گروه نرم افزاری آسمان

صفحه اصلی
کتابخانه
شاهنامه فردوسی
جلد هجدهم
علتّ وجوب







اشاره
است، بینشی که انسان را اَفرید ه اي شروع دار امَا بی « بینش الهی- انساس » دانستیم که مجموعه بایدها و نبایدهاي دینی براساس
پایان می داند که براي کامجویی و لذت یابی آفریده نشده است، هر چند لذت می برد و در مسیر صحیح زندگی بیشترین سرور و
نمی یابیم بلکه « حیوان ناطق » شادمانی را نصیب خود میکنند، امّا تعالی و ترقی مقصد والاي اوست. در این نگر ش انسان را
یعنی مخلوقی داراي آغاز و انجام مشخص و شفاف همراه با مسئولیت تام و تمام نسبت به الله می بینیم. کسی که « موجودي متأله »
باید بهداشت روحی و اَرامش روانی داشته باشد تا با هدایت انرژي هاي نهفته درونی، در مسیري سالم و انسانی حرکت کند، به
کمال شخصیتی دست یابد. از ناهنجاري هاي فکري و رفتاري مصو ن ماند تا به سعادت و سربلندي ابدي دست یابد زیرا ما از اوییم
و « فطرت » فراتر از آیین و ملّت به ،« پوشش » . و به سوي او باز می گردیم و می تو انیم جاو دانه در آسو دگی و اَرامش بسر بریم
انسان بر میگر دد، شأنی از شؤن انسان دانسته شده که عمري به قدمت خود انسان دارد و پاسخگو « انسانیت » به « جنسیت » بیرون از
ي سه نیاز متفاوت ا فرا د ست: 1. نیاز طبیعی (حفا ظت در مقابل گرما و سرما و عوامل طبیعی دیگر) 2. نیاز اجتماعی (مراقبت از
عفت و پاکدامی) 3. نیاز روانی (مواظبت از اَراستگی و زیبایی) علاوه بر این، نوع پوشش هر جامعه اي افزون بر خصوصیات
جغرافیایی و طبیعی، موقعیّت سنّی و شغلی و یا عوامل اقتصادي و اجتماعی، تابعی از فرهنگ و جهان بینی حاکم بر اَن جامعه است
که فراتر از سلیقه ورزیها و تنوع طلبی ها، ارزش هاي موجود در خانواده را نمایان می سازد. دریک نگاه دقیق و عمیق: حجاب یک
فریضه عبادي- اجتماعی و فراتر از آن حماسی- سیاسی است، مثل نمازنیست که در روز چند نوبت اقامه شود و تمام گردد یا مانند
روزه که در سال یک ماه واجب گردد و یا مانند خمس که چون تسویه شود دیگر وظیفه اي به بار نیاورد، حجاب یک فریضه
منشورگونه با ابعاد و اضلاع متفاوت و متنوعی است که آثار فقهی و اخلاقی عرفانی و ا لهی دنبا ل دارد. از یک سو حالت عرفانی
براي بانوي باحجاب دارد زیرا با عشق در آمیخته و همین امر، سختی هاي ظاهري را سهل و آسان می سازد، از سوي دیگر جلوه
حماسی دارد و چونان بیرق برافراشته حق سالاري و عدالت خواهی، پاکی و پاکدامنی است که همیشه همراه و درسال اهتزاز است.
