 13

شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.سری

سند شماره 66

سری 19 شهریور 58 اعضاء

از: پاریس 12208به: با حق تقدم به رئیس، تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است

یو. ان. تراوت اس. دی. فورگیو

عطف به: الف رئیس 509825(1)، ب تهران 54126

1 مرینوس در 19 شهریور با یو. ان. تراوت / 1 ملاقات کرد و موافقت کلی وی را با بازگشت به تهران

جهت ملاقات با اس. دی. فورگیو / 1 به دست آورد. به هر حال قبل از اتخاذ تصمیم نهایی، یو. ان. تراوت /

1 از تضمین این مطلب که سیا مایل و قادر است در صورت مواجهه وی با مشکلاتی در ترک کشور، خروج

وی از ایران را تسهیل نماید، ممنون خواهد شد.

1- تلگرام مرجع سند شماره 64 می باشد. توضیح: در سند شماره 64 آمده که دو آیت الله هستند که نامشان همان نام اس. دی. فورگیو / 1 است و یکی از آن دو را که در مشهد است (حسن قمی) نباید با دیگری که اس. دی. فورگیو / 1 است ( و اینک معلوم شده نامش محمد تقی قمی بوده) اشتباه کرد.
ص: 671

2 یو. ان. تراوت / 1 در 19 شهریور اطلاع پیدا کرد علیرغم آنکه وی از زمان انقلاب به بعد کاری

انجام نداده، وزارت فرهنگ همچنان حقوق پایه او را به حساب بانکیش در تهران واریز می کند. در پنج ماه

گذشته وزارتخانه حدود... هزار دلار آمریکا به حساب یو. ان. تراوت / 1 ریخته است. به همین سبب یو.

ان. تراوت / 1 مجبور خواهد بود برای ترک تهران از وزارتخانه تأییدیه بگیرد. همان طور که مخاطبین به

یاد دارند، این مشکل عمده یو. ان. تراوت / 1 طی آخرین مأموریت موقتش به تهران بود و بازگشتش به

تهران را به تأخیر انداخت. از آنجایی که وزارتخانه به یو. ان. تراوت / 1 حقوق می دهد، او فکر می کند که

امکان دارد آنها از وی بخواهند در تهران مانده و کار کند و از صدور مدارک لازم خودداری ورزند. در

صورت وقوع این امر، یو. ان. تراوت / 1 در خروج از کشور به کمک نیاز خواهد داشت. بدیهی است که این

بدترین وضع قضیه است، اما تصور می کنیم که ... یو. ان. تراوت / 1 باید در نظر گرفته شود.

3 یو. ان. تراوت / 1 همچنین بار دیگر جهت انتقال پول از ایران از سیا تقاضای کمک نموده است. با

فرض اینکه وی به تهران مسافرت کند و جهت تهیه مقدمات تبدیل ریالهای معادل ... هزار دلار آمریکا به

فرانک فرانسه برای یو. ان. تراوت / 1 درخواست می شود تهران موافقت خود را اعلام و ستاد تصویب

نماید. این تبدیل می تواند به همان شیوه معامله قبلی باشد، یعنی یو. ان. تراوت / 1 ریالها را به مأمور

مربوطه در تهران خواهد داد که او مبلغ را (مطابق نرخ رایج تبدیل ارز) به پاریس منتقل خواهد نمود. ما هم

به نوبه خود پول نقد به یو. ان. تراوت / 1 می دهیم تا در حساب پاریس خود واریز نماید. اگر بنا به عللی یو.

ان. تراوت / 1 قادر نباشد به تهران سفر کند باز هم از همکاری تهران در تهیه مقدمات تبدیل قدردانی

می کنیم. یو. ان. تراوت / 1 ذکر کرد که می تواند چک شخصی خود را برای فردی که با قرارگاه تهران تماس

دارد مثل اس. دی. فوروارد / 1 بفرستد و این فرد بعدا مبلغ چک را به مأمور مربوطه تهران خواهد داد.

4 تصور می کنیم که جواب مثبت به پاراگرافهای 2 و 3 فوق، تصمیم مثبت یو. ان. تراوت / 1 را جهت

مسافرت به تهران تضمین خواهد کرد. مشکل باقیمانده، تمایل اس. دی. فورگیو / 1 به ملاقات با یو. ان.

تراوت / 1 است. یو. ان. تراوت / 1 مایل است که برای استنباط نظر اس. دی. فورگیو / 1 درباره چنین

ملاقاتهایی مستقیما از پاریس به وی تلفن کند. یو. ان. تراوت / 1 اطمینان دارد که مکالمه می تواند به حد

کافی دو پهلو انجام شود تا مشکل امنیتی ایجاد نکند. راه حل دوم این است که یو. ان. تراوت / 1را واداریم

که سعی کند با پسر اس. دی. فورگیو / 1 در پاریس تماس بگیرد تا او هم به نوبه خود از طرف یو. ان.

تراوت / 1 با پدرش تماس بگیرد. اگر چه این راه حل دوم امکان کمتری برای داشتن کنترل بر این تماس به

ما می دهد، اما با در نظر داشتن راههایی مطمئنتر از تماس بین اس. دی. فورگیو / 1 و پسرش تا اس. دی.

فورگیو / 1 و یو.ان. تراوت / 1، تصور می کنیم این راه از مزیتهایی برخوردار است. معهذا پسر اس. دی.

فورگیو / 1 دیگر در پاریس نیست و یو. ان. تراوت / 1 باید مستقیماً تماس با اس. دی. فورگیو / 1 را

شروع کند. از نظریات مخاطبین در مورد شیوه بهتر ارتباط بین یو. ان. تراوت / 1 و اس. دی. فورگیو / 1

استقبال می شود.

5 تماس بعدی با یو. ان. تراوت / 1 در.......شهریور ساعت 309 به وقت محلی است. با پاسخ به

موارد فوق قبل از 22 شهریور ممنون خواهیم شد. 6 پرونده: 0079932201 تا 19 شهریور 78 در

بایگانی ضبط شود.

سری

ص: 672

سند شماره (67)

سری 20 شهریور 58 اعضاء

از: رئیس 511343به: با حق تقدم به پاریس رونوشت با حق تقدم برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. یو. ان. تراوت. اس. دی. فورگیو

عطف به: الف پاریس (1)12208 ، ب رئیس 509825، ج تهران 54190

1 یو. ان. تراوت / 1 (ت / 1) نباید مسافرت به تهران از طرف .... را تقبل کند، مگر اینکه بتواند به

نحوی اثبات نماید که ملاقات با اس. دی. فورگیو / 1 (ف / 1) امکان پذیر است. تعیین شیوه اینکه چگونه

چنین ملاقاتی را برقرار نماید. به (قرارگاه) پاریس واگذار می کنیم.

2 متأسفیم، در صورتی که او با اشکال در خروج مواجه شد، نمی توانیم سیا را عهده دار تسهیل خروج

وی از ایران کنیم. به نظر ما آنچه ت /1 را در نظر دارد یک نوع خروج مخفی است. فکر می کنیم قبول این

تعهد برای خدمات ت / 1 در این مقطع خیلی زیاد می باشد.

3 اگر ت / 1 حاضر باشد به تهران مسافرت کند، ستاد می تواند تبدیل معادل 7000 دلار آمریکا از

ریال به فرانک فرانسه را تصویب کند. در غیر این صورت، اگر امکان داشته باشد ترجیح می دهیم از این

تبدیل ارزی اجتناب کنیم. البته هزینه های مسافرت ت / 1 و یک فوق العاده روزانه 50 دلار به ت / 1

پرداخت خواهیم کرد.

4 پرونده: 0079932301 تا تاریخ 20 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (68)

سری 26 شهریور 58 اعضاء

از: پاریس 12419به: رئیس رونوشت برای تهران، لندن

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. یو. ان. تراوت

اس. دی. فورگیو

عطف به: الف تهران 54190 (مورد نیاز لندن نیست)، ب رئیس 511343 (مورد نیاز لندن نیست)(2)

1 یو. ان. تراوت / 1 جهت تماس با اس. دی. فورگیو / 1 به تهران سفر نخواهد کرد جز آنکه اگر

مجبور به اقامت در تهران شد، سیا بتواند به وی کمک نماید. یو. ان. تراوت / 1 معتقد است احتمال اینکه

مجبور به اقامت در تهران شود خیلی بعید است، اما وی در این مرحله مایل نیست خود را به خطر بیندازد.

اگر وی نتواند با هویت واقعی خود تهران را ترک کند، به مدارک شناسایی جعلی نیاز خواهد داشت.

2 مسئله سفر یو. ان. تراوت / 1 به تهران ممکن است ....... باشد، زیرا وی از پسر اس. دی. فورگیو / 1

خبر یافته که پدرش قصد دارد احتمالاً طی دو هفته آینده به اروپا سفر کند. اس. دی. فورگیو / 1 در آغاز به

لندن خواهد رفت، فرزندش مطمئن نیست که آیا وی به پاریس هم می رود یا نه و نمی داند که پدرش چه

1- تلگرام مرجع الف ٬ سند شماره 66 می باشد.
2- تلگرام مرجع ب ٬ سند شماره 67 می باشد.
ص: 673

مدت قادر خواهد بود خارج از ایران بماند. اگر دی. فورگیو / 1 به پاریس نیاید، یو. ان. تراوت / 1 می تواند

برای ملاقات با وی به لندن برود.

3 لندن: ممنون می شویم اگر نظر خود را در مورد ملاقات یو. ان. تراوت / 1 و اس. دی. فورگیو / 1 در

لندن ابراز دارید. آیا ضرورت دارد که یو. ان. تراوت / 1 را به رابط سازمان اطلاعات انگلیس معرفی کنیم؟

یو. ان. تراوات / 1 که یک تبعه ایران است، در حال حاضر واسطه عملیاتی قرارگاه پاریس است. وی از

سال 1332 تا 1356 که به پاریس آمد، منبع ذخیره قرارگاه تهران بود. یو. ان. تراوت / 1 از سال 1320تا

1325 برای سازمان اطلاعاتی انگلستان کار می کرد (خاتمه این رابطه در یک آزمایش دروغ سنجی از یو.

ان. تراوت/1 مورد تأیید گرفت).

اس. دی. فورگیو/1 یک روحانی برجسته است که از لحاظ عملیاتی مورد توجه قرار قرارگاه تهران

است. انتظار نمی رود ضرورتی داشته باشد که مأمور مربوطه لندن یو. ان. تراوت / 1 را ملاقات کند، زیرا

وی به سادگی می تواند پس از ملاقاتهای خود با اس.دی. فورگیو / 1 جهت تخلیه اطلاعات به پاریس باز

گردد.

4 ستاد مرکزی: فکر می کنیم که اگر یو. ان. تراوت / 1 برای ملاقات با اس. دی.فورگیو / 1 به لندن

برود، ما مجاز باشیم هزینه هایش را به علاوه روزانه50 دلار فوق العاده به وی بپردازیم. اگر اس. دی.

فورگیو/1 به پاریس بیاید، ما مایلیم هرگونه هزینه عملیاتی را که ممکن است یو. ان. تراوت / 1 طی

ملاقاتهایش با اس.دی. فورگیو / 1 متحمل شود، به علاوه یک فوق العاده مناسب بپذیریم، زیرا وی

وظایفی را انجام خواهد داد که فراتر از وظایف عادی یک واسطه عملیاتی می باشند.

5 لطفا احتیاجات اطلاعاتی را برای ملاقات یو. ان. تراوت / 1 با اس. دی. فورگیو / 1 ارسال دارید.

6 پرونده: 0079932201 تا 26 مهر 78 در بایگانی ضبط شود.

سری

سند شماره (69)

سری 27 شهریور 58 اعضاء

از: لندن 17858به: پاریس، رونوشت برای رئیس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است

عطف به: پاریس (1)12419

1 اگر یو. ان. تراوت / 1 برای ملاقات با اس. دی. فورگیو / 1 به لندن می آید و سپس در پاریس

اطلاعاتش استخراج می شود، ما نیازی نمی بینیم که او را به رابط (سازمان اطلاعات انگلیس م) معرفی

کنیم.

2 اگر ملاقات در لندن حتمی شد، لطفا روابط یو. ان. تراوت / 1 اس. دی. فورگیو / 1، اسامی واقعی

آنها، ساعت ورودشان و محل اقامتشان را به ما اطلاع دهید.

3 پرونده: 079932201 تا 27 شهریور در بایگانی ضبط شود.

سری

1- تلگرام مرجع ٬ سند شماره 68 می باشد.
ص: 674

سند شماره (70)

سری 27 شهریور 58 اعضاء

از: تهران 54241به: پاریس، رونوشت برای رئیس، لندن

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. یو. ان. تراوت ، اس. دی. فورگیو

عطف به: پاریس 12419(1)

1 در ذیل سؤالات عملیاتی آمده است که امیدواریم یو. ان. تراوت / 1 بتواند از اس. دی. فورگیو/ 1

بپرسد:

الف: محل اقامت فعلی اس. دی. فورگیو / 1 کجاست؟ اگر در قم نیست، آیا وی به آنجا می رود؟ هر

چند مدت؟

ب: آشنایان ف / 1 در میان روحانیون عالیرتبه چه کسانی هستند؟ در ارتش؟ در دولت؟ در میان

سیاستمداران غیر دولتی؟ در میان اقلیتهای قومی؟

ج: آیا ف/ 1 می تواند یک فرد که به فرانسه یا انگلیسی تکلم کند معرفی نماید؟ واسطه بین ف / 1 و

قرارگاه تهران شود؟

2 احتیاجات اطلاعاتی به قرار ذیلند:

الف: آیا شورای انقلاب یک مجمع رسمی تثبیت شده با یک لیست ثابت اعضاست؟ در این صورت چه

کسانی می باشند؟ اگر شورا به مقتضای زمان تشکیل می شود اعضای آن چگونه تعیین می شود؟

ب: کدام یک از مشاوران خمینی روی او نفوذ چشمگیری دارند. در چه مسائلی؟

ج: مواضع روحانیت نسبت به فشار در جهت یک حکومت الهی که (از قرار معلوم به نیابت خمینی)

توسط آیت اللّه حسینعلی منتظری اداره شود چه می باشند؟ اگر این مسئله در روحانیت شکاف ایجاد

می کند، به چه خطوطی تقسیم می شوند؟ آیا مقاومت چشمگیری در مقابل (طرح) حکومت الهی در بین

روحانیت قم وجود دارد؟

د: در رابطه با فقره ج فوق، آیت اللّه کاظم شریعتمداری بین روحانیت چقدر طرفدار دارد؟ آیا تعداد این

طرفداران فزونی می یابد یا کم می شوند؟

ه: مرگ آیت اللّه طالقانی چه تأثیری روی مواضع خمینی و مناسبات او با طبقه متوسط غیر مذهبی،

اقلیتهای قومی (خصوصا کردها) و چپیها (شامل مجاهدین خلق) خواهد داشت؟ چرا طالقانی در ماه آخر

زندگی خود یک موضع سرسختانه علیه چپیها و طرفداران خودمختاری قومی اتخاذ کرد؟

3 اگر ف / 1 مایل و قادر است یک نفر را به عنوان واسطه تماس با تهران معرفی کند، امیدواریم که در

محل ترتیبات تماس معین شود اگر ف / 1 حاضر نبود به پاریس برود، این احتمالاً لازم می دارد در لندن

(اگر با ف / 1 نشد با یو / 1) تماس گرفته شود. آیا لندن می تواند این را تدارک ببیند؟

4 پرونده: 079932201 تا تاریخ 27 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

1- تلگرام مرجع ٬ سند شماره 68 می باشد.
ص: 675

سری

سند شماره (71)

سری 27 شهریور 58 اعضاء

از: پاریس 12464به: رئیس، تهران رونوشت برای ژنو

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است یو. ان. تراوت

اس. دی. فورگیو

1 عبداللّه قمی فرزند آیت اللّه محمدتقی قمی در تاریخ 24 شهریور 1358 به یو. ان. تراوت/1 اظهار

داشت که شوهر خواهرش یا (برادرزنش) معین زاده اسم کوچکش مشخص نیست فعلاً در پاریس

سکونت دارد و با شاهپور بختیار کار می کند. طبق اظهار قمی وقتی بختیار نخست وزیر بود، معین زاده در

دفترش کار می کرد. قمی از یو. ان. تراوت / 1 پرسید آیا وی مایل است بختیار را ملاقات کند؟ اما یو. ان.

