فهرست
پیش‌سخن 7
تهران قدیم 13
حدود 14
محلات شهر 15
دروازه‌های داخل شهر 16
دروازه‌های اطراف شهر 17
دروازه و دروازه‌بانی 18
خندق 23
خندق‌نشینان 25
درویش‌ها 26
قنبر سیاه 26
فاحشه‌ها 28
کفن‌دزدها و کفن‌پوشها 29
خیابان‌ها و اماکن آنها 30
خیابان باب همایون 32
لقانطه 32
دوچرخه‌سواری حقیر 35
قورخانه 36
خیابان ناصریه 37
مدرسه دار الفنون 37
در آشپزخانه 41
در وزرا و داستان آن 42
بر میرزا غلامعلی دوافروش لعنت 44
سید علمدار 44
عباس سیگاری و ماجراهای مربوط به آن 46
باریک الا اینم، باریک الا اونم 47
همه همدیگر را می‌شناختند 48
در تهران پول زیر دست و پا ریخته، کسی نیست جمع بکند 49
داش رجب پنجه 51
اولین دوچرخه‌سازی 52
خلای رئیس 54
لولئین‌خانه‌ها یا مستراح‌های عمومی 56
شغل کنّاسی 60
جای شما خالی! 61
دواخانه شورین 61
خیابان جبّاخانه 63
قهوه‌خانه قنبر 64
جراحی قلمدان‌ساز 66
قلمدان 68
استاد رمضان سلمانی 70
کسبه خرده‌پای پشت دیوار انبار 70
سر در نقاره‌خانه 73
میدان ارک 73
خیابان جلیل آباد 76
غیر از جناب آقای ...! 80
نظمیه (اداره) 81
محکمه خلاف 82
امتحان آیین‌نامه حقیر 84
قلعه ارک 86
ص: 2
مسجد مادر شاه- مسجد ارک 88
عمارات شاهی، سفره‌خانه 88
عمارت حوضخانه 89
عمارت موزه یا تخت طاووس 89
عمارت تخت مرمر 90
عمارت خوابگاه 90
عمارت کریمخانی 92
کاخ ابیض 92
نه خ ... ترا که ... 94
عمارت برلیان 95
شمس العماره 95
خدمه و سکنه اندرون 97
خاتون سواری 100
زن و دربار 101
وقایع شمس العماره 106
هودج نقاله 107
و اما ماجرای قباله 109
با این یک مشت الاغ چه بکنم؟! 110
تکیه دولت 110
چادر تکیه دولت 114
شرایط ورود به تکیه دولت 115
صورت تعزیه 115
سید غشی 117
تعزیه و تعزیه‌خوانی 117
خدا هیچ عزیزی را ذلیل نکند 120
انبار- زندان 122
حکومتی- حکومت 123
بازار کنار خندق 128
سه راه شتر گلو 130
میدان شمس العماره 130
بازار مفت‌برها 131
سنگکی بازار کنار خندق 131
کله‌پزی 132
کله‌خوری فرمانفرما 136
آجیل‌فروشی کنار خندق 137
آجیل‌فروش 140
آجیل مشکل‌گشا 141
قصه پیر خارکن آجیل مشکل‌گشا 141
خر ناخنکی 143
عطاری سلیمان میرزا وزیر فرهنگ! 145
کاروانسرای سقاباشی 145
قحطی‌ها 148
روضه شیخ حسن دیوانه! 149
سقایی 151
دنباله سقایی- سقاخانه 151
آب شهر 156
بادسام- باد شهریار 159
سال سام- سال وبایی 160
ماده تاریخ- سجل احوال- شناسنامه 161
«چی»- «باشی» 163
نرینی به قفل 164
زورخانه 165
آداب زورخانه 166
شروع ورزش- سنگ‌گیری 170
تخته 174
میل 175
دعا 176
کباده 177
«گلریزان» 179
پهلوانان نامی 182
ص: 3
سوزن و زورخانه 183
همجنس‌بازی 184
مکتبخانه 185
مدرسه 187
قاعده آموزش 188
حروف ابجد 190
قانون تغییرناپذیر 191
مدارس جدید 191
نشریات 198