است، زنان، با حجاب به حق خودکه شخصیت متعالی است می رسند و مردان حد خود راکه « حق مردان » و « حق زنان » حجاب
عبور نکردن از مرز خویش است می یابند، این بینش که همسو با فطرت پاك هر انسانی است بیانگر این حقیقت رحمانی است که
اعضاي زن امانتی است که ازسوي خداوند به اوواگذارشده است و اوباید بنا به دستور خالق خود از اَن بهره برداري کند و در همین
راستا پس از ازدواج تنها در اختیار شوهر قر ار دهد. این پوشش هدفمند که براساس عفت استوار است، هر مردي با هر روحیه اي را
بودن همسر خود احساس شادي و شعف می کنند و به « خصوصی » مجذوب خود می سازد زیرامر دان بنا بر غیرت مردانه خویش از
همسر خصوصی خویش از صمیم قلب اظهارعشق و علاقه می کنند اما از آن سو زنی که همیشه در ویترین نگاه مردان باشد و
به « نجابت » چونان کالایی همیشه در دسترس گردد، دیر یا زود خود را از چشم و دل شوهر انداخته و با خروج از قلعه مقدّس
هر زنی که خود را براي غیر شوهر، خویش را خوشبوکندو » : دوري از پاکی سقوط میکند زیرا رسول خدا(صلی الله علیه واله) فرمود
اَرایش نماید، خدا، ند نماز او را قبول نمی کند تا اینکه براي پاك ساختن از آن غسل نماید، حنانکه خود را از جنابت غسل می
صفحه 10 از 54
است و در پی آن تبدیل « خروج از معنویت و نورانیّت » 1 پس از سقوط از نجابت، بلاي دیگري دامنگیر او می شود و آن « . دهد
واژگونی شخصیّت، بلاي بزرگتري است که رهاورد بی » .!! « موجودي مصرفی تنها براي خوردن و نوشیدن و پوشیدن » شدن به
حجابی است و آن نگاه وارونه به ازدواج است زیرا این پیوند مقدس که سنت رسولان و پیامبران است سدّي براي تنوّع لذات و
شهوات دانسته می شود! آنان که با عبور از هیجانات جوانی پاي به عرصه میانسالی یا کهنسالی گذارده اند، عفت و متانت یا حجاب
و حیاي ایام گذشته را باعث شادمانی امروز زندگی خود می دانند، زیرا در میانسالی و فرتوتی که چین و چروكِ گذر عمر تمامی
صورت را فرا میگیرد و دیدن چهره در اَینه- به ویژه بر اي بانوان- باعث افسردگی می شود، طراوات پاکدامنی و نشاط دین باوري
باعث زنده دلی می شود و آدمی با احساس سربلندي در بندگی به استقبال فرداي خویش می رود. 1. ر. ك: ثواب الاعمال، ص-
.512 -510
ملاك هاي اصلی براي پوشش چیست؟
اصول یا ارکان حجاب اسلامی که همانند کلیدي کارگشا باعث فهم درست مصداق هاي مختلف می شود، عبارتست از: 1. لباس
پوشاننده حد واجب شرعی باشد یعنی همه بدن بجز صورت و دست ها تا مچ را بپوشاندکه در اصطلاح فقهی وجه وکفین گویند.
2. لباس فتنه انگیز و تحریک کننده شهوت نباشد، به گونه اي که در ظاهر پوشاننده است ولی نوع پوشش به گونه اي است که
باعث هیجانات جنسی و تحریکات شهوي می شود. امروزه تحقیقات میدانی و آمارهاي تجربی در ایران گویاي این واقعیت تلخ
به خاطر پوشش تحریک اَمیز دختران و زنان است، چنانکه درکشور ژاپن نیز همین قاعده « اکثر تجاوز هاي جنسی 1 » است که
حکمفرماست و بر این اساس در برخی از فروشگاه هاي انگلستان فروش لباس هاي محركِ حملات جنسی، ممنوع گردیده است
3. لباس هویت دارند. 3 « حجاب فوق کامل » 20 از آن سو، کمترین میزان تعرض هاي جنسی درکشور عربستان است زیرا زنان
انسانی و اسلامی فرد مسلمان را خدشه دار نسازد و او را در پوشش و آرایش همانند کافران نسازد که این رخداد تلخ با عزَت و
www.isna.ir 2.news.bbc.co.vk 3.www.nation. عظمت مسلمانی سازگار نیست. (وَ لِلَهِ العِزَّةُ و لِرَسُولِهِ 1
4. لباس شهرت ! و لِلِمُؤمِنِین ا... وَلَن یجعلَ الُله لِلْکفِرِین عَلیَ المُؤْمِنِین سبِیلأَ 2... ومن یتولًهم منکمْ فإِنه مِنْهم 3 mastrr.com
اوست و هر اَنچه باعث اظهار عقده « شیوه اندیشه » به « نوع پوشش » یعنی باعث انگشت نما شدن، نباشد. زیرا ارزش مسلمان بهتر از
« خاص بودن » هاي حقارت وکم بینی شد 3 او را در جامعه بر سر زبان ها یا انگشتان یا یکدیگر نشان دهند، ممنوع است. از این رو
گاه هزینه اي چون مرزشکافی و ساختارشکنی دارد و باعث خرد شدن شخصیت در جامعه می شو د. 1.منافقین/ 8 « متفاوت بو دن »
. 3.مائده/ 51 . 2.نساء/ 141
علّت وجوب حجاب چیست؟
اشاره
پرسشی رایج در همه عصرها و بین تمامی نسل ها بوده که برخی علت قراَنی و روایی، بعضی فلسفه ،« چرایی حجاب » سخن از