تراوت / 1 امتناع ورزید و در عین حال راه را برای تماسهای بعدی باز گذاشت.

2 اگر نسبت به تعقیب این مورد که می تواند باز هم دیدگاه دیگری را از گروههای ایرانی مخالف ارائه

دهد علاقه ای موجود است، قرارگاه با کمال میل آن را انجام خواهد داد. تنها محذور ما این است که چون

عبداللّه قمی می داند یو. ان. تراوت / 1 با دولت آمریکا تماس دارد، از این کار ممکن است تلقی گردد که

دولت آمریکا می خواهد موضع بختیار را بسنجد. از آنجایی که نفوذ ما بر قمی کم است ما قادر نخواهیم

بود، مطمئن شویم یو. ان. تراوت / 1 صرفا به عنوان یک طرف ذی علاقه مطرح می شود، نه به عنوان

نماینده ای دیگر از جانب دولت آمریکا مانند تیمکن و گیونیون که (تحت پوشش مقام رسمی) با جواد

علامیر ملاقات کردند.

3 متشکر می شویم که مخاطبین این تلگرام نظریات خود را همراه با سوابقی که در مورد معین زاده

دارند ارسال نمایند.

4 پرونده: 079932 201 تا تاریخ 27 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود. سری

سند شماره (72)

سری 29 شهریور 58 اعضاء

از: رئیس 517487به: پاریس، رونوشت برای تهران، ژن

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. یو. ان. تراوت

اس. دی. فورگیو

عطف به: پاریس 12464(1)

1 در حال حاضر ستاد علاقه ای به دنبال کردن مورد عبداللّه قمی ندارد. ما نیز مانند پاریس واهمه

داریم که این کار می تواند سوء تعبیر شده و یک وسیله دیگر برای اطلاع از موضع بختیار به حساب آید و

منجر به سردرگمی او شود، که واقعا چه کسی وسیله ارتباط با دولت آمریکاست.

2 معین زاده، جواد معین زاده است، افسر سابق ارتش و... که در 571353 رئیس قرارگاه ساواک در

لندن بود. او اخیرا به ایالات متحده مسافرت کرد تا با اویسی و اس. دی. پیر / 1 (پ / 1) ملاقات کند (او

خویشاوند سببی اویسی است) و به آنها گفت که قرار شده از طرف بختیار حمایت آنها را خواستار شود...

1- تلگرام مرجع سند شماره 71 می باشد.
ص: 676

بختیار به پ / 1 گفت که معین زاده از لندن با او تماس گرفته و اطلاع داده بود که مسافرت خود را به نام

بختیار انجام می دهد. بختیار به او گفت که این مسافرت الآن بی موقع است، اما او را باز نداشت و عاقبت

موافقت کرد.

3 پرونده: 079932201 تا تاریخ 28 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (73)

سری 29 شهریور 58 اعضاء

از: رئیس 517911 به: پاریس، لندن رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. یو. ان. تراوت

اس. دی. فورگیو جی. ان. سایت

عطف به: الف لندن 17858، ب تهران 54241، ج پاریس (1)12419

1 با ترتیبات ملاقات و دادن دستمزد........ در تلگرامهای مرجع موافقت می شود. ما علاقه مندیم به

احتیاجات اطلاعاتی تلگرام مرجع «ب» که..... اضافه نماییم..........

2 از کمکهای پاریس و لندن در این قضیه که..................دریچه ای مهم به جامعه روحانیت می باشد،

قدردانی می شود.

3 پرونده: 0079932201،243505201 تا 28 شهریور در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (74)

سری 29 شهریور 1358 اعضا

از: پاریس 12629به: تهران، رونوشت برای رئیس، لندن

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. یو. ان. تراوت

اس. دی. فورگیو

عطف به: الف تهران 54241، ب لندن (2)17858

1 تا تاریخ 19 شهریور یو. ان. تراوت / 1، اطلاعات بیشتری در مورد سفر اس. دی. فورگیو به اروپا

دریافت نکرده بود. به محض اینکه جزئیات آن به دست آید، به اطلاع خواهیم رساند.

2 یو. ان. تراوت اطلاعات زیر را در پاسخ به مطالب خواسته شده در مرجع الف تهیه نمود که قرار

است وقتی اس. دی. فورگیو / 1 را می بیند، با وی به بحث بگذارد. چون پاسخهای یو. ان. تراوت به

اطلاعات خواسته شده نمایانگر نقطه نظرهای وی می باشد، ما این اطلاعات را در شکل عملیاتی گزارش

1- تلگرام مرجع الف سند شماره 69 ب سند شماره 70 ج سند شماره 68 می باشد.
2- تلگرام مرجع الف سند شماره ٬70 ب سند شماره 69 می باشد.
ص: 677

می کنیم.

3 راجع به سؤالات عملیاتی در مورد اس. دی. فورگیو:

الف: محل اقامت کنونی اس. دی. فورگیو / 1 در تهران است. او مالک مزرعه ای بین تهران و قم است و

تقریبا هفته ای یک بار به مزرعه اش سر می زند. تا آنجایی که یو. ان. تراوت می داند اس. دی. فورگیو به قم

نمی رود. یو. ان. تراوت گفت که هر کدام از چنین ملاقاتهایی حتما در مطبوعات ایران منعکس خواهد شد.

اس. دی. فورگیو/ 1 به قم نمی رود، زیرا که از او انتظار دارند سری به یکی از مقامات روحانی مهم بزند.

چون او نمی خواهد خمینی را ملاقات کند، ناچار خواهد شد که شریعتمداری را ببیند و در نتیجه خود را

سیاسی می کند.

ب: اس. دی. فورگیو / 1 با تمامی «ملاهای مهم در تماس است. یعنی افرادی که قبل از انقلاب به

عنوان مقامات مذهبی پذیرفته شده اند و به صرف انتصابشان به دست خمینی ملا نشده اند. یو. ان. تراوت /

1 از اینکه آیا اس. دی. فورگیو / 1 در ارتش فعلی ایران آشنایانی دارد یا نه، آگاهی ندارد.

یو. ان. تراوت / 1 گفت اگر چه اس. دی. فورگیو / 1 بازرگان را می شناسد، اما نمی داند آیا اس. دی.

فورگیو / 1 تماس با وی را حفظ کرده یا نه. او قادر نبود آشنایان دیگر اس. دی. فورگیو / 1 بین دولتیها را

مشخص کند. اس. دی.فورگیو / 1 در میان رهبران مذهبی اهل سنت حسن شهرت دارد. به گفته یو. ان.

تراوت / 1 ملاهای سنی به اس. دی. فورگیو / 1 به چشم قابل قبول ترین روحانی شیعه می نگرند.

ج: یو. ان. تراوت / 1 احتمالاً موضوع واسطه را مطرح خواهد کرد. او به اینکه اس. دی. فورگیو / 1

مایل و یا قادر باشد چنین شخصی را معرفی کند، خوشبین نیست. یو. ان. تراوت / 1 عنوان کرد که ممکن

است پسر اس. دی. فورگیو / 1 مایل باشد نقش یک واسطه را بین اس. دی. فورگیو و قرارگاه تهران بازی

کند. پسرش در تهران است. یو. ان. تراوت / 1 قبل از هرگونه اقدامی در مورد این پیشنهاد این امکان را به

اس. دی. فورگیو تذکر خواهد داد.

4 پاسخهای یو. ان. تراوت /1 به احتیاجات اطلاعاتی:

الف: یو. ان. تراوت / 1 هنوز هم اظهار می دارد که هیچ کس از اعضای شورای انقلاب را نمی شناسد در

حالی که احتمالاً بعضی از ملاها عضو دائمی هستند، خمینی این قدرت را دارد هر موقع که بخواهد شورا را

به تشکیل جلسه بخواند و شورا هم به سادگی از ملاهایی که در آن لحظه به خصوص حاضر هستند تشکیل

خواهد شد، شورا قدرت قانونگذاری و قضائی دارد، اما این خود خمینی است که در تمامی موارد حکم

نهایی را می دهد.

ب: اگر چه یو. ان. تراوت / 1 در مورد افرادی که بر خمینی نفوذ دارند اطلاعاتی نداشت، نظرش این

بود که افراد خانواده خمینی (پسرش دامادش و نوه اش) بیشترین نفوذ را بر وی دارند.

ج: یو. ان. تراوت هنوز هم اظهار می دارد که تمامی چهره های مهم و بی ریا مخالف حکومتی الهی

هستند، چرا که معتقدند جای یک روحانی در مسجد است نه مجلس. تنها فردی که فعالانه و با صدای بلند

با حکومت الهی مخالفت می کند، شریعتمداری است. کسانی که خمینی آنها را ملا کرده و مقام داده از

دعوتش برای حکومت الهی حمایت می کنند.

د: طرفداران شریعتمداری بین روحانیون به شرح زیر هستند:

(1) در قم: گلپایگانی و نجفی

ص: 678

(2) در مشهد: حسن قمی و شیرازی

(3) در تهران: خوانساری و اس. دی. فورگیو / 1

در اکثر موارد این افراد تمایلی به دخالت در سیاست ندارند. یو. ان. تراوت / 1 اعتقاد دارد که شمار

طرفداران شریعتمداری رو به افزایش است.

ه : یو. ان. تراوت فکر می کند که مرگ طالقانی تأثیری بر سیاستهای خمینی داشته باشد. او اعتقاد دارد

که طالقانی صرفا برای حمایت از خمینی در مقابل چپیها و طرفداران خود مختاری موضع سرسختانه

گرفت، نه به دلیل عقیده شخصی خودش. بازرگان و طالقانی کاملاً صمیمی بودند. مرگ طالقانی این

فرصت را به خمینی می دهد که بدون نگرانی از بابت آزردگی طالقانی، بازرگان را کنار بزند.

5 پرونده: 079932201، تا تاریخ 30 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود. سری

سند شماره (75)

سری 7 مهرماه 58 اعضاء

از: پاریس 12843به: با حق تقدم به تهران، رئیس، رونوشت برای لندن

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. یو. ان. تراوت

اس. دی. فورگیو

عطف به: الف رئیس 517941 ب تهران 54241(1)

1 یو. ان. تراوت / 1 در تاریخ 6 مهر به میلی تیو مأمور پشتیبانی قرارگاه اطلاع داد که اس. دی.

فورگیو / 1 در سوم مهر وارد پاریس شده بود. یو. ان. تراوت / 1 در شب 4 مهر ماه ملاقات کوتاهی با اس.

دی. فورگیو / 1 انجام داد.

2 اس. دی. فورگیو/1 به یو. ان. تراوت / 1 گفت که به نظر او وقت حرف گذشته و حالا دیگر وقت

عمل است. او می خواهد که یو. ان. تراوت / 1 جواب روشنی بیاورد که موضع آمریکا نسبت به رژیم

خمینی چیست. به نظر می رسد که اس. دی. فورگیو / 1 مایل است که در نهضت براندازی خمینی نقش

فعالی را ایفا کند، اما علاقه ای ندارد که صرفا برای ما اطلاعات فراهم کند. این احتمالاً موضع محکم و

پابرجایی نیست.

3 هنوز معلوم نیست که اس. دی. فورگیو/ 1 چه مدتی در پاریس می ماند. او از پاریس به مصر

مسافرت خواهد کرد، زیرا که یک مقام سفارت مصر درست قبل از آنکه سفارت مصر در تهران بسته شود،

وی را دعوت کرده بود با سادات ملاقات کند. اس. دی. فورگیو / 1 انتظار دارد مصریان به وی پیشنهاد

کنند که از پایگاهی در قاهره مخالفین را رهبری کند. احتمالاً اس. دی. فورگیو / 1 حاضر نخواهد شد

فداکاریهای بزرگی را که این کار از او و خانواده اش می طلبد بر عهده بگیرد.

4 اس. دی. فورگیو/ 1 به لندن مسافرت نخواهد کرد.

5 یو. ان. تراوت / 1 می گوید نقل قول زیر مجموع نظریات اس. دی. فورگیو / 1 نسبت به اوضاع

ایران می باشد. «تا آنجایی که او می داند طی 26 قرن تاریخ، ایران تا به حال تحت این چنین شرایط بدی

قرار نداشته است» اس. دی. فورگیو / 1 مزرعه ای نزدیک شهر قم دارد که هفته ای یک بار به آن سر

1- تلگرام مرجع ب سند شماره 70 می باشد.
ص: 679

می زند، ولی داخل شهر نمی رود و از تماس با خمینی و روحانیون اجتناب می ورزد. در خلال چندین هفته

گذشته او با شریعتمداری که در قم زندگی می کند، صحبت کرده است. شریعتمداری از مشهد به تهران

مسافرت نمود. شریعتمداری گفت که ملاها همگی (تکرار می شود) همگی مخالف خمینی هستند و لازم

است برای برکنار زدن او کاری صورت گیرد.

6 اس. دی. فورگیو / 1 تقریبا ماهی یک بار با یک روسی در تهران ملاقات می کرده است (یو. ان.

تراوت / 1 گفت اس. دی. فورگیو / 1 کوشید تا فرد روسی را شناسایی کند، اما او از اسم مستعار استفاده

کرده بود.) آن روسی مغرورانه می گوید که آمریکا در بالاترین سطوح شوروی را مطمئن ساخته که آمریکا

هیچ گونه نقشی در به قدرت رسیدن خمینی نداشته است. فرد روسی می گوید اینک معلوم گردید که آمریکا

در نشاندن خمینی بر مسند قدرت دست داشته و روسها از اینکه فریب خورده اند، عصبانی هستند. فرد

روسی گفت که ظرف چندین هفته اخیر خمینی سفیر روسیه را فراخوانده و از او خواسته است که شورویها

از دخالت در افغانستان دست بردارند. این حاکی از آن است که آمریکا چگونه خمینی را آلت دست

قرارداده است. یو. ان. تراوت / 1 می گوید صرف نظر از اینکه حقیقت چیست، این عقیده که خمینی را

آمریکا به قدرت رسانده، در ایران دارد رواج پیدا می کند (عبارت عینا نقل شده است).

