گروه نرم افزاری آسمان

زندگینامه حضرت آیت الله العظمی






ولادت
حضرت آیت الله العظمی آقاي سید محمد صادق حسینی مردي از تبار مرزبانان دین، فقیه اصولی، برج بلند
مرجعیت و زعامت حوزه هاي علمیه، صداي رساي آزادي و عدالتخواهی، مجاهد و مبارزه خستگی ناپذیر در ماه شهادت جد
غریبش آقا اباعبدالله الحسین (ع) محرم الحرام سال 1345 ه ق، 1305 ه. ش، تابستان 1926 میلادي در شهر دیرپاي علم و تمدن
و اندیشه و فرهنگ اسلامی قم در خاندانی حسینی تبار، با پیشینه اي از علم و تقوي و فضیلت دیده به جهان گشود.
والدین
والدشان مرحوم حضرت آیت الله آقاي حاج میرزا محمود روحانی (قدس سره) از مفاخر روحانیت و حوزه علمیه قم است که در
سال 1307 (ه. ق) در قم بدنیا آمد. در سال 1330 (ه. ق) وارد نجف اشرف شد تا از محضر حضرات آیات عظام آسید ابوالحسن
اصفهانی (ره) و میرزاي نائینی(ره) بهره ها برد. مدتی در مشهد مقدس از شاگردان مرحوم آیت الله العظمی حاج آقا حسین
طباطبایی قمی (ره) بود. بعد از آن به حوزه علمیه قم آمدند. با تلاش، کوشش و پایمردیهاي ایشان، حضرت آیت الله العظمی حاج
شیخ عبدالکریم حایري (ره) به قم آمدند و تدریس علوم حوزوي را شروع کردند. ایشان از شاگردان خاص و مخصوص و مورد
عنایت آیت الله حایري بودند. این عالم متقی و زاهدِ متعبدِ با نفوذ، سالیان سال بعد از فوت پدر بزرگوارشان مرحوم آیت الله
العظمی آقاي آسید صادق روحانی (ره) در مسجد آقا ضمن اقامه نماز جماعت، پاسخگوي مسائل شرعی و گره گشاي مشکلات
مردم بودند. از اقدامات ایشان می توان به همکاري با آیت الله کاشانی در قضیه ملی شدن نفت، مبارزه جدي با رضاخان در مورد
کشف حجاب و دین زدایی از مملکت، دعوت و تلاش براي ورود آیت الله العظمی حایري به قم، زمینه سازي براي تدریس ایشان
و همکاري، همفکري و یاري جهت تأسیس حوزه علمیه قم و... را نام برد. این مجتهدِ عابد در 18 شعبان 1381 (ه. ق) بعد از یک
بیماري طولانی وفات یافت. با پخش خبر فوت این مرد بزرگ، شهرستان قم متلاطم، بازار، درسها و اداره جات تعطیل گردید. در
تشییع جنازه بسیار باشکوه ایشان، علاوه بر حضور تمامی مراجع تقلید، بزرگان و مدرسین حوزه، طلاب، بازاریان، کسبه و اداره
جات با افراشتن پرچم عزا به صورت هیأت هاي سینه زنی و زنجیر زنی شرکت کردند و پس از اقامه نماز میت توسط فرزند
برومندشان حضرت آیت الله العظمی آقاي سید محمد صادق روحانی (دام ظله)، در مسجد بالاي سر حضرت معصومه (س) به
خاك سپرده شدند. والده شان از سادات حسنی و فرزند آیت الله آقاي حاج سید احمد طباطبایی قمی(ره) است که ایشان سالیان
متمادي در صحن حضرت معصومه (س) اقامه نماز جماعت داشتند.