فردي و اجتماعی، گروهی چرایی روانی و اخلاقی اَن را جستجو می کنند. مجموعه عللی که براي وجود یا وجوب حجاب بیان شده
عبار تست از:
1. پاکی روح-با آرامش وجود
صفحه 11 از 54
معنا « آسایش مادي » وجود، نعمت بی همتایی است که باعث لذّت بردن از تمامی داشته ها می شو د و درکنار اَن « آرامش و امنیت »
افراد را فلسفه بعثت انبیاء الهی بیان می کند (یَتُلوا عَلیهِِمْ ء ایتِهِ وَیزَکِّیهِِمْ وَیُعَلِمُهُم « پاکسازي » یا « تزکیه » ، و مفهوم می یابد. قرآن
الکِتبَ و الحِکمَۀَ) 1 و اَغاز پاکسازي را که همان اَرامش وجود است، نخست براي صاحبان تزکیه می داند (وَ مَن تَزَکَّی فَانَّما یَتَزکَّی
نصیب خو دکرده است (ذ لِکَ « یاکیزه ترین » است که لقب « پوشش هدفمند و اَرمانی » یا « حجاب » ، لِنفسِهِ )برترین پاکی وتابناکی
تعدي و تعرض ایجاد می شود. گرچه پوشش اسلامی در ظاهر با سختی و « منع » برطر ف و « تحریک ها » اْزکَی لَهُمْ ) و با وجود اَن
تکلیف همراه است ولی در باطن نوعی امنیت خاطر یا مانع با خو د داردکه بدور از نیازبه نیر وهاي امنیتی و قضایی، خود بیانگر
باعث تحریکات درونی و در نتیجه هیجانات بیرونی می ،« تن آ رایی و چهره نمایی » ، حدود و حریم شخصیتی است. بدون تردید
شود و نخست فضاي نا امنی براي شخص بی حجاب فراهم می سازد، گرچه در آغاز لذّت اَنی با خود دارد امّا در پس این لبخند
لو » هر دو دختر وکیل (Lili) و لیلی (Alma) شیرین و اَتشین، نیش زهرآگین در روح و روان ما فرو می برد و هلاکمان میکند. اَلما
3.نور/ 30 یهودي است، اسلام اَورده اند و به دلیل حفظ حجابِ خود، از مدرسه اخراج شده اند. که یک 1.جمعه/ 2.فاطر/ 18 « ي
این دو خواهرکه بر حفظ حجاب خود اصرار دارند می گویند به هیچ قیمتی حاضر نیستند دست از حجابشان بردارند. پدر این دو
لوي می « . من به دین دخترانم احترام می گذارم، از آنها حمایت می کنم ودر دادگاه از آنان دفاع خواهم کرد »: میگوید
حجاب یکی از دستورات قرآن است که ارزش اخلاقی زن درجامعه را تعیین می نماید. حجاب نشانگر پاکیزه »: گوید
نویسنده و خبرنگار معروف انگلیسی که اسلام اَورده و با حجاب « ایوان ردلی » خانم « . بودن،رستگاري و آلوده نبودن زن است
حجاب در زندگی من و حفظ امنیت من نقش بسیار بزرگی را ایفا نمود، من با پناه اَو ردن به حجاب، خود » : شده است، می گوید
.www.abna.1 1« . را در امنیت احساس می کنم
2.افزا یش ارزش زن و جبران ضعف جسمانی او
حجاب و ریشه هاي آن یعنی عفاف و حیا در نقش عاطفی و تأثیرگذاري زن بر مرد موثر است و سبب تقویت تخیل و عشق در مرد
می شود و حریم نگه داشتن یکی از وسایل مرموز براي حفظ مقام و موقعیت زن در برابر مرد است. حجاب موجب می شود که
زنان تنها از نگاه جنسیتی و زیبایی جسمی نگریسته نشوند و این مسأله موجب احیاء حیثیت و حرمت زن و توجه بیشتر به شایستگی
« محدودیت » براي زنان نیست. بلکه « محدودیت » ، اخلاقی و روحی و استعدادهاي دیگر در وجود زنان می شود. راز وجود حجاب
وگوهري گرانبها می داند که نباید استفاده شهوانی و تجاري و یا ابزاري از او شود و افراد « انسان » براي متعرضان است. اسلام زن را
هرزه درصدد کامجوي هاي آزاد و بی حد و حصر از اَنان بر نیاَیند و این ارزش والا یعنی مصونیت و معصومیت. حجاب زنان حتی
به مردان کمک میکند به طور ناخواسته و خارج از چارچوب ها، عواطف و احساسات خود را هزینه نکنند و پیش از اَن به زنان
یاري می نماید به طور ناخواسته و بیرون از معیارهاي عفاف و پاکدامنی وسیله لذّت انگاري قرار نگیرند و چونان عروسک زیبا و
دلربا در معرض لذّت بردن هوسبازان قرار نگیرند. با نگاهی به حوادث روزمره به خوبی در می یابیم یکی از عوامل ربودن ها و اَزار
جنسی زنان و دختران، نبود وقار یا سقوط شخصیت ظاهري بانوان و یا در دسترس بودن آسان اَنان است. یکی از زنان نویسنده
من به عنوان یک فمینیست اعلام می کنم که جامعه آمریکا د ر پی » : ارتجاع) میگو ید ) Regress آمریکایی درکتاب خود به نام
این گونه چیزهاست از ارزش پایین برخوردار است طلا براي زن ارزش آفرین نیست بی اعتنایی به طلا ارزش آفرین نیست مد براي
1 ر. ك: فرهنگ 1« زن ارزش آفرین نیست بی اعتنایی نسبت به مدهاي دام گونه ساخته و پرداخته دشمنان براي زن ارزش است.