7 مسائل خواسته شده در تلگرام مرجع «ب» را در 7 آبان به یو. ان. تراوت می دهیم. یو. ان. تراوت /

1 معتقد است که احتمال دارد اس. دی. فورگیو / 1 حاضر باشد مستقیما با یک مأمور سیاسی فارسی یا

عرب زبان سیا در پاریس ملاقات کند. اگر ستاد مرکزی و تهران به این امر علاقه مند هستند، به ما اطلاع

دهند، در غیر این صورت از طریق یو. ان. تراوت / 1 عمل خواهیم کرد. اگر راه دیگری توصیه نشد در

رابطه با سؤالی که در پاراگراف دوم در مورد خط مشی ایالات متحده شده، رویه معمول را به کار خواهیم

گرفت یعنی که خط مشی ما عدم دخالت در امور سایر کشورهاست، ولی اطلاعات موثقی مورد نیاز است

تا بر آن اساس سیاست متناسبی اتخاذ گردد. امیدواریم اس. دی. فورگیو / 1 این را باور کند ولی یو. ان.

تراوت / 1 تردید دارد این طور شود.

8 پرونده: 079932201 تا تاریخ 7 مهر 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (76)

سری 8 مهر 1358 اعضاء

از: تهران 54348به: با حق تقدم به پاریس، رونوشت برای پاریس، لندن

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است یو. ان. تراوت

اس. دی. فورگیو

عطف به: پاریس 12843(1)

1 بیانات مبالغه آمیزی که یو. ان. تراوت / 1 به اس. دی. فورگیو / 1 نسبت داد، نمونه سخن پردازیهای

مخالفین است و ما امیدواریم که ف / 1، پس از آنکه دل خود را خالی کرد، توجه خود را به امور معطوف

1- تلگرام مرجع ٬ سند شماره 75 است.
ص: 680

دارد. امکان دارد پاریس در قبال ف / 1 بخواهد از اظهارات ملایمترش برای کشاندن مذاکرات به سطح

تقریبا آرامتری استفاده کند. یک موضوع که مطرح است بیانی است که به شریعتمداری نسبت داده

می شود، بدین مضمون که تمام ملاها مخالف خمینی هستند. اگر این صحت داشت، خمینی تا به حال از

صحنه محو شده بود. در واقع شریعتمداری حداکثر جانب احتیاط را در روابط خود با خمینی مراعات

کرده است. علاوه بر اذعان وی به محبوبیت خمینی چه در میان عامه مردم و چه در میان روحانیت دلایل

دیگری هم وجود دارد.

2 قرارگاه تهران مأموری ندارد که به حد کافی به زبان فارسی آشنا باشد تا بتواند با ف / 1 تماس

بگیرد. ما هنوز امیدواریم که او به یک نحو تماس در تهران، چه از طریق واسطه و چه از طریق ملاقاتهای

حضوری همراه با مترجم، در صورت ایجاد ترتیبات محتاطانه مناسب، راضی شود.

3 در انتظار نتایج صحبتهای بعدی یو / 1 با ف / 1 هستیم.

4 پرونده: 079932201 تا تاریخ 8 مهر ماه 78 در بایگانی ضبط شود. تماما سری

سری

سند شماره (77)

سری 13 مهر 58 اعضاء

از: پاریس 13054به: رئیس، تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. یو. ان. تراوت

اس. دی. فورگیو

عطف به: الف رئیس 526996 ب رئیس 525252 ج تهران 54348 د پاریس 12843(1)

1 یو. ان. تراوت / 1 با اس. دی. فورگیو / 1 دیدار کرد و سعی کرد به او توضیح دهد که بدون مجوز

مقامات تعیین کننده خط مشی سیا نمی تواند از هیچ حرکت مخالف حمایت کند. اس.دی. فورگیو1/ این

موضع را اتخاذ کرد که اگر واقع قضیه این طور است، او فایده ای در ادامه تماس نمی بیند. یو. ان. تراوت /1

که با این... سعی کرد احتیاجات اطلاعاتی ما را تأمین کند و اظهار داشت که قصد داشته به تهران مسافرت

کند تا درباره مسائل با اس. دی. فورگیو / 1 مذاکره کند و پیشنهاد کرد که هم اکنون درباره آنها مذاکره

شود. اس. دی. فورگیو / 1 به سادگی از گفتگوی بیشتر خودداری ورزید. یو. ان. تراوت /1 دوباره سعی

خواهد کرد و از این تاکتیک استفاده می کند که منافع مردم ایران ایجاب می کند دولت آمریکا از جریان امور

مطلع باشد، یک سیاست قوی را بتوانند پیش بگیرند.

2 اس. دی. فورگیو / 1 معتقد است که سیا مسئول به قدرت رسیدن خمینی می باشد. به عنوان شاهد

این مدعای او به گفتگویی اشاره می کند که بیست سال پیش در بیروت با یک مأمور سیا (عین عبارت نقل

شده) داشت که گفت اقدام به ایجاد تحول و تغییر در ایران عملی نیست. او ادعا می کند که دو سال پیش

سفارت آمریکا ترتیب ملاقاتی با یک مأمور سیا (عین عبارت نقل شده) در قاهره داد که آن مأمور پیشنهاد

یک دولت مردمی باید جای شاه را بگیرد. پس از این یک روحانی دهات به نام خمینی به قدرت می رسد.

او نظرش این است که سیا باید موجب این امر شده باشد. او گفت به شرطی مسئله همکاری با سیا را بررسی

1- تلگرام مرجع ج سند شماره 76 و د سند شماره 75 می باشد.
ص: 681

خواهد کرد که شواهدی در اثبات عدم ارتباط سیا با به قدرت رسیدن خمینی به او داده شود. معذالک،

شک داریم که حتی خدا هم بتواند نظر اس.دی. فورگیو / 1درباره دخالت سیا را عوض کند.

3 روشن است که اس. دی. فورگیو / 1 نمی تواند باور کند که سیا در مورد خمینی که به نظر اس. دی.

فورگیو / 1 ایرانیها را به صورت بربر درمی آورد نمی تواند کاری کند و نخواهد کرد. او به عنوان نمونه،

قضیه تیمسار پاکروان همان رئیس ساواک که حکم اجازه تبعید خمینی به ترکیه را ترتیب داد ذکر می کند.

هنگامی که خمینی به قدرت رسید به پاکروان اطمینان داده شد که امنیت فیزیکی وی در مخاطره نخواهد

بود. او پنج روز بعد از دستگیری، در یک دادگاه انقلابی محاکمه و اعدام شد. هنگامی که می خواستند بدن

او را برای دفن مطابق سنت شستشو دهند، توجه شد که او ختنه نگردیده و بنابراین مسلمان نیست و نباید

دفن شود. آنها بدن او را پشت یک وانت بستند و آن را در دوایر بزرگی به حرکت در آوردند تا آنکه از هم

پاشید. اس. دی. فورگیو / 1 استدلال می کند این نوع وحشیگری لازم می دارد خمینی پیش از آنکه مستقر

و باثبات شود، برود.

4 اگر یو. ان. تراوت /1 توانست اس. دی. فورگیو / 1 را وادارد درباره احتیاجات اطلاعاتی اظهار

نظر کند، خبر خواهیم داد. گمان می کنیم که این قضیه دیگر راکد است.

5 موضوع جدید: اس. دی. جولپ / 1 هفته گذشته وارد پاریس شد. همسر وی چند روز دیگر به او

خواهد پیوست و حداقل ده روز خواهد ماند. یو. ان. تراوت /1 با اس. دی. جولپ / 1 تماسهای مکرر

دارد. به نظر می رسد اس. دی. جولپ / 1 با تعدادی از ایرانیها در پاریس تماس دارد، اما ادعا می کند که

نمی خواهد وارد سیاست شود. یو. ان. تراوت /1 با این قصد که بهترین نحوه مرتبط کردن سیا با اس.

دی.جولپ / 1 را توصیه کند به ارزیابی او ادامه خواهد داد.

او اکنون فکر می کند که شاید بتواند این ارتباط را برقرار نماید اما به مدت زمان بیشتری احتیاج دارد تا

درباره آن فکر کند. اطلاع خواهیم داد.(1)

6 پرونده: 243505201 تا تاریخ 13 مهر 78 در بایگانی ضبط شود. سری

سند شماره (78)

سری 17 مهر 58 اعضاء

از: رئیس 529053به: با حق تقدم به پاریس، رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. یو. ان. تراوت

اس. دی. فورگیو

عطف به: پاریس (2)13054

1 تلگرام مرجع مایه تأسف است و چنان که اشاره شد ممکن است در واقع این قضیه تمام شده باشد،

ولی ممنون می شویم اگر قرارگاه یو. ان. تراوت / 1 (ت / 1) را وادارد که یک بار دیگر این تاکتیک را به کار

گرفته و به اس. دی. فورگیو / 1 (ف / 1) گوشزد کند که به نفع افرادی چون او نیست که دولت ایالات متحده

اطلاعاتش در مورد فعالیتهای جامعه روحانیت را از منابع رسمی دولت موقت دریافت دارد، زیرا که آنها

1- قضیه مربوط به اس. دی. جولپ / 1 از اسناد 86 تا آخر این پرونده دنبال شده است.
2- تلگرام مرجع سند شماره 77 می باشد.
ص: 682

حقایق را کمی تحریف می کنند. به علاوه اگر قرارگاه مفید تشخیص می دهد ستاد ترتیب اعزام یک مأمور

عالیرتبه (و آشنا به زبان فارسی) را جهت ملاقات با ف / 1 بدهد. این مأمور احتمالاً برای مأموریت

دیگری حوالی 28 مهر در اروپا می باشد. لطفا نظر خود را اطلاع دهید.

2 پرونده 243505201،079932201 تا تاریخ 17 مهر ماه 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (79)

سری 18 مهرماه 58 اعضاء

از: پاریس 13190به: با حق تقدم به رئیس، رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است یو. ان. تراوت

اس. دی. فورگیو

عطف به: الف رئیس 529053(1) ، ب رئیس 526996

1 در 18 مهر ماه، قبل از دریافت تلگرام مرجع الف مرینوس با یو. ان. تراوت /1 ملاقات کرد. یو. ان.

تراوت /1 بار دیگر اظهار نظر کرد که برای پیشبرد این قضیه لازم است در مورد یک طرح اقدام با اس.

دی. فورگیو / 1 مذاکره شود. قضیه به سادگی از این قرار است که اس. دی. فورگیو / 1 مایل نیست «خبر

دهنده» باشد، مگر اینکه او قانع شود که دولت آمریکا برای «بهبود وضع» ایران دست به عمل خواهد زد.

مرینوس متذکر شد که دولت آمریکا با اس. دی. فورگیو / 1 جهت چیدن یک نقشه کودتا بر علیه خمینی

تبانی نخواهد کرد. یو. ان. تراوت / 1 با ما موافق است اما عقیده دارد که اس. دی. فورگیو / 1 هر کس را که

حاضر نباشد بگوید دولت آمریکا در مرحله «مطالعه نحوه اصلاح اوضاع ایران است» رد خواهد کرد.

2 اگر در روابط آینده خود با اس. دی. فورگیو / 1 خط فوق دنبال نشود، این قضیه واقعا راکد خواهد

شد. اس. دی. فورگیو / 1 از نوع احتیاجاتی که با وی در میان گذاشته شد، دچار تحیز نامطبوعی گشت، او

به یو. ان. تراوت /1 گفت اینها سؤالاتی بودند که هر کس می توانست به آنها پاسخ بدهد. یو. ان. تراوت /1

بیهوده سعی کرد اس. دی. فورگیو / 1 را به صحبت درباره احتیاجات اطلاعاتی وادارد، اما او سرسختانه

امتناع ورزید. (نظر به امتناع اس. دی. فورگیو / 1 از صحبت درباره مطالب خواسته شده، احتیاجات

مذکور در تلگرام مرجع ب به یو. ان. تراوت /1 داده نشد. آنها در آینده با وی در میان گذارده خواهند شد).

3 اس. دی. فورگیو / 1 راه تماسهای آینده با دولت آمریکا را کاملاً نبسته است. در واقع، وی به یو. ان.

تراوت /1 گفت که مایل است به ایالات متحده سفر کند و برای مذاکره پیرامون جریان عمل با مقامات

صالحه دولت آمریکا ملاقات داشته باشد. یو. ان. تراوت /1 تأکید کرد که این گفتگوها حتما «جلسات

طرح ریزی» خواهند بود و هیچ کس انتظار ندارد که دولت آمریکا بلافاصله دست به اقدام بزند. یو. ان.

تراوت /1 شخصا یادآور شد که به عنوان قدم اول نوعی فعالیت تبلیغاتی باید تقبل گردد. با در نظر داشتن

موارد فوق، قرارگاه فکر می کند که بهتر باشد یک کارمند ارشد فارسی دان که با ایران آشنایی دارد، روانه

ملاقات با اس. دی. فورگیو / 1 شود. به هر حال تصور می شود اگر مذاکره کننده حاضر باشد حداقل به طور

1- تلگرام مرجع الف سند شماره 78 می باشد.
ص: 683

غیر مستقیم بفهماند که نتایج این گفتگوها ممکن است به تغییر سیاست دولت آمریکا در قبال ایران منتهی

شود، این ملاقات غیر مثمر خواهد بود. (برای ضبط در پرونده عنوان می شود که یو. ان. تراوت /1 به

اس.دی. فورگیو / 1 فقط گفته است که با دولت آمریکا تماس دارد نه با سازمان سیا).

4 ظرف دو روز آینده اس. دی. فورگیو / 1 پاریس را به قصد سوئیس و آلمان ترک می کند. یو. ان.

تراوت /1 فکر می کند که اس. دی. فورگیو / 1 ممکن است تا یک ماه دور از پاریس باشد، اما در این مورد

اطمینان ندارد. مسافرت اس. دی. فورگیو / 1 به مصر هنوز مراحل طرح ریزی خود را می گذراند و او به یو.

ان. تراوت /1 نگفته که چه موقع به تهران باز خواهد گشت.

5 فرد ناشناسی از سفارت شوروی تلفنی در پاریس با اس. دی. فورگیو / 1 تماس گرفت و پیشنهاد

ملاقات نمود. اس. دی. فورگیو / 1 بر این مبنا که در سفارت شوروی در پاریس کسی نیست که فارسی

صحبت کند، این تقاضا را رد کرد. فرد روسی پیشنهاد کرد که رابط اس. دی. فورگیو / 1 در تهران به پاریس

بیاید تا با او ملاقات کند. اس. دی. فورگیو / 1 گفت که درباره این پیشنهاد فکر خواهد کرد. او هنوز تصمیم

نگرفته که با فرد روس ملاقات نماید یا نه. فرد روسی مقیم پاریس به اس. دی. فورگیو / 1 گفت که آنها از

طریق پسرش وی را یافته بودند.

6 یو. ان. تراوت /1 معتقد بود که اس. دی. فورگیو / 1 اگر احساس کند که روسها تنها چاره مناسب به

جای خمینی هستند، ممکن است که بخواهد با آنها کار کند اس. دی. فورگیو / 1 فکر می کند که با عدم

اقدام دولت آمریکا، ایران در مدار شوروی می افتد. این دیدگاه را عملاً تمام ایرانیانی که یو. ان. تراوت /1

در پاریس با آنها در تماس بوده، دارند.

