گروه نرم افزاری آسمان

صفحه اصلی
کتابخانه
جلد سوم
احکام طلاق






س 371 : در صورتی که زن، پدر و مادر را اذیت کند و پدر و مادر شوهر هر دو یا یکی از آنها به پسر دستور لاق زنش را بدهند
آیا بر پسر لازم است او را طلاق بدهد یا نه؟ ج: هوالعالم، در صورتی که پدر و مادراذیت بشند بلی لازم است طلاق بدهد به شرط
آنکه طلاق موجب ضرر نشود و الا واجب نیست. س 372 : شوهرم به جرم کلاهبرداري و خوردن مال مردم به مدت هفت سال است
در زندان شهرستان... است و چون طلبکاران درخواست یوم الاداء کرده اند تا بدکاري ها را ندهد بیرون نمی اید و او هم اگر مالی
داشته به نام دیگران نموده و حاضر به اداي دین خود نمی باشد، شاید سال هاي طولانی در زندان باشد از زمان محکومیت به زندان
تاکنون به اینجانب و دختر دوازده ساله ام علی رغم مراجعات مکرر به او و برادران و فامی هایش، دیناري خرج ندادند و نمی دهند
اینجانب در سن چهل سالگی و مستأجري و هزینه هاي کمرشکن زندگی و نداشتن هنر و توان کاري. هیچ گونه درامد ندارم و به
مارکز امدادي هم مراجعه نخواهم کرد و تنها از راه فروش وسایل زندگی به صورت بخور و نمیر زندگی کردم اگر چه مبالغی هم
مقروض شده ام که توان پرداخت ندارم. خلاصه در عصرت و فقر مطلق و حرج کامل قرار گرفتم. علی رغم مراجعات مکرر براي
طلاق، نامبرده به دلیل لجباري، نه خرجی می دهد و نه حاضر به طلاق می باشد و از طرفی او در زندان شهرستان... می باشد و
اینجانب در تهران زندگی می کنم پس مراجعه به محاکم تهران کردم براي طلاق طبق شرط ضمن عقد که وي نیز امضاء کرده، اما
محاکم تهران می گویند دادخواست باید در شهرستان مربوطه انجام شود. به آنجا مراجعه کردم متاسفانه او حاضر به طلاق نگردید.
حال بنده نه توان وکیل گرفتن دارم و نه هزینه ایاب و ذهاب. آیا با شرح فوق و عسرت کاملی که دارم آیا شرعا مجازم که با
مراجعه به طالق شرعا به اختیار طلاق در شرط ضمن عقد، خود را مطلقه نمایم یا نه؟ ج: هوالعالم، شما از دو جهت می توانید بدون
موافقت شوهرتان مطلقه شوید: 1 آنکه از راه شرط ضمن العقد که می گویند بوده. 2 اینکه او نفقه نمی دهد و کسی هم نیست
نفقه شما را بدهد. و لذا به شما اجازه می دهم که یک نفر را وکیل بگیرد که با اجازه من شما را مطلقه نماید.
طلاق خلع
س 373 : در طلاق خلعی آیا زن می تواند بعد از طلاق از بذل خود برگردد و طلاق لغو شود و رجوع کند؟ ج: هوالعالم، بلی می
تواند، ولی طلاق لغو نمی شود بلکه زوج می تواند رجوع کند با تحقق شرایط. س 374 : در صورتی که زن مهریه خود را در ذمه



صفحه 48 از 80
زوج ابراء کند تا او را طلاق دهد و بعد از طلاق از ابراء برگردد آیا در این صرت به طلاق رعی بر می گردد یا خیر؟ ج: هوالعالم،
بلی چنانچه در اثناء عده باشد.
عده طلاق
س 375 : زنی که در حال عده طلاق است ار با خوردن قرص، عده خود را از مدت سه ماه تقلیل دهد و به دو حیض و یک طهر
تمام کند آیا مجزي است یا نه؟ ج: هوالعالم، بلی مجزي است.
احکام بلوغ
نشانه بلوغ س 376 : اگر صبی قبل از مراحل بلوغ، جماع نماید یا با خود استمناء کند آیا این دو نشانه بلوغ او می شود؟ ج: هوالعالم،
با جماع خیر، ولی با استمناء چنانچه انزال بشود. بلی.