. برهنگی و برهنگی فرهنگی، غلامعلی حداد عادل، ص 261
3. تحکیم روابط خانوادکَی و حفظ بنیان زندگی
صفحه 12 از 54
3. تحکیم روابط خانوادکَی و حفظ بنیان زندگی
نموداري است نمایان براي اختصاص دادن لذت هاي جنسی در محیط خانواده و چارچوب مشروع اَن و بی حجابی، تن « حجاب »
نمایی و جلوه گري مساوي است با محدودیت در ازدواج و پایان اَزادي ا زیرا در اَزادي کامیابی، همسر قانونی از لحاظ روانی یک
رقیب، مزاحم و زندانبان به شما ر می رود و در نتیجه، کانون خانوادگی براساس دشمنی و نفرت پایه گذاري می شود. در جامعه
اي که برهنگی حاکم است به جاي قناعت به داشته ها، پیشروي در مقایسه ها حاکم است، مقایسه در چشم و ابرو، طرزگفتگو و... و
این دیو ویرانگر، ریشه خانواده را خشک سپس با آتش شهوت می سوزاند و نابود میکند و در جامعه اي اینچنین بنیان زندگی
همیشه لرزان و ریزان است. زنی که بیست یا سی سال درکنار شوهر خود زندگی کرده و با مشکلات زندگی جنگیده و در غم و
شادي او شریک بوده است، بیداست که اندك اندك بهار چهره اش شکفتگی خود را از دست می دهد و روي در خز ان می
گذارد. در چنین حالی که سخت محتاج عشق و مهربانی و وفاداري همسر خویش است، ناگهان زن جو ان تري از راه می رسد و
درکوچه و بازار، اداره و مدرسه، با پو شش نامناسب خود، به همسر او فرصت مقایسه اي می دهد؛ و این مقدمه اي می شود براي
ویرانی اساس خانواده و بر باد رفتن امید زنی که جوانی خود را نیز بر باد داده است، و همه خواهر ان جو ان می دانندکه هیچ جوانی
نیست که به میانسالی و پیري نرسد و می دانندکه اگر امروزآنان جوان و با طراوت اند در فرداي بی طراوتی آنان، باز هم جوانانی
هستند که بتوانند براي خانواده فرداي اَنها، همان خطري را ایجاد کنند که خود اَنان امروز براي خانواده ها ایجاد میکنند. 1 خانم
من این سمینار را تشکیل » : در لندن برگزار نمود. وي می گوید « اندیشه پیرامون حجاب اسلامی » سمیناري را به نام « رَجنَر اختر »
حجاب به نفع ما وکشور » : وي می افزاید « . دادم تا از خانم هاي محجبه و موضوع حجاب دفاع کنم تا حجاب در کشورم آزاد باشد
ماست. باید چنین سمینارهایی را در شهرهاي مختلف کشور تشکیل داد تا حجاب را به همه معرفی نموده و آن را تبیین کرد تا همه
. 11 فرهنگ برهنگی و برهنگی فرهنگی، ص 69 و 70 « . بدانند حجاب نه تنها ضرري ندارد بلکه به نفع مردم، جامعه، کشور است
با وارد شدن حجاب به عرصه زندگی، معیارهایی » : یا ارتجاع درباره تأثیر حجاب در خانواده می نویسد Regress نویسندهکتاب
« . مثل مادر بودن، احترام و حتی مفهوم خانواده و عفاف را درك کردیم 1
4. رشد شخصیت، ظهور خلاقیت
انرژي هاي نهفته درونی را در مسیري سالم هدایت میکند و فرصت رشد شخصیت را فراهم ،« پاکی و نجابت » ،« سادگی و صلابت »
می سا زد. آنان که هر شب و روز در پی پیکرتراشی و پیکراَرایی اند، فرصتی براي عبور از صورت و ورود به سیرت نمی یابند تا
