فهرست
عنوان صفحه
گفتار نخست- استان بالا- در عربی «استان العال» 7
گفتار دوم- استان اردشیر بابكان 35
گفتار سوّم- استان زاب‌ها 53
گفتار چهارم- استان‌های بهقباد 59
گفتار پنجم- بغداد در عصر ساسانی 71
گفتار ششم- ایرانیان در یمن- پیوستگیهای دیرین ایران و یمن براساس داستانهای تاریخی ایرانی و یمنی 89
گفتار هفتم- عمان- صحار- مزون 111
گفتار هشتم- جدّه 133
گفتار نهم- از عمان تا عدن- عدن و سواكن 153
گفتار دهم- آثار اجتماعی و اقتصادی حكومت ایرانیان در یمن 171
گفتار یازدهم- عرب‌ها در ایران 195
گفتار دوازدهم- عایشه (ام المؤمنین) در بصره 205
ص: 4
گفتار سیزدهم- عرب‌ها در مناطق دیگر ایران (تحولی ناصواب در دعوت اسلامی) 215
گفتار چهاردهم- خلافت علی (ع)، و انتقال مركز خلافت از مدینه، سرزمین عربی، به كوفه، در قلمرو ایران 237
گفتار پانزدهم- اسلام ایرانی 253
گفتار شانزدهم- از نخستین گامها در راه اقتباس نظام دیوانی ایرانی 265
گفتار هفدهم- معاویه از چه می‌ترسید 275
گفتار هیجدهم- اسواران بصره 285
گفتار نوزدهم- درگیری اسواران با حجّاج 291
گفتار بیستم- ویرانگری‌های حجّاج در سورستان 299
گفتار بیست و یكم- كوچ‌ها و كوچ‌نشینهای عرب در دیگر مناطق ایران 305
گفتار بیست و دوم- پی‌آمد عمل حجّاج در افریقا 343
گفتار بیست و سوم- فیروز حصین 351
گفتار بیست و چهارم- دهقان‌ها 357
فهرستها 373
ص: 5
به یاد دخترم نسرین كه نابهنگام بدرود زندگی گفت
محمد محمدی
ص: 7