تحصیلات



صفحه 86 از 95
حضرت آیت الله دروس پایه ادبیات عرب را در قم نزد پدر بزرگوارشان فرا گرفتند. سپس در سال 1355 (ه ق) در سن 10 سالگی
به همراه برادر بزرگترشان براي استفاده از اساتید بزرگ و نام آور حوزه علمیهِ کهنِ نجف اشرف، رنج و مشکلات هجرت از قم به
را در مدت یکسال به « سطح » نجف را پذیرا شدند!! به دلیل هوش و استعداد فوق العاده و حیرت برانگیزشان دوره چند ساله دروس
اتمام رساندند و به امتحان و توصیه آیت الله العظمی خویی در سن 11 سالگی وارد درس خارج فقه و اصول شدند. ورود یک
نوجوان 11 ساله به درس خارج فقه و اصول، آن هم همدوش طلاب با سابقه و بزرگسال حوزه علمیهِ کهنِ نجف، براي همگان
آیت الله العظمی خویی به پدرم آیت الله العظمی میلانی » : حیرت آور و شوق آفرین بود. آیت الله زاده میلانی نقل می کند که
فرمودند: افتخار می کنم به حوزه اي که در آن نوجوان یازده ساله در کنار شاگردان بزرگسال و علماي بزرگ و همراه با آنان
علاقمندان به علوم اسلامی و حوزوي می «. را می خواند و مطالب مکاسب را بهتر از دیگران می فهمد وتحلیل می کند « مکاسب »
از تألیفات مرحوم شیخ انصاري است که در حوزه هاي علمیه تدریس می شود و یکی از « مکاسب » دانند که کتاب ارزشمند
کتابهاي مهم و سنگین حوزوي است که فهمیدن و درك مطالب آن نیاز به شاگردان با کفایت و پر استعداد دارد.
اساتید
معظم له به دلیل علاقه و پشتکار فراوانشان هر روز در چندین درس مراجع و بزرگان حوزه علمیه که جهان اسلام و عالم تشیع به
وجودشان افتخار می کند، شرکت می کردند. عمده اساتید ایشان عبارتند از: 1 حضرت آیت الله العظمی آقاي حاج شیخ کاظم
2 حضرت آیت الله العظمی آقاي حاج شیخ محمد حسین اصفهانی معروف به کمپانی (قدس ( شیرازي (قدس سره)( 1367 1290
3 حضرت آیت الله العظمی آقاي حاج شیخ محمد علی کاظمینی(قدس سره) 4 حضرت آیت الله العظمی آقاي ( سره)(ت 1361
5 حضرت آیت الله العظمی آقاي حاج شیخ محمدرضا آل یاسین(قدس ( حاج سید ابوالحسن اصفهانی(قدس سره) ( 1365 1284
7 حضرت آیت الله العظمی آقاي ( سره) 6 حضرت آیت الله العظمی آقاي حاج سید ابوالقاسم خویی(قدس سره)( 1413 1317
سید محمد حسین طباطبایی بروجردي (قدس سره) ( 1380 1292 ) آیت الله العظمی روحانی از وجود تماي اساتید نام آور خود
استفاده نمودند و خود را همیشه مدیون محبتها و الطاف خالصانه آن بزرگواران (رضوان الله تعالی علیهم) می دانند. اما در این میان
نقش آیت الله خویی برجسته تر و قابل توجه تر است. پرورش روح اجتهاد و تکوین فقهی و علمی ایشان، مرهون 15 سال شرکت
در دروس خصوصی و عمومی آیت الله العظمی خویی می باشد. هوش، پشتکار و استعداد معظم له، ایشان را مورد علاقه و توجه
خاص اساتید و مراجع، بخصوص مورد عنایت خاصه آیت الله خویی قرار داده بود. آیت الله العظمی خویی (ره) در آن زمان، به
اتفاق رأي اغلب علماء، بزرگان و کارشناسان فقه و اجتهاد ; یک فقیه بی نظیر بودند که در اغلب علوم حوزوي نظیر فقه، اصول،
کلام، تفسیر، رجال، فلسفه ;مجتهد و صاحب نظر بودند و آثار منتشره ایشان گواه این مدعاست. در دروس عمومی آیت الله خویی
صدها طلبه شرکت می کردند که امتیاز آیت الله العظمی خویی در شناخت و کشف استعدادهاي طلاب تیزهوش و بسیار موفق بود
و سعی فراوان می کردند تا آن طلبه را زیر نظر گرفته و با ایجاد ارتباط بیشتر با او ;بتوانند در تربیت آن طلبه کوشا نقش بیشتري را
ایفا کنند. با ورود آیت الله روحانی در دوران نوجوانی به نجف اشرف و شرکت در دروس آیت الله العظمی خویی ;حوزه علمیهِ
کهنِ نجف اشرف شاهد حضور یک نابغه با درك و استعداد شگرفی بود که چهره اش نشان از مقام آیت اللهی می داد. این
نوجوان نابغه باید در دروس سنگین فقه اصول شرکت کند، دروس مختلف را نوشته و آنها را در منزل پاکنویس کند، با دوستان
همدوره تحصیلش مباحثه کند و پیش مطالعه براي درس هاي فردا را هم انجام دهد. این مطالعات سنگین آنهم در غربت و با
کمترین امکانات موجود ;در شبانه روز 16 ساعت وقت ایشان را می گرفت. علاوه بر آن، رسیدگی به کارهاي شخصی از قبیل:



صفحه 87 از 95
تهیه مایحتاج زندگی و تحمل فشارهاي اقتصادي نیز با خودشان بود. معظم له اغلب دورانی را که در نجف اشرف بودند با وضع
بسیار سخت و طاقت فرساي اقتصادي مواجه بودند و اغلب، زندگیشان با قرض گرفتن از مغازه داران محل سپري می شد. و این
بزرگترین رمز و سرمایه گذاري براي تحصیل و عشق و علاقه به آموختن دانش علوم اسلامی است.