تمرکز فکر و ثبات شخصیت پیدا کنند. لباس هاي متعدد، رنگ هاي متنوع و مدهاي متفاوت براي آراستن شخصیتی ساختگی و
بادکنکی که تاریخ مصرف اَن ساعاتی بیش نیست، هرگز مجال دریافت نیازهاي حقیقی براي امروز و فردا و فرداهاي زندگی را
نمی دهد، گرچه در پشت چنین پوشش و آرایشی نوعی عقده حقارت و بیماري روحی است که هر چه زمان میگذرد بد و بدتر می
براي حقارت و خواري آدمی همین بس که ؛« کفی بالمرء خزیاَ ان یلبس ثوباَ یشهره 2 » : شود. امام صادق علیه السلام می فرمود
مکارم الاخلاق،ص 116 به .www.abna.ir لباسی به تن کند که او را مشهور نماید. (و بر چشم ها و زبان ها نمایان سازد.) 2.1
خویش خارج نمی شود، امکان رشد و شکوفایی و تفکر در نیازهاي « جنسیت » افتاده و از « زن بودن » راستی کسی که در حوزه
عالی و متعالی می یابد یاکسی که حس هویت یابی یافته و از خودکم بینی یا عقده حقارت ها رهاست؟ پوشش اسلامی این فرصت
زرّین را به انسان می دهدکه از خواسته هاي نامحدود جسمانی بکاهد به پرورش روح و روان خو د بیفزاید، به خود فکر کند، براي
شادي و سرور » و « رشد شخصیتی » اَینده برنامه ریزي نماید، به شکوفایی استعدادهاي خویش بپردازد و به موهبتی معنوي یعنی
دست یابد. یکی از دانشجویان باحجاب درباره رواج فرهنگ مدگرایی و خوداَرایی در خاطرات قبل از انقلاب « درونی و همیشگی
صفحه 13 از 54
یاد م می آید آن و قت ها که حجاب نداشتم، اگر دو روز پشت سر هم قرار بود که به خانه، کسی بروم، لباسی را » : خود گفته است
که امروز پوشیده بودم، حاضر نمی شدم فردا بپوشم! احساس میکردم مسخره است و سعی داشتم حتی اگر شده، لباس دیگران را به
« عاریه بگیرم و بپوشم، تا من هم با لباس جدیدي رفته باشم. این کارها،وا قعاً رفاه حال و راحتی را از خانم ها سلب کرده بود. 1
خانم دکتر سیما فردوسی عضو هیئت علمی دانشکده روانشناسی دانشکده شهید بهشتی ارتباط بی حجابی با نبود اعتماد به نفس یا
جدیدترین تحقیقات » : 01 اَیین بهزیستی در اسلام، احمد ارد وباري، ح 3، ص 222 . احسا س حقارت را اینچنین توضیح میدهد
نشان داده زنانی که مایل به نشان دادن خو د به مردان غریبه هستند، به توانایی هاي درو نی خودشان اعتمادکافی ندارند و از همین
ويَ به تفکرات تربیتی متفاوت به عنوان آفتی براي پرورش دینی « . رو به سمت استفاده از حاذبه هاي ظاهري رو ي می آورند
جامعه ما دارإي تفکرات متفاوت و سبکهاي مختلف تربیتی است. بنابراین لازم » : کودکان ونوجوانان اشاره کرد و ادامه می دهد
است در مرحله او ل پدران، مادران و معلمان مدارس نسبت به جایگاه، اهمیت حجاب توجیه شوند تا در مرحله دو م با آموزش
مفاهیم عفاف و حجاب از سنین خردسالی، بتوانیم شاهدي شکل گیري یک جامعه دینی یکپارچه باشیم، نفاق ها، دوگانگی ها
شخصیتی موجودکه بر اثر تربیت هاي چندگانه است، بر طرف شود. رعایت مسأله عفاف، حجاب در بهداشت روان افراد بسیار
1 همان ص « تاثیرگذار است به طوري که اضطراب، نگرانی را کم کرده، و موجب بالا رفتن اعتماد به نفس اشخاص می گردد. 1
223.
