گروه نرم افزاری آسمان

صفحه اصلی
کتابخانه
جلد دهم
هوالشکور






این میراث ماندگار که رساله هایی پربار از اسفار گرانبهای نام آوران مکتب اصفهان است، به ساحت نورانی فقیه بلند آوازه، سید جلیل القدر، علامه دوران و زعیم علمی، فرهنگی و اجتماعی اصفهان آیت اللّه سید محمد باقر شفتی، «حجه الاسلام»، تقدیم می داریم.

ص :2

ص :3

درباره این مجموعه

«میراث حوزه اصفهان»مجموعه ای است نوپا،باطرحواره ای به وسعت عرصه:«رساله نگاری در پهنه یکهزار سال تلاش علمی،معرفتی دانشیانی که با حوزه علمیّه اصفهان پیوند داشته اند.

مرکز تحقیقات رایانه ای حوزه علمیّه اصفهان-که به امر مرجع عالیقدر حضرت آیه اللّه العظمی مظاهری«مدّ ظله العالی» تأسیس گردیده-این مجموعه را با هدف ارائه محقّقانه،شکیل و شایسته متون مورداشاره بنا نهاده است و با چشمداشت به لطف حضرت حق در این مسیر گام می نهد.در توضیح این مطلب اشاره به نکاتی چند بایسته است.

(الف)هرچند عنوان«رساله»عنوانی است عام و ریخته های قلمی خرد و کلان را به یکسان دربرمی گیرد.اما در اینجا به اقتضای متاخّران و معاصران،این کلمه به معنای«نگاشته های کم برگ»به کار رفته است.

(ب)«رساله نگاری»مفهومی است عام و مراد از آن همان معنای اصیل عامش می باشد،بدین ترتیب تألیف،ترجمه،تحشیه و دیگر ساحت های تلاش علمی قلمزنان می تواند در حیطه این مجموعه قرار گیرد.

(ج)حوزه زمانی این مجموعه،به هیچ دوره خاصّی محصور نمی باشد.امروزه،از سابقه یکهزار ساله حوزه علمیّه اصفهان آگاهی داریم،رساله هایی که در این مجموعه عرض می شود.می تواند سراسر این پهنه وسیع را دربرگیرد.

(د)پرواضح است که اگر در این شهر ابن سیناها،صاحب ابن عبادها و علاّمه مجلسی ها«قدس سرّهم»به تلاش علمی مشغول بوده اند،شیخ بهایی ها،و میردامادها و حکیم صهباها«قدس سرّهم»نیز در کنار تلاش علمی بس

ص :4

ارجمندشان به ذوق ورزی و تکاپوهای گرانقدر در زمینه هایی که نشانگر عالی ترین هیجانات روح انسانی است،هم می پرداخته اند.ازاین رو مجموعه حاضر دو حیطه«تلاش علمی و تکاپوی ذوقی»را همزمان در کنار هم عرضه خواهد کرد.

(ه)پیوند با«فضای علمی و معرفتی»حوزه علمیّه اصفهان،شرط اجتناب ناپذیر ورود نگاشته ها به این مجموعه است.

گذشته از علمی بودن آثار،تطابق آن با«فضای معرفتی»حوزه ای که اقیانوس های ناپیدا کرانه ای همچون مجلسی شیخ بهایی،میرداماد،محقّق خوانساری،فاضل هندی صدر المتألّهین،حکیم نوری،حکیم سبزواری«قدس سرّهم»را در خود پرورانده است شرطی است که این مجموعه بر حصول آن تأکید دارد.

(و)هدف این مجموعه«ارائه محقّقانه شکیل و شایسته این متون»می باشد.این عنوان می تواند مادّه و صورت مجموعه حاضر را مشخص سازد،زیرا ارائه«محقّقانه»این نگاشته ها،نشانگر مادّه مجموعه و ارائه«شکیل»آن نشان دهنده صورت آن است.به باور ما،ارائه«شایسته»نیز ارائه ای است که همزمان دو قید«محقّقانه»و«شکیل» بودن را به همراه داشته باشد.

بدین ترتیب،این مجموعه،می کوشد با استمداد از عنایات حضرت حقّ،متون فاخری که شرایط مذکور را حائز باشد، منتشر نموده و صفحات خود را بدان،زیور بخشید و در این راه،همدلی و همراهی همه محقّقان ارجمند را امید می برد.