تدریس
معظم له تدریس دوره هاي مختلف علوم اسلامی را در همان ایام نوجوانی در صحن حرم مطهر حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) در
نجف اشرف آغاز کردند. تقریر دروس حوزه توسط این نوجوان براي طلاب بزرگسال و میانسال، براي همگان حیرت آور و قابل
تقدیر بود. آیت الله العظمی روحانی پس از مدت کوتاهی که در دروس آیت الله العظمی خویی (ره) شرکت کردند، با تقریر
دروس اصول و فقه استاد ;آنان را براي عده اي از طلاب و علاقمندان به دروس حوزوي، تدریس می کردند. دیري نپائید که
چونان خورشیدي در نجف اشرف درخشیدند و به سان درختی پربرگ و بار، برآمدند و در سایه شان خیل مشتاقان را آرامش می
بخشیدند. به همین دلیل بود که ارتباط آیت الله خویی روز به روز با معظم له بیشتر می شد. با اینکه اغلب آیت الله العظمی خویی
در جلسه تدریسشان به کسی اجازه طرح اشکال نمی دادند به آیت الله العظمی روحانی در میان عده ایی از شاگردان می فرمودند:
و این نشان از .« چرا در مباحثه ها اشکال نمی کنی. من از شما می خواهم اشکال و ایرادهایی که به نظرتان می رسد را مطرح کنید »
نبوغ فکري و شایستگی ویژه آیت الله العظمی روحانی دارد. ارتباط تنگاتنگ استاد و شاگرد تا آنجا ادامه یافت که زیادي از شبهاي
تعطیلی آن مرجع فقید (ره) به حجره آیت الله العظمی روحانی می آمدند و ساعتهاي مدیدي به بحث و بررسی مسائل علوم اسلامی
می پرداختند و در انتها معظم له، استاد را تا درب منزلشان همراهی می کردند. حضرت آیت الله العظمی خویی در سال 1360 (ه.