7 اس. دی. فورگیو / 1 طی اقامت خود در پاریس با بختیار ملاقات داشته است. او معتقد است که

بختیار تحت حمایت فرانسویها قرار دارد. (در جلسه آینده ای که با یو. ان. تراوت /1 خواهیم داشت، با

تفصیل بیشتری در این مورد صحبت خواهیم کرد.)

8 پرونده: 243505201،079932201 تا تاریخ 18 مهر 78 در بایگانی ضبط شود. سری

سند شماره (80)

سری 20 مهر 58 اعضاء

از: رئیس 530840به: پاریس، فوری، رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. یو. ان. تراوت

اس. دی. فورگیو

عطف به: الف پاریس 13190، ب رئیس 529053(1)

1 از تلگرام مرجع الف و کوششهای مرینوس در این قضیه تشکر می شود. اگر قبل از عزیمت پیش بینی

شده اس. دی. فورگیو / 1 (ف / 1)، یو. ان. تراوت /1 (ت / 1) امکان ملاقات با یک مأمور دولت آمریکا را

در حوالی 28 مهر ماه با او مطرح کند و ببیند آیا ف/ 1 مایل است برنامه خود را برای گنجاندن این ملاقات

در آن عوض کند، بسیار سپاسگزار خواهیم شد.

2 همان گونه که مخاطبین اطلاع دارند، سؤالات مطروحه در تلگرام مرجع الف در رابطه با خط مشی،

1- تلگرام مرجع الف سند شماره 79 و ب سند شماره 78 می باشد.
ص: 684

در زمینه ای است که در آن اختیار عمل کمی داریم، اما سعی خواهیم کرد ببینیم برای بهبود شرایط چه

می توانیم بکنیم؛ به شما اطلاع خواهیم داد.

3 پرونده: 0243505201،0079932201 تا تاریخ 19 مهرماه 78 در بایگانی ضبط شود.

سری

سند شماره (81)

سری 20 مهر ماه 58 اعضاء

از: پاریس 13273به: فوری به رئیس رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است یو. ان. تراوت

اس. دی. فورگیو

عطف به: رئیس (1)530840

1 یو. ان. تراوت / 1 خبر داد که اس. دی. فورگیو / 1 در 19 مهر ماه عازم آلمان شد. به هر حال یو.

ان. تراوت /1 سعی خواهد کرد با اس. دی. فورگیو / 1 تماس گرفته و از او بخواهد جهت ملاقات با مأمور

سیا در 28 مهر ماه به پاریس باز گردد. اگر اس. دی. فورگیو / 1 نتواند به پاریس بازگردد، یو. ان. تراوت /

1 مشخص خواهد ساخت آیا او مایل است در آلمان با این مأمور ملاقات کند.

2 اس. دی. فورگیو / 1 به یو. ان. تراوت /1 گفت که می توان از طریق جمارانی (اسم کوچکش

مشخص نیست) یک ایرانی مقیم اوبرلنیگن، آلمان با او تماس گرفت (عین عبارت نقل شده). اگر چه یو. ان.

تراوت /1 جمارانی را نمی شناسد، اما با خانواده جمارانی که یک خانواده روحانی سرشناس در ایران

است، آشنا است. خود جمارانی روحانی نیست.

3 یو. ان. تراوت /1 تأکید کرد که اس. دی. فورگیو / 1 در خصوص هر گونه مذاکره ای که قرار است با

نمایندگان دولت آمریکا برگزار شود بسیار.....است. اگر ملاقات با اس. دی. فورگیو / 1 را بتوان ترتیب

داد، به نظر ما قبل از ملاقات حضوری با اس. دی. فورگیو / 1، مذاکره بین یو. ان. تراوت /1 و مأمور ستاد

حداکثر فایده را در برخواهد داشت.

4 نتایج تماس یو. ان. تراوت /1 با اس. دی. فورگیو / 1 را اطلاع خواهیم داد.

5 پرونده: 0243505201 تا تاریخ 20 مهرماه 78در بایگانی ضبط شود.سری

سند شماره (82)

سری 25 مهرماه 58 اعضاء

از: تهران 54505به: پاریس رونوشت برای رئیس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است یو. ان. تراوت

اس. دی. فورگیو

1 آدلسیک قصد دارد تهران را در 27 مهر ترک کند، اگر چه امکان دارد خروجش به تعویق افتد. از

پاریس تقاضا داریم دستورالعمل تماس را تهیه ببیند.

1- تلگرام مرجع ٬ سند شماره 80 می باشد.
ص: 685

2 معتقدیم بهترین کار این است که بعد از مشورت با یو. ان. تراوت /1 تصمیم گرفته شود، برای

ملاقات اس. دی. فورگیو / 1 چکار باید کنیم. از آنجایی که آدلسیک سرکار جدیدی خواهد رفت. ستاد

می تواند فرد دیگری را که بتواند این قضیه را دنبال کند، برای ملاقات با اس. دی. فورگیو در نظر بگیرد.

3 ستاد: لطفا وزارت خارجه را وادارید دستور مسافرت را اصلاح کنند.

4 پرونده: 0243505201 تا تاریخ 25 مهر 78 در بایگانی ضبط شود. تماما سری

سری

سند شماره (83)

سری ......... 58 .........

از: پاریس 13320به: با حق تقدم به رئیس رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. فورگیو یو. ان. تراوت

عطف به: پاریس (1)13273

1 اس. دی. فورگیو / 1 قادر نخواهد بود برای ملاقاتهای 28 مهرماه به پاریس بازگردد. معهذا او

حاضر است که در آلمان با حضور یا بدون حضور یو. ان. تراوت /1 با وی ملاقات شود. اس. دی. فورگیو /

1 قبل از 18 آبان برای اقامت به مدت نامعلومی به پاریس باز می گردد.

2 یو. ان. تراوت /1 اطلاع داد در صورتی که کارمند آشنا با زبان فارسی برای ملاقات با اس. دی.

فورگیو/ 1 یافت نشد، او حاضر است به عنوان مترجم مأمور ناآشنا با زبان فارسی عمل کند..... اس. دی.

فورگیو/ 1 به عربی صحبت می کند و امکان این نیز هست که مأموری عربی دان....

3 اگر ناچار شویم در آلمان اقدام به برگزاری ملاقات.....اس. دی. فورگیو / 1 نماییم.

4 •••(2)

سند شماره (84)

سری 26 مهر 58 اعضاء

از: رئیس 534632به: با حق تقدم به پاریس، تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. فورگیو

یو. ان. تراوت

عطف به: پاریس 13320

1 برای پاریس: مجددا از کوششهای مرینوس در این قضیه تشکر می شود و در نتیجه تلگرام مرجع

فکر می کنیم که اینک باید هر اقدام به ملاقات با اس. دی. فورگیو / 1 (ف / 1) را به تأخیر اندازیم تا در

اواسط نوامبر (اواخر آبان) به پاریس بازگردد. چون این برنامه به جوزف دبلیو. آدلسیک امکان نمی دهد با

ف/ 1 ملاقات کند، ما ترتیب ملاقات با مأمور دیگری در زمان دیگری را خواهیم داد. شما را در جریان

خواهیم گذارد.

1- تلگرام مرجع ٬ سند شماره 81 می باشد.
2- ادامه این سند هنوز به دست نیامده است.
ص: 686

2 برای تهران: به نظر ما مفیدترین کار برای.... این است که در راه بازگشت از تهران به پاریس بیاید تا

با مأموران قرارگاه پاریس پیرامون.... و سایر عملیات ایرانی مذاکره نماید.

3 پرونده: 243505201،079932201 تا تاریخ 25 مهر 78 در بایگانی ضبط شود.تماما سری

سری

سند شماره (85)

سری 26 مهر 58 اعضاء

از: رئیس 534834به: با حق تقدم به تهران رونوشت برای پاریس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است اس. دی. فورگیو یو. ان. تراوت

عطف به: تهران 54505(1)

1 با پاراگراف دوم تلگرام مرجع موافقت می شود، در حال بررسی راههای دیگر هستیم.

2 ترتیبات وزارت خارجه برای مسافرت در حال اصلاح شدن است.

3 پرونده: 243505201، 799382201 تا تاریخ 26 مهر 78 در بایگانی ضبط شود.

سند شماره (86)

سری 11 مرداد 58 اعضاء

از: رئیس 487315به: پاریس، رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. جولپ

عطف به: پاریس 11104

1 اس. دی. جولپ / 1 (فرد مورد اشاره تلگرام مرجع) در سال 1335 به صورت منبع ذخیره

استخدام شده سیا درآمد. قرار بود که ج / 1 برای استفاده از دامنه وسیع آشنایان سیاسی وی، یک منبع

خبرهای خارجی و برای نوشتن، ویرایش و جای دادن مقالات موافق با منافع دولت آمریکا، یک منبع

عملیات مخفی باشد. ج / 1 یک نویسنده حائز بالاترین مقام بود و ظاهرا چنین خصوصیتی را همچنان

داراست و احتمالاً بهترین سردبیر ایران بوده است. یو. ان. تراوت /1 ادوارد اس. والریوس و جوزف دبلیو.

آدلسیک با ج / 1 کار کرده اند.

2 در 1338، ج / 1 قراردادی معادل 000 15 ریال در ماه با سیا امضاء کرد، با این وجود کمی پس از

آن عازم ایالات متحده شد و متعاقبا قرار داد خاتمه یافت. در حالی که ج / 1 بسیار مایل بود در فعالیتهای

تبلیغاتی عملیات مخفی همکاری خود با سیا را ادامه دهد، ولی در به عهده گرفتن کارها در زمینه خبرهای

خارجی بسیار مردد بود.

3 ج / 1 اگر چه به مقدار نسبتا زیادی به رابطه صمیمانه و تشویق احتیاج داشت، ولی مستمرا درباره

او نظر داده می شد که واجد «قابلیت استفاده دراز مدت» خوبی می باشد اکنون شاید زمان سرمایه گذاری

روی آن قابلیت فرا رسیده باشد. در حالی که قیمت ج/1 به عنوان منبع خبرهای خارجی زیر سؤال

می باشد (شاید بیشتر به دلیل اکراه او نسبت به دنبال کردن فعالیت مخفیانه تا به دلیل چیز دیگر)، او

1- تلگرام مرجع ٬ سند شماره 82 می باشد.
ص: 687

همچنان به واسطه قابلیت و ظرفیت عملیات مخفی خود مورد علاقه فراوان سیا می باشد. پس از نکات

فوق، به پاریس توصیه می کنیم با ج/1 تماس بگیرد و این تماس را ادامه دهد. خصوصا، بسیار مایلیم

بدانیم ج/1 الآن چه می کند و بعد چه خواهد کرد، رابطهایش چه کسانی هستند. احتمالاً سردبیری یا

انتشار چه نشریاتی را دارد و موضعش نسبت به شخصیتهای مختلف ایران و دولت آمریکا چگونه است.

آدلسیک فعلاً در ستاد است و حاضر است در صورت لزوم با ج / 1 ملاقات کند. از صرف وقت و

کوششهای پاریس در این زمینه متشکر خواهیم بود.

4 ••• (1)

سند شماره (87)

سری 13 مرداد 58 اعضاء

از: رئیس 488745به: پاریس، رونوشت برای تهران، اسلو

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. اس. دی. جولپ، یو. ان. تراوت

عطف به: پاریس 11230

1 در جواب به تلگرام مرجع، آنچه در ذیل می آید از کتاب «رجال و شخصیتها» (WHOS WHO)

سال 1355 می باشد.

متولد 1318، حرفه روزنامه نگاری، تحصیلات: لیسانس حقوق از دانشگاه تهران فوق لیسانس

روزنامه نگاری از دانشگاه کلمبیا، حرفه روزنامه نگاری خود را در 1337 شروع کرد، خبرنگار پارلمانی

«اطلاعات». سردبیر «اطلاعات هفتگی»، سردبیر مجله «روشنفکر»، بنیانگذار مجله «زن روز»، سردبیر و

دبیر فنی مجله هفتگی «زن روز».(2)

2 ستاد چشم به راه بازگشت یو. ان. تراوت / 1 و اطلاعات بیشتر راجع به طرحها و مقاصد اس. دی.

جولپ / 1 می باشد

3 بدون نام برای ثبت در فهرست. پرونده: 1188671201 تا تاریخ 12 مرداد 78 در بایگانی ضبط

شود. تماما سری

سری

سند شماره (88)

سری 11 مرداد 58 اعضاء

از:

به:

1......تحولات در......اس. دی. جولپ / 1.......تعطیلات در جنوب.............

2....... سوابق علنی در مورد اس. دی. جولپ / 1، شامل.......اطلاعاتی بیوگرافیک و تفصیلات

1- ادامه این سند هنوز به دست نیامده است.
2- با مراجعه ای که به کتاب ذکر شده در سند داشتیم معلوم شد صاحب چنین مشخصات و سوابقی فردی بنام مجید دوامی است که در این اسناد از وی با نام رمز اس. دی جولپ / 1 یاد شده است.
ص: 688

سابقه حرفه ای روزنامه نگاری خود....(1)

3 اگر اس. دی. جولپ / 1 خواست در اسلو بماند، شاید به تماس با وی در آنجا علاقه مند باشد. اگر

چه این را با یو. ان. تراوت / 1 در میان نگذاشته ایم، این احتمال وجود دارد که حاضر باشد موجبات معرفی

اس. دی. جولپ / 1 به مأمور سیا در اسلو را فراهم کند.

4 رئیس: لطفا تلگرام مرجع را به اسلو مخابره کنید.

5 پرونده: 118671201 تا تاریخ 11 مرداد 78 در بایگانی ضبط شود. سری

سند شماره (89)

سری 27 مهر 58 اعضاء

از: رئیس 535738به: پاریس رونوشت برای تهران، اسلو

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است.

یو. ان تراوت اس. دی. جولپ

عطف به: پاریس 13198

1 در ستاد سوابقی در مورد پری اسکندری یافت نشد.

2 با آنکه تصمیم گیری را به تهران واگذار می کنیم، اما فکر نمی کنیم که او (اسکندری) یک هدف

مناسب برای اطلاعات خارجی یا عملیات مخفی با دسترسی (به اطلاعات) یا مقدورات کافی باشد، تا

برای آن کوششی کنیم. از بابت تلگرام مرجع تشکر می شود.

3 پرونده: 2712041. تا تاریخ 26 مهر 78 در بایگانی ضبط شود. تماما سری

سری

سند شماره (90)(2)

سری 16 مرداد 58 اعضاء

از: رئیس 490086به: با حق تقدم به فرانتک رونوشت برای تهران، دیرتک، آتتک

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس اس. دی. لور

عطف به: الف رئیس 446752، ب فرانتک 37691، ج رئیس 425474

1 طرح ریزی برای عملیات اس. دی. لور/ 1 (که بنابر تلگرام مرجع الف تجدید نظرهای مهمی در آن

به عمل آمد) اینک در مراحل نهایی است و ما....گای دبلیو. راترفورد (ر) در اواسط مرداد 58 به تهران

خواهد آمد... راترفورد اینک مجهز به... کاملاً تقویت شده است و با پاسپورت عادی آمریکایی (هویت) با

نام مستعار مسافرت می کند.