و اللّه ولیّ التّوفیق مرکز تحقیقات رایانه ای حوزه علمیه اصفهان

ص :5

اشاره

ص :6

ص :7

میراث حوزه اصفهان

دفتر دهم

به اهتمام

محمّدجواد نورمحمّدی

مرکز تحقیقات رایانه ای حوزه علمیّه اصفهان

ص :8

فهرست مطالب

عنوان صفحه

مقدمه مرکز··· 19

رساله فی الحبوه

مؤلّف: علاّمه محقّق حاج سیّد أسداللّه بن محمّد باقر شفتی قدس سره

تحقیق و تصحیح: سید مهدی شفتی

مقدّمه تحقیق··· 25

زندگینامه مؤلّف···

نام و شهرت···

شرح حالِ والدِ ماجد مؤلّف···

نسب شریف···

تولّد تحصیل···

در گفتار بزرگان···

تألیفات···

آثار و خدمات···

مسافرت به عتبات و وفات در بین راه···

متن الرساله···

المقام الأوّل: فی أصل الحکم···

ص :9

المقام الثانی: فی أنّ الحبوه هل تعطی الولد الذکر مجّانًا···

المقام الثالث: فی أنّ تخصیص الأشیاء المعروفه هل هو واجب أو مستحبّ ؟···

المقام الرابع: فی أنّ المحبوبه ما هو ؟···

بیانٌ وتنبیهٌ···

فهرس مصادر التحقیق···

منبع الخیرات

مؤلّف: محمدعلی بن محمدحسن آرانی کاشانی

تحقیق و تصحیح: محمّدجواد نورمحمّدی

مقدمه تحقیق···

نگاهی به زندگی آقا محمدعلی آرانی کاشانی···

تألیفات آرانی···

معرفی منبع الخیرات و شیوه تحقیق آن···

رساله منبع الخیرات···

خطبه رساله···

مطلب اول: نماز اشرف عبادات···

مطلب دوم: شرط حضور قلب در عبادات···

معانی قلب···

مطلب سوم: آیات و اخبار حضور قلب···

جمع بندی نتیجه روایات···

حکایاتی از حضور قلب اولیای الهی در نماز···

مطلب چهارم: ذکر دوائی نافع در ازاله غفلت و توجّه قلب···

اسباب خواطر قلبی···

ص :10

اسباب ظاهری···

اسباب باطنی···

درمان افکار و خواطر قوی···

بازگشت همه خواطر به حب دنیا···

ابواب مباحث نماز···

باب اوّل: مقدمات نماز···

مطلب اوّل: طهارت از حدث···

مبحث اول: در اسرار وضو···

در تفصیل اسرار هریک از اجزاء وضو···

مبحث دوم: در اسرار مخفیّه غسل···

مبحث سوم: در اسرار پنهان تیمم···

مطلب دوم: در طهارت از خبث و تخلّی···

در اسرار تخلّی···

مطلب سوم: در ستر عورت است···

مطلب چهارم: در اسرار مخفیّه مکان مصلّی···

مطلب پنجم: در اسرار خفیّه وقت نماز···

مطلب ششم: در مخفیّات رموز استقبال قبله···

مطلب هفتم: در اسرار مخفیّه مقدمات مستحبّه نماز···

امر اول: اختیار مکان مناسب برای مناجات···

امر دوم: از مقدمات مستحبّه، اذان و اقامه···

امر سوم: در اسرار افتتاح نماز به تکبیرات هفتگانه···

باب دوّم: در مقارنات نماز···

فصل اوّل: در مقارنات رکنیّه···

مقصد اوّل: در بیان اسرار قلبیّه قیام···

مقصد دوم: وظائف قلبیّه نیّت···

مقصد سوم: در تکبیره الاحرام···

ص :11

فهرست منابع تحقیق···

حجله العرایس

مؤلّف: ملا محمدباقر بن اسماعیل خاتون آبادی

تحقیق و تصحیح: سید محمود نریمانی

مقدمه محقّق···

نگاهی کوتاه به زندگی مؤلّف···

شاگردان···

موقعیت سیاسی اجتماعی···

زهد و تقوای ملا محمدباقر خاتون آبادی···

وفات···

روش تحقیق···

حجله العرائیس···

مقدمه مؤلّف···

در بیان عقد نکاح···

مطلب اول: در بیان عقد نکاح دائمی و مجملی از احکام آن···

مطلب دوم: در بیان عقد متعه و بعضی از احکام آن···

تفاوت عقد نکاح و عقد متعه···

فصل اول: در آداب زفاف کردن···

فصل دوم: در آداب جماع کردن و بعضی از احکام متعلّقه به آن···

مطلب سوم: در بیان مجملی از احکام افطار روزه ماه مبارک رمضان···

احتمالات روزه···

منابع تحقیق···

مباحث اعتقادیه

ص :12

مؤلّف: ملا علی نوری

تحقیق و تصحیح: محمدمسعود خداوردی

مقدمه محقّق···

معرفی نسخه و روش تصحیح و تحقیق···

جواب اشکال از حدیث خلق المؤمن من طینه الجنه و...···

سرّ لزوم عصمه الأنبیاء و أوصیائهم...···

جواب از منافات حدیث «الولد سرّ ابیه»···