احکام حجر
صغیر و دیوانه س 377 : آیا وصی شرعی صبی و یا مجنون در حالی که اموال این دو با اموال دیگر وراث غیرمحجور به صورت
اشاعه مخلوط می باشد، می تواند قبل از تقسیم، از این اموال به کسی هدیه بدهد و ببخشد یا نه؟ ج: هوالعالم، بدون اجازه ورثه
دیگر خیر. س 378 : با توجه به فرض قبل، آیا دیگران می توانند به منزل این افراد که با هم زندگی می کنند به مهمانی بروند و از
عذا و سایر امکانات آنها استفاده نمایند یا اینکه باید اول اموالشان را تقسیم نمایند تا بعد مهمان ها بتواننداستفاده نمایند؟ ج:
هوالعالم، با اجازه حاکم شرعی و رعایت غبطه صغار بلی. س 379 : با توجه به فرض قبل که اشتراك اموال به صورت اشاعه باشد،
اگر وصی صبی یا مجنون مادر آنها باشد و او چون زن است ناچار باشد با پسر بزرگترش که متاهل است و داراي دو فرزند می
باشد و جمعا چهار نفر می باشند در یک ساختمان زندگی کند و در قبال بچه هاي مهجور دو نفرند، حال بفرمایید: چون نسبت
محجورین با غیر محجورین نسبت دو نفر به چهار نفر است آیا اجاره منزل و پول آب و برق و گاز و غذا و سایر مایحتاج زندگی را
به نسبت دو به چهار تقسیم نمایند و بپردازند اي اینکه این مقدار سداقه و دقت لازم نیست؟ ج: هوالعالم، دقت مزبور لازم است.
مفلس
س 380 : چنانچه بایع بعد از وقوع معامله مفلس شود و ثابت شود که در آن معامله مجنون واقع شده، آیا می تواند با اعمال خیار و
غبن. بیع را به ملک خود برگرداند؟ ج: هوالعالم، اجازه بیع خیاري و فسخ آن چون تصرفی است که اثر امر سابق بر حجر است در
اختیار او است می تواند معامله غبنی را فسخ کند و بیع را به ملک خود برگرداند. س 381 : با توجه به فرض سابق در صورت
استمرداد بیع، آیا مفلس حق تصرف در آن را دارد یا اینکه متعلق حق طلبکاران قرار می گیرد؟ ج: هوالعالم، متعلق حق طلبکاران
نمی شود. س 382 : آیا اقرار مفلس به دینی در ذمه اش یا به مال معینی از اموالش صحی و نافذ است یا خیر؟ ج: هوالعالم، اقرار نافذ
: است و اگر مقر ثقه باشد علاوه بر اینکه اقرار او صحیح است مقرله با خرماء شریک می شود و الا شریک نمی شود. س 383
لطفا بفرمایید که: چنانچه شخصی مفلس شد آیا دین مؤجل او مبدل به حال می شود یا خیر؟ ج: هوالعالم، خیر، دین مؤجل او حال
نمی شود.
احکام شکار کردن



صفحه 49 از 80
س 384 : در ایام قدیم با تیر و کمان شکار می زدند اما امروز با اسلحه هایی که گلوله آنها از سرب و امثلا آن است مثلا کبک را در
هوا می زنند وقتی که به زمین می رسد مرده است آیا با این کیفیت، حیوان شکار شده حلال است یا حرام؟ ج: هوالعالم، چنانچه
گلوله تیز باشد و در بدن حیوان فرو رود و آن را پاره کند، و یا با فشار در بدن حیوان فرو رود حیوان پاك و حلال است البته با
رعایت شرایط دیگر. احکام خوردن و آشامیدن س 385 : کشمش را در آش ریختن و یا در روغن سرخ کردن و یا لابلاي پلو
گذاشتن. چه حکمی دارد؟ ج: هوالعالم، حلال است. س 386 : براي قطع خون دماغ معمولا افراد سر خود را بالا می گیرند پس در
این حالت خون بدون ورود به دهان از راه حلق به معده می رود آیا این عمل خوردن خون است که حرام می باشد یا خیر؟ ج:
هوالعالم، خیر خوردن خون حرام نیست. س 387 : خوردن گوشت خرگوش نر یا ماده چه حکمی دارد؟ ج: هوالعالم، حرام است.