2 تقاضا می شود فرانتک با تهیه بلیطهای مسافرت هوایی بین قاره ای و مدارک شخصی گوناگون به

1- این سند از درون دستگاه پودرکن بیرون کشیده شده و لذا قسمتهای اولیه سند از بین رفته و در ترجمه به جای آنها نقطه چین گذارده شده است.
2- در این بخش آخرین اسناد به دست آمده در رابطه با طرح استخدام بنی صدر خائن ارائه شده اند یادآوری می گردد که اسناد اولیه در این رابطه در کتاب شماره 9 منتشر شده اند.
ص: 689

راترفورد در مسافرت وی به ایران کمک نماید. طرح موقتی این است که راترفورد در فرانکفورت توقف

کند و مطابق دستورالعملهای پاراگراف 5 تلگرام مرجع ب و پاراگراف 5 تلگرام مرجع ج با ای. زی. نوا

تماس بگیرد. لطفا هر چه زودتر اطلاع دهید، آیا این ترتیب قابل قبول است یا نه.

3 ما فکر نمی کنیم که لازم شود ای. زی. نوا به شکل دیگری به راترفورد کمک کند. مدت زمان

مأموریت موقت راترفورد به فرانکفورت فقط به قدر کفایت برای تحویل بلیطهاست (و در بازگشت از

ایران آنها را باز خرید کند)

4.......راترفورد را هر چه زودتر اطلاع خواهیم داد.

5 پرونده: 959289201 تا تاریخ 16 مرداد 78 در بایگانی ضبط شود.تماما سری

سری

سند شماره (91)

سری 16 مرداد 58 اعضاء

از: رئیس....؟؟؟؟به: با حق تقدم به.....رونوشت برای تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس اس. دی. لور

عطف به: رئیس؟؟؟؟ 49

هویت. ویلیام فاستر

تا تاریخ 16 مرداد 78 در بایگانی ضبط شود.تماما سری

سند شماره (92)

از: رئیس 492219سری 19 مرداد 58 اعضاء

به: فوری به تهران رونوشت فوری برای فرانتک عادی برای دیرتک، آتتک، آتن، دهلی نو

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس. ال. پی. گامین، اس. دی. لور

عطف به: الف فرانتک 39040 (برای بن، آلمان،.... آتن، دهلی نو فرستاده نشد/ لازم نبود)، ب تهران

53781 (برای بن، آلمان،.... آتن، دهلی نو فرستاده نشد/ لازم نبود)

1 راترفورد در حال حاضر برای جلسه توجیهی نهایی جهت سفر به تهران در منطقه ستاد به سر

می برد. برنامه سفر به شرح زیر است، اما توجه داشته باشید که تاریخهای ذکر شده غیر قطعی و به شرط

موجود بودن صندلی خط هوایی، زمان لازم برای گرفتن ویزاها در اروپا و غیره می باشند:

219 مرداد واشنگتن دی سی. (توجیه نهایی)

2221 مرداد فرانکفورت (کنار گذاردن.... خط هوایی ترانس آتلانتیک و چیزهای متفرقه)

2422 مرداد آتن (گرفتن.... بازرگانی هند / ایران)

27 25 مرداد دهلی (برای کار پوششی شرکت)

28 مرداد تهران

2 راترفورد با (هویت) مستعار از آمریکا عازم سفر می شود. او قصد دارد در فرانکفورت برای یک

مدت دو هفته ای در هتل اینترکنتینانتال تهران اتاق رزرو کند. وی با اس. دی. لور/ هم تماس خواهد

ص: 690

گرفت و زمان تقریبی ورود خود را به وی اطلاع خواهد داد.

راترفورد 3 2 مرتبه به تهران آمده و به حد کافی با شهر آشنائی دارد تا بتواند تماس در اتومبیل یا

حضوری انجام دهد. لطفا دستورالعمل تماس را به ستاد اطلاع دهید (رونوشت برای ای. زی. نوا) اترفورد

اقدام به تماس با قرارگاه یا... نخواهد کرد مگر آن که مدت زمان مناسبی سپری شود تا بتواند ملاقاتهای

مربوط به کار پوششی را ترتیب دهد و در غیر آن صورت تا بتواند ملاقاتهای مربوط به کار پوششی را

ترتیب دهد و در غیر آن صورت همه... یک بازرگان مسافر فرض کنند.در هر حال انتظار نمی رود که این...

بیش از 3 2 روز طول بکشد. چه کس باراتر فورد ملاقات خواهد کرد/

3 با استدلال طرح شده در پاراگراف 3 تلگرام مرجع موافقیم.

4 برای ای. زی. نوا:

الف: پیش بینی می کنیم که سفر راترفورد به... در... اوت صورت پذیرد. او قصد دارد پس از ورود...

برنامه های تسهیلاتی خود را ترتیب دهد... شماره یا دفعات هنوز معلوم نیستند و برای ترتیبات کار با...

ای. زی. نوا تماس خواهد گرفت.

ب: لطفا دستورالعمل های تماس در تهران را به اطلاع راترفورد برسانید.

5 برای دهلی نو، آتن، بن، آلمان: گای. دبلیو. راترفورد مأمور سابق کادر و در حال حاضر طرف

قرارداد با سیا می باشد با (هویت) مستعار همان طور که در پاراگراف... ذکر شده به مناطق شما به ترتیبی که

ذکر شده اید مسافرت خواهد کرد... و خواستار تماس با پشتیبانی قرارگاه شما هستیم یا احتمال آن

می رود. راترفورد درگیر یک قضیه حساس ایرانی است. غیر از در تهران... عملیاتی در طرح نمی باشد. تا

تاریخ 18 مرداد 78 در بایگانی ضبط شود. سری سری

سند شماره (93)

سری 19 مرداد 58 اعضاء

از: رئیس 492248به: فوری به تهران رونوشت برای... دیرتک، آتن، دهلی نو

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس ال. پی. گامین

عطف به: رئیس 492219

هویت ویلیام آ. فاستر

تا تاریخ 18 مرداد 78 در بایگانی ضبط شود.تماما سری

سری

ص: 691

سند شماره (94)

سری 19 مرداد 58

از رئیس: 493010به: فوری به آلمان، رونوشت فوری برای تهران، فرانتک، دیرتک، آتتک، عادی

برای بن، آتن، دهلی نو

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس ال.پی. گامین، اس. دی. لور

عطف به: الف آلمان 83634 ب رئیس 492248

1 بابت تلگرام مرجع تشکر می گردد. راترفورد هم اکنون مدارک مستعارش تکمیل است. نام او بحد

کافی عادی به نظر می رسد و از همه مهمتر اس. دی. لور / 1 که در این قضیه هدف می باشد، پیش از این

راترفورد را با نام مستعار مذکور در تلگرام مرجع ب ملاقات کرده است.

2 پرونده: 959289201 تا تاریخ 19 مرداد 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (95)

سری 22 مرداد 58 اعضاء

از: فرانتک 39093 (به کفالت ویادوک)به: با حق تقدم به رئیس رونوشت برای تهران، آلمان

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس اس. دی. لور

عطف به: رئیس 492219

1 ... راترفورد به فرانکفورت رسید...

2 پرونده: بعدا تعیین شود. تا تاریخ 22 مرداد 78 در بایگانی ضبط شود. سری

سند شماره (96)

سری 9 شهریور 58 اعضاء

از: رئیس 506026به: تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس ال. پی. گامین، اس. دی. لور

عطف به: الف تهران 54084، ب تهران 54083، ج تهران 54082

1 پیرو تلگرام مرجع ب، ال. پی. نایت صبح روز 5 شهریور در مورد تقاضای راترفورد جهت انتقال

اعتبار برای هتل اطلاع داد. ما آن را فورا قبول کردیم، تا ال. پی. نایت بتواند از دفتر مرکزی اینترکنتینانتال

نیویورک در نیویورک بخواهد کار انتقال را تسریع نمایند. تا الآن قطعا باید این انتقال صورت گرفته باشد،

ما اطلاع داریم که هتل با وصول خبر انتقال، راترفورد را در جریان خواهد گذارد. لطفا به راترفورد

خاطرنشان کنید که اگر باز هم به پول احتیاج دارد از طریق ال. پی. نایت درخواستها به سرعت مورد

بررسی قرار می گیرند و حداکثر دو روز به طول می انجامد.

2 چشم انتظار رویدادها هستیم.

3 پرونده: 959289201. تا تاریخ 9 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.تماما سری

ص: 692

سری

سند شماره (97)

سری 13 شهریور 58 اعضاء

از: تهران 54117به: فوری به رئیس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس ال. پی. گامین، اس. دی. لور

1 ذیلاً گزارش راترفورد از دومین ملاقات خود با اس. دی. لور / 1 که در 12 شهریور برگزار شد ارائه

می شود (توضیح: گرچه راترفورد در 11 شهریور مدت یک ساعت در منزل مشار الیه منتظر شد، اس. دی.

لور / 1 (ل / 1) تلفن کرد و گفت نمی تواند بیاید و پیشنهاد کرد ملاقات به روز بعد بیافتد.)

2 ل / 1 از هنگام بازگشت به ایران در بهمن ماه گذشته برنامه کاری سنگینی داشته است. وی همزمان

با شرکت در جلسات روزانه مجلس خبرگان، جلسات شورای انقلاب و نشر روزنامه خود، تا پس از نیمه

شب به طور معمول مشغول کار است او از جلسه ای پیرامون پیش نویس قانون اساسی بیرون آمد و مدت

دو ساعت در 12 شهریور با راترفورد ملاقات کرد و قصد داشت، بعد از ظهر آن روز برای ادامه مذاکرات

مربوط به قانون اساسی به پارلمان بازگردد.

3 مشارالیه از زمان بازگشت به ایران نتوانسته دوباره از پاریس دیدار کند. دو تن از فرزندانش

همچنان در پاریس مشغول تحصیل هستند. درباره آپارتمانش در آنجا سؤال شد، و او اظهار داشت که

هنوز آن را دارد، اما به علت هزینه مالی امیدوار است قراردادش را خاتمه بخشد. وی و اعضای

خانواده اش در تهران با سه خواهر متأهلش که در سه آپارتمان خیابان شهناز سکونت دارند زندگی

می کند.

4 در گفتگو پیرامون مرکز قدرت در حکومت انقلابی ایران، مشارالیه اظهار داشت که قدرت در دست

خمینی، دولت بازرگان، شورای انقلاب، دادستان انقلاب و کمیته ها نهفته است. بنابر توضیحی که داد،

کمیته ها عمدتا در رابطه با امور محلی هستند ولی می توانند اقدامات مشخصی توسط سایر عناصر قدرت

را اشاره داشت که دولت روی مسائل نسبتا غیر اساسی مثل امور مربوط به آموزش، بهداشت و غیره اقدام

می کند.

5 مشارالیه نتوانست یا نخواست نام جانشین احتمالی بازرگان را در صورتی که وی کنار کشید، ذکر

کند. جوابش این بود که «باید صبر کرد و دید».

6 در صحبت از نظر خودش راجع به موفقیتهای انقلاب مشارالیه اظهار داشت که از بعضی

پیشرفتهایی که انقلاب تاکنون داشته راضی است، اما موانعی که در خود دولت وجود دارند او را دلسرد و

ناامید کرده اند. وی راجع به آینده اظهار امیدواری کرد، که تعجب نداشت.

7 هنگامی که از ابراهیم یزدی وزیر خارجه نام برد، گفت که وی از زمان پیوستن به کابینه دیگر عضو

شورای انقلاب نیست. وی اذعان داشت که یزدی از اعتماد خمینی برخوردار است، اما میلی ندارد وی را

فردی قوی به حساب آورد.

8 در صحبت پیرامون ملی کردن بانکها، او تأکید کرد که بانکها شدیدا نیازمند اقدامات اصلاحی

بودند. مثلاً افراد قدرتمند در زمینه بانکداری وجوهات بانک را در دست داشتند و ترتیب وامهای

«نورچشمی» می دادند. به دلایل روانی، خمینی می خواهد حس اطمینان را به سیستم بانکی باز گرداند و

لذا بر اقدام ملی کردن صحّه گذارد. مشارالیه اظهار داشت در حالی که بازرگانان ثروتمند ایرانی مخالف

ص: 693

ملی شدن هستند، بازرگانان کوچک با آن موافقند چون خواهند توانست آسانتر از گذشته وام دریافت

کنند.

9 وی با آنکه تأیید کرد مسئله کردستان توجه دولت فعلی را به خود معطوف داشته، اظهار داشت که

مسئله جدی تر به حرکت انداختن اقتصاد است. وی عقیده داشت که درآمد مالی نفت فقط برای تأمین

احتیاجات برنامه دفاعی و تمکن دادن به دولت برای پرداخت اسناد مالی خود کفایت می کنند. ترتیبی داده

می شود که برای تحرک بخشهای کشاورزی و صنعت وجوهات دیگری تهیه شود. او ضمن حمله به

سیاستهای عمرانی رژیم گذشته خاطرنشان کرد که چه تعداد زیادی کارخانه های اتوماتیک به قیمت

خسارت صنایع سبک و زراعت برپا شدند.

10 توضیح راترفورد: بر اساس دو جلسه ای که تاکنون داشته ایم بیشتر فکر می کنم که می توانیم

مقامی از دولت آمریکا را به مشارالیه معرفی کنیم. وی اگر چه در ملاقات 12 شهریور به طور ضمنی

خاطرنشان کرد که شاه «آلت دست سیاست دولت آمریکا در منطقه » بود و از شرکتهای آمریکایی مادامی

که در امور داخلی کشور... نکنند استقبال می شود، با این حال معتقدیم که می شود بر آن فائق آمد.

11 پرونده: 959282201 تا تاریخ 13شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.تماما سری

سری

سند شماره (98)

سری 13 شهریور 58 اعضاء

از: تهران 54118به: فوری به رئیس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است حساس ال. پی. گامین، اس. دی. لور

عطف به: الف تهران 54117، ب تهران 54084، ج تهران؟ 5408

1 قرار شده ملاقات بعدی راترفورد با اس. دی. لور/1 (ل / 1) شب 14 شهریور برگزار شود. قرارگاه

درست قبل از آن با وی ملاقات می کند تا آخرین دستورالعملها را بدهد.

2 به نظر ما، اگر قرار است که راترفورد در این مسافرت خود توجهی فوق عادی به ل / 1 بروز دهد،

باید که در همین جلسه 14 شهریور صورت پذیرد. دلایل عبارتند از اینکه دستور کار پوششی تقریبا کامل

می گردد، و دیگر آنکه اگر باید استخدامی انجام گیرد چه بعد از آن کار به قرارگاه سپرده شود چه نشود، وی

باید شروع به تدارک کم و کیف ارتباط جدید کند. راترفورد در ملاقاتی که 12 شهریور داشتیم گفت که فکر

می کند به احتمال 80 درصد ارتباط ظاهرا تجاری خصوصی را خواهد پذیرفت، به طوری که بعد آن کار به

مأمور قرارگاه، که علی الظاهر علاوه بر کار اصلی خود قبول کرده کانال ارتباط بین راترفورد و ل / 1 باشد،

سپرده شود.