5. نشاط جسمی و نشاط جنسی
انقلا ب صنعتی در غرب وتماس هاي دو جنس در سطوح مختلف کاري، باعث رواج فرهنگ برهنگی و روابط جنسی غیر معمول
گردید و این روابط چنان گسترش یافت که نقاشی هاي برهنه جنسی و تشویق براي برهنگی در همه عرصه ها به چشم می خورد که
نگاه به فیلم تایتانیک! و شکسپیرِ عاشق، دلیلی بر آین مدّعاست. ولی این برهنگی به جاي بازگشت به خویشتن انسانی باعث دور
شدن از خود گردیده و برهنگی طعمه اي براي شکار عرصه هاي اقتصادي- بدن فروشی و مانکن هاي تبلیغاتی- گر دید که به جاي
کرامت انسانی، رذالت انسانی رخ داد. سرانجام برهنگی در غرب، بی رغبتی جنسی را به ارمغان اَورد، چراکه برهنگی سبب
تحریک اولیه انسان به طرف عمل جنسی در سنین اولیه بلوغ می شود ولی در نهایت به سرد مزاجی جنسی تبدیل میگردد، زیرا
اسراف جنسی در دوران بلوغ، بی رغبتی جنسی در سنین بالاتر را به همراه دارد مگر آنکه کالاهاي رغبت افزاي جنسی همانند
الکل، قرص هاي نشاط اَور جنسی عرضه شود که باز در درازمدت کم تأثیر و بی تأثیر خواهد شد و در پی آن رکود غریزه جنسی
و افسردگی بر جسم و جان حکمفرما می شود. امروزه پس از توفان هاي شهوت و تندبادهاي برهنگی در غرب، در آرامش پس از
افراد می شود. تعادل در دفع غریزه و دوري از افراط در مسائل « باعث نشاط جسمی و نشاط جنسی » توفان دریافته اند که حجاب
شهو انی، رهاورد اَن است و این نعمت بدان خاطر است که حجاب تخیل جنسی را تحریک می کند و باعث می شود مساله جنسی
معنادار شود و همانند برهنگی دچار بی معنایی نگردد. در یک نگاه دقیق بر خلاف تبلیغات و تصورات نادرست در انزوا و
افسردگی یا دوري از نشاط و شادکامی حجاب در زندگی یک فرهنگ جنسی است که سبب گرمی غریزه جنسی درسطح یک
جامعه و هدایت ارضاي آن در قالب خانواده می شود. نتایج جدیدترین مطالعات در غرب نشان می دهد پوشش سر و حجاب زنان
نه تنها باعت ریزش مو نمی شود بلکه به حفظ مو نیز کمک میکند. در این تحقیق به زنان در غرب توصیه شده است در طول روز
براي حفظ سلامت مویشان اَن را بپوشانند. براساس این تحقیق علمی، پوشانیدن سر سبب می شود مو از ذرات گرد و غبار و دیگر
اَلاینده هاي موجود در هوا محفوظ بماند. همچنین پوشانیدن سر به حفظ مو در برابر تغییرات آب و هوایی به ویژه در برابر رطوبت
که در ضعیف شدن مو موثر است کمک میکند. بر این اساس گذشته از ابعاد دینی حفظ حجاب در بین زنان، حجاب سلامت موها
صفحه 14 از 54
www.ralanews.ir.1 را نیز تضمین میکند. 1
آیا حجاب پنهان شدن و پنهان ماندن است؟
نبود تنوع » از یک سو و « مطرح نشدن الگوي به روز و منطبق با نیازهاي امروز زندگی » و « ارائه نکردن تعریف درست حجاب »
باعث گردیده بینش و برداشت شایسته اي نسبت به پوشش اسلامی وجود نداشته باشد و حجاب را « پوشش در زمان هاي مختلف
همچون غل و زنجیر و زندان نفس گیر معرفی کنندکه پنهان شدن و پنهان ماندن یا گوشه نشینی و منزوي شدن ثمره آن است! در
حالی که در خانه ماندن و در اجتماع ظاهر نشدن نیازي به حجاب و پوشیده ماندن ندارد. امروزه نگاه نافذ و خر دمندانه افراد
زن مسلمان براي فراموش نشدن از صحنه هاي « دلیل و برهان » عا لی ترین « حجاب » بازگوکننده این حقیقیت دلنشین است که
اجتماعی و مشارکت با مردان در عرصه هايَ فرهنگی است و یکی از مترقی ترین قوانین اسلام و رشد آ ورترین احکام درباره
بانوان است که باید از این حق استفاده کرده، « حق » تنها، بلکه « تکلیفِ » دختران و زنان است. علاوه بر این مهم، حجاب نه به عنوان
حجاب را حفظ، توسعه و تحکیم بخشند، چنانکه در صدر اسلام بانوان اَزاد که خودکنیزان و غلامات بسیاري داشتند با حجاب،
شرافت خانوادگی و اصالت اجتماعی یافته از زیردستان و قشر فرمانبر شناخته می شدند وگویی حجاب، تاج افتخار عزّت و عظمت
زنان بوده است نه مایه سرافکندگی و خجالت آنان. این بینش اجتماعی در صدر اسلام موجب شده بود کنیزان از حجاب منع شوند