سه‌راه مسجد شاه 202
هنوز آدم‌خور نشده! 204
حسین یقه‌چاک- حسرت الملوک؟! 205
بازار عطرفروشها 207
سه‌راه یا چهار راه بزازها- عبد الله آشی؟ 208
وعده مرده‌شور 210
بخورید که سبزی‌دارش کردم! 210
هنوز مشتری اولم را ندیده‌ام 211
بخورید مال خودتان است؟! 211
بازار مرغی‌ها 211
عظمت عشق یا صفای محبت! 213
سبزه‌میدان 214
کسبه سبزه‌میدان 215
قهوه‌خانه موال آباد 215
جمله معروف حاجی ملک اروسی‌دوز 217
عطاری‌های سبزه‌میدان 217
سبب اعوجاج تهران 220
خیابان چراغ گاز 223
کارخانه چراغ گاز 223
اگر ارزان باشد خریداریم! 224
روشنایی شهر 225
کارخانه برق ژاله! 227
دنباله کارخانه برق امین الضرب 227
دیگر روشنایی‌ها 228
عقیده درباره چراغ 230
آداب روشن کردن چراغ 231
رسوم و آداب چراغ 232
دنباله کارخانه برق حاج امین الضرب 232
کالسکه آتشی 234
خاطره اول 235
خاطره دیگر 236
پیدایش گاراژ- کمپانی 237
اولین اتومبیلها 239
قیمت اتومبیلها 240
سیمای اتومبیلهای اوایل 242
قرب و منزلت شوفر! 244
اجرت و عواید شوفر و نرخ کرایه 246
چارواداری و دیگر وسایل حمل و نقل 247
خاطره در این زمینه 248
قافله‌های چارواداری 248
گاری‌های تجارتی 249
گاری پستی 250
کالسکه- درشکه- دلیجان 250
منزلگاهها 250
نهصد و نود و نه زیادتر از هزار است؟ 254
بعضی دیگر از کسبه خیابان چراغ برق 256
حکم تابلو 258
اقدامات کابینه سید ضیاء الدین 258
قبض جریمه! 268
شراب ناب! 269
پشکل‌جمع‌کن‌ها مرا معزول کردند! 269
ص: 4
قهوه‌خانه عرش 270
ملکوت تریاک 271
برقی ... تمام میکنم! 272
کاسب باید پا شکسته باشد 274
خیابان لاله‌زار 276
خیابان عشاق 278
در توصیف پسران 282
سینماها 284
اولین تا پنجمین سینما 284
خیابان باغشاه 290
میدان مشق 291
خدا زد تو سرش افتاد تو میدون! 295
اختراع بادبادک! 297
چراغانی آسمان 297
دنباله مطالب میدان مشق- شیخ حفظکم الله! 298
مزد هنر! 299
میرزا ملک دلشاد معارف؟! 299
سینما سپه- کنسرت قمر 301
صحنه‌ای از کنسرت 303
شعر غزل 305
مسجد مجد الدوله 320
ناز مرگ 321
واگن اسبی 325
ماشین دودی 332
مزاحمین قطار 335
مرشد ماده 337
خاتون شله 343
رشک‌کشی- شپش‌کشی 344
باغشاه 348
خیابان علاء الدوله 357
سفارت انگلیس 358
مطبخ و موال مشروطه؟! 362
فیشر آباد 366
خیابان علاء الدوله- خیابان امیریه 371
خربازی 371
... و کله قند 378
خیابان لختی 380
خانه رفعت! 381
خیابان دروازه شمیران 383
نسیم شمال 384
خیابان شاه آباد 387
خیابان دوشان‌تپه 388
میدان توپخانه- میدان سپه 390
صحیه کل مملکتی 392
محمود قاتل 395
دار زدن 399
اصغر قاتل 401
معرفی عدلیه- محاکمه محمد باقر گلپایگانی قاتل 404
شتر قربانی 405
کارناوال 408
میدان بهارستان یا نگارستان 412