3 احتمال دارد که این محاسبه درست باشد، اما بستگی دارد به دسترسی به ل / 1 و آهنگ عمومی

ملاقاتها... آمادگی مشهود ل / 1 به در میان گذاردن خبرهای محرمانه به دنبال اظهار یا حتی اشاره علاقه،

در ارتباط فوق عادی... نظر خود ما این است که راترفورد اینک به قدر کافی با ل / 1 وقت صرف کرده تا

ل/1 در برابر پیشنهاد تجاری، حتی اگر آن را رد کند،... ننماید.

به نظر ما کار سنجش آنقدر جلو نرفته که امکان محاسبه احتمال پذیرفتن وی را بدهد. در حال حاضر

ص: 694

حتی مبنای کمتری برای پیش بینی عکس العمل او نسبت به.. برای استخدام کامل وجود دارد.

4 با توجه به ابهاماتی که در این... وجود دارد، به نظر ما شاید خوب باشد که راه حلها را... محاسن و

معایب هر یک مطرح سازیم.

الف: استخدام کامل با سپردن کار به قرارگاه، مزیت آن آشکار است. در آن صورت می توانیم

احتیاجات را وضع کرده و این انتظار شایسته را داشته باشیم که ل / 1 برای تأمین آنها هرچه از دستش

برمی آید انجام می دهد. این نوع تماس بیشترین امکان به هم خوردن قضیه را نیز با خود دارد، ل / 1

می تواند فریاد... بکشد و راترفورد را تسلیم دادستان انقلاب کند. خطری که ظریفتر ولی باز هم جدی

است این است که ل / 1... خود را بپوشاند، یعنی از خمینی و / یا بازرگان بخواهد بر ارتباطی صحه بگذارند

که وی آن را نوعی رابطه غیر رسمی وانمود می کند. این کار به آنها نشان می دهد که ما به کانال اس. دی.

پلاد / 1 راضی نیستیم و خواهان چندین خط ارتباط با دولت موقت می باشیم، به علاوه حاکی از کذب

افکار اقامت مأموری از سیا در تهران برای اس. دی. پلاد / 1 و یارانش خواهد بود.

ب: نوع تماس عجیب و غریب راترفورد که خواهان همکاری ل / 1 به عنوان مشاور شخصی راترفورد

می گردد و با معرفی مأمور قرارگاه به عنوان کانال ارتباط ظاهری خاتمه می یابد، این حسن را دارد که در

صورت موفقیت، در آخر کار مأمور قرارگاه در تماس مستقیم با وی قرار گرفته در حالی که قدری امکان

انکار را حفظ کرده ایم. در همان حال، راترفورد توانسته بالنسبه جلو رفته تا آنکه ل / 1 به کار مشاورتی

نسبتا بی ضرر تن در دهد. مسئله دست داشتن دولت آمریکا هیچگاه به میان نمی آید. معایب احتمالی

عبارتند از: (1) در ازای دستمزد مشخصی ل / 1 ممکن است با کار مشاورتی تن در دهد، اما از معاشرت با

واسطه خودداری کند، آن گاه اگر چیزی هم عاید شود ما به ازای کمی خواهد بود (2) با مطرح شدن واسطه

سفارتخانه ای، ل / 1 هرگونه بی اطلاعی که نسبت به مقاصد حقیقی راترفورد احتمالاً داشته از دست

می دهد. در مقایسه با سناریو مشروحه در پاراگراف ع امکان کمتری برای به هم خوردن قضیه در این

تماس مرحله مرحله ای وجود دارد، اما امکان اینکه... در پی تصویب ترتیبات کار شود چندان کاهش

نمی یابد، بدین ترتیب عواقب آن برای ارتباط اس. دی. پلاد / 1 همچون گذشته باقی می ماند.

ج: استخدام تجاری ظاهری. اگر راترفورد انگیزه تجاری ظاهری... خود را حفظ کرده، به تماس

حضوری و نامه نگاری آزاد برای ارتباطات تکیه کند، خطر استخدامی به حداقل می رسد. نتیجه چنین

می شود: دامنه سؤالات مجاز محدودند و ارتباطات رضایتبخش نیستند.

د: به تعویق انداختن تا دیدار ل / 1 از پاریس. زیسک... راترفورد به حدود صفر می رسد، و ل / 1 به

احتمال زیاد از حرکت پیشنهادی در سرزمین ثالث استقبال می کند. معایب عبارتند از آنکه زمان بندی

سفر ل / 1 به پاریس نامشخص است و تضمینی وجود ندارد، هنگامی که ل / 1 تصمیم به رفتن می گیرد

مأمور مربوطه تهران آماده باشد. (راترفورد توصیه می کند اگر رابطه به زبان فرانسه برقرار شود بیشتر...

نتیجه بخشی دارد، معتقد است که رئیس قرارگاه، تنها مأموری از تهران است که واجد مهارت کافی در آن

زبان می باشد.)

5 در اصل ما ترجیح می دهیم حرکتی پیشنهادی توسط مأموری با پوشش غیر رسمی در سرزمین

ثالث صورت پذیرد، و بنابر آن به راترفورد توصیه خواهیم کرد پیرامون زمان بندی احتمالی سفر ل / 1 به

پاریس بیشتر پرس و جو کند. اگر این امر کاملاً نامشخص بود، ناچار خواهیم بود از میان راههای دیگر

ص: 695

یکی را برگزینیم یا آنکه ترجیح دهیم برای فرصت دیگری صبر کنیم از سه چاره اول، به نظر می رسد دومی

بین مخاطرات و منفعتهای بالقوه کار بهتر از همه توازن ایجاد کند، یعنی علائق اطلاعاتی را به صورت

مرحله مرحله بروز می دهد و قدری امکان انکار فراهم می کند. از قرار معلوم ستاد مرکزی خواهد خواست

که در محاسبه نسبت مخاطره / منفعت، دقت خاصی صرف ارتباط اس. دی. پلاد / 1 کند، چون این

معامله ای است که بعد از شکل گیری تماس راترفورد با ل / 1 وجود یافته است.

6 اگر قرار شود که استخدام بر اساس یکی از این سه چاره انجام شود، پیشنهاد می شود که ماهانه یک

هزار دلار آمریکا برای دوره آزمایشی سه تا شش ماهه عرضه کنیم.

7 تقاضا می شود ستاد تا پایان وقت اداری 13 شهریور خود اطلاع دهد چگونه... می کند قرارگاه

پیش رود.

8 پرونده: 959089201 تا تاریخ 13 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (99)

سری 13 شهریور 58 اعضاء

از: رئیس 507348به: فوری به تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس ال. پی. گامین، اس. دی. لور

عطف به: الف تهران 54118، ب تهران 54117

1 متن ذیل جواب به پیشنهادهای طرح تلگرام مرجع الف است:

2 طرح ریزی در حال حاضر بستگی دارد به نظر راترفورد که آیا اس. دی. لور / 1 (ل / 1) پیشنهاد

استخدام به عنوان مشاور تجاری را خواهد پذیرفت یا نه. ما هم مثل قرارگاه فکر می کنیم این به مصلحت

باشد... موجب محفوظ ماندن راترفورد در ایران می شود و همان طور که در پاراگراف 5 تلگرام مرجع الف

پیشنهاد شده می تواند راه را باز کند تا در یک سرزمین بی طرف (یعنی پاریس) پیشنهاد رسمی تری داده

شود. در هر صورت به رأی و تشخیص ما (که در پرورش اس. دی. پلاد / 1 عامل اساسی است) توجه

داشته باشید که در حال حاضر معرفی کارمند «سفارتخانه» (به اس. دی. لور / ا م) مصلحت نیست.

3 لذا ما در نظر داریم راه حلهای عنوان شده ج و پاراگراف 4 تلگرام مرجع الف را با یکدیگر به کار

گیریم. با شما موافقیم که لازمه اصلی این کار این خواهد بود که راترفورد بررسی کند آیا ل / 1 قصد دارد

در آینده نزدیک به پاریس برود و ببیند وی به پذیرفتن مقام مشاورت چقدر علاقه دارد، اگر وی طرح

مشخصی برای مسافرت نداشت پیشنهاد می شود که راترفورد از ل / 1 دعوت کند به پاریس بیاید

(می تواند برای این کار پیشنهاد کند که هزینه مسافرت وی را می پردازد) تا مذاکرات بیشتری صورت گیرد.

دعوتی که به این ترتیب مطرح می شود به خوبی نشان می دهد ل / 1 چقدر به ادامه ارتباط با راترفورد

علاقه دارد و تلویحاً می رساند که تماس در پاریس بی سرو صدا (توطئه آمیز) خواهد بود. و دلایل کافی در

اختیار ل / 1 می گذارد تا برای مسافرت به آنجا اجازه خود را بگیرد.

4 معذالک اگر ظاهرا ل / 1 نمی تواند تا آینده معلومی به خارج از ایران سفر کند، اما آشکارا مجذوب

ایده مشاور شدن گردیده، پیشنهاد می کنیم که ل / 1 خواسته های (اطلاعاتی) را با ل / 1 در میان گذاشته و

ص: 696

برای توجیه و تخلیه اطلاعات وی متعاقبا به تهران مسافرت (هایی) داشته باشد تا موقعی که بتوان ترتیبات

دائمی تر و پیچیده تری ابداع نمود به نظر ما سؤالاتی که پرسیدن آنها مجاز است، لزوما نباید سؤالات جزئی

یا مبتذل باشند.

5 با پیشنهاد قرارگاه در مورد دستمزد که در پاراگراف تلگرام مرجع... مطرح شده موافق هستیم.

6 از دریافت نظریات قرارگاه خوشحال خواهیم شد.

7 ال. پی. نایت به تازگی به ما خبر داده که قرار است راترفورد در 20 شهریور عازم شود. فکر می کنیم

که این محدوده زمانی با طرح ریزی ما سازگار است و امکان می دهد یک یا.. ملاقاتهای نهایی با ل / 1

داشته باشیم. اگر به این ترتیب راترفورد زمان کافی نخواهد داشت، به نظر ما وی می تواند برای تأخیر در

عزیمت خود از تهران دلیل مناسبی بتراشد.

8 پرونده: 959289201 تا تاریخ 13 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (100)

سری 19 شهریور 58 اعضاء

از: رئیس 510703به: با حق تقدم به تهران

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس ال. پی. گامین، اس. دی. لور

عطف به: الف تهران 54174، ب تهران 54173، ج تهران 54165، د تهران 54154

1 در مورد شندر سوابق یا سایر اطلاعات قابل مطابقت پیدا نشده.

2 با پیشنهاد طرح شده در پاراگراف 2 تلگرام مرجع ج موافقت می شود. هدف... در این مسافرت

دادن پیشنهاد مقام مشاور تجاری است. ارزیابی ارائه شده در تلگرام مرجع الف از موقعیت کنونی اس.

دی. لور / 1 و ساخت... ارزیابی حاکی از حداقل بودن ریسک پذیرفته نشدن این نوع پیشروی را تأیید

می کند. موفق باشید.

3 پرونده: 959289201 تا تاریخ 19 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (101)

سری 21 شهریور 58 اعضاء

از: تهران 54194به: رئیس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس ال. پی. گامین، اس. دی. لور

1 لطفا به اطلاع شرکت پوششی (مورد استفاده) راترفورد برسانید که:

الف. تلگرام شرکت پوششی مورخ 9 شهریور در 19 شهریور دریافت شد.

ب. پیش پرداخت؟ 40 دلاری در 19 شهریور توسط هتل دریافت شد.

ج. راترفورد نتوانست تلفن کند چون شرکت مخابرات در دوران سوگواری مرگ طالقانی تلفنهای راه

ص: 697

دور را وصل نمی کند.

2 پرونده: 959289201 تا تاریخ 21 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (102)

سری 21 شهریور 58 اعضاء

از: تهران 54195به: با حق تقدم به فرانتک رونوشت با حق تقدم برای رئیس

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. ال. پی. گامین

اس. دی. لور

1 راترفورد در 22 شهریور از طریق پرواز 601 لوفت هانزا در ساعت... از تهران عزیمت خواهد کرد

و ساعت 30/11 وارد فرانکفورت خواهد شد.

2 در بعد از ظهر 22 شهریور به عنوان جورج تلفن... پیشنهاد می شود که در محل... دو ساعت تکرار

می شود دو ساعت زودتر از موعد توافق شده در تلفن ملاقات شود.

3 تقاضا می شود ستاد از طریق فرانتک تا 22 شهریور اطلاع دهد آیا راترفورد به واشنگتن هم

خواهدآمد. تا تاریخ 21 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (103)

سری 22 شهریور 58 اعضاء

از: رئیس 513151به: با حق تقدم تهران، فرانتک رونوشت برای دیرتک، آنتک

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است ال. پی. گامین، اس. دی. لور

عطف به: الف تهران 54205، ب تهران 54195، ج تهران 54194، د تهران 54193

1 با تحولات (مذکور در) تلگرام مرجع الف ما بسیار دلگرم شده ایم و امیدواریم که بتوان این پیشرفت

واقعی را در یک استخدام تجارتی پر ثمر در آینده نزدیک انسجام بخشیم.

مایلیم که مراتب تقدیر خود را از راترفورد بابت پیش برد قضیه اس. دی. لور / 1 (ل / 1) تا مرحله فعلی و

از قرارگاه بابت پشتیبانی اش طی دو هفته گذشته ابراز داریم.

2 هم اکنون طرح ریزی ما بر این متمرکز خواهد شد که در رابطه با کشاندن ل / 1 به پاریس در نهایت

کار، همان گونه که در پاراگراف 4 تلگرام مرجع الف عنوان شده از این پس با او چگونه رفتار شود. متذکر

باشید که در این مرحله ادامه حضور راترفورد در عملیات را در نظر گرفته ایم و احتمال می دهیم که سفری

(یا سفرهای دیگری) به تهران صورت پذیرد تا اطلاعات ل / 1 تخلیه و به او پول پرداخت گردد. طرح و

پیشنهادهای تفصیلی به دنبال استخراج کامل اطلاعات راترفورد اطلاع داده خواهد شد.

3 برای فرانتک: از پشتیبانی شما طی این مرحله عملیات اس. دی. لور/1 تقدیر می گردد. لطفا به

راترفورد اطلاع دهید که برای مسافرت به موطنش برای آخر هفته یعنی 24 و 25 شهریور (در صورتی که

برنامه های خطوط پرواز اجازه دهند) برنامه ریزی کند و آن گاه با مأموریت موقت در 26 و 27 شهریور

ص: 698

عازم ناحیه ستاد شود تا در جلسه تخلیه اطلاعات/ طرح ریزی طرح ریزی شرکت کند. ما با پیش بینی

اینکه راترفورد با این زمان بندی موافقت خواهد کرد برای وی سفارشهای زیر را در خط هوایی و هتل

ترتیب داده ایم:

26 شهریور: عزیمت از بوستون (لوگان) در ساعت (؟) 4/5(؟) از طریق پرواز 79 خط هوایی نورث

وست اورینت و ورود به دالس در ساعت 18/17.

27 شهریور: عزیمت از دالس ساعت 10/16 از طریق خط هوایی نورث وست اورینت ورود به لوگان

در ساعت 36/17.