و عظمت آن براي همیشه حفظ شود. در مقابل « حجاب » تا هرگز خود را در ردیف زنان اَزاد با رتبه والاي اَنان قرار ندهند و جایگاه
می « باعث عقب افتادگی آنان » و « فلج کننده نیروي زنان » ،« کیسه سیاه » امروزي است که حجاب را « جاهلیت مدرن » ، این نگاه
می شمرد! استاد شهید آیت الله « بی قیدي و دوست یابی » ،« اَرایش و تن آرایی » ،« بی حجابی » داند و راه رهایی از اینهمه ستم را
اَیا اگر زن، ساده و سنگین به دنبال کار خود برود براي اجتماع بهتر است یا اَنکه براي » : مطهري درباره این بینش شیطانی میگوید
یک بیرون رفتن چند ساعت پاي آَئینه و میز توالت وقت خود را تلف کند و زمانی هم که بیرون رفت تمام سعی اش این باشدکه
افکار مردان را متوجه خود سازد و جوانان راکه باید مظهر اراده و فعالیت و تصمیم اجتماع باشند به موجوداتی هوسباز و چشم چران
و بی اراده تبدیل کند؟ عجبا ! به بهانه اینکه حجاب، نیمی از افراد اجتماع را فلج کرده است، با بی حجابی، بی بند و باري نیروي
تمام افراد زن و مرد را فلج کرده اند. کار زن پرداختن به خود اَرایی، صرف وقت در پاي میز توالت براي بیرون رفتن، وکار مرد
چشم چرانی و شکارچی گري شده است. اَنکه اسلام نمی خواهد این است که زن به صورت موجود مهملی دراَید که کارش فقط
استهلاك ثروت و فاسد کردن اخلاق اجتماع و خراب کردن بنیان خانواده باشد. اسلام با فعالیت واقعی اجتماعی و اقتصادي و
فرهنگی هرگز مخالف نیست. متون اسلام و تاریخ اسلام گواه این مطلب است. در اوضاع و احوال تجدد مأبی بی منطق حاضر جز
در دهات و در میان افراد سخت متدین که اصول اسلامی را رعایت میکنند زنی پیدا نمیکنید که نیروي او واقعا صرف فعالیت هاي
مفید اجتماعی یا فرهنگی یا اقتصادي بشود. آري یک نوع فعالیت اقتصادي رایج شده است که باید اَن را ثمره بی حجابی دانست و
آن این است که بنکدار و) فروشنده( به جاي اینکه بکوشد جنس بهتر و مرغوبتر براي مشتریان خود تهیه کند، یک مانکن را به
عنوان فر وشنده می آورد، نیروي زنانگی و سرمایه عصمت و عفاف او را استخدام میکند و وسیله پول دراَوردن و خالی کردن جیب
ها قرار می دهد. یک! فروشنده باید کالا را همان طوري که هست به مشتري ارائه دهد ولی یک دختر خوشگل فروشنده با ادا و
اطوار و ژست هاي زنانه و در معر ض قرار دادن جاذبه جنسی خود مشتري را جلب میکند. بسیاري از افراد که اصلا مشتري نیستند
براي اینکه چند دقیقه با او حرف بزنند یک چیزي هم می خرند. اَیا این فعالیت اجتماعی است؟ اَیا این تجارت است یا کلاهبرداري
و رذالت؟ میگو یند زن را توي کیسه سیاه نپیچید. ما نمیگوییم زن خود را درکیسه سیاه بپیچید ولی اَیا باید طوري لباس بپوشد و در
اجتماع عمومی ظاهر شود که برجستگی پستان هایش را هم به مردان شهوتران و چشم چران نشان بدهد و از اَن طورکه هست بهتر
صفحه 15 از 54
و جاذبتر براي اَنها جلوه دهد؟ از وسائل مصنو عی در زیر لباس استفاده کند تا چاقی و زیبایی مصنوعی را هم براي فریفتن و دل
ربودن مردان بیگانه به مدد بگیرد؟ این مدها و لباس هاي تحریک اَمیز براي چه به وجود اَمده است؟ آیا براي این است که بانوان
آن لباس ها را براي همسرانشان بپوشند؟! این کفشهاي پاشنه بلند براي چیست؟ جز براي این است که حرکات ماهیچه هاي کفل را
به دیگران نشان دهد؟ آیا لباس هایی که نازك کاري ها و برجستگی هاي بدن را نشان می دهد جز براي تهییج مردان و براي
صیادي است؟ عمل غالب خانم هایی که از این نوع کفش ها و لباس ها و آرایش ها استفاده میکنند تنها مردي راکه در نظر
نمیگیرند شوهران خوشان است. زن می تواند در میان زنان و در میان محارم خود از هر نوع لباس و اَرایشی استفاده کند اما متاسفانه
تقلید از زنان غربی براي هدف و منظور دیگري است. غر یزه خود اَرایی و شکارچیگري در زن غریزه عجیبی است. واي اگر مردان