ق) هنگامی که آیت الله العظمی روحانی فقط 15 سال بیشتر نداشتند. طی نامه اي بسیار مهم، عظمت علمی، قدرت و استنباط قوي،
هوش و ذکاوت این نابغه بزرگ را تأیید و ستودند (متن کامل نامه که به دست خط مبارك آیت الله العظمی خویی می باشد
درسایت اینترنت آیت الله العظمی روحانی و در کتابهاي زندگینامه که به زبان عربی و فارسی در لبنان به چاپ رسیده است، موجود
است). معظم له به تأیید و مکتوب مهم مراجع و اساتید بزرگوارشان در سن 14 سالگی به درجه اجتهاد نائل آمدند. ایشان در اواخر
سال 1329 (ه. ش) وارد قم شدند و در اوایل سال 1330 (ه. ش) به تدریس دروس خارج فقه و اصول در صحن مطهر حضرت
معصومه (س) پرداختند. بیش از نیم قرن است که ایشان به تدریس علوم آل محمد (ص) و تربیت هزاران طلبه فاضل و تشنگان
دانش ائمه اطهار می پردازند. اغلب شاگردان، پرورش یافتگان و حلقه نشینان منبر تدریسشان ;از مدرسین نام آور، فضلا و
دانشمندان حوزه و عده اي در مسیر مرجعیت قرار دارند. ایشان به هنگام تدریس، متین و گویا سخن می گویند. به دلیل وسعت
احاطه شان بر موضوعات علمی، از پرداختن به زواید پرهیز می کنند. درس ایشان فشرده اي از آراء و مبانی بزرگان و فقیهان نامی
به همراه نظریات خودشان است که با بحث و استدلال، بر رد یا قبول آن مبانی می پردازند. در جلسات تدریسشان به مبارزه با
جمود، یکسونگري، احتیاط زدگی، تقلید و پیروي کورکورانه از بزرگان می پردازند، زیرا معتقدند که تقلید و تعصب ناروا و غیر
منطقی روي اقوال بزرگان و مبارزه با هر نظر نو، توان علمی را از حوزه می گیرد. از این رو معظم له با حفظ احترام بزرگان و تأکید
بر این امر، با نظرات آنها نقادانه برخورد می کنند. نظریات جدید و نو، ابتکار در مبانی، خروج از آراء پیشینیان و ژرف نگري در
را به نام « حکم الله » تدریس ایشان موج می زند. هر چند ایشان به عنوان یک مرجع و فقیه نو اندیش شهرت دارند اما هیچگاه
زیر پا نمی گذارند. فقیه نواندیشی که هیچگاه به انکار سنت و حذف باورهاي دینی نمی پردازد. « نواندیشی » یا « مصلحت »
تألیفات



صفحه 88 از 95
معظم له از ابتداي زندگی علمی خویش در راستاي نشر معارف اهلبیت و گسترش دانش اسلام، هرگز آرام نگرفتند. زمانی بر مسند
تدریس می نشینند و به تربیت و پرورش هزاران دانشمند فاضل و فرزانه می پردازند و زمانی دیگر دست به قلم می شوند و به تألیف
کتب ماندگار اسلامی می پردازند. ایشان به محض ورود به حوزه علمیه قم و احساس نیاز جامعه حوزوي و اسلامی، همزمان با
تدریس درس خارج فقه و اصول در سنین جوانی، دست به تألیف دایرة المعارف فقه اسلامی می زنند. کتابی ماندگار که بزرگان و
اساتید نام آورِ خبره حوزه، مراجع بزرگ تقلید و مدرسین، سر تعظیم و تمجید در برابرش فرو می آورند. حضرت آیت الله العظمی
را همراه خود به جلسه تدریس شان می برند و به عنوان سند از آن نقل قول و به آن « فقه الصادق » بروجردي (ره) دوبار کتاب
را شخصا براي آیت « فقه الصادق » استناد می کنند. حضرت آیت الله العظمی خویی (ره) طی نامه ایی مرقوم فرمودند که: من کتاب
الله کاشف الغطاء بردم و گفتم: ببیند من چه خدمت بزرگی به عالم اسلام و فقاهت نموده ام و چنین عالم محققی را تربیت کرده ام.