س 388 : با فشار دادن جگر گوسفند خونی که از آن می اید آیا خوردنش جایز است یا نه؟ ج: هوالعالم، آن خون پاك است و اگر
مستهلک نشده است خوردن آن جایز است و اگر در غذا مستهلک شده است خوردن آن هم جایز است. س 389 : اگر از آمیزش
سگ با گوسفند یا برعکس، حیوانی متولد شد که شبیه هیچکدام نباشد آیا طاهر و خوردن آن جایز است یا خیر؟ ج: هوالعالم، بلی
طاهر و جایز است مگر اینکه صدق یک حیوان محرمی بر آن بشود. س 390 : اگر کسی در دریا یا در نهر آب، آلتش را در دهان
ماهی بگذارد آي آن ماهی حرام می شود؟ ج: هوالعالم، خیر، حرام نمی شود. احکام لباس پوشیدن و آرایش کردن
کیفیت و مقدار پوشش
س 391 : اینجانب دختري هستم که دستکش در دست می کنم و به صورت خود نقاب می زنم و تا به حال کوچکترین ارتباطی با
نامحرم نداشته ام حتی صداي مرا نامحرم نشنیده است و در این عمل حضرت زهرا (س) را الگوي خود قرار داده ام، در حالی که
بسیاري از افراد در این رفتار بر من ایراد می گیرند، اکنون سوالات من این است که : اولا: آیا رفتار و عمل من صحیح است؟ ج:
هوالعالم، کار شما خوب است و شما چنانچه زیبا باشید و یا زینت کنید که اگر با صورت باز بیرون بروید و رو را از نامحرم
نپوشانید موجب تهیج قواي شهویه نامحرمان گردد پوشاندن صورت واجب است و الا واجب نیست. ثانیا: آیا وجه و کفین مبارك
حضرت زهرا (س) را نامحرم دیده بود یا نه؟ و آیا افرادي مانند جناب مسلمان و ابوذر که نزدیکترین صحابی پیغمبر اکرم (ص)
بودند وجه و کفین مبارك آنحضرت را دیدند یا نه؟ ج: هوالعالم، قطعها ندیده بودند، من حتی احتمال نمیدهم بعضی از روایاتی
که در این مورد ذکر شده است صحیح است. ثالثا: اگر حضرت زهرا (س) وجه و کفین مبارکش را از نامحرم می پوشاند آیا عمل
را به عنوان واجب انجام می داده یا مستحب؟ ج: هوالعالم، پوشاندن وجه و کفین حضرت زهرا (س) معلوم نیست که به عنوان
واجب بوده یا مستحب. س 392 :نمایان بودن پا روي پا، کف پا، پاشنه آن براي زن ها چه صورت دارد؟ ج: هوالعالم، نسبت به
مستر در حال نماز جایز است مکشوف بودن قدمین تا ساق و اما نسبت به ستر از نامحرم لازم است پوشاندن. س 393 : بانوانی که از
زیارت عتبات عالیات می آیند اطرافیان آنها دور گردنشان گل می اندازند که رنگ هاي مختلفی دارد. حکم این کار در صورتی
که جذب نظر نامحرم بکند و در صورتی که جذب نظر نامحرم نکند چیست؟ ج: هوالعالم، هر عمل یکه موجب تهیج قوه شهویه
نامحرم بشود در جایی که نامحرم نیست اشکال ندارد، ولی در جایی که نامحرمان هستند نباید انجام داده شود. تشبه مرد به زن و
تشبه زن به مرد س 394 : اینکه مرد موي خود را بلند کند به طور یکه شبیه زن شود و بر عکس زن موي خود را کوتاه کند به طوري
که شبیه مرد شود حکمش چیست؟ ج: هوالعالم، بی اشکال است. س 395 : پسرانی که موي بلند می گذارند و چه بسا بعضی از آنها
با کش یا چیز دیگر می بندند حکمش چیست؟ در حالی که بعضی استناد می کنند به عمل پیامبر (ص) که موي بلند می گذاشت و
فرق باز می کرد آیا این استناد درست است یا خیر؟ ج: هوالعالم، بلند گذاشتن مو به نحوي که شبیه شوند به جنس مخالف حرام
نیست ولی کار خوبی نیست. و پیغمبر (ص) هم بعد از رسالت چنین نمی کردد یا موي بلند نداشتند. ولی اگر شبیه به جنس مخالف



صفحه 50 از 80
نشوند هیچ اشکالی ندارد. ناخن بلند کردن س 396 :بلند گذاشتن ناخن توسط مردان یا زنان. حکمش چیست؟ ج: هوالعالم، ناخن
بلند،اگر در وضو رعایت کنند هیچ اشکالی ندارد. ریش تراش س 397 :تراشیدن ریش چه حکمی دارد؟ ج: هوالعالم، حرام است.
