گروه نرم افزاری آسمان

صفحه اصلی
کتابخانه
شاهنامه فردوسی
جلد هفتم
مناظرات فاطمه







مهمترین مناظره فاطمه زهرا (س) مناظرهاي سیاسی بود که جنبه اقتصادي نیز داشت. این بحثبین آن حضرت و خلیفه اول و دوم
صفحه 10 از 15
بود. در ظاهر این مناظرات به مسائل مالی برمیگردد ولی در واقع مسائل خلافت و رهبري مسلمین مد نظر بود چه آن جز علاقه و
انس با خدا در دلش نبود و مسائل دنیوي هیچگاه براي آن حضرت نگرانی ایجاد نکرد. فاطمه (س) به دنبال ارث پدر آمد، ولی
خلیفه اول جواب داد: پیامبر (ص) فرموده: ما پیامبران ارث باقی نمیگذاریم آنچه از ما باقی بماند صدقه است، یا در اختیار حاکم
همان زمان است. آنگاه فاطمه بر خلیفه اول غضب کرد و تا آخر عمر با او صحبت نکرد و بعد از پیامبر (ص) شش ماه زنده بود.
21 ] . جوابهایی که از خود صحاح ششگانه در مورد سخن خلیفه اول به دست میآید چنین به نظر میرسد: اول: در بحث فضایل ]
آن حضرت گذشت که غضب فاطمه به معنی غضب رسول خدا (ص) است و این احادیث مقید به صورت خاصی نشده است.
بنابراین رسول خدا (ص) غضبناك شد!! دوم: به موجب احادیث وارده مقصود از اهل بیت و شان نزول آیه تطهیر، حضرت زهرا
(س) معصوم از گناه بود، پس چگونه چیزي را خواست که مستحق آن نبود؟! و سوم اینکه: بعد از این تقاضاي حضرت زهرا (س)
خلیفه دوم اموال پیامبر (ص) در مدینه را در اختیار علی (ع) و عباس قرار داد، ولی خیبر و فدك را نه. [ 22 ] اگر اموال پیامبران
صدقه است و این حکم غیر قابل تغییر است او چگونه این عمل را انجام داد؟ علماء شیعه جوابهاي مفصل از این حدیث دادهاند از
رسالۀ حولالحدیث نحن معاشر الانبیاء لانورث تالیف نموده است. » جمله شیخ مفید کتاب مستقلی در این مورد به نام
در سوگ پدر
به همان مقدار که بودن در کنار پدر براي صدیقه کبرا روحبخش بود، فراقش طاقتفرسا مینمود. دیدار پدر، نسیم بهاري بود که
جسم و جان فاطمه را شادي میبخشید و فراقش باد سمومخزان. هنگامی که بیماري پیامبر خدا (ص) شدت گرفت و نفس گرم آن
حضرت به سختی در جریان بود، فاطمه (س) با دلی رنجور در کنار بستر نشسته و با چشمانی اشکآلود چهره پدر را مینگریست.
پیامبر در آن حال به فاطمه فرمود: دخترم ناراحتی من همین امروز است و بعد از این، راحت میشوم. چند لحظه بعد صداي
مهربانش خاموش شد و کبوتر روحش به آشیانهاي که قدسیان براي او تزیین کرده بودند پر کشید. فاطمه (س) که لبهاي ساکت
اي پدر، دعوت حق را اجابت کردي و در » : پدر را دید، با یک دنیا غم و اندوه به وسیله این جملات در فراق پدر نوحهسرایی کرد
پس از آنکه بدن مطهر رسول خدا (ص) را به خاك سپردند «. بهشتبرین جاي گرفتی ما ارتحال تو را به جبرئیل تسلیت میگوییم
. [ فاطمه زهرا رو به انس کرده فرمود: اي انس، چگونه راضی شدید خاك بر بدن مطهر رسول خدا بریزید. [ 23
رحلت
در صحاح سته از رحلت فاطمه زهرا (س) و کیفیت آن، سخنی به میان نیامده است و فقط به ذکر این مطلب بسنده کردهاند که آن
حضرت شش ماه بیشتر بعد از پدر در قید حیات نبود. مطلبی که در این مورد شایان ذکر است، سخن احمد بنحنبل است که از
اطلاع فاطمه (س) از زمان رحلتخویش خبر میدهد. امسلمه میگوید: در آخرین بیماري فاطمه (س) که در پی آن، دار فانی را
وداع گفت، من پرستاري آن حضرت را بر عهده داشتم. در یکی از روزها که علی (ع) خارج از منزل بود و فاطمه (س) نیز مثل
روزهاي قبل در بستر بیماري بود به من فرمود: آب حاضر کن. آنگاه غسل کرد، چنان غسلی که مانند آن را ندیده بودم. سپس به
کنیز خود فرمود: لباسهاي نو مرا بیاور. جامهها را پوشید. و بعد دستور داد رختخواب مرا در وسط اتاق پهن کنید. رختخواب که مهیا
شد به پهلو و رو به قبله خوابید و دست مبارکش را زیر گونه مبارکش نهاد و فرمود: اینک لحظه وداع رسیده و من به ملاقات
پروردگار میروم بدنم پاکیزه است و غسل کردم و نیازي به غسل ندارم بنابراین بدن مرا براي غسل عریان نکنید. این جملات را بر