را می ستاید. این « فقه الصادق » رییس دانشگاه الازهر (مهمترین و عالی ترین مرکز علمی اهل تسنن) نیز طی نامه اي کتاب عظیم
کتاب سالیان سال است که یکی از رساترین، معتبرترین و مهمترین منبع تدریس فقه و اصول تشیع است. یکی از دلایل مرجعیت و
است. 1 فقه الصادق(بزبان عربی): دایرة المعارف « فقه الصادق » اعملیت ایشان، ناشی از این تألیفات بخصوص کتاب گرانسنگ
کامل فقه تشیع. این کتاب عظیم و بزرگ که به عنوان یک منبع مرجع شناخته شده است در 26 جلد بارهادر داخل و خارج کشور
به چاپ رسیده است. چاپ جدید آن بزودي در 40 جلد (با ذکر منابع و مصادر) به چاپ خواهد رسید. از تألیف کتاب عظیم
که به اعتقاد بعضی از « فقه الصادق » که شامل تمامی ابواب فقه می باشد نزدیک به 200 سال می گذرد و کتاب « جواهر الکلام »
رساتر و کامل تر است ;اولین و کامل ترین دایرة المعارف تمام ابواب فقه در دو « جواهر الکلام » مراجع و بزرگانِ خبره حوزه، از
سده اخیر است. این کتاب که در سنین جوانی معظم له به رشته تحریر درآمده، مورد عنایت خاصه تمامی مراجع تقلید و بزرگان
در « فقه الصادق » حوزه هاي علمیه است. این کتاب در میان علماء عامه (اهل تسنن) نیز شناخته شده و مورد استناد است. کتاب
بزبان )« زبدة الاصول » دانشگاه هاي معروف غرب (بخش مطالعات اسلام شناسی) یکی از منابع مورد قبول و قابل استناد است. 2
منهاج » عربی): دوره کامل علم اصول فقه که به صورت بحث استدلالی ارائه گردیده است. این کتاب در 6 جلد می باشد. 3
شیخ انصاري (ره) که به شیوه ایی نو و ابتکاري تمامی « مکاسب » بزبان عربی): در 6 جلد می باشد که حاشیه ایی است بر )« الفقاهه
بزبان عربی): حضرت آیت الله مبتکر مسائل مستحدثه و ارائه )« المسائل المستحدثه » موارد ارائه شده را بحث و بررسی کرده اند. 4
مسائل جدید با ذکر مسایل فقهی، روایی هستند. این کتاب که بارها وبارها در خارج و داخل کشور به چاپ رسیده است شامل
« منهاج الصالحین » ارائه مسائل جدید، نو و مورد ابتلاي جامعه با ذکر دلایل و مستندات فقهی، روایی و قرآنی می باشد. 5 تعلیق بر
بزبان عربی) 8 رساله در لباس ) « وسیلۀ النجاة » در 2 جلد( بزبان عربی) 7 تعلیق بر « عروة الوثقی » در 2 جلد (بزبان عربی) 6 تعلیق بر
مشکوك (بزبان عربی) 9 رساله در قاعده لاضرر (بزبان عربی) 10 الجبر و الاختیار (بزبان عربی) 11 رساله در قرعه (بزبان عربی)
بزبان عربی) 15 الاجتهاد ) « فروع العلم الاجمالی » 12 مناسک الحج (بزبان عربی) 13 المسائل المنتخبه (بزبان عربی) 14 رساله در
18 رساله « سایت یا حسین » و التقلید (بزبان عربی) 16 القواعد الثلاثه (بزبان عربی) 17 اللقاء الخاص (بزبان عربی) مربوط به
بزبان ) « نظام حکومت در اسلام » بزبان فارسی و اردو) 19 تحقیقی در مورد جبر و اختیار (بزبان فارسی) 20 ) « توضیح المسائل »
استفتائات قوه قضائیه و مؤسسه » فارسی و ترکی و اردو) 21 مناسک حج (بزبان فارسی) 22 منتخب احکام (بزبان فارسی) 23
بزبان فارسی) 24 احکام فقهی مسائل روز (بزبان فارسی) 25 استفتائات (پرسش و پاسخ هاي مسائل ) « حقوقی وکلاي بین الملل
بزبان عربی): ) « الف سؤال و جواب » شرعی) (بزبان فارسی): که تاکنون در 2 جلد به صورت سؤال و جواب ارائه شده است. 26
شامل استفتائات و پاسخ هاي مسائل شرعی می باشد که در 6 جلد تهیه شده است. هرجلد شامل 1000 سؤال و جواب است.
مرجعیت



صفحه 89 از 95
بعد از تشریف فرمایی ایشان از حوزه علمیه نجف اشرف و شروع به تدریس درس خارج فقه و اصول و با توجه به نگارش کتاب
بعد از فوت آیت الله العظمی بروجردي (ره) به پیشنهاد علماء، فضلاء و مدرسین نام آور، رساله عملیه ایشان « فقه الصادق » عظیم
منتشر شد. طبق آنچه در کتابخانه ملی ایران موجود است، اولین چاپ رساله توضیح المسائل ایشان مربوط به سال 1340 (ه. ش)
است و مهمترین دلیل معروفیت بین المللی این « روحانی » می باشد. معظم له اولین مرجع تقلید صاحب رساله در خاندان بزرگ
خاندان، مربوط به شخصیت و موقعیت جهانی حضرت آیت الله العظمی سید صادق می باشد و مقلدین
حضرتش در سراسر دنیا پخش می باشد.