به راترفورد اطلاع داده شود که او باید بلیطها را در فرودگاه لوگان از میز نورث وست اورینت دریافت

دارد و هنگام ورود به دالس راترفورد می تواند به مسافرخانه تفریحی فرودگاه دالس... این اتاق تا... قابل

استفاده است.

4 برای فرانتک: در صورتی که استفاده از این ترتیبات برای راترفورد پر زحمت یا غیر ممکن بود لطفا

با ذکر قید تقدم فوری (اقدام شبانه نباشد) جواب داده و کاری کنید که راترفورد هنگام بازگشت با اداره یا

منزل (هویت ب) مارک جی، جسر... (هویت الف) تماس بگیرد.

5 پرونده: 959289201 تا تاریخ 22 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (104)

سری 22 شهریور 58 اعضاء

از: رئیس 513158به: با حق تقدم به تهران، فرانتک رونوشت برای دیرتک، آتتک

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است حساس. ال. پی. گامین، اس. دی. لور

عطف به: رئیس 513151

1 هویت الف: آقای تیم ولش

2 هویت ب: 513 35 (703)

3 پرونده: 959289201 تا تاریخ 22 شهریور در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری

سند شماره (105)

سری 22 شهریور 58 اعضا

از: فرانتک 39582به: فوری به رئیس رونوشت برای تهران، آتتک، دیرتک

هشدار: شامل منابع و شیوه های اطلاعاتی است. حساس ال. پی گامین، اس. دی. لور

عطف به: الف رئیس 513151، ب تهران 541195

1 متأسفیم که نتوانستیم خبر تلگرام مرجع الف را به راترفورد برسانیم، چون این تلگرام پس از

آخرین تماس ای. زی. نوا..... دریافت شد. راترفورد از طریق 494 در 23 شهریور فرانکفورت را به قصد

ص: 699

نیویورک ترک نمود.

2 پرونده: 959289 201 تا تاریخ 23 شهریور 78 در بایگانی ضبط شود.

سری

سند شماره (106)

سری 14 مهر 58 اعضاء

از: رئیس 528124به: تهران

اداری مالی

1 مسافر اعزام موقت. گای دبلیو. راترفورد حسابی تسلیم کرده که نشان دهنده دریافت 300 دلار

مساعده از قرارگاه تهران در 21 شهریور است. لطفا نوع ارز مساعدتی و مبلغ دقیق آن را تأیید نمایید. تا

تاریخ 13 مهر 78 در بایگانی ضبط شود.

تماما سری

سری


کتاب سی و نهم

کویت (1)

ص: 700

ص: 701

کویت (1)

ص: 702

ص: 703

بسم اللّه الرحمن الرحیم

«ای ملتهای مسلم، ای ملتهای مظلوم همه کشورهای اسلامی،

ای ملتهای عزیز که در تحت سلطه اشخاصی واقع شدید که

ذخایر شما را مجانی تقدیم آمریکا می کنند، و شما خودتان با

زحمت و ذلت زندگی می کنید، بیدار شوید، برخیزید از جا، ای

مستضعفین جهان برخیزید و در مقابل ابرقدرتها بایستید، که

اگر ایستادید اینها هیچ کاری نمی توانند بکنند».

امام خمینی

شاید اولین سؤالی که برای کسی که به محتوی اسناد مجموعه حاضر مراجعه می کند پیش آید این باشد

که این همه اطلاعات در رابطه با کشور کوچک کویت در به اصطلاح سفارتخانه آمریکا در تهران چه

می کند؟ حتی اگر سفارتخانه آمریکا در کویت هم اشغال شده بود وجود این مقدار اطلاعات در نزد

آمریکاییان سؤال برانگیز بود. لیکن این مسئله که در واقع مکمل اسناد قبلی در اثبات جهانخوارگی

آمریکاست، گویای خیلی از واقعیتهاست. چگونه است که آمریکا با هزاران کیلومتر فاصله از امیرنشین

کوچک کویت مقدار اطلاعات و دسترسی آن به چگونگی اوضاع در کویت هم از لحاظ کمی و هم از لحاظ

کیفی از همسایگان جغرافیایی کویت بیشتر است و حتی با توجه به اینکه مدارک سفارت آمریکا در کویت

مطمئنا از حجم بیشتری برخوردار است، شاید بتوان گفت میزان احاطه گردانندگان لانه فساد آمریکا در

کویت به زوایای مختلف جامعه کویت از خود حکام کویت بیشتر است.

این همه تأسیسات و مراکز وابسته به دولت آمریکا و در رأس آنها سفارتخانه های آمریکا در

کشورهای مختلف چه می کنند؟ آیا عهده دار وظایف تعریف شده یک سفارتخانه به عنوان رابط دو دولت

هستند یا این که بازوی فعالیتهای جاسوسی و حتی نظامی آمریکا در کشور مقابل هستند و آیا واقعا چه

کسی در این کشورها حکم میراند و چگونه؟ لانه های جاسوسی آمریکا با بهره گیری از تجربه فراوان

نیم قرن اخیر شبکه منظم پیچیده و پرخرجی برای تداوم سلطه و هدایت برنامه های استعماری خود در

نقاط مختلف جهان برپا کرده اند.

اسنادی که تاکنون افشاء شده و اسنادی که هم اینک در رابطه با کویت به چاپ رسیده، نشان می دهد که

نقش به اصطلاح سفارت آمریکا در تهران در کل منطقه تا چه حد گسترده بوده است.

ص: 704

و اما اسناد فوق الذکر طرف دیگر قضیه یعنی حکومت کویت و ماهیت این رژیم را نیز بهتر می شناساند.

شناختی که از توصیف ارباب نسبت به نوکر و دست نشانده اش حاصل می شود. همچنین این اسناد گواه

دیگری است که هر گزندی که از شروع انقلاب اسلامی از هر ناحیه ای متوجه جمهوری اسلامی شده است،

سر درآخور یکی از ابرقدرتها و خاصه شیطان بزرگ دارد. شناخت ماهیت حکام کویت و عمق نفوذ

آمریکا در این سرزمین کوچک روشنگر علل اصلی همه ضدیتی است که دولت کویت با جمهوری اسلامی

نشان داده. از روزی که مانع ورود امام امت به خاک این کشور کمی قبل از پیروزی انقلاب اسلامی شد تا

امروز که مصب و مجرای بخش عظیمی از تسلیحات جنگی و کالاهای وارداتی است که برای رژیم

جنایتکار بعثی عراق ارسال می شود.

تا زمانی که ارباب بزرگ شاه را مترسک خلیج فارس کرده بود، حکام جائر کویت نه تنها سر دعوا با

رژیمی که حافظ و تأمین کننده نفت اسرائیل در منطقه بود نداشتند، بلکه ارادت کامل به همقطارانشان در

ایران نیز داشته و زمانی که حرکت اسلامی مردم پایه های رژیم شاه را سست می کند، سفیر فاسد کویت در

ایران (برادرزاده امیر کویت) که پس از ماه مبارک رمضان در پاریس مشغول خوشگذرانی است با

هواپیمای اختصاصی به تهران می آید و از طرف امیر کویت شاه را دلداری می دهد پس از آن نیز به ارباب

آمریکایی خبر از اعتماد به نفس شاه می دهد (شاید این روزها ماجرا برای صدام جانی نیز تکرار می شود).

اگرچه اعراب منطقه خلیج فارس از انتخاب شاه به عنوان ژاندارم آمریکا به جای آنان چندان دل

خوشی نداشتند، ولی جزیره ثباتی که در همسایگی جنوبی روسیه آرامش مرگباری را برای حکام

خوشگذران حاشیه خلیج فارس به ارمغان می آورد، قهرا بر رژیم متکی بر مردم که ندای اسلام خواهی سر

داده و قصد احیای امت اسلامی را دارد، ارجحیت دارد. از این روست که حکمرانان کشورهای مسلمان

عرب که در ظاهر مدعی حمایت از آرمان فلسطین و مخالفت با غاصبان قدس هستند، همان طوری که

همکاری و همراهی با آمریکا حامی شماره یک سرطان منطقه، یعنی اسرائیل را جایز می دانند، همراهی و

حمایت از رژیم شاه معدوم که نزدیکی آن با اسرائیل غاصب آشکار و روشن بود را وظیفه خود

می دانستند. در مورد کویت خاصه در سند شماره 11 دیده می شود که چگونه سخاوتمندانه دولت کویت

حاضر می شود برای کمک به شاه و آمریکا کمبود نفت صادراتی ایران را جبران کند و در سند شماره 12

وزیر نفت کویت اقداماتی که شاه برای اعاده صلح، و آرامش در ایران می کند را تأیید می کند.

جناب وزیر نفت در گفتگوی دیگری با شلزینگر وزیر انرژی آمریکا می گوید تمام کشورهای

خاورمیانه و از جمله عراق امیدوارند که شاه بر مشکلات مزبور فائق آید. همسویی مرتجعین عرب و رژیم

به ظاهر رادیکال عراق که امروز دیگر ماهیت آن روشن شده در حمایت از شاه قابل توجیه است. البته

کویتیها از مدتها قبل عمق شعارهای عراقیها را می دانسته اند. از جمله در سند 61 نقل قولی از وزیر نفت

عراق است که «درست نیست از نفت به عنوان سلاحی در پیشبرد اهداف سیاسی استفاده شود» در همان

سند وزیر نفت کویت در رابطه با عراق می گوید که اینها زیاد حرف می زنند، ولی کم عمل می کنند و بعد خود

مسئول سفارت، سفر وزیر بازرگانی ژاپن را مثال می زند که کویتیهای بازرگان منش از سیاستهای مبهم

ژاپن در قبال فلسطین ناراحت شده بودند، ولی عراق تند رو به گرمی از وزیر ژاپنی استقبال کرده و فقط در

زمینه های تجاری با وی صحبت می کند.

همین وزیر نفت کویت در 21 آذرماه 1357 در آخرین روزهای عمر رژیم سابق، به درخواست شاه

ص: 705

برای خرید نفت و گازوئیل پاسخ مثبت می دهد و می گوید کویت و دیگر کشورهای خلیج (فارس) در

حمایت از شاه در این دوران اضطراری از هیچ کاری فروگذار نخواهند کرد. اما همین که رفته رفته

پایه های رژیم شاه سست تر و سست تر می شود، وحشت این که بیداری مسلمانان در ایران به دیگر مناطق

تحت سلطه آمریکا سرایت کند اینان را به فکر وا می دارد که جایی که ژاندارم سقوط کند، طبعا تکلیف بچه

ژاندارمها روشن است. لذاست که از همان زمان به فکر مقابله با انقلاب اسلامی می افتند، در 18 دی ماه

1357 معاون وزیر نفت کویت در ملاقات با دوستان آمریکاییش می گوید بهتر است کویت و سعودی

اختلافات مرزی خود را برای مقابله با ایرانیها کنار بگذارند. وی سپس حساسیت خود را در رابطه با

شیعیان شاغل در شرکت نفت کویت مطرح می کند.

آمریکاییها نیز در تحلیلهای خود اشاره بر این دارند که عوامل کویتی آنها در نگرانی آنان نسبت به

پیروزی انقلاب اسلامی سهیم هستند و نقل می کنند امیر کویت در ملاقات با وزیر خارجه فرانسه در مورد

گسترش شورش! شیعیان و راه یافتن آن به عراق اظهار نگرانی می کند. این در زمانی است که هنوز

جمهوری اسلامی اعلام موجودیت نکرده و هیچ کدام از مسئولین آن مسئله صدور انقلاب اسلامی را طرح

نکرده اند که گفته شود دشمنیهای فراوان حاشیه نشینان خلیج فارس عارضه اظهارات و تهدیدهای

مسئولین جمهوری اسلامی می باشد، بلکه ماهیت ضد مردمی و وابسته این حکومتها که در واقع الگوی

بسیار ضعیفی از رژیم شاه هستند را می نمایاند، با این تفاوت که اینها از هیچ پشتوانه غنی فرهنگی و

انسانی در مقایسه با شاه بهره ای نداشته اند. هنگامی که مرتجعین منطقه رژیمی را که از هر جهت خاصه از

حیث وابستگی و مزدوری برای آمریکا سابقه طولانی تری نسبت به خودشان داشته و همه ابزارهای لازمه

سرکوب را در اختیار داشته (خاصه نیروی انسانی) این گونه در مقابل موج حرکت اسلامی مردم عاجز

می بینند، تکلیف خود را نیز روشن می بینند.

همه دشمنیهای کویت و امثال کویت که با فحاشی مستمر در رسانه های این کشور همراه است تا

همیاری و تشویق عراق به حمله علیه جمهوری اسلامی و تجهیز و ارسال کمکهای مالی و در اختیار

گذاشتن راه تدارکاتی به رژیم متجاوز و کمک به ضد انقلابیون ایرانی و هرگونه مقابله دیپلماتیک ممکن در

سطح جهان بر علیه جمهوری اسلامی از آغاز تاکنون و ضرب و شتم و آزار ایرانیان مقیم این کشور همه و

همه از اینجا سرچشمه می گیرد که حاکمان کویت اسلام را برای موجودیت خویش خطرناک می دانند و

هماهنگ با سیاستهای شیطان بزرگ حاکمیت اسلام را در بلاد اسلامی معارض حاکمیت خویش می دانند.

اگر اینچنین نبود دیروز آزادانه سران و وابستگان رژیم سابق سرمایه های چپاول شده این ملت را با یاری

بانکهای کویت به یغما نمی بردند و امروز مأمورین امنیتی کویت کارمندان سفارت ایران را مورد ضرب و

شتم قرار نمی دادند. جالب است که وزیر خارجه کویت در ملاقات با کاردار وقت ایران تکذیب می کند که

تبلیغات انجام شده بر علیه جمهوری اسلامی با هدایت دولت این کشور است، ولی در سند شماره 35

مسئول کویتی نزد صحابی سر خود یعنی مقام سفارت آمریکا اقرار می کند که حمله روزنامه الانباء بر علیه

ایران به دستور دولت کویت بوده است.

صرف نظر از بررسی مواضع حکومت کویت در مقابل معیار حق و عدل که همان جمهوری اسلامی

است، بد نیست ببینیم این اسناد رژیم کویت و سابقه تاریخی این کشور و علائق آمریکا را در آن چگونه

توصیف می کنند.

ص: 706

تا سال 1325 شمسی، هنوز وجود نفت در کویت کشف نشده بود و جمعیت 9 هزار نفری این کشور

جامعه ای بندری و راکد که متکی بر ماهیگیری و تجارت محدود بود را تشکیل می داد و چنین جامعه ای

جاذبه چندانی برای غارتگران اروپایی و آمریکایی نداشت و بالنتیجه تا حدی کویت آنروز مصون از

تهاجم خارجیها بود. اما از روزی که نعمت الهی نفت در این کشور کشف شد، مصیبت واقعی بر اهالی

مسلمان این کشور آغاز شد. اگرچه تا سال 1961 میلادی حکومت کویت رسما تحت سلطه بریتانیا بوده

است، لیکن از آن تاریخ به بعد این سلطه ظاهرا صورت رسمی خود را از دست می دهد و در واقع شرکای

دیگر آمریکایی و فرانسوی نیز به مدعی قبلی اضافه می شوند که بهره وری خود را از مخازن مسلمین در

این کشور متناسب با شرایط سیاسی روز دنیا ادامه می دهند.