با تولّد شقی از سعید و...···

تتمّه فیها تکمله و تبصره···

جواب از این که الظاهر عنوان الباطن گاهی خلاف این است···

معنی الولایه من کریمه «انا عرضنا الأمانه...»···

بیان المراد فمن الأمانه المعروضه تتمّه فیها تکمله···

منابع تحقیق···

حلو التناول و سهل التداول فی مسئله التداخل

مؤلّف: حاج میرزا زین العابدین الموسوی الخوانساری

تصحیح و تحقیق : مهدی باقری سیانی

مقدمه···

الف: آشنایی اجمالی با «تداخل اسباب»···

ب: آشنایی با مؤلّف رساله حلوالتناول···

اول: ولادت و زادگاه···

دوم: اساتید···

سوم: مشایخ اجازه···

چهارم: فرزندان···

ص :13

پنجم: آثار و مؤلّفات···

ششم: وفات و مدفن···

ج: آشنایی با رساله حلوالتناول···

د: شیوه تحقیق و بیان چند تذکّر···

و: نگاهی اجمالی به حیات علمی مرحوم استاد سید محمدعلی روضاتی···

حلوالتناول···

المقدمه···

الأقوال حول مسئله التداخل···

المشهور عدم التداخل مطلقاً···

القائلین بالتداخل مطلقاً···

قول ابن ادریس فی المسأله···

نقل الأقوال حول المسأله···

کلام صاحب المدارک···

کلام المحقق السبزواری···

بیان العلامه المجلسی···

بیان المحقق الخوانساری···

قول المصنّف قبل تألیف الرساله···

قول المصنّف حین تألیف الرساله···

التقایر الستهّ:···

التقریر الأول···

التقریر الثانی···

التقریر الثالث···

توهم القائلون بالتداخل···

دفع التوهم···

التقریر الرابع···

التقریر الخامس···

ص :14

بعض الأخبار الداله علیعدم التداخل···

التقریر السادس···

نقل کلام المحقق الشیروانی و نقده مجملاً···

نقل کلام المحقق الشیروانی و نقده مفصلاً···

کلام العلامه فی مختلف الشیعه···

نقل کلام العلامه···

عود إلی کلام المحقق الشیروانی و نقده···

بیان سائر وجوده النظر فی کلام العلامه···

عود إلی کلام العلامه فی المختلف و نقده···

تتمیم فی نقل کلام صاحب السرائر···

المناقشه مع صاحب السرائر···

تقریر المعارضه فی المقام···

الوجه الاوّل من تقریر المعارضه···

حصیله التحقیق···

کلام المحقق الخوانساری فی المشارق···

مصادر التحقیق···

حقیقت (منی، مذی، وذی و ودی)

مؤلّف: محمد جعفر بن محمد طاهر کلباسی

تحقیق و تصحیح: مجتبی مطهری پور

مقدمه محقّق···

نگاهی کوتاه به زندگی مؤلّف···

مولی محمد جعفر کرباسی از نگاه بزرگان···

شاگردان···

آثار و تألیفات···

فرزندان···

ص :15

وفات···

منی چیست؟···

مذی چیست؟···

وذی چیست؟···

ودی چیست؟···

منابع تحقیق···

لب النظر فی علم المنطق

مؤلّف: ملا حبیب اللّه کاشانی

تحقیق و تصحیح: سید مصطفی موسوی بخش

مقدمه محقق···

نگاهی به زندگی ملا حبیب اللّه کاشانی···

الباب الأول: فی الألفاظ···

الباب الثانی: فی الکلیّات···

الباب الثالث: فی المعرفات···

الباب الرابع: فی القضایا···

فصل···

الباب الخامس: فی القیاس···

الباب السادس: فی البرهان···

الباب السابع: فی الجدل···

الباب الثامن: فی الخطابه···

الباب التاسع: فی السفسطه و المغالطه···

الباب العاشر: فی الشعر···

منابع تحقیق···

ص :16

کتابشناسی عاصی اصفهانی

تحقیق و تصحیح: مصطفی صادقی

مقدمه محقّق···

زندگی ملا محمد محسن عاصی اصفهانی رشتی···

اساتید···

تألیفات···

نسخه شناسی···

کتابشناسی آثار عاصی اصفهانی···

فهرست نسخ خطی حوزه علمیه نجف آباد

تحقیق و تصحیح: محمد جواد نورمحمدی، محمد داوری، سید محمود نریمانی

مقدمه···

نگاهی به حوزه علمیه نجف آباد···

معرفی نسخ خطی حوزه علمیه نجف آباد···

فهارس فنی دفتر دهم

فهرست موضوعی رساله های میراث اول تا دهم···

فهرست مؤلّفین رساله های میراث اول تا دهم···

آیات···

روایات···

چهارده معصوم علیهم السلام ···

اشخاص···

کتابها···

ص :17

مکانها···

فرق و مذاهب···

ص :18