. [ زبان آورد و در همین لحظه جان را تسلیم معبود کرد. [ 24
صفحه 11 از 15
روایات
در تعدادي از روایات صحاح ست، فاطمه زهرا (س) در سلسله اسناد واقع شده و روایتی را از پدر بزرگوارش نقل میکند اما تعداد
این روایات زیاد نیست در این جا به ذکر دو روایت اشاره میکنیم: 1- فاطمه زهرا (س) میفرماید: روش پیامبر بر این بود که وقتی
بسم الله و السلام علی رسول الله اللهماغفرلی ذنوبی وافتح لی ابواب رحمتک. و هر گاه خارج » : داخل مسجد میشد میفرمود
2- فاطمه زهرا (س) . [ میشد میفرمود: بسم الله و السلام علی رسول الله اللهم اغفرلی ذنوبی وافتح لی ابواب فضلک. [ 25
میفرماید: پدرم به من تعلیم داد و فرمود: صبح که از خواب بلند میشوي بگو: سبحان الله و بحمده لا قوة الا بالله ما شاء الله کان و
. [ ما لم یشا لم یکن. کسی که این دعا را بخواند تا شب در امان است و کسی که شب بخواند تا صبح در امان است. [ 26
پاورقی
3. السنن، ابیماجۀ ؛( 2.الصحیح، ابوالحسن مسلم بنحجاج نیشابوري (م 26 ؛( 1. الجامع الصحیح، محمد بناسماعیل بخاري (م 256 [1]
6. الجامع، ترمذي (م 279 ). (این کتابها چنان منزلتی در نزد اهل ؛( 5.السنن، نسایی، (م 303 ؛( 4. السنن، ابیداود (م 275 ؛( (م 273
سنت دارند که هیچ کتابی به پایه این شش مجموعه راوي نمیرسد. [ 2] صحیح مسلم؛ کتاب فضائل الصحابه، باب فضائل زهرا
، 3] صحیح ترمذي؛ ج 2 ] . (س)؛ صحیح ابنماجه، باب ما جاء فی ذکر مرض رسول الله (ص)؛ مسند احمد بنحنبل، ج 6، ص 282
[4] . ص 319 - صحیح ابیداود، باب ما جاء فی القیام. مستدرك الصحیحین، ج 4، ص 272 - الادب المفرد، بخاري، ص 136
صحیح بخاري؛ کتاب بدء الخلق، باب ما لقی النبی و اصحابه من المشرکین؛ صحیح مسلم، کتاب الجهاد و السیر، باب مالقی النبی و
اصحابه من المشرکین. [ 5] صحیح بخاري؛ کتاب بدء الخلق؛ صحیح مسلم، کتاب الجهاد و السیر، باب غزوة الاحد. [ 6] صحیح
7] صحیح ] . ابیداود؛ ج 26 ، باب الاستفادة من العاج - صحیح بخاري، کتاب بدء الخلق - مسند احمد بنحنبل، ج 5، ص 275
ابنماجه؛ باب بیماري پیامبر (ص)؛ مسند احمد بنحنبل، ج 6، ص 282 ؛ صحیح مسلم، کتاب فضائل الصحابه، باب فضائل حضرت
9] صحیح ترمذي؛ ج 2، ص 306 ، باب مناقب امام حسن و امام حسین (ع). ] . زهرا (س). [ 8] مستدرك الصحیحین؛ ج 2، ص 479
10 ] صحیح بخاري؛ کتاب بدء الخلق، باب مناقب اقرباء رسول خدا (ص) مناقب حضرت زهرا (س)؛ صحیح ابیداود، ج 12 ، باب ]
مکروهات جمع میان زنان؛ صحیح مسلم، کتاب فضائل الصحابه، باب فضائل حضرت زهرا (س)؛ صحیح ترمذي، ج 2، ص 319 باب
12 ] صحیح مسلم؛ کتاب فضائل صحابه، باب فضائل اهل بیت پیامبر (ص) و باب فضائل ] . فضیلت فاطمه (س). [ 11 ] احزاب / آیه 33
13 ] صحیح مسلم؛ کتاب فضائل صحابه، باب فضائل حضرت علی (ع). صحیح ] . علی (ع)؛ صحیح ترمذي، ج 2، ص 308 و 209
- ترمذي، ج 2، ص 166 - تفسیر کشاف، ذیل آیه مباهله. [ 14 ] تفسیر کشاف، ذیل آیه مباهله. [ 15 ] صحیح ترمذي؛ ج 3، ص 301
18 ] همان. [ 19 ] صحیح ] . 17 ] همان، ص 316 ] . 16 ] صحیح ابنماجه؛ ص 139 ] . تهذیب التهذیب، ابنحجر عسقلانی. ج 10 ، ص 430
ابنداود؛ ج 2، ص 29 ، باب تسبیح هنگام خواب. [ 20 ] صحیح بخاري؛ کتاب بدء الخلق، باب مناقب علی (ع) و کتاب خمس باب
اختصاص خمس به نائبان رسول الله (ص) - صحیح مسلم، کتاب ذکر و دعا تسبیح اول روز و هنگام خواب. [ 21 ] صحیح مسلم؛ ج
23 ] صحیح بخاري؛ ] . 22 ] مسند احمد بنحنبل؛ ج 1، ص 6 ] . 5، ص 153 - مسند احمد، ج 1، ص 6 - صحیح ابیداود، ج 2، ص 23
کتاب بدء الخلق، باب بیماري پیامبر (ص) - صحیح نسائی، ج 1، ص 261 باب گریستن بر میت - صحیح ابنماجه، ابواب جنائز،
[25] . باب دفن و وفات پیامبر (ص). [ 24 ] مسند احمد بنحنبل؛ ج 6، ص 461 - ذخائر العقبی، ص 53 - اسد الغابه، ج 5، ص 590
[26] . صحیح ابنماجه؛ کتاب 5، مساجد و جماعات، حدیث 1 - مسند احمد بنحنبل حدیث 25212 - صحیح ترمذي، حدیث 289
. صحیح ابنداود؛ حدیث 4413
صفحه 12 از 15
درباره