بعضی از ویژگی ها سیاست و حیات سیاسی
ایشان دین را از سیاست جدا نمی دانند، روح سیاست را در پیکره دیانت می بینند. به همین دلیل، ضرورت مبارزه با حُکام جائر در
هر زمان، لزوم مبارزه با استعمار، استکبار و صهیونیسم ;شرکت و اظهار نظر در تمامی مسائل سیاسی جهان اسلام، تلاش براي
برقراري آزادي و عدالت اجتماعی، فقر زدایی، زدودن خرافات از چهره تشیع و... از همین تفکر نشأت می گیرد. در نتیجه در هیچ
مقطع از زمان، کناره گیري از صحنه سیاست و تکالیف اجتماعی را جایز نمی دانند. معظم له در دوران رژیم ستمشاهی پهلوي از
رهبران کلیدي مبارزات مردمی بودند. زمانی که ناز و نعمت حکومت خیلی ها را به عجز و تسلیم وادار کرده بود، زمانی که خیلی
از مقدس نمایان مبارزه را عقیم می دانستند، ناامید شده و به تسلیم کشیده شدند ;مبارزات، تلاش ها و پایمردیهاي این رهبر بزرگ
ملی و مذهبی بود که دل به ایستادگی و پایداري سپردن، از دولت وقت نهراسیدن، به میدان کارزار و مبارزه برآمدن و دیگران را به
جهاد فراخواندن ;کاري بود کارستان! ایشان تلاششان حق گویی، حق گرایی، حق مداري و بر موضع حق پاي فشردن است. این
طراح بزرگ انقلاب تفکر مبارزه و قهر ستیزي و سرنگونی حکومت وقت را در سرلوحه برنامه هاي خود قرار دادند و رهبري
و از مصادیق « مملکت شیعه » مبارزات را براي آشتی ناپذیري با دولت و برقراري حکومت اسلامی را بزرگترین وظیفه در این
خدمتگزاري به آستان ملکوتی صاحب الزمان (عج) می دانستند. به همین جهت بود که با همه سختی ها، رنج ها، سنگ اندازي ها،
ایستادند تا این نهال را به باور « فاستقم کما امرت » تبعیدها، زندانی شدنها ;پرچم حق مداري را بر زمین ننهادند. ایشان بر بلنداي
بنشانند (که نشاندند) تا از آن هزاران میوه برآید (که برآمد) که شیرینی آن برکام ملت بزرگ ایران بنشیند( که نشست). و این
یکی از بزرگترین دستاوردهاي رهبري این مرزبان بزرگ دین است. از آنجا که این مرد بزرگ متاع دنیا را با همه وسعتش به سُخره
گرفته و به پَشیزي نمی خرد و تنها چشم بر آخرت دوخته است و همچون مولاي مظلومش علی (ع) دنیا را سه طلاقه کرده است;
هیچگاه براي بدست آوردن پست و مقام تلاش نکرد و هرگز با حق ستیزان از در آشتی درنیامد! هر چند تاریخ نویسان تحریف گر
و قلم بدستان مغرض و معاند، تلاش داشته و دارند تا از نقش بزرگ و انکار ناپذیر این رهبر مذهبی و ملی در مبارزات مردمی با
رژیم پهلوي و پیروزي انقلاب ;به سادگی بگذرند و در تلاشند تا در عرض ایشان، جمعی دیگر را در رهبري و هدایت انقلاب
چهره کنند و اندوهمندانه باید اعتراف کرد تا حدودي نیز این تلاش هاي مذبوحانه جواب داده است و گروهی معاند با جعل سند
که بعدها به شکست خفت بار خود اعتراف کردند ناکام مانده و می مانند که همیشه ماه پشت ابرها باقی نمی ماند!؟ اعلامیه هاي
پرشور، سخنرانی هاي داغ و مبارزانه، پرونده هاي تابناك موجود ساواك، تبعیدهاي سخت و طاقت فرسا به زابل، یزد، میگون،
تهران، زندان انفراديِ طاق سوزِ کمیته شاه، حصرهاي خانگی، ممنوع الملاقات، ممنوع التدریس، ممنوع الخروج بودن، زندانی
شدن یاران، شاگردان و مریدان معظم له، و... خود گواه صادق این مدعاست.