میدان پاقاپوق 415
سر بریدن 415
بازار ارسی‌دوزها 420
دنباله بازار ارسی‌دوزها- طرح بازار 424
فایده بازار 425
طرز تهیه کفش 427
استخاره‌ی عبدل چلغوزکار 429
ص: 5
قیمت کفش 431
اجرت دوخت 431
خصوصیات اخلاقی 432
مالیات نجارها را اروسی‌دوزها بدهند 433
صورت دکاکین و فروشندگان کفش 433
صورت و وضع کارگاه‌های کفاشی 434
دستورات استفاده از کفش 435
باقلا پلویی حاج محمود 435
تعارف به مشتری 436
ابول پلوئی 439
قیمت غذا 440
چلو کباب 441
عرضه‌ی چلو کباب 441
سنت پسندیده 442
توتون فروشی 443
اولین انحصار 443
توتون و تنباکو 443
تحریم تنباکو 446
سیگارفروشی 447
ملاحظات مشتری 449
سیگارپیچی 449
قضیه کبریت 451
کلاه مالی 453
اهمیت کلاه 454
کلاه نمدی 455
کلاه پوستی 456
کلاه مقوائی 457
کلاه پهلوی یا کلاه زورکی! 458
فروش کلاه 463
نعل و میخ کفش 467
کسبه متفرقه بازار ارسی‌دوزها 468
حمام 470
حمام نظام الملک 470
بنای حمام 470
معماری حمام 471
تابلو حمام 471
مدخل یا راه ورود 472
شکل سربینه 473
سر چاق‌کنی حمام 475
ورود به حمام 475
دستور ورود به گرمخانه 476
سفارش شیخ اکبر مسأله‌گو 476
لولئین‌خانه‌ی حمام 477
واجبی‌خانه 477
گرمخانه 478
خزینه- خزانه 479
کوزه انداختن 480
آب خزینه و معالجات بوسیله آن؟! 481
چاله حوض و کارهای در آن 482
انواع شنا 484
استحمام و کیسه‌کشی و مشتمال 486
علاج نعوظ 490
کیسه‌کشی 492
صابون‌زنی 493
حنا بستن- خضاب کردن 495
نوره- واجبی- داروی نظافت- موزدائی 496
بازی- تفریح 497
تطهیر- غسل 498
چهار غسل متصل 500
انعام- پاداش- پول چای 502
ص: 6
سرتراشی- ریش‌تراشی در حمام 503
گر تراشی- رگ‌زنی- حجامت در حمام 505
اوقات فصد و حجامت 508
کارهای سربینه 510
پذیرایی در سربینه و خواب 511
سارقین حمام 511
پول حمام و اجرت دلاک 513
سنت پسندیده 514
کسبه جلو حمام 515
ساعت کار حمام 515
بوق حمام 516
زت و زنگوله؟! 516
... که دیگ حمام سوراخ بگردیه! 517
رواج حمام 517
تون حمام 519
قصه‌های حمام 521
قصه قوز بالاقوز 523
تعارفات معموله در حمام 524
حمام زنانه 525
حمام‌های اشتراکی 526
اسباب حمام 526
سینی زیر پا 529
ماجرای سکینه 530
درباره ازاله بکارت 531
پارگی دامن 532
دنباله کار حمام زنان 532
سحر و جادو در حمام 534
طلسم سوسن غسّاله 535
طلسم شمامه و دمامه 536
بشقاب دوازده برج و هفت کوکب 538
طلسم هاروت و ماروت 540
قفل بلقیس سلیمان 541
انگشتر قولنج 542
حمام زنانه یا هویت‌شناسی 543
مثل حمام زنانه میماند! 544
مفاخره با لنگ حمام 545
ایضا درباره لنگ حمام 545
دنباله شلوغی حمام زنانه 547
عقیده درباره غسل جنابت 548
بقیه کار زنها در حمام 548
موارد حمام سر و تن‌شوئی 551
پول حمام 551
فهرست عکس‌ها 553
فهرست اعلام 557
ص: 7