درآمد سرشار نفت (8/12 میلیارد دلار در سال 1977) وضعیت ظاهری کویت امروز را با کویت قبل

از نفت غیرقابل مقایسه می کند، اما برای دریافت واقعیتهای ورای زرق و برق اتومبیلهای لوکس و

ساختمانهای جدیدالتأسیس باید جزئیات مسائل را مد نظر قرار داد و دید که آیا بهای طلای سیاهی که

خارج شده و می شود همین بوده است؟

ثروت زیاد حکام کویت، جمعیت مهاجر فراوانی را جذب این کشور نموده که 53% جمعیت 2/1

میلیون نفری کویت و 70% نیروی کارگری این کشور را تشکیل می دهند، که به واسطه بدوی بودن

کویتیهای بومی و فقدان نیروی متخصص، به عنوان بدنه اصلی نیروی فعال جامعه کویت به شمار می روند.

طرحها و برنامه های اصلی توسط مستشاران مختلف نظامی، نفتی و فرهنگی آمریکایی ریخته می شود و

نیروی کار متخصص مهاجر ملزم به اجرای آن است و در این میان بومیان غافل کویتی در بین این دو طبقه

با تصور این که مدیریت جامعه با آنهاست از دست رنج دیگران متمتع می شوند، غافل از این که روزی که

نفت آنها تمام شود، نه برنامه ریزیهای آمریکایی و اروپایی و نه نیروی کار آسیایی هیچ کدام علاقه ای به

ماندن در آب و هوای شرجی این امیرنشین را نخواهند داشت.

وجود رفاه نسبی در کویت تردیدناپذیر است، اما این رفاه شاید حداقل ارمغان این ثروت خدادادی

بوده است. در کویت جمعیت کم و موقعیت جغرافیایی شیوه دیگری را پیش روی حکام آن قرار داده که از

بعضی جهات با روش حکام جائر سعودی تفاوت دارد. امیر کویت ادعای شاه سعودی یعنی ولایت

مسلمانان دنیا و تولیت حرمین شریفین را ندارد و اصلاً مدعی نیست که حاکم این حکومت اسلامی است، و

لذا فریبکاری حکام سعودی که مدعی آن هستند قرآن! قانون اساسی آنان است در اینجا شکل دیگری به

خود می گیرد و با برپایی یک پارلمان و تهیه قانون اساسی و .... تزویر ادعای دمکراسی به کار می آید.

جمعیت انبوه مهاجر که کویتیهای بومی را در اقلیت قرار می دهند، همواره به عنوان عامل تهدید کننده

نظام حاکم مطرح بوده اند و در راستای مقابله با این تهدید دولت کویت الزاما دست به یک سری اقدامات

رفاهی زده است که یک شهروند خارجی وضعیت رفاهی خود را با آنچه در کشورش می توانست داشته

باشد، مقایسه کند و در نتیجه هرگونه حرکت سیاسی را که بتواند مخل وضعیت زندگی اش باشد، فراموش

کند.

اسناد متعددی در این کتاب هست که در اقشار مختلف اجتماع مسئله امکان بروز ناآرامیهای سیاسی

تحت تأثیر انقلاب اسلامی بررسی می شود، خصوصا در صنعت نفت که ناآرامی در آن گذشته از حکومت

کویت، آمریکا و اروپا را نیز تحت تأثیر قرار می دهد. تحلیلگران مادی آمریکایی و کویتی آخرالامر وجود

ص: 707

امکانات رفاهی زندگی برای فلسطینیها و مسلمانان شیعه و دیگر مهاجرین را مانع از بروز حرکت و تشکل

این نیروها می دانند. عجیب این است که حکام کوته فکر کویت همواره از زیردستان مسلمان و عرب خود

که بخش عمده ای از آنها را ظلم و جور غاصبان قدس به این دیار رانده و دیگران هم به واسطه تنگی

معیشت روی به این سرزمین آورده اند، وحشت دارند. اما از اروپاییان و آمریکاییهای فراوانی که همگی

عهده دار مسئولیتهای کلیدی در حاکمیت این کشور هستند باکی ندارند.

اگر فقر فزاینده موجود در میان توده های محروم در عربستان، در کویت آنچنان نمود ندارد باید دید

شرایط اجتماعی چگونه است و آیا دولت کویت همین رفاه اندک را هم به عنوان باج و عامل بازدارنده

آگاهیهای سیاسی و اجتماعی در اختیار مردم نگذاشته است؟

گذشته از مسائل رفاهی، روزنامه ها و رسانه های کویت ظاهرا بی پروا نسبت به سیاستهای مختلف در

منطقه و خصوصا در رابطه با مسئله فلسطین مطلب می نویسند، اما به تصریح خود اسناد از دید دولت

کویت که کنترل کامل مطبوعات را در دست دارد این نوحه سرایی سوپاپ اطمینانی است که فلسطینیهای

مقیم کویت را دلخوش کند، تا مبادا این سؤال را مطرح کنند که آیا کویت و امثال کویت با این همه ثروت

خدادادی به راستی چه اقدام عملی در جهت آزادسازی قدس شریف انجام داده اند و یا حتی از این هم

پیشتر بروند و این سؤال را مطرح کنند که آیا واقعا سران حاکم بر کویت و امثالهم اساسا اعتقادی به این

معنی دارند و یا این که تنها در مرحله شعار آن هم بدون این که محدوده شعارها از اسرائیل تجاوز کند و به

حامیانش برسد، اکتفا می کنند.

اسناد گواه بر این است که عمق قضیه از این هم فاجعه آمیزتر است. اصولاً رژیمهای مرتجع عرب و از

جمله کویت با علم به حساسیت(1) و به اصطلاح حامی فلسطینیها (البته جناح سازشکار آنان)، توجه افکار

عمومی مردم کویت را از مسائل داخلی و نارضائیهای موجود معطوف به درگیریهای لفظی مندرج در

مطبوعات رنگارنگ که بخشی در کویت و بخش عمده دیگر آنها در پایتختهای اروپایی به زبان عربی

چاپ می شوند، می نماید.

در سند شماره 34 کنترل دولت بر مطبوعات و مکانیزم آن تشریح می شود و گفته می شود مطبوعات

علیرغم این که حاوی انتقادات و نقطه نظرهای سیاسی است، لیکن بیشتر شامل مسائل کلی جهان عرب

است و به مسائل داخلی و خصوصا زیر سؤال بردن خاندان حاکمالصباح پرداخته نمی شود. پرداختن به

مسائل جهان عرب که عمدتا در رابطه با مسئله فلسطین است یک سوپاپ اطمینان برای دلخوش کردن

جامعه فلسطینی مقیم کویت است که از رفتار کویتیها در رابطه با تبعیضات اجتماعی نارضایتی دارند. در

این سند با توجه به تقارن خیانت سادات با امضای قرارداد کمپ دیوید به آرمان فلسطین، مخالفت ظاهری

ابراز شده در مطبوعات کویت با این خیانت و حمله به سادات معدوم اینچنین باز و عریان می شود:

«به این ترتیب سوپاپ اطمینان باز شده تا فلسطینی ها بتوانند مقداری از خشونت و خشم خود را بدون

وارد آوردن خساراتی ابراز نمایند.»

همچنین در این سند به خوبی روشن است که اگر هم زمانی به یکی از مسائل داخلی پرداخته و فرد

خاصی از حاکمیت مورد حمله واقع می شود با اشاره امیر کویت بوده و اگر یکباره هم مسئله از دست در

برود و به یکی از مقربان جسارت شود خیلی زود به اشاره امیر سرکوب می شود.

1- پ توده های مسلمان عرب به مسئله فلسطین ٬ با طرح شعارهای ضد اسرائیلی.
ص: 708

تا اینجا تا حدی روشن می شود که میان استبداد خشک موجود در جزیره العرب و دموکراسی ادعایی

در کویت ظاهرا هیچ فاصله ای نیست و در واقع دو روی یک سکه هستند، همچنین دیده می شود اگر هم

خانواده حاکم بخشی از درآمدهای سرشار نفتی را صرف امور عامه می کند و حداقل رفاه توده های کویتی

فاصله زیادی با رفاه توده های محروم در جزیره العرب دارد، نه از باب رحمت و عطوفت حکام کویت

است که شرایط خاص این کشور و بافت جمعیت چنین الزاماتی را پدید آورده است.

به عبارت دیگر حکومت کویت تنها در این اندیشه است که به هر طریق ممکن روال کنونی که منجر به

تأمین ریخت و پاشهای بی حد و حصر خانواده حاکم الصباح است حفظ شود و این مستلزم آن است که

عرضه نفت که از دید مسئولان کویتی بدون مشارکت و بهره وری آمریکا و اقمارش غیر ممکن است به

بازار آزاد جهانی که به ادعای خود مقامات کویتی آمریکا اداره آن را به دست دارد حفظ و استمرار یابد.

همه سیاستهای دیگر نیز در این رابطه مفهوم پیدا می کند.

در این رابطه استراتژی سیاست خارجی کویت کنار آمدن با همه کشورهای خارجی است که به نحوی

از انحاء بتوانند در روال کنونی اوضاع در کویت ایجاد اخلال کنند. این است که کویت در عین طمع تاریخی

همه حکومتهای مستقر در عراق در چند دهه اخیر به خاک کویت، سعی می کند دل عراقیها را به هر نحو

ممکن به دست آورد. از طرف دیگر روسها در تنها کشوری که در حاشیه خلیج فارس توانسته اند سفارت

باز کنند و رابطه رسمی دیپلماتیک داشته باشند، کویت است.

حمایتهای کویت از مسئله فلسطین نیز از لحاظ امنیت خارجی به واسطه ترس از کشورهای رادیکال

و مترقی عرب و از لحاظ امنیت داخلی به واسطه مسئله فلسطینیهای مقیم این کشور است. در ادامه این

خط حکام کویتی خود را قادر به دفع تهاجم نظامی وسیع نمی بینند و استراتژی دفاعی آنها کسب قدرت

کافی برای متوقف نمودن مهاجم تا رسیدن کمک خارجی است.

از سوی دیگر با توجه به کمبود نیروی انسانی و کادر متخصص بومی، از ترس این که مبادا بومیان و

کویتی الاصلها از وضع فعلی نیز بیشتر در اقلیت قرار بگیرند، سرمایه گذاری در بخش صنعت در داخل

کویت که به دنبال آن نیروی کار خارجی را نیز به همراه دارد، کنار گذاشته شده و در عوض

سرمایه گذاریهای کویت در کشورهای خارجی صورت می گیرد و البته شیطان بزرگ قطب همه این مسائل

است، یعنی تمام حرکتهای سیاسی و دیپلماتیک در منطقه، سیاستهای نظامی، خرید تسلیحات و آموزش

نیروهای دفاعی و محل سرمایه گذاریهای خارجی کویت و خرید املاک و ..... در رابطه با آمریکا صورت

می گیرد و نتیجه این که حکومت کویت در نهایت خارج از کادری که امپریالیسم جهانخوار آمریکا برای

کشورهای دست نشانده خود در منطقه ترسیم می کند، هیچ حرکتی نمی کند.

نگاهی گذرا به این اسناد نشان می دهد که عمده اسنادی که مربوط به فعالیتهای روزانه سفارت آمریکا

در کویت است و کمتر جنبه گزارشهای مقطعی دارد پیرامون مسائل نفتی کویت و آمار تولید و وضعیت

صنایع نفتی و شرکتهای آمریکایی و انگلیسی که مسلط برآنند، می باشد. به بیان دیگر آمریکا نفت کویت و

کشورهای اسلامی نظیر کویت را می خواهد. 2 سند به دست آمده از قسمت سیا در لانه جاسوسی آمریکا

در تهران نیز که مربوط به کویت است شامل مسائل نفتی و منابع سیا در این قسمت می شود.

آنجایی هم که به مقتضای شرایط اقتصادی جهان که بخشی از آن ناشی از حرکت اسلامی در ایران

است قیمتهای نفت رو به افزایش می گذارد و ارزش دلار در وضع نامطلوبی قرار می گیرد، حکومت کویت

ص: 709

از جمله آخرین کشورهایی است که قیمت نفت خود را تا حد قیمتهای دیگر کشورهای صادرکننده نفت

افزایش می دهد و تازه دست آخر معاون وزیر نفت کویت به آمریکاییهایی که طبیعت زیاده طلب آنها

اقتضاء می کند از این افزایش قیمت عمومی ناراضی باشند می گوید این افزایش قیمت مخاطره ای برای

منافع آمریکا به همراه ندارد. این مسئله برای ارباب آمریکایی قابل درک است. چرا که می داند این پولها یا

به صورت وامهای مختلف بلاعوض و ... که منطبق با سیاستهای آمریکا است میان کشورهای دوست!

توزیع می شود و یا به صورت سرمایه گذاری در خرید املاک و یا بخشهای دیگر (سلاح و ....) به جیب خود

سرمایه داران آمریکایی صهیونیستی باز خواهد گشت.

اما افسوس فراوان باید خورد که چگونه کشوری که به واسطه عنایات خداوندی صاحب یکی از

غنی ترین صنایع زیرزمینی است و می تواند پشتوانه اهداف اسلام و مسلمین و هدم و نابودی کفار و

معاندین و تجاوزگران به سرزمین های اسلامی باشد، دستخوش شهوترانی مشتی فاسد می شود و خود را

با تمامی امکانات در اختیار دشمنان قسم خورده اسلام قرار می دهند. ترسی که حکام کویت و اربابان

آمریکایی آنها از گسترش حرکتهای اسلامی در کویت دارند یک امر واقعی است و این ترس متناسب با

میزان دشمنی روزافزون شیطان بزرگ و اقمارش از حکومت اسلامی در منطقه افزوده خواهد شد. همه

بررسی تحلیلگران آمریکایی از اوضاع در کویت علیرغم نتیجه گیریهای اذهان علیل مادی آنان، در باطن

خود نمی تواند مسئله امکان تأثیرپذیری مردم این دیار را از فریاد اسلام خواهی موجود در منطقه پنهان

دارد، از جمله بخوبی دیده می شود که احیای دموکراسی ادعایی و تأسیس مجدد مجلس شورای ملی

دقیقا در رابطه با انقلاب اسلامی در ایران صورت گرفته است.

این اسناد به خوبی نشان می دهد که علیرغم باور غلط حکام کویت این شیطان بزرگ است که محتاج

کویت و کویتیهاست و اگر روزی مردم کویت اراده کنند که همسان امت مسلمان ایران دست آمریکا را از

مقدراتشان کوتاه کنند چگونه کمر این استعمارگر قهار برای بار دیگر در منطقه خواهد شکست، چه به

فرموده امام و پیشوای مسلمانان و مستضعفان عالم.

«خدای تبارک و تعالی برای هیچ یک از کفار سلطه بر مسلمین قرار نداده است و نباید مسلمین این

سلطه کفار را قبول کنند.»

به امید آزادی همه سرزمینهای اسلامی از سلطه جهانخواران شرق و غرب.

والسلام علیکم و رحمه اللّه و برکاته

دانشجویان مسلمان پیرو خط امام