احترام به مراجع



صفحه 90 از 95
یکی از ویژگی هاي معظم له، حفظ و احترام مراجع تقلید است. با آن که در دیدگاهها و سلایق، ناسازگاري هایی با بعضی از
مراجع داشته و دارند، اما هیچگاه زبان به دشنام، بدگویی یا تخریب موقعیت آنها نگشوده اند. بارها اتفاق افتاده است که یک مرجع
یا فردي که در مسیر مرجعیت است به هر دلیل موجه یا غیر موجه مورد شماتت یا دشنام قرار گرفته، ایشان به دلیل همان احترامی
که براي مقام مقدس مرجعیت نه شخص قائل هستند، سکوت را جایز نشمارده و به دفاع از کیان مرجعیت و علوم دینی پرداخته
اند. حتی اگر مقام خودشان مورد هجوم قرار گیرد. ایشان معتقدند که اگر دیانت، عزت و حرمت مراجع را نداشته باشیم ;کج
اندیشان، بددهنان و معاندین را به میدان عرض اندام و ضربه زدن به کیان و نظام مرجعیت فرا خوانده ایم. در این راه دیدید و
دیدیم که چه ها کردند!؟
اندرزها و سفارشات
حضرت آیت الله العظمی روحانی به شاگردان، مقلدان و مریدان بی شمارشان در سراسر دنیا اندرزهایی نه فقط با زبان که با رفتار و
مدح و » را با افراد و بزرگان نشناسیم! اندرزمان داده اند که تفاوتی بر « حق و باطل » عمل خود، آموزانده اند. که: یادمان داده اند که
دیگران قائل نشویم! ایشان با زندگی شگرف خویش بی اعتنایی بدنیا را به ما آموزش داده اند و یادمان داده اند که می توان « ذم
نشد! معظم له درس فروتنی و تواضع را با عمل خویش یادمان داده اند ! نهیبمان زده اند که « اسیر تجملات دنیا » و « ساده زیست »
و فرازونشیب روزگار شماها را از راه بازدارد! از معظم له آموخته ایم که هیچ کاري در روي زمین « حوادث در شما اثر کند » نکند
را از رفتار و منش بزرگوارانه اش آموخته ایم! معظم له « بزرگی روح » و « دریا صفتی » ! نیست « هدایت و انسان سازي » به عظمت
یادمان داده اند که !« چشم از جهان فرو بست » : یادمان داده اند که هرگز به دنیا و مافیهایش چشم ندوزیم تا به هنگام مرگ نگویند
یاد آورمان شده !« به دار باقی شتافت » : آخرت و جهان دیگر را چنان آمیخته لحظه لحظه زندگیمان کنیم تا به هنگام مرگ نگویند
باید رنج کشید که سختی و رنج و مشقت، صیقل دهنده روحمان است! زُهد ایشان درزندگی شخصی « بقاي روح » اند که براي
بهترین آموزشگر ماست! استقامت و پایداري شگرفش، بیانگر اوج احساس مسؤولیت و پایمردي ایشان است! نهیبمان زده اند که
قدر لحظات زندگی خود را بدانید و پیاممان داده اند که فقط یک بار به این دنیا می آیید و براي زندگی ابدي خود از همین یک
بار باید هر آنچه را که می توانید استفاده کنید و ره توشه بردارید! گذشت و بزرگواري اش یادآور کرامتی است که قرآن و سنت
اهل بیت به گوشمان خوانده اند! اخلاص فراگیر ایشان در تمامی لحظات، جایی براي بروز امیال نفسانی، خودنمایی و خودخواهی،
تکبر و فخر فروشی، مدح طلبی و ثناجویی، باقی نمی گذارد! معظم له اخلاص، بلند همتی، عفو و گذشت، صبر و استقامت، دقت و
ریزبینی، خدمت به مردم، آزادي و عدالت خواهی و بالاخره قدرشناسی از اساتید را به ما آموزش داده اند! اگر چه خود هرگز
قدرشناس او نبوده ایم!!؟
حیات مذهبی
ایشان تقید خاصی به خواندن زیارت کامل عاشورا دارند. حدود نیم قرناست که معظم له هر روز صبح زود به مدت یکساعت و نیم