س 398 : ماشین کردن ریش. به نحوي که از ته می تراشد چگونه است؟ ج: هوالعالم، حرام است. س 399 :مالیدن پماد براي ازاله
ریش چه حکمی دارد؟ ج: هوالعالم، جایز نیست. س 400 : عمل جراحی پلاستیک براي از بین بردن ریش براي همیشه چگونه
است؟ ج: هوالعالم، اشکال ندارد. س 401 : تیغ زدن بر گردن و گونه صورت چگونه است؟ ج: هوالعالم، اشکال ندارد. س 402 :دادن
اجرت براي ریش تراشی چه حکمی دارد؟ ج: هوالعالم، جایز نیست. س 403 : دستمز گرفتن براي ریش تراشی چه حکمی دارد؟ ج:
هوالعالم، جایز نیست. س 404 : خرید و فروش آلات ریش تراشی چه صورتی دارد؟ ج: هوالعالم، اگر استفاده دیگري از آن ممکن
است اشکال ندارد و جایز است. س 405 : اطلاق ریش از جهت بلندي و کوتاهی چقدر می باشد؟ ج: هوالعالم، از یک مشت بلندتر
و لذا :« المقنع » بودن ظاهرا مکروه است و از حیث کوتاهی به مقداري که صدق ریش بکند کافی است. س 406 : با توه به روایت
بفرمایید: دیه تراشیدن ریش چقدر است؟ ج: « حلق رجل لهیۀ رجل فان لم تنبت فعلیه دید کاملۀ و آن نبتت فعلیه ثلث الدیه
هوالعالم، در صورتی که عدوانا بتراشد چنانچه نروید تا یکسال بلکه تا ابد، پس دي کامله است. و چنانچه بروید ثلث دید است. و
اما اگر با رضایت خود آن شخص باشد دیه ندارد. س 407 : اگر فاعل، ریش خود را بتراشد دیه را باید به چه شخصی بدهد؟ ج:
هوالعالم، دیه ندارد.
احکام لهو و لعب
را از گناهان کبیره می دانند، حضرتعالی در این خصوص « لعب » و « لهو » س 408 : شندیه شده است که بعضی از فقها، اشتغال به
نظرتان را بیان فرمایید؟ ج: هوالعالم، در بیان مراد از لهو در کلمات فقها اختلاف است و چند معنا بر آن ذکر می کنند، و در حکم
آن هم خلافی است عظیم. اما به نظر ما حرام نیست. و اما لعب، بعضی از قدماء فرموده اند حرام است، و شیخ انصاري، اختیار
کراهت آن نموده است. لکن به نظر ما نه حرام است و نه مکروه. س 409 : آیا هر لهوي حرام است؟ ج: هوالعالم، خیر حرام نیست.
س 410 : آیا خواند ترانه ها و تصنیفات و اصوات لهوي حرام است؟ ج: هوالعالم، ترانه هاي لهوي حرام است.
کف زدن
س 411 : کف زدن به نحو لهوي چه حکمی دارد؟ ج: هوالعالم، کف زدن غیر مهیج شهوت جایز است. س 412 : چه می فرمایید در
مورد مجالسی که مردم در حال خواندن ماح، ف و دست می زنند؟ ج: هوالعالم، کف زدن در اعیاد مذهبی هیچ اشکالی ندارد.
س 413 : دست زدن به صورت بلند و طرب آور در روز میلاد ائمه (ع) در مسجد یا حسینیه چه حکمی دارد؟ ج: هوالعالم، دست
زدن فی نفسه تا مادام که عنوان محرم دیگري بر آن منطبق نشود، جایز است.
