گروه نرم افزاری آسمان

صفحه اصلی
کتابخانه
ترجمه الغدیر
جلدششم
نقش الغدیر در شناخت منابع اصیل فکر اسلامی




گامی نودر راه شناخت اسلام و وحدت مسلمین- سند مقبول و سند مردود- نقش زمامداران در انحراف مردم از اسلام- در طرز
فکر اسلامی- در اجتهاد و تقلید- در نقل احادیث- در تاریخ اسلام- بازگشت به وحدت اسلامی
گامی نو در راه شناخت اسلام و وحدت مسلمین:
وقت آن رسیده است که دنیاي اسلامی به عقل و درایت باز گردد، و در راه شناخت اسلام راستین و معرفی آن به جهان امروز دور
از مطامع شخصی، و اهواء سیاست طلبی و ملک داري، گامی استور و بی طرف، تنها بر محور عقایدو افکار اصیل اسلامی بردارد. و
با ارائه شاهراه فکر اسلامی جهان امروز را از این خلاء فکري و ماده گرائی، به زلال معارف بلند اسلام فرا خواند. و بجاي اختلافات
داخلی جبهه و احدياز همبستگی فکر اسلامی در مقابل گرایش هاي غیر اسلامی تشکیل دهد. براي اولین گام در راه تحقق این
هدف باید از همبستگی هاي موجود استفاده کرد و در شعاع آن به پیشروي ادامه داد تا در موارد اختلاف نظر به توافقرسید. مسلم
است هیچ کدام از منابع فکر اسلامی، براي مسلمان، اصیل تر از کتاب (قرآن)
[ [ صفحه 6
و سنت (گفتار، کردار، و تصویب پیامبر " ص) " نیست. و هیچ چیز بهتر از این دوهم نمیتواند مسلمین را فکرا و عملا با هم متحد و
برادر سازد. در پیمودناین راه در درجه اول تسلیم به کتاب الهی و سنت مسلم پیامبرش سرمایه ايموثر و کافی است و آنگاه هر
تکیه گاهدیگر و یا هر مبناي دیگري را با دیدهحزم و احتیاط و حتی با تردید و انکارباید نگریست. و تا هنگامیکه از نظر کتاب و
سنت قطعیت آن مسلم نشود، تسلیم آن نباید شد، زیرا یکی از مهمترین علل پدید آمدن شکاف بین مسلمین و تیرگی در روابط
آنان، تمسکبرخی از فرق و جمود پاره اي از طوائفبه اصول و زیر بناهائی است که از نظرکتاب و سنت هیچگونه ارزش منطقی
ندارد. از اینرو اسناد ارائه شده را به دوقسمت تقسیم باید کرد:
سند مقبول و سند مردود
سند مقبول و پذیراي مسلمین، کتاب و سنت است و هر گونه سند دیگر را باید به کتاب و سنت عرضه داشت و اگر با آنها منطبق
نشد هر چنداز روي حسن نیت و اعتماد متاخران نسبت به پیشینیان تنظیم شده باشد، باید آنرا مردود شمرد و طرد کرد. براي نمونه:
هر گاه احترام زائد الوصفی را که براي اصحاب پیامبر (ص) به عنوان مجاهدان راه حق و حامیان دین خدا، در صدر اسلام و به
عنوان طریق ما بسوي سخنان و اعمال و رفتار آنحضرت قائلیم، باعث شود هر چه آنانبه اسم سنت و حدیث پیغمبر (ص) برايما
نقل کنند بی تحقیق و بررسی بپذیریم، در گم کردن راه سنت پیامبر(ص)، بیش از راه یابی بسوي آن کوشیده ایم.
مسلم است تنها صحابی بودن، تضمینی بر صحت نقل و عصمت ناقل نیست. قرآن کریم، بدون ذکر نام و معرفی شخص معین، پرده
از روي نفاق گروهی از صحابه که حتی خود پیغمبر (ص) هم آنان را قبل از نزولوحی نمیشناخت برداشته گوید: و من اهل المدینه
مردوا علی النفاق لا تعلمهم نحن نعلمهم، و ما میدانیم صحابه پیغمبر (ص) نه فرشته بودند تا از گرفتاري غرائز آزاد باشند و
نهمعصوم تا از قوه قدسی برخوردار
صفحه 10 از 200
[ [ صفحه 7
باشند، بلکه مانند سایر مردم، در درجات متفاوت ایمان بسر میبردند و مثل دیگر مردم تحت تاثیر تهدید و تطمیع واقع میشدند. از
اینرو، نقش اغراض مادي و مقاصد شخصی در اظهار و کتمان و تحریف روایاتشان را نمیتوان نادیده گرفت با وجود این احتمال،
عقلا باید سخن آنان را تحقیق کرد و شرعا به حکم آیه ان جاءکم فاسق بنبا فتبینوا در درستی و نادرستی آن دقت وبررسی کامل
نمود. و به صرف صحابی بودن نمیتوان، همه را چنانکه برخی از اهل سنت پنداشته اند، برگزیدگان حق، سادات امت، و افضل از
دیگران پنداشت و همه را یکپارچه عدول و درستکار دانست. و چون دلیلی بر این پاکی و عصمت نیافتیم طبعا التزام بدان ما را در
مقابل سنت به بدعت می کشاند، زیرا هر تعهدي که در مقابل قرآن و سنت صورت گیرد بدعت است و با بدعت ها، سنت کوبیده
شود چنانکه علیبن ابیطالب (ع) فرماید: ما احدث بدعه الا ترك بها سنه (خطبه 145 نهج)
اینگونه بررسی هاي بی طرفانه است که میتواند دور از رنگها، ملیت ها، زبان و نژاد و گرایش هاي قبلی همه مارا با هم، در زیر لواي
کتاب و سنت، در شناخت اسلام و همبستگی اسلامی مددبخشد. و آرزوي دیرین وحدت اسلامی رادر زیر سایه روشن فکري، نه
جهل و تعصب، محقق سازد زیرا دیگر دور تعصب، و اعتماد به گذشته، سپري شده است. ما در شرائط و احوالی زندگی میکنیم که
عنوان آزادي به جوانان کم تجربه ما حق داده علی رغم سنت هاي قومی و آداب و رسوم ملی و میهنی خود، دست به عصیان زنند و
علم مخالفت با رسوم کهن برافرازند و قید و بندهاي اخلاقیرا بشکنند تا ثابت کنند ما آزاد هستیم و داراي استقلال طبع و شهامت
وشجاعتیم آیا در این شرائط و احوال جاي این امید و بینش براي جهان اسلامنیست که از رهگذر آزادي علم و منطق صحیح
نهضت اندیشه اصیل شناخت اسلام بر مبناي کتاب و سنت، عامل موثر در توجیه و همبستگی مسلمین جهان را فراهم سازد؟ اما
بهمین
[ [ صفحه 8
امید وبه اتکاء به وعده پیروزي که خدا به یاري کنندگان راهش در اعلاي کلمه حق داده، بررسی هاي زیر را که بر هر محقق
اسلامی، و هر مستشرق اسلام شناس قبل از اقدام به تحقیقات اسلامی، شایسته عنایت است، آغاز میکنم.
نقش