زیارت کامل عاشورا را می خوانند و با یاد آقا اباعبدالله الحسین (ع) روحشان را جلا می دهند. آنان که به عشق امام زمان (عج) و
ارتباط با حضرتش به مسجد جمکرانمشرف می شوند، می دانند که سالهاست هر هفته یک سید نورانی ;آرام، آرام و عصا زنان به
عشق مولا و تجدید عهد و پیمان، ابراز علاقه و توان بخشی روحی به مسجد جمکران می آید تا گزارش یک هفته خدمتگزاري
خود را به مولاي و مقتدا خود، ارائه دهد. این سید نورانی جلیل القدر، کسی نیست جز حضرت آیت الله العظمی روحانی. بعد از



صفحه 91 از 95
جمکران، به قصد عرض ادب به ساحت کریمه اهل بیت حضرت معصومه (س) به حرم مشرف می شوند و به هنگام خواندن
زیارت، دستها را به حلقه هاي ضریحش قلاب می کنند و بعد از خواندن نماز زیارت، براي خواندن فاتحه و عرض ادب بر سر مزار
پدر بزرگوارشان در مسجد بالاي سر حضرت معصومه، حاضر می شوند. ایشان تقید خاصی به برقراري مراسم عزاداري براي ائمه
اطهار بخصوص آقا ابا عبدالله الحسین (ع) دارند. در طول دو ماه محرم وصفر تمام لباسهاي ایشان سیاه است، بیت معظم له سیاه
پوش می شود. در این ایام هیأت هاي مذهبی و سینه زنی که از اقصی نقاط ایران به بیت ایشان می آیند، پس از مراسم عزاداري به
همراه معظم له و اقامه نماز جماعت، با ایشان مهمان سفره آقا اباعبدالله الحسین خواهند بود. فقط مظلومیت مولایش علی و مقتدایش
مهدي (علیهما السلام) و مادر پهلو شکسته اش زهرا (س) است که بر پهناي چهره شان اشک می نشاند. در اعیاد مذهبی هم معظم
له براي شرکت در شادي دل امام زمان (عج) مجلس جشن و سرور برقرار می کنند و مداحان و عاشقان ائمه اطهار در این مراسم ها
شرکت می کنند. بیت معظم له به دور از هر سازمان یا تشریفاتی اداره می شود، در نتیجه ارتباط مستقیم با ایشان به سهولت امکان
پذیر است. ملاقات هر روزه در دفتر ایشان بطور مستقیم با معظم له در یک ساعت مشخص و معین، امکان پذیر است. مخارج بیت
زیر نظر مستقیم معظم له است و هر نوع خرج و برجی را مستقیماً نظارت دارند. وجوهات شرعی را شخصاً دریافت می کنند و
حساب هاي بانکی نیز به نام خودشان است. زندگی ساده و بی آلایش ایشان زبانزد عام و خاص است. گاه گاهی بعضی از افراد و
البته به قصد ضربه زدن به بیت ایشان وارد شده اند تا آنچه را که خود می خواهند و می پسندند به کرسی بنشانند. زمانی که معلوم
و ثابت شود که این افراد از تقواي لازم برخوردار نیستند، در کمترین زمان ممکن و بدون هیچ رودر بایستی عذر آنها خواسته می
شود و از نفوذ آنها جلوگیري بعمل می آید. از دیگر خصوصیات اخلاقی ایشان ;تواضع و فروتنی، ساده زیستی، کمک و یاري به
طلاب علوم دینی براي سنت دیرینه حضرت رسول (ص) ازدواج کمک هزینه براي مداواي بیماري طلاب و خانواده هاي آنها،
تهیه لیست چند ده هزار نفري ایتام، بیوه زنان، ضعفا و درماندگان و کمک هاي ماهانه به آنها. اجازه و شرکت در ساخت صدها
مسجد، حسینیه، مدرسه، بیمارستان، درمانگاه و مراکز عام المنفعه در سراسر ایران و خارج از کشور. سالهاست معظم له هر ماه به
مدت 5 روز مرحمتی آقا امام زمان (عج) را به دهها هزار طلبه حوزه علمیه مقدسه قم، پرداخت می کنند. دیگر طلاب علوم دینی در
استانها دیگر نیز از این مرحمتی امام زمان (عج) توسط معظم له، استفاده می کنند.
درباره مرکز