غنا و موسیقی
س 414 : مدیحه سرایی براي حضرات معصومین به سبک خوانندگان زن و مرد غربی و طاغوتی که در مالس لهو و لعب استفاده ي
شوند در مجالس اهل بیت چه حکمی دارد؟ و وظیفه ما در این قبال چیست؟ ج: هوالعالم، چنانچه به نحو غنا و موسیقی باشد حرام
است. و وظیفه همه نهی از منکر است و اگر قدرت ندارند باید در آن مجلس ننشینند. س 415 : در مورد موسیقی که انسان را در
خود فرو می برد و به یاد گذشته یا آینده می افتد و حالت خاصی به انسان نمی دهد، چه حکمی می فرمایید؟ ج: هوالعالم، موسیقی
مطلقا حرام است. س 416 : گوش دادن به موسیقی در صوري که انسان تحریک نشود و تنها براي سرگرمی باشد چه حکمی دارد؟



صفحه 51 از 80
ج: هوالعالم، گوش دادن به موسیقی مطلقا حرام است ولو براي سرگرمی. س 417 : غنا چیست و چه حکمی دارد؟ ج: هوالعالم، غنا
صوت لهوي است که موجب رقص و خفت می شود و محرك قوه شهویه است و مناسب با بعضی آلات لهواست. و حکمش حرام
است. س 418 : آیا غناي حرام مستثیناتی هم دارد یا خیر؟ ج: هوالعالم، مستثنیات آن یکی غناي شب زفاف است. و چند مورد دیگر
ذکر شده است که به نظر ما تمام نیست. س 419 : آیا گوش دادن به غنا، تعلیم و تعلم آن، اخذ ارت بر خواندن آن، حرام است؟ ج:
هوالعالم، همه سه مورد حرام است. س 420 : آیا غنا در مراثی. در قرائت قرآن، در عروسی، مجلس ختان، اعیاد و مجالس سرور، در
حکم حلیت و حرمت فرقی دارند؟ ج: هوالعالم، در تمام موارد غیر از مورد زفاف همه اش حرام است بدن اینکه فرقی بین آنها
باشد. س 421 : آیا غنا در عروسی حلال است یا حرام. و اگر حرام نیست آیا حکم، اختصاص به هنگام زفاف دارد یا کل شب و روز
عروسی بلا اشکال است. و یا مجموعه مجالس عقد و ازدواج را شامل است؟ ج: هوالعالم، حکم حلیت غنا مختص به شب زفاف
است و شامل بقیه مجالس نیست. س 422 : نسبت به حکم حلیت غنا در شب زفاف، بفرمایید، آیا این حکم مخصوص زان است و یا
مردان را نیز شامل می شود؟ و آیا مردان محرم و یا نامحرم در این خصوص فرقی دارند؟ ج: هوالعالم، مختص به زنان است و
مشروط به اینکه مرد نامحرم حتی داماد در مجلس نباشد. س 423 : آیا مقارنات غنا از قبیل استعمال آلات موسیقی و دست زدن و
رقص در مجلس شب زفاف حلال است یا خیر؟ ج: هوالعالم، استعمال آلات موسیقی جایز نیست و اما دست زدن و رقص زن
براي زن مطلقا جایز است. س 424 : آیا خواند ترانه ها و تصنیفات و اصوات لهوي حرام است؟ اصوات غیر لهوي از قبیل هلهله
چطور؟ ج: هوالعالم، ترانه هاي لهوي حرام و غیر لهوي جایز است. احکام فیلم و نمایش
فیلم و سینما
س 425 : تحصیل در رشته سینما و حوزه علمیه به صورت همزمان براي آشنایی با معارف دین و تبلیغ آن از طریق سینما آیا از لحاظ
شرعی اشکال دارد؟ ج: هوالعالم، خیر، اشکال ندارد. س 426 : آیا می توان براي تحصیل در رشته سینما به خارج از کشور رفت؟ ج:
هوالعالم، مانعی ندارد. س 427 : آیا می توان در خارج از کشور فیلم ساخت؟ و کسب درآمد از طریق فیلم سازي در کشورهایی
غربی چگونه است. ج: هوالعالم، فیلم غیر منافی با موازین شري، ساختن آن در خارج از کشور بی اشکال است. و همچنین کسب
در آمد از آن بلا مانع است. س 428 : آیا می توان رسالت خویش را در تبلیغ اسلام، قرآن، ائمه معصومین، شهداء و... از طریق فیلم
به گوش جهانیان رساند؟ ج: هوالعالم، بلی بسیار کار خوبی است با رعایت موازین شرعیه. س 429 : آیا با تبلیغ دین از طریق فیلم
میتوان خشنودي خداوند و امام زمان را کسب کرد؟ ج: هوالعالم، بلی. س 430 : آیا این کار (تبلیغ دین در فیلم) جهاد اکبر است؟
چرا که امروزه دشمنان اسلام به جاي نگ از طریق فرهنگ اقدام می کنند. ج: هوالعالم، کار خوبی است ولی جهاد اکبر بودن
معلوم نیست. س 431 : نظر حضرتعالی درباره کتاب یا فیلم هایی که در بر دارنده مضامین تخیلی هستند شخصیت هاي اصلی آن،
کارهاي خارق العاده مشابه سحر و جادو و شعبده و... انجام می دهند مثل هري پاتر، دو قلوها، افاسنه مرلین، دیوید کاپر فیلد و...