هم به اَن دامن بزنند و مدسازان و طراحان نواقص کار اَنان را برطرف کنند و مصلحین اجتماع! هم تشویق کنند. اگر دختران در
اجتماعات عمومی لباس ساده بپوشند، کفش ساده به پا کنند، با چادر یا با پالتو و روسري کامل به مدرسه و دانشگاه بروند، آیا در
چنین شرایطی بهتر درس می خوانند یا با وضعی که مشاهده میکنیم؟ اصولا اگر التذاذهاي جنسی و منظو رهاي شهوانی درکار
نیست چه اصراري است که بیرون رفتن زن به این شکل باشد؟ چرا ا صرار می ورزند که دبیرستان هاي مختلط به وجود آورند؟ من
شنید ه ام در پاکستان معمول بوده است- نمی دانم الان هم معمول هست یا نه- که درکلاس هاي دانشگاه بخش پسران و دختران
به وسیله پرده اي از یکدیگر جدا باشد وفقط استادي که پشت تربیون قرار میگیرد مشرف بر هر دو باشد. اَیا بدین طریق درس
1. مجموعه اَثار استاد مطهري، ج 19 (موصو حجاب) « خواندن چه اشکالی دارد؟ 1
چرا دختران و زنان باید حجاب داشته باشند و پسران نباید موهاي سر خود را بپوشانند؟
توجه به سه نکته پیش از پاسخ ضروري است: 01 انسان براساس فرهنگ اسلام موجودي است که براي کمال و معنویت اَفریده شده
است و راه تکامل، تنظیم و تعدیل غرایز بویژه غریزه جنسی و شکوفایی استعدادهاي اوست. 2. پوشش عامل مهمی براي پاکی و
پاکدامنی است که علاوه بر خود کنترلی یا نیروي عفاف، براي انسان لازم و ضروري است. 3. توجه به ساختار فیزیولوژي انسان،
پاسخی قانع کننده درباره حجاب بانوان است، زیرا تفاوت هاي جسمی و روحی زن و مرد باعث تفاوت نوع پوشش آنان می شود.
در تحقیقات علمی در مورد فیزیولوژي و نیز روان شناسی زن و مرد ثابت شده است که مردان نسبت به محرّك هاي چشمی شهوت
انگیز حساس ترند و چون تأثیر حس بینایی زیادتر است و چشم از فاصله دور و میدان وسیع قادر به دیدن است، از سوي دیگر
ترشّح هورمون ها در مرد صورتی یکنواخت و پیوسته دارد، مردان به صو رتی گسترده تحت تأثیر محرك هاي شهوانی قرار
میگیرند اما زنان نسبت به حس لمس ودرد حساس ترند و به محرّك هاي حسی پاسخ می دهند. حس لامسه بروز زیادي ندارد و
فعالیتش محدود به تماس نزدیک است. از این گذشته چون هورمون هاي جنسی زن به صورت دوره اي ترشح می شوند و به طور
متفاوت عمل می کنند، تأثیر محرّك هاي شهوانی بر زن صورتی بسیار محدود دارد و نسبت به مردان بسیار کمتراست. استاد
اما علت این که در اسلام دستور پوشش، اختصاص به زنان یافته، این است که » : مطهري در زمینه وجوب پوشش زنان می فرماید
میل به خودنماي و و خوداَرایی مخصوص زنان است. از نظر تصاحب قلب ها و دل ها مرد شکار است و زن شکارچی، همچنان که
از نظر تصاحب جسم و تن، زن شکار است و مرد شکارچی، میل زن به خوداَرایی از حس شکارچی گري او ناشی می شود. در
هیج جاي دنیا سابقه ندارد که مردان لباس هاي بدن نما و اَرایش هاي تحریک کننده به کار برند. این زن است که به حکم طبیعت
خاص خود می خواهد دلبري کند و مرد را دل باخته و در دام علاقه خود اسیر سازد. بنابراین انحراف و تبرّج و برهنگی، از انحراف
1 به عبارت دیگر: جاذبه وکشش جنسی و زیبایی .« هاي مخصوص زنان است و دستور پوشش هم براي اَنان مقررگردیده است
خاص زنانه و تحریک پذیري جنس مردانه، یکی از علت هاي این حکم است، بنابراین جذابیت مو و دیگر اندام ها در مورد زن و
صفحه 16 از 54
مرد یکسان نیست و همین طور تحریک پذیري زنان و مردان به یک صورت نیست و این مسئله از نظر علمی نیزکاملا پذیرفته شده
است. البته این بدان معنا نیست که مردان با هر وضعیتی و با هر نوع پوششی می توانند در جامعه ظاهر شوند، بلکه براي آنان نیز
1.مجموعه آثار آیت الله مطهري،ج 19 ،ص محدودیت در نظرگرفته شد ه، اما همان گونه که بیان شد در حد پوشش زنان نیست. 2
www.pasokhgoo.ir.2 437
است که « حق اجتماعی » است که زن یا شوهر و پدر بتوانند از این حق صرف نظرکنند؟ یا « حق شخصی » آیا حجاب وپوشش یک
است؟ « حق الهی » با انصراف