چیست؟ ساخت، نوشتن، پخش، خواندن، دیدن و ترجمه این قبیل کتاب ها و فیلم ها شرعا چه حکمی دارد؟ ج: هوالعالم، چنانچه
معلوم است که واقعی نیست و تخیلی است اشکال ندارد. س 432 : فیلمی که مستهجن است و در آن موسیقی حرام و منظره غیر
شرعی وجود دارد نظیر اختلاط زنها و مردهاي نامحرم، بوسیدن همدیگر، ظاهرشان با لباس بدن نما و... چنانچه ترجمه و تبدیل به
سی دي شود تا در دسترس مردم قرار گیرد، بفرمایید که: اولا: شخصی که مترجم و مبدل این فیلم ها است تا آنها در دسترس
مردمقرار گیرد کارش حرام است یا خیر؟ ج: هوالعالم، بلی کار مبدل حرام است چون تسبیب به حرام است و نهی از منکر که
واجب است قهرا به طریق اولی تسبیب به فعل منکر حرام است. س 433 : چنانچه تبدیل فیلم به سی دي براي کسی انجام شود که علم
داریم از مواضع حرام اجتناب می کند، در این صورت کار مبدل چه حکمی دارد؟ ج: هوالعالم، با علم به اجتناب شخص از حرام،



صفحه 52 از 80
تبدیل براي او جایز است.
تلویزیون
س 434 : دیدن تصاویر عریان - چه زن و چه مرد در تلویزیون یا کامپیوتر چه حکمی دارد؟ ج: هوالعالم، دیدن بدن عریان جنس
مخالف، و دیدن عورت همجنس در تلویزیون حرام است.
سی دي
س 435 : حکم رایت کردن سی دي هاي یکه هنگام خرید آنها، فروشنده گفته است راضی نیستم از آن تکثیر کنید، چیست؟ در
حالی که الان در جامعه رایج است که از سی دي مادر تکثیر می کنند. ج: هوالعالم، تکثیر اولی ها جایز نیست، ولی بعد از رواج و
افتادن از مالیت، تکثیر اشکال ندارد. س 436 : سیستم عامل کامپیوتر (ویندوز) محصول یک شرکت آمریکایی است که نوع اصلی
آن گفته می شود حدود سیصد دلار قیمت دارد اما معمولا با شکستن قفل سی دي حاوي ویندوز بدون پرداخت وجهی از آن
استفاده می شود حال بفرمایید: اولا: آیا اینگونه استفاده از این محصول جایز است؟ و آیا اینک ار تصرف در حق دیگران بدون
رضاي ذي حق نیست؟ ج: هوالعالم، تا قفل شکسته نشده حق استفاده متعلق به صاحب آن است ولی بعد از شکستن قف، این حق به
حسب خارج از مالیت می افتد بنابراین استفاده از آن اشکال ندارد چون حقی بر کسی نیست. س 437 : آیا فرقی بین محصولات
ایرانی و خارجی به خصوص محصولات کفار در این جهت می باشد؟ ج: هوالعالم، و اما اینکه محصولات کفار است، سبب جواز
تصرف نیست چون فقط مال کافر حربی حلال است.
احکام بازي ها